CHƯƠNG IX CÁ CHẬU CHIM LỒNG
Trong những ngày tao loạn ấy, khách lữ hành trên đất Phấp đi lại thật khó khăn. Không những đường xấu, ngựa ốm yếu mà bất cứ ở lối vào thành phố hay cổng làng nào cũng có những đội dân quân. Ai đi ngang qua cũng bị bắt buộc phải dừng lại khám xét. Khám giấy tờ và tra hỏi đủ điều. Có người đi thoát, có người phải quay trở lại, cũng có người bị bắt giam liền tại chỗ.
Đạt Anh nhận thấy ngay rằng hoàn cảnh của chàng nguy hiểm hơn là chàng vẫn tưởng. Chàng biết rằng chàng không còn được tự do nữa vì lẽ người ta coi chàng là kẻ thù của dân tộc bởi lý do chàng mang một cái tên quý tộc. Đã có lần dân quê vây kín lấy chàng gào thét:
“Đả đảo tên Iưu vong! Tên quý tộc. Tới Ba Lê thế nào nó cũng bị đưa ra toà xử”
Nếu không có bức thư của người lão bộc trong tay, có lẽ chàng bị giam cầm hay bị giết rồi cũng nên. Đọc thư ấy, quân cách mạng nghỉ rằng: “Thôi hãy cứ để cho tên ấy đến Ba Lê giải thoát cho người lão bộc của hắn. Rồi thế nào mà công dân thành phố Ba Lê chẳng mang hắn ra xử. Hắn có chạy đi đằng trời”.
Sau bao ngày gian truân chàng tới được cổng vào thành phố Ba Lê. Trình giấy tờ xong chàng băn khoăn đứng đợi. Chờ mãi mới thấy một người lính ra mở cây suốt chặn ngang rồi hạ lệnh cho chàng đi vào phòng đốc canh. Đạt Anh tuân lời bước vào, một võ quan đang ngồi sau một cái bàn bừa bộn những danh bản lớn cất tiếng hỏi:
- Tên anh là gì?
- Y Vệ Minh.
- Bao nhiêu tuổi.
- Ba mươi bảy.
- Lập gia đình chưa?
- Có rồi.
- Ở đâu?
- Ở Anh Cát Lợi.
- Vợ anh hiện nay ở đâu?
- Ở Anh Cát Lợi.
- Anh sẽ bị giam tại Iao xá La Phúc.
- Trời đất ơi! Ông lấy luật nào mà giam tôi? Mà giam tôi về tội gì mới được chứ?
- Từ ngày anh bỏ xứ ra đi thì đã có nhiều luật mới mà cũng có nhiều tội mới nữa.
- Nhưng ông cũng biết rằng tôi tự ý đến đây để đáp lời cầu cứu này. Tôi không có quyền thi hành ý định của tôi sao?
- Bọn Lưu Vong không có quyền gì cả!
Viên võ quan liền trao một mảnh giấy cho một người lính và Đạt Anh lập tức bị dẫn vào nhà lao, lúc ấy đã đầy nhóc những phạm nhân. Chàng bị nhốt vào một phòng giam, trong chỉ có một chiếc ghế và một cái nệm rơm.
Ngồi một mình tâm hồn chàng bị xáo trộn vì tình thế trở lại.
“Ôi! Tên lưu vong! Sao họ chẳng hiểu lòng ta? Nào họ có chịu nghe ta nói đâu! Giờ đây ở chốn này ta sống cũng như chết”.
Chàng miên man nghĩ tới vợ, tới con Liễu bé bỏng, tới những ngày tù đầy của bác sĩ Mai Triết, chàng đi đi lại lại, lấy chân đo sàn miệng lẩm bẩm: “Một bề năm bước một bề bốn bước. Trời, hỡi em Liễu Chi, tại sao anh lại đi lìa bỏ em? Năm bước - Trước đây bác sĩ Mai Triết đóng giầy rồi lại đóng giầy - Một bề năm bước, một bề bốn bước rưỡi!”
Chàng nghe thấy cả tiếng ồn ào ở ngoài phố, tiếng người nói hòa với các thứ tiếng động và chàng bỗng có cảm tưởng như nghe thấy tiếng nàng Liễu Chi kêu gọi chàng.