LỰA DÂU
Bấy lâu nay anh Ba Đực hể đi đồng về là hối bà má của mình dọn cơm như giặc. Ăn xong bèn đánh răng xúc miệng kỹ càng, mặc quần dài áo rộng rồi bơi xuồng đi liền. Khuya lơ, khuya lắc mới về tới nhà. Ngày nào khỏi đi đồng thì chuồn mất biệt, có khi không về ăn cơm luôn. Ban đầu dì Bảy, má ảnh, không thèm để ý, nhưng những biểu hiện ấy càng ngày càng tăng. Ảnh còn xin tiền hút thuốc lia lịa nên dì đâm ra nghi ngờ.
Một đêm chờ ảnh ngủ say, dì lục cái túi quần tây của ảnh, moi cái bóp ra thì thấy có tấm hình của một người con gái. Dì cầm tấm hình lên, dán mắt vào soi thiếu điều muốn thủng giấy. Dì bước ra bộ ván bên ngoài, nơi anh Hai Hỉ đang nằm ngáy o o, giựt cái chưn của ảnh thiệt mạnh. Anh Hai đang ngủ bị kéo cẳng thình lình, bèn giật mình tung một cú đá, may mà dì né kịp chớ hông thôi chắc dám trẹo ba sườn. Dì tát cho ảnh một cái vô gò má, rồi nói:
-Hai, dậy đi, cho má hỏi cái nầy.
Anh Hai Hỉ mới mở được có một con mắt, nhìn dì mấy giây rồi mới hỏi bằng cái giọng ba sồn ba sực:
-Có chuyện gì mà nửa đêm má hổng để tui ngủ, hỏi gấp dữ vậy?
-Chuyện thằng Ba.
-Nó bị cái giống gì?
Dì Bảy dí tấm hình sát mặt anh Hai rồi hỏi:
-Mầy có biết con nhỏ nầy là con cái nhà ai hông?
Anh Hai chống tay ngồi lên, dụi mắt, kê tấm hình sát cây đèn trứng vịt mà dì Bảy vừa bưng từ đầu tủ thờ xuống, rồi hỏi:
-Ở đâu ra tấm hình nầy vậy má?
-Tao moi trong cái bóp của thằng Ba. Con nhỏ nầy chắc là ”mèo” của nó chớ gì?
-Tui làm sao mà biết được. Sao má hổng hỏi nó?
-Tao mà thấy hỏi nó được thì hỏi mầy làm chi? Nó có kể với mầy cái vụ nầy hông?
Anh Hai gãi muốn rách da đầu rồi mới nói:
-Cái bận nó đi đám cưới con dì Út về, tui nghe nó nhắc tới con nhỏ nào ở bên sông mấy lần, rồi thôi hổng nghe nó nói thêm gì hết ráo!
-Đâu mày ráng dụ cho nó kể hết, rồi học lại cho má biết nghe.
-Thôi, má cứ hỏi nó cho chắc ăn đi, tui dính vô rủi có chuyện gì là anh em xích mích, trong nhà xào xáo mắc công lắm!
-Đồ cái thằng…Thiệt uổng công nuôi tụi bây lớn tới chừng nầy rồi mà nhờ có chút xíu cũng hổng chịu làm. Biết vậy tao đẻ trứng gà, trứng vịt bán lấy tiền còn sướng hơn!
Nghe Dì Bảy nhiếc anh Hai thấy nhột nên nói:
-Thôi để thủng thẳng tui tìm cách, hỏi sao cho nó hổng nghi rồi cho má hay.
Khoảng mươi bữa sau dì Bảy đã biết về tên và gia đình của cô gái trong hình đó. Dì liền tức tốc đi gặp mặt.
Hôm ấy chị Hai Bé vừa quét sân, quét nhà xong, đang ngồi lau cái máy may để chuẩn bị may đồ cho khách. Bỗng có tiếng gọi cất lên từ ngoài cổng:
-Bếp có tro hông cháu? Cho tui xin một nắm.
Chỉ ngước mắt nhìn ra thấy một người phụ nữ hơi lớn tuổi, mặc bộ đồ lãnh Mỹ A đen bóng, tay cầm dù ra vẻ chững chạc, bèn lễ phép trả lời:
-Dạ hổng có dì ơi, tro con hốt hết từ sớm rồi.
Người phụ nữ ấy không bỏ đi mà bước xâm xâm vô nhà rồi nói với chỉ:
-Cho tui ngồi nghỉ nhờ một chút nghe, mỏi cái chưn quá!
Chị hai Bé lật đật đứng lên mời:
-Dì lại bàn ngồi uống nước, để con rót trà mời dì.
Dì Bảy, chính là người phụ nữ ấy, vội xua tay:
-Thôi khỏi, cho tui xin một gáo nước mát là được rồi.
Dì vừa nói vừa bước lại cái khạp da bò kê trên mấy cục gạch thẻ để trước hàng ba, mở cái nắp ra rồi nhìn chăm chú vào. Nước trong lu trong veo, đáy lu sạch bong không đóng cặn. Có lẽ được súc thường xuyên nên chẳng có con lăng quăng nào ở trỏng. Dì cầm cái ca nhôm sáng bóng đang treo tòn ten lên, nhìn kỹ vào cái cán tay cầm coi có đóng bợn hông. Chừng như yên lòng mới nhúng vào lu nước, múc một phần ba ca rồi uống từng ngụm nhỏ. Uống xong nước dì bước tới gần nhìn coi chị Hai Bé đang làm gì rồi hỏi:
-Bộ cháu là thợ may hả?
-Dạ.
-Cháu may một bộ đồ như tui đang mặc đây ăn bao nhiêu tiền?
-Dạ bảy đồng. Cái áo bốn đồng, quần ba đồng.
-Cháu may một ngày mấy bộ?
-Làm thẳng thét suốt ngày thì vừa cắt vừa may là xong một bộ.
Dì Bảy tính nhẩm trong đầu rồi nói:
-Vậy công cũng được gần một giạ lúa há? Vậy ở nhà may cũng đủ ăn rồi, đâu cần ra đồng làm chi. Cháu có biết làm đồng hông?
-Dạ biết chút đỉnh.
-Có biết cắt lúa, đánh lá mía, làm cỏ hông?
-Cháu biết làm cỏ thôi, còn hai cái món kia chưa làm lần nào.
Cách nhìn, cách nói, cách hỏi của khách làm chị Bé chột dạ. Má chị hay kể cho chị nghe, ngày xưa bà nội đi coi mắt má như thế nào. Bà vặn hỏi đủ thứ, sờ mó hết góc nầy đến ngách kia, còn lấy tay quẹt vào đít nồi coi lọ nghẹ có đóng dầy hông nữa. Chị Bé liếc trộm bà khách thấy gương mặt hao hao một người…Chợt bà ta ngó ngang, hình dạng cái sóng mũi hết sức giống cái mũi của anh Ba Đực. Khi không mà chị Bé phát run như làm cử. Cái tay cầm sợi chỉ xỏ hoài không chui qua cái lỗ to đùng của cây kim may máy. Dì Bảy thấy chỉ làm miết không xong bèn hỏi:
-Con mắt cháu có tốt hông?
-Dạ tốt.
-Vậy sao cái lỗ kim thù lù trước mắt mà cứ xỏ sợi chỉ đi đâu không vậy?
Chị Bé không trả lời, ráng gồng mình kềm cứng cái tay, trời thương nên lần nầy sợi chỉ chui qua trót lọt. Dì Bảy lại chỉ vô cái mục ruồi mọc sát khóe miệng của chỉ rồi hỏi:
-Cái mục ruồi nầy có lâu chưa?
-Dạ con hổng nhớ nó có hồi nào nữa.
-Nó có lớn thêm hông?
-Dạ hông, hồi nào tới giờ nó cứ y thinh như vậy.
Dì càng hỏi chị Bé càng run, chừng như tội cho chỉ, hay dĩ cho rằng bước đầu hỏi vậy cũng đủ rồi nên nói:
-Thôi cháu may đi nhe! Tui phải về lo cơm nước, trưa rồi.
Chị Bé định mời dì ở lại ăn cơm mà cái miệng cứng ngắt nói không ra tiếng.
Dì Bảy vừa đi vừa ôn lại mặt mũi, dáng vóc của Hai Bé rồi thở dài tự nhủ:
-Con nhỏ nầy mặt mày coi cũng được, nhưng có cái mục ruồi ăn hàng ngay mép miệng xấu quá! Nhà cửa gọn gàng. Có điều cái tướng mỏng manh sợ không làm việc cực nhọc được, chắc hổng thể bằng con Tư Lanh đâu! Con nhỏ đó nó đội một giạ lúa đi te te, vác hai bó mía chạy cời cời, còn cắt lúa thì bỏ xa mấy đứa con gái khác. Cưới dâu như vậy mới đáng đồng tiền chớ!