2

Từ nhỏ tôi đã thích nghịch các loại máy móc, tôi quyết định khi lớn lên sẽ trở thành một anh kỹ sư. Cụm từ “kỹ sư” luôn gợi ra trong tôi cảm giác về những người tiên phong. Lên cấp ba, huyễn tưởng đó dần tan biến, tôi hiểu ra rằng kỹ sư cũng chỉ là những nhân viên kỹ thuật, nhưng tôi vẫn không lưỡng lự bước đi trên con đường đó.

Tôi tốt nghiệp đại học tháng Tư năm nay, vừa ra trường liền vào công ty này làm. Công ty này nằm trong top ba công ty hàng đầu của Nhật Bản trong lĩnh vực chế tạo linh kiện ô tô. Doanh thu mỗi năm đạt hai nghìn tỉ yên, số nhân viên là bốn mươi nghìn người, nên nó là một công ty rất lớn. Bố mẹ tôi rất hài lòng với công việc của tôi.

Sau một tháng học việc, khoảng ba trăm nhân viên mới trong đó có tôi được phân về các phòng ban khác nhau. Tôi được dẫn tới bộ phận phát triển thiết bị sản xuất. Đó là bộ phận chế tạo ra các thiết bị sản xuất cho nhà máy. Cụ thể, tôi được phân về phòng hệ thống số hai. Ở đó, người đứng đầu là bác trưởng phòng, dưới có hai quản đốc và mười nhân viên bình thường trong đó có tôi. Phòng tôi làm việc thực sự rất nhỏ.

Người chịu trách nhiệm hướng dẫn cho tôi là anh quản đốc Hayashida. Anh tầm ba mươi lăm tuổi, nhưng gương mặt trẻ thơ, da trắng và đôi mắt giống như lúc nào cũng ngạc nhiên. Ngày xưa, hầu như lớp nào cũng có một cậu học sinh ngây thơ, ham học, hay đỏ mặt mắc cỡ, những học sinh đó khi lớn lên hẳn sẽ giống như anh lúc này.

“Ở nơi làm việc, uy tín là thứ quan trọng nhất đấy.” Đó là điều đầu tiên anh Hayashida dạy tôi. “Chỉ cần có con dấu của cấp trên, sẽ không có ai phàn nàn điều gì, chỉ cần đưa ra danh thiếp của công ty chúng ta, các công ty đối tác khác đều sẽ vui sướng, cố lấy lòng chúng ta. Nhưng dẫu thế chúng ta vẫn phải làm việc bằng tên tuổi của chính mình. Nếu không, tới khi gặp chuyện cần kíp sẽ không thể xoay xở được.”

Anh Hayashida cũng là người có uy tín bậc nhất trong bộ phận tôi làm việc.

“Quản đốc Hayashida nói thế à? Rằng mọi thứ đều ổn? Ồ, nếu anh ấy đã nói thế thì tôi không ý kiến gì nữa. Vậy làm theo cách đó nhé.”

Khi các nhân viên bên tôi ngồi họp với nhân viên phòng ban khác, họ thường xuyên được nghe đối phương nói câu này. Tôi thầm nghĩ anh Hayashida thật giỏi, nhưng thực ra có rất nhiều cách nhìn nhận một con người, nên dường như mọi người không hẳn công nhận thành tích trong công việc của anh Hayashida.

Ví dụ, có lần một anh đã nói với tôi, “Anh ấy là người vô cùng cẩn trọng, luôn chọn cách thức an toàn nhất. Đương nhiên đó là một điều tốt. Nhưng anh ấy không có kỹ năng thể hiện bản thân với cấp trên. Thế nên bác trưởng phòng hình như không thích anh ấy lắm.”

Tôi băn khoăn không biết sự thật có phải như thế không. Trưởng phòng của tôi giống một nhà đầu cơ đất hơn là một người làm bên kỹ thuật, câu cửa miệng của bác luôn là “Thôi, chốt ở đây luôn đi”.

Khoảng một tháng sau khi tôi theo chân anh Hayashida học việc và giúp việc vặt cho anh, bộ phận nhân sự gửi đến một thông báo xui xẻo.

Nội dung là, công ty sẽ gửi các nhân viên mới đã tốt nghiệp đại học đi thực tập tại công xưởng sản xuất. Nhân viên mới cần trải nghiệm thực tế tại công xưởng để làm tốt công việc của mình. Thông báo viết rằng để làm được như vậy, các nhân viên mới sẽ vào làm việc cùng với những nhân viên bình thường khác.

“Thỉnh thoảng, anh cũng tới công xưởng chế tạo dụng cụ kim bơm đấy. Cố gắng lên nhé, để mọi người biết tới mình, sau này sẽ thuận lợi cho công việc. Phải chú ý bảo vệ cơ thể mình đấy.”

Ngày cuối cùng của tuần trước khi tôi đi thực tập, anh Hayashida động viên tôi như vậy. Nhà máy nơi tôi thực tập cách trụ sở chính gần 30km. Trong thời gian thực tập, chúng tôi sẽ ở tại ký túc xá dành cho người lao động thời vụ nằm cạnh ký túc xá cho người độc thân.

Cuộc sống với hai tuần làm ca ngày một tuần làm ca đêm nối tiếp nhau của tôi đã bắt đầu như thế.

Khi đã quen với việc thực tập ở công xưởng, tôi dần cảm nhận được nhiều niềm vui. Trưởng nhóm của chúng tôi là một ông chú vui tính, những công nhân khác cũng rất tốt bụng. Tuy nhiên, cũng có những người nói chuyện rất khó chịu, kiểu như, “Làm việc cho tử tế vào nhé. Đằng nào hai tháng sau các cậu cũng không cần làm việc tay chân nữa, cả đời chỉ việc ôm cái bút chì.”

Nhưng những người đó từ xưa đã bị mọi người ghét nên không cần bận tâm.

Đúng như anh Hayashida nói, trong tuần anh thường xuống nhà máy này một đến hai lần. Thỉnh thoảng, anh còn tới chỗ tôi xem tình hình làm việc của tôi thế nào. Dạo này anh Hayashida đang điều chỉnh lại các thiết bị mới đưa vào dây chuyền sản xuất khác.

“Công việc thế nào, vất vả không?”

Lúc tôi đang đứng lắp ráp các chi tiết máy trước băng chuyền, anh Hayashida cúi người xuống như thể lo mọi người xung quanh để ý, bắt chuyện với tôi.

“Em vẫn xoay xở được ạ.”

Tôi đáp, tay vẫn không ngừng làm việc. Bởi nếu tôi ngơi tay, các sản phẩm sẽ dồn ứ ở lại ngay. Biết vậy nên anh Hayashida không nói gì thêm nữa, anh chỉ nói nhỏ, “Cố gắng lên nhé” rồi đi luôn.

Một lần trong giờ nghỉ trưa, tôi được xem một thiết bị mà anh Hayashida vừa đưa vào sử dụng thử nghiệm. Đó là một con rô bốt tự động lắp ghép các linh kiện nhỏ, thậm chí sẽ hàn xì những chỗ cần thiết. Nó là một cánh tay dài, sự linh hoạt trong cử động của nó sánh ngang với tay người.

“Tuyệt quá! Nháy mắt mà nó làm xong rồi!

Nhìn các linh kiện nhỏ xíu được tạo ra sau mỗi ba giây một, tôi reo lên thán phục.”

“Nhưng nó vẫn chưa hoàn hảo đâu.”

Anh Hayashida ngắt điện, đôi lông mày chau lại tạo thành hình chữ bát. “Thành phẩm vẫn chưa đạt. Vì máy hàn hoạt động chưa tốt. Trong khi hai tháng nữa là phải đưa nó vào dây chuyền sản xuất chính thức rồi, đau đầu thật đấy.”

Một người đàn ông trong bộ đồng phục lạ mắt đang đứng cạnh máy. Nghe nói anh ta là nhân viên bên chế tạo máy hàn. Anh ta gầy như con cò hương, sắc mặt cũng không hồng hào.

“Anh Hayashida khó tính quá đấy thôi.” Người đàn ông mỉa mai nói.

Anh ta đương nhiên muốn công ty tôi sớm công nhận sản phẩm bên anh ta đạt chất lượng để có thể nhanh chóng yêu cầu thanh toán.

Nhưng anh Hayashida cương quyết nói, “Người dùng chiếc máy này là công nhân nhà máy chứ không phải tôi. Để sau này họ không gặp rắc rối khi sử dụng, tôi cần làm cho thiết bị trở nên hoàn hảo ngay trong giai đoạn này.”

Một lần nữa tôi thầm nghĩ anh Hayashida quả là một người nghiêm túc.

Tối thứ Bảy, tôi gặp anh Hayashida trước một cửa hàng. Anh ấy đang mua bánh gạo. Anh ấy nói phải đi làm cả trong ngày nghỉ và điều chỉnh máy móc từ sáng tới giờ. Có lẽ bị cảm nên anh vừa ăn bánh gạo vừa hắt hơi, xì mũi đến mấy lần.

Người chết trong phòng giải lao đó chính là anh Hayashida.