Chương V

Sáng ra, Nenli kể cho tôi nghe những chuyện khá lạ lùng về người khách viếng thăm hôm qua. Vả lại, việc Maxlôbôep tìm đến thăm tôi vào tối qua vốn đã lạ lùng, bởi vì anh ta biết chắc rằng lúc ấy tôi không có nhà. Chính tôi đã báo trước cho anh ta như vậy trong lần gặp gỡ hôm trước và chắc chắn anh ta còn nhớ rất rõ. Nenli kể rằng, thoạt đầu con bé không muốn mở cửa vì nó sợ, lúc ấy đã tám giờ tối. Nhưng từ ngoài cánh cửa khép kín anh ta vẫn van nài nó, bảo rằng nếu anh ta không gửi lại được cho tôi mấy dòng thì ngày mai sẽ có chuyện gì đó không hay xảy đến với tôi. Lúc con bé mở cửa cho anh ta vào, anh ta liền ngồi xuống viết thư, sau đó lại gần nó và ngồi xuống bên nó trên đivăng. “Em đứng dậy và không muốn bắt chuyện với ông ta, – Nenli kể, – em rất sợ ông ta. Ông ta bắt đầu nói về bà Bupnôva, rằng hiện bà ta đang điên tiết nhưng không dám đến bắt em nữa, và ông ta bắt đầu khen ngợi ông, rằng ông là người bạn lớn của ông ta, và ông ta quen biết ông từ thuở còn bé tí. Thế là em bắt chuyện với ông ta. Ông ta lấy kẹo ra và bảo em cầm lấy, nhưng em không muốn. Ông ấy liền thuyết phục em rằng ông ấy là người tốt, ông ấy còn biết hát và nhảy. Ông ấy bật dậy và bắt đầu nhảy. Em buồn cười quá. Sau đó ông ấy bảo là ngồi thêm chút nữa. – Tôi chờ Vanya, may ra ông ấy sẽ về, – và ông ta hết lời van vỉ em đừng sợ và cứ ngồi yên bên ông ấy. Em ngồi, nhưng trò chuyện thì không muốn. Bấy giờ ông ấy mới bảo rằng ông ấy có biết mẹ và ông em… và thế là em bắt đầu nói chuyện với ông ấy. Ông ấy ngồi chơi mãi”.

– Thế hai người nói chuyện những gì?

– Về mẹ em… về bà Bupnôva… và ông em nữa. Ông ấy ngồi đến hai tiếng.

Nenli có vẻ như không muốn kể lại những điều hai người nói với nhau. Tôi cũng không hỏi, bởi tôi hy vọng sẽ biết được qua Maxbôlôep. Có điều tôi cảm thấy hình như Maxbôlôep cố tình đến chơi vào lúc vắng tôi để gặp riêng Nenli. “Anh ta làm thế để làm gì nhỉ?” – tôi nghĩ bụng.

Con bé chỉ cho tôi ba chiếc kẹo mà anh ta cho nó. Đấy là thứ kẹo caramen bọc giấy xanh đỏ rất rẻ mạt, mà chắc chắn là anh ta mua ở quầy hàng rau. Nenli đưa cho tôi xem và cười.

– Tại sao em không ăn? – Tôi hỏi.

– Em không thích – con bé nghiêm mặt đáp, lông mày nhíu lại – Em cũng không nhận, nhưng ông ấy cứ bỏ lại ở đivăng…

Ngày hôm đó tôi sẽ phải đi nhiều. Tôi nói mấy lời chia tay với Nenli.

– Ở nhà một mình em có buồn không? – tôi hỏi nó lúc đi ra.

– Vừa buồn lại vừa không buồn. Buồn vì vắng ông lâu quá.

Con bé vừa nói vừa đưa mắt nhìn tôi đầy lưu luyến. Suốt buổi sáng hôm ấy nó vẫn nhìn tôi với ánh mắt dịu dàng như vậy, vừa âu yếm vừa vui vẻ, đồng thời nó có vẻ ngượng ngùng, e ngại, cứ như là nó sợ làm tôi phật ý, làm tôi mất lòng quyến luyến đối với nó… và nó tỏ ra xấu hổ vì thế.

– Thế còn không buồn thì vì sao? Bởi em nói là “vừa buồn lại vừa không buồn” mà – tôi hỏi, vô tình mỉm cười vì cảm thấy nó đã trở nên gần gũi, thân thiết với tôi.

– Chỉ tự em hiểu được vì sao thôi. – Nó đáp vẫn mỉm cười và lại lúng túng ngượng ngập. Chúng tôi đứng trên bậc cửa mở rộng để nói chuyện. Nenli đứng trước mặt tôi, mắt nhìn xuống, một tay đặt lên vai tôi, tay kia cứ mân mê ống tay áo lễ phục của tôi.

– Có gì bí mật vậy? – Tôi hỏi.

– Không… chẳng có gì đâu… em – lúc vắng ông em bắt đầu đọc cuốn sách nhỏ của ông đấy, – con bé nói lẩm bẩm, ngước nhìn tôi với đôi mắt dịu dàng, thông minh và đỏ bừng mặt.

– Ra thế đấy! Thế nào, em có thích không? – Tôi cảm thấy cái lúng túng của một người viết khi được khen tụng trước mặt, nhưng có trời mà biết sẽ ra sau, nếu ngay lúc ấy tôi có thể hôn cô bé. Nhưng không hiểu vì sao tôi không thể hôn nó. Nenli vẫn làm thinh.

– Tại sao, tại sao anh ấy lại chết – Con bé hỏi tôi, giọng hết sức rầu rĩ, liếc nhìn tôi và bỗng nhiên lại cụp mắt xuống.

– Ai cơ?

– Cái người trẻ tuổi, bị ho lao… trong cuốn sách ấy?

– Làm thế nào được, cần phải thế thôi, Nenli ạ.

– Hoàn toàn không cần thiết, – con bé đáp gần như thầm thì, và đột nhiên thốt lên rời rạc, giận dữ, môi bĩu ra và càng dán chặt mắt xuống nền nhà.

Một phút nữa trôi qua.

– Và cô ta… phải, cả hai người… cô ấy và cụ già, – con bé thầm thì, tay vẫn ra sức mân mê ống tay áo của tôi, – thế nào, họ sẽ sống bên nhau chứ? Và họ sẽ không lâm vào cảnh bần cùng chứ?

– Không đâu, Nenli, cô ấy sẽ đi xa, sẽ lấy một anh nhà giàu, còn cụ già thì ở lại một mình, – tôi hết sức thông cảm đáp lời nó, thật lòng rất tiếc là không thể nói được một lời gì khả dĩ an ủi được con bé hơn.

– Ờ, thế… thế đấy! Vẫn chỉ thế thôi! Ôi, những con người thế nào kia! Bây giờ thì em chẳng muốn đọc nữa!

Nó giận dữ đẩy tay tôi ra, quay ngoắt đi, bỏ lại gần bàn và quay mặt vào một góc, mắt cúi gằm xuống đất, mặt mày ửng đỏ và hơi thở phập phồng, cứ như đang có điều gì đau buồn nẫu ruột.

– Thôi nào, Nenli, em giận dữ làm gì! – Tôi nói và lại gần nó, – đấy có phải là chuyện thật đâu, mà là ở trong sách thôi – Chuyện bịa ra ấy mà, em giận dữ làm gì! Em đúng là một cô bé đa cảm!

– Em không giận, – con bé rụt rè nói, ngước mắt yêu thương, rực sáng nhìn tôi, đoạn nó xiết chặt tay tôi, áp mặt vào lòng ngực tôi và cứ khóc dấm dứt.

Nhưng đồng thời nó cũng lại bắt đầu cười – vừa khóc vừa cười cùng lúc. Tôi cũng cảm thấy buồn cười và cảm thấy trong lòng đầy dịu ngọt. Tuy nhiên, con bé vẫn không muốn ngẩng đầu lên, và khi tôi gỡ khuôn mặt nó ra khỏi vai tôi, nó càng ghì chặt thêm và mỗi lúc một cười to hơn.

Cuối cùng thì màn kịch tình cảm ấy cũng hạ. Chúng tôi chia tay nhau. Tôi rất vội. Nenli, mặt mũi ửng hồng, và vẫn còn chưa hết ngượng nghịu, mắt sáng long lanh như hai vì sao, chạy theo tôi ra tận cầu thang và giục tôi đi chóng về. Tôi hứa với nó nhất định sẽ về đúng bữa ăn trưa và nếu có thể thì còn sớm hơn.

Đầu tiên tôi tới chỗ các cụ. Cả hai đều lăn ra ốm. Anna Andreyevna thì ốm to, còn Nikolai Sergueych thì ngồi trong phòng mình. Ông cụ nghe thấy tôi đến, nhưng tôi biết rằng theo thói quen của mình, ông cụ cứ để cho chúng tôi trò chuyện, và phải hơn mười lăm phút sau mới xuất hiện. Tôi không muốn làm cho Anna Andreyevna quá hoang mang, vì thế nên trong chừng mực có thể, cố lựa lời nhẹ nhàng để thuật lại câu chuyện hôm qua, tuy nhiên tôi vẫn nói đúng sự thật. Thật ngạc nhiên là, mặc dù có tỏ ra buồn rầu, nhưng không hiểu sao bà cụ vẫn đón cái tin về khả năng cắt đứt của con gái không mấy sửng sốt.

– Ồ, cháu ạ, bác cũng nghĩ như vậy, – bà nói. – Sau khi cháu đi, bác đã suy đi tính lại kỹ lưỡng và nhận thấy là điều ấy không thể có được. Nhà bác đâu đáng được chúa đoái tới, vả lại, với cái con người đê tiện ấy thì không thể hy vọng được điều gì tốt lành. Cướp không của nhà mình mười ngàn có phải chuyện đùa đâu, lão biết là cướp không mà vẫn cứ cướp. Lão đã tước nốt của bác mẩu bánh mì cuối cùng, chúng nó sẽ bán rẻ điền trang Ikhmenevca của bác. Con Natasetsca đã tinh tường và sáng suốt khi không tin lão. Thế cháu còn biết gì nữa không, – bà hạ giọng, nói tiếp, – cháu của bác, phải hết sức chống lại cuộc hôn nhân này. Bác tuyên bố: bác không muốn, thế đấy! Thoạt đầu bác cho là lão ta chơi ngông; nhưng không phải đâu, lão ta có mưu đồ thật đấy. Thế từ lúc ấy, con bé ra làm sao? Lão ta cứ nguyền rủa nó suốt như thế. Thế còn chính cái thằng Aliôsa thì sao?

Và bà cụ cứ lục vấn tôi khá lâu như vậy, và theo thói quen, sau mỗi câu trả lời của tôi, lại kêu lên những tiếng bực tức. Nói chung, tôi nhận thấy gần đây hình như bà cụ đã hoàn toàn lú lẫn. Tất cả những tin buồn đã làm cho bà quá xúc động. Nỗi buồn lo về Natasha đã làm cho con tim và sức khỏe của bà hoàn toàn suy sụp.

Ông già bước vào, chân dận dầy, mình mặc áo khoác. Ông phàn nàn vì cơn sốt nhưng vẫn dịu dàng nhìn vợ, và suốt thời gian tôi ở đấy, ông chăm sóc bà như một bà nhũ mẫu, cứ nhìn sâu vào mắt bà, thậm chí còn tỏ ra sợ hãi trước mặt bà. Trong ánh mắt ông chứa chan bao âu yếm. Ông rất lo sợ cho căn bệnh của bà, cảm thấy nếu mất bà thì ông cũng mất tất cả trên cõi đời này.

Tôi ngồi chơi với các cụ độ một tiếng. Lúc chia tay, ông cụ đi với tôi ra đến phòng ngoài và bắt đầu nói về Nenli. Ông cụ thật sự muốn đón con bé về nuôi thay con gái. Ông khuyên tôi thuyết phục bà Anna Andreyevna. Ông hết sức tò mò hỏi tôi về Nenli và hỏi tôi xem có biết gì mới về con bé không. Tôi kể vắn tắt cho ông ông cụ nghe. Câu chuyện của tôi đã gây cho ông ấn tượng mạnh.

– Chúng ta còn tiếp tục nói thêm về chuyện này – ông nói quả quyết – còn bây giờ… vả lại, bác sẽ đến thăm cháu, chỉ có điều để bác khỏe thêm chút xíu. Lúc bấy giờ sẽ quyết định.

Đúng mười hai giờ, tôi đã có mặt ở nhà Maxlôbôep. Tôi thật hết sức ngạc nhiên, người đầu tiên mà tôi gặp khi bước vào lại là ông công tước. Ông ta mặc áo bành tô ở phòng ngoài. Maxlôbôep đang lăng xăng giúp ông ta và trao cho ông ta chiếc can. Mặc dù anh ta đã cho tôi biết là có quen ông công tước, nhưng cuộc chạm trán này vẫn làm cho tôi hết sức sửng sốt.

Ông công tước có vẻ lúng túng khi nhìn thấy tôi.

– Ồ, té ra ông, – ông ta kêu lên có vẻ rất hồ hởi, – cuộc hội ngộ mới kỳ thú! Vả lại, tôi cũng vừa mới biết qua ông Maxlôbôep là ông và ông ấy có quen nhau. Vui, rất vui vì đã gặp ông, chính tôi đang mong được gặp ông và hy vọng sớm được đến thăm ông, ông cho phép chứ ạ? Tôi có một nghị với ông: ông hãy giúp tôi, giảng giải cho tôi tình thế hiện nay của chúng tôi. Chắc là ông hiểu là tôi muốn nói về câu chuyện hôm qua… Ông chơi thân với ở đấy, đã theo dõi hết mọi diễn biến ở đấy, ông có ảnh hưởng lớn… Rất tiếc là bây giờ tôi chưa thể đến thăm ông… Công việc mà! Vài hôm nữa, và có thể sớm hơn, tôi sẽ có may mắn được đến thăm ông. Còn bây giờ thì…

Ông ta xiết chặt tay tôi, nháy mắt với Maxlôbôep và đi ra.

– Lạy chúa, hãy nói cho tớ hay… – vừa bước vào phòng tôi đã mở đầu.

– Đúng là tớ không thể nói gì với cậu bây giờ được, – Maxlôbôep ngắt lời, vội vã vớ lấy mũ và bước ra phòng ngoài. – Công việc! Người anh em ạ, tớ phải phóng đi ngay đây kẻo muộn!

– Nhưng chính cậu đã hẹn tớ đến mười hai giờ mà.

– Thế nào, hẹn cái gì cơ? Hôm qua tớ viết cho cậu nhưng hôm nay người ta lại viết cho tớ, có chuyện đột xuất mà. – công với việc! Họ đang chờ tớ. Xin lỗi Vanya nhé. Tất cả những gì tớ có thể thỏa mãn được cậu là cậu cứ việc choảng tớ đi, vì tớ đã quấy rầy cậu. Nếu thích thì cậu cứ choảng, có điều, vì chúa Cứu thế, hãy nhanh lên! Đừng giữ tớ, công việc mà, người ta đang chờ…

– Tớ choảng cậu làm gì! Cậu bận việc thì cứ quàng lên, ai mà chẳng có những công việc đột xuất. Chỉ có điều…

– Không, về cái chỉ có điều ấy, tớ sẽ nói sau, – anh ta ngắt lời, vừa loay hoay tìm và mặc áo khoác vào người (tôi cũng mặc theo anh ta) – Công việc của tớ cũng có liên quan đến cậu, một công việc rất quan trọng, chính vì nó mà tớ mời cậu đến, nó liên quan trực tiếp đến cậu và quyền lợi của cậu. Nhưng bây giờ không thể kể cho cậu trong một phút, cho nên, lạy chúa, cậu hãy hứa với tớ là tối nay đúng bảy giờ, không hơn cũng không kém, hãy đến chỗ tớ. Tớ sẽ có nhà.

– Hôm nay à, – tôi lưỡng lự nói, – anh bạn ạ, tối nay tớ lại muốn ghé thăm…

– Hãy tới đây đi, anh bạn ạ, bây giờ cậu hãy ghé tới chỗ mà tối nay cậu định tới, còn tối thì đến với tớ. Vanya ạ, cậu không hình dung được tớ sẽ thông báo với cậu những chuyện như thế nào đâu.

– Ồ, thế nào, thế nào, có chuyện gì thế? Tớ thú thật là cậu đã gợi được sự tò mò của tớ rồi đấy.

Trong lúc trò chuyện, chúng tôi đã khỏi cổng ngôi nhà và đứng trên vỉa hè.

– Cứ thế chứ? – Anh ta vẫn kiên trì nói.

– Tớ đã bảo là tớ sẽ đến.

– Không, cậu phải hứa danh dự đi.

– Xì, vớ vẩn! Ừ, thì hứa.

– Được đấy, tốt lắm! Cậu đi đâu bây giờ?

– Kia kìa, – tôi đáp và chỉ sang tay phải.

– Còn tớ thì tới kia. – anh ta đáp và chỉ sang trái. – Tạm biệt, Vanya! Nhớ nhé, bảy giờ.

“Kỳ cục thật”, – tôi nghĩ thầm và nhìn theo anh.

Tối nay tôi dự định sẽ tới chỗ Natasha, nhưng vì mới hứa với Maxlôbôep nên quyết định sẽ đến chỗ cô ngay bây giờ. Tôi đinh ninh sẽ gặp Aliôsa ở đấy. Quả nhiên cậu ta có ở đấy thật và sướng như điên khi thấy tôi bước vào.

Cậu ta rất yêu chiều, hết sức dịu dàng với Natasha và tỏ ra rất vui khi tôi đến. Natasha mặc dù gắng gượng để vui vẻ nhưng rõ ràng là quá sức mình. Gương mặt cô ốm yếu và xanh xao vì suốt đêm cô không ngủ được. Cô tỏ ra hết sức âu yếm Aliôsa.

Aliôsa mặc dù muốn mua vui cho Natasha, muốn xóa đi nụ cười gượng gạo cứ vô tình chực biến mất trên môi cô nên cứ nói rất nhiều, kể chuyện huyên thuyên, nhưng rõ ràng vẫn tránh nói đến Cachia và ông bố. Bởi vì, thử nghiệm hôm qua của cậu ta để giải hòa đã không dẫn đến thành công.

– Anh biết gì không? Anh ấy muốn rời khỏi đây lắm đấy, – Natasha thì thầm rất nhanh với tôi, khi cậu ta ra ngoài một lúc để nói gì đó với Mavra, – nhưng anh ấy sợ. Còn chính em thì lại sợ phải bảo anh ấy đi, vì như thế thì có lẽ anh ấy lại càng cố tình không đi, mà cái chính là em sợ anh ấy buồn chán và do đó rồi sẽ dần dà hờ hững với em! Làm thế nào bây giờ?

– Trời ơi, em tự đặt mình vào một tình thế mới oái oăm! Hai người cùng nghi ngờ, theo dõi nhau mới gớm chứ! Tốt hơn là cứ nói thẳng và rồi chấm dứt đi. Chứ cứ tình hình này thì dễ thường rồi cậu ta chán thật đấy.

– Thật thế sao? – Cô kêu lên sợ hãi.

– Thôi được, để anh sẽ dàn xếp cho cả hai. – tôi nói và bước vào bếp giả vờ nhờ Mavra đánh hộ một chiếc giày quá bẩn.

– Cẩn thận nhé, anh Vanya! – cô gọi theo tôi.

Tôi vừa bước vào chỗ Marva, Aliôsa đã đâm bổ lại với tôi, cứ như là cậu ta đã chờ sẵn.

– Ivan Petrovich, anh thân mến, tôi phải làm gì bây giờ! Hãy bảo tôi với: hôm qua tôi đã chót hứa là hôm nay, tức là giờ này đây, sẽ đến chỗ Cachia. Tôi không thể vắng mặt được! Tôi yêu Natasha đến có thể sẵn sàng nhảy vào lửa, nhưng chắc anh cũng thấy là tôi không thể hoàn toàn vứt bỏ nơi ấy…

– Ồ, thế thì anh đi đi…

– Nhưng còn Natasha thì thế nào? Bởi vì thế thì tôi sẽ làm cho cô ấy buồn. Anh Ivan Petrovich, hãy bảo tôi làm thế nào.

– Theo tôi thì tốt hơn là anh nên đi đi. Anh biết rằng cô ấy yêu anh, cô ấy luôn luôn sợ rằng ở bên cô ấy anh sẽ buồn chán và anh chỉ gắng gượng mà ngồi với cô ấy thôi. Cứ tự nhiên thì tốt hơn. Với lại, vào đây, tôi sẽ giúp anh.

– Anh Ivan Petrovich, con bồ câu nhỏ! Anh thật tốt quá.

Chúng tôi cùng vào, một phút sau, tôi bảo anh ta:

– Tôi vừa mới gặp ông cụ anh.

– Ở đâu! – cậu ta sợ hãi kêu lên.

– Ngoài phố, tình cờ thôi. Ông cụ có đứng lại với tôi một phút, ông ấy lại đề nghị làm quen. Ông cụ hỏi tôi có biết hiện anh đang ở đâu không? Ông ấy rất cần gặp anh, hình như có chuyện gì muốn nói với anh đấy.

– Ồ, anh Aliôsa, thế thì anh đi đi, về gặp ông cụ đi, – Natasha cướp lời, biết là tôi đang gợi ý cho cậu ta.

– Nhưng… tôi biết tìm ông cụ ở đâu bây giờ? Ông ấy đang ở nhà ư?

– Không đâu, tôi nhớ ông cụ có bảo là sẽ tới chỗ bà bá tước.

– Nhưng, bởi vì… – Aliôsa ngây thơ thốt lên, rầu rĩ nhìn Natasha.

– Ô, anh Aliôsa, anh làm sao thế! – cô nói. – Lẽ nào anh lại muốn bỏ rơi cái chỗ quen biết ấy chỉ để làm vui lòng em thật sao? Thế thì thật là trẻ con lắm. Trước hết, điều ấy là không thể được. Hai nữa, anh sẽ trở nên hèn hạ trước Cachia. Hai người là bạn bè với nhau. Chả lẽ anh lại có thể cắt đứt quan hệ một cách thô bạo như vậy sao. Sau hết, anh sẽ thật sự xúc phạm đến em nếu như anh nghĩ rằng em ghen anh. Đi đi anh, đi nhanh lên, em van anh đấy! Và ông cụ anh cũng sẽ được yên lòng.

– Natasha, em đúng là thiên thần, anh thật không xứng với một ngón tay của em! – Aliôsa kêu lên xúc động và hối hận – Em thật tốt bụng, ấy thế mà anh… anh… nhưng em biết không! Hồi nãy ở trong bếp anh vừa cầu xin anh Ivan Petrovich giúp anh để anh rời khỏi chỗ em. Anh ấy đã nghĩ ra cách này. Nhưng đừng kết tội anh, Natasha, thiên thần của anh! Anh hoàn toàn không có lỗi, bởi vì anh yêu em ngàn lần hơn mọi thứ ở trên đời và vì vậy anh chợt nảy ra một ý định mới: anh sẽ giãi bày hết mọi chuyện với Cachia và lập tức kể cho cô ấy hay tất cả tình cảnh hiện nay của chúng mình và tất cả những chuyện xảy ra hôm qua. Cô ấy sẽ nghĩ ra cách gì đó để cứu giúp chúng mình, cô ấy đã dành cho chúng mình tất cả tâm hồn.

– Thôi anh đi đi, – Natasha mỉm cười trả lời. – Và thế này anh bạn ạ, chính em cũng muốn được làm quen với Cachia. Làm sao mà bố trí được?

Niềm sung sướng của Aliôsa thật là không giới hạn. Cậu ta lập tức đặt ra những dự tính để cho hai người làm quen. Theo cách tính toán của cậu ta thì thật dễ dàng: Cachia sẽ nghĩ ra cách. Cậu ta sôi nổi và hăng hái trình bày sáng kiến của mình. Cậu ta hứa ngay hôm nay sẽ mang hồi âm tới, chỉ sau hai giờ thôi, và tối nay sẽ có mặt bên Natasha.

– Anh tới thật chứ? – Natasha hỏi lúc rời cậu ta.

– Em nghi ngờ ư? Tạm biệt, Natasha, tạm biệt, em thân yêu của anh – em thân yêu mãi mãi của anh! Tạm biệt anh Vanya. Ồ, lạy chúa, tôi lại vô ý gọi anh là Vanya47 rồi; xin hãy nghe tôi, anh Ivan Petrovich, tôi rất yêu anh – Tại sao chúng mình không gọi nhau là Tư48. Chúng mình sẽ gọi nhau là Tư.

– Chúng mình sẽ gọi Tư.

– Ơn chúa, tôi đã nghĩ đến điều ấy hàng trăm lần. Nhưng tôi cứ ngần ngại không dám nói với anh. Đấy, bây giờ tôi vẫn gọi anh là Vư. Bởi rất khó gọi Tư. Hình như về việc này Tolstoi viết ở đâu đó rất hay: có hai người đã hứa với nhau là sẽ gọi nhau là “Tư”, nhưng họ không thể nào nói được, vì vậy họ cứ tránh không nói những câu có đại từ nhân xưng. Ồ, Natasha, lúc nào chúng mình sẽ đọc cuốn “Tuổi thơ và tuổi thiếu niên”, hay lắm!

– Thôi nào, anh đi đi, đi đi – Natasha vừa cười vừa giục, – anh huyên thuyên vì vui quá đấy mà…

– Tạm biệt! Hai tiếng nữa anh sẽ lại tới với em!

Cậu ta hôn tay cô rồi vội vã ra đi.

– Anh xem đấy, xem đấy, Vanya! – cô nói và đầm đìa nước mắt.

Tôi lưu lại với cô đến hai tiếng, an ủi cô và còn kịp khuyên nhủ cô mọi điều. Dĩ nhiên cô đã hoàn toàn đúng trong những điều lo lắng của mình. Lòng tôi thật ảo não khi nghĩ đến tình cảnh của cô hiện nay. Tôi sợ thay cho cô. Nhưng biết làm gì bây giờ?

Tôi lấy làm lạ cho Aliôsa: cậu ta vẫn yêu cô không hề kém trước kia, thậm chí dễ thường còn mãnh liệt hơn, dằn vặt hơn vì hối hận và biết ơn. Nhưng đồng thời mối tình mới vẫn xiết chặt lấy tim cậu ta. Điều này rồi sẽ kết thúc ra sao – thật không sao có thể đoán trước. Chính tôi cũng hết sức tò mò muốn được thấy cái cô Cachia ấy. Tôi lại hứa sẽ giới thiệu Natasha với cô ta.

Đến phút chót thì cô đã hầu như vui lên. Tiện thể, tôi cũng kể cho cô nghe mọi chuyện về Nenli, về Maxlôbôep và cuộc gặp vào lúc bảy giờ tối nay. Tất cả những chuyện ấy khiến cô vô cùng hào hứng. Về các cụ thì tôi chỉ kể qua loa, tôi không nhắc đến cuộc viếng thăm của ông già Ikhmenev vì chưa đến lúc, cuộc đấu súng với ông công tước mà Nikolai Sergueych đề nghị có thể làm cho cô lo sợ. Cô cũng tỏ ra rất lấy làm lạ về mối quan hệ giữa ông công tước và Maxlôbôep và cái nguyện vọng tha thiết của ông ta muốn làm quen với tôi, mặc dù tất cả những điều ấy trong tình hình hiện nay đã rất khá rõ ràng…

Đến ba giờ tôi mới trở về nhà, Nenli đón tôi, gương mặt sáng bừng…

[←47]

Vanya là cách gọi thân mật, suồng sã

[←48]

Theo chú thích trước đó