7- Nhớ Về Người Thương Phế Binh Việt Nam Cộng Hòa
Đọc trên BNS Tự Do lời kêu gọi của Hội Cựu Trợ Thương Phế Binh Việt Nam tại Hoa Kỳ; “Hỡi các chiến hữu tha hương và đồng bào ruột thịt, có còn nhận diện được chúng tôi? Hay thương tích, đói khổ đã thay dạng đổi hình! Xin hãy hướng về quê hương với câu “Lá lành đùm lá rách”. Làm cho tôi vô cùng cảm xúc, nhất là khi được đọc bản báo cáo về tài chánh và danh sách ân nhân cùng danh sách Thương phế binh đã được cứu trợ với đầy đủ chi tiết như địa chỉ, mức độ tàn phế cùng hình ảnh càng làm cho chúng tôi thêm tin tưởng rằng ít nhất ở nơi hải ngoại này nay đã có những đoàn thể của Thương phế binh của VNCH cũ của chúng ta đang phải chịu biết bao khổ cực ở quê hương Việt Nam dưới chế độ hà khắc và bạo tàn của cộng sản.
Nói về Thương phế binh làm cho tôi hồi tưởng lại những cảnh tượng đau thương của cuộc chiến tranh bạo tàn mà bao nhiêu thanh niên tuấn tú, con yêu của quốc gia dân tộc đã hy sinh nơi chiến trường, mang những tật nguyền, bệnh tật và trở thành phế nhân bị ruồng bỏ sau khi Sàigòn thất thủ; nghĩ tới thảm cảnh người mất tay, cụt chân, đầu mình máu me, kẻ tỉnh, người mê, đau đớn kêu rên xót xa, làm cho cha mẹ, vợ con, anh chị thương lo đau xót, âm thầm chia sẻ. Còn cảnh những người không có thân nhân ở gần, lúc tỉnh lại ngơ ngác nhìn không thấy ai là người trong gia đình, tủi thân cắn môi thở dài, khi nhìn người thương binh bên cạnh được vây quanh thăm hỏi, có bánh quà của người thân mang lại.
Chính phủ ưu tiên săn sóc, nhà thương có đầy đủ thuốc men dụng cụ, có nhiều bác sĩ, nhân viên y tế cũng nhiều, nhưng số thương binh hàng ngày đưa về hết lớp này đến lớp khác, nhất là những năm cường độ cuộc chiến ác liệt kéo dài. Những người có phận sự săn sóc ưu tiên cho những thương binh mới tới và tình trạng thương tích cần được săn sóc hơn.
Những bệnh binh đã qua thời kỳ nguy hiểm còn phải ở lại dưỡng thương, được chia ra ở nhiều phòng: những người được xuất viện nhường chỗ cho những người mới càng ngày càng đông. Không khí Sài gòn nóng nực ít khi mát mẻ, nhiều thương binh cụt chân, thiếu tay không thể tự mình di chuyển và cần có ai giúp đỡ đưa ra sân hay ngoài hàng lang hóng gió hoặc đổi khí trời.
Phòng thương binh tê liệt lại còn ái ngại hơn nhiều. Khí trời nóng bức, nằm lâu mỏi mình, không giở được mình, bị ngứa không gãi được, không ai giúp đỡ, có nhiều khi cố lăn lóc trên giường, lăn ngã xuống đất không ai nâng đỡ dậy, trông thât thảm hại. Nếu có được đầy đủ xe lăn cho những người còn tay sử dụng được để tự di chuyển ở trong trại hay ra ngoài hành lang thì đỡ biết mấy.
Vào những năm 1967, 1968, các chị em bạn hàng ở các chợ Phú Nhuận, Tân Định, Bà Chiểu ở Sàigòn – Gia Định quyên góp tiền mua được một số xe lăn giúp anh em thương phế binh; các bà trong hội Phan Sinh đóng góp vào sự an ủi các thương binh bằng cách phân công cho nhau lên Tổng Y Viện Cộng Hòa thăm hỏi và việc chính là giúp việc gội đầu, rửa mặt và chăm sóc các thương binh không có thân nhân giúp đỡ.
Mỗi chiều thứ sáu trong tuần, tôi thường theo bà Ba, người hàng xóm hội viện hội Phan Sinh lên Tổng Y Viện Cộng Hòa tham gia công tác gội đầu, rửa mặt cho các thương binh nằm điều trị tại đây. Tại ngay cổng Y viện, số người tới thăm bệnh binh rất đông, người nào cũng mang xách gói lớn gói nhỏ, sau khi làm thủ tục kiểm soát các gói quà để phòng gian. Thấy tôi ngơ ngác đứng nhìn xếp hàng, bà Ba kéo tay tôi đi vào theo lối cổng xép, sát cạnh cổng chính, vì thấy tôi lạ mặt, người lính gác cửa chặn hỏi theo thường lệ: “Các bà đi đâu?” Bà Ba nhanh nhẩu trả lời: “Tôi dẫn thêm bà này đi gội đầu”, người lính mỉm cười nhường chỗ cho chúng tôi quá.
Tới hành lang gian phòng xếp để đồ, tôi thấy có mấy bà đang đứng chờ cho đủ người, rồi các bà phân công từng nhóm ba người một khu, mang thau nhôm, gáo múc nước, khăn lông, xà bông. Nhóm của tôi phụ trách giúp gội đầu các thương binh trong phòng hồi sinh, một người đi lấy nước, người bưng thau không để hứng nước dưới đầu người thương binh, một người vừa dội nước, xát xà bông, vừa chà sát phải thật khéo tay tránh không để nước và xà bông thấm vào vết thương, người đi lấy nước trở lại đổi thau nước đó đi đổ.
Thương binh nào mới ở phòng cấp cứu ra, máu trên đầu người thương binh khô lại dính với tóc bết vào da đầu khó gội, phải xấp nước cho tan máu, hay gỡ máu khô ra, mùi máu, mùi bùn đất để lâu có mùi hôi tanh, nhiều khi phải gội đi gội lại nhiều lần mới hết máu hết đất. Nhiều thương binh chưa có thân nhân kịp tới, sau khi được gội đầu, rửa mặt, được lau khô, đặt nằm ngay ngắn trên giường, nếu còn tỉnh táo nói được câu “Cám ơn”, nhiều người còn quá mệt mỏi, chỉ mở mắt nhìn chúng tôi tỏ vẻ dễ chịu hơn, rồi nhắm mắt lại hoặc thiếp đi.
Trong các phòng khác cũng vậy, những thương binh không bị thương trên đầu, nhưng cụt chân, mất tay, lại không có thân nhân giúp đỡ và không tự mình làm lấy được, mỗi khi trông thấy các bà hội Phan Sinh mang thau nước tới họ đều tỏ vẻ vui tươi, mong chờ. Sau phần gội đầu rửa mặt, một số bà phải ra về, còn một số khác ở lại chờ tới giờ phát cơm; các bà lấy phần ăn cho những thương binh không di chuyển được. Nhà thầu thường chỉ mang tới hàng lang các phòng và các bệnh binh phải ra lãnh phần cơm, nên có nhiều trường hợp thương binh mất phần ăn của mình.
Có một ngày bà Ba đưa tôi sang khu tê liệt, tới giừng của một anh đang ngồi, trước mặt anh khay cơm vẫn còn nguyên, bà Ba vội kéo tay tôi lại, nhìn anh ta thấy anh mất cà hai tay và bà Ba tự động lấy muỗng xúc cơm đưa vào miệng anh ra vừa nói “Để tôi giúp anh”, chờ cho tới khi anh ta ăn và uống nước xong tôi mới hỏi: “Nếu hôm nay không có chúng minh giúp đỡ, anh ấy làm sao ăn được cơm?” Bà Ba trả lời: “Anh ta phải đợi người bên cạnh ăn xong mới tới giúp cho anh ta ăn được.”
Tới một phòng khác thăm một thương binh mất cả hay tay, vết thương chưa lành, dáng người mệt mỏi, nét mặt đau khổ, bên cạnh giường một em bé 12 tuổi, vẻ mật ngây thơ đứng cạnh bố, tôi không hỏi ông ta nhưng hỏi qua em bé, cháu nói: “Mẹ cháu ở đây từ hôm bố cháu bị thương, bây giờ hết tiền với lại ngày mùa, mẹ cháu phải về làm mùa xong, có tiền mới lên đây. Mẹ cháu để cháu ở lại đây tới bữa lấy cơm cho bố con ăn.”
Ngoài hàng lang dẫy phòng kế, một anh thương binh hỏng một mắt, cụt một tay đang được cắt tóc; rất nhanh, bà Ba dúi vào tay anh một số tiền, rồi kéo tay tôi đi thật nhanh. Tôi quay lại nhìn người thương binh miệng há hốc, tỏ vẻ cảm động, không nói được lời nào và bà Ba cũng chẳng nói gì. Chúng tôi đi khuất tầm nhìn của anh thương binh, bà Ba mới kể cho tôi nghe: “Người vợ anh ta từ ngoài Trung đưa hai đứa con vào thăm chồng thăm cha được một ngày, người vợ bỏ hai con lại cho chồng rồi trốn đi. Người thương binh vội nhắn mẹ già vào để đưa hai con về nuôi, nhà bà cụ nghèo quá nên hôm nay tôi có ít tiền biếu anh ta để gửi về cho mẹ già nuôi cháu. Thật tội nghiệp!”
Một trường hợp khác khiến chúng tôi vô cùng cảm động. Một cô gái trẻ đẹp đi với người chị tới thăm ý trung nhân bị thương đang nằm tại Tổng Y Viện Cộng Hòa; tới nơi gặp người chồng tương lai nằm trên băng ca theo sau là bà mẹ già của anh ta; người chị cô này hỏi thăm, bà mẹ anh thương binh vừa khóc vừa nói: “Em nó bị thương, chân bị cưa cụt tới háng, ngoài ra còn nhiều vết thương nữa”. Nghe bà cụ nói xong người chị chào bà cụ và kéo cô em ra về ngay. Cô này vừa khóc vừa nói với chị: “Chị về trước đi, để em ở lại giúp bà cụ và người em yêu, khi nào anh ấy lành mạnh em mới về.”
Người chị nhất định bắt em về, từ lời nói ngọt đến nói xẵng: “Anh ấy với em chưa cưới hỏi, bố mẹ chưa bằng lòng, họ hàng chưa ai biết, em lấy người tàn phế hay sao?” Cô em nhất quyết ở lại chăm sóc người yêu và cô chị đành phải bỏ ra về một mình. Nghe đâu ít lâu sau, khi anh thương binh xuất viện, lành mạnh tuy cụt một chân, hai người đã được bố mẹ cho làm đám cưới.
Ôi! Những người thương phế binh anh hùng dũng cảm, lăn xả nơi tiền tuyến, không may đã phải đổi xương máu và một phần thân thể cốt để giữ cho hậu phương được tự do, an bình, riêng mình phải chịu tàn phế, đau khổ cả cuộc đời còn lại. Thật là bất công, nếu những thương phế binh Việt Nam Cộng Hòa cũ đang phải trầm luân đau khổ từ tinh thần đến vật chát ở quê nhà, không nhận được những sự giúp đỡ tối thiểu của cộng đồng người Việt ở hải ngoại, nên nhưng nỗ lực của Hội Cứu Trợ Thương Phế Binh Việt Nam tại Hoa Kỳ quyên góp tiền gởi về giúp đỡ đồng đội là một điều đáng khen ngợi và bổn phận của chúng ta là phải tích cực yểm trợ các công tác cứu trợ này.