CHƯƠNG VII

“Chú Phú,

Nhân có đợt lấy hàng ở trên đó, anh ghé vào đội phà tìm chú, nhưng không gặp. Anh đoán rằng chú đang ở nông trường, chỗ cô Xoan, và ghé đến thăm.

Lần đầu tiên gặp Xoan, nhưng anh hoàn toàn thất vọng. Trước hết nói về người xấu đẹp không thành vấn đề. Nhưng ít ra anh nghĩ rằng chú phải tìm một người con gái trẻ, khoẻ, có khả năng lao động và tổ chức đời sống gia đình. Cô Xoan cứng tuổi quá, vài năm nữa e rằng già hơn chú rất nhiều. Đó là nói về hình thức. Còn chuyện đạo đức, tính tình? Khi anh đến, cả nông trường đã đồn ầm lên rằng cô Xoan không phải là một người nết na. Chuyện quan hệ với tay kĩ sư trồng trọt không biết chú đã nghe nói chưa? Riêng anh, không thể nào chấp nhận một phụnữ khi biết người đàn ông đã có vợ mà vẫn chủ động quan hệ. Hậu quả của mối quan hệ ấy thế nào? Nếu chú tìm hiểu những người làm việc ở bệnh viện huyện sẽ rõ…

Anh có chủ động tìm hiểu lại mối quan hệ này xem thực hư ra sao, bây giờ còn tiếp diễn không? Nhiều người đã cho anh biết mối quan hệ ấy, thực tế hiện nay vẫn còn tiếp diễn. Anh chàng kĩ sư kia thỉnh thoảng vẫn lui tới nông trường.

Chú là người trong cuộc nên nhiều khi không thật tỉnh táo đẻ nhìn nhận vấn đề. Cuộc sống phức tạp lắm chú ạ. Người ta dễ dàng sống hai mặt, dễ dàng lừa dối kẻ khác và coi đó như là việc bình thường. Anh e rằng có thể chú sẽ phải gánh chịu một hậu quả đáng buồn và khó lòng tháo gỡ được.

Với tình anh em máu mủ, anh thông báo để chú biết và cũng muốn giúp chú một lời khyên chân thành.

Việc chuyển công tác của chú, anh vẫn lưu tâm. Bất cứ lúc nào nếu chú muốn, anh đều sẵn sàng thu xếp ổn thoả, dù tốn kém thế nào, anh chị và cô Lộc cũng không ngại ngùng. Chú hãy tin ở anh và luôn tỉnh táo để quyết định mọi việc. Sắp tới anh phải đi lĩnh xe mới ở Đà Nẵng. Nếu chú cần bàn bạc với anh thì phải thu xếp về sớm, kẻo nhỡ việc.

Thư này chú không nên để Xoan xem. Và nhất là đừng có hành động gì tàn nhẫn với Xoan. Thực ra cô ấy cũng chỉ là một cô gái đáng thương. Hoàn cảnh khiến cô ấy phải lầm lỡ, chứ có thể, bản tính cô ấy là người tốt.

Mong chú bình tĩnh và cố gắng thu xếp mọi việc cho êm đẹp.

Anh Nguyễn Đình Phát”.

Phú vò nát lá thư trong tay. Một màu xám vô hình nào bỗng úp chụp lấy anh, ngột ngạt, bức bối. Anh như bị ép lại, quằn quại trong nỗi đau đột ngột, rồi chợt rã rời, run lên trong cái cảm giác bị lừa dối, phản bội.

Lá thư vẫn vón lại trong tay anh. Có ngần ấy chữ trong tờ giấy pơluya mỏng tang mà sao sức công phá của nó còn mạnh hơn một viên đạn chì. Phú thật quá chủ quan và tin người. Anh yêu không suy tính không che chắn, bất cần mọi thứ dư luận, mọi sự công kích, chính vì thế, giống như trong một trận đánh, mặt trận tình yêu của anh bị hở sườn, chỉ cần một viên đạn giấy, cũng đủ cho anh gục ngã.

Mượn chiếc xe của bộ phận tiếp phẩm, Phú đạp như bay trên đường đến nông trường. Con đường đồi, sâu hoắm hai vết xe quệt, như muốn trêu chọc, chốc chốc lại hất anh bổ nhào xuống một cái hố hoặc nhảy tưng tưng trên mấy tảng đá gan trâu. Và những lô chè nông trường, mọi ngày cứ xanh óng ả, tua tủa những búp non như ngón tay vẫy, giờ bỗng nhớp nháp trong ánh hoàng hôn và sương chiều, gồ lên hàng ngàn sống lưng trăn khổng lồ đang lặng lẽ rình rập một cách ma quái.

Quẳng xe đạp ở gốc chuối, Phú nhảy ba bước lên thềm nhà.

- Trời ơi, anh phú. Cái Xoan nó mong anh đến đỏ mắt. Nó đang ốm nằm trong nhà đấy. Mấy cô bạn cùng dãy tập thể vẫn quen đón anh như đón người thân, tíu tít định hỏi chuyện. Anh ném vào mặt họ cái ánh nhìn như táp lửa khiến họ hoảng hốt co rúm lấy nhau. Rồi anh đẩy cửa đánh sầm, lao vào nhà.

Xoan đang nằm trong màn. Ngọn đèn dầu không bóng cháy một ngọn lửa dài, vuốt lên ngọn khói đen, ngoằn nghèo như khói hương. bên cạnh chiếc tủ nhỏ, nồi nước xông vẫn còn bốc khói phả hơi nóng và thứ tinh dầu thơm hắc của lá sả, lá bạch đàn.

Phú đứng sững bên giường. Người anh chùng hẳn xuống. Anh bỗng thương Xoan và muốn buông xuôi tất cả.

Mấy cô bạn ý tứ mang sang một ấm chuyên nước chè pha sẵn rồi nhẹ nhàng rút lui, khép cửa lại.

Phú ngồi xuống mép giường, đặt bàn tay nhớp nháp mồ hôi và bụi lên vầng trán nóng rực của Xoan. Cô quay mặt lại. Đôi mắt như to ra, trũng sâu hẳn xuống.

- Anh đến làm gì nữa… Em không xứng đáng…

Xoan đã tự biết điều ấy - Phú thầm nghĩ? - Sao trước đây cô ấy không dám thú nhận điều ấy? Cô ấy tưởng có thể lừa dối mình được mãi. Thật khó mà đo nổi lòng dạ con người… Phú rùng mình và rút tay lại. Trong anh như bùng lên một ngọn lửa. Khoảng ngực anh bỏng rát. Rồi cái nóng rần rật truyền lan khắp cơ thể, bốc lên đầu, tích tụ lại, muốn bùng nổ.

- Anh Phát mới lên gặp cô phải không?

Xoan lặng lẽ gật đầu.

- Anh ấy nói gì?

Xoan định kể hết cho anh nghe. Nhưng cô kịp kìm lại khi chợt nhớ rằng chính cô đã hứa với Phát là sẽ không nói gì với Phú cả. Đôi môi khô nẻ của cô mấp máy một cách khó nhọc:

- Không. Anh ấy không nói gì cả.

- Thế còn cái thằng cha kĩ sư ấy? - Giọng Phú hộc lên bởi một nỗi ghen tuông đang bóp nghẹt trái tim anh - Cô đã lừa dối tôi. Cô là một con điếm.

Mặt Xoan trắng bệch. Cô cắn môi đến bật máu.

- Tuỳ anh hiểu… Nếu anh muốn nghĩ như thế cũng được… - Xoan nói nhanh. Mặt cô đờ ra như hoá đá, như vô cảm trước tất cả.

Bóng Phú run rẩy trên tường, như một thứ hình thù quái đản, hai cánh tay dài ngoẵng vươn ra như vòi bạch tuộc ôm lấy cái đầu bẹp thót lại, tua tủa từng mớ tóc. Cái bóng ấy đột ngột lao ra cửa, khiến Xoan hốt hoảng tung chăn định ào ra theo. Nhưng cô chỉ đủ sức ngồi vục dậy. Một sức cản gì đó đột ngột níu giữ cô lại, kéo cô ngã vật xuống gối.

*

Đạp xe đã gần một tiếng đồng hồ mà Phú vẫn chưa ra khỏi đất nông trường. Hình như anh đi nhầm đường, có chỗ vòng trở lại tới hai ba lần. Vả lại, từ lúc ra khỏi nhà Xoan, chiếc xe đạp đối với Phú đã trở thành một thứ của nợ chứ không còn là phương tiện. Mấy lần anh ngã dúi dụi vào các bụi cây ven đường hoặc tự nhiên đâm sầm xuống một vũng nước. Anh không làm chủ được tay lái. Và anh cũng không còn đủ tỉnh táo để xác định nổi phương hướng. Anh đi lang thang giữa các lô chè, giữa trời đầy sao và gió lộng.

Cho đến lúc mệt rã rời, Phú quẳng xe và nằm vật xuống một bãi cỏ. Có một con dế nào đó gáy ri rỉ trong bụi chè, như tiếng khóc. Và những búp chè bị gió thổi, quệt vào má anh những giọt sương đêm mát lạnh, như nước mắt.

Hết cả rồi. Cuộc đời giả dối và cay nghiệt. Phú ngồi rũ, cố nuốt một cái gì đắng chát trong cổ họng, cố xua đuổi không muốn nghĩ đến chuyện gì. Hãy để người mình tan ra, biến vào hư vô, như không tồn tại.

Nhưng gió vẫn cứ thổi. Cả một trời sao trên đầu cứ nhấp nháy, trêu chọc. Và cái hương chè cứ thoang thoảng, thấm dần vào từng mao mạch, tựa hồ như một thứ thuốc an thần, làm tan đi sự bức bối, dịu đi nỗi buồn khổ. Không muốn mà tâm trí Phú vẫn hồi tưởng lại những ngày qua, sống dậy những kỉ niệm tưởng không bao giờ quên được.

Anh như thấy lại gương mặt dịu dàng và lo âu của Xoan lúc cô cúi xuống băng vết thương cho anh cái đêm chiếc bè nứa của anh đâm phải đá ngầm.

Anh nhớ lại những đêm trăng hai người như bơi giữa cái biển xanh bát ngát của chè. Từng lô chè gối nhau, rập rờn như sóng. Xoan bảo: “Mới mười năm sống ở nông trường mà em tưởng như chính mình đã được sinh ra ở mảnh đất này. Có lẽ không bao giờ em có thể xa được những đồi chè. Anh thử nhấm một búp chè mà xem. Đắng, chát nhưng rồi sẽ ngấm dần cái hương vị ngọt thơm say người…”

Xoan nói cây chè hay là nói về mình? Càng gần Xoan, anh càng nhận ra cái hương vị ngọt thơm say người ấy. Ở cô hầu như không có sự pha tạp như các cô gái khác. Cái chất quê mộc mạc dường như là bản chất cố hữu làm nên cái nền nã, chân chất của Xoan. Anh quyết định cưới Xoan, quyết định chuyển về làm công nhân lái phà gần nông trường, chính vì lẽ đó. Anh không coi tình yêu là một thú vui, là sự hưởng thụ. Người vợ phải là người đồng cảm với anh về tâm hồn, mãi mãi là người bạn đường hiểu biết và tin cậy. Những ngày qua, Xoan đã chứng tỏ được điều đó. Anh thương Xoan như thương chính cuộc đời mình, một cuộc đời luôn sống ngay thẳng, chân thành đến gần như khờ dại, nhưng chẳng mấy khi thanh thản, hạnh phúc.

Một nhánh lá bạch đàn từ đâu đó bỗng đậu vào cổ áo anh, phả một mùi thơm hắc. Xoan đến đấy ư? Anh giật mình ngẩng lên. Chỉ thấy sao đầy trời. Và gió. Ôi, giá Xoan đến với anh lúc này! Anh sẽ tha thứ hết. Tất cả chỉ là sự bịa đặt. Ông Phát không muốn cho mình cưới Xoan nên ông ấy bịa chuyện thế thôi - Phú áp nhánh bạch đàn lên môi và tưởng như mái tóc Xoan đang phủ lên mặt mình, tưởng như thấy gương mặt Xoan rất gần, hơi thở nóng rực và ánh mắt thật dịu dàng, đằm thắm.

Cuộc đời Xoan quá khổ rồi. Thêm một kẻ tàn ác và lừa lọc như mình, làm sao Xoan sống nổi? Phú bỗng rùng mình khi chợt nghĩ đến Xoan lúc này đang nằm úp mặt trên gối, đầu nóng rực vì cơn sốt và nỗi dày vò.

Phú đạp xe vòng lại hướng nông trường.

*

Chính lúc ấy, ở khu tập thể nữ nông trường, mọi người kéo đến phòng Xoan, vòng trong vòng ngoài kín đặc. Một ngọn đèn bão vặn to hết cỡ đặt trên chiếc tủ con nhưng ánh sáng của nó cũng chỉ đủ chập chờn soi những gương mặt hốt hoảng, lo âu. Phía bên ngoài, hàng chục ngọn đèn khác cùng giơ lên, chấp chới như trong một buổi lễ nhà thờ.

Đề nghị mọi người dãn cả ta. Tức thở quá. Tắt hộ mấy ngọn đèn dầu ma dút kia đi - Một người cao gầy, dáng chừng là y sĩ của trạm xá nông trường, từ nãy vẫn lúi húi bên giường người bệnh, bỗng đứng thẳng dậy, quay hẳn người về phía sau, hoát tay như xua đuổi.

Nhưng đám đông chỉ khẽ nhích về phía sau một chút rồi lại ùn lên, đặc kín cả gian phòng.

Có ai đó giọng bỗng hốt hoảng:

- Không cứu được phải không? Sao không cho gọi xe cấp cứu mau lên. Này chạy lên phòng giám đốc bảo đánh ngay cái Uoat đến mau lên.

- Làm gì mà cứ rối lên thế. Người ta đang làm hô hấp nhân tạo. Khéo không lại chết oan vì hấp tấp.

Mấy chị con mọn bế con đứng ở vòng ngoài, thì thầm với nhau:

- Ban chiều tôi vẫn thấy nó đi lấy lá xông kia mà.

- Bị cảm từ hôm kia. Cũng thường thôi. Chuyện tình duyên cả dấy. Khổ nó thế! Gia đình nhà tay kia không đồng ý. Hôm nọ tay anh trai cậu kia đánh xe lên chửi rủa, xỉ nhục nó đủ điều…

- Chuyện tối nay mới hệ trọng, các bà không biết. Cái tay Phú ấy, mọi người cứ khen nó. Tôi thì tôi đoán nó là cái thằng Sở Khanh từ lâu rồi. Tại nó hết ả. Chập tối nó vừa đến chỗ con bé. Quân độc ác. Con bé đang ốm mà nó cũng không để cho yên. Nó nói gì thì mọi người đoán tự khắc biết. Thế nên con bé phẫn uất quá, đâm liều…

- Thươg con bé quá. Được người, được nết mà duyên kiếp chẳng ra sao.

Một chị mặc áo màu xanh sĩ lâm, đầu vấn khăn chàm, hỏi giọng thật thà:

- Có đúng là cô ấy vừa tự tử không? Uống lá ngón hay thuốc ngủ?

- Thuốc với lá gì? Không nhìn thấy đoạn dây dù ông Thạc vừa rút từ trên xà nhà xuống đấy à? Con bé nó gan quá. Dám huỷ hoại cả đời mình. May mà đang lục đục xếp ghế thì phòng bên các cô ấy biết, xô cửa sang kịp. Hú vía. Chỉ cần năm phút nữa thôi nhé. Ghê quá. Tôi rùng hết cả mình lên đây này.

- Thế thì cô ấy không sao đâu. Chỉ sợ quá mà ngất đi thôi - Chịu vấn khăn chàm bỗng thở phào - Nhà tôi vẫn còn lạng cao với ít dầu xoa hôm bà cụ mang từ Trung Khánh xuống. Để tôi về lấy.

Chiếc khăn chàm sắp trật hẳn ra vì bị chen lấn, nhưng người đàn bà tốt bụng chỉ quơ tay giữ lại rồi tất tả chạy về nhà.

Ở vòng trong cùng, trong khoảng không gian nhỏ hẹp của chiếc giường một, anh y sĩ và mấy cô bạn gái từ nãy vẫn hí húi bên Xoan. Mùi cồn, mùi ête, lá xông, dầu cao cộng với mùi mồ hôi người nồng nặc. Người ta tiêm thuốc trợ tim, xoa bóp để lấy lại nhịp thở bình thường, bôi dầu vào gan bàn chân, bàn tay để lấy lại sức nóng cho cơ thể, quạt thoáng cho người bệnh.

- Xoan ơi, tỉnh lại đi! - Cô bạn gái đứng ở phía đầu giường, mắt đỏ hoe, tay cầm chiếc quạt lá cọ phe phẩy, chốc chốc lại cúi thấp xuống, thì thào.

- Tỉnh lại đi Xoan. Mày có nhận ra chúng tao không?

Xoan nằm thiếp như tàu chuối héo, mặt trắng bệch, bất động. Hình như cô đã ngủ một giấc lâu lắm. Cô mơ thấy mình đang giữa một đám cưới. Cô mặc áo dài trắng, tóc cài một dải hoa chè trắng muốt. Cả nông trường kéo đến, chật ních hội trường, đông đến nỗi, khách phải đứng cả ở ngoài sân, tràn cả ra ngoài các lô chè. Chiếc áo dài trắng và dải hoa trên đầu làm Xoan ngượng quá, muốn lẩn sau các bạn mà cứ bị kéo ra trước ánh đèn. Cô bồn chồn đợi một tràng pháo nổ và cứ ngóng đợi mãi về hướng bến phà. Họ nhà trai sẽ từ phía ấy lại. Anh sẽ mặc bộ quân phục màu xanh lá cây, hoà với màu xanh non của chè. Nhưng rồi đợi mãi, đợi mãi mà vẫn không thấy bộ quân phục màu xanh, chỉ thấy những đồi chè uốn lượn như mặt biển những ngày động trời. Những lô chè cuộn lên từng đợt sóng, ào tới cuốn lấy cô dâu vào giữa cái biển xanh bất tận.

- Kìa, tỉnh lại rồi - Cô gái cầm quạt lá cọ bỗng reo lên, nhưng miệng lại méo xệch vì quá xúc động - Xoan ơi, chúng tao đông đủ cả bên mày đây. Có nhận ra không?

Xoan từ từ mở mắt. Đôi mắt thật đẹp, trong trẻo lạ lùng, như mắt của những cô dâu trong ngày cưới. Cô đưa mắt nhìn quanh và bắt gặp những gương mặt bạn bè thân thiết. Họ đang dự đám cưới mình. Họ không biết rằng anh ấy không đến. Xoan thoáng nghĩ như vậy. Và cô lại thiếp đi.

*

Giá như biết được cái giấc mơ cay đắng của Xoan, dù thế nào Phú cũng sẽ đến với cô ngay lúc ấy.

Nhưng trớ trêu thay, dù rất muốn trở lại với Xoan, cuối cùng, cái khoảng cách giữa anh và cô cũng không thể gần thêm được. Dừng xe trước đoạn đường rẽ, Phú đứng như bị trời trồng, như có một sức nặng nào đó níu giữ, không thể bước thêm được nữa. Anh nhìn đăm đắm về phía dãy nhà tập thể nông trường, không mảy may bận tâm đến cái không khí khác thường và bóng đèn bỗng rực lên ở đó.

Quay lại có ích gì? Người ta không hiểu nổi mình. Người ta sẽ chế nhạo, coi thường. Ai cần cái đức hi sinh, sự tha thứ và tình yêu của mình? Và biết đâu cái tay kĩ sư kia hắn đang ở đó. Hắn sẽ cười vào mũi mình và tha hồ chế nhạo.

Lòng tự ái và tính ghen tuông bỗng tạo ra một bức màn tối kéo sập xuống ngay trước mặt Phú, khiến anh chỉ thấy những bóng đèn phía trước vỡ ra, chập chờn như bóng ma chơi.

Phú quay xe đạp thong thả. Vẫn đoạn đường ban nãy, đầy những ổ trâu và vết xe quệt, mà bây giờ chiếc xe bon êm như đi giữa ban ngày.