CHƯƠNG XV
Vào giữa tháng sáu, tự nhiên nhiệt độ ở vùng núi tăng lên đột ngột. Liên tục trong mười ngày, nhiệt độ ngoài trời vào lúc quá trưa sấp xỉ gần tới bốn mươi độ xê. Cả một vùng rộng lớn bị rang cháy trong cái nóng hầm hập. Những đồi guột, đồi cỏ tranh héo quắt, khô xác tưởng lúc nào cũng sẵn sàng bùng cháy. Những lô chè mới hôm nào còn xanh ngăn ngắt, nay nhiều chỗ đã bị táp lá, những búp chè vừa nhú lên đã bị ánh nắng mặt trời hun quắt lại. Và những hàng bạch đàn mốc trắng như những hàng cọc tiêu, buông rũ từng đám lá, suốt ngày im lìm không một tiếng chim chóc.
Nhưng chính vào cái thời điểm thiên nhiên khắc nghiệt ấy, ở vùng nông trường, người ta náo nức truyền đi hai cái tin vui: Xoan và Mến, hai cô bạn thân nhất của nhau cùng chuẩn bị lấy chồng.
Chuyện Xoan lấy Phú, chẳng có gì lạ. Cả nông trường đã dự đoán từ cái hôm Phú đột ngột trở lại tìm Xoan. Ai cũng mong đôi trai gái ấy hạnh phúc.
Với Xoan, sự trở lại của Phú thực sự đánh dấu sự hồi sinh trong tâm hồn cô. Mặc dù, bằng tất cả ý chí và nghị lực của mình, cô đã cố chôn đi mối tình bất hạnh, cố làm quen với cái ý nghĩ rằng, tình yêu giữa cô và Phú đã chết. Nhưng vào cái buổi sáng khi Phú trở lại, chỉ thoáng nhìn vào mắt anh, Xoan đã biết rằng rồi cô sẽ không đủ sức dứt bỏ khỏi anh được, rằng anh vẫn còn nguyên vẹn ở trong cô, như ngó sen đã qua mùa trụi lá vẫn còn nguyên vẹn dưới đáy hồ.
Nhưng thực ra, lòng tự ái của Xoan còn hành hạ Phú suốt cả tháng trời, khiến Phú phải vất vả lắm mới giành lại được lòng tin ở cô.
Đòn trừng phạt đầu tiên xảy ra vào đúng cái buổi sáng Phú chạm trán cả hai cô bạn gái tại phòng Xoan. Cái chất tàn nhẫn của phụ nữ, một khi đã được nuôi dưỡng bởi sự thù hận thì nó trở nên băng giá và ác độc đến ghê gớm. Cả Xoan và Mến đều bắt đầu một chiến dịch ướp mình trong băng giá. Các cô coi như không biết có sự tồn tại của Phú ở trên đời. Các cô lẳng lặng thu xếp chăn màn, rồi lẳng lặng bỏ đi đâu mất, để lại một mình Phú ở lại nhà, hay nói đúng hơn là để mặc anh tự tìm đường rút lui êm gọn.
Suýt nữa thì Phú rơi vào cái bẫy thử thách của Xoan. Anh là người đàn ông vốn sẵn lòng tự trọng. Suốt những ngày qua, không lúc nào anh không nghĩ đến Xoan. Suốt đêm qua anh cuốc bộ từ ga xe lửa về đây để chỉ mong Xoan nghe anh nói một lời, để được Xoan tha thứ. Vậy mà Xoan nỡ đối xử với anh như một người chưa quen biết, nỡ xa lánh anh như mọt kẻ bị mắc bệnh truyền nhiễm.
Phú đã toan bỏ đi. Anh thoáng nghĩ đến Bính. Thà cứ ném toẹt cuộc đời mình vào giữa cái đống hàng hoá trong căn buồng nhỏ trên tàu Thống Nhất của cô ta còn hơn là đến cầu xin tình yêu ở con người giá lạnh và tàn nhẫn này.
Nhưng rồi Phú bỗng ngước nhìn lên mái nhà. Cái sợi dây dù lòng thòng từ trên đoạn xà tre kia như vẫn còn lủng lẳng treo đó, như đang dòng thấp xuống, chạm vào tim anh, bóp nghẹt nó và quấn chặt tâm hồn anh trong một thứ mặc cảm tội lỗi. Mình trốn đi đâu cho thoát khoải cái vòng dây oan nghiệt kia? - Phú thầm kêu lên - Chính mình đã thả nó xuống cuộc đời Xoan. Mình đã bỏ chạy một cách hèn hạ như một tên Sở Khanh, rồi lại như một tên Sở Khanh, mình chạy theo Bính trên chuyến tàu Thống Nhất. Những ngày qua, mình mới hiểu ra rằng Xoan mới chính là người không thể thiếu trong cuộc đời mình. Không có ai trên đời này hiểu và yêu mình hơn em cả...
Phú ở lì trong phòng Xoan cho đến chiều. Và chính cái hành động ép xác chịu nạn một cách khốn khổ của anh đã làm tan đi lớp băng giá trong trái tim Xoan. Đi làm về, thấy anh nằm thiếp trên giường, nước mắt Xoan bỗng ứa tràn. Cô nhẹ nhàng đến bên anh, lặng lẽ ngắm nhìn anh ngủ, rồi lặng lẽ ra chuồng bắt một con gà giò nấu một nồi cháo.
Họ giảng hoà với nhau từ đêm ấy.
Tuy nhiên đôi lúc, Xoan bỗng trở nên dè dặt, giữ mình. Như con chim sợ làn cây cong, cô sợ hãi mọi sự cám dỗ, hứa hẹn ở Phú.
Để chứng minh cho tình yêu của mình, Phú ồn ã và gấp rút làm các thủ tục chuyển về công tác tại bến phà gần nông trường. Cho đến đầu tháng sáu, Phú đã chính thức trở thành công nhân lái phà.
- Chúng mình tổ chức cưới nhé. Anh sốt ruột lắm rồi - Phú nói với Xoan.
- Cưới vào mùa hè à? Độc lắm đấy. Người ta cười cho chết - Xoan không tỏ ý phản đối. Nhưng cô muốn trêu anh tí chút.
- Ai cười hở mười cái răng. Cưới vào mùa hè cho nó nồng nhiệt, cho nó độc đáo - Phú cười, hôn nhẹ vào má Xoan - Tình yêu của chúng mình bất chấp mọi quy luật của đời thường.
Cái tính bướng bỉnh của Phú khó ai thuyết phục nổi. Xoan nhượng bộ anh. Nhưng thực ra cô cũng thích thú một đám cưới trái mùa.
*
Nhưng với Mến, tình cảnh của cô éo le hơn nhiều.
Buổi gặp Năm trưa ấy đã hoàn toàn chấm dứt những ảo tưởng ở Mến mà trước đây đôi lúc cô vẫn cố bấu víu như một người rơi từ đỉnh dốc xuống đáy vực, cố quờ níu lấy một sợi dây rừng đã mục ải.
Sợi hi vọng mỏng manh cuối cùng đã đứt. Nhưng lòng khao khát được làm một người mẹ ở Mến thì lại đông kết lại, rắn như một khối đá tảng. Mến trở nên một con người đầy nghị lực và sẵn sàng liều lĩnh, đánh đổi tất cả.
Ngay tối hôm ấy, Mến lên gặp ông đoạn trưởng kiêm bí thư chi bộ Đoàn bảo dưỡng cầu đường.
Chỉ mới nghe Mến nói mấy câu, ông đoạn trưởng đã tròn xoe mắt, đờ người ra, mường tượng thấy hết tính chất cực kì nghiêm trọng của vấn đề. Sự kinh ngạc và hoảng hốt của ông còn tăng lên gấp bội so với tính cách con người ông những ngày thường, bởi cái trạng thái tâm lí đang hưng phấn sau hai ngày ông lên dự họp ở ban thi đua tỉnh. Hồ sơ thủ tục chuẩn bị để báo cáo lên Ban thi đua Trung ương về việc phong danh hiệu anh hùng cho đơn vị của ông đã được hoàn thiện hết cả rồi, có tới chục cái dấu son đỏ chói của đủ các ngành hữu quan từ cơ sở đến tình, đến Bộ chủ quản. Cả đời ông lăn lộn, gắn bó với nghề làm đường vất vả cực nhọc, đến bây giờ mới đến thời điểm gặt hái thành quả. Cả ngành giao thông vận tải của tỉnh, chỉ có độc nhất Đoạn bảo dưỡng cầu đường 12 của ông được tỉnh nhất trí xếp đầu bảng đề nghị phong anh hùng đợt này mới oai chứ. Ghê quá! Một đơn vị anh hùng với chín mươi hai phần trăm là nữ, dòng dã suốt từ ngày thành lập, liên tục năm nào cũng vượt chỉ tiêu kế hoạch, bảo đảm an toàn giao thông tuyệt đối, tổ chức đời sống vật chất và tinh thần chu đáo, giữ vững khối đoàn kết nhất trí vân vân... toàn những kỉ lục số một mà không có một đơn vị giao thông trong tỉnh nào dám mơ tưởng. Ái chà, không khéo mà ông nhà nước sẽ phong ngay đợt anh hùng này vào dịp Quốc khánh mồng hai tháng chín cũng nên. Nhất định là tại Hội trường Ba Đình rồi. Chủ tịch đoàn sẽ có những ai? Nhất định là phải có đại biểu các đơn vị anh hùng. Ông sẽ ngồi hàng ghế sau hay trước? Ăn mặc thế nào? Phải com lê rồi. Mà có khi được mời phát biểu. Ngắn thôi, nhưng mà phải nói được cái cốt yếu: chín mươi hai phần trăm là nữ, giữ vững khối đoàn kết nhất trí, năm nào cũng vượt chỉ tiêu kế hoạch... Ôi chao, khối việc phải làm gấp. Không khéo mà các tỉnh họ mời đi báo cáo hàng tháng. Phóng viên đài báo tới tấp đến phỏng vấn chụp ảnh...
Cái tin của Mến, như một cú sét đánh ngang người ông. Là một người vốn sống rất nhân hậu, ruột để ngoài da, cả đời chẳng biết thành kiến vùi dập ai, vậy mà lúc này mặt ông tím như con gà không cắt được tiết. Cơn giận bốc trong người ông ngùn ngụt. Thế này thì cô Mến giết ông không dao chứ còn gì nữa. Ban thi đua tỉnh mà biết chuyện này thì ngay lập tức hồ sơ anh hùng bị vứt vào sọt rác. Chửa hoang ngày xưa các cụ xếp ngang với bệnh hủi, cô nào chót bị phải gọt đầu bôi vôi, giong đi rêu rao khắp làng. Bây giờ tân tiến hơn, có trường hợp người ta thương tình bỏ qua, nhưng đã là cán bộ nhà nước, dứt khoát bị buộc tội thoái hoá phẩm chất cách mạng. Mà đã một người thoái hoá phẩm chất cách mạng thì cả đơn vị đi đứt rồi còn gì. Ngay đến danh hiệu thi đua tổ, đội cũng không ai người ta xét, nói gì đến anh hùng...
Ông đoạn trưởng thở phì đằng mũi như xả bớt hơi cho cơn giận đỡ nổ tung.
- Mấy tháng rồi? Với ai? - Ông hất hàm, hỏi một cách dấm dẳn như người dùng dao chặt một khúc xương.
- Xin bác đừng hỏi cháu như thế... Mến nhìn ông. Lòng tự ái bị xúc phạm khiến mắt cô ánh lên cái tia nhìn thật bướng bỉnh.
- Khổ quá. Tôi là thủ trưởng, tôi phải biết mọi chuyện chứ. Lẽ ra cô phải báo cáo với tôi cái mối quan hệ rắc rối này từ lâu rồi. Để đến bây giờ thì quá muộn. Rắc rối lắm đây... Cô có biết không, hai hôm nay tôi vừa được Ban thi đua tỉnh mời lên báo cáo lần cuối cùng về những thành tích của đơn vị ta để chuẩn bị cho việc phong danh hiệu anh hùng...
- Cháu nghĩ, dù một mình cháu có xấu xa thì đơn vị ta vẫn rất xứng đáng nhận danh hiệu anh hùng.
- Ai người ta nghĩ như vậy. Con sâu làm rầu nồi canh. Một mình cô sẽ phá tan tiền đồ sự nghiệp của cái đơn vị này.
Trong khi nói, ông đoạn trưởng cứ nhìn trân trân vào quãng bụng áo Mến làm như ông đang dùng mắt để đo tính xem kích thước của cái nỗi tai ương kia nó to đến mức nào.
- Bác đừng lo. Nếu cần cháu sẽ lên gặp Ban thi đua tỉnh, thậm chí Ban thi đua Trung ương...
- Ấy chết! Ông đoạn trưởng bỗng giật thót người. Mến vừa đụng chạm đến cái khâu yếu nhất của ông, đó là nỗi sợ hãi khi cấp trên phát hiện ra vụ bê bối mà ông đang muốn tìm mọi cách để dập đi. Nhưng rồi ông kịp trấn tĩnh lại. Ông thấy mình cần phải cứng rắn hơn mới được - Cô vừa nói gì nhỉ? À, cô định gặp gỡ... Ai người ta cho cô gặp. Rõ vớ vẩn. Đừng có dân chủ quá chớn. Thôi thôi, không bàn đến những chuyện đó. Bây giờ tôi hỏi cô: Đã mấy tháng rồi? Với ai?
Con người mọi ngày chân tình, ý nhị xuề xoà là thế mà bây giờ trở nên thô lỗ, nhẫn tâm vô cùng. Mến bỗng bật khóc.
- Khổ quá. Cô làm ầm lên để mọi người biết là rắc rối lắm đấy - ông đoạn trưởng hoảng hốt đứng dậy buông cái mành che cửa xuống. Giọng ông nhỏ lại, gần như thầm thì. - Chuyện của cô, cô chưa nói với ai đấy chứ? Phải tuyệt đối bí mật, hiểu chưa? Chỉ có cô và tôi biết thôi đấy.
- Cháu chẳng cần phải giấu giếm gì cả. - Mến hất mái tóc, ngẩng nhìn ông đoạn trưởng một cách kiêu hãnh - Rồi cháu sẽ cho tất cả mọi người cùng biết. Cháu muốn có một đứa con. Ai nỡ ngăn cản cháu có một đứa con? Bác trả lời cháu đi. Cháu quí bác như bố cháu. Cháu mong bác hiểu cho cháu. Cháu thèm có một đứa con. Mơ ước ấy có gì quá đáng lắm đâu? Cháu sẽ tình nguyện ở cái đội làm đường này suốt đời. Cháu sẵn sàng đánh đổi tất cả, bất chấp tất cả. Cháu xin chịu nhục nhã, chịu đựng mọi hình thức kỉ luật, thậm chí có thể bị đuổi việc.
Trời ơi, con bé nó quẫn trí rồi. Ông đoạn trưởng thầm kêu lên. Nhìn gương mặt nhoè nhoẹt nước mắt của cô gái, lòng ông bỗng mềm lại. Gần chục năm sống cùng một đơn vị với Mến, ông biết rõ tính cô lắm. Ai cũng khen cô thuỳ mị nết na, sống đứng đắn, biết điều. Người như thế đáng lẽ phải có hạnh phúc. Ở một nơi nào khác đã khối anh chàng theo đuổi, chết mê chết mệt. Vậy mà rơi vào cái đoạn cầu đường của ông, quanh năm suốt tháng chẳng có chàng trai nào lai vãng. Thế nên mới khôn ba năm dại một giờ. Rõ khổ. Khổ lây cả ông
- Thôi cháu, đừng khóc. Rồi bác cháu mình sẽ bàn cách giải quyết. - Giọng ông khan trầm và buồn - Bác nói thế này nhé. Chuyện này cháu phải tuyệt đối bí mật. Hở ra cho ai biết là bác không còn cách nào cứu nổi cháu đâu. Bác biết rằng cháu đang bối rối. Bối rối cho nên dễ liều lĩnh, thiếu sáng suốt. Trong trường hợp này của cháu, cách giải quyết tốt nhất là cháu phải dứt khoát trăm phân trăm phá bỏ cái thai đi....
Những điều ông đoạn trưởng nói ra tưởng như rất chân tình, đầy tình nhân ái, ai ngờ lại tạo cho Mến một phản ứng phẫn nộ. Các người toàn cùng một giuộc. Đó là cách trốn chạy tốt nhất của các người - Mến nghĩ. Cô nhếch miệng cười một cách bướng bỉnh:
- Chuyện này nhàm chán lắm rồi. Thà bỏ rọ trôi sông, cháu cũng không phá.
- Không được. Cháu phải bình tĩnh - Ông đoạn trưởng càng tỏ ra kiên nhẫn - Nghe bác nói hết đã. Bác rất thông cảm với tâm trạng của cháu. Người phụ nữ nào chẳng muốn làm mẹ. Hòn máu mình trong bụng, huỷ đi, đau xót lắm chứ. Nhưng nghĩ lại tương lai của cháu còn dài. Cháu phải được làm mẹ chứ. Bác tin, nhất định mơ ước của cháu sẽ đạt được. Nhưng vào lúc này thì không thể được. Cháu thấy đấy, cả đơn vị sắp được phong danh hiệu anh hùng. Việc của cháu vỡ lở, coi như hỏng hết. Mấy chục người hơn chục năm trời công cốc. Đời bác, bao nhiêu năm gắn bó với con đường, bác cũng ao ước những ngày sắp về hưu này, mang lại một niềm vinh dự lớn lao cho tập thể, cho riêng mình nữa chứ. Không phải bác ích kỉ, bác chỉ biết đến mình mà nỡ hành hạ cháu đâu. Thử đặt mình vào hoàn cảnh của bác xem, cháu sẽ giải quyết thế nào? Cuộc đời khó thế đấy cháu ạ. Bây giờ đang hô hào đổi mới tư duy, nhưng người ta vẫn cứ đánh giá một tập thể, một con người ở những cái gọi là đạo đức chung chung chứ chưa thực sự nhìn nhận ở những thành quả và sự cống hiến của họ cho xã hội. Bác không cổ hủ cũng không chạy theo thành tích mà bất chấp cả tính người đâu, nhưng ở tuổi này, bác đã chiêm nghiệm ra nhiều điều, đã lường trước được mọi việc. Thế đấy. Bác nói với cháu thế là cạn lời. Nếu cháu cứ nhất quyết làm theo ý mình thì cả tập thể mình coi như bị xoá hết mọi công lao đóng góp trong bao nhiêu năm, và rồi nhất định cháu sẽ hối hận. Nuôi con trong sự day dứt, dằn vặt không nguôi liệu cháu có hoàn toàn có cái hạnh phúc của người mẹ không? Bác tin rằng với một người như cháu, không thể có được sự thanh thản ấy đâu. Cháu sẽ héo mòn đi mất. Cháu sẽ cạn khô sữa, sẽ mất ăn mất ngủ mỗi lần nhớ tới cung đường và các bè bạn đã từng chia sẻ ngọt bùi gian khổ với mình.
- Bác! Mến nấc lên và gục mặt xuống hai bàn tay khô khốc sần chai của người đoạn trưởng già. Hình như ông cũng khóc vì không cầm được nổi xúc động. Lúc này đây ông thật chân thành. Những rãnh sâu trên vầng trán, trên hai khoé mắt ông hằn xuống như những vệt đường khô nẻ. Bác ơi, vậy mà cháu cứ nghĩ oan cho bác - Mến như muốn nói với ông - Bác nói đúng quá. Phải rồi, rồi đứa con cháu sẽ sống ra sao, khi mà gnười mẹ của nó tự bứt mình ra khỏi dòng chảy cay nghiệt của cuộc đời này?
- Bác ơi, bác hãy khuyên cháu nên như thế nào đi!
- Bác có một ông bạn bác sĩ trên bệnh viện tỉnh. Bác sẽ tự đưa cháu đến đó. Bác sẽ thu xếp để cháu đi an dưỡng nửa tháng chẳng hạn. Cháu cứ yên tâm rằng chuyện này chỉ có mình bác biết... Cháu phải hiểu cho bác rằng, bác phải làm chuyện này, cũng như hàng ngày nhìn các cháu vui cười đấy mà lòng vẫn thấy chua xót thế nào. Mọi sự hi sinh chịu đựng của bác so với những thiệt thòi của các cháu thật chẳng có ý nghĩa gì.
Giọng ông già mỗi lúc một nhỏ lại. Và trong đôi mắt mờ đục của ông bỗng rỉ ra hai giọt nước.
Suốt đêm ấy Mến không ngủ. Hai giọt nước mắt của người đoạn trưởng già đủ khóc cho đứa con của cô rồi.
Không ngờ câu chuyện của Mến mấy ngày hôm sau bỗng lan ra khắp đội. Các cô gái kéo đến chật phòng Mến. Thì thầm. Bàn tán. Tranh cãi. Phẫn nộ. Mỗi người đều có ý kiến riêng của mình, nhưng chung quy lại, ai cũng thương Mến, thông cảm với cô. Các cô gái chia làm hai phe rõ rệt: phe đồng ý để cho Mến đi nạo thai và phe kiên quyết phải giữ lại đứa con bằng được. Người hăng hái nhất trong phe chống đối, phe giữ số đông áp đảo, là cô gái tướng đàn ông.
- Mày đừng có nghe cái lão già Khốt xui dại. Lão lãnh đạo nào mà chẳng muốn bảo mạng, giữ ghế - Cô gái tướng đàn ông đứng trống hông giữa nhà, tay kia huơ lên.
Mến nhìn bạn như van vỉ:
- Đừng nói thế. Tội nghiệp bác ấy. Bác ấy khong có lòng dạ nào đâu...
- Không có lòng dạ nào, tại sao lại bắt mày đi nạo thai, hả? Như tao đây, thèm có một đứa con bỏ đời mà đâu có được. Cũng là đàn bà, tại sao có đứa đẻ không kịp rụng trứng mà khối kẻ nằm mơ cũng không có? Tại sao? hả? Nếu cần tao sẽ về gặp thẳng Hội đồng Bộ trưởng để nói về việc này. Danh hiệu anh hùng, chúng tao không cần. Được một cái bằng, chẳng nhẽ mỗi đứa xé ra một mảnh để thờ à? Tao đây, tao cần một đứa nhóc, bế cho khoái. Chẳng có anh hùng thì thôi. Mày sợ gì? Cứ đẻ Mến ạ. Giời cho phúc, giời cho lộc, tội gì hoài phí đi. Đứa con mày đẻ sẽ là con chung. Chúng tao góp tiền cùng nuôi. Nào, xem ban thi đua nào định hạch sách gì chúng mình. - Mày cứ đẻ và đơn vị này cứ là đơn vị anh hùng chứ sao. Đừng có dấm dớ hội tề nhập nhằng thứ nọ với thứ kia. Không có thứ nọ thì thứ kia cũng chẳng đáng anh hùng....
Các cô gái cùng cười phá lên. Chính cô tướng đàn ông cũng phải bịt miệng để khỏi bật cười vì cái lối hùng biện rất dí dỏm của mình.
Cuối cùng, cả hai phe cũng dồn lại thành một. Tất nhiên kiến nghị của họ, lập tức được đệ lên ông đoạn trưởng. Và ông lo. Ông hoảng sợ, ông buồn. Bây giờ thì trăm sự ông chỉ còn biết trông cậy ở Mến. Gặp Mến lúc nào, gương mặt ông cũng thiểu não, buồn rầu rĩ. Mến thương ông già, mấy lần toan nghe theo lời ông, nhưng nghĩ đến tình thương và sự cổ vũ của các bạn, đến niềm mơ ước cháy bỏng của mình, cô quyết định huỷ bỏ hoàn toàn cái phương án đi bệnh viện.
Sáng ấy Mến trở dậy rất sớm. Cô nói với cô bạn cùng phòng xin phép cho mình nghỉ một buổi làm, rồi vội vã đi bộ vào nông trường gặp Xoan.
- Xoan ơi, mày giúp tao một việc này.
- Sao? Tao sẽ cùng với mày đi bệnh viện. Anh Phú với tao đã bàn với nhau thế rồi...
- Không. Tao không đi nữa. Tao kiên quyết giữ lại. Có điều tao rất thương bác đoạn trưởng, tao không muốn cả cơ quan vì tao mà phải chịu thiệt thòi.... Mến nén một tiếng thở dài. Cô định nói tiếp, nhưng rồi cô cắn chặt môi như sợ phải bật ra những điều mà bản thân cô cũng cảm thấy ô nhục với chính mình. Nhưng rồi đắn đo mãi, cuối cùng cô vẫn phải nói ra. Nói một cách hối hả, kẻo có thể rồi cô không thể nói ra được - Xoan ơi, trước đây mày có nhắc đến một ông chú nào đó của cái Sinh... Nếu không phải là một chuyện đùa bỡn thì mày hãy thu xếp giúp tao...Càng nhanh càng tốt. Đời tao coi như đã bỏ đi rồi...
Xoan nhìn Mến chằm chằm. Phải rất lâu cô mới dám tin rằng Mến đang nói một châu chuyện nghiêm túc. Xoan ôm chầm lấy Mến, nước mắt chảy từng dòng xuống ngực Mến, những giọt nước mắt như khóc thương cho cái chết của bạn.
*
Một tuần sau, đám cưới ông Bàn Tiến Ích và Mến được tổ chức ở nông trường. Một đám cưới gấp gáp giữa ngày hè nóng nực. Nói đúng hơn, với Mến, đó không phải là một đám cưới, mà là một đám tang: Để cho đứa con ra đời một cách êm đẹp, cô sẵn sàng chôn cất đi tất cả những gì thuộc về cuộc đời mình.
Chú rể, một người đàn ông ngoài năm mươi tuổi mới vào làm công nhân nông trường sáu năm nay, sau ngày sáp nhập cái xóm nhỏ người Dao vào nông trường. Người vợ ông mới mất cách đây một năm, hiện giờ ông sống với hai con gái nhỏ.
Khi Xoan và Phú đến đánh tiếng với ông Bàn Tiến Ích, ông tưởng rằng họ lầm lẫn. Nhưng sau thì ông tin rằng cái hạnh phúc mà người ta mang đến cho mình là hoàn toàn có thực. Ông như người bỗng vớ được vàng. Xoan và Phú nói thật với ông về tình cảnh của Mến. Ông càng tâm đắc gấp bội. "Thế thì tốt quá rồi. Người Dao mình hiếm con lắm. Mình vẫn ao ước như thế từ lâu rồi mà...". Ông Bàn Tiến Ích vui sướng thực sự và cứ quýnh lên đòi được gặp Mến. Bạn bè và nhất là ông đoạn trưởng tốt bụng đều săng sái lo lắng thu xếp công việc cho họ.
Đám cưới thật giản tiện. "Họ nhà gái" đưa cô dâu về xóm người Dao, nơi đội sản xuất của ông Ích ở, rồi cùng họ hàng, bà con thân thuộc trong đội uống một bữa rượu hoẵng, ăn một bữa cơm thân mật.
Cô dâu không được vui mà cũng chẳng ra buồn. Những người tinh ý sẽ thấy rằng suốt một tuần nay, Mến như một người vô cảm, như người mắc bệnh mộng du, vẫn sống, vẫn nói năng làm việc đấy mà tâm hồn như đã gửi ở cõi xa xăm nào...
Hai ngày sau hôm cưới, Mến xin phép ông Bàn Tiến Ích trở về sống ở khu tập thể của đội cầu đường. Mặc dù từ nơi cô làm việc về cái xóm người Dao thuộc đội sản xuất số Năm của nông trường chỉ khoảng bẩy cây số, có đường xe đạp đi lại thuận tiện, nhưng Mến vẫn muốn sống ở dãy nhà tập thể, nơi cô đã từng sống và gắn bó với bạn bè, với cung đường. Ông Bàn Tiến Ích rất chiều người vợ trẻ, nên ông ủng hộ ngay những đề nghị của vợ. Thảng hoặc một hai ngày ông lại đạp xe ra, lúc mang cho mến xâu măng, quả bí, lúc mang một con gà giò, hoặc một tảng thịt thú rừng mà bà con xóm giềng săn bắn được. Ra thăm, ngắm nhìn người vợ trẻ rồi lại về, nhưng ông Bàn Tiến Ích cảm thấy rất mãn nguyện và hạnh phúc.
Các cô gái ở đoạn bảo dưỡng cầu đường cũng cho rằng, cả ông Ích, cả Mến đều hạnh phúc. Nhiều cô chỉ thầm ao ước có được cái hạnh phúc bình dị như của Mến thôi. Ở vùng núi xa xôi buồn tẻ này, những mơ ước của họ thật nhỏ nhoi, khiếm tốn biết bao.