Michael
Ngày nào không cử hành thánh lễ ban trưa, tôi đều đến thăm Shay. Có lúc, chúng tôi nói về các chương trình truyền hình, cả hai chúng tôi đều khá buồn cho Meredith trong loạt phim Grey’s Anatomy, và nghĩ rằng các cô gái trên The Bachelor trông thật bốc nhưng mà thật ngốc. Có lúc, chúng tôi nói về nghề mộc, về cách một mảnh gỗ sẽ cho Shay biết nó cần trở thành cái gì, và cả cách tôi nhận ra nhu cầu của một giáo dân nữa. Có lúc, chúng tôi nói về vụ án của anh, những đơn kháng án thất bại, các luật sư đại diện cho anh suốt nhiều năm. Và có lúc, anh tỏ ra khó hiểu hơn. Anh cứ chạy quanh buồng giam như một con thú trong chuồng, anh giật lui giật tới, anh nhảy từ chủ đề này qua chủ đề khác như thể đó là cách duy nhất để thoát ra khỏi rừng rậm suy nghĩ trong anh.
Một ngày nọ, Shay hỏi tôi xem bên ngoài người ta nói gì về anh. “Anh biết đấy,” tôi bảo. “Anh có đang xem tin tức mà.” “Họ nghĩ tôi có thể cứu họ,” Shay nói.
“Ừ. Thì vậy đó.”
“Như vậy thật hơi ích kỷ. Hay chính tôi mới là người ích kỷ, khi tôi không cố thử cứu họ?”
“Tôi chẳng thể nào trả lời thay anh được, Shay à.”
Anh thở dài. “Tôi mệt mỏi vì phải chờ đợi để chết,” anh nói. “Mười một năm là một quãng thời gian dài.”
Tôi đẩy ghế lại sát cửa buồng giam, như thế sẽ riêng tư kín đáo hơn. Phải mất một tuần tôi mới dám làm thế, nhưng tôi đã tìm được cách để tách biệt cảm giác của tôi về vụ án của anh, với cảm giác của chính Shay. Giám đốc nhà tù Coyne đã bảo tôi rằng mọi người trong tù, dù đã bị tuyên án, đều tin rằng mình vô tội, nhưng dù như thế, tôi vẫn choáng váng khi biết Shay tin rằng mình vô tội. Tôi đoán rằng qua thời gian, ký ức của anh về các sự kiện đã bị xáo trộn.
Còn riêng tôi vẫn nhớ rõ những chứng cứ kinh khủng đó như thể chúng mới trưng ra trước mắt tôi ngày hôm qua vậy. Tôi thúc thêm một chút, khuyến khích anh cho tôi biết về lời buộc tội sai lầm dành cho anh, gợi ý rằng Maggie có thể dùng thông tin này trước tòa, hỏi anh vì sao anh sẵn sàng chấp nhận án tử hình một cách thụ động như thế nếu như anh không có tội. Và lúc đó, anh lại im lặng. Anh nói, hết lần này đến lần khác, rằng những chuyện đã xảy ra bây giờ chẳng còn ý nghĩa gì nữa. Tôi bắt đầu hiểu rằng, việc anh tuyên bố mình vô tội chẳng can hệ gì đến vụ án của anh, và càng chẳng liên quan đến mối quan hệ mỏng manh giữa hai chúng tôi. Tôi dần trở thành bạn tâm giao của Shay, và anh muốn tôi nghĩ về điều tốt nhất cho anh.
“Cha nghĩ chuyện nào dễ hơn?” Shay hỏi. “Biết rằng mình sắp chết vào một ngày một giờ đã xác định, hay biết rằng chuyện đó sẽ xảy đến bất kỳ lúc nào mình không ngờ đến nhất?”
Một suy nghĩ tràn qua đầu tôi. Anh có từng hỏi Elizabeth câu này hay không vậy, Shay? “Tôi thà không biết,” tôi nói. “Sống như mỗi ngày đều là ngày cuối cùng của mình, thế là đủ. Nhưng tôi nghĩ nếu anh biết mình sắp chết, thì Chúa Kitô đã chỉ ra con đường để anh có thể chết trong ân sủng.”
Shay mỉm cười. “Chỉ cần suy nghĩ thôi nhé. Hôm nay cha phải mất đến bốn mươi hai phút để mở miệng nói về Chúa Jesus đấy.”
“Xin lỗi. Chuyên ngành mà,” tôi nói. “Ở trong vườn Gethsemane, Chúa Jesus đã nói ‘Lạy Cha, nếu có thể, xin cất chén này khỏi con…’ Ngài đang đấu tranh với định mệnh của mình… nhưng cuối cùng, Ngài chấp nhận ý
Chúa Cha.”
“Tội cho Chúa,” Shay nói.
“Vâng, chắc rồi. Tôi cá là chân Ngài mềm như bún khi vác thập giá. Xét cho cùng, Ngài là con người. Anh có thể mạnh mẽ, nhưng như thế không có nghĩa là bụng dạ không cồn cào lên.”
Vừa dứt câu, tôi thấy Shay đang nhìn chằm vào mình. “Cha có bao giờ tự hỏi liệu mình có sai lầm chết người nào hay không?”
“Sai về cái gì?”
“Về tất cả những chuyện này. Những lời Chúa Jesus nói. Ý Chúa Jesus muốn. Tôi muốn nói là, không phải Ngài viết Kinh thánh, phải không nào? Thật sự, những người viết Kinh thánh còn chưa sinh ra vào thời Chúa Jesus sống.” Tôi hẳn trông có vẻ đang ngơ ngác lắm, bởi Shay đang vội vã nói tiếp. “Không phải chuyện Chúa Jesus không là một con người thật tuyệt, một bậc thầy vĩ đại, một diễn giả xuất chúng, đại loại thế. Nhưng… là Con Thiên Chúa ư? Bằng chứng ở đâu?”
“Đức tin là thế đó,” tôi nói. “Tin mà không cần phải thấy.”
“Được rồi,” Shay nói. “Vậy còn về những gã nghĩ rằng mình đánh cược mạng sống vào tay Allah thì sao? Hay những người tin vào Bát chánh đạo? Ý tôi là, một người có thể bước đi trên mặt nước thì cần gì phải được rửa tội?”
“Chúng ta biết Chúa Jesus chịu phép rửa là bởi…”
“Bởi vì đó là chuyện được ghi trong Kinh thánh ư?” Shay cười lớn. “Có ai đó đã viết Kinh thánh, và người đó không phải là Chúa. Cũng như có ai đó đã viết kinh Quran và kinh Talmud. Và người đó đã đưa ra những quyết định về chuyện được viết ra và chuyện gì không. Nó cũng như khi cha viết thư vậy, cha kể lại đủ mọi chuyện đã làm trong kỳ nghỉ vừa qua, nhưng lại bỏ qua chuyện cha bị mất ví và bị ngộ độc thực phẩm.”
“Anh có thực sự cần biết liệu Chúa Jesus có từng bị ngộ độc thực phẩm hay không nào?” Tôi hỏi.
“Cha lạc chủ đề rồi. Cha không thể lấy đoạn Phúc âm Matthew 26,39 hay Luca 500,43 hay bất kỳ cái gì đó và đọc nó như thể là chuyện có thật được.”
“Thấy không Shay, anh sai ở chính điểm này đó. Tôi có thể lấy đoạn Matthew 26,39 và biết đó là lời của Chúa. Hay đoạn Luca 500,43 nếu như có đoạn đó thật.”
Lúc này, các phạm nhân khác đang bắt đầu vểnh tai nghe trộm. Một số trong họ, như Joey Kunz là một người theo chính thống giáo Hi Lạp, và Pogie thuộc phái Baptist Miền Nam, thích lắng nghe khi tôi đến thăm Shay và đọc các đoạn kinh thánh, một vài người còn yêu cầu tôi ghé lại và cầu nguyện với họ nữa. “Câm cái mồm thối mày lại, Shay,” Pogie hét to. “Mày sẽ lao xuống địa ngục ngay khi họ thọc cái kim đó vào tay mày.”
“Tôi không nói là tôi đúng,” Shay nói to. “Tôi chỉ nói rằng nếu anh đúng, thì nó vẫn không có nghĩa là tôi sai.”
“Shay,” tôi nói, “anh phải thôi hét lên, nếu không họ sẽ yêu cầu tôi ra về.”
Shay bước về phía tôi, dán bàn tay vào cánh cửa thép nguội. “Nếu như chuyện anh là một Kitô hữu, một người Do Thái, hay một Phật tử, hay một người phái Wicca, hay một người theo phái tiên nghiệm… Nếu như tất cả đều vô nghĩa thì sao nào? Sẽ ra sao nếu như mọi con đường đều dẫn đến cùng một đích?”
“Tôn giáo đưa mọi người đến với nhau,” tôi nói.
“Đúng, đúng rồi. Cha có thể dò thấy mọi vấn đề phân cực ở đất nước này đều là về tôn giáo. Các nghiên cứu tế bào, chiến tranh ở Iraq, quyền được chết, hôn nhân đồng tính, phá thai, tiến hóa, thậm chí là án tử hình, vậy đường đứt gãy ở đâu cơ chứ? Là Kinh thánh của cha đó.” Shay nhún vai. “Cha thật sự nghĩ Chúa Jesus sẽ hạnh phúc khi thế giới trở nên như thế này hay sao?”
Tôi nghĩ về những kẻ đánh bom liều chết, về những kẻ cực đoan tấn công các phòng khám của tổ chức Làm Bố mẹ có Kế hoạch. Tôi nghĩ về những bản tin thực tế ở Trung Đông. “Tôi nghĩ Chúa hẳn sẽ kinh tởm một số chuyện mà người ta gây ra nhân danh Ngài,” tôi thừa nhận. “Tôi nghĩ có những nơi người ta xuyên tạc thông điệp của Chúa. Đây là lý do vì sao tôi nghĩ chúng ta càng phải loan truyền thông điệp đúng như ý Chúa muốn.”
Shay đẩy tay bật xa khỏi cánh cửa buồng. “Thử nhìn một gã như Calloway…”
“Mẹ kiếp, Shay,” Calloway hét lên. “Tao không muốn dính vào những lời mày nói. Tao còn không muốn cái miệng bẩn thỉu của mày gọi tên tao…”
“… một gã Huynh đệ Arian, đã đốt một đền thờ…”
“Shay, mày chết chắc,” Calloway nói. “C-H-Ế-T.”
“… hay nhìn vào một quản giáo dắt tôi đến hốc tắm và biết rằng mình chẳng dám nhìn vào mắt tôi, bởi nếu như cuộc đời anh ta chỉ khác đi một chút, có lẽ anh ta mới là người đang cho tay trong còng. Hay thử nhìn vào các chính trị gia nghĩ rằng mình có thể chộp lấy ai đó mà họ không thực sự muốn có trong xã hội, rồi nhốt người đó xa thật xa…”
Lúc này, các phạm nhân khác bắt đầu hét hò. Texas và Pogie cầm những cái khay ăn và bắt đầu đập chúng vào cánh cửa buồng bằng thép. Trên loa, tiếng một quản giáo bắt đầu vang lên. “Chuyện gì đang xảy ra vậy?”
Shay đang đứng trước nhà mình, giảng dạy cho giáo đoàn của mình, tách khỏi lối suy nghĩ quy luật và mọi thứ khác, chỉ còn biết khoảnh khắc lôi cuốn hùng vĩ của mình mà thôi. “Và những kẻ là quái vật thực sự, những kẻ mà họ không muốn cho đến gần vợ và con cái mình, những kẻ như tôi, thì họ phải trừ khử. Bởi như thế dễ dàng hơn là thừa nhận rằng giữa họ và tôi chẳng có mấy khác biệt.”
Tiếng huýt sáo, tiếng reo hò vang khắp, Shay lùi lại như thể anh đang đứng trên sân khấu, tay chống nạnh, cúi người chào. Rồi anh lại tiếp tục màn trình diễn của mình.
“Chuyện nực cười là. Một mũi kim sẽ không đủ đâu. Bổ một khúc gỗ, và họ sẽ thấy tôi. Nhấc một viên đá, và họ sẽ thấy tôi. Nhìn vào gương đi, và họ sẽ thấy tôi.” Shay nhìn thẳng vào tôi. “Nếu cha thực sự muốn biết điều gì biến một con người thành một kẻ giết người, thì hãy tự hỏi xem điều gì khiến cha phải làm như vậy.”
Tay tôi nắm chặt lấy cuốn Kinh thánh tôi luôn mang theo khi đến thăm Shay. Hóa ra, Shay không chửi bới vô cớ. Anh không tách rời khỏi hiện thực.
Chính là về tôi đó.
Bởi như Shay đã nói, chúng tôi khác nhau là do tôi thích nghĩ thế thôi. Thật sự cả hai chúng tôi đều là kẻ giết người.
Điểm khác biệt duy nhất là cái chết do tay tôi vẫn chưa xảy ra.