Phần VI -Chương 26 Cuộc điều tra - Hạt RICHMON- *-THÁNG 12, NĂM 2004

TRONG KHI CÁC CẢNH SÁT điều tra hạt Gwinnett đang ra sức xác định Jennifer Corbin đã chết như thế nào và vì sao, một cuộc điều tra song song cái chết của Dolly Hearn cũng đang tiến hành ở Augusta tại Văn phòng Cảnh sát trưởng hạt Richmond. Các cảnh sát điều tra trong từng địa phận pháp lý thường xuyên liên lạc với nhau, và họ ngày càng phát hiện ra những điểm tương đồng trong hai vụ nổ súng.

Trung úy cảnh sát điều tra Scott Peebles ở hạt Richmond là con trai của Ron Peebles, một trong những điều tra viên đầu tiên có mặt tại hiện trường vụ án mạng bằng súng của Dolly Hearn vào tháng Sáu, 1990. Scott vừa tốt nghiệp trung học trong tuần đó. Và đó cũng là tuần Dolly tham dự lễ tốt nghiệp của Gil, em trai cô, ở Washington, Georgia.

“Trường trung học của tôi nằm đối diện với chỗ Dolly Hearn chết,” Scott hồi tưởng. “Tôi nhớ mình đứng ở trường có thể nhìn thấy căn hộ của cô ấy”.

Mặc dù chàng trai Peebles còn nhớ đến sự bí ẩn trong cái chết của Dolly, anh chưa bao giờ nghĩ mình sẽ xem lại nơi đó. Nhưng anh muốn lớn lên trở thành một cảnh sát như bố, nên nhanh chóng xin vào làm trong Phòng Cảnh sát trưởng hạt Richmond. Và giờ đây, gần mười lăm năm sau, anh vừa được bổ nhiệm làm chánh cảnh sát điều tra trong cuộc điều tra vụ án Dolly mới được lật lại. Theo đúng nghĩa đen, anh đang đi theo những dấu chân của bố mình.

Scott Peebles đọc kỹ những hồ sơ dày cộm, rách tả của vụ điều tra trước kia về Hearn, đọc những chữ bố anh đã viết và nhận ra những ghi chú nguệch ngoạc giờ đã phai màu mực của ông. Anh thấy rằng mỗi sự cố mà Dolly trình báo - hoặc cho cảnh sát Trường Y hoặc cho sở cảnh sát của anh vào năm 1989 và 1990 - đã được thẩm tra là đúng. Cô đã nói với cảnh sát rằng cô sợ người tình cũ của cô, Bart Corbin, nhưng sau cùng, cô đã rút đơn kiện anh. Bị giằng xé vướng víu giữa cảm giác tội nghiệp anh ta, nhớ lại những ngày tháng tuyệt vời bên nhau của hai người, và cảm giác e ngại, rốt cuộc Dolly đã quyết định không muốn cảnh sát bắt giam Bart.

Không có người khiếu kiện và ra tòa làm chứng thì lập hồ sơ cáo buộc anh ta để làm gì.

Các kỹ thuật pháp y đã tiến bộ không ngừng từ năm 1990, về mức độ tinh vi, và Scott Peebles có thể thấy rằng cuộc điều tra lúc bấy giờ đã có một số lỗ hổng, nhưng hầu hết không do lỗi của những người điều tra vụ án vài tuần sau khi Dolly chết. Mặc dù việc các cảnh sát tuần tra lấy vũ khí ra khỏi những nơi có thể gây nguy hiểm là một thủ tục thông thường, nhưng nó gây bực bội cho các cảnh sát điều tra khi tiếp cận hiện trường tội phạm vì hiện trường đã bị xáo trộn.

“Nếu họ chụp hình trước,” Peebles quả quyết, “chúng ta có cơ hội dựng lại hiện trường - nhưng chúng ta không thể biết chắc khẩu súng ở vị trí nào một khi nó đã bị lấy đi.”

Ðọc qua biên bản hai cuộc gặp giữa Bart Corbin và các cảnh sát điều tra năm 1990, Scott Peebles tự hỏi tại sao Corbin không bị vặn hỏi thêm chút nữa trong hai cuộc thẩm vấn này, đặc biệt là lần thứ hai khi anh thừa nhận đã nói dối.

“Tôi nhận ra rằng họ hy vọng sẽ khuất phục anh qua máy phát hiện nói dối,” Peebles nói, “và họ cảm thấy cho anh dễ thở một chút biết đâu lại thành công hơn - nhưng, rốt cuộc, anh đã lẩn tránh được máy phát hiện nói dối.”

Bây giờ, Bart cũng không chịu qua trắc nghiệm máy phát hiện nói dối ở hạt Gwinnett, và lần này, anh còn không sẵn lòng nói chuyện với các cảnh sát điều tra như anh từng làm ở Augusta.

Và thế là, trong những ngày cuối năm 2004, Scott Peebles, các điều tra viên đồng nghiệp, biện lý Danny Craig và hai phụ tá cao cấp, biện lý Parks White và Jason Troiano đối diện với việc lật lại một vụ án cũ mà nhiều người cho là một vụ tự tử. Họ không phải nghiên cứu gì nhiều ngoài một tệp mỏng đựng các bức ảnh thi thể Dolly Hearn và căn hộ của cô, một vài báo cáo bổ túc của cảnh sát, các báo cáo khám nghiệm tử thi, và một danh sách các nhân chứng mà phân nửa trong số đó có lẽ đã tản mác khắp nước Mỹ rồi. Ðội trọng án Augusta hiểu quá rõ rằng những ký ức đã nhạt nhòa qua chừng ấy năm và những trải nghiệm mới đã chồng chất lên. Nhưng họ vẫn sẽ làm việc với những gì họ có, và dù muốn hay không vẫn phải có một cái nhìn khác vào những gì đã xảy ra với Dolly vào buổi chiều tháng Sáu ngay trước lễ tốt nghiệp ở Khoa nha Ðại học Y khoa Georgia.

Một người mà Peebles nhờ cậy ngay từ đầu chính là DeWayne Piper - chuyên viên điều tra đã huấn luyện anh điều tra hiện trường án mạng. Cả hai đều còn trẻ - dưới bốn mươi - nhưng họ cùng có những năm kinh nghiệm trong điều tra tội phạm và được đào tạo những tiến bộ mới nhất của pháp y.

DeWayne Piper bước vào ngành hành pháp sau bốn năm tại ngũ trong quân đội Mỹ và đóng quân ở Washington, D.C. Trong hai thập kỷ sau đó, Piper được đào tạo chuyên sâu, đọc sách rất nhiều, và mài dũa các kỹ năng để trở thành, có thể nói, một trong những chuyên gia kiệt xuất của cả nước về một ngành tương đối mới của pháp y: phân tích vết máu. Piper còn là chuyên gia về phân tích dấu tay. Anh là điều tra viên hiện trường tội phạm của hạt Richmond.

“Scott và tôi có thể nói đi theo hai hướng khác nhau,” Piper nhớ lại. “Anh ấy thích lần theo những kẻ tình nghi, khám phá mọi thứ về chúng, đối chiếu chứng cứ tình tiết và chứng cứ vật thể - và anh ấy rất, rất giỏi việc đó; tôi thích nhìn hiện trường tội phạm và các tấm ảnh có máu me, và hình dung chuyện gì đã xảy ra. Bạn có thể nói mỗi chúng tôi có những khả năng đặc biệt.”

“Tôi biết nếu nói ra thì nghe lạ tai,” Piper nói thêm, “nhưng các mẫu máu gần như là một hình thức nghệ thuật mà bạn phải đặc biệt ưa thích. Nó giống như học chơi một nhạc cụ vậy. Tôi có một cây đàn ghi-ta và rất nhiều bản nhạc, và tôi học tất cả - tuy không chơi được như tôi muốn. Nhưng tôi có thể thấy mọi thứ trong các vết máu mà người khác thường không thấy được.”

Anh không khoác lác; anh chỉ nói sự thật. Máu tìm thấy sau một vụ bắn giết khác với máu rơi khi bị đâm chém, hoặc máu văng tung toé khi bị gậy gộc đập thẳng cánh và tới tấp vào người. Xét vị trí thi thể, hung khí, tốc độ, và nhiều thông số khác, các chuyên gia vết máu như Piper hoàn toàn có thể tái hiện khung cảnh như thể họ hiện diện khi các vụ tấn công diễn ra. Nhiều lần, các nghi phạm đã choáng váng khi biết những gì chúng vô tình để lại trong vết máu đã lật tẩy chúng. Có những vết bắn tóe, vệt dài, vệt nhễu, vết vấy, tia phun, vết bôi, và thậm chí là vết máu đã vấy sang nơi khác, DeWayne Piper đều đọc ra tất.

“DeWayne nhìn các tấm ảnh thi thể Dolly, ngồi trên ghế dài,” Scott Peebles nói. “Anh ấy thấy những gì tôi không thấy - nhưng một khi anh chỉ ra, tôi thấy thật rõ ràng.”

Piper đem rửa các âm bản mà Scott Peebles tìm thấy trong hồ sơ cũ về Hearn. Không nhiều lắm - có lẽ khoảng hơn hai chục tấm - nhưng anh cho phóng to ra và đưa cho Peebles một bộ. Có hơn chục tấm ảnh chụp thi thể Dolly Hearn, một phụ nữ khả ái ngồi tréo chân trên ghế nệm dài bọc vải kẻ ô lớn. Lẽ ra trông cô như thư giãn nếu không có máu khô phủ đầy mặt và vấy vào quần áo và một số phần trên da. Cô mặc quần soóc và áo sơmi đen trắng. Vẻ mặt cô bình thản, như thể cô chết mà không biết mình gặp nguy hiểm.

Trong hai ngày sau, Piper dành toàn bộ thời gian âm thầm nghiên cứu các tấm hình chụp thi thể Dolly, chụp nội thất xung quanh, và vật dụng hàng ngày.

Anh có những suy nghĩ riêng về những gì đã xảy ra, nhưng anh muốn so sánh những ý kiến của mình với ý kiến của các chuyên gia, những người đã đưa ra những đánh giá sau khám nghiệm tử thi. Gần như ngay lập tức, anh không tin cô ta đã tự sát. Bây giờ, anh tự hỏi có ai vào năm 1990 có những nghi ngờ giống anh không.

Báo cáo khám nghiệm tử thi được ký bởi bác sĩ Sharon G. Daspit, Giám định viên y khoa, và có những ghi chú thần kinh bệnh học của bác sĩ Farivar Yaghmai. May sao, cả hai vị bác sĩ này đều còn ở Augusta.

Bác sĩ Daspit nói với Piper rằng bà “nhớ như in” vụ án Hearn, và mặc dù được nghe bảo cái chết của Dolly là do tự tử, bà vẫn nghi ngờ điều đó. Do vậy bà kết luận nguyên nhân cái chết là “Không xác định”.

Khi được hỏi rằng tác động trực tiếp của vết thương đạn bắn vào đầu sẽ như thế nào, Sharon Daspit nói nạn nhân sẽ bị mất ý thức ngay lập tức. Cô ta cũng sẽ ngừng thở ngay khoảnh khắc đó. “Ðó là vết thương do đạn,” bà cho biết, “và máu của cô ta sẽ văng ngược vào nòng súng”.

Liệu thân thể Dolly có thể xê dịch - hoặc một cách ý thức hoặc theo phản xạ sau khi bị bắn? Câu trả lời là không. Nhưng bác sĩ Daspit đề nghị Piper nói chuyện với bác sĩ Yaghmai vì đó là lĩnh vực chuyên môn của ông.

Piper đi cùng Scott Peebles đến phỏng vấn bác sĩ Yaghmai. Cả hai thám tử đều tin chắc rằng Dolly, khi được phát hiện, đã không còn ở trong tư thế tự nhiên ngay sau khi bị bắn. Khi hỏi Yaghmai, Peebles và Piper cẩn thận không để lộ những nghi ngờ của mình. Họ hy vọng tìm được sự xác nhận cho những gì họ tin tưởng - nhưng họ muốn lấy được thông tin từ một chuyên gia thần kinh bệnh học mà không gieo vào đầu ông một gợi ý nào.

Yaghmai xem lại những ghi chú của ông và nhìn các tấm ảnh Piper bày ra. Ông cũng nhớ vụ án này dù rằng sau vụ của Dolly Hearn ông còn được hỏi ý kiến về vô số cái chết thảm khốc khác.

Ông giải thích rằng viên đạn xuyên qua não bộ của Dolly đã phá một đường đến độ mọi hoạt động của não bộ sẽ ngừng lại ngay tức thì. “Tim cô ta có lẽ còn đập được vài giây,” Yaghmai nói. “Nhưng cử động duy nhất có thể nơi thi thể cô là một cú “giật nảy” ngay lập tức, hoặc một thoáng run rẩy.”

Khi DeWayne Piper hỏi liệu cô ta có khả năng xê dịch thân thể vào tư thế như được phát hiện không - ở cuối ghế dài, đầu và ngực tựa nhẹ vào chỗ gác tay - Yaghmai lắc đầu. Ông cảm thấy có người đã thay đổi tư thế thi thể cô ta sau khi cô ta chết.

Và đó cũng là chính là ý nghĩ của DeWayne Piper. Có quá nhiều máu trên đùi trái đối với tư thế của cô khi được phát hiện. Và có một vết máu vấy trên da của chân phải không giải thích được.

Bác sĩ Yaghmai nói rõ rằng tuy không hoàn toàn loại bỏ khả năng tự sát, ông nghĩ khó có thể xảy ra điều đó.

Nhưng ngay cả lúc này, Piper vẫn chưa sẵn sàng nộp báo cáo của mình. Anh quyết định dựng lại hiện trường đúng như ngày 6 tháng Sáu, 1990, và để làm việc đó anh cần máu tươi. Anh biết rằng máu của anh tốt, không có xu hướng đóng cục - cũng không quá loãng hay quá đặc. Anh sẽ hiến máu vì mục đích công lý.

“Cháu gái tôi là điều dưỡng viên,” anh nhớ lại. “Thế là tôi yêu cầu cô ta trích một một panh[14] rưỡi máu của tôi”.

Để giữ máu của Piper sền sệt đúng cách thức, phải thêm vào một ít chất kháng đông heparin. Anh bắt đầu làm một số trắc nghiệm trong vòng một giờ và tiếp tục vào hôm sau.

Với sự giúp đỡ của đứa con trai mười ba tuổi, Ryan Piper, DeWayne chuẩn bị một ghế dài và một cái bàn để cạnh - và thậm chí một mẩu bìa cứng có gắn mười bốn cái kẹp phơi quần áo nằm trên sàn cạnh ghế dài của Dolly. Anh đã gần như tái tạo được một hiện trường án mạng khả dĩ của mười lăm năm trước.

Cha con Pipers còn dựng các tấm ván trong nhà xe của họ để hứng máu với những tốc độ khác nhau. Tuy cảm thấy Ryan còn quá nhỏ để nhìn thấy máu của bố nó được đem ra dùng, Piper vẫn cho con tham gia bằng cách ngồi trên ghế dài như Dolly đã ngồi.

DeWayne xoay trở tay, chân, và thân mình của Ryan cho thành tư thế gần giống nhất với tư thế Dolly đã ngồi khi cô bị bắn - rồi sau đó thành tư thế khi cô được phát hiện, tựa nhẹ vào mấy cái gối gần chỗ gác tay bên trái của ghế dài.

Trong tư thế sau cùng, đơn giản là không có cách nào để máu có thể chảy xối xả xuống đùi trái gần xương bánh chè của cô được. Cũng không thể nào giải thích được vết bẩn của việc máu dịch chuyển lên da của chân kia - không, trừ phi có ai đó di chuyển thi thể của cô.

Ngay cả một vài vết máu trên những cái kẹp phơi quần áo và tấm bìa cứng cũng xung đột với giả thuyết ban đầu cho rằng Dolly tự sát. Chúng vấy những tia máu tốc độ chậm có lẽ từ đầu nhỏ xuống khi thi thể cô bị ai đó xê dịch nhẹ sau khi chết.

Mặc dù giờ đây khẳng định rằng Dolly không tự bắn mình, DeWayne Piper yêu cầu nhà tội phạm học cao cấp John Black ở Tổng cục Hành pháp Nam Carolina ở Columbia đánh giá chuyên môn về những khám phá của mình. Về phương diện cá nhân lẫn nghề nghiệp anh đều không biết Black, anh cũng không biết bất kỳ nhân viên đặc vụ nào khác - Steve Derrick, Vicki Hallman, và Eddie Porter. Piper cung cấp những chi tiết cơ bản về vụ án Hearn và những tấm ảnh 8x10 chụp thi thể Dolly.

Các chuyên viên ở Nam Carolina hoàn toàn nhất trí đi đến kết luận khớp với kết luận của Piper. Những vết máu trong các tấm ảnh không thể giải thích được trừ phi có người nào có mặt ở đó và xoay trở thi thể cô và làm xáo trộn hiện trường.

Hồi năm 1990, không có nhiều nhà phân tích vết máu. Và không ai tìm ra những chi tiết lật tẩy sự thật để có thể chứng minh Dolly không tự sát. Nhưng bây giờ, Scott Peebles xúc tiến bằng thông tin này, và xem lại lời khai của các nhân chứng về quan hệ giữa Dolly và Bart Corbin.

Với sự đồng ý của bố, Peebles bắt đầu lại từ đầu, như thể án mạng đáng ngờ này, chưa được giải quyết trong mười lăm năm qua, chưa bao giờ được điều tra trước đây.