Chương 3

LỤA VÀ THẰNG LÍNH KHỐ XANH, thằng tốt đen Thìn lại bờm xơm với nhau thực. Nhưng phải nói rằng tại người con gái. Như mọi người đều biết, Thìn đã thất vọng từ khi người yêu bỏ đi lấy chồng và chán nản đến tuyệt vọng. Từ ngày Lụa gả cho Toản, Thìn bỏ đi lính. Thế mà, mớ lửa lại còn có ngày bùng lên. Sự bắt đầu, bắt đầu từ cái đêm hội chèo đó. Thìn được nghỉ phép chủ nhật về nhà, cũng tình cờ mà tạt vào xem chèo.

Lụa trông thấy Thìn. Thìn là một anh trai hơ hớ hai mươi tuổi, thực khỏe mạnh, bảnh bao. Thế là Lụa nhớ lại rằng mình đã tệ với người ta quá. Nàng mà lấy thằng tí nhau Toản, thực ra cũng chẳng phải bởi cha mẹ ép uổng. Con gái dậy thì háo hức lấy chồng như háo hức đi xem hội. Có người hỏi, thì lấy. Mối tình suông kia tan mất. Nhưng bây giờ cái háo hức ban đầu bay mất rồi. Bởi vì chồng nàng là một thằng oắt con. Những đứa rỗi miệng chế giễu, nói chuyện vụng và cười thầm. Song sự thật, bề trong, nàng đã chán ngắt cái tên chồng vô lý ấy. Đàn ông gì mà bé bằng cái kẹo.

Vậy cũng chẳng đáng ngạc nhiên khi có sự chắp nối trở lại của cặp nhân tình này.

Đêm ấy, Thìn đã được gặp Lụa một lát ở trên bờ sông Lịch. Thìn ôm chặt Lụa, như hai con cóc ủ nhau. Sáng hôm sau, Lụa trốn nhà chồng về và lại ra ngoài ruộng ngồi ôm nhau. Bấy giờ hãy còn sớm lắm. Nhưng bởi Thìn phải lên tỉnh cho kịp giờ vào trại. Lụa khóc lóc. Thìn âu yếm chùi nước mắt cho người yêu. Anh đã sẵn lòng tha thứ ngay. Khi từ biệt, hai người lại hôn nhau nữa.

Thế là từ đấy, những ngày được nghỉ, Thìn về làng Nha. Lụa lén lút gặp chỉ than thở với bạn yêu rằng mình ở cái nhà ấy khổ cực lắm. Và xem chừng Thìn cũng đã mê Lụa với bao nhiêu cái khác trước kia. Anh ta xui Lụa bỏ đi với mình.

- Anh sắp đổi đi đồn Chương Mỹ. Anh vào đấy mà có em cùng vào thì tiện quá.

- Để em trả của nhà nó đã.

Thìn cười, xua tay:

- Việc gì phải mất tiền. Cái ngày thằng Toản lấy em đã lên hộ lại vào sổ giá thú đâu. Thế là không đúng luật rồi. Anh là người nhà nước, anh biết, cứ việc bỏ thôi.

—★—

Vợ chồng Toản không mấy ngày không hục hặc với nhau. Lụa đã có ý khác, lại càng ghét chồng. Mà Toản thì tất nhiên là một thằng trẻ con, cũng không ưa vợ theo cái kiểu trẻ con. Những khi giận nhau, tối đi ngủ, mỗi đứa nằm một góc giường, quay lưng lại. Nhưng nhiều lần Toản giả cách mê ngủ, nhè lưng nhè cổ vợ mà đạp. Vợ nó cáu quá, cũng đạp thốc lại. Kết cuộc, bao giờ vợ nó cũng được. Thằng Toản được mấy nả sức. Cứ ngã bắn xuống đất là thường. Đến cái nước thua đậm như thế, Toản lại không cà khịa nữa. Nó nằm nó chửi. Nó chửi từ ông tam đại nhà vợ trở xuống. Nó biết vợ không bao giờ dám chửi đối lại. Nếu vợ có xô lại định nện nó, nó dọa: “Ông kêu lên bây giờ cho thày biết thì bỏ mẹ mày”. Lụa phải thôi, vì dù sao, nó vẫn sợ ông Nhiêu - nhất là sợ những khi ông uống rượu vào. Bà Ba thì ghét nó lắm, còn Ngây, Lụa cũng đã có khi chửi nhau. Bởi mỗi lần Ngây về nhà, thường hay bộ tịch ra lối răn dạy em dâu. Một bận, Lụa cãi lại thì Ngây mắng luôn. Hai cô hầm hầm xông vào, túm tóc và xé nhau. Toản về bè với chị vác néo cửi choang vợ. Bà Ba cản cũng chẳng nổi. Bà ra sân kêu làng nước ầm ĩ. Vừa may ông Nhiêu ở đâu xông vào đánh toán loạn cả bộ ba mới tan được cuộc xô xát. Chị chồng và em dâu giận nhau từ hôm ấy. Ngây lại giận lây đến cả ông Nhiêu. Vì ông Nhiêu chiều “con đĩ Lụa” không để cho Ngây “xé tan xác” nó ra.

Nhưng một hôm Lụa cũng lại ghét nốt cả ông Nhiêu Thục. Nguyên vì Lụa có nợ Toản hai hào đã từ lâu. Toản đòi. Vợ nói: “Chưa có!” Toản cục, văng luôn một câu chửi. Lụa xô đến. Toản chờn vờn nghênh địch. Nhưng vợ nó là cả một cây thịt nặng nề đổ xuống nó thì nó hòng chống đỡ làm sao! Mười ngón tay chuối mắn bóp vào cái cổ ngẳng của thằng bé con. Toản ú ớ kêu không ra tiếng. Mặt nó đỏ rực lên. Đôi mắt tròn tròn lồi bi ve, mồm há thè lưỡi ra thây lẩy.

Chân tay nó rẫy run lên. Ngực Toản lại nhận được cả một đầu gối đồ sộ ấn xuống. Toản sẽ chết nghẹt thở, nếu không có ông bố tình cờ đi lù khù ở ngoài vườn vào. Vì hôm ấy nhà vắng. Thợ cửi nghỉ. Bà Ba xuống rửa bát dưới ao. Ông Nhiêu lúi húi ngoài vườn. Ông vào trong nhà để hút điếu thuốc lào thì thấy cô nàng dâu quý tử đương mắm môi, ấn đầu gối, bóp cổ thằng chồng rên ằng ặc. Ông hốt hoảng chạy đến lôi Lụa ra. Quát váng lên: “Nó là chồng mày, mày không được láo thế?” Trông thấy Toản vẫn nằm quay đơ, hai tay ôm ngực, ở cổ còn hằn tím vết đốt ngón tay. Ông Nhiêu giận lắm, tát cho Lụa hai cái tát trái cực mạnh. Đương bất ngờ, răng vập vào môi, máu chảy ra lõa lợi. Lụa vào buồng nằm khóc rưng rức.

Mươi hôm sau Lụa đi đâu từ sáng sớm. Lúc chưa ai trở dậy. Rồi gọi mãi không thấy. Xem đến quần áo của nó để trong buồng thấy, không còn một manh áo rách. Ông Nhiêu hốt hoảng cho tin xuống nhà Lụa hỏi. Ông thủ Dân trả lời lên rằng đã cả phiên chợ nay, Lụa chưa về lần nào.

Thế là, ông Nhiêu Thục mất đứa con dâu. Cái tin dữ ấy chẳng mấy chốc lan đi khắp mấy xóm. Ông Ba Cấn và Ngây, và cả Hời nữa, cùng lục tục chạy đến.

Không ai rõ Lụa đi đâu? Người ta đồn rằng cái Lụa vào Chương Mỹ theo thằng khố xanh Thìn.

—★—

Ông Nhiêu Thục ngồi phờ mặt. Đôi chốc, ông nhô ngực lên thở một hơi dài. Ông Ba Cấn, cũng ngồi ngây râu, vẻ nghĩ ngợi. Cả ông Nhượng cũng đến chơi. Ba bốn chén nước ngổn ngang trên phản. Ông Ba Cấn lên tiếng choang choác:

- Hừm, không biết chừng lại chính lão thủ Dân làm ra cái chuyện này đây.

Ông Nhượng ngước nhìn ông Nhiêu, thủ thỉ:

- Khéo không mà thực, cả nhà ạ. Dưới xóm ấy cũng đã có một món tương tự thế rồi. Lão Ba Thu đấy. Lão ta gả con sang Phú Gia, rồi lại lừa gọi về, bán cho một thằng thợ cúp ở phố phủ để lấy món tiền nữa. Chúng nó tệ lắm, chứ chẳng nhân nghĩa, trước sau gì đâu!

Ông Ba Cấn nói lớn:

- À, à... ra nó chỉ hời hợt cái lỗ miệng.

Ông Nhiêu thở dài:

- Quân chó thực!

Giữa lúc ấy, bà Ba xách ấm nước ở dưới bếp lên. Nghe thủng câu chuyện, bà liền nói ngay:

- Để tôi chửi cho chúng nó một mẻ.

Ông Nhiêu xua tay:

- Thôi... thôi... tôi xin bà. Ai cũng sợ bà rồi...

Nhưng ông Ba Cấn gật gù:

- Có nhẽ mà bà Ba cứ xuống. Song đừng có nói nặng. Ta xuống xem binh tình ra sao, họ nói thế nào. Bấy giờ liệu sau, ông Nhiêu ạ.

Ông Nhượng cũng cho là phải và nói:

- Bà sang bên kia bảo cái Đôi cùng đi với.

Bà Ba đi ngay. Nhưng Ngây lại đi chợ. Bà Ba xộc xuống nhà ông thủ Dân một mình. Vì chính bà không ưa gì vợ thằng Toản. Bấy lâu chẳng muốn nói để khỏi ầm cửa ầm nhà đấy thôi. Bà hầm hầm đi... trong đầu bà định những sự “túm lấy tức”, “đào mả ông cha nhà nó lên”. Mà không còn dính một chút nghĩ ngợi ôn hòa nào của ông Ba Cấn và ông Nhượng.

Ông thủ Dân đi vắng. Cả thằng Sự con ông cũng không có nhà. Hai bố con lên tỉnh từ sáng sớm để tậu bò lo việc hàng chòm cho xóm. Ở nhà chỉ còn mình bà thủ và mấy đứa trẻ con. Bà thủ Dân không hẳn là một người hiền lành. Bà lắm điều nhưng cũng vào hạng vừa thôi. Tuy chẳng mấy khi cãi nhau với ai, song bà có cái tính hay cãi nhau một mình. Dù bà bị ông ấy mắng hoặc chửi nữa bà cũng chẳng hé răng ra một lời. Nhưng chỉ một lát sau, hễ ông thủ đi chơi đâu vắng, bà ngồi ở nhà một mình liền kể lể, chửi bới râm ran cả lên. Bà cứ hoa chân hoa tay lên diếc móc dữ dội như chính có một đứa nào đáng ghét đương cãi nhau tay đôi với bà. Nhưng đã mấy năm nay, bà cũng đỡ được cái tính lẩm cẩm ấy. Vì mắt bà kẻm nhẻm, tai bà đâm ra nghễnh ngãng và nhất là vì thằng Sự đã có vợ.

Bà Ba vào trong nhà, thấy bà thủ không mời mình uống nước, đã tức lắm. Bà nói qua loa mấy câu rồi phàn nàn ra ý trách ngay về việc vợ thằng Toản bỏ nhà đi. Bà thủ buồn bã:

- Đã năm sáu hôm, nó không về dưới này. Tôi đã tưởng nó vẫn làm ăn như thường. Thực con cái làm xấu mặt cha mẹ. Bà về nói với ông Nhiêu nhà rằng trên ấy dò la xem nó trốn ẩn ở đâu. Dưới này, tôi cũng cố tìm. Hơi một tí là giận với dỗi, con nhà hư quá.

Bà Ba buông bâng quơ một câu:

- Các bà dưới này còn tìm nó làm quái gì nữa. Làm gì chẳng biết chỗ nó đi, nó ở.

- Khốn khổ! Bà đừng nói vậy!

Bà Ba chép miệng.

- Tôi thấy người ta nói thế đấy thôi.

Bà thủ chưa nghe rõ, nghiêng tai ra hỏi lại:

- Bà bảo gì cơ?

- Tôi bảo ai người ta cũng nói thế.

Vì điếc lác, nghe chuyện lấp lửng thì khó chịu, bà thủ nói gần như quát:

- Người ta nói thế nào nào?

- Người ta nói các cụ dưới này giấu giếm cho nó...

- Úi trời ơi! Đẻ mẹ đứa nào ăn nói hàm hồ...

- À, thế ra bà lấp liếm chửi ngay tôi phỏng?

- Không, là tôi chửi đứa này làm cho...

- Thế là chửi tôi. Tôi vừa buông câu nói, bà cất lời lên thế, là bà chửi tôi. Cha...

Bắt đầu, hai bà chửi nhau. Trước họ còn nhịp nhàng văng vào mặt nhau những câu cân đối tương tự nhau. Rồi cuộc cãi cọ thành ra sai lạc cả. Bởi vì bà kia điếc, nghe loạc choạc lắm. Bà này cáu thêm, cứ ghé vào tận tai bà kia mà thét. Hai bà cùng đáp lại nhau như thế. Và họ không gọi nhau bằng bà nữa. Bà nào cũng xưng mình là bà, để réo bà kia là mày. Cứ thét ghé vào tai nhau được một lúc, rồi tự nhiên cả hai cùng nhảy lên, chờn vờn, đánh nhau. Bốn cái tay loèo ngoèo như bốn cái tay khỉ. Vợ anh Sự ở ngoài ngõ chạy vào và mấy đứa trẻ cũng xô đến. Cả nhà xúm lại, đẩy bà Ba ra ngõ, rồi đóng ập cổng lại.

Bà Ba đập thình thịch. Ở trong này chửi ra, ngoài kia chửi vào. Bấy giờ lại khởi đầu một cuộc chửi nhau cách bờ rào. Bà Ba chửi ra rả. Bà đứng giạng hai chân, chống nạnh hai tay lên mà hét. Nhưng cũng không lại được bọn kia. Họ có những năm cái mồm để chửi ra. Nghĩa là từ bà thủ Dân, đến vợ thằng Sự, cả ba đứa trẻ cùng đồng thanh. Năm người lố nhố cao thấp đứng song song, chắp hai tay ra đằng sau, chửi liên tiếp. Cái con bé mười tuổi, nhỏ nhất đám, mà cũng ngược mắt lên, vừa chửi vừa ngoắt tay vỗ đồm độp. Bà Ba đối lại chẳng kém. Song bởi phe bà có mỗi một mình. Tiếng bà không át nổi năm sáu tiếng lao xao.

Rồi trận đấu khẩu nhạt dần. Chỉ thỉnh thoảng mới váng lên một hồi om sòm, mà không xô xát kịch liệt như trước. Rốt cuộc, bà Ba hẹn một câu chót: “Được, rồi chốc nữa bà xuống bà đào mả nhà chúng mày. Bà vạc cái mặt thằng đàn ông có râu có tóc nhà chúng mày, bà không thèm đối đáp với chúng mày”. Ở trong cánh cửa, lại léo xéo rộn rã. Nhưng bà Ba đã quay ra ngõ ngoài. Sau lưng bà, đông nghịt những người xem. Bà Ba chạy huỳnh huỵch về xóm Giếng. Ai cũng đoán bà chạy về gọi thêm người xuống chửi. Và ai cũng có ý đợi. Nhưng mãi đến quá buổi trưa, cũng chẳng thấy hút bà xuống nữa.

Đến chiều, ông thủ Dân với Sự dắt con bò ở chợ tỉnh về. Hai cái mặt cùng đỏ gay. Bố con đã đánh chén say sưa ở dọc đường rồi. Mới về đến đầu xóm, ông thủ Dân đã được người ta kể lại kỹ càng cuộc đấu khẩu của vợ con ông ban nãy. Ông buộc con bò vào gốc nhãn bên ngõ, rồi đùng đùng chạy vào nhà.

Ông hét vào tai vợ hỏi chuyện. Chẳng biết cơn khóc ở đâu sẵn, mà bà thủ Dân vừa kể lể cho chồng nghe, vừa mếu máo, nước mắt nước mũi tuôn xuống ròng ròng.

Nghe xong, ông thủ Dân với lấy cái dõi cửa to bằng chiếc đòn gánh phết vợ một cái vào lưng rồi chạy một mạch đến xóm Giếng. Cản lại cũng không kịp. Thế là cả nhà cũng hớt hải chạy theo ông thủ Dân.

Ông vừa chạy vừa hét. Đến cổng nhà ông Nhiêu Thục, ông chửi thực to. Ông Nhiêu chưa hiểu đầu đuôi ra sao, hốt hoảng ở trong nhà chạy ra thì bị ông thủ Dân phang cho một gậy xuống đỉnh đầu. May lại trúng chệch xuống vai. Ông Nhiêu kêu ầm lên. Ông cũng xông vào đánh ông thủ.

Bởi vì bấy giờ ông thủ đương say rượu quá choảng xong một cái, mất đà, hai tay run run, loạng choạng ngã. Cái gậy buông thõng xuống đất. Ông Nhiêu xô vào, đạp một cái thì ông dâu gia ngã bổ ngửa. Ông Nhiêu sấn lên, cứ nắm tay mà đấm xuống như giã giò. Ông thủ Dân không kêu được lên tiếng. Chân tay ông múa quềnh quàng. Mồm ông ngáp ngáp ra những tiếng khao khao, òng ọc, như tiếng kêu của con lợn bị chọc tiết.

Mọi người trong xóm đổ đến, lôi ông Nhiêu ra. Nhưng ông thủ Dân không dậy được, hai tay hai chân loèo ngoèo vẫn hoa hoa. Những người say rượu đã gục xuống thì dường như bị hơi men dúi ngã, khó lòng mà trở dậy ngay.

Đương lúc ấy, Cả Sự vừa chạy đến. Ông lão trông thấy con, kêu váng:

- Con ôi! Cõng bố lên phủ! Cõng bố lên phủ! Thằng Nhiêu Thục nó đánh chết bố rồi!

Sự xốc bố lên. Hắn ghé vai, cõng bố chạy ra đầu làng. Hắn chạy lên trình quan phủ thực. Ra đầu làng, hắn thuê một chiếc xe tay. Bởi vì hắn tưởng người ta đánh bố hắn đau quá. Hắn trông thấy lão Nhiêu Thục mặt tái mét, cầm cái gậy đứng lăm lăm trong ngõ. Cả thằng Toản, cũng cầm con dao rựa dài chuôi. Chúng nó định giết bố hắn. Hắn hăng lắm. Nhất định cõng bố lên phủ Hoài. Bởi vì Cả Sự cũng đương say rượu không kém gì ông bố.

Bấy giờ cả nhà ông Nhiêu sợ lắm. Toản vội chạy sang xóm Duối vào nhà Hời, vào nhà ông Ba Cấn, lại cả nhà ông Nhượng. Một lát sau, bấy nhiêu người này cũng kéo đến. Thêm vợ chồng Thoại nữa. Mọi người ồn ào về việc phủ, việc đồn. Bỗng bà Ba kêu rầm rĩ:

- Các ông để mặc tôi! Các ông để mặc tôi!

Rồi bà phăng phăng ra cửa, chạy thẳng xuống nhà lão thủ Dân. Bướm và Ngây sợ hãi, chạy theo. Đến trước ngõ nhà ông thủ Dân, bà Ba gào lên mấy tiếng: “Ối làng nước ôi! Bố con thằng thủ Dân nó đánh chết tôi” rồi bà nằm phục xuống, quằn quại. Đầu tóc bà rũ rượi ra. Miệng bà rên la inh ỏi. Như thế Ngây và Bướm đã hiểu được bà Ba định làm gì rồi. Không chậm, không ngượng, Ngây cũng ôm mặt ngồi xuống bên bà Ba, khóc rưng rức:

- Người ta đánh chết cô tôi! Ối làng nước ôi! Ới cô ơi là cô ơi...

Bà thủ Dân lại đóng chặt cửa, đứng ở trong chửi léo xéo ra.

Khi Cả Sự cõng ông bố ra khỏi cửa đình làng Nha gọi thuê cái xe sắt, sờ đến túi thì không có đồng trinh này cả. Hắn bèn tắt xuống ruộng, vượt qua cánh đồng cõng bố lên phủ. Được một quãng đã thở hổn hển. Lão thủ Dân ở trên lưng con, lắc lư ngặt nghẽo như lên đồng. Không biết có phải vì vậy mà lão tỉnh rượu. Hay là thằng con lão chạy bước cao bước thấp trên mặt ruộng thang trơn, lồi lõm, khiến cho lão bị xóc lên xóc xuống đau nhói đến tận sống lưng, đau gấp mấy lần bị Nhiêu Thục đánh. Lão cũng thở hồng hộc bảo con:

- Thôi, bố cu. Mày lại cõng tao về. Bây giờ tối rồi, lên phủ không kịp được. Để mai tao liệu sau.

Ông nói câu ấy, không thấy nóng nảy như trước nữa. Thằng con ông, chẳng nói chẳng rằng, quay ngoắt lại, lom khom lại cõng bố trở về. Về đến ngõ xóm Duối thì trời đã tối nhá nhem. Ngoài ngõ nhà lão thủ Dân, cô Đôi Hời vẫn ngồi bên bà Ba, làm điệu khóc lóc tỉ tê có Bướm đứng cạnh. Xung quanh, lố nhố người xem. Chẳng biết ai đã mang một cái chiếu xuống cho bà Ba nằm đắp sùm sụp, tóc và chân thò ra hai đầu, y như một cái xác chết. Việc đương được làm cho quan trọng.

Bướm trông thấy Cả Sự cõng ông thủ Dân về, liền chạy đến bảo Ngây. Ngây khẽ đi đến bên bà Ba, thì thào. Bà Ba thò đầu ra ngoài chiếu; trời đã nhọ mặt người. Bà lồm cồm bò dậy, gấp chiếu, cắp vào nách, cùng Ngây và Bướm lui hui trở về.

- Con mẹ nằm vạ về rồi!

Trẻ con reo lên, thế rồi xúm lại, đi theo ra đến cổng xóm, cũng giải tán. Ngoài đồng, bóng đêm xuống mờ mờ.