Chương 17
Mấy ngày sau tang lễ bà Marguerite đáng thương, Allan Clare kể lại cho các bạn nghe những sự việc bất ngờ đã khiến cho tiểu thư Christabel một lần nữa bị chăn lại trên con đường tìm đến với người yêu.
Halbert, được Allan phái đến lâu đài Nottingham dò la tin tức, trở về báo rằng nam tước đã đi Luân Đôn với cô con gái, và từ Luân Đôn lão sẽ đi Normandie, vì ở đây có một số công chuyện cần đến sự có mặt của lão.
Cái tin sét đánh về chuyến đi bất ngờ và đột ngột này gây cho chàng trai một nỗi đau sâu sắc, và nỗi đau ấy mỗi lúc một thêm da diết, khiến cho Marianne, Robin và mấy người con trai của ngài quy de Gamwell phải ra sức an ủi chàng với tất cả tình yêu thương tận tuỵ của họ. Một lời khuyên của Robin Hood, được tất cả các thành viên của gia đình Gamwell hết sức tán đồng, đã đem lại được một tia sáng hy vọng trong lòng Allan.
Robin nói:
— Allan phải đi theo nam tước đến Luân Đôn, rồi từ Luân Đôn đi Normandie, và đến nơi nào nam tước dừng chân mới cũng dừng chân.
Ý này lập tức được soạn thành một kế hoạch, và kế hoạch đó được đem ra thực hiện. Allan chuẩn bị lên đường, và theo lời thỉnh cầu của chàng, nàng Marianne dịu dàng và nhẫn nại bằng lòng ở lại trong khung cảnh tĩnh mịch nên thơ của phủ đệ Gamwell để đợi anh về.
Chúng ta sẽ để cho kỵ sĩ Allan tìm theo vết tiểu thư Christabel từ Luân Đôn sang Normandie, còn chúng ta thì sẽ dõi theo Robin Hood, hay nói cho đúng hơn, dõi theo bá tước Huntingdon.
Trước khi tiến hành những thủ tục hợp pháp của một đơn kiện đề ra một yêu sách khó khăn như yêu sách mà ông phải làm vì quyền lợi của đứa con nuôi, ông Gilbert thấy cần phải đem vấn đề này ra hỏi ngài Guy de Gamwell và cho ngài biết tỉ mỉ tất cả những chi tiết của câu chuyện kỳ dị mà Ritson đã kể lại trong giờ hấp hối. Khi ông già đã kể hết câu chuyện bỉ ổi về vụ cướp quyền thừa kế của Robin, ngài Guy đến lượt mình lại cho ông Gilbert biết rằng mẹ Robin là em gái của Guy de Coventry anh ngài. Như vậy Robin là cháu gọi vị tòng nam tước bằng cậu chứ không phải là cháu gọi bằng ông như ông Gilbert có thể tưởng khi nghe Ritson kể chuyện. Đáng tiếc thay ngài quy de Coventry không còn nữa; mà con ngài, hậu duệ cuối cùng của nhánh thứ trong dòng họ Gamwell, lúc bấy giờ lại đang dự cuộc viễn chinh của thập tự quân. Vị tòng nam tước chí tình ấy lại nói thêm: “Nhưng sự vắng mặt của hai người thân thuộc này không thể làm thành một trở ngại cho việc kiện tụng của bác, bác Gilbert tốt bụng ạ. Trái tim tôi, cánh tay tôi, tài sản của tôi và các con tôi đều thuộc về Robin. Tôi thiết tha muốn làm điều hữu ích cho Robin, tôi mong được thấy nó trở thành sở hữu chủ trước mắt mọi người của một tài sản vốn thuộc về nó trước mắt Chúa”.
Lời khiếu nại chính đáng của Robin đã được trình bày trước các tòa án; một vụ tố tụng bắt đầu được tiến hành. Tu viện trưởng Ramsay, đối thủ của Robin, thành viên rất giàu có của Giáo hội đầy quyền uy, đã cự tuyệt lời khiếu nại một cách cương quyết; ngài gọi câu chuyện của ông Gilbert kể lại là chuyện bịa đặt, là một sự dối trá và là một âm mưu gian lận. Viên lãnh binh, người được ngài de Beasant giao phó số tiền cần thiết cho việc nuôi dưỡng đứa cháu của ngài được triệu tới trước các quan tòa; nhưng người này, vốn đã bán cả thể xác lẫn linh hồn mình cho kẻ đã cả gan tiếm đoạt tài sản của bá tước Huntingdon, dám khai là không làm gì có số tài sản ký thác đó và không chịu nhận mặt ông Gilbert.
Người làm chứng duy nhất của chàng thiếu niên, người duy nhất che chở cho chàng, là người cha nuôi của chàng, là ông già bị người ta coi là điên rồ và hoang tưởng; phải nhận rằng đó là một chỗ dựa quá yếu ớt để đương đầu một cách hữu hiệu với một đối thủ có thế lực lớn như tu viện trưởng Ramsay. Quả tình ngài Guy de Gamwell có tuyên thệ để khẳng định rằng người con gái của anh ngài đã mất tích khỏi Huntingdon vào thời kỳ Ritson nói; nhưng lời khai của ông già về các sự kiện chỉ vẻn vẹn có thế mà thôi. Nếu Robin đã thức tỉnh được mối quan tâm của các quan tòa, nếu chàng lại còn xoá bỏ được mọi nỗi hồ nghi của họ về những quyền hợp pháp của chàng, thì ngược lại có một việc rất khó, nếu không muốn nói là không sao thực hiện nổi, đối với chàng, là khắc phục những chướng ngại vật đang cản trở chàng trên con đường đi đến thắng cuộc.
Sự xa xôi cách trở giữa hai địa phận Huntingdon và Gamwell, tình trạng thiếu viện binh không cho phép Robin giành lại quyền thừa kế của mình bằng vũ lực - một cách hành động mà pháp luật thời bấy giờ cho phép hay ít ra cũng dung tha. Cho nên chàng buộc lòng phải chịu đựng một cách nhẫn nại những sự khiêu khích láo xược của kẻ thù, phải tìm một cách giải quyết êm thấm và hợp pháp để phục hồi quyền sở hữu của mình mà không dùng đến vũ khí. Ngài Guy là người đã tìm ra cách giải quyết đó: theo lời khuyên của ông già này, Robin đã trực tiếp đệ đơn nhờ vua Henry đệ nhị phân xử. Sau khi bức thông điệp đã gửi đi, chàng chờ đợi thư phúc đáp của Hoàng thượng để biết rõ thái độ của Ngài trước khi đi tới một quyết định mới.
Sáu năm trôi qua, sáu năm khắc khoải chờ chực theo dõi một vụ án bị gác lại rồi tái xét nhiều lần tùy theo ý thích của các quan tòa hay các trạng sư. Sáu năm chờ đợi lo âu này đối với những người trú ngụ ở Gamwell chỉ vẻn vẹn bằng một ngày trời.
Robin và Gilbert không rời khỏi ngôi nhà hiếu khách của ngài Guy de Gamwell; nhưng mặc dầu được con trai tận tình săn sóc chiều chuộng. Gilbert, ông già Gilbert vui tính xưa kia nay chỉ còn là cái bóng của mình. Bà Marguerite chết đi đã mang theo linh hồn và niềm vui của ông xuống mộ.
Marianne cũng ở trong số các tân khách của gia đình Gamwell. Dung mạo của cô thiếu nữ đáng yêu này được tô điểm bằng những đóa hoa hồng đang nở rộ của mùa xuân thứ hai mươi của đời nàng: nàng còn kiều diễm hơn cả cái ngày mà chàng Robin si tình say sưa ca ngợi một cách ngây thơ gương mặt xinh đẹp của nàng. Được những người đàn ông trong nhà yêu mến và kính trọng, được những người đàn bà ở đây quý chuộng và săn sóc tận tình, chỉ còn thiếu sự có mặt của anh nàng nữa thôi là hạnh phúc của Marianne có thể coi như trọn vẹn. Lúc này Allan đang ở Pháp, và trong những bức thư thưa thớt gửi về chàng không bao giờ nói đến hạnh phúc hiện tại mà cũng không cho biết bao giờ chàng sẽ về.
Hơn hết thảy mọi người trong dinh thự, Robin quý trọng và yêu thương những nét hoàn hảo về thể chất và tinh thần của Marianne; nhưng sự chiêm ngưỡng này, tuy rất gần với sự sùng bái, không hề được bộc lộ ra dù trong khóe nhìn, trong lời nói hay trong cử chỉ. Sự cô đơn của người thiếu nữ làm cho Robin thấy nàng cần được tôn trọng không kém gì một người mẹ. Hơn nữa, chàng thiếu niên tế nhị ấy thấy tương lai mình quá bấp bênh để có thể thổ lộ một mối tình mà tình cảnh hiện nay không cho phép chàng chính thức hóa bằng những mối dây ràng buộc của hôn nhân.
Liệu người em gái tôn quý của Allan Clare có thể chiếu cố đến Robin Hood không?
Dù có ai quan sát kỹ lưỡng đến đâu cũng không thể biết được những ý nghĩ thầm kín của cô thiếu nữ; người ấy sẽ không thể nào phát hiện ra trong những hành động của Marianne, trong những lời lẽ hay những khóe mắt của nàng một cái gì nói lên phần tình cảm nàng dành cho Robin, hoặc một cái gì cho biết nàng đã hiểu hay chưa hiểu mối tình nồng nàn mà chàng trai thầm lặng và tận tình kia đã hiến dâng cho nàng.
Giọng nói dịu dàng của Marianne dù nói với ai cũng có những âm hưởng du dương như nhau. Sự vắng mặt của Robin không hề làm cho gương mặt nàng nhợt nhạt đi hay làm cho đôi mắt nàng trở nên mơ màng xa vắng; những khi chàng trở về đột ngột cũng không thấy má nàng ửng hồng, nàng không bao giờ nói chuyện riêng với chàng, mà cũng không bao giờ thấy nàng gặp chàng một cách ngẫu nhiên. U hoài mà không rầu rĩ, Marianne dường như sống với kỷ niệm của người anh, với niềm hy vọng rằng được Christabel yêu, Allan sẽ có thể công khai để lộ trên gương mặt niềm kiêu hãnh và hoan lạc mà mối tình này đem lại cho chàng.
Những người cư trú ở phủ đệ Gamwell làm thành một thứ triều đình xung quanh Marianne thì đúng hơn là một môi trường bè bạn. Vì tuy không lạnh lùng, kiêu ngạo hay trịch thượng đối với bất kỳ ai, nàng vẫn vô tình tự đặt mình lên trên những người sống xung quanh.
Cô em gái của Allan dường như là bà nữ hoàng của phủ đệ. Dĩ nhiên nhan sắc đã đủ để cho nàng thành hoàng hậu rồi, nhưng ngoài ra còn có một cái gì quan trọng hơn khiến cho người ta thấy nàng có quyền mang tước hiệu ấy; đó là một sự ưu việt hiển nhiên, được mọi người thừa nhận và tôn kính. Phong thái quý tộc của nàng, cách nói chuyện nghiêm trang và đầy trí tuệ của nàng nâng nàng lên cao hơn các chủ nhân tòa phủ đệ một cách rõ ràng đến nỗi với tính chật thà cương trực và thôn dã của họ, chính họ là những người đầu tiên thừa nhận điều đó.
Maude Lindsay, cha chết đã gần năm năm nay, không thể trở về lâu đài Nottingham mà cũng không thể theo cô chủ sang Pháp, cho nên phải ở lại phủ đệ Gamwell; đây cô đem hết sức mình ra để thành người hữu ích trong nhà.
Nhũ đệ của Maude, cậu bé Halbert dễ mến, vẫn làm vệ binh trong lâu đài Nottingham. Cũng xin nói ngay rằng đã mấy lần y muốn cởi phăng bộ áo người hầu của nam tước ném ra bờ rào đến ám ảnh cậu thiếu niên, nhưng có một lý do mạnh hơn ý muốn ấy, một lý do được tình cảm củng cố thêm rất nhiều, giữ Hal lại trong vòng kiềm tỏa của nam tước; cái lý do đó tên là Grace May, và sức thuyết phục của đôi mắt kiều diễm đang long lanh cách Nottingham có mấy bước luôn luôn biến những mưu đồ thoát ly của đấng trượng phu thành hư không. Vì vậy, chàng Hal si tình đành chịu đựng cảnh sống tôi đòi trong một tâm trạng pha lẫn buồn vui và để tự an ủi, thỉnh thoảng cậu lại dành cả một ngày trời đến thăm phủ đệ Gamwell. Mấy người con vui tính của ngài Guy de Gamwell đã để ý thấy rằng bao giờ câu nói đầu tiên của cậu bé khi bước chân vào phủ đệ cũng là:
— Chị Maude yêu quý, em đem tới cho chị một cái hôn của Grace xinh đẹp đây.
Maude vui lòng nhận chiếc hôn. Suốt ngày hôm ấy hai chị em cùng với cả nhà chơi đùa, cười cợt, ăn uống, chuyện trò, rồi đến khi ra về, Hal lại nói, giọng cũng y hệt như khi mới đến:
— Chị Maude yêu quý, chị cho em một cái hôn để em đem về cho Grace May đi.
Maude vui lòng cho Hai chiếc hôn từ biệt cũng như đã vui lòng nhận chiếc hôn chào mừng, và Hal hớn hở ra về. Cậu bé trung thực và hiền lành ấy yêu cô vợ chưa cưới của mình đến là tha thiết!
Anh bạn Gilles Sherbowne của chúng ta, tức thầy Tuck, chàng tu sĩ vui tính, cuối cùng cũng đã hiểu được sự dửng dưng về tình cảm bộc lộ qua những cung cách lễ độ mà lạnh lùng của cô Maude xinh đẹp. Những ngày đầu kế theo cuộc phát hiện này được Tuck sử dụng để rên xiết than thở về lòng dạ chóng đổi thay của đàn bà nói chung và của Maude nói riêng. Khi những tiếng than thở và những lời oán trách đã làm dịu bớt nỗi đau lòng, Tuck thề từ bỏ giấc mộng yêu đương. Thầy tuyên thệ từ nay không yêu cái gì hết ngoài rượu ngon và các thứ cao lương mỹ vị cùng là những trận đòn ngoạn mục, có bị chú thêm là mình thích ban phát hơn là tiếp nhận những trận đòn này. Lời thề của Tuck được củng cố bằng một bữa ăn thịnh soạn, trong đó thầy hấp thu một lượng bia khổng lồ có bổ sung bằng nửa tá ly rượu vang lâu năm. Dùng xong bữa ăn thịnh soạn này một cách oanh liệt, Tuck bước ra khỏi gian phòng hiếu khách, không thèm ngước mắt lên nhìn Maude lúc bấy giờ đang tựa bên song cửa có chiều đắm chiêu tư lự; thầy lại còn quên bắt những bàn tay niềm nở của các chủ nhân, và khoác chí quyết tâm quanh mình như khoác một chiếc áo bành tô, thầy rời phủ đệ Gamwell trong một tư thế uy nghi lẫm liệt.
Maude đã yêu, và vẫn còn yêu Robin Hood. Nhưng khi người con gái đáng thương ấy đã quen biết Marianne, khi thời gian và sự tiếp xúc hàng ngày đã làm cho cô hiểu rõ những đức tính hiếm có của người em gái của Allan Clare, cô liền thông cảm với sự trung thành của Robin và tha thứ cho thái độ thờ ơ lãnh đạm của chàng. Là một cô gái tốt bụng và tận tình, không những Maude tha thứ, không những cô hiểu được sự thua kém của mình, mà lại còn chấp nhận nó, và cam lòng nhận lấy vai trò của người em gái, không hề có ẩn ý, không hề nuôi một hy vọng nào cho tương lai, tuy có thể không phải là không hề tiếc nuối. Với sự tinh tế thấu suốt của một người đàn bà thực sự say mê người mình yêu, Maude đoán ra được điều bí ẩn của Marianne. Điều bí ẩn ấy, mà ngay cả người có liên quan trực tiếp với nó cũng không hề hay biết, thì đối với Maude sau một thời gian không lấy gì làm dài đã không còn là một điều bí ẩn nữa. Cô đã đọc được trong đôi mắt trầm tĩnh và có vẻ như dửng dưng của Marianne cái ý nghĩ sau đây, một ý nghĩ chỉ cần diễn đạt bằng ba tiếng giản đơn, nhưng hoàn toàn đủ để làm nên hạnh phúc của chàng:
“Tôi yêu Robin”.
Maude cố bóp chết niềm mơ ước của mình dưới sức nặng khủng khiếp của sự thực ấy, cô cố xua đuổi ra khỏi tim mình cái hình ảnh yêu dấu hằng được ôm ấp nâng niu mà người ta gọi là hạnh phúc nhưng tên thật lại là Robin Hood; cố gắng tỏ ra vui tươi và vô tư lự trước mắt mọi người, cô muốn quên, nhưng chỉ có thể khóc và nhớ. Cuộc vật lộn bên trong này, một cuộc vật lộn không lúc nào ngơi, giữa tình cảm và lý trí, đã dần dần làm phai nhạt những nét yêu kiều của Maude. Cô con gái tươi mát và vui vẻ của ông bà Lindsay chẳng bao lâu chỉ còn là một bức chân dung bị xóa mờ của bản thân mình, nhìn bức chân dung phai nhòa ấy, người ta phải ngạc nhiên và xúc động cố tìm lại những nét tươi đẹp xưa kia. Phát tiết ra bên ngoài, nỗi đau tinh thần ấy nhuốm lên đôi má của Maude một màu nhợt nhạt làm mủi lòng người, và cái nước da xanh xao ấy liền được giải thích bằng nỗi buồn tang tóc trước cái chết của cha cô.
Trong số những người tìm cách làm cho Maude khuây khỏa nỗi buồn đau, trong số những người tỏ ra nhân hậu và trìu mến đối với cô, người ta có thể nhận thấy có một chàng trai dễ mến, tính tình hoạt bát vui vẻ, phong cách vồn vã và nhiệt thành; chỉ tính riêng một mình chàng ta thôi thì công sức bỏ ra để săn sóc chiều chuộng và mua vui cho Maude đã hơn hẳn những mối bận rộn mà một chủ nhân chắc chắn là phải đảm đương để giải trí cho sáu mươi tân khách. Suốt ngày người ta thấy người bạn tận tâm của Maude chạy lăng xăng từ trong nhà ra ngoài vườn, từ khu vườn ra cánh đồng, từ cánh đồng vào khu rừng. Những cuộc đi lại thường xuyên, không biết mệt ấy chỉ có một mục đích là tìm ra một cái gì làm cho nàng thích thú, một trò gì mới lạ làm cho nàng ngạc nhiên. Người bạn đầy tình trìu miến, lúc nào cũng vồn vã vui tươi ấy chính là người quen cũ của chúng ta, chàng William Mặt Đỏ.
Cứ mỗi tuần một lần, với một sự đều đặn và kiên trì xứng đáng với một số phận may mắn hơn, William lại lên tiếng tỏ tình với Maude. Và cứ mỗi lần như thế, với một sự đều đặn và kiên trì không thua gì chúng ta, Maude lại khước từ lời tỏ tình ấy.
Chẳng lấy gì làm sợ hãi và nhất là chẳng mấy chút nản lòng trước những lời khước từ kiên nhẫn của cô gái, William vẫn yêu nàng một cách lặng lẽ từ thứ hai đến chủ nhật. Nhưng đến ngày ấy mối tình của chàng, phải câm lặng suốt một tuần không sao kiềm chế được nữa, lại bốc lên ngùn ngụt. Những lời khước từ điềm đạm của Maude cũng có dội một chút nước lạnh lên ngọn lửa có sức đốt nhà ấy: Will đành im lặng cho đến chủ nhật sau (vào ngày nghỉ chàng có đủ thì giờ đế thổ lộ tâm can một cách thoải mái hơn).
Chàng William Gamwell trẻ tuổi không hiểu được sự tế nhị tuyệt vời trong tình cảm đã không cho phép Robin thổ lộ tình yêu với Marianne. William cho đó là một sự ngây ngô vụng dại, cho nên chàng chẳng dại gì đi bắt chước cái lối dè dặt đó, mà ngược lại còn rình đón tất cả những cơ hội thuận lợi cho một cuộc tỏ tình thứ một trăm linh mấy, cho một lời tâm sự có sứ mệnh báo cho Maude biết thêm một lần nữa rằng nàng đang được yêu, được William Gamwell yêu tha thiết.
Đối với William, Maude là chất nam châm của cuộc đời, là người đàn bà duy nhất mà chàng có thể yêu được. Maude là hơi thở của Will, là niềm vui, là hạnh phúc, là lạc thú, là ước mơ, là hy vọng của chàng. Will đem tên Maude đặt cho con chó săn yêu thích nhất của mình, những vũ khí quý nhất của Will cũng mang tên nàng; cây cung của chàng tên là Maude, ngọn giáo của chàng được gọi là Maude Bạch-ngân, những mũi tên của chàng là những cô Maude Tý-bon. Tham lam vô hạn trong khi thích thú với tên người yêu dấu, Will mơ ước làm sao có được con ngựa của Halbert, cũng chỉ vì con ngựa này trùng tên với thần tượng của chàng. Halbert dứt khoát khước từ món tiền kếch xù mà có một hôm William đưa ra để gạ mua con ngựa; vì vậy anh bạn của chúng ta lập tức chạy đi Mansfeld mua một con ngựa cái tuyệt đẹp về và đặt cho nó cái tên là Maude Không-gì-sánh-kịp. Tên riêng của miss Lindsay chẳng bao lâu đã nổi tiếng quanh vùng; cái tên này luôn luôn ở trên môi Will, chàng ta đọc nó lên mỗi giờ hai chục lần, mà lần nào cũng đọc lên bằng một giọng âu yếm tột bậc, lấy tên Maude đặt cho những vật dụng ở quanh mình chưa đủ, William lại còn đem nó ra đặt cho tất cả những núi non, cây cối, hoa quả, sông suối làm thành những cảnh hữu tình trước mắt chàng.
Maude được lý tưởng hóa trong lòng chàng trai ngây thơ đến mức nàng không còn hiện ra trước mắt chàng như một người đàn bà nữa, mà dưới diện mạo của một thiên sứ, một nữ thần, một sinh vật thượng đẳng cao hơn tất cả các sinh vật khác, gần gũi với thiên đường hơn là với trần thế. Nói tóm lại, Maude Lindsay là tôn giáo của Will.
Nếu chúng tôi buộc lòng phải thừa nhận rằng người con trai hoang dã của ngài Gamwell yêu Maude một cách vừa thực thà lại vừa thô lỗ, thì chúng tôi đồng thời cũng buộc lòng phải nói rằng mối tình này, tuy rất kỳ quặc trong cách biểu hiện, song chẳng phải là không có chút ảnh hưởng gì đối với trái tim của miss Lindsay.
Đàn bà rất ít khi ghét người đàn ông yêu họ, và khi họ gặp được một tấm lòng thực sự tận tuỵ, họ sẽ đền đáp lại một phần nào mối tình mà họ đã làm nảy sinh. Mỗi ngày đều thấy xuất hiện một sự săn sóc, một mối quan tâm, một cử chỉ chiều chuộng của Will, và tất cả những cái đó đều nhằm một mục đích duy nhất và một phần thưởng duy nhất là niềm vui của Maude. Rồi cuối cùng lòng trìu mến ồn ào pha lẫn đam mê, kính trọng và tình yêu phi giới tính này đã gieo vào lòng người con gái một niềm biết ơn thành khẩn. Nếu những cách tỏ bày tình yêu của William không được bao bọc trong một hình thức tinh tế mà những trí óc nhạy cảm coi là tuyệt đối cần thiết cho việc biểu hiện tình cảm, thì đó cũng là vì cái bản chất thô lỗ được biểu hiện một cách tự nhiên trong phong thái và dáng dấp của chàng không thể quan niệm nổi mà cũng không thể chấp nhận sự tinh tế ấy.
Maude biết rõ cái khí chất cuồng nhiệt và bất kham của Will. Và chẳng có người đàn bà nào lại không hiểu được sức mạnh và sự lớn lao của một tình cảm nhận hậu bắt nguồn từ đáy lòng?
Vì hàm ân, mà cũng có thể còn vì một ý thức đại lượng nào đó, Maude cố gắng xứng đáng với lòng biết ơn của Will. Để được nhận lòng biết ơn ấy, Maude không sử dụng một sự đỏm dáng được thêu thùa bằng hy vọng. Không, cái thái độ phỉnh phờ ấy sẽ không xứng đáng với nàng. Đối với Will, nàng có những cử chỉ săn sóc của một người mẹ, những mối quan tâm của một người bạn, những cách chiều chuộng của một người em gái. Tiếc thay, những cử chỉ ân cần của Maude đã không được Will hiểu cho đúng: nàng mới chỉ nói một lời hơi trìu mến, mới chỉ nhìn một cách hơi thân thiện, là Will đã say sưa ngây ngất vì tình, đã mừng quýnh lên, như điên như dại.
Sau khi đã thề thốt yêu đương trọn đời, sau khi đã dâng hiến tên mình, trái tim mình, tài sản của mình, Will bao giờ cũng kết thúc những lời tỏ tình cuồng nhiệt của mình bằng câu hỏi kiên trì và ngây thơ sau đây:
— Maude, chỉ ít nữa cô sẽ yêu tôi chứ? Liệu đến một ngày nào đấy cô có yêu tôi không?
Vì không muốn làm cho chàng trẻ tuổi hy vọng hão huyền, mà cũng không muốn chàng nghĩ rằng tình hình giữa hai người không thể có gì thay đổi trong tương lai, Maude tránh trả lời, tìm cách đánh trống lảng.
Cách xử sự của miss Lindsay, như chúng tôi đã nói, không tuân theo một ý thức làm đỏm, và cũng không phải là phương tiện để giữ lấy một người ái mộ mình - có được một người ái mộ mình như thế bao giờ cũng là một cai thú nó mơn trớn tính sĩ diện của người đàn bà. Maude vốn biết rõ tính bồng bột thiếu suy nghĩ chín chắn của Will, cho nên nàng có lý do để lo sợ rằng một lời cự tuyệt quá dứt khoát, không còn để lại chút hy vọng nào, có thể đưa đến những hậu quả nguy hại. Trong một cơn đau khổ đầu tiên, Will có thể không chịu nổi cuộc thảm hại về tình duyên. Vả chăng, ở đây ta cũng phải nói thật với nhau rằng trong tình cảm hay trong trí óc của chàng thanh niên này chưa bao giờ nảy ra mối lo sợ bị cự tuyệt dứt khoát không còn chút hy vọng nào. Chàng trai tội nghiệp này tin chắc như đinh đóng cột rằng dù hôm nay Maude có cự tuyệt mối tình của chàng, thì ngày mai nàng sẽ ưng thuận. Chàng đã ba trăm lần hỏi Maude xem thử nàng đã sắp đến lúc yêu mình chưa, và đã sáu trăm lần nói với nàng rằng chàng yêu nàng và thờ phụng nàng, và đã ba trăm lần Will bị từ chối một cách nhẹ nhàng. Cũng mặc, không sao cả: Will tự hứa là sẽ ngỏ lời thêm ba trăm lần nữa.
Trong khi đó thì tấm lòng của Maude vốn không thuộc loại đòi hỏi một cuộc vây hãm kéo dài như vậy, vì tấm lòng ấy nhân hậu, dịu hiền và tận tuỵ. William biết như thế, và hy vọng rằng một buổi sáng đẹp trời, đến khi chàng ngỏ lời lần thứ một ngàn, Maude sẽ đưa bàn tay nõn nà của nàng ra, chìa vầng trán trinh bạch của nàng cho chàng và sẽ nói: “William, em yêu anh”.
Vừa qua chúng ta quên nhìn theo hướng mắt của Maude khi nàng nhìn một cách trìu mến và biết ơn người con trai đang phụng sự nàng tận tuỵ. Người bạn của chúng ta xét về thể chất cũng như về tinh thần có những nhược điểm thường không thấy có ở các nhân vật tiểu thuyết hiện đại, tuy nhiên những nhược điểm này không có quyền mà cũng không có tác dụng gạt bỏ tình yêu. Will vốn người cao lớn, cân đối, khuôn mặt trái xoan của chàng có những nét thanh tú; chàng có một nước da đỏ au tươi tắn và trẻ trung, lại càng nổi bật thêm vì được đóng khung trong một bộ tóc màu đỏ hơi gắt. Sự kết hợp màu sắc không bình thường này đã khiến cho chàng có biệt hiệu “Will Mặt Đỏ”; ta buộc lòng phải thừa nhận rằng đây là một nhược điểm, một nhược điểm lớn nữa là khác. Tuy vậy, nó không làm cho gương mặt chàng xấu đi. Hơn nữa tóc của William lại quăn tự nhiên, rủ xuống ngang cổ một cách duyên dáng lạ lùng. Mẹ Will trong khi vuốt tóc con đã hy vọng rằng thời gian sẽ đem lại cho bộ tóc này một mẫu thẫm hơn, nhưng thời gian đã không xác nhận niềm hy vọng đó; nó đã trớ trêu nhuộm cho bộ tóc ấy một màu đỏ còn tươi hơn nữa, khiến cho William trở thành một ấn bản thứ hai của William Tóc Đỏ thời xưa.
Song anh bạn của chúng ta có những vẻ đẹp thể chất rất đáng yêu và những phẩm chất tinh thần rất quý chuộc lại sự trớ trêu này của thiên nhiên. Chàng có đôi mắt xanh hình hạt hạnh đào, ánh mắt chàng khi thì tràn đầy tình trìu mến, khi thì long lanh trong một nụ cười tinh nghịch. Đi đôi với cái nhìn dịu hiền của đôi mắt rất đẹp ấy là một vẻ tươi vui thẳng thắn, hiền hậu và trìu mến làm dịu bớt cái nền màu hơi sặc sỡ của quanh cảnh chung.
Được gia đình Gamwell yêu quý, được Will say mê thờ phụng, lại sẵn sàng đem lại niềm vui cho mọi người, Maude dần dần đã đi đến chỗ quý mến Will thực sự. Nhưng nàng đã cự tuyệt quá nhiều những lời tỏ tình của chàng, thành thử tuy có ý muốn đền đáp lại, nàng không còn biết ăn nói như thế nào cho tiện nữa.
Thưa các bạn, đó là tình cảm của các nhân vật của chúng ta vào năm 1182, tức sáu năm sau vụ thảm sát bà Marguerite đáng thương.
Vào một buổi tối đẹp trời của những ngày đầu tháng sáu, một cuộc hành quân đêm đã được ông Gilbert chuẩn bị. Cuộc hành quân này nhằm mục đích chặn một toán lính của nam tước Fitz Alwine; nếu thành công, nó sẽ thực hiện được những điều ông già hằng mong ước, vì chồng bà Marguerite chưa hề từ bỏ những ý định trả thù. Những tin tức mà Gilbert đã thu được về chuyến đi của toán lính băng qua rừng Sherwood cho phép dự đoán rằng họ hộ vệ nam tước đi về lâu đài Not tingham, và ý định của Gilbert là cho người của ta mặc binh phục giả làm quân lính của nam tước và lợi dụng cách hóa trang đó để lẻn vào lâu đài. Vào đến đó mới bắt đầu những cuộc trả thù, những cuộc trả thù không thương xót, lấy máu trả nợ máu, lấy lửa trừng phạt tội đốt nhà.
Tính vốn hay nói mà lại thiếu thận trọng, Hal đã trả lời những câu hỏi của Gilbert. Cậu bé ngây thơ không hề nhận thấy rằng những câu trả lời hớ hênh của mình đã làm hiện lên những đám mây dông trong đôi mắt sâu thẳm của ông già trầm lặng và chăm chú.
Robin và Bé Jean đã thề với Gilbert là sẽ giúp ông trừng phạt nam tước. Trung thành với lời thề, cả hai đều tự đặt mình dưới quyền điều khiển của ông. Theo yêu cầu của Gilbert, Bé Jean vũ trang một toán người can đảm và táo bạo, trong đó có cả bảy người con trai của ngài Guy de Gamwell, và đội quân nhỏ gồm toàn những chiến sĩ đầy quyết tâm chiến thắng này được đặt dưới quyền chỉ huy của ông lão gác rừng.
Gilbert muốn tự tay mình giết chết nam tước Fitz Alwine, vì trong khi nỗi đau thương giày vò ông đến cùng cực, ông coi việc giết người này như một lễ vật để cúng tế vong hồn của người vợ yêu dấu.
Về phương diện này Robin không nghĩ như người cha nuôi của chàng, và trong khi vẫn không cho là mình phản bội lời thề trước thi hài của bà Marguerite, chàng nghĩ cách che chở cho nam tước thoát khỏi bàn tay phẫn nộ của ông già.
Vậy phải có một ý nghĩ yêu thương đến chen vào giữa mũi gươm của Gilbert và lồng ngực của nam tước Fitz Alwine như một tấm mộc.
“Lạy Chúa! - Robin thầm tự nhủ, - xin Người bạn cho con một ân sủng là che chở cho người ấy khỏi chết dưới bàn tay của cha con, người mẹ dịu hiền của con nay đã ở bên cạnh Chúa không đòi hỏi sự trả thù. Xin Người ban cho con cái ân sủng là làm rung động được trái tim của Fitz Alwine, sao cho con biết được qua người này số phận của Allan Clare, để con đem lại một chút niềm vui cho người con yêu”.
Mấy phút trước giờ khởi hành đã định, Robin đến một căn phòng kế cận với chỗ ở của Marianne để từ biệt nàng.
Khi chàng khẽ khàng mở cánh cửa dẫn vào phòng này, Robin trông thấy Marianne tựa khuỷu tay lên một bậu cửa sổ, khẽ nói chuyện một mình, như thỉnh thoảng ta vẫn thấy ở những người sống trong cảnh cô đơn, chỉ có những mộng tưởng của mình làm bạn.
Kinh ngạc và ngỡ ngàng, Robin đứng lặng trên ngưỡng cửa, mũ cầm tay.
— Lạy Đức Mẹ chí thánh của Chúa cứu thế, - cô gái thì thầm, giọng đứt quãng, - cúi xin Đức Mẹ giúp con, che chở cho con, cho con đủ sức chịu đựng cảnh đơn điệu của đời con! Allan, anh ơi, người duy nhất che chở cho em, người bạn duy nhất của em, sao anh bỏ em mà đi mãi thế? Nhưng niềm hy vọng của anh về hạnh phúc là niềm vui duy nhất của em. Christabel và anh là cả cuộc đời của em! Anh đã đi từ sáu năm nay, anh ạ, và như một khóm hoa bị quên lãng trong một khu rừng vắng chủ, em đã lớn lên thiếu anh. Những người mà anh đã nhờ cậy việc coi sóc em là những người rất tốt, có lẽ quá tốt nữa là khác, vì sự quan tâm đây thiện ý của họ làm cho em thấy nặng nề, nó làm cho em cảm thấy rõ hơn cảnh cô độc, bơ vơ của mình. Em khổ lắm Allan ạ, khổ lắm, và để cho nỗi bất hạnh của em lên đến cùng cực, một tình yêu say đắm đã đến làm tràn đầy cả tâm hồn em: trái tim em không còn thuộc về em nữa rồi.
Nói dứt những lời lẽ đau buồn này, Marianne vùi đầu vào hai bàn tay trắng nõn và khóc thảm thiết.
“Trái tim em không còn thuộc về em nữa rồi”, - Robin thầm nhắc lại, giật mình lo âu trong khi cảm thấy mình đỏ bừng mặt lên: chàng sực nhớ ra rằng mình vừa vô tình xúc phạm đến người con gái vì đã chứng kiến những giọt lệ của nàng. Chàng vội vàng bước ra giữa phòng, nói nhanh:
— Marianne, tiểu thư có thể cho phép tôi được nói chuyện một lát với tiểu thư không?
Marianne giật mình, khẽ kêu lên một tiếng. - Thưa ngài, tôi sẵn lòng, - nàng dịu dàng đáp. -
— Thưa tiểu thư - Robin nói tiếp, mắt nhìn xuống đất, giọng run run, - vừa rồi tôi đã vô tình phạm phải một lỗi không thể tha thứ. Tôi xin tiểu thư lấy hết độ lượng hải hà mà nghe tôi thú nhận: tôi đứng ở ngưỡng cửa kia đã được mấy phút, và những lời lẽ được một nỗi buồn sâu xa của tiểu thư đã có một người vô tình nghe thấy.
Marianne đỏ mặt.
— Chẳng qua tôi vô tình, thưa tiểu thư, - Robin vội vã nói thêm trong khi rụt rè bước lại gần hơn.
Một nụ cười hiền dịu hé nở trên môi cô thiếu nữ kiều diễm.
— Thưa tiểu thư, - Robin lại nói, mạnh dạn lên khi trông thấy nụ cười thần tiên này, - xin tiểu thư cho phép tôi được trả lời một vài điều mà tiểu thư đã nói lên. Marianne, hiện nay tiểu thư không có bà con họ hàng, phải sống xa anh và gần như chỉ có một mình trên thế gian. Chẳng phải đời tôi cũng có những nỗi khổ như thế sao? Chẳng phải tôi cũng là đứa mồ côi sao? Cũng như tiểu thư, tôi có thể than thân trách phận, cũng như tiểu thư, tôi có thể khóc - không phải khóc những người vắng mặt, mà khóc những người không còn nữa. Thế nhưng tôi không khóc, vì tương lai và Chúa là những niềm hy vọng của tôi. Xin Marianne hãy can đảm lên, tin tưởng và hy vọng: Allan sẽ về, cùng với cả nàng Christabel tôn quý và diễm lệ. Trong khi chờ đợi cái ngày về diễm phúc ấy - mà tôi tin chắc mười phần là chẳng còn xa, - xin tiểu thư ban cho tôi cái ân sủng được làm người anh của tiểu thư. Xin Marianne đừng khước từ, rồi Marianne sẽ chóng hiểu ra rằng sự tin cậy của mình được gửi gắm vào một người sẵn sàng hiến dâng cả cuộc sống của mình để làm cho tiểu thư được hạnh phúc.
— Robin, ngài tốt quá, - Marianne trả lời, giọng xúc động sâu xa.
— Vậy tiểu thư hãy tin tôi. Nhất là xin tiểu thư đừng tưởng rằng những điều tôi vừa nói chưa được suy nghĩ chín chắn… Đây, Marianne, - Robin nói thêm bằng một giọng quả quyết hơn và xúc động hơn, - tôi xin nói hết sự thật, tôi yêu Marianne ngay từ ngày đầu gặp gỡ.
Một tiếng kêu khe khẽ pha lẫn ngạc nhiên và mừng rỡ thốt ra từ đôi môi thanh tú của Marianne.
— Nếu hôm nay tôi thổ lộ với tiểu thư như vậy, - Robin nói tiếp, giọng xúc động, - nếu giờ đây tôi bộc bạch những tình cảm ấp ủ trong tim tôi từ sáu năm nay đã khép kín lại với hình ảnh của tiểu thư chứa đựng bên trong, thì đó không phải là vì tôi hy vọng giành được cảm tình của tiểu thư, mà chỉ vì tôi mong tiểu thư hiểu là có một người quý trọng thương yêu tiểu thư đến ngần ấy. Những lời tiểu thư nói ra đã làm cho tôi tan nát cả cõi lòng. Tôi không dám hỏi tên người được tiểu thư yêu quý… chỉ khi nào tiểu thư xét thấy tôi xứng đáng được thay thế cho lệnh huynh, tiểu thư hãy vui lòng nói cho tôi hay. Xin tiểu thư tin cho rằng tôi sẽ tôn trọng sự lựa chọn ấy, một sự lựa chọn thật đáng ước mơ… Tiểu thư biết tôi từ sáu năm nay, chắc tiểu thư có thể dễ dàng phán xử tôi qua những hành động của tôi? Tôi tự thấy xứng đáng với danh hiệu người che chở cho tiểu thư, một danh hiệu rất thiêng liêng đối với tôi. Marianne, xin tiểu thư đừng khóc. Tiểu thư hãy đưa bàn tay cho tôi mà nói rằng một ngày kia tôi sẽ được làm người bạn tâm tình của tiểu thư.
Marianne đưa hai bàn tay run rẩy cho Robin đang cúi mình bên nàng.
— Robin, tôi nghe những lời ngài nói mà lòng tràn ngập một niềm ngưỡng mộ lớn lao đến nỗi tôi không sao diễn đạt nổi niềm hạnh phúc mà tôi đang thể nghiệm. Tôi được biết ngài đã nhiều năm, và mỗi ngày được sống bên ngài đã dạy cho tôi biết quý trọng ngài hơn. Trong khi anh Allan tôi vắng mặt, ngài đã đối xử với tôi như một người anh tốt nhất, nhưng lại là một cách thầm lặng, sâu kín, không để cho tôi nói được một lời cảm ơn. Tôi xúc động tận đáy lòng vì sự hy sinh cao cả của ngài khi ngài muốn nhường nhịn trước kẻ đang nắm giữ trái tim tôi mà ngài không rõ tên họ. Thế thì tôi xin thưa là tôi không muốn có ai vượt quá xa mình về đại lượng, dù người đó là ngài, Robin ạ. Tôi muốn được thẳng thắn với ngài cũng như ngài đã tận tâm với tôi.
Hai má Marianne ửng đỏ lên, và nàng im lặng vài phút.
— Xin ngài đừng chê trách tôi không có được sự tế nhị cần thiết cho một người phụ nữ nếu tôi xin thú thật rằng tôi đã hoàn toàn thuộc về ngài. Và đó là sự đền đáp tất nhiên đối với tấm lòng nhân hậu mà ngài đã cho tôi được hưởng. Vả chăng tôi nghĩ mình không đến nỗi phải hổ thẹn khi thú nhận điều đó, vì đó chỉ là bằng chứng của sự biết ơn và lòng trung thực của tôi.
Chúng tôi sẽ không thuật lại những lời lẽ nhiệt thành bốc lửa đã tuôn ra như một dòng thác từ cõi lòng hai người trẻ tuổi; sáu năm trường câm lặng đã tích tụ lại trong tim hai người cả một kho tình cảm nồng nàn.
Tay trong tay, mắt đẫm lệ, nụ cười rạng rỡ trên môi, họ thề yêu nhau trọn đời, yêu nhau mãi mãi; một tình yêu chỉ có thể rời hai thân xác họ để bay lên trời cùng một lúc với hơi thở cuối cùng của họ.