GIA ĐÌNH Người trẻ, hoa trắng và chong chóng gió

Người trẻ là hàng xóm của ông bà nội tôi. Bắt chuyến bus cuối cùng của buổi sáng, bố và tôi lên tảo mộ cho ông bà. Những ngày cuối năm thật hối hả. Chợ hoa, tắc đường, những gương mặt đượm mệt mỏi. Nghĩa trang là cái đích yên ả hiếm hoi của cuộc hành trình. Ngày nắng vàng cuối cùng trước khi trở về cái lạnh tê tái của mùa đông. Nghĩa trang hôm nay nhiều gió lạ...

Ngôi mộ người trẻ dường như cũng thật đặc biệt. Đá trắng, một cuốn sách mở rộng, chiếc chong chóng đủ màu. Cả hoa cúc cũng trắng nữa. San sát những bia đá của khu cao cấp A1, giữa những người phần lớn đã đi về thế giới bên kia bởi bệnh tật, tuổi già, mộ người trẻ lại càng nổi bật. Bởi những bình cúc trắng nổi lên giữa rừng hoa vàng, hay bởi chiếc chong chóng gió đang quay...

Tôi biết người trẻ từ rất lâu rồi, dù không hẳn thân quen. Dịu dàng và hiền, ấn tượng trong tôi chỉ còn là thế. Lần gặp đầu tiên và cũng là cuối cùng. Lần thứ hai gặp lại, tôi cùng các bạn thắp những nén hương trước bàn thờ người trẻ. Người trẻ vẫn cười, còn chúng tôi thì khóc. Tai nạn đến đột ngột và thương tâm. Cái ngày hôm đấy ám ảnh tôi mãi, khi lờ mờ cảm nhận được cả một bầu trời đã chết trong mắt mẹ người trẻ.

Có phải vì thế mà mỗi lần lên thắp hương cho ông bà, tôi luôn dành lại một nén thắp trước mộ người trẻ. Trong vô vàn gương mặt đã đi qua cuộc đời không dài của người trẻ, chưa chắc chị đã nhớ ra tôi. Nhưng tôi biết chị, vậy là đủ. Rồi những lúc chờ hóa vàng, tôi luôn vẽ ra trong đầu những viễn cảnh của một thế giới bên kia, khi người trẻ của tôi được đón nhận yêu thương từ biết bao nhiêu tấm lòng khác, trong đó, có khi là cả ông bà tôi nữa.

Và tôi cũng hay thắc mắc, tại sao người ta luôn chọn màu trắng cho cái chết của những người đầu xanh? Có phải đấy là một mong ước cho họ siêu thoát, trong trẻo đến lạ kì, hay là một sự níu giữ đầy thương tiếc?

Tạm biệt người trẻ, tạm biệt những bông cúc trắng. Trong khi có những người đã vĩnh viễn để lại tuổi xanh của mình, thì những người còn lại càng không được phép coi thường và bỏ qua những giây phút sống quý giá. Bởi đơn giản, còn có gió, thì những chiếc chong chóng vẫn còn quay...

Năm bố mẹ tôi lấy nhau, nhà ngoại nghèo rớt. Là chị cả trong gia đình bảy anh chị em, mẹ phải hy sinh rất nhiều thứ. Như tương lai, như chuyện học hành. Lấy chồng sớm cũng là một cách để giúp đỡ gia đình. Bớt đi một miệng ăn, các cậu các dì sẽ được tăng khẩu phần thêm một chút. Ngày nhà trai sang dạm hỏi, bà ngoại bối rối, chẳng biết đối đáp thế nào, cũng chẳng đòi hỏi thứ gì gọi là thách cưới. Vậy là mẹ về làm dâu. Đời người nhiều thứ đôi khi cũng đơn giản.

Nhưng có một thứ chắc cả cuộc đời này mẹ sẽ không bao giờ được nhận, đó là chiếc nhẫn cưới. Phải thừa nhận đàn ông là một giống loài vô tâm hết biết. Lời hứa sẽ mua cho mẹ một chiếc nhẫn cưới của bố tôi cứ dài đẵng từ ngày này qua ngày khác. Cho đến hết tuổi thanh xuân của mình, mẹ vẫn chưa thấy được hình hài chiếc nhẫn đó. Đôi khi mẹ nhắc, bố chỉ cười xòa. Phần ông vô tâm, phần vì ông đã dành cả tuổi trẻ của mình cho những đam mê khác, những lời hứa khác. Và bố tôi cứ chìm đắm trong những ước mộng chẳng thành ấy, ngày này qua ngày khác.

Chiếc nhẫn cưới bị lãng quên nhưng người ta vẫn phải sống trọn vẹn với thực tại. Những năm tháng khó khăn, hình ảnh mẹ phủ kín thời thơ ấu của tôi. Về sự hy sinh của bà. Về cách bà đã chèo lái để gia đình vượt qua giông bão. Với tôi, mẹ vừa là mẹ, lại vừa thay bố.

Năm tháng qua đi, bố tôi mắc bệnh hiểm nghèo. Giờ mẹ lại dành trọn vẹn quãng thời gian của mình để chăm sóc ông. Tôi vẫn nhớ như in cuộc trò chuyện của bố mẹ mình trong viện vào những ngày cuối năm 2013. Khi mẹ hỏi, sao hồi đó bố lại cưới mẹ. Bố cười ngượng trả lời, vì hồi đó nghĩ mẹ là chị cả, sau này sẽ biết cách thu vén và chu tất mọi việc trong gia đình. Mẹ cười rất tươi, kể chuyện này suốt cho mọi người đến thăm. Dù cả tôi và mẹ đều biết đó là ngày buồn nhất của gia đình. Hôm ấy, có kết luận bố tôi bị ung thư giai đoạn cuối.

Có thể bạn sẽ hỏi tôi, vậy bố có yêu mẹ không? Hoặc ngược lại? Tôi không trả lời chính xác được câu hỏi này. Nhưng tôi biết có một thứ tình cảm còn hơn cả tình yêu. Đó là tình thương. Không phải sự thương hại. Mà là sự thương yêu, đủ để người ta có thể đau cùng nhau, và sẻ chia cùng nhau tất cả những khoảnh khắc ấy, niềm vui hay nỗi buồn, biến cố hay hạnh phúc.

Tôi cũng nghe nhiều người nói về ý nghĩa của chiếc nhẫn cưới. Đó là sự đính ước, là lời thề nguyện sẽ ở bên nhau đến cuối đời. Mẹ tôi không có được điều ấy. Bà là một người đàn bà không nhẫn cưới. Nhưng bà có cả cuộc đời bên người chồng của mình. Đó là lời thề ước lãng mạn và thiêng liêng nhất.

Gia đình tôi đón nhận những tháng ngày này, bình thản. Bố đã quên lời hứa về chiếc nhẫn. Mẹ kiên trì và yêu thương chăm sóc bố. Tôi lớn lên từng ngày, ngoan không ra ngoan mà hư chẳng ra hư. Mẹ đôi khi vẫn cằn nhằn, không biết bao giờ tôi mới trưởng thành, bao giờ tôi mới nghiêm túc nghĩ đến ý định lập gia đình, và sống có mục đích hơn. Thật khó để nói ra, nhưng trong lòng mình, tôi đã tự biết câu trả lời. “Bao giờ tìm được người thương con, hệt như mẹ thương bố, mẹ ạ.”

P/s: Nhân tiện thì tôi không có ý định ca ngợi hay nói quá gì về mẹ mình đâu. Vì tôi tin là người con nào hẳn cũng sẽ có những câu chuyện dành riêng cho mình như vậy.