MƯỜI

Trời bắt đầu nhá nhem tối. Khi Joseph đi ngang qua một trong những chiếc cầu đá, có vòng cung hai bên thành, nối liền với các hào nước chung quanh thành nội Huế. Gió chiều lạnh lẽo thổi nhẹ làm rung động các cành sen đỏ thẫm trên mặt nước. Từ trên cầu nhìn xuống dòng nước, Joseph thấy dãy tường thành lung lay, phản chiếu một màu đen sẫm đỏ vì ánh sáng của mặt trời, tạo nên một màu như màu máu. Joseph ngẩng đầu lên, kịp thấy vầng thái dương đang chìm dần xuống bên kia dãy Trường Sơn tím thẫm, để lại những dòng nắng quái tỏa dài trên dòng Hương Giang lặng lờ giữa màn đêm đang bao phủ xuống dần. Từ đàng xa, các cành liễu lao xao chuyển mình trong gió thoảng. Joseph đứng lại trên cầu, tận hưởng cảnh chiều tàn. Tâm hồn anh lại du vào cơn mộng của lần đến đây ngày xưa, nhưng Joseph phải dằn lòng xua đuổi các ảo tưởng đang chập chờn trong thâm tâm ngay lúc này để vội vàng bước vào bên trong thành nội.

Đây là lần đầu tiên, Joseph trở lại Huế kể từ năm 1936, anh biết rõ ràng bây giờ người ta đang dùng ngôi cổ thành của Hoàng Đế Gia Long để làm Bộ Chỉ Huy cho Sư Đoàn 1 Bộ binh, Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa.

Joseph vẫn không hài lòng về việc phải chứng kiến một Quân Đội tân tiến chiếm đóng bên trong các bờ tường lịch sử này. Các chiếc xe jeep chế tạo tại Hoa Kỳ và các binh sĩ Việt Nam nhỏ bé với súng ống kè kè bên người, ngược xuôi qua lại các cung điện vàng son, nơi mà ngày xưa anh đã từng chứng kiến các quan đại thần áo mão xúng xính chầu chực. Tại các điểm trọng yếu, các chiến xa cồng kềnh, thô bạo, được ngụy trang và bố trí ở nơi mà ngày xưa các thớt voi được đóng bành đầy màu sắc hoàng gia phủ phục. Nhưng nói chung, dù cổ thành hiện có mặt của Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa, nhưng cố đô vẫn còn mang được vẻ đặc thù của riêng nó, và mặc dù chiến tranh đang lan tràn khắp mọi nơi trên dãy đất này, nhưng dọc theo hai bờ sông Hương, Joseph vẫn còn thấy nét dung hòa cổ kính của một dòng sông đầy yên tĩnh, vẻ đẹp của dòng sông vẫn làm cho khách nhàn du, còn cảm được sự thanh thản trong lòng. Joseph đưa mắt nhìn lên các con rồng bằng sứ uốn mình trên nóc các cung điện xa xa với nỗi lòng lâng lâng khó tả.

Kịp khi đi ngang qua các khu vườn hoa với những khóm kiểng được vun trồng khéo léo, Joseph thoáng nghe mùi vị của hương trầm phảng phất và từ đàng xa, tiếng chuông chùa vọng lại ngân nga vang động. Bỗng dưng, Joseph khẽ thì thầm cầu nguyện và van vái sao cho những hình ảnh thanh tịnh của ngày nào có thể được thần thánh hóa để phù trợ cho công cuộc tìm kiếm lại con gái của mình hôm nay được như ý.

Ngay khi chiếc xe chở Joseph rời khỏi phi trường Phú Bài, sau khi ngồi trên phi cơ suốt năm trăm dặm đường từ Sài Gòn ra đến đây, Joseph chợt nghe lòng mình quay về với dĩ vãng.

Phi trường Phú Bài nằm cách thành nội Huế khoảng mười dặm về hướng Nam. Hành trình từ đó về Huế phải đi qua một con đường nhỏ uốn mình qua các ngọn đồi xanh thẫm không đượm một dấu hiệu nào cho thấy chiến tranh có đến nơi này. Hàng đoàn trẻ con xúng xính trong các bộ quần áo mới từ sau các lũy tre xanh bao chung quanh các ngôi làng dọc theo hai bên đường đổ xô ra, vui vẻ đưa tay vẫy chào người khách lạ. Một đôi khi, chiếc xe phải dừng bánh để nhường cho đàn trâu đang lừ đừ băng qua một chiếc cầu hẹp, và trong suốt nửa giờ của cuộc hành trình này, Joseph thấy dọc hai bên lề đường thỉnh thoảng có một vài ngôi miếu nhỏ được xây bên dưới những gốc đa râm bóng. Tất cả những quang cảnh này, cộng thêm hình ảnh của các đồng lúa thênh thang cùng những mái nhà tranh rải rác đó đây làm cho Joseph nghĩ tới sự ung thối đang xảy ra trên đất nước này, theo đà với sự việc Sài Gòn đang bị Mỹ hóa, cũng như tại các thành phố lớn trên toàn thể miền Nam trước các nỗ lực được dồn hết vào cho chiến tranh để ngăn chặn Cộng sản. Joseph chạnh lòng nhớ tiếc đến những ngày còn nhỏ, khi anh đến đây với một Việt Nam chưa bị đẩy vào cảnh tình hiện tại.

Các đại lộ của thành phố Huế cũng như dòng sông đặc thù của nơi này lặng lờ chạy quanh bờ tường thành của cố đô trước mặt, đưa Joseph về với những kỷ niệm mà Lan đã dành cho anh. Joseph tưởng chừng như mình còn đang nghe rõ giọng nói của Lan ngày xưa.

— Nếu như anh chịu khó lắng tai nghe, Joseph, anh sẽ nghe được nhịp đập của con tim Việt Nam tại Huế này.

Khi chiếc xe chạy dọc theo đường Lê Lợi, bên bờ sông phía Nam, Joseph lúc này nghe rõ nhịp tim đập của mình. Cái địa chỉ mà Guy đã đưa cho anh sáng nay, theo người tài xế cho biết thì nơi đó nằm bên Gia Hội, một khu vực đông dân cư bên ngoài thành nội, mạn Bắc của sông Hương. Tất cả những con đường nhỏ trong khu phố này đều đổ dồn về một ngôi chợ cách không xa cầu Tràng Tiền bao nhiêu. Trong cơn nôn nóng, phập phòng, Joseph đã bảo người tài xế đưa anh tới thẳng cái địa chỉ đã ghi, thay vì về khách sạn Imperial Palace, nơi mà anh đã giữ chỗ trước.

Hầu hết mọi nhà dọc theo hai bên đường đều có treo những câu đối đỏ viết bằng chữ Hán để đón Xuân, và trước mỗi nhà, Joseph đều thấy có dựng cây nêu để xua đuổi tà ma, như lần anh đã thấy bên ngoài điện Thái Hòa nhân dịp viếng thăm Huế lần đầu tiên, lúc anh mới mười lăm tuổi. Các buổi lễ rước ông bà đã được dân chúng Huế cũng như tất cả mọi gia đình trên toàn thể miền Nam này tổ chức từ ngày hôm trước. Bây giờ thì ai nấy đều vui vẻ đón xuân, họ cười nói hân hoan khắp phố phường. Các tràng pháo mừng xuân bây giờ đã bắt đầu nổ vang trở lại đó đây khi trời vừa sụp tối. Từ bên trong xe, Joseph nhìn vào những ngôi nhà mà anh đã đi qua, nhà nào cũng khói nhang nghi ngút trên bàn thờ gia tiên với đủ thứ bánh, mứt cùng hoa quả. Dọc theo hai bên vệ đường, nhiều đám đông tụ họp bu chung quanh các sòng bạc đổ bát vui vẻ. Có lẽ dân chúng ít khi thấy sự có mặt của người Hoa Kỳ lai vãng tới khu này, nên thỉnh thoảng một vài người đi đường đứng lại tò mò, nhìn trân trối người khách lạ bên trong lòng chiếc xe. Đường phố dập dìu khách du xuân nên chiếc xe không làm sao chạy mau được như ý muốn, và sự chậm chạp này càng lúc càng làm cho sự hồi hộp trong lòng Joseph càng gia tăng mãnh liệt.

Cái viễn ảnh sẽ gặp lại Tuyết trong cảnh huống này làm Joseph phân vân không định liệu gì được cho những điều sắp xảy ra. Điều mà Tuyết sắp bị bắt và sẽ bị người ta kết tội giết người càng làm cho Joseph thêm bấn loạn tinh thần. Anh đã từng ao ước được gặp lại con trong vô vọng từ nhiều năm nay, cho nên giờ phút ao ước này sắp trở thành sự thật bỗng dưng tạo cho Joseph lo sợ giấc mơ của mình có thể bị tan vỡ vào giờ chót cận kề. Anh phải làm gì, nếu như lệnh tạm hoãn cuộc vây bắt Guy không được người ta thi hành? Và anh sẽ làm gì, nếu như cái báo cáo mà anh nhận được chỉ là một sự trùng ngẫu với một người nào khác không phải là Tuyết, con gái của anh? Hoặc nếu như cái địa chỉ mà anh đang có trong tay không phải là một địa chỉ thật? Tất cả những ý nghĩ này quay cuồng trong đầu óc Joseph, lúc này không những chỉ vì những lo sợ viển vông như vừa kể mà còn một vài điều khác cũng làm anh bất yên trong lòng không kém.

Căn cứ vào các tin tức chiến sự mới đổ dồn về Sài Gòn trong lúc anh và Guy ngồi dùng điểm tâm tại nhà, cũng như lúc anh bồn chồn ngồi làm việc tại văn phòng ở Juspao. Joseph đã chú tâm theo dõi tình hình và được biết trong đêm vừa qua, các đơn vị Việt Cộng đã bất thần vi phạm lệnh hưu chiến, đồng loạt tấn công vào bảy thành phố phía Bắc Sài Gòn và tướng William Westmoreland, Tư lệnh Quân Đội Hoa Kỳ tại Việt Nam đã tuyên bố hủy bỏ hiệp ước hưu chiến vào dịp Tết và ban bố tình trạng báo động cho tất cả đơn vị Hoa Kỳ trên toàn lãnh thổ miền Nam.

Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu của Việt Nam Cộng Hòa cũng đã theo phương thức này của Hoa Kỳ, ra lệnh báo động cho các đơn vị của Việt Nam Cộng Hòa trên toàn quốc vào tảng sáng ngày hôm nay, nhưng ngay lúc này đây, có hơn phân nửa quân số của các đơn vị Việt Nam Cộng Hòa đang nghỉ phép Tết. Những thành phố bị Việt Cộng tấn công trong đêm vừa qua gồm có Đà Nẵng, Nha Trang, Qui Nhơn, Pleiku, Kontum, Ban Mê Thuộc và Hội An. Tất cả các tỉnh lỵ, bị tấn công đều nằm vào vùng Cao Nguyên và vùng duyên hải Việt Nam. Việt Cộng đã lợi dụng dân chúng đốt pháo mừng xuân để mở đầu các cuộc tấn công của họ vào các thành phố kể trên, vấn đề này cho thấy địch quân hiện đang đưa ra một chiến thuật mới, không như từ trước tới nay, họ chỉ giới hạn hoạt động tại các địa bàn vùng rừng rú mà thôi.

Mặc dù các cuộc tấn công tại bảy tỉnh nói trên vẫn còn đang tiếp diễn cho đến sáng ngày hôm nay, nhưng các cấp chỉ huy Việt Nam và Hoa Kỳ, mãi cho đến khi Joseph rời phi trường Tân Sơn Nhất, vẫn tỏ ra rất lạc quan, cho rằng địch quân không thể mở rộng hơn các cuộc tấn công của họ thêm được. Trước Tết, đã có nhiều tin đồn và nhiều cuộc bạo động về việc địch có thể tấn công như thế này, nhưng các giới chức có thẩm quyền, ai nấy đều nhún vai cho Joseph biết là sẽ không có chuyện như thế xảy ra đâu, cùng lắm Việt Cộng chỉ vi phạm lệnh ngưng bắn Tết này với vài vụ tấn công nhỏ, như họ thường làm trong những lần đã qua mà thôi.

Trong lúc ngồi trên phi cơ từ Sài Gòn ra đây, chiếc DC4 của hãng hàng không Việt Nam đã bay trên một độ cao thật cao. Joseph có đưa mắt nhìn xuống bên dưới, nhưng vẫn không tìm ra được dấu vết gì về các cuộc tấn công mà anh đã nghe qua hết cả. Lúc từ Phú Bài ngồi xe về đây, khi xe đi ngang qua các làng mạc yên tĩnh, cũng như khi xe vào cố đô, anh nhìn thấy các thành quách cũ, lâu đài xưa vẫn còn nguyên vẹn hình hài, lòng Joseph mới vơi đi nỗi lo lắng phần nào và đã khiến anh tin rằng các viên chức có thẩm quyền ở Sài Gòn đã tiên đoán đúng thời thế. Không phải đợi đến lúc các tràng pháo tết nổ vang trong các nẻo đường ở khu Gia Hội này bùng lên khắp đó đây mới làm cho Joseph nhớ đến một cuộc chiến thắng liệt oanh, cũng xảy ra vào dịp Tết như thế này, do một vị hoàng đế Annam đã thành công hồi thế kỷ thứ mười tám. Joseph nghe lòng bùng lên với những điều hiểu biết của mình về dòng lịch sử này, khi vua Quang Trung đem một trăm ngàn quân ra Bắc Hà đập tan quân Tàu giữa lúc cường địch đang say sưa mừng năm mới.

Joseph chồm người tới trước, thúc hối người tài xế cố cho xe chạy mau hơn. Ngay sau đó, người tài xế bắt đầu đưa tay nhận kèn inh ỏi. Cuối cùng thì chiếc xe cũng vượt qua được khu đám đông dọc theo ngôi chợ và bắt đầu quẹo vào một con đường đất cạnh khu phố. Joseph bàng hoàng nhìn vào dãy nhà xiêu vẹo bên dưới các tấm tôle loang lổ. Người tài xế bỗng dưng cất tiếng bằng Pháp ngữ, tay vẫy về phía dãy nhà lụp xụp trước mặt, rõ ràng là một khu lầu hồng rẻ tiền.

— Binh sĩ ở đây gọi nơi này là con đường của các cung phi đó, Monsieur có thấy không? Thật là tiện lợi cho Bộ Tư Lệnh của Sư Đoàn I Bộ Binh, phải không ông?

Ngoái đầu ra cửa xe, Joseph có thể nhìn thấy bóng dáng của chiếc tháp ở một góc tường thành màu đá đỏ ở phía Đông Bắc.

— Nhưng tối nay người ta đóng cửa, ngay như cung phi của hoàng thượng đi nữa, họ cũng phải nghỉ ngơi chứ phải không ông?

Người tài xế hỏi xong, cất tiếng cười vang rồi cho xe ngừng lại tại một góc đường, đoạn đưa tay chỉ về phía một căn nhà xiêu vẹo trông không khác gì một kho chứa thóc với các lối đi được lót bằng sàn gỗ dẫn lên tầng trên của ngôi nhà. Người tài xế taxi nói tiếp:

— Nhưng có thể ông sẽ được may mắn ngày hôm nay. Đây là cái địa chỉ mà ông muốn tìm, ông hãy nhìn kia, có người đang chờ ông ở đó.

Joseph đưa mắt nhìn, thấy trên tầng trên ngôi nhà có nhiều cánh cửa ăn thông ra một dãy hàng lang bằng gỗ có các sợi dây thừng chắn bên bờ đang đong đưa trước gió. Vách tường loang lổ với nước sơn vôi bạc màu, tưởng chừng tất cả đang chực chờ sập xuống bất cứ lúc nào. Trên tầng trên của căn nhà lúc này đang có bóng dáng của một người đàn bà có tuổi, đang tựa người vào hành lang, đưa mắt nhìn xuống chiếc xe. Người tài xế liếc mắt nhìn Joseph.

— Bà đó coi bộ không được đẹp lắm, nhưng chắc là rẻ tiền lắm Monsieur.

— Anh hãy chờ tôi ở đây.

Joseph nói bằng một giọng giận dữ trước những lời sỗ sàng của người tài xế, anh vội vã bước ra khỏi xe không kịp trả tiền. Joseph bước từng hai bậc thang một vội vã chạy lên gác. Người đàn bà trên cao quày quả bước vội về một cánh cửa phòng còn để mở đang lung lay trước gió, nhưng Joseph đã nhanh tay nắm được cánh tay của người đàn bà. Anh lôi trong người ra tấm hình của Tuyết, tấm hình mà Guy đã trao cho anh với cái địa chỉ ghi bên sau lúc sáng này, đưa ra trước mắt người đàn bà.

— Chị Tuyết Lương có ở đây không?

Joseph cố gắng hỏi thật chậm bằng tiếng Việt. Người đàn bà nhìn vào tấm hình một thoáng rồi không buồn ngẩng đầu nhìn lên, lắc đầu đoạn cố vùng vẫy thoát khỏi tay nắm của người lạ. Joseph đành phải bỏ tay bà ta ra. Người đàn bà vội vã bước vào bên trong đóng sầm của lại. Còn lại một mình, Joseph bước dọc theo hành lang, đưa tay mở tung từng cánh cửa một cho đến khi anh tìm được một cánh cửa không có cài then bên trong, anh mở cửa bước vào một gian phòng nhỏ tối mù mờ, đầy đặc mùi khó thở. Trong bóng tối nhòa nhạt, Joseph thoáng thấy một ống điếu cày dơ bẩn vất trên sàn nhà, ngoài ra không có gì trừ một tấm màn cũ kỹ lủng lẳng chắn ngang giữa phòng. Joseph dọ dẫm bước qua những căn phòng khác ăn thông với nhau trong khu nhà này. Tại mỗi phòng nhỏ đều có kê một chiếc ghế đẩu và một tấm phảng xấu xí trên đó một vài nơi được phủ lên bằng một vài chiếc khăn dơ bẩn, Joseph rùng mình trước cảnh tình này.

Khi trở lại căn phòng cũ Joseph lại gặp người đàn bà có tuổi lúc này đang dọ dẫm theo dõi anh từ bên cuối một căn phòng khác, anh vụt quay người lại, lôi trong túi áo ra và đặt nhanh vào tay người đàn bà năm ngàn đồng và đưa tấm hình của Tuyết ra trước mặt của bà một lần nữa.

— Tôi sẽ trở lại đây vào nửa đêm nay.

Joseph cố gắng nói bằng tiếng Việt với người đàn bà.

— Bà hãy nói với Tuyết Lương là cô ấy phải gặp tôi tối nay. Nói với cô ấy tôi là Joseph Sherman. Có chuyện vô cùng quan trọng, liên hệ đến chuyện sống chết, bà có hiểu không?

Gương mặt nhăn nheo của người đàn bà rúng lại với vẻ bối rối khó hiểu về sự việc đang xảy ra, tuy nhiên bà vẫn nắm chặt mớ tiền trong tay. Người đàn bà nhìn thẳng vào mặt Joseph một lúc rồi vội vã bước vào vùng bóng tối không để lại một dấu hiệu nào để Joseph biết là bà ta có hiểu ý của anh hay không.

Joseph bước lần xuống bên dưới căn nhà, ra xe và bảo tài xế đưa anh trở về khách sạn, đồng thời dặn ông ta chờ mình khi anh đem hành lý lên phòng. Sau đó, Joseph xuống trả tiền xe và bảo người tài xế thả mình xuống bên cạnh một chiếc cầu nhỏ khi hoàng hôn đã tàn hẳn. Anh thả bộ vào trong thành nội để tìm sự thanh thản trước cảnh đẹp của cung điện và các vườn hoa xinh đẹp tại nơi này.

Ngoài việc kính trọng di tích lịch sử và phong tục của người Việt tại khu cổ thành cổ kính này, ngoại trừ một số cố vấn quân sự cư ngụ tại một dãy nhà ở phía Nam sông Hương, Hoa Kỳ luôn luôn cấm chỉ quân nhân của họ không được lui tới nơi này. Ngoài phố có một số thường dân Hoa Kỳ làm việc cho phòng lãnh sự hoặc các cơ quan tình báo.

Guy đã căn dặn Joseph khi tới đây, anh phải trình diện cho cơ quan CORDS về sự có mặt của mình tại Huế. Cơ quan này phối hợp với chính quyền Việt Nam để lo về các Công Tác Bình Định.

Tại CORDS, Joseph gặp một người nữ thư ký Việt Nam còn làm việc một mình. Joseph báo cho người nữ thư ký này biết tên họ và địa chỉ mà anh tạm trú, đồng thời chỉ nói là anh đến đây nghỉ phép hai ngày để viếng thăm thành nội Huế. Người nữ thư ký ghi tất cả những chi tiết đó vào một cuốn sổ. Một nhân viên tham mưu của cơ quan là một nhân viên CIA ẩn danh đã được Guy thông báo trước sẽ có anh của anh, một nhân viên cao cấp của JUSPAO, sẽ từ Sài Gòn ra đây, đã để lại số điện thoại của ông ta và mời Joseph đến nhà ông ta dùng cơm chiều, nhưng Joseph không cảm thấy mình có đủ tinh thần để thực hiện những điều này nên anh thả bộ về khách sạn. Tại đây, anh cố lấy bình tĩnh dùng cơm chiều tại một nhà hàng nhìn ra bờ sông, nhưng thức ăn dọn ra vẫn còn nguyên, trong khi đó anh thẫn thờ nhìn ra bờ sông thấp thoáng ánh đèn từ các con đò đậu dọc hai bên bờ thành từng nhóm một. Các tràng pháo bên ngoài cứ mãi tiếp tục nổ vang không dứt, càng làm tăng nỗi phập phồng không tên trong lòng của anh. Sau cùng, Joseph đứng lên tảng bộ ra bờ sông để giết thì giờ hiện trôi qua vô cùng chậm chạp giữa nỗi bồn chồn của mình.

Không biết vì tình cờ hay cố ý, Joseph chợt khám phá mình đang đi dần về hướng Nam của dòng sông, dọc theo hai hàng cây bên đường đưa anh xuống tận Nam Giao, nơi mà từ lâu lắm rồi có lần anh cùng Lan xem lễ tế đàn ở đó, nhưng bây giờ Joseph thất vọng vô cùng khi thấy cảnh vật chung quanh các bờ tường cỏ mọc lên cao và một khoảnh tường đã đổ nát. Nơi lễ tế đàn ngày xưa giữa vùng bóng tối chập chùng lúc này không còn nhận ra được nữa. Vẻ mỹ miều ngày xưa giờ đã biến mất.

Joseph buồn lòng đi lang thang khắp đường phố một hồi lâu nữa và anh chợt nghe nản lòng thật sự. Tình trạng này càng lúc càng ăn sâu vào tâm tưởng của Joseph, khi anh khám phá ra là tại nơi này đây, anh không làm sao tìm được một chiếc xe để trở về, cuối cùng Joseph phải đi bộ trở lại ngôi nhà chứa tồi tàn ở Gia Hội để kịp giờ hẹn giữa đêm nay với con gái của mình, mà giờ đây không những là một kẻ xa lạ, mà còn là một kẻ thù hiển nhiên của quê hương anh trong suốt mười bốn năm qua.