HAI
Trần Văn Kim đưa tay vẫy vẫy về phía các bức tượng đá, tạc các dũng sĩ, nữ thần, cũng như các bậc thức giả được đặt đó đây dọc theo bờ tường của Palais De Louvre đang hiện rõ dưới ánh bình minh.
— Monsieur Sherman à, ông có thấy người Pháp từ xưa đến giờ, lúc nào cũng muốn chứng tỏ họ là một dân tộc rất khôn ngoan phải không?
Sóng đôi với Joseph trong khuôn viên vườn Tuileries ngập ánh sáng, phản chiếu màu tuyết trắng phủ khắp mọi nơi, Trần Văn Kim nói với giọng đầy khinh bỉ.
— Tôi hy vọng người Hoa Kỳ không giống như họ.
Trần Văn Kim nói xong nhoẻn miệng cười tươi với Joseph rồi quay đi nơi khác, nói tiếp.
— Như Monsieur Sherman thấy đó, người Pháp không bao giờ kềm hãm được lòng tự phụ của mình. Thật là quái gở khi những người dân nghèo khó tại Paris hàng ngày phải chứng kiến các dinh thự trang hoàng se sua quá đáng này. Lẽ ra, họ phải tức giận và đứng lên chặt đầu hết cái đám người xây cất ba cái hình ảnh đầy kiêu ngạo thuộc giai cấp quý tộc không chịu nổi này mới được. Sự hiện diện của các lâu đài, các dinh thự thái quá này giữa cảnh khổ sở dẫy đầy chung quanh đây thật vô cùng chướng mắt, nhưng người Pháp thì lúc nào cũng không có được cái cảm quan về sự quân bình hết cả. Đó là lý do tại sao họ lúc nào cũng đi quá trớn về những gì mà lẽ ra họ có được.
Joseph đút hai tay mình sâu vào túi áo choàng, lặng lẽ sóng bước bên cạnh Trần Văn Kim mà không trả lời. Bầu trời vẫn đục ngầu mây tuyết và các bức tượng điêu khắc trước điện Louvre nhô ra kỳ quái, trông như họ phải đứng canh gác dưới ánh sáng của buổi ban mai lúc này. Từ đường De Rivoli và dọc theo các bến tàu bên dòng sông Seine, các tiếng động của xe cộ qua lại vào buổi sáng thì chỉ nghe được thoang thoáng, không khác gì tiếng kêu của các đàn côn trùng èo uột trước mùa Đông giá lạnh. Trần Văn Kim đưa tay chỉ lên các hình tượng trên đường viền chung quanh mái điện Louvre ở phía Nam.
— Monsieur có thấy người thiên thần dang thẳng cánh bay với chiếc kèn trên tay đó không? Đó là tiêu biểu đặc thù của Pháp đó. Họ chỉ thích chưng diện bề ngoài mà thôi. Họ thích xòe những chiếc lông công của mình.
Trần Văn Kim vừa nói, vừa cười trước sự khôn ngoan của mình, anh đưa mắt nhìn Joseph đoạn nói tiếp.
— Monsieur cũng từng chứng kiến cách phô trương tương tự như thế này ở trước Nhà Hát Lớn tại Sài Gòn, trên các Dinh thự, như Dinh Thông Đốc ngày xưa. Toàn là những khoe khoang thái quá của họ qua các đường nét kiến trúc, nhưng điều này ở Việt Nam đã không gây được ảnh hưởng nào đối với đồng bào của tôi như các lâu đài ở đây đã ảnh hưởng đến đám quần chúng nghèo khó ở tại nơi này. Chúng đã làm cho chúng tôi phản kháng.
Trần Văn Kim khẽ khép mắt lại rồi hít mạnh một hơi lạnh vào đầy buồng phổi.
— Nhưng có điều là lâu quá mới được trở lại Paris, cho nên thấy cũng thoải mái được chút ít. Chúng ta đừng quên rằng, chính tính kiêu ngạo và lòng ham muốn tỏ vẻ ta đây của người Pháp mà chúng ta thấy trước mắt đây chính là nơi mà chúng tôi đã học hỏi được các giáo điều của Mark và Lenine.
Trần Văn Kim lại thở dài.
— Nhưng mặc dù chúng tôi có nhiều điểm dị biệt, sự tương đồng không phải là không có. Người Pháp và người Việt Nam đều không phải là những người có quá nhiều tình cảm.
Trần Văn Kim đưa mắt nhìn Joseph trước khi dứt câu.
— Dĩ nhiên chúng tôi không như người Hoa Kỳ.
Joseph chen vào.
— Nhân nói về vấn đề tình cảm, anh có dự định là nhân dịp có mặt tại đây, anh có muốn đến thăm anh Tâm của anh không? Tôi chắc là anh cũng biết Tâm mới đến đây tham dự với phái đoàn đại biểu Sài Gòn. Tôi có nói chuyện với Tâm ngày hôm qua. Anh với anh Tâm đã không gặp nhau có lẽ hơn ba mươi năm rồi chứ ít sao?
Joseph chăm chú nhìn vào khuôn mặt vẫn còn ánh vẻ trẻ trung của Trần Văn Kim, chờ phản ứng của người đang đi bên cạnh mình, nhưng khuôn mặt đó vẫn không tỏ một thái độ nào và Trần Vãn Kim không đáp lời Joseph. Mặc dù đã gần sáu mươi, mái tóc của của Kim vẫn còn đen tuyền, đáng người dễ thương, vẫn mang nhiều đường nét giống như anh của mình.
— Nếu anh muốn gặp anh Tâm. Tâm hiện đang ngụ tại một chung cư trên đường Leopart II, Arrondissment 16, phòng số 3. Có lần Tâm nói cho tôi biết là, cho dù giữa Tâm và anh có nhiều điều khác biệt, nhưng Tâm không bao giờ quên anh vẫn là em của anh ấy.
Joseph nhìn Kim, chờ phản ứng của người đàn ông đó, lúc này đang ngẩng đầu nhìn qua các khu vườn chung quanh đây nên Joseph không nhìn rõ được khuôn mặt của Kim lúc đó ra sao. Hai người im lặng đi bên nhau một lúc lâu, bỗng Trần Văn Kim lắc đầu như cố xua đuổi một điều gì đó trong đầu óc mình.
— Monsieur Sherman, tôi không đến Paris này để lo việc gia đình. Chắc Monsieur cũng biết, là tôi cũng không đến đây để bàn về triết lý và lịch sử. Tôi muốn gặp ông là để cho ông biết tường tận sự thật về sự đổ vỡ trong cuộc hòa đàm tại Gif Sur Yvette mà thôi.
Ánh mắt của Joseph thoáng đầy vẻ nghi ngờ.
— Tại sao anh lại đi nói với tôi?
— Bởi vì, Monsieur là người nổi tiếng về các cuộc phê bình có ảnh hưởng tới chính quyền Hoa Kỳ và Monsieur hiện là người cầm viết cho một tờ báo có nhiều ảnh hưởng đối với Tây Phương và Hoa Kỳ mà không nằm tại đất nước của ông. Nếu như Monsieur nói lên sự thật này trên tờ báo Times xuất bản vào ngày mai, thì có thể các kế hoạch quỷ quyệt của Tổng Thống Hoa Kỳ sẽ được vạch trần trước công luận thế giới.
— Anh thật sự muốn nói đến cái kế hoạch quỷ quyệt nào?
Kim hít mạnh một hơi thở nữa rồi quay lại nhìn Joseph.
— Sẽ không còn nghi ngờ gì nữa, là rồi đây Tổng Thống Hoa Kỳ hay tiến sĩ Kissinger cũng sớm tuyên bố với thế giới, chính chúng tôi là kẻ làm cho cuộc hòa đàm này đổ vỡ, nhưng thật sự thì hoàn toàn trái ngược lại. Hồi tháng mười, chúng tôi đã đưa ra đề nghị với các điều khoản ngưng bắn phù hợp với kế hoạch khởi thủy của Hoa Kỳ, Kissinger cũng đã vui vẻ đồng ý với chúng tôi. Cho đến khi chế độ Thiệu ở Sài Gòn nói chuyện với Kissinger thì Tổng Thống Hoa Kỳ bắt đầu giở giọng lại với các thỏa thuận này. Ai cũng biết là Nguyễn Văn Thiệu sẽ chống lại bất cứ thỏa thuận căn bản nào, bởi vì chế độ độc tài của y sẽ dễ dàng bị tan rã với chỉ một đổi thay nhỏ mà thôi. Bây giờ thì y lại đưa ra tới sáu mươi chín điều khoản mà y chống đối trong toàn thể bản dự thảo của chúng ta, và Tổng Thống Hoa Kỳ, thay vì ép buộc y chấp thuận các điều khoản này, lại đi đồng ý với Thiệu, buộc chúng tôi duyệt lại hết sáu mươi chín điểm đó. Nixon và Kissinger dường như sợ dư luận ồn ào và sợ bù nhìn Thiệu hơn bất cứ điều gì cả.
Trần Văn Kim ngừng nói, đôi mắt anh long lanh đầy giận dữ.
— Mới đây chúng tôi lại được tin từ Washington, do cơ quan tình báo Xô Viết cung cấp, cho biết là Tổng Thống Nixon đang chuẩn bị cho oanh kích lại vào các thành phố của chúng tôi thật qui mô vào dịp lễ Giáng Sinh tới đây, để buộc chúng tôi chấp nhận các thay đổi mới này. Đó là sự thật bên sau cuộc hòa đàm bị gián đoạn ngày hôm nay.
Joseph chiêm nghiệm lời nói của Trần Văn Kim một thôi sau mới lên tiếng.
— Anh đến Paris hôm nào hở Kim?
— Mới hôm qua.
Joseph lại ra chiều suy nghĩ nhiều hơn.
— Tôi tự hỏi, không biết anh có nói ra sự thật với tôi hay không? Có thể nào anh và Trung ương Cục ở Hà Nội bỗng dưng nhận ra là Lê Đức Thọ lâu nay đã đi quá trớn, vượt ra hết mọi dự liệu của các anh, cho nên giờ này các anh muốn lợi dụng tôi hay bất cứ một người nào đó để giúp các anh thoát khỏi các rắc rối này hay không?
Trần Văn Kim lắc đầu nguầy nguậy, nhưng Joseph không buồn chú ý.
— Đã lâu lắm rồi, tồi lúc nào cũng cân nhắc cẩn thận từng chuyện mà tôi nghe được. Tôi biết là lúc nào anh cũng tin tưởng rằng các anh có thể đập tan chế độ Thiệu dễ dàng, nếu như các anh chí cốt đeo đuổi và làm dữ thật lực, nhưng nếu các anh đã sợ nói ra thẳng sự thật này của các anh, thì tôi không thể nào giúp các anh đâu. Phê bình chính phủ Hoa Kỳ, tôi có thể làm được, chỉ trích Hoa Kỳ, tôi có thể làm được chuyện đó, nhưng tôi nhứt định không phải là một đảng viên Cộng Sản khờ khạo.
Cả hai cũng im lặng bước đi trên đoạn đường đầy tuyết trắng. Gương mặt Trần Văn Kim bỗng thay đổi hẳn đi.
— Như vậy, nếu Hà Nội bị ăn bom thì chuyện này Monsieur thấy không cần phải quan tâm gì đến cá nhân của ông hết phải không?
— Anh nói vậy có dụng ý gì?
Trần Văn Kim nhìn thẳng vào mặt Joseph.
— Tuyết và các con của nó đang sống ở Hà Nội từ bốn năm nay rồi, không lẽ Monsieur quên điều đó rồi sao?
Tuyết lấm tấm rơi xuống mặt hai người đàn ông đang đứng sững nhìn nhau giữa vườn hoa. Joseph bỗng bước đến gần Trần Văn Kim.
— Mất hết tình cảm của con người là chữ dùng rất đúng để nói lên con người thật của anh đó Kim à.
Nói xong Joseph thở dài, anh nắm chặt hai bàn tay mình lại.
— Kim, anh không có một chút tình cảm nào cả. Điều hợp lý chung của một người đối với anh không có nghĩa gì hết. Thật đáng ngôn một câu chửi thề. Chắc anh đã tưởng rằng tôi không bao giờ nghĩ đến việc anh không hề đá động tới thằng Mark, con trai của tôi, để đến nỗi nó phải như hiện tại hay sao? Anh và những người trong Cục Bộ Chính Trị của các anh đã lục lọi hết tất cả các danh sách phi công Hoa Kỳ do các anh bắt giữ để tìm xem những ai mà các anh có thể khai thác được cho mối lợi chính trị của các anh. Nói chung thì anh thật sự không xứng đáng một thứ gì hết cả.
Joseph thật sự giận run khi thốt lên những lời này, trong khi Trần Văn Kim vẫn bình tĩnh và tự nhiên như thường.
— Các đồng chí của tôi và ngay như chính tôi cũng vậy, chúng tôi không cần gì để dấn thân vào các điều nhỏ nhặt này đâu, ông Sherman à. Chúng tôi còn có rất nhiều vấn đề đầy phức tạp hơn để giải quyết.
Joseph đáp lời đầy giận dữ.
— Tôi cũng có nhiều vấn đề phức tạp để lo vậy, nhưng những việc đó không có việc phải viết bài tuyên truyền cho đảng Lao Động, dù là tôi đang bị hăm dọa và áp lực.
Joseph đưa mắt nhìn Trần Văn Kim với vẻ mặt đầy tức giận, đoạn anh bỏ đi nhanh về phía trước trên mặt đường đầy tuyết trắng.
Trần Văn Kim đứng nhìn theo Joseph một lúc rồi cho tay vào túi áo, kéọ ra một cuốn sổ tay nhỏ, ghi vào đó điều gì. Kim đợi cho Joseph đi khuất hẳn mới bước ra cổng vườn Tuileries trên đường Rivoli, anh đưa tay vẫy một chiếc taxi. Sau khi cẩn thận dò xét hai bên đường, Kim bước vội lên xe rồi cúi đầu xuống cuốn sổ tay, đọc địa chỉ cho tài xế đưa anh tới chung cư Arrondissment 16 mà Joseph đã nói cho anh biết lúc nãy.
Tuyết bây giờ rơi xuống dồn dập nên Trần Văn Kim không kịp để ý đến chiếc xe của người phóng viên đảng Cộng Sản Pháp, người mà cách đây không lâu đã đưa thơ của anh cho Joseph tại Gif Sur Yvette. Chiếc xe của người đảng viên Cộng Sản Pháp này đã đậu tại phía Bắc trên đường Rivoli, dọc theo khách sạn Intercontinental. Kịp thấy Kim lên taxi, thì người chuyên viên tình báo Bắc Việt ngồi bên cạnh đó gật đầu ra hiệu cho người tài xế đảng viên đảng Cộng Sản Pháp lái xe theo sau chiếc taxi đang hướng về La Place de la Concorde.
Chiếc xe có trang bị máy truyền tin cẩn thận theo sau chiếc taxi dọc theo bờ sông Seine, qua cầu Tena, chạy trên đường La Fontaine, qua trụ sở đài phát thanh La Maison De Radio Telefusion Française một chút. Trần Văn Kim bảo tài xế dừng lại chờ mình tại đó. Người điệp báo theo sau cũng cho xe của mình chạy chậm lại, họ theo dõi Kim đang bước qua một góc đường rồi khuất vào Đại Lộ Leopold II. Khi chiếc xe băng qua ngã tư đường, người điệp viên trên xe kịp thấy Kim đưa tay bấm chuông cửa căn nhà số 3 ở cuối góc chung cư, sau đó thì cánh cửa bật mở. Bên trong một người đàn ông trông hệt như Kim xuất hiện bên sau cửa. Người điệp viên đưa vội chiếc máy ảnh nhỏ lên bấm ngay lúc Kim đang bắt tay người anh mà đã ba mươi sáu năm qua anh chưa gặp lại lần nào. Tâm đưa tay choàng lấy vai em và trước khi hai anh em kịp bước vào bên trong thì người điệp viên chụp được bức hình thứ hai, đoạn cúi xuống biên nhanh địa chỉ mà Kim vừa bước vào trên một cuốn sổ tay rồi cho quay đầu xe trở lại để y chụp một bức hình toàn thể khu chung cư.
Bên trong căn phòng, tại tầng trệt, hai anh em, kể từ khi trận tranh giải vô địch quần vợt hồi năm 1936 cho tới nay mới gặp lại nhau, cùng đứng nhìn nhau mà nước mắt rưng rưng. Trần Văn Kim cất giọng thì thầm nghẹn ngào.
— Em chỉ có thể ở lại vài phút mà thôi, và nhất định chúng ta không nói gì về chính trị hết cả.