Chương 9
Joanna đã quyết sẽ thức trắng đêm để lập tuyến thời gian cho các vụ án mạng, nhưng lại nản lòng vô cùng khi thấy thuyền trưởng đứng quan sát mình bên cửa khoang y tế.
“Tôi giúp gì được cô đây, thưa Thuyền trưởng?” Joanna hỏi, đồng thời ra dấu mời Katrina vào.
“Cô dựng tuyến thời gian đến đâu rồi?” Katrina hỏi.
“Khi xong tôi sẽ báo cho cô đầu tiên.”
Katrina bước đến bên giường bản sao cũ của mình. “Tôi tưởng mình đã ra lệnh cho cô về vụ này rồi mà.”
“Tôi quyết định là lệnh đó đi để bảo vệ bệnh nhân” Joanna nói, đồng thời ngồi thẳng người lên và lặn xe về phía Katrina.
“Thế là nổi loạn.” giọng Katrina lạnh tanh.
“Tôi hoàn toàn có quyền làm vậy. Cô đã tuyên bố muốn giết bệnh nhân của tôi, trong khi tôi tin cô ấy cần sống thêm chút nữa.”
“Tôi muốn tái chế nguyên liệu để phục vụ phi hành đoàn,” Katrina sửa lời. Cô ta ngồi xuống ghế cạnh giường như thể để canh gác.” Mắt cô ta dán chặt lên gương mặt bầm tím của mình.
Joanna từ tốn đặt máy tính bảng lên một chiếc xe đẩy và cầm một cuốn sổ lên. Katrina chẳng động gì đến người kia cả, ít nhất là chưa. Cô ta bắn cho Joanna một ánh mắt khó chịu lúc chị lăn đến nơi.
“Giấy sao?” cô ta hỏi.
“Trông số phận mấy tệp lược sử hồi trước thì tôi nghĩ thế này sẽ là an toàn nhất,” Joanna nói. “Tôi có ghi âm phòng hờ, nhưng giờ tôi đang tạm không lưu dữ liệu gì vào trong máy tính hết. Wolfgang kiểm soát được phần tàu còn lại chưa?”
“Hết mức có thể rồi.”
“Thuyền trưởng à, cô vẫn ổn chứ?” Joanna hỏi.
“Tất nhiên,” Katrina nói.
“Cô đã ngủ chưa?”
“Chưa.”
“Thuyền trưởng, cô biết mình cần ngủ mà. Cơ thể mới cần được ăn uống và nghỉ ngơi đầy đủ. Khi chưa có đồ ăn, ít nhất cô cũng nên nghỉ một lúc,” Joanna nói.
“Cô có nghỉ đâu,” Katrina nói.
Joanna nhún vai. Chị chẳng dại gì bảo với cô thuyền trưởng rằng mình có việc quan trọng cần giải quyết, còn Katrina thì không.
“Ta phải để nó nằm hôn mê bao lâu nữa rồi mới được đem vứt?”
Joanna nhận thấy Katrina đã tỉnh bơ đổi cách xưng hô, nhưng không đả động gì đến điều đó cả. “Tình hình rối ren quá nên tôi chưa quyết được chuyện ấy. Nhưng tôi dự kiến cô ấy sẽ ở đây ít nhất thêm một tuần nữa. Cô không được phép động đến cô ấy trong khi cô ấy đang hồi sức dở,” chị nói thêm.
“Cô định ngăn tôi kiểu gì?” Katrina hỏi. Giọng cô ta mang vẻ hứng thú, không có ý thách thức.
“Tôi hy vọng cô sẽ tôn trọng quyền hành trong khoang y tế của tôi. Ngoài ra thì chắc tôi sẽ phải khóa cửa lại. Hơn nữa thì tôi sẽ thưa chuyện với Wolfgang.”
Chị những tưởng Katrina sẽ bật cười, nhưng thay vào đó cô ta trầm ngâm gật đầu. “Kế hoạch ổn đấy. Nhưng tôi vẫn có thể giết nó luôn bây giờ.”
“Trong khi tôi đang ngồi ngay đây ấy à?”
Katrina khịt mũi. “Cho tôi xin. Cô chưa kịp xoay xe thì tôi đã thừa sức lôi nó ra khỏi cửa và lại chỗ máy tái chế rồi.”
Joanna đã sống hơn hai trăm năm và trải qua mấy kiếp đời, nhưng những câu kiểu đó vẫn khiến chị nhói lòng. Có lẽ chúng sẽ mãi làm chị cảm thấy thế. Chị vuốt phẳng tấm ga bên dưới đại buộc của bản sao. “Sao hồi trước, lúc có thừa cơ hội cô không làm luôn đi?” Katrina không đáp. “Thích thì chiều. Mời cô.” Joanna nín thở, không biết thuyền trưởng có định bóc mẽ màn nói cứng của mình không.
“Cô rắn hơn tôi tưởng đấy,” Katrina nói và ngả người vào lưng ghế, hai tay chắp sau đầu. Họ lặng lẽ ngồi đó, và Joanna thấy sự căng thẳng trong ngực mình dần lắng xuống. Katrina nói đúng: Riêng về khoản thể lực thì Joanna vô phương đọ với cô ta.
Joanna phá tan bầu không khí im lặng. “Có bao giờ cô nghĩ ta đã sai lầm khi hạ chi phí sao chép xuống mức rẻ nhường ấy không?”
“Hả?” Katrina giật mình hỏi. “Sao tự nhiên hỏi thế?” “Mạng người trở nên rẻ mạt vô cùng” Joanna nói. “An tử bản thân là sẽ thoát bệnh hiểm nghèo. Đám Ngông Hội chế ra những môn thể thao phi lý, đem tính mạng đặt lên bàn cân bởi vì chết thì thiệt ai? Thậm chí ham muốn quăng người phụ nữ sống nhăn này vào máy tái chế của cô còn được luật pháp ủng hộ.” Chị chỉ về phía bản sao trước mặt họ.
“Tôi hiểu rồi,” Katrina vừa nói vừa ngước nhìn mái trần khum khum. “Nhưng mạng người vốn luôn rẻ mà, đúng không? Người ta đâm chém nhau để giành đồ trong ba cái trò chơi điện tử. Bắn nhau vì phạm luật giao thông. Ám sát chính trị. Ám sát doanh thương. Tôi nghĩ sao chép vô tính thực chất khiến ta trân trọng cuộc đời hơn bởi mạng sống đã trở nên quá dồi dào. Cô đã nghe về mấy vụ ám sát doanh thương ở Mỹ Latinh khoảng năm 2330 rồi chứ? Người ta thuê sát thủ đi giết bản sao tại các buổi tiệc. Họ coi đó như một trò phiền nhiều vặt, không hơn không kém. Có nơi thì coi bị vậy là mất thể diện. Chỉ tiếc nhất là cô lỡ mất một bữa tiệc vui. Có khi bị dây máu lên váy. Người ta đi dự tiệc, lăn ra chết, và rồi ngày hôm sau lại thức tỉnh và đoán đêm qua hẳn rất náo động.”
Joanna gật đầu, thầm hồi tưởng. “Ở Mỹ, chúng tôi gọi những vụ ám sát như vậy là Bí tỉ Tột độ. Cực kỳ bất hợp pháp, xét chuẩn ra thì ngang tội giết người. Là một điều là sau khi chi phí sao chép vô tính giảm xuống vừa tầm, nạn bạo lực băng đảng gần như tuyệt diệt. Tước mạng người khác không còn phấn khích nữa. Và bọn trẻ ranh phải nghĩ cách trả thù sáng tạo hơn.”
“Dân sát thủ Latinh có nguyên tắc riêng đấy. Không tra tấn, không hãi sợ và tuyệt đối không giết con người bình thường.”
“Văn minh thật,” Joanna đều giọng.
“Nguyên tắc quan trọng lắm. Tôi từng lên tiền tuyến rồi, Joanna. Tôi đã lâm trận. Tôi đã giết người - người thường ấy. Tôi đã chứng kiến cảnh mạng người bị phí hoài cả trước lấn sau khi thành bản sao. Nhưng tôi chưa từng muốn giết thứ gì hay ai hơn cái kẻ đang nằm đây.”
Joanna chậm rãi quay xe lại để nhìn vào mặt cô ta. “Có muốn tôi cũng chẳng thể giả tảng mình hiểu cô đang thấy sao, Thuyền trưởng à. Nhưng tại sao cô ghét cô ấy thế?”
Katrina rướn tới trước và trừng mắt nhìn vào mặt mình, như thể cô ta có thể dùng ý nghĩ làm bệnh nhân choàng tỉnh. “Bởi vì nó chẳng có gì cho tôi cả. Tôi sẽ không được thừa kế kinh nghiệm của nó, các bí mật của nó. Nó đánh cắp mấy năm kia của tôi, những tháng ngày chúng ta đáng lẽ có thể tận dụng để giải mã chuyện quái gì đã xảy ra nơi đây. Nó không chết như mấy người. Nó là một tên trộm còn sống sờ sờ.
Nó nợ tôi. Giống như tôi nợ bản sao tiếp theo. Và cứ thế. Con người bình thường nói họ nợ con cái mình một cuộc đời tử tế hơn, nhưng tôi tin dân bản sao chúng ta nợ phiên bản tiếp theo của mình mọi thứ. Theo đúng nghĩa đen. Và thứ duy nhất nó để lại cho tôi là sự hoang mang.”
“Có phải lỗi cô ấy đâu. Với cả chúng ta cùng hội cùng thuyền mà,” Joanna nhẹ nhàng nhắc cô ta. “Tất cả bọn họ chết đi mà chẳng truyền lại cho chúng ta bất cứ thông tin nào. Với kiểu lập luận ấy thì họ đều ăn cắp của chúng ta.”
“Nhưng bản sao của mấy người đã chết. Cái thứ này vẫn lì lợm sống.” Katrina nói “cái thứ này” với giọng như miêu tả một con bọ mình vừa giẫm phải. “Tôi chỉ mong có tôn trọng điều đó và để tôi loại bỏ nó đi.”
“Tôi tôn trọng người sống, Katrina à,” Joanna nói, đồng thời quay về với chiếc máy tính. “Tôi chẳng hiểu nổi tại sao cô lại không muốn biết cô ấy biết những gì. Lúc tỉnh dậy, cô ấy có thể soi tỏ mọi bí ẩn.”
“Và khi ấy tôi sẽ có hai phiên bản. Hai thuyền trưởng. Cô có nghĩ lúc tỉnh dậy, nó sẽ nhượng chức bởi vì có tôi ở đây không? Nó sẽ từ bỏ địa vị và sinh mạng của mình chứ?”
Joanna lắc đầu. Đến tiến sĩ đạo đức học ngành sao chép vô tính còn chẳng biết trả lời câu đó thế nào nữa là.
Katrina lắc đầu. “Tối nay cô không phải lo gì đâu. Tôi sẽ về phòng nghỉ ngơi.” Cô ta đứng dậy và vươn mình, trông như thể đang khoan khoái vì lại có một cơ thể trẻ. Cô ta tiến về phía cửa, sau đó dừng lại và ngoài ra sau. “Và Joanna này?”
“Hử?”
“Tôi xin lỗi vì những lời đã nói ban nãy.”
“Tôi biết, Thuyền trưởng à.”
Cô ta rời đi, và bản sao của cô ta vẫn cứ thế: hôn mê nặng, mọi bí mật khóa kín bên trong một khối óc ngay gần kề, nhưng vì trang thiết bị não đồ không hoạt động nên chẳng ai mó vào được.
* * *
Paul đứng trong phòng riêng, tim đập nhanh, hoảng loạn dấy lên trong ngực. Anh ta đến đây hàng kiếm chút riêng tư và xem có luận ra được chuyện gì đã xảy ra không ít nhất là phần liên quan đến mình. Anh ta vẫn thấy khó tập trung, còn tâm trí thì cứ liên tục khiếp đảm hồi tưởng lại cảnh mình thức tỉnh giữa một đống xác chết. Thậm chí đến phòng đặt máy chủ, nơi duy nhất anh ta thấy thoải mái, cũng không phải một chốn tốt lành. Nó chứa quá nhiều đèn đỏ nhấp nháy với lỗi, chưa kể nỗi sợ sẽ bị cô thuyền trưởng quái ác dõi mắt nhòm qua vai bất cứ lúc nào. Rồi còn Wolfgang, con chó săn hung thần của cô ta, luôn sẵn sàng nhai nát họng Paul. Lúc tất cả mọi người cuối cùng cũng chịu rời phòng đặt máy chủ, Paul thở dài nhẹ nhõm. Anh ta nghĩ ngợi thông suốt hơn hẳn khi không bị họ theo dõi, quát thét, đánh giá.
Nếu lũ khốn kia bao lâu nay vẫn vậy, tại sao phải mất đến hai mươi lăm năm chúng ta mới chết nhỉ? Với những thành phần tính tình bất ổn như thế, anh ta cứ ngỡ họ phải chết ngay trong năm đầu luôn cơ.
Phòng Paul là một bãi chiến trường, nhưng anh ta chỉ thấy hơi thất vọng. Anh ta luôn muốn trở thành người ngăn nắp hơn. Có điều không phải hôm nay. Paul nuôi chút hy vọng mình đã thực hiện được điều ấy trong mấy năm qua để bản thân (tức bản sao hiện tại) đỡ nhọc cổng. Nhưng không, giường chỉ phủ một lớp ga; lớp ga trên và chiếc chăn đã bị đá xuống đất. Chắc do ác mộng. Chẳng có gì mới mẻ cả.
Chàng kỹ sư thử bật bảng điều khiển cá nhân lên dù chẳng trông mong gì mấy. Nó đã bị xóa trắng. Anh ta ngó qua mớ đồ đạc của mình. Treo trên tường là mấy bức tranh phong cảnh Trái Đất cũ, vài tấm hình các kỹ sư nổi tiếng và đôi ba tấm áp phích những bộ phim chắc giờ đã trở thành kinh điển. Anh ta băn khoăn không biết quê nhà đã thay đổi thế nào. Anh ta e mình sẽ chẳng bao giờ được biết.
Paul lục tung phòng mình lên, tìm kiếm đồ đạc cá nhân. Anh ta phát hoảng khi thấy mấy món bị thất lạc, nhưng lập luận rằng mình đã có hai mươi lăm năm để làm mất đồ hay đặt chúng vào những nơi khác nhau quanh tàu.
Anh ta tìm thấy chiếc máy tính bảng của mình. Lượng sách, phim, và trò chơi điện tử chứa trong đó nhiều đến mức có sống ngoài vũ trụ cả trăm năm, Paul cũng sẽ chẳng tiêu thụ hết nổi. Tạ ơn trời phật chúng chưa bị xóa. Anh ta tìm xem trong máy có tệp lược sử cá nhân nào không, nhưng chẳng thấy gì hết. Anh ta chán ngán quăng nó lên giường.
Anh ta tự hỏi các bản sao khác liệu có lưu lại thông điệp gì cho phiên bản tương lai của mình không. Viết tệp lược sử chi tiết chỉ tổ phí công, bọn họ ai cũng tưởng ký ức mình sẽ chỉ hụt mất tối đa hai tuần.
Paul bước vào phòng tắm nhỏ của mình và dán mắt vào khuôn mặt gầy gò, trẻ trung của bản thân trong gương. Đã có thời anh ta hai mươi tuổi, nhưng lâu lắm rồi anh ta chưa trông đẹp trai, khỏe mạnh thế này. Chẳng khác nào một kẻ lạ. Anh ta thò tay vào chỗ vòi sen, vặn nước mức nóng nhất và nhìn làn hơi che kín ảnh phản chiếu của mình.
Máy tính kêu bíp một tiếng trong lúc anh ta cởi quần áo. Tí nữa thì anh ta chẳng nghe thấy gì vì bị tiếng nước át đi, nhưng anh ta thò đầu ra khỏi phòng tắm và lại nghe thấy nó bíp phát nữa. Anh ta nhanh chóng kéo khóa bộ đồ và khóa vòi.
IAN đã tỉnh dậy.
Có nên báo với thuyền trưởng và Wolfgang không nhỉ? Không, anh ta muốn gặp IAN trước tất cả những người khác. Anh ta lại phóng về phòng đặt máy chủ.
Giao diện vẫn đang nhấp nháy như lúc anh ta rời đi. Các máy chủ vẫn còn mấy chỗ đỏ lòe, nhưng gương mặt say ngủ màu vàng đã mở mắt và đang nhìn ngó quanh quất. Đó chính là giao diện của IAN.
Paul biết con AI đang nhìn mình qua máy quay gắn trong phòng chứ không phải cặp mắt vàng rực sáng, nhưng anh ta thấy kệ. Anh ta muốn nhìn mặt nói chuyện.
Chàng kỹ sư quay sang hình chiếu chập chờn của IAN, người duy nhất anh ta háo hức được gặp lúc tham gia phi hành đoàn. Ban nãy, Paul đã mày mò sâu bên trong mã lập trình của IAN, lùng tìm thứ tắt nó đi, nhưng chẳng dò ra nổi đoạn mã lỗi chính. Anh ta biết chỉ cần tìm được đúng một dòng mà là xong mọi thứ khác sẽ tự ổn định lại. Anh ta đã thử mấy cách, nhưng xem chừng vô dụng cả. Có lẽ tại chưa cho nó đủ thời gian.
“IAN, báo cáo tình hình đi,” anh ta nói.
“Chức năng nói của tôi đã hoạt động trở lại,” nó nói. “Anh là Paul Seurat. Kỹ sư Trưởng của tàu Dormire.” “Còn mày là ai?” anh ta hỏi, sau đó nín thở.
“IAN. Intelligent Artificial Network, tức Mạng Trí tuệ Nhân tạo. Một tên viết tắt rất hay.” Hình chiếu môi nó không khớp hẳn với lời lẽ phát ra từ loa, nhưng nó vẫn đang giao tiếp. Thế là đủ rồi.
“Ừ, dân khoa học thích đùa lắm,” Paul vừa nói vừa nhìn vào hình chiếu các kết nối đằng sau gương mặt ảo của IAN. “Mày có đang hoạt động đúng chuẩn không?”
“Tôi cách rất xa ngưỡng tối ưu, nhưng tôi đã đỡ hơn. Tôi có thể quan sát được khoảng ba mươi phần trăm các máy quay của mình.” Nó ngưng lại. “Anh trông khác. Đây là một bản sao mới. Anh chết thế nào vậy? Tôi không nắm giữ thông tin ấy.”
Paul cảm thấy cơn lo lắng của mình lại rục rịch cựa quậy vì quá khứ vẫn cứ là một lỗ đen. “Mày không biết à? Tức là mày không thể cho bọn tao biết hai mươi lăm năm qua đã có những gì xảy ra ư?”
IAN ngưng lại. “Tôi đã gọi thuyền trưởng. Tôi sẽ cần báo cáo lại.”
Paul rên rỉ. Nếu nó mà báo với thuyền trưởng thì người lãnh công sẽ là nó. Đúng lúc ấy…
“Nghe anh báo tin IAN tỉnh mà tôi thấy quý hóa quá, anh Seurat à.” Katrina lạnh lùng nói trong lúc bước vào phòng đặt máy chủ.
“Nó chỉ vừa mới được bật lên thôi, thưa Thuyền trưởng” anh ta nói. “Tôi đang đánh giá tình trạng của nó trước khi gọi cô để báo cáo cho đầy đủ.”
“Giờ thì khỏi mượn anh nữa. IAN, mày đang thế nào?”
Gương mặt vàng quay sang phía thuyền trưởng. “Tôi đã được kích hoạt. Con tàu đang hoạt động ở ngưỡng tám mươi lăm phần trăm, có điều thiếu mất một lượng lớn tệp lược sử. Thực ra là thiếu mọi tệp.”
“Bọn tao biết rồi,” thuyền trưởng nạt.
Lạ lùng thay, Paul thấy mình như có nghĩa vụ bệnh vực IAN. Nhưng thay vào đó, anh ta hỏi, “IAN, mày cho bọn tao biết hướng bay và tốc độ của chúng ta đang ra sao được không?”
“Chúng ta đang bị lệch lộ trình, nhưng có vẻ ta đang chỉnh hướng dở. Tốc độ hiện thời của chúng ta chậm hơn mức chuẩn khoảng năm phần trăm… Không, năm phẩy ba chín. Chúng ta đang giảm tốc. Và quay đầu lại. Buồm từ tính đang quay theo một hướng khác.” Nó ngưng một lúc như thể đang truy cập các lệnh nội bộ. “Vâng, đúng là chúng ta lại đang bay lệch lộ trình. Thật kỳ lạ.”
“Tự nhiên bị thế à?” Paul giật mình hỏi.
“Ngay khi bị mày truy cập. IAN, có phải mày là thủ phạm không?” Katrina hỏi. “Trước khi mày tỉnh dậy, bọn tao vẫn chỉnh được lộ trình bình thường.”
“Tôi không biết. Tôi không nghĩ thế,” nó nói, giọng lẫn vẻ hồ nghi. “Tôi vẫn không thể tương tác trực tiếp với mọi hệ thống của tàu.”
“Mày ngắt tạm kết nối với hệ thống điều hướng được không?” Katrina hỏi.
IAN ngưng lại, và Paul tưởng nó đang tạm dừng để thực thi mệnh lệnh. “Không, thưa Thuyền trưởng, tôi không được phép làm thế. Tôi không thể nhượng quyền điều hướng cho phi hành đoàn, kể cả khi có lệnh từ thuyền trưởng.”
“Chúng ta đang bay lệch lộ trình. Chúng ta đang giảm tốc. Tự nhiên bị lại,” Katrina nói, cố lắm mới ghìm được sắc giận dữ trong tổng giọng.
“Để tôi xem có sửa được hướng bay của ta không.” IAN nói.
“Tao vừa bảo mày làm thế xong!” thuyền trưởng nói.
“Không hẳn, thưa Thuyền trưởng. Tối nay tôi sẽ nghiên cứu vấn đề này trong lúc tự chẩn đoán các vấn đề phần mềm mình đang gặp phải. Ngày mai tôi sẽ có một bản báo cáo hoàn chỉnh. Cô đi nghỉ đi.”
Paul tự hỏi trong những năm qua, đã bao nhiều lần IAN phớt lờ lệnh thuyền trưởng rồi. Nó nắm thẩm quyền tối thượng, phòng trường hợp những người lái tàu nảy ý làm trái nhiệm vụ.
Thuyền trưởng nghiêm mặt nhìn Paul. “Có thể ta sẽ cần tìm cách tắt nó đi nếu cứ bị lệch lộ trình mãi.”
“Thuyền trưởng ơi, nó nghe được cô đấy,” Paul thì thầm, giọng hơi run. “Với cả nó vừa chết xong, và khi thức tỉnh thì bị hổng rất nhiều ký ức, hệt như chúng ta. Cô định giết nó lần nữa à?”
Katrina không buồn hạ giọng. “Để hoàn tất nhiệm vụ, tôi sẵn sàng diệt trừ bất cứ ai cần thiết.”