Chương 29 LÂM VÂN (2)

Mưa đã ngừng rơi tự lúc nào, những tia sáng ban mai đã xuất hiện bên ngoài ô cửa sổ.

Đêm nay cũng giống với đêm sinh nhật ấy, tôi không còn là tôi của ngày hôm qua nữa, quá nhiều thứ đã mất đi, nhưng nhất thời không biết thứ đã mất đi là thứ gì. Tôi cảm thấy bản thân của hiện tại chỉ là một vỏ ngoài yếu đuối trống rỗng.

“Anh còn chịu đựng được tiếp những câu chuyện sau đây không?” Hai mắt của Đinh Nghi đỏ hoe, hơi thở nồng nặc mùi rượu.

“Không, tôi không muốn nghe nữa,” tôi đáp một cách yếu ớt.

“Chuyện này có liên quan tới Lâm Vân.”

“Lâm Vân? Cô ấy còn có thể xảy ra được chuyện gì nữa? Anh kể tiếp đi.”

Ngày thứ ba sau vụ nổ hạt nhân vĩ mô, bố của Lâm Vân tới.

Lúc này, phần lớn trong số hơn 300 sợi dây đã được thả về khí quyển. Ngay khi nam châm điện đang hút chúng lại bị cắt điện, các sợi dây đàn đều bay lên nhảy múa trong không trung rồi mau chóng trôi đi, biến mất, không để lại dấu vết. Hơn 30 sợi dây còn lại dùng để nghiên cứu được chuyển tới vị trí lưu giữ an toàn hơn. Đa số những nhân viên của căn cứ đều đã rời đi. Sa mạc Gobi, nơi đã chịu hai lần giải phóng năng lượng khổng lồ trong hai thế kỷ lại tiếp tục chìm trong im lặng.

Những người tháp tùng Đại tướng Lâm tới địa điểm vụ nổ chỉ có Đại tá Hứa Văn Thành và Đinh Nghi. So với hội nghị mới diễn ra không lâu trước đây, giờ Đại tướng Lâm nhìn tiều tụy và cũng già hơn rất nhiều. Nhưng ông vẫn có được một tinh thần mạnh mẽ.

Họ đi đến rìa của tấm gương khổng lồ được hình thành bởi phản ứng tổng hợp hạt nhân vĩ mô. Một lớp cát mỏng phủ lên mặt gương, nhưng bề mặt của nó vẫn phẳng phiu, phản chiếu đám mây bồng bềnh của Gobi, giống như một mảnh trời nằm ngay trên sa mạc, có lúc lại giống một ô cửa sổ dẫn tới thời không khác. Ba người lặng lẽ đứng thành một hàng, thời gian như ngừng trôi. Trong thế giới của tấm gương đó, thời gian vẫn trôi đi thật nhanh.

“Hãy để cát theo thời gian vùi lấp tất cả,” Đại tướng Lâm nói, một vài sợi tóc bạc trên đầu ông bay trong gió.

Chính lúc này, Lâm Vân xuất hiện.

Âm thanh lách cách của người cảnh vệ tháo chốt an toàn của khẩu súng đánh thức mọi người. Lúc họ ngẩng đầu lên, Lâm Vân đã đứng ở đầu bên kia của tấm gương khổng lồ cách họ chừng 400m. Ở khoảng cách xa như vậy, mọi người vẫn nhận ra cô ấy. Cô ấy bước lên mặt gương, đi về phía mọi người. Đại tướng Lâm và những người khác nhận ra cô ấy là thật, không phải ảo ảnh sau khi nghe thấy tiếng bước chân của cô ấy trên mặt gương. Âm thanh đó giống như tiếng kim giây chuyển động. Họ còn nhìn thấy rõ con đường được tạo thành từ những dấu chân mà cô ấy giẫm lên lớp bụi mỏng trên mặt gương. Những đám mây vẫn soi bóng trên mặt gương rộng lớn. Cô ấy giống như đang đi trên mây, thi thoảng đưa tay gạt mái tóc ngắn bị gió lạnh trên sa mạc thổi rối tung trước trán. Sau khi Lâm Vân đi hết mặt gương, mọi người nhận thấy quân trang trên người cô ấy vẫn gọn gàng và chỉnh tề như mới. Gương mặt cô ấy tái nhợt nhưng ánh mắt vẫn trong trẻo và bình tĩnh. Cuối cùng, cô ấy đứng trước mặt bố mình.

“Bố,” Lâm Vân nhẹ nhàng gọi.

“Tiểu Vân, con đã làm gì vậy?” Đại tướng Lâm trầm giọng hỏi, lộ ra vẻ buồn bã sâu sắc xen lẫn sự tuyệt vọng.

“Bố, trông bố mệt quá. Chúng ta ngồi xuống nói chuyện đi.”

Đại tướng Lâm từ từ ngồi xuống một cái thùng gỗ vốn dùng để chứa các thiết bị thí nghiệm được lính cảnh vệ mang tới. Trông ông rất mỏi mệt, có lẽ trong suốt chặng đường dài, đây là lần đầu tiên ông bộc lộ rõ vẻ mệt nhoài.

Lâm Vân khẽ gật đầu và nở nụ cười quen thuộc với Đại tá Hứa và Đinh Nghi, sau đó nói với cảnh vệ: “Tôi không có vũ khí.”

Đại tướng khoát tay về phía lính cảnh vệ, những người phía sau hạ mũi súng đang chĩa vào Lâm Vân xuống nhưng tay vẫn không rời cò súng.

“Bố, con không ngờ sức mạnh của phản ứng tổng hợp hạt nhân vĩ mô lại lớn tới vậy,” Lâm Vân nói.

“Con đã làm cho một phần ba đất nước không còn khả năng phòng thủ.”

“Vâng, thưa bố,” Lâm Vân cúi đầu xuống.

“Tiểu Vân, bố không muốn trách con, đã quá muộn rồi. Đây là điểm kết thúc của mọi chuyện. Hai ngày nay, bố luôn nghĩ xem tại sao con lại tới bước đường này?”

Lâm Vân ngước lên, nhìn bố mình: “Bố, chúng ta đã cùng nhau đi tới đây.”

Đại tướng Lâm nặng nề gật đầu: “Đúng thế, con gái. Chúng ta cùng nhau đi tới đây. Đoạn đường này không hề ngắn với con, có lẽ bắt đầu từ lúc mẹ con hy sinh.” Đại tướng nheo mắt nhìn bầu trời xanh và đám mây trên mặt gương như thể đang nhìn về quá khứ đã qua.

“Vâng, con vẫn nhớ về đêm đó. Hôm ấy là rằm Trung thu, thứ Bảy, con là đứa trẻ duy nhất ngồi lại trong khuôn viên trường mẫu giáo của quân khu. Con ngồi trên băng ghế nhỏ, tay cầm chiếc bánh trung thu được các cô giáo đưa cho, không hề ngước lên ngắm trăng mà chỉ nhìn ra cổng lớn. Cô giáo đã nói là: Con ngoan, bố có việc bận, không thể đón Vân Vân. Hôm nay, Vân Vân ngủ lại trường mẫu giáo nhé. Con đã đáp rằng: Từ trước đến nay bố chưa từng tới đón con, mẹ sẽ tới đón con. Cô liền nói: Mẹ con mất rồi. Bà ấy đã hy sinh ở biên giới phía Nam, không thể quay về đón Vân Vân được nữa. Con đã sớm biết chuyện này nhưng vẫn luôn ôm trong mình giấc mộng. Lúc ấy, giấc mộng này đã tan thành mây khói. Trong suốt quãng thời gian ấy, cánh cổng trường mẫu giáo luôn xuất hiện trong tầm mắt của con cả khi ngủ lẫn khi thức. Duy chỉ có điều khác là mẹ trong giấc mơ luôn đứng trước cổng, còn lúc tỉnh lại thì nơi ấy vắng lạnh… Đêm Trung thu ấy là bước ngoặt trong cuộc đời con. Sự cô đơn và nỗi đau trước kia đã biến thành thù hận. Hận những người đã cướp đi sinh mạng của mẹ, khiến mẹ phải bỏ lại con ở nhà trẻ đêm ấy.”

“Một tuần sau, bố tới đón con. Bố thấy con luôn giữ rịt một bao diêm nhỏ trong tay. Bao diêm đó chứa hai con ong. Cô giáo sợ con bị đốt nên muốn mang hộp diêm đi. Nhưng con đã khóc lớn, nhất quyết không đưa nó cho các cô. Sự quyết liệt khi ấy của con khiến các cô sợ hãi,” Đại tướng nói.

Lâm Vân tiếp lời bố mình: “Lúc ấy, con đã nói với bố rằng con muốn huấn luyện hai con ong này đi đốt kẻ địch, giống như họ đã dùng ong để đốt mẹ. Con còn đắc ý kể cho bố nghe những ý tưởng giết kẻ địch của con. Như con biết lợn là loài ham ăn, con muốn thả thật nhiều, thật nhiều lợn vào nơi ở của kẻ địch, để lợn ăn hết thức ăn của họ, rồi sẽ khiến họ chết vì đói. Con còn nghĩ ra một loại còi nhỏ, khi đặt nó bên ngoài phòng của kẻ địch, chiếc còi sẽ tự phát ra những âm thanh khủng bố trong đêm, dọa họ sợ chết khiếp… Con không ngừng nghĩ về những phương pháp như thế. Việc này đã trở thành trò chơi hấp dẫn chết người, khiến con vui vẻ không biết mệt.”

“Khi nhìn thấy con như vậy, bố thực sự lo lắng.”

“Vâng, sau khi nghe con nói, bố chỉ lặng lẽ nhìn, sau đó rút ra hai tấm ảnh từ trong cặp tài liệu. Hai tấm ảnh giống hệt nhau, chỉ là có một tấm bị cháy ở góc, tẩm còn lại thì có vài vệt màu nâu, sau này con mới biết đó là vết máu. Bức ảnh chụp một nhà ba người. Bố mẹ đều là sĩ quan nhưng quân phục của họ khác với của bố, họ đã đeo quân hàm khi bố còn chưa có. Đứa con gái trạc tuổi với con, là một cô nhóc xinh xắn, nước da trắng hồng, trông như búp bê sứ. Dù lớn lên ở phương Bắc nhưng con chưa từng thấy làn da nào đẹp như thế. Tóc cô bé đen nhánh và dài tới eo. Trông vô cùng đáng yêu. Mẹ cô bé cũng rất xinh đẹp, còn người bố thì vô cùng anh tuấn. Một gia đình khiến con phải ngưỡng mộ. Nhưng bố đã nói với con rằng đó là hai sĩ quan của bên địch, đều đã chết trong trận pháo kích của chúng ta. Lúc dọn dẹp hiện trường, chúng ta tìm thấy hai bức ảnh này trên thi thể của hai người đó. Bây giờ, cô bé đáng yêu đứng giữa bức ảnh không còn mẹ, cũng không còn bố nữa.”

“Bố còn nói với con rằng những người đã giết mẹ con không phải là người xấu. Họ phải làm vậy vì họ là quân nhân, họ cần làm hết chức trách của mình, giống như bố là quân nhân, cũng phải làm hết nhiệm vụ của mình là giết hết kẻ địch,” Đại tướng nói.

“Con nhớ, tất nhiên là con vẫn nhớ. Bố biết mà, đó là những năm 80 của thế kỷ trước, cách giáo dục của bố rất khác biệt và không được mọi người công nhận. Nếu như truyền ra ngoài, nó sẽ hủy hoại sự nghiệp của bố. Bố muốn khoét đi hạt giống hận thù trong con, không để cho nó nảy mầm. Từ đó, con biết bố yêu con tới nhường nào. Con vẫn luôn biết ơn cho tới tận bây giờ.”

“Nhưng cách đó không có tác dụng,” Đại tướng Lâm thở dài.

“Đúng thế, lúc ấy, con chỉ tò mò về thứ được gọi là chức trách. Chức trách có thể làm những người lính giết nhau mà không oán hận. Nhưng con không thể như thế, con vẫn hận họ, vẫn muốn để ong đốt họ.”

“Nghe những lời của con, bố rất buồn. Một đứa trẻ mất đi mẹ rồi thù hận được sinh ra từ cô đơn và buồn bã không dễ gì xóa bỏ. Chỉ có chính tình yêu của người mẹ mới có thể xóa đi sự hận thù ấy.”

“Bố nhận ra điều ấy nên có một thời gian, luôn có một người phụ nữ đến nhà mình chơi và đối xử rất tốt với con. Con và cô ấy rất hợp nhau. Nhưng con không biết tại sao cô ấy vẫn không thể trở thành mẹ kế của con.”

Đại tướng lại thở dài: “Tiểu Vân, lúc đó bố nên nghĩ cho con nhiều hơn.”

“Sau này, con dần thích nghi với cuộc sống không có mẹ. Nỗi hận thù ấu trĩ nhạt dần theo thời gian nhưng trò chơi thú vị ấy lại không hề dừng lại. Các loại vũ khí giả tưởng lớn lên cùng con. Nhưng chúng bắt đầu trở thành một phần trong cuộc sống của con là vào kỳ nghỉ hè năm ấy. Lúc ấy là kỳ nghỉ hè năm con học lớp Hai, bố phải đi đến phía Nam tham gia công tác thành lập lực lượng hải quân lục chiến. Lúc thấy con thất vọng khi nghe tin đó, bố đã mang con theo. Khi ấy, vị trí của đơn vị rất xa xôi, con đến đó nhưng không có đứa trẻ nào khác. Lúc bố đang bận rộn đi làm thì cấp dưới và đồng nghiệp của bố đã chơi với con. Họ đều là những sĩ quan trong đơn vị dã chiến, gần như không có ai từng mang theo trẻ con tới. Món đồ chơi mà họ đưa cho con nhiều nhất là vỏ đạn, đủ các kích cỡ. Con lấy chúng làm còi để thổi. Một lần, con nhìn thấy một chú rút đầu đạn từ trong kíp ra thì đã nhào tới muốn đòi lấy. Chú ấy nói đây không phải là đồ chơi trẻ con, trẻ con chỉ có thể chơi thứ không có đầu đó thôi. Con liền đáp vậy thì chú rút cái đầu đó ra rồi đưa cho con đi. Chú ấy nói nó cũng giống như những vỏ đạn mà con có thôi, chú có thể đưa cho con nhiều hơn nữa. Con nói không được, con muốn cái đã rút đầu kia cơ.”

“Tiểu Vân, con chính là người như thế, một khi thấy mục tiêu thì không bao giờ từ bỏ.”

“Chú ấy bị con làm phiền nhiều quá nên đành đồng ý, nhưng nói cái đó không dễ rút, để chú đánh bay nó đi đã. Chú ấy lắp lại đạn vào kíp, cầm khẩu tiểu liên đi ra ngoài bắn một phát chỉ thiên, sau đó chỉ vào vỏ đạn rơi xuống đất: Nào, cầm lấy đi. Con không nhặt lấy, chỉ tròn mắt hỏi đầu đạn bay đi đâu rồi ạ. Chú nói bay lên trời rồi, bay cao lắm. Con hỏi sau tiếng “pằng” rằng nó bay lên không trung rồi phải không ạ, chú ấy đáp đúng thế, Vân Vân thông minh quá, nói xong lại bắn thêm một phát chỉ thiên nữa. Con lại nghe thấy tiếng đạn rít trong không trung. Chú bảo nó bay rất nhanh, có thể xuyên thủng tấm thép mỏng! Con sờ nòng súng thấy vẫn còn ấm, những vũ khí tưởng tượng trong quá khứ bỗng trở nên thật yếu ớt. Vũ khí thực sự trước mặt con lúc đó mang sức hấp dẫn không thể cưỡng lại được.”

Đại tướng tiếp lời con gái mình: “Những người đàn ông thô lậu trong quân đội thấy một cô bé thích thú với súng lại cho rằng như vậy thật đáng yêu nên tiếp tục dùng súng để mua vui cho con. Lúc ấy, việc quản lý đạn dược trong quân đội ít nghiêm ngặt hơn so với bây giờ, rất nhiều người giải ngũ rồi vẫn có thể lấy đi vài chục viên đạn, nên họ luôn có đủ đạn cho con chơi. Sau cùng, mọi chuyện diễn biến tới mức họ để con bắn súng, ban đầu chỉ giúp con học cách cầm súng, sau đó để con tự chơi với nó. Bố biết nhưng không để tâm. Lúc kỳ nghỉ hè kết thúc, con đã biết đặt súng tiểu liên xuống đất và bắn rồi.”

“Khi ấy, con ôm súng, cảm nhận được rung động của nó lúc bắn, giống như những cô bé khác ôm búp bê. Sau này, con lại nhìn thấy súng máy hạng nặng và hạng nhẹ trên bãi tập, âm thanh đáng lẽ làm con đinh tai nhức óc hóa ra lại trở thành một bài hát vui nhộn…Tới cuối kỳ nghỉ, con không còn phải bịt tai khi lựu đạn nổ và súng bắn nữa.”

“Những kỳ nghỉ sau này, bố cũng thường xuyên đưa con tới tiền tuyến, chủ yếu là do muốn gần con nhiều hơn. Đồng thời, bố cũng cảm thấy quân đội tuy không phải là nơi dành cho trẻ con nhưng rốt cục vẫn là một môi trường tương đối đơn giản, nghĩ rằng con ở đó cũng không có gì hại cả. Nhưng bố đã sai rồi.”

“Trong những kỳ nghỉ ấy, con được tiếp xúc nhiều hơn với vũ khí. Các sĩ quan và chiến sĩ trong căn cứ đều thích để con chơi với những thứ đó. Vũ khí là niềm tự hào của họ, và dựa vào ký ức trong tuổi thơ trước kia của họ, vũ khí cũng là món đồ chơi tốt nhất cho một đứa trẻ. Trong khi những đứa trẻ khác chỉ được chơi với súng đồ chơi thì con hạnh phúc hơn chúng biết bao. Dạy trẻ con bắn súng cũng khiến họ cảm thấy vui vẻ, chỉ cần chú ý tới sự an toàn là được.”

“Đúng thế, bố vẫn nhớ đó là những ngày đầu mới thành lập đơn vị lục chiến, việc huấn luyện bằng đạn thật rất thường xuyên. Ngoài việc được tự thao tác các loại vũ khí nhẹ, con còn được thấy các vũ khí hạng nặng khác bắn đạn thật, như xe tăng, đại bác và tàu chiến… Con thấy đại bác trên tàu chiến bắn phá bên kia, nhìn thấy máy bay ném bom thả hàng loạt bom xuống các mục tiêu trên biển từ trên ngọn núi ven biển…”

“Bố à, điều làm con khắc cốt ghi tâm nhất là lần đầu tiên con thấy súng phun lửa. Con đã rất phấn khích trước con rồng gào thét tạo ra biển lửa. Một trung tá trong đơn vị đã nói với con: Vân Vân, con biết thứ gì đáng sợ nhất trên chiến trường không? Không phải súng hay đại bác, mà là thứ này. Trên chiến trận phía Nam, một chiến hữu của chú đã bị nó đốt, sau đó, khi chạm vào da của cậu ấy thì da sẽ rời ra, sống không bằng chết. Trong bệnh viện dã chiến, cậu ấy đã tự sát bằng súng nhân lúc không ai để ý. Nghe chú ấy nói thế, con nhớ tới hình ảnh cuối cùng của mẹ ở bệnh viện. Da toàn thân bị mưng mủ, ngón tay sưng tấy thâm đen nên không thể dùng súng để tự sát được… Trải nghiệm này có thể khiến một số người tránh xa vũ khí suốt đời, nhưng cũng khiến người ta bị mê hoặc. Con thuộc nhóm người phía sau. Những cỗ máy đáng sợ tiềm ẩn sức mạnh to lớn. Đó chính là sức mạnh đã mê hoặc con hơn bất kỳ loại ma túy nào.”

“Tiểu Vân, bố từng quan sát ảnh hưởng của vũ khí đối với con nhưng lại không để tâm nhiều. Cho tới một đợt huấn luyện trên một trường bắn ở bãi biển, đó là một hạng mục có mục tiêu là dùng súng máy để bắn các mục tiêu gần bờ. Hạng mục này rất khó, mục tiêu trên biển không cố định, khi súng máy hạng nhẹ bắn trên bãi biển, giá của súng dễ bị ngập trong cát. Kết quả là thành tích của các chiến sĩ đều không tốt. Đại đội trưởng hét lên: Lũ rác rưởi. Bây giờ, tôi sẽ cho các cậu thấy mình không bằng một bé gái! Tới đây, Vân Vân, khiến đám phế thải này mở mắt ra nhìn cho rõ đi.”

“Vì thế, con nằm trên bãi cát, bắn hai loạt đạn, kết quả rất xuất sắc.”

“Khi ấy, bố nhìn khẩu súng máy phun lửa rung từng nhịp trong đôi tay bé nhỏ trắng trẻo của con. Đó chỉ là đôi tay của một cô bé mười hai tuổi. Bố còn thấy khói bốc ra từ nòng súng thổi tung mái tóc trên vầng trán của con. Bố thấy đôi mắt to tròn của con ánh lên ngọn lửa từ miệng súng, còn có sự phấn khích và vui vẻ trong đó… Tiểu Vân, bố đã kinh hãi, thực sự kinh hãi. Bố không biết tại sao con gái mình lại trở nên như vậy.”

“Bố lôi con đi trong tiếng reo hò của lính thủy đánh bộ. Bố tức giận nói với tất cả mọi người: Sau này không được để con gái tôi chạm vào súng! Bố, đó là lần đầu tiên con thấy bố tức giận như thế. Sau này, bố không đưa con tới doanh trại nữa. Bố dành nhiều thời gian ở nhà với con, ngay cả khi việc này ảnh hưởng tới công việc của bố. Bố dẫn dắt con tới âm nhạc, nghệ thuật và văn học. Ban đầu đều là những tri thức dễ dàng, sau đó thì có chiều sâu và kinh điển hơn.”

“Bố muốn trau dồi cho con về thẩm mỹ của một bé gái bình thường, điều chỉnh cảm xúc của con ra khỏi xu hướng kinh khủng đó.”

“Bố đã làm được, bố ạ, và cũng chỉ có bố mới làm được như vậy. Khi ấy, những đồng nghiệp xung quanh bố không ai có được khả năng đó. Học vấn uyên thâm của bố luôn là điều mà con ngưỡng mộ. Bố bỏ ra nhiều tâm huyết với con, lòng biết ơn của con không thể nói hết bằng lời. Nhưng bố ơi, bố trồng một đóa hoa xinh đẹp trong trái tim của con nhưng lại không xem thổ nhưỡng nơi đó ra sao. Đất của nơi đấy không thể thay đổi được nữa rồi. Đúng thế, khi lớn lên, nhận thức và sự nhạy cảm của con đối với vẻ đẹp của âm nhạc, văn học và nghệ thuật đã vượt xa so với bạn bè cùng trang lứa. Khả năng này rất có ý nghĩa với con, khiến con cảm nhận được sâu sắc hơn nữa vẻ đẹp của vũ khí. Con nhận ra rằng vẻ đẹp hình thành nên tính cách của đa số mọi người đều thật yếu ớt. Vẻ đẹp thực sự sẽ có sức mạnh bên trong để hỗ trợ. Vẻ đẹp ấy thể hiện bản thân qua sự sợ hãi và tàn nhẫn sẽ càng sâu sắc hơn. Bố có thể lấy được sức mạnh từ vẻ đẹp, và cũng có thể chết dưới vẻ đẹp đó. Vũ khí thể hiện vẻ đẹp này theo cách tinh tế nhất. Kể từ đó, niềm đam mê của con với vũ khí đã nâng tầm lên mỹ học và triết học. Khi ấy, con lên cấp ba. Bố đừng buồn vì sự thăng hoa ấy. Đó là nhờ bố giúp con hoàn thành được.”

“Nhưng, Tiểu Vân này, sao con lại đi tới bước đường này? Có lẽ vũ khí đã khiến con trở nên lạnh lùng, nhưng sao lại điên cuồng như này được?”

“Bố, sau khi con lên cấp ba, thời gian bố và con ở bên nhau ngày càng ít. Đến khi con bước chân vào quân đội, cơ hội tiếp xúc của hai bố con ta càng ít hơn. Bố không biết những chuyện xảy ra trong thời gian này. Giống như một chuyện liên quan tới mẹ mà trước giờ con chưa từng nói với bố.”

“Chuyện liên quan tới mẹ sao? Bà ấy đã mất hơn chục năm rồi.”

“Đúng thế, việc đó ảnh hưởng rất sâu sắc tới con.”

Thế là, trong những làn gió lạnh ở sa mạc Gobi, giữa bầu trời đầy mây và tấm gương phản chiếu lại hình ảnh của nó, Đại tá Hứa và Đinh Nghi đã cùng Đại tướng Lâm nghe được một câu chuyện khủng khiếp.

“Bố biết loài ong giết chết mẹ không phải động vật bản địa, chúng sống ở vĩ độ cao hơn nhiều. Điều kỳ lạ là, trong khu rừng mưa nhiệt đới ở tiền tuyến, các loài ong địa phương rất phong phú, tại sao phải dùng loài ong đến từ phương Bắc xa xôi để làm vũ khí? Chưa kể, đó là một loài ong rất bình thường, không tấn công người theo nhóm, cũng không có độc tính cao. Những cuộc tấn công như vậy xuất hiện vài lần ở tiền tuyến, dẫn tới một số thương vong nhưng chiến tranh đã kết thúc quá nhanh. Câu chuyện này không thu hút được quá nhiều sự chú ý.

Lúc học thạc sĩ, con thường truy cập diễn đàn về vũ khí trên trang web Jane Yearbooks*. Ba năm trước, con làm quen được với một phụ nữ người Nga trên đó. Bà ấy không tiết lộ quá nhiều thông tin về bản thân nhưng từ những cuộc trò chuyện, con thấy bà ấy không phải một người đam mê vũ khí nghiệp dư mà là một chuyên gia có trình độ cao. Chuyên ngành của bà ấy là kỹ thuật sinh học, khác xa với ngành học con đang theo, nhưng bà ấy có quan điểm rất sâu sắc về lý thuyết chung của vũ khí khái niệm mới. Chúng con nói chuyện hợp rơ và thiết lập được mối quan hệ lâu dài, mỗi lần lên mạng là nói chuyện với nhau tới vài tiếng đồng hồ. Hai tháng sau, bà ấy nói với con rằng mình đã tham gia một nhóm khảo sát thuộc một tổ chức quốc tế, tới bán đảo Đông Dương để quan sát xem vũ khí hóa học của quân đội Mỹ trong thời kỳ chiến tranh tại Việt Nam đã ảnh hưởng lâu dài gì tới sinh thái của khu vực, và rủ con đi cùng. Khi ấy vừa hay là nghỉ hè, con liền đồng ý. Lúc gặp nhau ở Hà Nội, con phát hiện bà ấy hoàn toàn khác trong trí tưởng tượng của con: Bà ấy ngoài bốn mươi tuổi, thân hình gầy gò, không hề có dáng vẻ cao to của người Nga. Bà ấy mang vẻ đẹp sâu sắc mà thời gian cũng không thể che lấp được. Khi đi cùng bà ấy, con cảm nhận được một sự ấm áp và thoải mái. Chúng con đã theo đoàn quan sát bắt đầu chuyến đi gian khổ, tới đường mòn Hồ Chí Minh, nơi quân đội Mỹ rải chất độc màu da cam, cho tới rừng rậm ở Lào, nơi vẫn còn dấu vết của vũ khí hóa học. Con nhận ra bà ấy là một người rất tận tâm, luôn mang theo một sứ mệnh và tinh thần xả thân trong công việc. Tật xấu duy nhất của bà ấy chính là rượu. Khi uống, bà ấy không còn lý trí gì nữa. Bọn con rất nhanh chóng trở thành bạn bè của nhau, sau mấy lần uống, bà ấy rời rạc kể cho con nghe những trải nghiệm của mình.

Và con biết được rằng Liên Xô cũ từng thành lập một căn cứ nghiên cứu vũ khí khái niệm mới ngay từ đầu những năm 60, được gọi là “Ủy ban Kế hoạch trường kỳ Vũ trang thuộc Tổng tham mưu”. Bà ấy và chồng làm việc ở phòng Sinh hóa trong căn cứ ấy. Con rất tò mò muốn biết căn cứ ấy đã làm được những gì. Khi hỏi những điều đó, con phát hiện đầu óc bà ấy dù say rượu nhưng vẫn rất tỉnh táo, một chữ cũng không hé. Vừa nhìn đã biết đây là một người đã trải qua một thời gian dài ở trong căn cứ nghiên cứu tuyệt mật của quân đội. Sau này, con gặng hỏi rất nhiều, cuối cùng, bà ấy đã tiết lộ một điều: Căn cứ ấy từng nghiên cứu những người có khả năng đặc biệt. Thử nghiệm này đã giúp họ phát hiện ra tàu ngầm hạt nhân của NATO dưới lòng đại dương sâu thẳm. Nhưng việc này không còn là bí mật nữa mà trở thành trò cười trong lĩnh vực nghiên cứu nghiêm túc. Thế nhưng, qua chuyện này, con biết được rằng tư tưởng của căn cứ ấy rất linh hoạt, không hề cứng nhắc như phương thức tư duy của căn cứ 3141.

Sau khi chiến tranh lạnh kết thúc, căn cứ bị giải tán, hơn nữa tình hình quân đội khi ấy rất bất ổn. Những nhân viên nghiên cứu trước đây phải cởi bỏ quân phục để ra ngoài xã hội mưu sinh. Nhưng họ lập tức phát hiện ra thời buổi bất giờ rất khó khăn. Một số cơ sở tương tự như vậy ở phương Tây nhân cơ hội này đã đưa ra các điều kiện hậu đãi để chiêu mộ nhân tài. Chồng của bà ấy mau chóng giải ngũ, sau khi rời quân đội, ông ấy đã nhận được một lời mời làm việc với mức lương rất cao từ DuPont*. Đối phương hứa rằng nếu bà ấy cũng tới thì sẽ nhận được mức đãi ngộ tương đương, điều kiện trao đổi là thông tin về nghiên cứu vũ khí khái niệm mới. Hai người họ nảy ra một cuộc tranh cãi căng thẳng, bà ấy thể hiện rõ lập trường của mình không phải là người sống mơ mộng, bà ấy rất muốn thoát khỏi cuộc sống nghèo túng trước mắt, cũng muốn có một nơi ở thoải mái và một biệt thự có hồ bơi, cũng muốn hàng năm đi du lịch ở Skandinavia, muốn cô con gái duy nhất của họ được học hành tử tế, sau đó trở thành một nhà khoa học. Điều kiện nghiên cứu ưu việt mà bên kia đề xuất luôn là khao khát của bà. Nếu là một nhà nghiên cứu dự án dân sự hoặc nghiên cứu dự án quân sự thông thường thì bà ấy sẽ không do dự mà liền đồng ý. Nhưng một vài thứ mà họ nghiên cứu không còn là vũ khí thuần túy có thể công khai trao đổi về học thuật nữa. Chúng gần với hiện thực, tiên tiến về công nghệ và có sức mạnh tiềm năng khổng lồ về quân sự. Chúng có thể quyết định sức mạnh quân sự của các quốc gia trên thế giới. Vì thế, bà ấy không thể giương mắt nhìn tâm huyết hơn nửa đời người của mình một ngày nào đó sẽ chống lại Tổ quốc. Chồng của bà ấy nói bà ấy thật nực cười. Tổ quốc là đâu? Tổ tiên của ông ta là người Ukraine, còn tổ tiên của bà là người Nga. Tổ quốc trong lòng bà đã bị cắt xẻ thành nhiều nước rồi. Một vài nước từng ở trong đó giờ gần như đã trở thành kẻ thù của nhau. Cuối cùng, chồng bà ấy bỏ đi, cô con gái cũng đi theo ông chồng. Cuộc sống sau này của bà ấy chỉ cô độc một mình.

Do đó, tình cảm thân thiết giữa con và bà ấy ngày càng sâu sắc. Con nói với bà ấy rằng mẹ mình đã hy sinh trong chiến tranh hồi con vẫn còn nhỏ. Sau đó, con luôn sống với người mẹ trong ký ức, cho tới gần đây, người mẹ trong tâm trí của con không trẻ như thế nữa. Đó là lúc con nhận ra thời gian đã trôi qua, con bắt đầu cố gắng miêu tả hình ảnh của mẹ khi già hơn trong tâm trí nhưng không thể nào tưởng tượng nổi. Cho tới khi con nhìn thấy bà ấy, hình ảnh của mẹ hiện lên thật rõ nét. Con tin rằng nếu mẹ còn sống tới bây giờ thì cũng giống như bà ấy. Nghe con nói xong, bà ấy liền ôm lấy con và òa khóc, vừa khóc, bà ấy vừa kể cho con nghe rằng, sáu năm trước, con gái của bà ấy đã dùng ma túy quá liều cùng người yêu, tới khi phát hiện thì cả hai đã chết trong biệt thự cao cấp ở Nevada.

Sau khi chia tay, bọn con quan tâm tới nhau nhiều hơn. Khi con và Tiến sĩ Trần tới Siberia vì sét hòn, lúc đi qua Moskva, con đã tới gặp bà ấy. Niềm vui của bà ấy khi gặp được con, chắc bố có thể tưởng tượng được. Bà ấy vẫn cô độc một mình trong căn hộ chung cư cũ kỹ lạnh lẽo và uống nhiều rượu hơn, dường như cả ngày đều chìm trong men rượu, nửa tỉnh nửa say. Sau khi gặp được con, bà ấy không ngừng nói: Để bác cho cháu xem cái này. Bác nhất định phải cho cháu xem cái này… Bà ấy hất đống báo cũ ra, phía dưới giấu một bể được niêm phong kín mít có hình dạng khác thường. Bà ấy nói với con rằng đó là một bể chứa nitrogen lỏng ở nhiệt độ siêu thấp. Hầu hết số tiền lương hưu ít ỏi của bà ấy đều đổ vào đây, bổ sung nitrogen định kỳ. Con rất ngạc nhiên khi trong nhà của bà ấy có một thứ như vậy. Con đã hỏi bà ấy thứ được cất trữ trong đó là cái gì. Bà ấy bảo đó là đứa con tinh thần của mình trong hai mươi năm nay.

Bà ấy nói rằng, đầu những năm 70 của thế kỷ trước, căn cứ nghiên cứu vũ khí khái niệm mới của Liên Xô cũ từng tiến hành một cuộc điều tra phạm vi toàn cầu. Nội dung là thu thập các ý tưởng và thực tiễn về vũ khí khái niệm mới ở mọi nơi. Đầu tiên là ý tưởng, phạm vi thu thập rất lớn, cơ quan tình báo chuyên nghiệp đã cử rất nhiều người đi nước ngoài để thực hiện nhiệm vụ này. Hoạt động này có lúc trở thành lố bịch. Một vài nhân viên nghiên cứu trong căn cứ đã xem đi xem lại loạt phim 007, cố gắng nắm bắt manh mối về vũ khí khái niệm mới của phương Tây từ bộ phim. Mặt khác, việc thu thập thực tiễn về các loại vũ khí khái niệm mới diễn ra trong cục diện chiến tranh, bắt đầu là chiến tranh ở Việt Nam. Những bẫy làm bằng tre trúc trong dân gian Việt Nam đã được quan sát kỹ lưỡng về hiệu quả sử dụng trong chiến trường. Điều khiến bà ấy và các đồng nghiệp chú ý tới đầu tiên chính là việc một số đội du kích phía Nam đã sử dụng ong làm vũ khí*. Ban đầu, họ nghe được thông tin này trên một vài bản tin, vì thể, bà ấy đã tới Việt Nam để thực hiện một chuyến đi đặc biệt. Khi Mỹ đang có ý định từ bỏ chiến trường Việt Nam, chính quyền Sài Gòn sụp đổ, cuộc chiến tranh du kích ở phía Nam đã phát triển thành một cuộc chiến quy mô lớn. Phương thức tác chiến mà bà ấy muốn điều tra không còn tồn tại nữa. Nhưng bà ấy vẫn tiếp cận được rất nhiều lính du kích, tìm hiểu được hiệu quả của loại vũ khí này trên chiến trường, bà ấy phát hiện ra rằng các bản tin đã phóng đại quá mức. Những người lính du kích đã từng sử dụng loại vũ khí này mà bà ấy tiếp cận được đều thừa nhận rằng loại vũ khí này không tạo ra chết chóc. Tác dụng thực sự của nó phần nhiều là về tâm lý, làm cho lính Mỹ cảm thấy sợ hãi hơn khi tiến vào một vùng đất xa lạ.

Nhưng bà ấy đã được truyền cảm hứng. Sau khi về nước, họ bắt đầu sử dụng kỹ thuật gen để biến đổi những con ong. Đây có lẽ là ứng dụng công nghệ gen sớm nhất trên thế giới. Tuy nhiên, trong mấy năm đầu, họ không đạt được thành tựu nào, bởi vì ngành Sinh học phân tử của thế giới vẫn còn sơ khai. Hơn nữa, đàn áp chính trị lên khoa học di truyền những năm đầu ở Nga đã khiến công nghệ này thụt lùi so với trình độ của thế giới. Tới tận đầu những năm 80, họ mới đạt được đột phá mang tính quyết định: Lai tạo ra những con ong hung hãn và có độc tính cao. Bộ trưởng Quốc phòng đã đích thân theo dõi cuộc thử nghiệm tấn công của bọn họ. Trong khi thử nghiệm, một con ong đã đốt chết một con bò đực. Điều này đã tạo ấn tượng sâu sắc với Bộ trưởng, vì là người chủ trì của dự án nên bà ấy được trao tặng Huân chương Cờ đỏ*. Sau đó, dự án này được đầu tư mạnh để nghiên cứu sâu hơn về loài ong chiến đấu trong thực chiến. Đầu tiên, họ đạt được đột phá trong nhận thức, loài ong lai tạo mới cực kỳ nhạy cảm với một số loại hóa chất. Chỉ cần bên ta phủ một lượng nhỏ chất nhận biết này thì đã có thể tránh được công kích. Tiếp đó, ngoài việc tạo ra một loài ong có độc tính cực cao thì họ còn tạo ra thêm một loài ong khác. Độc tính của loài này cũng mạnh tương đương nhưng người bị đốt phải sau năm đến mười ngày mới tử vong. Việc này sẽ tạo thêm gánh nặng cho đối phương… Bể chứa nitrogen lỏng ấy đang cất giữ tế bào phôi thai của một trăm nghìn con ong tấn công.”

Nói tới đây, Lâm Vân thở hắt ra một hơi dài, giọng run rẩy: “Bố biết cảm giác của con khi nghe được điều đó không? Trước mắt con tối sầm lại, gần như muốn xỉu đi. Nhưng con vẫn ôm vận may tiếp tục hỏi bà ấy rằng thứ này từng được dùng trong thực chiến chưa? Thực ra, con đã biết câu trả lời rồi. Bà ấy không để ý tới con, mạnh mẽ kể tiếp: Khi ấy, do chiến tranh Campuchia và xung đột biên giới ở Trung Quốc, người Việt Nam đã yêu cầu viện trợ vũ khí từ Liên Xô, Chính phủ đã đáp ứng yêu cầu của họ. Vào thời điểm đó, Tổng Bí thư đã đảm bảo với các tướng lĩnh Việt Nam rằng sẽ cung cấp hệ thống vũ khí tối tân nhất, chính là ám chỉ đàn ong tấn công đó. Lúc này, họ đã phái bà ấy mang theo một lô gồm 100.000 con ong tấn công đầu tiên sang Việt Nam. Khi người Việt Nam nhìn thấy hệ thống vũ khí tối tân mà họ đang cần là một đàn ong, họ đã rất tức giận, cho rằng Liên Xô lừa dối những đồng chí cùng chiến tuyến với mình. Khi ấy, quả thực các lãnh đạo cao nhất cũng muốn làm qua loa, nhưng bà ấy không cho là vậy. Người Việt Nam vào thời điểm ấy không hiểu gì nhiều về sức mạnh của đàn ong nhưng đúng là họ đã từng sử dụng nó trên chiến trường, đồng thời cử một lực lượng đặc chủng thuộc cơ quan tình báo quân sự thực hiện việc này. Trước khi trận chiến bắt đầu, bà ấy đã huấn luyện nhóm người này một tuần, sau đó cùng họ ra tiền tuyến. Con đã rụt rè hỏi bà ấy rằng đó là tiền tuyến ở đâu? Campuchia sao? Con vẫn ôm tia hy vọng đáng thương. Bà ấy trả lời: Không phải Campuchia, Việt Nam đang thắng thế ở mặt trận đó. Đó là mặt trận phía Bắc, để đối phó với bên cháu. Lúc đó, con sợ hãi mở to mắt nhìn bà ấy, hỏi: Vậy bác, bác có tới biên giới Việt Trung không? Bà ấy đáp có. Đương nhiên là bà ấy không ở tuyến xung phong. Bà ấy tới Lạng Sơn, nhìn những chàng trai gầy gò phủ một lớp chất nhận biết lên cổ áo. Năm người một nhóm, mang theo 2000 con ong tấn công tới tiền tuyến…

Đến lúc đó, bà ấy nhận thấy điều khác thường ở con và hỏi: Cháu sao thế? Những gì chúng ta làm là nghiên cứu những thứ mang tính tấn công, tất cả đều là tấn công thử nghiệm. Khi chiến tranh kết thúc, họ đâu có tiêu diệt được hết mấy người các cháu. Bà ấy nói rất nhẹ nhàng, giống như đang nói về một trận bóng. Nếu đây là một cuộc nói chuyện giữa những quân nhân thì con đã thất bại rồi. Con chuyển sang nói về trận ở đảo Trân Bảo. Chúng con vẫn thong thả trò chuyện. Con không muốn nói về cái chết của mẹ với bà ấy. Trước ánh mắt ngạc nhiên của bà ấy, con chạy ra ngoài. Bà ấy đuổi theo và ôm con, khẩn cầu nói với con rằng hãy nói cho bà ấy biết mình đã sai ở đâu. Nhưng con gạt bà ấy ra, một mình lang thang trên con phố lớn lạnh giá. Đêm ấy, tuyết rơi rất dày, con cảm thấy thế giới này thật độc ác. Sau đó, một chiếc xe cảnh sát chuyên bắt người say xỉn đưa con về khách sạn…

Sau khi về nước, con nhận được một e-mail từ bà ấy, nội dung như này: Vân, bác không biết mình đã làm tổn thương cháu từ khi nào. Sau khi cháu rời đi, bác đã mấy đêm không ngủ nằm suy nghĩ nhưng vẫn không nghĩ ra. Nhưng bác có thể khẳng định rằng chuyện đó có liên quan tới đàn ong. Nếu cháu chỉ là một cô gái bình thường thì bác sẽ không bao giờ tiết lộ chuyện này. Nhưng cháu với bác giống nhau, đều là những người lính nghiên cứu vũ khí khái niệm mới. Chúng ta theo đuổi cùng một mục đích nên bác mới nói ra tất cả. Đêm cháu bật khóc rồi bỏ chạy, trái tim bác như thể bị dao cắt. Sau khi trở về nhà, bác đã mở nắp bể chứa nitrogen lỏng ra, nhìn màn sương trắng hóa lỏng bốc lên trôi vào không khí. Trong lúc hỗn loạn khi căn cứ bị giải tán, hàng triệu tế bào phôi của ong tấn công đã chết do quản lý yếu kém. Những gì cháu thấy là một bể dự trữ tế bào phôi của ong tấn công. Lúc ấy, bác đã ngồi nghĩ rất lâu, để đám nitrogen lỏng đó bay hơi hết. Với mùa đông khắc nghiệt ở Nga thì những tế bào này sẽ chết rất nhanh. Bác đã hủy hoại tâm huyết hai mươi năm của mình, giấc mộng đã tàn phá năm tháng thanh xuân của bác. Nó là thứ mà cô gái Trung Quốc dễ thương hơn cả con gái của bác căm ghét. Khi làn sương mù nitrogen bay đi, căn nhà bác vốn lạnh lẽo lại càng lạnh lẽo thêm. Cái giá lạnh đã khiến bác tỉnh lại. Và bác nhận ra thứ đang được cất giữ trong cái bể này không thuộc về cá nhân mình. Một tỷ rúp Nga đã được đầu tư vào nó, đó là máu và mồ hôi của nhân dân Liên Xô. Nghĩ tới đây, bác đóng chặt nắp lại. Sau này, bác sẽ dùng cả sinh mạng của mình để bảo vệ nó, giao nó cho người mà bác nên giao.

Vân à, hai người phụ nữ chúng ta, vì lý tưởng và tín ngưỡng, vì Tổ quốc, chúng ta đã dấn thân vào con đường mà phụ nữ không nên đi. Bác đã đi trên con đường này lâu hơn cháu, vì thế bác biết nhiều hơn sự nguy hiểm của nó. Các sức mạnh trong tự nhiên, kể cả những sức mạnh bị chúng ta coi là yếu đuối và vô hại nhất, đều có thể trở thành vũ khí hủy diệt sự sống. Trong số đó, một vài loại tàn ác và khủng khiếp tới mức cháu không thể tưởng tượng được. Nhưng bác, một người phụ nữ được cháu coi như mẹ mình, cần phải nói với cháu một điều rằng đường chúng ta đi không sai. Bác không hối hận về cuộc đời mình. Hy vọng cháu tới tuổi của bác cũng sẽ cảm thấy như vậy. Con gái à, bác đã chuyển tới một nơi mà cháu không biết, sau này bác sẽ không liên lạc với cháu nữa. Trước khi từ biệt, bác sẽ không gửi cho cháu những lời chúc sáo rỗng. Chúc phúc không có ý nghĩa gì đối với một người lính. Bác chỉ cảnh báo cháu rằng: Một ngày nào đó, những thứ đáng sợ ấy có thể rơi xuống đầu đồng bào và người thân của chúng ta, rơi vào làn da mỏng manh của đứa trẻ nằm trong lòng cháu. Cách tốt nhất để ngăn điều đó xảy ra chính là tạo ra loại vũ khí đó trước kẻ địch và kẻ thù tiềm năng! Con gái à, đây là tất cả những gì mẹ gửi cho con.”

Bằng cách này, Lâm Vân đã tiết lộ thế giới tinh thần mà cô che giấu kỹ càng suốt bao lâu nay. Khi mọi người vẫn còn đang kinh ngạc và im lặng, cô ấy đã thấy mình được giải phóng. Lúc này, mặt trời lặn xuống phía Tây, lại một buổi hoàng hôn trên sa mạc Gobi. Mặt trời chiếu lên tấm gương, phủ lên cơ thể mọi người một lớp ánh vàng rực rỡ.

“Con gái, mọi sự đã rồi. Bây giờ chúng ta phải chịu trách nhiệm.” Đại tướng Lâm chậm rãi ra lệnh: “Hãy tháo quân hàm và huy hiệu xuống. Bây giờ, cô là tội phạm, không còn là người lính nữa.”

Lúc này, mặt trời đã buông xuống đường chân trời, tấm gương khổng lồ tối đi, giống như hai đồng tử của Lâm Vân. Nỗi buồn và tuyệt vọng nơi cô cũng vô bờ bến như sa mạc này khi đêm xuống. Nhìn cô ấy, bên tại Đinh Nghi lại vang lên những lời cô từng nói trước mộ của Trương Bân: “Tôi lớn lên trong quân đội. Ngoại trừ quân đội, tôi không biết dốc hết tâm sức của mình vào nơi nào khác nữa, và cả ai khác nữa.”

Lâm Vân đưa tay phải lên, kéo quân hàm Thiếu tá trên vai. Hành động này của cô ấy không giống như tháo nó xuống mà muốn vuốt ve nó hơn.

Đinh Nghi nhận thấy sau khi cánh tay của Lâm Vân giơ lên để lại một vệt đuôi.

Khi tay của Lâm Vân chạm vào quân hàm, mọi thứ như dừng lại. Đây là hình ảnh cuối cùng mà cô ấy để lại cho thế giới. Sau đó, cơ thể cô ấy dần trở nên trong suốt, nhanh chóng trở thành một cái bóng lấp lánh. Cuối cùng, Lâm Vân trong trạng thái lượng tử đã tiêu tan.

[Rừng vàng hai ngả chia đôi,

Tiếc thay lại phải theo một lối,

Nhưng chúng ta đã lựa chọn

Con đường ít dấu chân người,

Và từ đây, cuộc đời chúng ta đã được định đoạt.

…]