Chương 12 Thứ Hai 11 tháng Năm

Thứ Hai sau đó, Simei cho họp ban biên tập. "Costanza, trong bài báo về gái mại dâm, anh dùng những cụm từ như 'dụ', 'đéo'; lại còn tả cảnh một ả điếm chửi 'xéo mẹ mày đi' nữa chứ."

Costanza phản đối: "Nhưng nó là như thế mà. Giờ ai cũng dùng từ đệm, cả trên ti vi, cả các quý cô quý bà cũng nói tục chẳng kém."

"Chúng ta không quan tâm tới tầng lớp thượng lưu dùng ngôn ngữ thế nào. Chúng ta phải nghĩ tới các độc giả còn giật mình khi nghe những từ tục như thế chứ. Phải nói giảm, nói tránh đi. Colonna, anh thấy sao?"

Tôi đành can thiệp: "Ta hoàn toàn có thể nói 'cái quái gì', hay ai đó rất bực tức nói 'biến đi' chẳng hạn."

Braggadocio cười khẩy: "Chẳng biết đi đâu nữa".

"Đi đâu làm gì không phải việc của chúng ta." Simei cắt luôn.

Sau đó chúng tôi bàn việc khác. Một tiếng sau đó buổi họp kết thúc, Maia kéo tôi và Braggadocio sang một bên, nói: "Giờ tôi chẳng dám nêu ý kiến trong cuộc họp nữa, vì tôi nói gì cũng sai cả, nhưng theo tôi cần phải cho đăng một cuốn sổ tay tham khảo thay thế."

"Thay thế cái gì?" Braggadocio hỏi.

"Thay những từ tục mà ta nhắc tới chứ còn gì nữa."

"Ta nhắc tới chúng cả tiếng đồng hồ trước đây rồi còn gì!" Braggadocio thốt lên, mắt liếc nhìn tôi tỏ ý "Thấy chưa, đã bảo là cô ta lúc nào cũng vậy mà."

Tôi dịu giọng hòa giải với hắn ta: "Bỏ qua chi tiết ấy đi, nếu cô ấy vẫn nghĩ tới chúng thì biết làm sao... Maia, cô nói rõ ý tưởng của mình ra xem nào."

"Sẽ rất hay nếu như thay vì suốt ngày đệm từ 'đéo' để tỏ ý ngạc nhiên, hay giận dữ, hay phản đối, tóm lại là để bày tỏ bất kỳ tâm trạng nào, ta có thể nói: 'cái éo gì', 'éo gì nữa' ".

Braggadocio thốt lên: "Cô điên thật rồi. Colonna, anh có thể sang bàn làm việc của tôi được không. Tôi muốn cho anh xem một thứ."

Tôi vừa quay đi cùng Braggadocio, vừa nháy mắt với Maia. Chứng tự kỷ chỉ khiến tôi thấy cô nàng đáng yêu hơn mà thôi.

Trời đã tối, tất cả những người khác đi về hết cả rồi. Dưới ánh đèn bàn, Braggadocio rải trên bàn làm việc một đống ảnh, khoanh cả hai cánh tay quanh đống tài liệu như thể không muốn ai thấy đuợc chúng, rồi bắt đầu: "Colonna, hãy xem các tài liệu mà tôi tìm được trong kho luu trữ này. Một ngày sau khi cái xác của Mussolini bị treo trên quảng trường Loreto, nó được đem tới Viện Y học pháp lý tại trường đại học để khám nghiệm tử thi. Đây là bản báo cáo của bác sĩ."

Viện Y học pháp lý và Bảo hiểm thuộc trường Đại học Regia Milano, Giáo sư Mario Cattabeni, Báo cáo khám nghiệm tử thi số 7241, tiến hành ngày 30 tháng Tư năm 1945, Thi hài của Benito Mussolini, chết ngày 28 tháng Tư năm 1945. Cái xác được đặt trên bàn giải phẫu, không phủ quần áo. Cân nặng: 72 ký. Chiều cao: 166 cm; đo tương đối vì đầu đã bị biến dạng bởi các chấn thương nghiêm trọng. Khuôn mặt bị biến dạng do đạn sát thương và các vết bầm giập, khiến không thể nhận dạng được đặc điểm. Không thể thực hiện đo đạc các phần của đầu bởi xương sọ bị gãy rạn do chấn thương...

"Bỏ qua một đoạn, tới đây nhé":

Cái đầu bị biến dạng bởi khung xương hoàn toàn bị gãy vụn. Toàn bộ vùng đỉnh xương chẩm bên trái bị lún sụp, cả vùng ổ mắt cùng bên cũng bị nát vụn. Tại đó, nhãn cầu bị đè bẹp và rách toét, dịch thủy tỉnh hoàn toàn trào hết ra ngoài; mổ mỡ ở hốc mắt hoàn toàn bị bao phủ bởi vết rách rộng, không thấm máu. Tại khu vực giữa, và đỉnh trán phía bên trái, có hai vết cắt sâu và liên tục tới da đầu, miệng các vết cắt rộng khoảng 6 cm, để lộ xương sọ. Tại vùng xương chẩm bên phải của đường khớp dọc giữa, có hai hốc gần nhau, đường miệng hốc không đều và bị lộn tròng, đường kính tối đa là 2 cm, dính chất trắng và chất xám của não bị nghiền nát, mà không có vẻ là bị ngấm máu.

"Anh hiểu chứ? Não bị nghiền nát!"

Braggadocio hầu như toát hết mồ hôi, tay run rẩy, môi dưới dấp dính nuớc bọt. Hắn có cái vẻ của một kẻ háu ăn, phấn khích khi hít ngửi thấy bát óc lợn, đĩa lòng lợn, hay món phá lấu. Braggadocio tiếp tục:

Ở gáy, cách không xa phía bên phải đường khớp dọc giữa, có một hố rách toác, đường kính gần 3 cm, miệng hố bị lộn tròng, không ngấm máu. Ở vùng thái dương bên trái có hai hố gần sát nhau, miệng hố tròn, đường miệng hố rách nhẹ, không ngấm máu. Ở vùng thái dương bên trái có vết rách mở rộng, miệng vết rách lộn tròng, dính chất trắng và chất xám của não bị nghiền nát. Một hố rộng tại cuối dái tai trái. Ngay cả hai vết thương này cũng có vẻ là các vết thương sau tử vong. Hố mũi toác ra với những mảnh xương vụn, dính ít máu. Bên má phải có một nhóm ba hố, tiếp đó là một đường rạch sâu, hơi đi xiên về phía sau và chếch lên trên, với các đường mép dạng phễu, không ngấm máu. Hàm trên gãy vụn, cả phần xương và mô của vòm miệng đều rách toác, có vẻ là các vết thương sau tử vong.

Tôi nhảy tiếp đoạn miêu tả vị trí của các vết thương. Ta không quan tâm hắn bị nã ở đâu và như thế nào, tất cả những gì ta cần biết là hắn đã bị bắn."

Cả họp sọ bị gãy vụn, xung quanh dính vô số các mảnh vụn, mà khi được gắp đi có thể nhìn thẳng vào khoang não bộ. Độ dày của xương sọ bình thường. Màng cứng trong xương sọ bị đè bẹp với nhiều mảng rách trong phần nửa trước: không có dấu vết của xuất huyết tại não trung gian (vùng dưới đồi hay vùng trên đồi). Việc lôi tách não ra không thể thực hiện trọn vẹn được, bởi tiểu não, cầu não, não giữa và phần cuối thùy não đều bị nghiền nát, không ngấm máu.

Braggadocio nhấn mạnh từ "nghiền nát" mỗi khi giáo sư Cattabeni dùng - ông ta cũng lạm dụng nó, hẳn bởi quá ấn tượng trước tình trạng giập nát của xác chết. Lần nào hắn cũng nhắc tới từ này với cái vẻ hân hoan khoái trá, kéo dài âm a. Hắn khiến tôi nhớ tới vở Bí mật khôi hài của Dario Fo, trong đó chính Fo đóng vai một gã nông dân tưởng tượng được chén no căng món ăn mà hắn luôn ao ước.

"Tiếp nhé: Phần còn nguyên vẹn thì chỉ có một phần bán cầu não, thể chai và một phần cuống não. Động mạch ở cuống não là phần duy nhất còn nhận dạng được trong số các mảnh đứt gãy của toàn bộ sọ não, và vẫn còn những đoạn gắn với các sợi trục dẫn truyền của hệ thần kinh... Theo anh nếu bác sĩ không được báo trước đó là cái xác của quốc trưởng, liệu có khả năng nhận ra được mớ lổn nhổn thịt xương gãy vụn đó là của ai không? Và làm sao ông ta có thể làm việc tập trung yên bình được kia chứ trong một căn phòng mà theo như những gì người ta viết lại là người ra người vào tấp nập: từ nhà báo, du kích, cho tới những kẻ tò mò tọc mạch? Chỗ nào người ta còn viết là nội tạng được lấy ra, chất ở một góc bàn, và hai y tá lấy đồ thừa, mẩu gan hay phổi mà ném qua lại cho nhau như chơi bóng bàn ấy nhỉ?"

Trong lúc nói, trông Braggadocio như một con mèo lén lút nhảy chồm lên quầy của người hàng thịt. Giá hắn có ria thì hẳn chúng cũng dựng ngược lên rồi.

"Nếu tiếp tục đọc, anh sẽ thấy là trong dạ dày không hề có bất cứ dấu vết viêm loét nào, thế nhưng ai cũng biết là Mussolini bị loét dạ dày, cũng chẳng hề thấy nói về dấu vết của bệnh giang mai, trong khi người ta vẫn nói là kẻ đã chết kia đang ở trong giai đoạn cuối của bệnh giang mai. Cũng phải chú ý tới chi tiết là Georg Zachariae, vị bác sĩ người Đức đã chữa trị cho quốc trưởng tại Salò, sau đó ít lâu có khẳng định bệnh nhân của mình bị các chứng như huyết áp thấp, thiếu máu, phù phổi, co thắt dạ dày, xoắn ruột và táo bón cấp tính. Thế nhưng theo bản khám nghiệm tử thi, mọi thứ đều ổn: gan có hình dạng và kích cỡ bình thường, kể cả bên ngoài lẫn khi cắt lớp, ống mật khỏe, thận và trên thận không hề bị tổn thương, đường tiết niệu và cơ quan sinh dục bình thường. Ghi chú cuối cùng thế này."

Não, sau khi đã tách khỏi các phần thừa, được ngâm trong chất formol để lưu giữ cho các khám nghiệm giải phẫu và nghiên cứu mô sau này. Một mảng vỏ não được Văn phòng Y tế của Chỉ huy Quân sự V (Calvin S. Drayer) giao cho Giáo sư Winfred H. Overholser thuộc Bệnh viện Tâm thần Washington.

Hắn đọc và tận hưởng mỗi dòng như thể đang đứng trước cái xác. Dường như hắn chạm được vào cái xác nữa kia. Như thể hắn đang ở quán Moriggi, và thay vì món chân giò với rau bắp cải, hắn đang rỏ dãi trên tròng mắt, nơi nhãn cầu trở nên tẹt gí và rách toạc, dịch thủy tinh hoàn toàn trào hết ra ngoài. Như thể hắn đang thưởng thức tiểu não, cuống não và thùy não, như thể hắn đang hoan hỉ thấy chất trắng và chất xám của não hầu như thoát hết ra ngoài.

Tôi cảm thấy kinh tởm, nhưng cũng không thể phủ nhận là mình bị thu hút bởi hắn và bởi cái xác chịu đọa đày mà hắn đang hả hê vì nó, theo cái cách mà các độc giả của những cuốn tiểu thuyết thế kỷ mười chín bị thôi miên bởi mắt rắn. Để Braggadocio kết thúc cơn hoan hỉ, tôi nói: "Đó có thể là báo cáo khám nghiệm tử thi trên bất kỳ cái xác nào."

"Chính xác. Anh thấy đấy, giả thiết của tôi là đúng nhé: cái xác của Mussolini không phải là của Mussolini. Gì thì gì, cũng không ai có thể thề độc đó chính là hắn.

Giờ tôi đã rõ hơn về những gì đã xảy ra giữa ngày 25 và 30 tháng Tư."

Tối hôm đó tôi thấy cần được làm trong sạch bản thân bên cạnh Maia. Và để tách biệt hình ảnh của cô ra xa khỏi những thành viên khác trong ban biên tập, tôi quyết định nói với cô sự thật, rằng tờ Ngày mai sẽ không bao giờ được xuất bản.

Maia đáp: "Thế cũng tốt. Em sẽ không còn phải lo lắng dằn vặt về tương lai nữa. Chúng ta sẽ ở thêm vài tháng, kiếm ít tiền, một khoản tiền chết tiệt nhỏ thôi, nhưng càng nhanh càng tốt, rồi xuống vùng biển phía Nam."