Chương 15 Thứ Năm ngày 28 tháng Năm
Sáng hôm đó Simei tuyên bố: "Trong số thứ hai 0/2, chúng ta cần nghĩ tới một bài về tính trung thực. Giờ ai cũng biết các đảng phái chính trị đều mục rữa rồi, kẻ nào cũng chỉ chạy theo những khoản hoa hồng đút lót thôi. Chúng ta cần cho thấy mình ở vào vị trí có thể tạo ra một chiến dịch chống lại các đảng phái đó nếu muốn. Cần phải nghĩ tới một đảng của những người trung thực, một đảng của dân, có khả năng nghĩ và nói tới một dạng thức chính trị khác hẳn."
Tôi nói: "Cần phải cẩn trọng về điều này. Đó chẳng phải là lý tưởng đứng đằng sau phong trào hậu chiến có tên Bình dân đó sao?"
"Phong trào này đã bị đảng Dân chủ Công giáo - thuở đó còn rất mạnh và mưu mẹo - nhai nghiến và nuốt gọn. Trong khi đó, ngày nay vị trí đảng này đang bị lung lay mạnh, thành viên của nó chẳng còn là những anh hùng thuở nào nữa, mà chỉ rặt một lũ ăn hại. Thêm vào đó, độc giả của chúng ta chẳng còn biết tới Bình dân nữa đâu. Phong trào này có từ bốn mươi năm trước rồi, trong khi độc giả chẳng nhớ nổi sự kiện nào xảy ra mười năm trước đây. Tôi vừa mới đọc được một bài đăng trên một tờ báo quan trọng, tưởng nhớ cuộc Kháng chiến, có đăng cả hai tấm ảnh, một tấm là một chiếc xe tải chở du kích, một tấm là nhóm người mặc đồng phục phát xít với kiểu chào Quốc xã. Họ được miêu tả là thuộc quân đội phát xít Squadrismo. Nhưng không, Squadrismo là đội quân được thành lập vào những năm 1920, và họ đâu có mặc quân phục như thế. Những người trong tấm ảnh thuộc đội quân phát xít thành lập vào những năm ba mươi, hoặc đầu những năm bốn mươi của thế kỷ hai mươi chứ. Bất kỳ người nào tầm tuổi tôi đều có thể nhận biết điều này. Tôi không đòi hỏi những người làm trong tổ biên tập phải cùng lứa tuổi với tôi, nhưng gì thì gì tôi cũng biết phân biệt bộ quân phục của quân đội Ý dưới thời tưóng La Mormora với bộ quân phục dưới thời tướng Bava Beccaris, cho dù khi tôi sinh ra cả hai đều đã chết cả rồi. Nếu các ông bạn đồng nghiệp của chúng ta còn có trí nhớ ngắn hạn như vậy, thì thử tưởng tượng làm sao độc giả có thể nhớ tới phong trào Bình dân được kia chứ. Quay trở lại ý tưởng của tôi: một đảng chính trị mới bao gồm toàn những người trung thực hẳn sẽ khiến nhiều kẻ phải lo lắng lắm."
Maia mỉm cười: "Liên đoàn những kẻ trung thực. Đó là nhan đề một cuốn tiểu thuyết từ trước thế chiến của Giovanni Mosca, nhưng hẳn vẫn còn thú vị nếu đọc lại. Nó nói về một hội kín, gồm toàn những người tốt cả. Nhiệm vụ của họ là trà trộn vào giữa những kẻ bất lương để lật mặt chúng, và nếu có thể thì dẫn họ dần đi vào con đường lương thiện, trung thực. Nhưng để có thể được chấp nhận vào giữa đám bất lương, các thành viên của liên đoàn này phải xử sự gian dối. Xin để các anh tưởng tượng điều gì diễn ra sau đó, liên đoàn những kẻ trung thực dần dần trở thành liên đoàn những kẻ gian dối."
Simei ngắt lời: "Đó là văn học, cô Fresia thân mến ạ. Mà giờ chẳng ai thèm nhớ tới gã Mosca này nữa. Cô đọc quá nhiều. Bỏ qua cái gã Mosca của cô đi. Nhưng nếu cô không chịu đựng được ý tưởng, thì cũng không cần phải lo vụ này. Colonna, anh giúp tôi một tay, viết một bài chủ đạo thật mạnh nhé. Và đương nhiên phải rất tinh vi rồi."
Tôi đáp: "Cũng được thôi. Lời kêu gọi hướng tới sự trung thành bao giờ cũng gây chú ý."
Braggadocio nhếch mép nhìn Maia cười: "Liên đoàn những kẻ trung thực giả dối."
Hai người đó quả không thể chịu được nhau. Tôi ngày càng lấy làm buồn khi phải để cho cuốn kim từ điển biết nói nhỏ bé bị cầm tù trong hang ổ của Simei. Nhưng giờ thì tôi không biết có thể làm gì để giải thoát cô. Vấn đề của cô đang trở thành mối bận tâm lớn nhất của tôi (hay của chính cô nữa?) và tôi đang mất hứng thú với mọi thứ còn lại.
Tới giờ ăn trưa, lúc xuống quầy bar để mua một ổ bánh mì, tôi bảo Maia: "Em có muốn ta buông xuôi mọi chuyện ngay bây giờ không? Sao không nói cho tất cả biết rõ về câu chuyện thảm hại này, cho Simei và đồng bọn của hắn nhúng bùn cả thảy?"
Cô hỏi tôi: "Anh sẽ đi đâu? Trước hết là đừng hủy hoại bản thân vì em. Sau nữa là anh tới đâu để kể chuyện này ra, một khi mà báo chí đâu cũng giống nhau cả thôi. Em mới bắt đầu hiểu ra điều này. Chúng sẽ bảo vệ lẫn nhau..."
"Em đừng có như Braggadocio, nhìn đâu cũng thấy âm mưu đấy chứ! Thôi anh xin lỗi. Anh nói thế vì...", tôi ngập ngừng không biết phải nói tiếp thế nào, "bởi anh nghĩ anh yêu em."
"Anh biết đây là lần đầu anh nói với em điều này không?"
"Em ngốc thật, chẳng phải chúng ta nghĩ giống nhau ư?"
Nhưng đúng là thế. Đã ít nhất ba mươi năm rồi tôi không nói điều gì tương tự như vậy. Đó là vào tháng Năm, và sau gần ba mươi năm, tôi cảm thấy mùa xuân ngấm vào tận xương.
Tại sao tôi lại nghĩ tới xương nhỉ? Tôi nhớ chính vào buổi chiều hôm đó Braggadocio đã hẹn tôi tại quận Verziere, trước nhà thờ San Bernardino alle Ossa, nằm trên một ngõ nhỏ phía cuối quảng trường Santo Stetano.
Braggadocio nói khi chúng tôi bước vào trong: "Nhà thờ đẹp này có từ thời Trung cổ kia đấy, nhưng sau khi bị tàn phá, hỏa hoạn và các tai nạn khác, mãi tới thế kỷ mười tám mới được xây dựng lại. Mục đích ban đầu là để làm chỗ thu gom xương lấy từ nghĩa địa dành cho những người bị hủi cách đây không xa lắm."
Đáng lẽ tôi có thể đoán ra từ trước chứ. Sau khi đã nghiên cứu xong cái thây của Mussolini, và không thể nào khai quật nó lên thêm lần nữa, Braggadocio liền đi tìm nguồn cảm hứng chết chóc khác. Quả vậy, đi hết hành lang, chúng tôi buớc vào khu chứa xương. Một chốn hoang vắng, chẳng có ai ngoài một bà già đang ngồi chắp tay khấn ở hàng ghế đầu. Cả đống đầu lâu được đặt trong mấy hốc tường, xếp thành từng hàng, từng hàng nối tiếp nhau, các hộp xương và sọ được xếp theo hình chữ thập, đan chen vào nhau trong một bức khảm trắng làm từ các mảnh xương khác, có lẽ là các đốt xương sống, các khớp xương, xương đòn, xương ức, xương vai, xương cụt, xương cổ tay, khối đốt bàn tay, ngón tay, xương bánh chè, khối xương cổ chân, ngón chân, vân vân và vân vân, ai mà biết hết được. Để nhìn được hết các tòa tháp xương cao vút bao quanh tường đó phải ngước mắt lên tít tận mái vòm được trang trí theo phong cách sáng màu, vui vẻ của họa sĩ Tiepolo, với những thiên thần bay lượn trên tiên cảnh giữa những đám mây hồng cuồn cuộn.
Ở bên cánh cửa cũ có một cái giá, bên trong đặt các hộp sọ với hốc mắt rộng hoác, nằm cạnh nhau như đám lọ sứ trong một tủ hiệu thuốc. Nằm trong những hốc tường cao tới đầu người có chấn song sắt bảo vệ nhưng khách tham quan có thể thò tay qua, các bộ xương và đầu lâu trở nên nhẵn thín bởi suốt nhiều thế kỷ qua chúng được đánh bóng bởi những cái vuốt chạm của đám người ái tử thi hay những kẻ sùng đạo, giờ đã bóng loáng như bàn chân của bức tượng Thánh Pietro trong Tòa thánh Vatican ở Roma. Nhìn qua thì phải có tới cả ngàn cái đầu lâu, những cái xương nhỏ hơn thì không tài nào đếm xuể. Phía trên những tòa tháp xương có biểu tượng tên Chúa viết lồng nhau bên cạnh đám xương chày khiến chúng như vừa được lấy từ lá cờ đầu lâu xương chéo Jolly Rogers của lũ cướp biển vùng Tortuga.
Với Braggadocio có vẻ như không chốn nào đẹp hơn chốn này. Hắn nói: "Ở đây không chỉ có hài cốt của những người mắc bệnh phong thôi đâu. Còn có các bộ xương được đào lên từ những nấm mồ chôn cất quanh đây: bệnh nhân qua đời trong bệnh viện Brolo, những kẻ tử tù hoặc bị giam cầm đến chết trong tù, thường là phường trộm cắp hoặc thổ phỉ tới chết trong nhà thờ vì chẳng có chỗ nào mà nằm xuống cả. Verziere vốn là một quận chẳng mấy tốt đẹp gì. Nhìn bà già tới đây cầu nguyện mà tôi chỉ muốn phì cười. Bà ta chắp tay cầu khấn như thể đang đứng trước di hài thiêng liêng của một vị thánh nào đó vậy, trong khi ở đây chỉ là những gì còn lại của một lũ vô lại, hay những tâm hồn bị đày đọa mà thôi. Dù gì thì những vị thầy tu già một thời cũng còn có lòng trắc ẩn hơn là lũ đào huyệt, hay những kẻ quật mồ Mussolini lên. Anh hãy nhìn xem họ sắp xếp những bộ xương cẩn trọng thế nào, dường như họ làm việc đó với lòng đam mê nghệ thuật, cho dù có chút nhạo báng hoài nghi đi chăng nữa, khiến chúng chẳng khác gì những bức khảm Byzantine. Bà già bị những hình ảnh chết chóc này hút hồn, và tưởng chúng là những hình thánh, thế nhưng ngay dưới điện thờ, dù tôi không thể phân biệt được nữa, có thể thấy cái xác ưóp của một cô bé, kẻ mà như người ta nói hằng đêm vẫn thoát khỏi mộ để nhảy múa vũ điệu ma quỷ với những bộ xương khác."
Tôi tưởng tượng ra đứa bé dẫn đầu những người bạn xương xẩu của mình đi dạo tới tận đường Bagnera, nhưng chẳng bình luận gì hết. Tôi đã nhìn thấy những chốn chôn xương cốt kinh dị như thế này, như nhà thờ Cappuccini tại Roma, các hầm mộ rùng rợn ở Palermo với những thầy tu được ướp xác uy nghiêm bao bọc trong những bộ trang phục tả tơi. Nhưng hẳn Braggadocio thỏa mãn với đống xác người Milano lắm rồi.
"Ở đây còn có chốn Thanh lọc thân xác nữa kia. Ở phía điện thờ lớn có cầu thang đi xuống tầng hầm bên dưới. Nhưng phải có người trông giữ nhà thờ ở đó, mà hắn phải ở trong tâm trạng vui vẻ thì mới mở cửa cho vào. Các thầy dòng ngày trước thường đặt thi hài của thầy dòng cùng môn phái lên những chiếc ghế bằng đá ở đây cho phân hủy. Dần dần, cái xác sẽ khô dần, các thể dịch khô cạn hết đi, và những bộ xương trở nên sạch sẽ như hàm răng trong quảng cáo kem đánh răng vậy. Mấy hôm trước tôi còn nghĩ đó quả là chốn lý tưởng để giấu cái xác của Mussolini sau khi Leccisi đánh cắp nó. Nhưng đáng tiếc là tôi đang đi tái tạo các sự kiện lịch sử, chứ không phải đang viết tiểu thuyết. Lịch sử nói rằng những gì còn lại của quốc trưởng được cất giấu ở một nơi nào đó khác. Tiếc thật. Thế nhưng dạo này tôi vẫn hay qua lại chốn này, bởi nó tiếp cho tôi bao nguồn ý tưởng hay ho. Có những người đi leo núi hay ra ngắm hồ sẽ tìm thấy cảm hứng nhưng tôi thì tìm được cảm hứng ở đây. Lẽ ra tôi phải làm người canh giữ khu chôn cất hài cốt thế này mới phải. Có lẽ đó là vì ký ức về cái chết khủng khiếp của ông tôi. Cầu cho linh hồn ông được yên nghỉ!"
"Nhưng tại sao anh lại kéo tôi tới đây?"
"Tôi cần nói với ai đó về những thứ đang chất chứa trong lòng, chúng khiến tôi phát điên lên mất. Là kẻ duy nhất biết tìm ra sự thật có thể khiến đầu óc ta quay như chong chóng. Ở đây chẳng có ai cả, ngoại trừ vài du khách lẻ tẻ chẳng biết gì lạc lối vào đây. Cuối cùng thì tôi đã tới được hậu phương đối phương stay-behind."
"Hậu phương gì kia? Sờ-tây gì kia?"
"Anh còn nhớ tôi phải tìm ra xem người ta đã làm gì với Mussolini - kẻ thực sự còn sống kia - làm sao để hắn không mục ra ở Argentina hay trong Tòa thánh Vatican, hay kết thúc như kẻ đóng thế của mình chứ? Ta làm gì với hắn đây?"
"Ta làm gì với hắn?"
"Ý tôi là, Ta - quân Đồng minh hay những ai muốn hắn sống để tới lúc thích hợp thì lôi hắn trở lại, dùng hắn chống lại cuộc cách mạng của chủ nghĩa cộng sản hay cuộc tấn công của quân Xô viết. Trong Thế chiến II, người Anh đã điều phối hoạt động của phong trào kháng chiến tại các nước bị phe Trục chiếm đóng thông qua một mạng lưới do Cục Tình báo điều hành, có tên gọi là Cơ quan Phụ trách Hoạt động Đặc biệt - Special Operations Executive, vốn bị giải tán khi cuộc chiến kết thúc. Nhưng nó được khôi phục lại vào đầu những năm năm mươi, với vai trò trọng tâm trong một tổ chức mới có nhiệm vụ phải chống sự xâm lấn của Lữ đoàn Đỏ, hay những tổ chức cộng sản đang chuẩn bị đảo chính tại một số nước châu Âu. Sự phối hợp tác chiến này được chính những chỉ huy tối cao của các lực lượng đồng minh tại châu Âu cùng thực hiện. Từ đó mới sinh ra cái gọi là stay-behind, nghĩa là Ở lại hậu phương của đối phương, những đạo quân đóng trong căn cứ bí mật tại Bỉ, Anh, Pháp, Tây Đức, Hà Lan, Luxembourg, Đan Mạch và Na Uy. Đó là một cấu trúc bí mật, bán quân sự. Tại Ý, ta có thể lần ngược dấu vết bắt đầu từ năm 1949, rồi tới năm 1959 Cục Tình báo Ý gia nhập ủy ban Kiến thiết và Phối hợp, và cuối cùng năm 1964 tổ chức Gladio chính thức được thành lập, do CIA bảo trợ. Gladio: cái tên này hẳn phải gợi cho anh điều gì đó, bởi nó cũng là tên gọi tiếng Ý của thanh kiếm được dùng trong quân đoàn La Mã, cho nên nó gọi nhắc tới hình ảnh biểu tượng phát xít. Quả là một cái tên có thể thu hút cánh cựu binh, những kẻ thích mạo hiểm và những tên phát xít luyến tiếc quá khứ. Cuộc chiến đã qua rồi, nhưng vẫn còn lắm kẻ nhớ tới tháng ngày anh hùng của những cuộc tấn công với vài trái bom và một đóa hồng ngậm trong miệng (theo như lời một bài hát phát xít) cùng những khẩu súng máy. Đó là những kẻ theo phát xít cũ, theo phái cộng hòa, những ông già sáu mươi tuổi duy tâm, theo Công giáo, sợ hãi trước viễn cảnh người Cô dắc tới tận đây mà cho lũ ngựa của họ uống nước trong những bồn nước thánh tại Tòa thánh Pietro. Cũng có cả những kẻ trung thành cuồng tín của chế độ quân chủ giờ đã bị xóa bỏ. Có người còn nói chính Edgardo Sogno cũng tham gia - kẻ mà hôm trước còn là chỉ huy một lữ đoàn du kích tại vùng Piemonte, một vị anh hùng, nhưng cũng là kẻ theo chế độ quân chủ cho tới chết, và do đó cũng bị bó chặt với cái thế giới đã biến mất. Lính mới được chuyển tới trại tập trung ở Sardegna, nơi chúng học (hay nhớ lại) cách gài mìn ở cầu, sử dụng súng máy, tấn công quân địch bất ngờ trong đêm với lưỡi dao ngậm trong miệng, thực hiện các hoạt động phá hoại và chiến tranh du kích..."
"Nhưng họ hẳn phải là những tướng tá đã về hưu, các nguyên soái giờ đã ốm yếu, những nhân viên kế toán còi xương. Tôi chẳng thể hình dung họ trèo cầu trèo cột như trong phim cầu sông Kwai[14] được."
"Phải, nhưng cũng còn có đầy kẻ trai tráng theo chủ nghĩa phát xít mới, háo hức được vung tay đạp chân. Nói chung là đủ hạng những kẻ sôi máu, những kẻ thực ra là hết sức thờ ơ với chính trị."
"Hình như tôi đã đọc về điều này vài năm trước đây."
"Đương nhiên rồi. Sau Thế chiến II, đội quân Gladio hoạt động hết sức bí mật, chỉ rất ít người biết về sự tồn tại của nó, chỉ có các sở mật vụ và cấp chỉ huy tối cao trong quân đội, rồi dần dần là thủ tướng, rồi bộ trưởng bộ quốc phòng và các tổng thống cộng hòa. Nhưng sau đó, với sự sụp đổ của đế chế Xô viết, toàn bộ sự vụ này không còn ý nghĩa gì nữa, và có lẽ cũng bởi nó quá tốn kém. Chính tổng thống Cossiga đã để cái kim trong bọc lộ ra ngoài vào năm 1990, và sau đó thủ tướng Andreotti chính thức thừa nhận rằng Gladio quả thật tồn tại, nhưng không có gì mà phải ầm ĩ lên hết, sự tồn tại của nó là cần thiết, giờ mọi chuyện đã xong xuôi, khỏi phải bàn tán nhiều làm gì. Thế nên chẳng ai quá bận tâm tới nó nữa, vụ việc hầu như đã chìm trong quên lãng. Chỉ có Ý, Bỉ và Thụy Sĩ muốn mở nhiều phiên điều trần quốc hội, nhưng George H. W. Bush từ chối giải trình, bởi ông ta đang bị cuốn vào công cuộc chuẩn bị chiến tranh vùng Vịnh và chẳng muốn làm lung lay khối liên minh Đại Tây Dương. Toàn bộ sự vụ được tất cả các nước tham gia đội quân stay-behind này ỉm đi. Chỉ có một vài rắc rối nhỏ không đáng kể. Tại Pháp, người ta biết rằng Tổ chức Quân đội bí mật khét tiếng OAS đuợc thành lập với các thành viên của đội quân stay-behind Pháp, nhưng sau khi chúng tổ chức đảo chính bất thành tại Algeri, Tướng De Gaulle đã buộc những kẻ chống đối phải chịu khuất phục. Tại Đức, ai cũng biết rằng quả bom nhắm vào lễ hội bia Oktoberfest năm 1980 tại Monaco được chế tạo với chất nổ đến từ kho chứa hàng của đội quân stay-behind Đức. Tại Hy Lạp, chính đội quân stay-behind có tên gọi Lochos Orelnon Katadromon (Lực lượng đột kích Hy Lạp) đã nã phát súng đầu tiên khởi động cuộc đảo chính quân sự. Tại Bồ Đào Nha, trung tâm tuyển mộ và huấn luyện binh sĩ núp dưới vỏ bọc thông tấn xã Aginter Press là kẻ đứng đằng sau vụ ám sát Eduardo Mondlane - lãnh tụ Phong trào giải phóng Mozambique Prente de Libertaçào de Moçambique. Tại Tây Ban Nha, một năm sau cái chết của độc tài Franco, hai thành viên của đảng cánh tả Carlist bị những kẻ khủng bố cực hữu ám sát, và một năm sau đó đội quân stay-behind thực hiện cuộc thảm sát tại một văn phòng luật sư có liên quan chặt chẽ tới đảng Cộng sản ngay tại Madrid. Tại Thụy Sĩ, mới hai năm trước đây thôi chứ đâu, đại tá Alboth, cựu chỉ huy của đội quân stay-behind địa phương, tuyên bố trong một bức thư riêng, gửi tới Bộ Quốc phòng Thụy Sĩ rằng ông ta sẵn sàng hé lộ 'Toàn bộ sự thật', để rồi sau đó được tìm thấy tại nhà riêng bị đâm bởi lưỡi lê của chính ông ta. Tại Thổ Nhĩ Kỳ, nhóm Sói Xám - những kẻ liên quan tới âm mưu sát hại Giáo hoàng Giovanni Paolo II, có liên quan chặt chẽ với stay- behind. Tôi có thể tiếp tục thêm nữa, đây mới chỉ là một vài vụ việc tôi ghi chép lại thôi, để anh có thể thấy bao nhiêu vụ việc này nọ, giết người chỗ này, ám sát chỗ kia, chỉ lên báo ít lâu rồi sau đó hoàn toàn rơi vào lãng quên. Vấn đề là báo chí không được dùng để truyền bá thông tin, mà là để bưng bít chúng. Sự việc X xảy ra, anh không thể không nói về nó, nhưng nó khiến quá nhiều người phải ở trong trạng thái khó xử, nên trên cùng số báo đó, anh cho giật thật nhiều tiêu đề to tát: mẹ bóp cổ bốn đứa con, tiền tiết kiệm có khả năng biến thành giấy vụn, khám phá lá thư Garibaldi chửi rủa trung úy Nino Bixio, vân vân và vân vân. Như thế tin tức đó sẽ chìm nghỉm giữa mênh mông đại dương các tin tức khác. Tuy nhiên, điều tôi quan tâm là những gì đội quân Gladio tiến hành tại Ý từ đầu những năm sáu mươi cho tới những năm chín mươi. Hẳn nó đã phải gây đủ mọi chuyện, nó dính dáng tới các phong trào khủng bố cực hữu, nó tham gia vụ đánh bom tại quảng trường Fontana năm 1969, và từ đó - chúng ta đang nói tới giai đoạn phong trào sinh viên năm sáu mươi tám và những cuộc đình công công nhân vào mùa thu năm đó - ai đó hiểu ra rằng mình có thể kích động tấn công khủng bố và đổ lỗi cho cánh tả. Còn có tin đồn rằng Hội Tam Điểm khét tiếng P2 của Licio Gelli cũng nhúng mũi vào nữa. Nhưng tại sao một tổ chức có nhiệm vụ chống lại Xô viết lại tự dính dáng tới các cuộc tấn công khủng bố? Để trả lời được câu hỏi này tôi đã phải rà soát lại toàn bộ câu chuyện của Thái tử Junio Valerio Borghese."
Braggadicio đã nói tới rất nhiều sự kiện được nhắc tới trên báo chí, những âm mưu đảo chính, những kế hoạch thâu tóm quân sự (dù chưa từng được thực hiện) của tướng De Lorenzo. Cái mà Braggadocio nhắc tới bây giờ là âm mưu đảo chính mang tên sĩ quan chỉ huy Borghese. Phải nói đó là một câu chuyện khá lố bịch, tôi nghĩ hình như ai đó còn dựng bộ phim hài về nó nữa kia. Junio Valerio Borghese, biệt hiệu "ông hoàng đen", là chỉ huy đơn vị chiến đấu xa Mas. Được cho là một kẻ gan dạ, phát xít một trăm phần trăm, đương nhiên là hắn đã gia nhập Cộng hòa Salò của Mussolini. Không hiểu tại sao năm 1945, khi người ta xử bắn nhiều phát xít, hắn lại thoát chết, và tiếp tục giữ thanh danh một chiến binh thuần chủng, mũ bê rê đội lệch, súng máy khoác vai, quần thắt ống ở mắt cá chân điển hình trong quân đội, áo khoác chui đầu, cho dù hắn có bộ mặt chẳng ai tin tưởng hay muốn dính dáng tới, dù thấy hắn đi trên đường trong bộ đồng phục nhân viên ngân hàng đi chăng nữa.
Vào năm 1970, Borghese nghĩ thời điểm thực hiện đảo chính quân sự đã tới. Bấy giờ nếu còn sống Mussolini đã gần tám mươi bảy tuổi rồi. Theo Braggadocio, hẳn chúng nghĩ nếu để Mussolini rời khỏi chốn đi đày, thì tốt hơn cả là không chờ đợi quá nhiều nữa. Nói cho cùng thì vào năm 1945 trông hắn ta cũng đã tã lắm rồi. Braggadocio nói:
"Đôi khi tôi thấy tội nghiệp cho gã đó. Cứ thử tưởng tượng hắn vẫn cứ kiên nhẫn đợi chờ... Nếu ở Argentina cho dù không thể chén món thịt bít tết dày cộp bởi chứng loét dạ dày, thì ít nhất cũng được ngắm nhìn những cánh đồng hoang bất tận (mà có đẹp thế nào thì sau hai mươi lăm năm cũng còn hứng thú gì nữa kia chứ). Nhưng nếu còn lưu lại Vatican thì mới khốn khổ làm sao, giỏi lắm là được đi dạo mát vào ban tối trong khu vườn nhỏ, ăn xúp do các bà xơ lún phún ria mép bưng lên, đi cùng đó là nỗi ám ảnh về việc đã mất không chỉ nước Ý, mà cả người tình, không được ôm ấp con cái, có lẽ đầu óc ngày càng mụ đi khi quanh năm ngày tháng chỉ ngồi trên ghế bành mà xem những gì xảy ra trên thế giới qua màn hình tivi đen trắng và ôn lại quá khứ vẻ vang ngày trước - đầu óc hắn đã mụ đi vì tuổi tác, nhưng lại bị bệnh giang mai kích thích, nhớ về khoảnh khắc vinh quang đứng trên ban công ở quảng trường Palazzo Venezia, những mùa hè cởi trần mà đập lúa trai tráng biết bao, lúc ôm hôn lũ trẻ trong khi mẹ chúng hôn tay hắn đầy kích động, hay những buổi chiều trong phòng Mappamondo, nơi người đầy tớ Navarra dẫn đàn bà tới cho hắn, và hắn chỉ kịp tụt khóa quần, lật ả nằm sấp trên bàn rồi gieo giống vào người ả trong vài giây trong khi ả còn ư ử đĩ điếm lên cơn 'Ôi quốc trưởng của em, quốc trưởng của em...' Đang nhớ lại những giây phút đó, với dương vật giờ đã mềm oặt ra hết cả rồi, ai đó lại gieo vào đầu hắn hy vọng về một sự trỗi dậy sắp xảy ra. Tự nhiên tôi lại nghĩ tới câu chuyện cười về Hitler, cả hắn cũng trốn sang Argentina, và đám phát xít mới muốn thuyết phục hắn trở lại để chinh phục thế giới một lần nữa, Hitler do dự ậm ừ một lúc lâu, bởi gì thì gì hắn cũng già rồi, rồi cuối cùng nói: 'Thôi cũng được, nhưng lần này không làm người tốt nữa đâu đấy nhá!' "
Braggadocio nói tiếp: "Tóm lại là vào năm 1970, mọi thứ trông có vẻ như một cuộc đảo chính quân sự là hoàn toàn có thể thực hiện được. Người đứng đầu cơ quan tình báo Ý lúc đó là tướng Miceli, đồng thời cũng là thành viên của Hội Tam Điểm P2 và sau đó trở thành nghị sĩ, thành viên Phong trào xã hội Ý theo khuynh hướng phát xít mới. Anh hãy nhớ cho là gã này bị nghi ngờ và bị điều tra có dính líu tới vụ đảo chính Borghese, nhưng hắn xoay xở thoát được, và chết một cách yên bình cách đây hai năm. Một nguồn tin tin cậy cho tôi biết rằng Miceli, hai năm sau vụ đảo chính Borghese, đã nhận được tám trăm ngàn đô la từ Đại sứ quán Hoa Kỳ, mà không ai biết tại sao. Như vậy là Borghese đã có thể trông cậy vào hàng loạt sự ủng hộ quan trọng từ trên cao và sự ủng hộ của đội quân Gladio, của các cựu binh trong cuộc nội chiến Tây Ban Nha thuộc đảng Phát xít Palange, các mối quan hệ trong hội kín Tam điểm, có người còn nói tới cả tổ chức Mafia cũng dính phần vào - anh biết đấy, đâu chẳng có mặt chúng. Âm thầm trong bóng tối, gã Licio Gelli khuấy động giới cảnh sát và các chỉ huy quân sự tối cao vốn đã chẳng thiếu gì các thành viên Hội Tam Điểm. Anh chú ý lắng nghe câu chuyện về Licio Gelli nhé, bởi nó chính là trung tâm cho giả thiết của tôi.
Gelli chưa bao giờ phủ nhận việc mình tham gia cuộc nội chiến cùng độc tài Franco. Hắn đã ở trong Cộng hòa Xã hội Ý và làm việc với chức danh nhân viên liên lạc với SS, nhưng đồng thời cũng có quan hệ với du kích, và sau chiến tranh hắn bám lấy CIA. Một kẻ như vậy hẳn không khó mà gia nhập Gladio. Nhưng hãy nghe nhé: tháng Bảy
năm 1942, trên cương vị thanh tra viên của đảng Quốc gia Phát xít Ý, hắn được giao nhiệm vụ chở kho báu của nhà vua Nam Tư Peter II sang Ý, bao gồm sáu mươi tấn vàng thỏi, hai tấn tiền xu cũ, sáu triệu đô la Mỹ, hai triệu đồng bảng Anh mà Cơ quan tình báo quân đội SIM đã thu vét được. Năm 1947, kho báu được trao trả lại, nhưng thiếu mất hai mươi tấn vàng thỏi. Và có tin đồn rằng Gelli đã chuyển chúng sang Argentina. Sang Argentina, anh hiểu không? Tại Argentina, Gelli có quan hệ hữu hảo với Petrón, và không chỉ với riêng Petrón đâu, mà còn với các tướng lĩnh như Videla. Hắn nhận được hộ chiếu ngoại giao từ Argentina. Ai khác nữa cũng liên quan tới Argentina? Chính là cánh tay phải của hắn: Umberto Ortolani, kẻ ngoài ra còn đóng vai trò trung gian giữa Gelli và Tổng Giám mục Marcinkus. Thế thì sao? Thế tức là mọi thứ đều dẫn ta tới Argentina, nơi quốc trưởng Mussolini đang chuẩn bị trở về, và đương nhiên cần có tiền, cũng như chuẩn bị chu đáo với sự ủng hộ tại địa phương. Chính vì thế, Gelli là tối quan trọng trong kế hoạch đảo chính Borghese."
"Nói vậy nghe cũng xuôi thật đấy..."
"Thì đúng là như thế mà. Borghese đã tập hợp đội quân Brancaleone, nơi mà ngoài những ông cụ phát xít lụ khụ (thì chính Borghese cũng đã trên sáu mươi rồi còn gì), còn có đại diện các vùng, và thậm chí cả cảnh sát lâm nghiệp. Đừng hỏi tôi tại sao lại là cảnh sát lâm nghiệp, có lẽ bởi với tất cả những vụ tàn phá rừng trong chiến tranh thì bấy giờ họ chẳng có gì hay hơn để làm. Nhưng cái nhóm tạp nham ấy cũng đủ khả năng gây ra cả đống điều dơ bẩn. Các biên bản pháp lý sau đó có ghi lại rằng vai trò của Lucio Gelli là bắt cóc chủ tịch Cộng hòa bấy giờ Giuseppe Saragat. Một chủ thuyền ở Civitavecchia đã tự nguyện dùng các tàu chở hàng của mình chở người bị bắt tới hòn đảo Lipari. Giờ anh sẽ không tin được ai có dính dáng tới phi vụ này đâu! Otto Skorzeny - người đã giúp Mussolini thoát khỏi cảnh giam cầm ngắn ngủi trên núi Gran Sasso năm 1943! Hắn vẫn còn hoạt động, thêm một kẻ mà những cuộc thanh trừng đổ máu sau chiến tranh đã không động được tới. Hắn có liên hệ với CIA, với nhiệm vụ đảm bảo rằng người Mỹ không có gì chống lại cuộc đảo chính, miễn là sau đó quyền lực phải thuộc về chế độ quân sự 'dân chủ ôn hòa'. Anh hãy thử nghĩ tới tính đạo đức giả ở đây mà xem. Nhưng điều mà những cuộc điều tra sau này không làm sáng tỏ được là việc Skorzeny thực sự liên lạc với Mussolini, kẻ nợ hắn ta nhiều lắm, có lẽ hắn phải thực hiện nhiệm vụ đưa quốc trưởng quay trở lại từ nơi lưu đày để mang tới hình ảnh một anh hùng mà những kẻ thực thi cuộc đảo chính cần có. Tóm lại là toàn bộ cuộc đảo chính phụ thuộc hoàn toàn vào sự quay trở lại đầy vinh quang của Mussolini.
Bây giờ anh nghe tôi nhé. Cuộc, đảo chính được lên kế hoạch hết sức cẩn thận vào năm 1969, chính là năm diễn ra vụ nổ bom tại quảng trường Fontana, đương nhiên được thực hiện theo cách khiến cho mọi nghi ngờ đổ dồn về phe cánh tả và chuẩn bị tâm lý cho công chúng đón nhận sự trở về của luật lệ và trật tự. Borghese tính sẽ chiếm đóng Bộ Nội vụ, Bộ Quốc phòng, các trụ sở truyền hình RAI và các phương tiện truyền thông (đài phát thanh và viễn thông), cũng như trục xuất tất cả các thành phần chống đối trong nghị viện. Tất cả những điều này không phải là sản phẩm từ trí tưởng tượng của tôi đâu, bởi sau đó một bản tuyên cáo mà Borghese sẽ phải đọc trước sóng truyền thanh được tìm thấy, trong đó có nói đại loại rằng bước ngoặt thay đổi chính trị được chờ đợi bao lâu nay đã tới, rằng bè lũ thống trị suốt hai mươi lăm năm qua đã đẩy kinh tế cũng như tinh thần nước Ý tới bờ vực thẳm, rằng các lực lượng vũ trang và lực lượng an ninh đều ủng hộ những người tiến hành đảo chính tiếp quản quyền lực chính trị. Borghese hẳn phải kết thúc bản tuyên cáo bằng câu nói: 'Hỡi người dân Ý, chúng tôi xin trao lại cho các bạn lá cờ ba màu vinh quang của tổ quốc và xin hãy cất cao giọng hát bản anh hùng ca Nước Ý vinh quang muôn năm’. Đó là lối ngôn ngữ hùng biện điển hình của Mussolini."
Braggadocio nhắc tôi nhớ lại là trong hai ngày mồng 7 và mồng 8 tháng Mười hai năm 1970, hàng trăm kẻ bày mưu đã tụ tập ở Roma, phân phát vũ khí và đạn dược. Hai vị tướng đã có chân tại Bộ Quốc phòng, một nhóm cảnh sát lâm nghiệp trang bị vũ khí đã dàn quân tại trụ sở đài truyền hình RAI, ở Milano, mọi việc được chuẩn bị sẵn sàng cho cuộc chiếm đóng quận Sesto San Giovanni - thành trì vững chắc lâu đời của phe cộng sản.
"Thế rồi đột nhiên chuyện gì xảy ra? Trong khi kế hoạch có vẻ như đang diễn ra rất hoàn hảo, có thể nói rằng những kẻ chủ mưu đã nắm được Roma trong lòng bàn tay rồi, thì chính Borghese lại tuyên bố toàn bộ chiến dịch bị hủy bỏ. Sau đó người ta cho rằng các lực lượng trung thành với chính phủ đã lên tiếng chống lại âm mưu này, nhưng như thế thì tại sao không cho bắt giam Borghese luôn từ ngày hôm trước đi, mà lại phải đợi cho đám tiều phu mặc quân phục kia tràn tới tận Roma? Cho dù thế nào thì toàn bộ vụ việc cũng nhanh chóng kết thúc, những kẻ đứng sau âm mưu đảo chính lẩn đi hết, Borghese trốn sang Tây Ban Nha, chỉ có vài kẻ ngu ngốc để mình bị bắt giam, nhưng rồi tất cả bọn họ đều được 'giam giữ' trong các viện tư, một vài kẻ còn được tướng Miceli tới thăm trong trụ sở mới của mình, hứa sẽ bảo vệ để đổi lấy sự im lặng. Những phiên điều trần trước nghị viện được nhắc tới rất ít trên báo chí, và chỉ ba tháng sau công chúng mới mù mờ biết về những gì đã xảy ra. Tôi chẳng quan tâm lắm tới việc điều gì đã thực sự xảy ra, điều tôi muốn biết là tại sao một cuộc đảo chính đã được chuẩn bị kỹ lưỡng từng li từng tí như thế lại bị hủy trong vòng vài tiếng, khiến cho một chiến dịch quan trọng nghiêm túc như vậy trở thành trò cười. Tại sao?"
"Tôi muốn hỏi anh điều đó đây."
"Có lẽ tôi là người duy nhất đặt câu hỏi này, và đương nhiên cũng là người duy nhất có câu trả lời, một câu trả lời rõ như ban ngày vậy: bởi chính vào cái đêm đó, Mussolini, kẻ hẳn đã tới được lãnh thổ Ý để sẵn sàng lộ mặt, đột ngột qua đời. Vào cái tuổi của hắn, với việc phải qua lại như con thoi, thì cũng không có gì là lạ. Cuộc đảo chính bị hoãn lại, bởi biểu tượng hút hồn của nó đã biến mất, lần này là biến mất thực sự, chính xác sau hai mươi lăm năm kể từ cái chết giả của hắn."
Mắt Braggadocio lấp lánh như thể muốn rọi sáng vào dàn đầu lâu xung quanh chúng tôi. Đôi bàn tay hắn run rẩy, nước bọt trắng sùi quanh mép. Hắn tóm lấy vai tôi lắc lắc: "Anh hiểu chứ Colonna? Tôi đã tái tạo được toàn bộ sự việc!"
"Nhưng nếu tôi nhớ không nhầm, mọi việc đã được đưa ra tòa..."
"Trò hề cả! Andreotti, thủ tướng Ý lúc bấy giờ đã che giấu hết mọi thứ. Chỉ những con tốt thí mạng mới bị tống giam. Điểm thiết yếu là tất cả những gì chúng ta được kể đều là dối trá hoặc bị bóp méo hết. Chúng ta đã sống trong dối lừa suốt hai mươi năm tiếp theo đó. Tôi đã bảo anh đừng bao giờ tin vào những điều người ta nói cho mình..."
"Chuyện của anh như vậy là xong..."
"Ấy không, hết chuyện này lại tới chuyện khác. Có lẽ tôi cũng chẳng thèm quan tâm tới chuyện tiếp sau đó, nếu như nó không phải là hậu quả trực tiếp từ cái chết thật của Mussolini. Không còn hình ảnh quốc trưởng, chẳng đạo quân Gladio nào có thể hy vọng giành lại quyền lực được nữa, trong khi đó viễn cảnh quân Xô viết xâm lăng ngày càng lùi vào dĩ vãng, bởi căng thẳng giữa hai khối đang dần trở nên dịu bớt. Ấy thế mà Gladio không bị giải tán, ngược lại, thậm chí nó lại càng hoạt động tích cực hơn từ sau cái chết của Mussolini."
"Sao lại thế?"
"Kể từ khi người ta thôi bàn tán về việc thiết lập thế lực mới nhằm lật đổ chính phủ, Gladio gia nhập các lực lượng núp trong bóng tối với mục đích tái thiết nước Ý trong nỗ lực giảm bớt sự tăng quyền lực của phe cánh tả và chuẩn bị các điều kiện xây dựng dạng thức đàn áp mới, đúng luật. Anh có nhận thấy rằng trước cuộc đảo chính Borghese, chỉ có rất ít vụ tấn công bằng bom như trên quảng trường Fontana, nhưng sau đó thì Lữ đoàn Đỏ được thành lập và ngay lập tức những năm sau đó hết cuộc tấn công này tới cuộc tàn sát khác nổ ra liên tiếp? Năm 1973, một quả bom phát nổ trong trụ sở cảnh sát tại Milano; năm 1974, một cuộc tàn sát diễn ra tại Quảng trường Loggia ở Brescia; cùng năm đó một quả bom có sức công phá lớn đã phát nổ trên tàu Italicus nối giữa Roma và Munich, khiến mười hai người chết và bốn mươi tám người bị thương. Hãy nhớ là Aldo Moro, bộ trưởng Bộ Ngoại giao bấy giờ, lẽ ra phải có mặt trên tàu, nhưng ông lại lỡ mất vì một vài nhân viên đã đưa ông xuống tàu vào đúng phút cuối để ký kết một vài văn bản khẩn nào đó. Mười năm sau, một quả bom khác phát nổ trên chuyến tàu tốc hành Napoli-Milano. Ấy là còn chưa kể tới cái chết của Aldo Moro năm 1978, cho tới giờ ta vẫn không biết chuyện gì đã thực sự xảy ra. Và như thể vẫn chưa đủ vậy, cùng năm đó, Giáo hoàng Giovanni Paolo I qua đời hết sức bí hiểm chỉ một tháng sau khi được bầu. Do đau tim hay bị đột quỵ, người ta nói thế. Nhưng tại sao trong buồng của Giáo hoàng mọi vật dụng cá nhân của ngài đều biến mất: từ kính mắt, dép đi trong nhà, các ghi chép cá nhân cho tới chai Effortil mà ngài vốn dùng để cân bằng huyết áp thấp của mình? Tại sao những vật dụng đó lại tan biến mất? Có lẽ bởi thật khó mà tin được rằng một người bị chứng huyết áp thấp lại lên cơn đột quỵ như thế? Tại sao Hồng y giáo chủ Villot là người quan trọng đầu tiên bước vào phòng của Giáo hoàng? Hẳn anh sẽ nói có gì lạ đâu, ông ta là Quốc vụ khanh của Tòa thánh Vatican. Nhưng cuốn sách của một tác giả người Anh David Yallop đã phơi bày rất nhiều sự việc: người ta đồn rằng giáo hoàng đang quan tâm tới sự tồn tại của một bè đảng giáo hội-Tam điểm có sự tham gia của chính Villot, Đức ông Agostino Casaroli, phó tổng biên tập tờ nhật báo Vatican Người quan sát Roma, giám đốc đài truyền thanh Vatican và đương nhiên là cả Marcinkus - Đức ông trị vì Viện các Tác phẩm Tôn giáo, còn được biết tới như Ngân hàng Vatican, kẻ sau này bị tố giác có liên quan tới các vụ trốn thuế và rửa tiền, cũng như che giấu hàng loạt vụ buôn bán mờ ám liên quan tới những nhân vật như Roberto Calvi và Michele Sindona, mà anh thử nghĩ xem, chúng chính là những kẻ vài năm sau sẽ chết một cách đau đớn: kẻ thì bị treo dưới chân cầu Blacktiars ở London, kẻ thì bị đầu độc trong tù. Trên bàn làm việc của Giáo hoàng, người ta tìm thấy một tờ tuần san II Mondo, đang mở tới trang nói về cuộc điều tra các hoạt động ngân hàng Vatican. Yallop nghi ngờ sáu kẻ có liên quan tới vụ giết người: Villot, Hồng y giáo chủ Chicago John Cody, Marcinkus, Sindona, Calvi và Licio Gelli, vị giáo chủ đáng kính của chi thánh Hội Tam Điểm P2. Anh sẽ nói: nhưng tất cả những điều này thì liên quan gì tới Gladio, thế nhưng nếu nghĩ kỹ, sẽ thấy rất nhiều trong số các nhân vật đóng vai trò nhất định trong loạt âm mưu khác nhau, và Tòa thánh Vatican liên quan tới việc giải cứu và che giấu Mussolini. Có lẽ Giáo hoàng đã khám phá ra điều này, và cho dù đã vài năm trôi qua kể từ cái chết thực sự của quốc trưởng, ông ta vẫn muốn rũ bỏ cái bè canh vốn lăm le chuẩn bị đảo chính kể từ cuối Thế chiến II. Tôi cũng xin nói thêm là sau khi Giáo hoàng Giovanni Paolo I từ trần, toàn bộ sự vụ trao sang tay của Giáo hoàng Giovanni Paolo II, người ba năm sau đó bị nhóm Sói Xám bắn trọng thương, mà như tôi đã nói trước đó, nhóm này là thành viên của đội quân stay-behind của Thổ Nhĩ Kỳ... Giáo hoàng sau đó đã tha tội, kẻ tấn công ăn nán hối lỗi đền tội trong tù, nhưng đương nhiên Giáo hoàng cũng lấy làm hoảng sợ không muốn dính dáng tới vụ việc này nữa, cũng bởi nước Ý cũng chẳng mấy quan trọng với ông ta, ông ta còn mải lo chống lại phái Tin lành ở những nước thuộc thế giới thứ ba. Thế cho nên chúng để ông ta yên. Chẳng nhẽ tất cả những sự trùng hợp này là chưa đủ hay sao?"
"Chứ không phải xu hướng nhìn đâu cũng thấy âm mưu này nọ của anh khiến cho anh vơ đũa cả nắm rồi suy diễn lung tung à?"
"Tôi á? Nhưng tất cả đều được ghi lại trong hồ sơ pháp lý cả, chỉ phải tìm đọc chúng trong các kho lưu trữ mà thôi. Chẳng qua là các dữ kiện bị rơi rụng giữa mảng tin này và mảng tin khác. Cứ thử giở vụ án ở Peteano mà xem. Tháng Năm năm 1972, gần quận Gorizia, cảnh sát được báo tin về một chiếc Fiat 500 bị bỏ lại bên đường với hai phát đạn ở cửa kính. Ba cảnh sát tới, họ thử mở ca pô xe và bị nổ tung. Bấy giờ người ta tin rằng đó là hành động của Lữ đoàn Đỏ, nhưng vài năm sau đó cái tên Vincenzo Vinciguerra xuất hiện. Anh nghe thử về gã này nhé: sau khi liên quan tới một vài phi vụ mờ ám khác, hắn trốn thoát và chạy sang Tây Ban Nha, nơi hắn được mạng lưới toàn cầu chống cộng sản Aginter Press che chở. Tại đây, hắn giao du với một kẻ khủng bố cánh hữu khác tên là Stefano Delle Chiaie, rồi gia nhập phong trào chính trị cực đoan cánh hữu Avanguardia nazionale - Người Tiên phong dân tộc do tên này cầm đầu. Sau đó, Vinciguerra chạy sang Chi Lê, rồi sang Argentina, nhưng tới năm 1978 thì đột ngột cao thượng nhận ra rằng toàn bộ cuộc chiến của mình chống lại nhà nước không còn ý nghĩa gì nữa và quyết định ra đầu thú tại Ý. Xin nhớ cho là hắn không ăn năn gì đâu đấy nhé, hắn vẫn nghĩ mình đã làm đúng những việc cần làm cho tới giờ. Vậy thì tại sao lại đầu thú? Tôi cho rằng vì hắn muốn gây chú ý, được cả thiên hạ biết tới mình. Có những kẻ giết người sau khi gây án xong quay lại hiện trường, hay những kẻ giết người hàng loạt lại gửi đầu mối cho cảnh sát bởi thực lòng chúng mong muốn bị bắt giữ để còn đuợc lên trang nhất tất cả các tờ báo. Gã Vinciguerra bấy giờ khai lấy khai để, có gì kể hết ra. Hắn nhận trách nhiệm vụ tấn công tại Peteano và trỏ ngón tay chỉ thẳng mặt các lực lượng an ninh cho tới giờ vẫn bảo vệ hắn. Chỉ tới tận năm 1984, một thẩm phán điều tra tên là Casson đã phát hiện ra rằng chất nổ sử dụng trong vụ Peteano tới từ kho súng đạn của đội quân Gladio. Điều thú vị nhất là sự tồn tại của kho hàng này được thông báo cho ông ta bởi (anh có đoán tỷ lần cũng không ra ai đâu) chính Andreotti, nghĩa là vị này từ trước tới giờ vẫn biết hết, nhưng không hé miệng lấy nửa lời. Một chuyên gia thuộc lực lượng cảnh sát (và cũng là thành viên của phong trào cực hữu Nuovo Ordine - Trật tự Mới) đã báo cáo rằng chất nổ được sử dụng hoàn toàn trùng khớp với loại chất nổ mà Lữ đoàn Đỏ dùng, nhưng Casson đã chứng minh rằng chất nổ đó là C-4, do lực lượng NATO cung cấp. Quả là rối như tơ vò vậy, nhưng anh thấy đấy, NATO hay Lữ đoàn Đỏ đi chăng nữa thì vẫn cứ liên quan tới Gladio. Ngoại trừ một điểm, ấy là các cuộc điều tra cho thấy phong trào Nuovo Ordine đã hợp tác với Sở Mật vụ quân sự Ý SID. Anh hẳn biết rằng nếu một sở mật vụ cho nổ tung ba cảnh sát, thì không phải nó có hằn thù gì với cảnh sát, mà bởi chỉ có thế nó mới đổ lỗi được cho những kẻ cực đoan cánh tả. Nói tóm lại thì sau rất nhiều cuộc điều tra và phản điều tra, Vinciguerra bị kết án tù chung thân, và ở trong tù hắn vẫn còn hé lộ những chiến lược gây căng thẳng được tiến hành. Hắn nói về vụ thảm sát ở nhà ga Bologna (anh thấy chưa, các vụ thảm sát đều có liên quan tới nhau, chứ có phải tôi tưởng tượng ra đâu), và nói rằng vụ nổ bom tại quảng trường Fontana năm 1969 được lên kế hoạch nhằm gây sức ép khiến thủ tướng Ý lúc bấy giờ là Mariano Rumor phải đặt quốc gia trong tình trạng báo động. Hắn còn nói thêm thế này, tôi sẽ đọc cho anh nghe."
Không thể đi trốn mà không có tiền. Không thể đi trốn mà không có chỗ dựa. Tôi có thể chọn đi theo con đường của những kẻ khác, tìm chỗ dựa ở đâu đó, ví dụ như ở Argentina thông qua sở mật vụ. Tôi cũng có thể chọn con đường tội lỗi. Thế nhưng tôi không muốn làm việc với sở mật vụ, cũng chẳng muốn thành kẻ phạm tội. Do đó, để tìm lại sự tự do cho bản thân, tôi chỉ có một lựa chọn. Đầu thú. Và đó là điều tôi đã làm.
"Đương nhiên đó là logic của một kẻ khùng, thích khoa trương. Nhưng đó cũng là kẻ khùng nắm được các thông tin xác thực. Và đây là câu chuyện của tôi, được tái tạo hầu như nguyên vẹn: cái bóng của Mussolini, kẻ được cho là đã chết, phủ khắp toàn bộ các sự kiện diễn ra tại Ý từ năm 1945 cho tới ngày nay, và cái chết thực sự của hắn đã châm ngòi cho giai đoạn tệ hại nhất trong lịch sử đương đại của đất nước này, với sự tham gia của đạo quân stay-behind, CIA, NATO, Gladio, P2, Mafia, các sở mật vụ, các chỉ huy quân sự tối cao, các bộ trưởng như Andreotti và các tổng thống như Cossiga, và đương nhiên là phần lớn các tổ chức khủng bố cực tả bị thâm nhập và lôi kéo. Ấy là còn chưa nói tới việc Moro bị bắt cóc và ám sát bởi ông ta đã biết điều gì đó và có thể sẽ nói ra. Nếu muốn, anh còn có thể thêm vào mấy trường họp phạm tội nhỏ hơn mà bề ngoài thì không có dính dáng liên quan tới chính trị..."
"Phải, giống như quái thú trong vụ giết người đường San Gregorio tại Milano, kẻ giết người rồi lấy xác làm xà phòng ở Correggio, kẻ giết người hàng loạt đường Salaria..."
"Đừng có châm biếm như thế chứ. Có lẽ những vụ án đầu tiên ngay sau chiến tranh thì không, nhưng tất cả những vụ sau đó thì dễ dàng hơn nhiều. Như người ta nói đó: có thể thấy một câu chuyện độc nhất vô nhị, bị chi phối bởi một hình tượng ảo mà dường như nó điều khiển mọi hoạt động từ ban công tòa nhà Palazzo Venezia, ngay cả khi không ai có thể trông thấy nó đi chăng nữa. Chà, những bộ xương luôn xuất hiện về đêm (Braggadocio nói trong khi nhìn mấy vị khách im lặng bao quanh chúng tôi), và biểu diễn điệu nhảy ma quái của chúng. Anh biết đấy, trên trời, dưới đất, còn bao nhiêu chuyện khác nữa. Nhưng có một điều rõ ràng, ấy là một khi mối đe dọa Xô viết không còn nữa, thì Gladio chính thức bị nhét vào một xó, và cả Cossiga lẫn Andreotti đều nói về nó để xóa bỏ tà ma, để giới thiệu về nó như thể một điều gì đó bình thường được chính quyền ủng hộ, rằng đó là một cộng đồng tập hợp những kẻ ái quốc, giống nhu tổ chức tình báo cách mạng Ý từ thời Carboneria xa xưa. Nhưng có thật là tất cả đã chấm dứt hay vẫn có những nhóm ngoan cố tới cùng còn âm thầm làm việc trong bóng đêm? Tôi nghĩ sắp tới sẽ còn nhiều điều hay ho nữa..."
Braggadocio nhìn quanh, cau mày nói: "Nhưng giờ thì chúng ta nên rời khỏi đây thôi. Tôi không thích nhóm du khách Nhật mới vào này. Mật thám phương Đông có mặt ở khắp mọi nơi. Giờ thì cả mật thám Tàu cũng nhan nhản, mà chúng lại hiểu mọi ngôn ngữ nữa chứ."
Trong lúc bước ra ngoài, tôi hít đầy một hơi không khí trong lành rồi hỏi: "Nhưng có thật là anh đã kiểm tra mọi thứ không đấy?"
"Tôi đã nói chuyện với những người nắm được nhiều thông tin và tôi còn xin lời khuyên từ ông bạn đồng nghiệp Lucidi của chúng ta. Có lẽ anh không biết, chứ hắn có liên quan tới sở mật vụ đấy."
"Tôi biết, tôi biết chứ. Nhưng chẳng lẽ anh lại tin hắn sao?"
"Những kẻ như thế đã quen kín miệng rồi, anh đừng lo. Tôi chỉ cần thêm vài ngày để tập hợp những chứng cứ không thể chối cãi được - không thể chối cãi được, tôi nói anh nghe. Sau đó tôi sẽ tới gặp Simei trình bày kết quả cuộc điều tra của mình. Mười hai kỳ cho mười hai bản Số Không".
Tối hôm đó, để quên những bộ xương ở nhà thờ San Bernardino, tôi đưa Maia đi ăn tiệm, dưới ánh nến lung linh. Đương nhiên là tôi không nói với cô về Gladio rồi, tôi cũng tránh tất cả các món ăn phải gỡ xương. Dần dần tôi thoát ra khỏi cơn ác mộng ban chiều.
Chú Thích
[14] Một bộ phim về Thế chiến II chuyển thể từ tiểu thuyết cùng tên của nhà văn Pháp Pierre Boulle. Phim đoạt giải Oscar năm 1957.