Chương 7

Chương 7

hường thì cứ bước lên xe Xu chỉ ngó bên đường. Cố gắng lắm thì Xu cũng nói được vài câu gì đó, rằng đôi khi những làng xóm ven sông, những đám cây đã che khuất đi, làm tôi tưởng mình đã bị lạc mất nó. Hai vợ chồng ông chủ ghe hầu như không nhìn nhau, họ đã sống như thế từ hồi nào? Đi đường sông thì không thấy những cột cây số, những bảng vẽ báo hiệu ranh giới. Nước chảy bất chấp những đường biên. Sao giờ mùa cứ chồng lấp khó chịu, mưa nắng cứ nhằng nhịu, đang nắng mà mưa cứ ròng ròng.

Những câu dài, nhiều chữ, có tính từ hình như quá sức của Xu. Anh ta thấy Bối (chứ bọn cậu còn biết cái tên nào khác để gắn cho người bỏ cuộc ấy), đã để lại một chỗ trống trải, nên cố lấp được chút nào hay chút đó. Nhưng chẳng bao lâu Xu không cố thêm được, bắt đầu im lặng.

Khá dửng dưng khi Bối đi, nhưng rồi bọn cậu nhận ra có vài hụt hẫng. Không phải ngay lập tức, mà thảng hoặc nhói lên giữa chuyến đi. Một cái thế chông chênh khi ta bắc nồi lên bếp lò chỉ còn hai ông táo. Hai thằng người tẻ nhạt, có quá nhiều vết thương kín đáo.

Mình biết gì về Xu? Ý nghĩ đó chợt đến trong đầu cậu, khi mưa đổ xuống làm nhòa đi cảnh vật hai bên đường, làm che chắn mọi tầm nhìn. Cậu đành nhìn Xu đang ngồi ngủ ở dãy ghế bên kia, như hồi đầu anh ta nói ngồi dàn ra cho xe đỡ quạnh.

Có thể, là có thể thôi, Xu hơn tuổi cậu, vì một lần hỏi năm sinh nhau anh ta nói cậu bằng tuổi đứa em thứ sáu, và Bối thì bằng tuổi đứa em thứ chín.

- Nhiều em lắm hả? Lúc đó Bối hỏi.

- Ừ. Hai mốt đứa. Chết bốn. Còn mười bảy.

- Làm gì có ai đẻ nhiều dữ vậy?

- Đâu biết. Biết thì vô trại mồ côi chi.

Xu tỉnh bơ xước mía. Phấn mía dính trên khóe miệng thành vệt như cái đuôi sao chổi, nom Xu lành hiền, ngái ngủ. Nhưng cả khi đó cậu cũng không nắm bắt được con người ấy, giống như cây dao bấm mà anh ta thường tỉ mẩn vuốt nhỏ cây tăm xỉa răng, chỉ vài giây sau đó nó cắm phập vào vai con chó sủa dai làm con vật đau đớn bỏ chạy.

Bối xung xăng đi trước vung chân đá vỏ chai nhựa rỗng. Lúc đi bộ anh ta hay đá sỏi, cỏ, hoặc sút tung những túi ni lông nằm bên đường. Mũi giày Bối trắng phếch vì những cú đá kiểu đó.

- Ông đổi chỗ cho tôi thì tốt.

Giọng Bối nhuốm đầy than thở, tuồng như cuộc sống êm đềm, đầy đủ cũng là một thứ bất hạnh không thể cứu vãn. Không sóng gió, Bối lớn lên, muốn gì cũng có đòi gì cũng được. Cha mẹ Bối cùng với đứa em gái suốt ngày chỉ biết hùng hục học để kiếm danh vị. Một ngôi nhà có hai giáo sư và một tiến sĩ hoàn toàn không cãi cọ, chỉ là ít nhìn mặt nhau như nhìn mặt sách. Bối cho đó là một cuộc sống giả tạo, một vở kịch tẻ nhạt hết sức nói.

- Tôi khoái kịch tính, nên khoái tự tạo kịch tính cho mình. Hồi nhỏ nổi hứng cắt tay cho chảy máu chơi, coi cả nhà rộn lên cũng sướng. Hay là cứ biến mất coi ai là người tìm mình đầu tiên.

Cậu ngờ là chuyến đi sông Di quá thiếu kịch tính nên Bối chán. Việc viết một cuốn sách hoàn toàn không giống làm một bộ phim ký sự, khi mà người ta lội xuống một con suối lởm khởm đá để chứng tỏ sự nguy hiểm mặc dù có chiếc cầu gần đó; người ta không đi đường mòn quang quẽ mà trèo lên vách núi, chui vào bụi rậm để có hình ảnh mạo hiểm, người ta từ chối sự sạch sẽ, bôi bẩn lên mặt mũi thuyết phục khán giả rằng chúng tôi đã mất nhiều mồ hôi và nước mắt để làm nên thiên ký sự truyền hình này. Chúng tôi gần như là những người đầu tiên đến đây, họ hay bảo vậy khi đứng trên ngọn núi đã nhẵn dấu chân dân phượt. Ông già Mai Triều mỗi khi nhắc tới những cái phim đó thường cười vắt nước mũi ra râu:

- Bọn nhãi nhép ấy mà đến được, chứng tỏ nơi đấy cũng tầm thường thôi.

Trước chuyến đi, dù chưa biết cách nào để cuốn sách hấp dẫn, chưa nghĩ ra một bố cục cụ thể’ nào, cậu đã nghĩ mình sẽ để sông Di kể về nó. Nhưng dòng sông lặng lẽ náu mình như những con sông bình thường khác, với những bờ bãi nhiều cây hoang dại, dây tơ hồng phủ vàng ruộm cả dọc dài, tiếng chim nước kêu một giọng hàng trăm năm. Đi mãi vẫn thấy nước chảy và nước chảy. Bối chán cũng phải.

Hôm đó cậu tưởng đã biết nhiều về Bối. Anh ta từng làm nhân viên nhà sách, lái taxi, quản lý nhà hàng... trước khi chuyển sang chụp ảnh chuyên nghiệp. Bối đã làm nhiều bộ lịch người mẫu áo tắm ăn khách, nhưng anh ta coi như công việc đó lấp đầy quãng thời tiết đẹp. Cái ảo tưởng biết nhau còn vì những lúc tắm chung, thấy từng vết sẹo trên người, và sóng lưng khuyết sâu, và bớt son ở đốt sống cuối. Ảo giác biết rõ nhau còn vì khi ngủ cùng, Bối vẫn thường bảo cậu cho mượn tay để gối đầu. Và một vài buổi sáng khi thức dậy, Bối nói anh ta mơ thấy làm tình với một con thỏ. Sùng sục với nó, tỉnh dậy nghe quần ướt nhẹp. Nhục thiệt.

Việc kể một giấc mơ riêng tư cho nhau nghe cũng gây cho cậu cảm giác gần gủi. Bối hay thú nhận mình vừa tự sướng xong mỗi khi xì xục ở buồng tắm lâu. Nhưng giờ cậu không biết gì hết. Như không biết Tú lại có thể bỏ mặc cậu.

Chiếc xe khách đi khật khừng, ngoài bọn cậu ra, dọc đường nó đón thêm một nhóm bốn người đồng tính. Một trong số họ đã phẫu thuật chuyển giới xong, nhìn đúng như một quý bà, long lanh vòng xuyến. Chỉ khi cất tiếng mới nhận ra thực tế: những cuộc dao kéo trị giá hàng ngàn đô la đã bỏ sót dây thanh quản. Nó vẫn thuộc về giống đực. Ba người kia đã bước qua tuổi trung niên, áo thun bó sát người và tóc búi. Cả nhóm đều là Việt kiều, mỗi năm về nước vài ba tháng đi xuyên Việt hành hương. Câu chuyện chắc là được nối dài từ dưới đất, lên xe cũng vẫn kỷ niệm về trại tị nạn nào đó - hình như là Bataan, Philippines - nơi họ đã sống chung một vài năm, trước khi xé ra đi. Cao hứng, họ gọi chuyền tay cho mấy chị đàn bà thân thiết hồi loạn lạc, khi điện thoại vòng trở lại chỗ quý bà, cậu nghe cái dây thanh quản đực kia rung lên sự âu yếm về thằng chồng hay ghen tuông và đứa con gái đã lên tám tuổi, mà chị ta nhặt ở một trại mồ côi tự phát của nhà chùa. Chị nói mình hạnh phúc.

Người pê đê trông có vẻ đứng tuổi nhất mời cậu nhai hạt sen tươi, hỏi cưng đi về đâu? Thoảng lại mùi oải hương, chắc ông bôi lên dái tai đã nhăn nhiều nếp.

- Bọn này ấy hả, còn ở Việt Nam lâu, bữa nay đi viếng ông Bi-ia chín đọt. Mai bay qua Hồng Kông ăn chơi mua sắm.

Xu hơi nhăn mặt trong khi mắt vẫn nhắm. Cậu chột dạ như thể anh ta đang khó chịu vì mình. Cái gì đã giúp mình không phơi bày bản thân, bộc lộ thiên tính như nhóm người kia, cậu tự hỏi. Kỳ vọng của mẹ, thoáng nhăn mặt của người đời hay những cuốn sách mà cậu đã gặm trong các thư viện từ hồi nhỏ? Cậu không biết, chỉ là những cơn khát thèm váy áo chưa bao giờ đủ mạnh để làm lý trí cậu tê dại. Bản chất con người cậu nằm sâu ở bên trong, không cần níu vào giày cao gót đỏ, son đỏ, váy đỏ.

Xu dậy, hỏi cậu có cái buộc tóc nào dư ra không, tóc dài nên cổ nực nội quá. Cả nhóm quý bà vươn cổ ngoái nhìn, do giọng nói ấm và vang của Xu. Sau mưa gió lặng, trời oi, nghe ngột ngạt. Cậu nói tới Phương Điền thì mua, và hơi ngờ vào sự tin cậy của câu nói đó. Bọn cậu hay nói ghé thành phố kiếm khách sạn sang ngủ cho sướng đời, nhưng vẫn thường hay ngủ muỗi. Bọn cậu nói hôm nay sẽ đi một trăm cây chẵn để cải thiện hành trình ì ạch, nhưng rốt cuộc nằm say ở nhà của một bà già mười ba chồng. Họ sống chung. Kẻ xoa bóp vai, người nấu nước cho bà ngâm chân, kẻ phơi áo ngoài sân... Một ông già nói chỉ cần yêu thương nhau, những chuyện còn lại không quan trọng.

Và xế trưa nay bọn cậu lại nhảy xuống giữa chừng, đi theo nhóm Quý bà đến một nơi có cây Bi-ia chín ngọn. Bi-ia họ dừa, thân suông không nhánh, hay mọc chơi vơi ở sườn đồi hay giữa đồng, đơn độc và kiêu hãnh. Một cây vẫn có cảm giác đó, cả chòm cũng không thấy vui hơn. Cây Bi-ia nổi tiếng này thì tám lần bị sét đánh, mỗi lần như vậy thân nó lại tách làm hai để lộ một cây nhỏ bên trong. Xu nói nó giống một loại búp bê độc đáo của Nga. Coi cái cách nó đứng lẻ, chọc khuấy mây, cậu ngờ là sẽ còn chịu nhiều trận sét nữa.

Một mình giữa bãi đất trống hoang che cho một cái miếu lợp ngói âm dương, có thể nhìn thấy những vết cháy xém, thân cây chẻ ra như một cánh sen, ôm khít một cái thân khác bên trong, cứ vậy bọc thành nhiều lớp. Có thể nhìn thấy những tổ chim treo trên những bẹ lá đầy gai nhọn. Cái miếu ne nép đứng cạnh gốc Bi-ia ba trăm năm tuổi cũng để thờ cây. Đó là lý do Quý bà đưa bạn bè đến đây chiêm bái.

Một cái cây trời đánh không chết bỗng trở thành thần, truyền đi những lời đồn đãi linh thiêng. Cậu còn lạ gì. Đất nước này vốn dựa vào thần thánh, vào anh hùng mà sống, rồi bỗng dưng hai thứ đó vắng teo. Minh chủ kiệt rồi, cậu nghĩ vậy. Người lớn không còn thần tượng cho mình nữa. Tiến sĩ Lê Thăng, một đàn anh của cậu hay viết những bài gai góc chống chính quyền trên blog cá nhân, đã trở thành anh hùng rất bâng quơ vào cuộc mất tích giữa tháng Năm vừa rồi. Người ta nghĩ ngay đến một cuộc thủ tiêu đốn mạt nào đó, một cuộc bắt bớ mờ ám. Thậm chí vài nhà thờ còn định thắp nến cầu nguyện cho anh, giống như nhiều lần thắp nến bày tỏ thái độ ủng hộ những nhà dân chủ khác, hoặc chỉ để cầu nguyện cho việc đòi đất. Cậu không nhớ ra họ đã từng thắp nến vì vong nhân qua các cuộc chiến tranh, hoặc vì những hòn đảo bị rình rập ngoài khơi chưa. May mà chị vợ anh Thăng đã kịp cứu nhà thờ một bàn thua khi nhanh nhảu tìm ra chỗ đức ông chồng mình đang hú hí cùng cô bồ nhí. Sự kiện xìu đi, người ta nhanh chóng tìm thấy những anh hùng khác, cũng cất tiếng nói ngược lề như anh bạn tiến sĩ, người giờ đang tìm chỗ ở sau cuộc ly dị. Tuần trước anh còn hỏi mượn thẻ nhà báo của cậu để mua căn hộ chung cư. Nhà báo thì được giảm giá mười phần trăm.

Cậu ngồi trên cái ghế đá người ta cúng dường cho miếu, đầu lơ mơ nghĩ đất nước này thực sự từng có minh chủ không, hay người dân chỉ biết chạy đi chạy lại giữa bọn quá tệ và bọn (tưởng rằng) ít tệ hơn. Mắt cậu vẫn dõi theo nhóm Quý bà bày biện bánh trái ra khấu đầu khấn vái. Bỗng dưng thấy hơi cô đơn, đồng-loại đúng là chẳng ích gì. Cậu còn đủ tỉnh táo để không cầu xin cái cây ban phép màu cho thời gian quay lại. Xu cũng dửng dưng, anh ta nói mình vô thần, bởi nếu có, hẳn họ đã nghe anh ta cầu khẩn suốt một thời thơ ấu côi cút. Hỏi một người bán nhang đèn gần đây có món gì lạ mà ngon, chị quệt mồ hôi bằng cái cùi tay đen đúa, chị nói có một cái chợ bán khói. Khói không ăn được nhưng chợ đông nên người ta cũng bán nhiều thức ăn.

- Xa không chị?

- Gần lắm. Đi bộ chút tới.

Cậu ngoái nhìn chị lần nữa trước khi đi, nghĩ không phải Ánh đâu. Việc tìm kiếm chị làm cậu nảy ra thói quen hay nhìn ngắm đàn bà, như một thằng ham gái.

Xu chắc học nhừ bài học khoảng cách của người quê nên cảnh báo, cũng mỏi chân đó. Quả thật chợ khói cách cái cây Bi-ia trời đánh không chết đến ba cây số.

Ở đó, phóng tầm mắt qua khỏi bãi cây cỏ hỗn độn, vượt lên những cái lưng vàng nâu của bầy bò xương xẩu, là sông Di xẻn lẻn khi nhập lưu vào sông Rạch Chiếc, như con nhỏ đi xa lầm lỗi trở về. Bên kia là thị xã Xuân Lộc, ở đó có cái khách sạn coi mặt thì sang, mà giường lại ọp ẹp chân ngắn chân dài, nhờ vậy Tú đã thử một tư thế mới. Cả hai đều thích đến vài ba lần. Ngủ dậy mới biết giường có rệp, người cậu nổi đầy mẩn đỏ. Năm ngoái.

Cái chữ “ngoái” ám gợi như một thứ nào xa tít mù tắp. Tiếng Việt cũng thật lạ lùng. Năm kỉa năm kìa năm kía cũng nghe xa. Ngày xửa ngày xưa. Hồi nẳm.

Người đầu tiên bày khói ra chợ bán là một bà già cháy dở, theo nghĩa đen, vì bị đốt. Mặt phơi đầy sẹo bỏng, tay trái bị rút gân nên hơi co quắp lại, trong lớp vải áo quần che khuất hẳn cũng có những mảng thịt da dị dạng. Khô đét, có Bối ở đây, thể nào anh ta cũng thì thào, “gom hết xương không đủ nấu nồi súp”, hay “nấu cả người cũng không váng mỡ”. Cái hộc tủ gỗ đặt cạnh bà già ứa tiền ra miệng, như vừa nôn xong vẫn đang mũi dãi lòng thòng.

Khách nườm nượp. Hàng hóa chất ngút tận trần nhà. Chúng có thể là rơm rạ, là gỗ, là lá mục... hay bất cứ gì có thể đốt lấy khói. Có người cầu kỳ đòi đúng rạ tháng tư, để trong rạ có mùi bọt cua đồng quánh đặc trước lúc con vật chết khô vì hạn. Một đứa bé đầu trọc trèo thang tre rút ra mớ rạ khô, hỏi mang về hay thở ở đây? Có gian bếp thông ống khói vào mấy căn buồng kín, khi khách ngồi ở đó, có thể ngay lập tức hít hà. Người đàn bà đeo đầy vòng vàng bảo con đốt ngay giùm cô. Lúc bà bước ra, mặt ràn rụa nước, ngắt một khúc tiền trả mà không cần đếm.

Bảy năm trước, bà già (khi ấy chưa cháy) còn rong ruổi trong thành phố bán khoai, bắp nướng. Bà nhận ra những ông bà giàu có sà xuống gánh của bà chỉ để hít thở lại mùi vị đồng bãi cũ. Gánh của bà đông khách, bởi bí quyết đơn giản: bà nướng bắp để nguyên vỏ, lẫn trong đó là trứng nhện hay một con sâu, chúng làm nên một thứ hương vị khác thường. Khoai thì bà không rửa, đất bám quanh nó sau khi qua lửa trở nên nồng nàn hơn là nướng một củ khoai quá sạch. Lửa bà lấy từ nhiều nguồn khác nhau, từ củi đước, củi bình bát hay mù mịt khói như củi gòn.

Sống sót sau vụ bị nướng, bà về đây bán khói. Cậu hỏi có phải vụ ở ngã sáu Chuồng Chim không. Bà khen cậu nhỏ mà nhớ giỏi, chuyện con con đó cũng để ý. Mỗi ngày có vài chục vụ thanh toán nhau trên đường phố, nhưng thằng sinh viên hồi ấy nhớ, không chỉ vì bốn người bị thương. Không phải họ cùng cảnh ngộ bươn chải kiếm miếng ăn trên phố mà lại tàn hại nhau. Cậu ám ảnh bởi một chi tiết liên quan đến đòn gánh.

- Ừ, ta bị đập bằng đòn gánh.

Bà già trật cái nón vải ra khoe một mảnh xương sọ hóp sâu trước trán, nếu nằm ngửa có thể đựng được một chung rượu. Bà ngoại cậu đã dùng đòn gánh mà bà vẫn thường dùng để gánh nước thuê đánh mẹ cậu, khi biết mẹ mang thai với thằng nhỏ sinh viên thực tập quê xứ xa mù. Bà nói phải đánh cho trụy thai mới thôi. Và ông ngoại nửa đêm dúi tiền cho con gái bỏ trốn.

- Thằng nhóc này còn sống là ơn phước. Quà của trời đó.

Mẹ cậu hay nói vậy, khi ngồi kể lể với cha cậu, cái đoạn trường mà bà hay bảo là vì tình yêu mù quáng. Và người tình dại dột của mẹ thì cười, ai mà biết đẻ con cho anh đâu. Tưởng bỏ rồi. Kêu bỏ rồi mà. Giữ làm gì cho khổ thân.

Tưởng vậy, nên khi cha tìm lại mẹ con cậu, thì cậu đã biết chửi thề. Câu đầu tiên khi cha con gặp nhau là từ miệng cậu.

- Ụ moá mày!

Thằng nhỏ đổ quạu khi có người đàn ông lạ giẫm lên váy búp bê cậu giặt phơi ngoài sân, và khó chịu hơn khi mẹ mếu máo nói trời đất ơi Ân ơi cha con đó, kêu cha đi. Còn anh, đồ tồi ơi, con anh mà. Phải rồi. Chính là thằng nhỏ này. Cha cậu lùi lại, nói để đi rửa mặt cái đã, bụi lắm. Chuyện đó cậu không còn nhớ rõ, nhưng mẹ hay kể, và cậu chẳng bao giờ hỏi bao lâu sau thì cha mới ôm mình vào lòng.

Bà già bán khói cũng nói, sống là một thứ bổn phận trời dúi vào tay, cầm thì khổ mà không cầm áy náy.

Xu mua món khói giá một trăm mười hai ngàn, bước vào buồng, trở về bãi rác, nơi anh ta đã bới phế thải để dùm bọc đứa bé gái, người sau này đã được một đôi vợ chồng Cao Lạng ngọt lạt nhận nuôi để bán qua những nhà thổ bên kia biên giới. Thân phận cô gái chìm vào mịt mù, như Xu nói, không biết nát nhàu ở đâu.

Ra đứng trùng trình dưới cái bảng bán khói, Xu nhắm mắt. Chừng như anh ta xây xẩm. Cậu ra bãi vạch quần xả nước thải vào một bụi cỏ mần trầu, không ngờ hai ngày sau chim vẫn còn sưng sỉa vì tè vào mảnh vỡ của ông táo. Một thằng con trai chừng mười bảy tuổi bủng beo đến gạ bán chiếc xe máy với giá rất rẻ. Có thể nó vừa trộm cắp ở đâu đó, cũng có thể đang thèm khói cỏ. Bà già bảo ở những tiệm khói khác họ bán cả cây gai dầu, bọn trẻ rất ưa. Hít thứ khói đó là đi vào một chuyến phiêu du với đầy những ảo giác dị thường của đàn ngựa hát opera và lời than vãn vẳng ra từ trong đá, của những mê lộ rập rờn quả mặt người và ánh trăng tím ngắt. Chị Ánh kể đã từng cắt cổ tay mình khi hít thử gai dầu, vì thấy mọi thứ chung quanh đẹp quá, đẹp đến muốn chết. Cả máu chảy ra là những sợi xanh biếc, căng mọng.

Cậu nhìn cái đồng tử giãn ra mơ màng của thằng nhóc, nghĩ biết đâu trong mắt nó mình có đến hai đầu, hoặc là con sâu đỏ lịm hót tiếng người lảnh lói. Ngó trước sau cho có, ra vẻ sành sỏi cậu hỏi giảm giá không. Thằng nhỏ gãi đùi nói thêm, xe Thái chớ không phải của bọn Tàu đâu mà đại ca lo. Bọn cậu sẽ men theo sông Di bằng chiếc xe máy cà tàng này, chừng nào xuống thuyền sẽ bán lại. Cậu từng tham gia vài đoàn làm phim, họ đi theo cách ấy.

Chất ba lô lên rồi, Xu đạp xái cả chân mà xe không nổ, anh ta cục cằn ai bán được cái thứ rác rưởi này chắc làm heo ăn mừng. Cậu đẩy, xe khật khừng một chút rồi khịch khịch chạy, bỗng Xu nói uổng quá, quên hỏi bà già có bán mùi da thịt người cháy không.

- Tôi đã đốt nhà vợ chồng thằng Cao Lạng lúc nửa đêm.

Xu nói thêm khi chiếc xe vọt đi, nhổ ra một đống khói đen. Có lẽ cảm nhận được cậu rùng mình nên anh ta nói thêm:

- Tụi nó không chết đâu.

Mà chiếc xe cùi bắp này thì chạy được tới đâu? - Xu lại cằn nhằn.

đánh máy: Mọt Sách
Nguồn: vnthuquan-thuvienonline
Được bạn: mọt sách đưa lên
vào ngày: 26 tháng 9 năm 2020