- 18 - Sửa quần áo, Hỗ Trợ đã yêu,-Tuyết ngập đất, Kim Long xưng bá.

Trong cái mùa đông khắc nghiệt cứ ba ngày một trận tuyết nhỏ, năm ngày một trận tuyết lớn ấy, điện thoại nối công xã Tây Môn với huyện bị đứt. Đường dây truyền thanh từ huyện về cũng sử dụng chung với đường dây điện thoại nên điện thoại đứt thì nó cũng câm nốt. Đường sá bị tuyết vùi lấp cho nên cánh nhà báo huyện, tỉnh cũng chẳng có ai lai vãng, làng Tây Môn trở thành một ốc đảo bị cô lập với thế giới bên ngoài.

Cậu cần phải nhớ cái mùa đông đầy tuyết năm ấy. Mỗi sáng sớm bố tôi đều dắt cậu ra ngoài làng đi dạo. Nếu trời quang, lúc mặt trời mới mọc, tuyết trên mặt đất rực rỡ huy hoàng. Bố tôi tay trái cầm dây thừng, tay phải cầm con dao bầu lấy được của tay đồ tể dạo nọ. Những luồng hơi ấm phả ra từ miệng, mũi của bố và cậu; lông trên mép cậu, râu và lông mi bố tôi đều phủ một lớp sương giá. Hướng mặt đón ánh mặt trời, cả hai đi về phía đồng, tuyết kêu lạo xạo dưới chân.

Tây Môn Kim Long dựa vào nhiệt tình cách mạng và những mơ tưởng xa vời, lãnh đạo bốn anh em họ Tôn - Tứ đại kim cương - cùng một đám thanh niên ăn không ngồi rồi - binh tôm tướng giải - và tất nhiên là có cả những người đứng tuổi thích vui vẻ, độc lập tự chủ tiếp tục tiến hành cách mạng văn hóa sang năm thứ hai. Dưới gốc cây hạnh già, họ dựng lên một cái khán đài bằng gỗ, trên cành hạnh gắn không biết bao nhiêu là dải lụa đỏ, đếm không xuể, trông như cây hạnh đang nở hoa. Mỗi đêm, Tôn Bưu trèo lên đài, phồng mang trợn mắt thổi kèn tập hợp quần chúng. Chiếc kèn này bằng đồng, rất đẹp, có buộc một tua vải đỏ. Khi mới có nó, ngày nào Tôn Bưu cùng phồng má tập thổi, thanh âm cứ như trâu rống, nhưng đến cuối mùa đông thì tiếng kèn của anh ta đã khá thuần thục, uyển chuyển, lại có âm điệu của những khúc dân ca quen thuộc của vùng Cao Mật. Có thể nói đây là một thiếu niên thiên tài, học cái gì thành cái nấy. Kim Long còn chỉ huy mọi người đắp một cái lô cốt bằng đất bên cạnh khán đài, khoét tường thành mười mấy lỗ châu mai, cạnh mỗi lỗ đều đặt một đống đá cục. Tuy không có súng nhưng ngày nào cũng có mấy đứa nhỏ cầm giáo đứng cạnh lỗ châu mai canh gác. Cách vài giờ đồng hồ, Kim Long lại trèo lên đài dùng cái ống nhòm tự chế nhòm khắp bốn phía trông như một vị tướng đang quan sát địch tình. Trời rét căm căm, đôi tay anh ta xám nghoét trông như củ tử đằng vừa lôi ra từ thùng nước tẩy, cằm và má đỏ ửng trông giống như quả táo mùa thu. Để tỏ rõ oai phong, anh ta chỉ mặc có chiếc áo đại cán và chiếc quần dài mỏng dính, trên đầu đội chiếc mũ vải vàng xỉn. Vành tai anh ta bị lạnh làm cho nứt nẻ, máu rơm rớm, mũi đỏ rần hắt hơi liên tục. Nhìn dáng vẻ chẳng có gì là đẹp nhưng tinh thần anh ta thì cực kỳ hưng phấn, đôi mắt lúc nào cũng phóng ra ánh lửa nhiệt tình cách mạng.

Mẹ tôi thấy bộ dạng anh ta thảm hại như vậy, thức mấy đêm liền may cho anh ta một chiếc áo bông. Để giữ phong độ cho Tư lệnh, bà nhờ Hỗ Trợ giúp đỡ, cắt theo kiểu quân phục, cổ áo dùng chỉ trắng kết viền hoa văn. Nhưng anh ta không mặc áo bông, nói rất nghiêm trang:

- Mẹ không cần phải lo lắng. Quân địch có thể tấn công bất cứ lúc nào. Những chiến sỹ của con đang nằm trong tuyết, lẽ nào con lại mặc áo bông?

Mẹ tôi nhìn xung quanh. Té ra “Tứ đại kim cương” và cả nhóm đàn em của Kim Long cũng đều mặc áo giả quân trang bằng vải màu vàng xỉn, đứa nào cũng đang hắt xì hơi, mũi đỏ lòm như quả sơn tra. Nhưng có điều, trên mặt chúng đều bộc lộ vẻ nghiêm trang thần thánh!

Sáng nào cũng thế, Kim Long đều có mặt trên khán đài, tay cầm cái loa đồng hướng về bọn đàn em dưới đài, bắt chước Lừa Kêu Lớn diễn thuyết, kêu gọi các tiểu tướng cách mạng, bần cố trung nông mở to mắt đề cao cảnh giác để bám sát trận địa đến cùng, chờ đến mùa xuân ấm áp hoa nở sẽ hội quân cùng với quân đội chủ lực của Tư lệnh Thường. Những người trong làng rỗi việc kéo đến chen nhau xem trò vui. Lời diễn thuyết của anh ta thỉnh thoảng bị những cơn ho dữ dội làm cho ngắt quãng, trong ngực anh ta như có tiếng gió rít, cổ họng khào khào cục cục. Ai cũng biết lúc ấy đờm đang dâng lên trong cuống họng anh ta, nhưng tư lệnh mà nhổ đờm trước mặt mọi người là bất nhã và mất phong độ cho nên anh ta cố gắng nuốt xuống, trông mà phát tởm. Ngoài việc bị ho làm cho gián đoạn, lời diễn thuyết của anh ta thi thoảng lại bị tiếng hô khẩu hiệu ở dưới át mất. Người lĩnh xướng hô khẩu hiệu là Tôn Hổ, giọng anh ta thật khỏe, lại là người có học cho nên anh biết chỗ nào thì nên hô khẩu hiệu để cho khí thế cách mạng kích thích lòng người nhất.

Ngày ấy tuyết rơi dày đặc. Cả bầu trời như có ai đó đang xé hàng vạn chiếc gối lông ngỗng trắng vung vào không gian. Kim Long leo lên khán đài, chưa kịp đưa chiếc loa lên miệng thì tự nhiên lảo đảo, chiếc loa đồng rơi khỏi tay đánh choang xuống khán đài và lăn xuống tuyết. Anh ta bổ nhào xuống sàn, miệng kêu lên một tiếng khàn khàn đục đục. Mọi người ngây ra trong chốc lát rồi đồng loạt kêu thét lên, chạy lên đài, năm mồm bảy miệng nhao nhao:

- Tư lệnh, ông làm sao thế?

- Tư lệnh, ông có sao không?

Mẹ tôi khóc rống lên, chạy từ trong nhà ra. Trời lạnh quá nên mẹ tôi mặc một chiếc áo da dê cũ rích và to sụ, mới nhìn tưởng như bà là cái bồ đựng lương thực. Chiếc áo này vốn là đồ cũ do Dương Thất, nguyên Chủ nhiệm bảo vệ chính trị thôn mua về từ Mông Cổ trước Cách mạng Văn hóa, lúc ấy trên áo vẫn đầy cứt trâu và sữa dê, thối không chịu nổi. Dương Thất chuyên buôn bán áo da nhằm đầu cơ trục lợi, bị Hồng Thái Nhạc cho quân áp giải đến công xã để quản lý giáo dục. Tất cả áo da đều bị tống vào kho của đại đội sản xuất chờ cán bộ công xã đến xử lý. Cách mạng văn hóa bùng phát, Dương Thất được trở về theo Kim Long làm cách mạng, trở thành kẻ đấu tố Hồng Thái Nhạc hăng hái nhất, quyết liệt nhất. Lão ta sốt sắng bợ đỡ Kim Long, hi vọng sẽ được cất nhắc lên làm Phó tư lệnh Hồng vệ binh nhưng không ngờ lại bị cự tuyệt. Kim Long nói giọng chém đinh chặt sắt: Chi đội Hồng vệ binh làng Tây Môn chỉ thực hiện cơ chế một lãnh đạo, không đặt cấp phó. Thực ra thì Kim Long coi thường lão ta. Dương Thất đầu hoẵng mắt chuột, đôi con ngươi láo láo liên liên, lòng dạ hiểm độc, là một tay vô sản lưu manh điển hình, chỉ có thể lợi dụng mà không thể trọng dụng. Đấy là lời từ miệng Kim Long khi anh ta họp kín với những kẻ thân tín mà tôi tình cờ nghe được. Âm mưu bất thành, Dương Thất nổi điên cùng với tay thợ làm khóa Hàn Lục lén mở kho đại đội lấy hết áo da đem bày bán trên đường. Gió lớn tuyết dày, mái hiên băng đọng nhọn hoắt như răng cưa, là lúc phải mặc áo da. Người trong làng tụ tập trên đường lật qua lật lại những chiếc áo thối bẩn, lông dê rơi lả tả bay tứ tung trong gió. Cái miệng Dương Thất sao mà dẻo, biến cái áo rách tươm và thối hoắc thành cái áo của hoàng đế đã từng mặc qua. Lão xách lên một cái áo ngắn da dê núi đen sì, đập đập cái phách đầy dầu mỡ và nói có vần có nhịp:

- Nhìn một tí, nghe một tí, sờ một tí, mặc thử xem. Đang rét mặc liền đổ mồ hôi. Áo da đây mà khoác lên người, bò băng nằm tuyết mặt vẫn tươi!... Cái áo đây này, mới toanh đấy nhé, chỉ cần mười nhân dân tệ thôi. Chú Trương, cứ mặc thử đi! Ôi! Chị dâu, cái áo này người Mông Cổ làm riêng cho chị đấy, sao mà vừa khít thế! Thêm một phân thì quá dài, bớt một phân thì quá ngắn. Thế nào? Nóng người chưa? Chưa à, sờ lên đầu xem, đang đổ mồ hôi rồi đấy! Tám đồng? Không được! Mười lăm đồng cũng không bán! Chú Trương, nói thế nào với chú đây nhỉ? Mùa thu năm ngoái tôi có hút của chú hai điếu thuốc, mắc nợ tình cảm với chú. Nợ tình không trả, ăn ngủ không yên. Thôi được, chín đồng. Chú lấy đi, về nhà nhớ lấy khăn lông lau mồ hôi trên đầu đi nhé, chớ để cảm mạo đấy! Tám đồng? Thôi, tám đồng rưỡi, tôi nhượng bộ thì chú càng lấn tới, ai bảo tôi nhỏ hơn chú hai lần. Nếu người khác thì tôi đã ném xuống sông rồi! Thôi được, tám đồng. Ôi dào! Gặp phải người gàn bướng như chú, ông trời chẳng thèm giận, tôi cũng chẳng thèm giận làm gì, coi như tôi cho chú một ít máu vậy. Máu tôi nhóm O, cùng nhóm với bác sỹ Bạch Cầu Ân đấy! Chú Trương, lần này thì chú mắc nợ tôi rồi đấy nhé! Ba, bốn... tám đồng, được rồi. Mang về cho thím xem nhé! Tôi đảm bảo chú chỉ cần mặc nửa tiếng trong nhà, tuyết trên nóc nhà chú sẽ tan hết... nước sẽ chảy thành dòng như con sông nhỏ... À, còn đây là chiếc áo mà có lẽ cô gái Mông Cổ đẹp nhất đã từng mặc, cứ ngửi xem có mùi gì không? Mùi đàn bà khuê các, đúng không? Lam Giải Phóng! Về nhà lấy túi tiền của ông bố cá thể đến đây mua chiếc áo da này để tặng cho chị Bảo Phượng của mày. Cô ấy mà mặc chiếc áo da này, mang theo túi thuốc, tưởng tượng xem sẽ như thế nào. Đầy trời tuyết bay nhưng đến cách đầu cô ấy ba phân thì tự nhiên biến mất. Chiếc áo này có khác gì một cái lò sưởi đâu? Gói trứng gà lại, hút chưa xong điếu thuốc thì trứng đã chín. Mười hai đồng! Bởi chị mày đã đỡ đẻ cho vợ tao nên tao chỉ lấy nửa giá, còn người khác thì phải hai nhăm đồng đấy! Không có mười hai đồng thì một sợi lông cũng không được đụng vào. Thế nào? Không muốn mua à? Ha... ha... ha!... Lam Giải Phóng! Tao vẫn xem mày là một đứa trẻ con, kỳ thực mày đã thành người lớn rồi đấy! Xem này, râu ria đã mọc rồi đấy! Còn dưới hạ bộ thì sao? Con trai mười bảy mười tám chắc có rồi phải không? Tao biết mày có tình cảm với hai con bé nhà họ Hoàng, nhưng xã hội mới, một vợ một chồng đã là pháp luật, không thể cưới cả hai chị em. Nếu là thời đại của Tây Môn Náo thì đương nhiên là được. Một chồng ba vợ, sướng thật! Đỏ mặt cái gì? À, đụng tới mẹ mày à? Không sao, mẹ mày cũng là kẻ bị hại thôi mà! Chẳng dễ gì để nuôi mày lớn thế này đâu. Theo tao, mày mua chiếc áo này về tặng mẹ để tỏ tấm lòng hiếu kính là xứng đáng nhất. Mẹ mày là người lương thiện, ăn mày đến nhà đều được bà ấy cho ăn cơm trắng với thịt, những người lớn tuổi trong làng đều biết. Nếu mày mua để tặng bà tao chỉ lấy mười đồng. Nói nhỏ thôi, đừng để bọn họ nghe thấy, về nhà lấy tiền đi, tao giữ cái áo này cho mày. Giải Phóng, nếu là Kim Long mua thì tao phải lấy một trăm. À, một trăm cũng không bán. Tư lệnh gì thằng ấy, đóng cổng mà đặt quốc hiệu, chức tước là tự mình phong cho mình, lão đây nhổ toẹt vào cái chức phó tư lệnh ấy! Lão sẽ tự phong cho mình là đại nguyên soái, quét sạch ngàn quân như cuốn chiếu...

Đám người tự nhiên nhốn nháo và bỏ chạy ào ào, ai đó hét lên:

- Hồng vệ binh đến!

Kim Long với khí thế oai hùng ngất trời dẫn đầu, “Tứ đại kim cương” oai phong lẫm liệt hộ vệ hai bên, phía sau lố nhố Hồng vệ binh đằng đằng sát khí. Bên hông Kim Long có giắt thêm một món binh khí, là khẩu súng bắn pháo hiệu trưng dụng từ thầy giáo dạy thể dục của trường tiểu học, hình dáng giống như cặt chó dát bạc sáng lấp lánh. “Tứ đại kim cương” cũng thắt lưng da to bản được làm từ da con trâu vừa mới chết đói của đại đội. Da còn tươi, mùi thối tỏa ra nồng nặc. Vũ khí mà chúng giắt trên đó là những khẩu súng của ban kịch thôn Tây Môn do lão thợ mộc lành nghề Đỗ Lỗ Ban dùng gỗ cây du đẽo thành, quét sơn đen nên giống súng thật lắm, nếu rơi vào tay thổ phỉ thì sẽ trở thành vũ khí để chúng ăn cướp. Bọn đàn em đi sau cùng, đứa nào cũng cầm giáo nhọn, đầu giáo mài sáng loáng, nhọn hoắt, nếu chích nhẹ vào thân cây thì phải dùng sức mới có thể rút ra được. Tuyết trắng phau phau, tua hồng rực rỡ làm thành một bức tranh tuyệt mỹ. Cách chỗ Dương Thất bán đồ cũ khoảng năm mét, Kim Long rút súng bắn chỉ thiên hai phát. Đoàng! Đoàng! Hai làn khói trắng nhờ lan tỏa trong không gian:

- Xung phong! Các đồng chí, xung phong!

Anh ta hô khẩu lệnh. Đám vệ binh cầm ngang ngọn giáo, miệng hô: Giết! Giết! Giết!... nhất tề xông lên. Tiếng hô vang vọng đất trời, tuyết trên đường bị giày xéo biến thành nước hòa với bùn. Kim Long thủ thế, còn đám Hồng vệ binh thì quây tròn lấy Dương Thất và những người mua quần áo lại.

Kim Long trừng mắt nhìn tôi một cách hằn học, độc ác; tôi cũng chẳng vừa, trừng mắt nhìn lại. Thực lòng tôi đã từng có lúc cảm thấy cô đơn, muốn gia nhập đội ngũ của anh ta. Những việc làm có vẻ thần bí và nghiêm trọng của họ kích thích sự tò mò của tôi, đặc biệt là mấy khẩu súng của “Tứ đại kim cương” tuy là giả nhưng rất oai phong làm chân tay tôi ngứa ngáy. Tôi đã nhờ Bảo Phượng nói giúp với Kim Long về việc tôi muốn gia nhập Hồng vệ binh. Anh ta nói với Bảo Phượng:

- Làm ăn cá thể là đối tượng của cách mạng, không có tư cách gia nhập Hồng vệ binh. Chỉ cần nó dắt trâu vào công xã, tôi nhận ngay, còn có thể cho nó làm tiểu đội trưởng.

Giọng anh ta to khỏe, không cần Bảo Phượng nói lại thì tôi cũng đã nghe rõ ràng, nhưng chuyện vào công xã, đặc biệt là cùng với con trâu thì không phải là chuyện tôi tự quyết. Sau chuyện xảy ra ở chợ phiên, bố không hề hé răng nói lấy một lời, đôi mắt lúc nào cũng lạnh tanh, khuôn mặt cứ dài dại và tay lúc nào cũng lăm lăm con dao bầu như sẵn sàng chém chết bất cứ ai đến gần ông và trâu của ông. Con trâu cũng như điên điên khùng khùng sau ngày bị chém mất nửa cái sừng, cứ thở phì phò, đôi mắt cứ liếc qua liếc lại như lúc nào cũng sẵn sàng dùng cái sừng còn lại chọc thẳng vào bụng ai muốn quấy phá nó. Bố và trâu cố thủ trong chuồng, biến nơi ấy thành cấm địa, đố ai còn dám bén mảng đến. Kim Long lãnh đạo đội Hồng vệ binh ngày nào cũng dàn quân tập trận, hò hét điên cuồng, đánh trống gõ chiêng, kiểm tra trận địa, hô vang khẩu hiệu đả đảo bọn phản cách mạng, còn bố và trâu thì như bịt tai che mắt không thèm đếm xỉa. Nhưng tôi biết rất rõ, chỉ cần ai lò mò đến chuồng trâu tất sẽ có án mạng. Nếu bố có bằng lòng gia nhập công xã, chắc gì trâu đã đồng tình, tôi đoán chắc như thế, cho nên tôi chạy ra đường xem Dương Thất bán đồ cũ cũng chẳng qua là không biết làm gì mà thôi.

Kim Long giơ khẩu súng bắn pháo lệnh nhằm thẳng vào đầu Dương Thất, hô lớn:

- Bắt thằng đầu cơ này trói lại!

“Tứ đại kim cương” xông lên, rút mấy khẩu súng gỗ dí vào ngực lão ta, hét lớn:

- Giơ tay lên!

Dương Thất cười nhạt:

- Các ông trời con! Đem mấy cái đồ chơi này dọa ai thế? Có bản lĩnh thì cứ chơi súng thật vào! Lão đây sẵn sàng chấp nhận cuộc chơi!

Tôn Long ngoéo cò, một tiếng “bộp” vang lên, một đám khói vàng nghi ngút, khẩu súng diễn kịch vẫn có chứa một ít thuốc nổ xịt khói, vỡ tan, bàn tay Tôn Long bật máu. Mùi thuốc súng nồng nặc. Dương Thất mặt mày biến sắc, xám ngoét, răng đánh lập cập, nhìn ngực áo bị thuốc súng làm cho loang lổ, nói:

- Các ông trời con! Các ông dám...

Kim Long dằn giọng:

- Cách mạng không phải mời mọi người ăn cỗ, là bạo lực, hiểu chưa?

Dương Thất thều thào:

- Tao cũng là Hồng vệ binh...!

Kim Long khinh bỉ nói:

- Chúng tôi là Hồng vệ binh của Mao Chủ tịch, còn ông là Hồng vệ binh tạp chủng!

Dương Thất muốn tiếp tục tranh biện nhưng Kim Long đã sai “Tứ đại kim cương” áp giải lão ta vào cơ quan Tư lệnh Hồng vệ binh chuẩn bị phê đấu, rồi ra lệnh cho bọn đàn em thu gom toàn bộ quần áo Dương Thất đang bày bán trên đường.

Hội nghị phê đấu Dương Thất diễn ra trong suốt mấy đêm liền. Trong vườn đèn đuốc sáng rực, đống lửa giữa sân cháy phừng phừng, củi đốt là do Hồng vệ binh buộc những người xấu trong làng đem bàn ghế, tủ thờ, kể cả những sập gụ bằng gỗ đàn hương quý hiếm, những chiếc cày gỗ cũng bị chẻ thành củi đốt. Đêm nào cũng thế, lửa cứ cháy, người cứ đấu tố còn tuyết trên mái nhà thì tan ra vì quá nóng. Tro tàn đóng thành bùn trên sân. Kim Long biết việc thu gom đồ gỗ là có giới hạn cho nên ngày đêm suy nghĩ tìm cách kiếm củi. Anh ta đã từng nghe tay giang hồ Phùng Câu trong làng nói rằng, cây tùng có chứa rất nhiều dầu, tuy tươi nhưng cũng cháy rất đượm, bèn sai bọn đàn em áp giải những kẻ xấu trong làng đến rừng tùng bên cạnh trường tiểu học chặt về. Từng cây tùng xanh mướt được hai con ngựa gầy ốm kéo về chất đống ngoài đường trước văn phòng Bộ tư lệnh để chờ làm củi.

Dương Thất bị đấu tố vì anh ta cả gan dám buôn bán đồ cũ, rõ ràng là muốn theo tư bản, anh ta dám sỉ nhục cán bộ cách mạng, lại còn muốn ngấm ngầm thành lập tổ chức phản cách mạng. Sau mấy trận đòn no nê, lão ta bị giải đi đâu đó. Đống áo da cũ được Kim Long phân cho những Hồng vệ binh làm công tác trực đêm. Từ khi cách mạng bùng phát, Kim Long lúc nào cũng túc trực trong Bộ tư lệnh, nguyên trước đây là nơi làm việc của ủy ban công xã và bên cạnh lúc nào cũng có “Tứ đại kim cương” và mười mấy tay đàn em. Chúng làm một cái giường ở góc phòng, trên trải chiếu lau. Mười mấy cái áo da của Dương Thất phần nào giúp chúng đỡ lạnh vào ban đêm.

Tôi đang kể đến chuyện mẹ tôi mặc chiếc áo da to đùng như cái bồ đựng lúa chạy ra. Chiếc áo này là của Kim Long tặng cho Bảo Phượng bởi chị ấy là y sỹ của làng. Vốn hiếu thảo, chị ấy tặng lại cho mẹ. Mẹ quỳ xuống cạnh Kim Long, xoa xoa ngực anh ta và kêu lên thảng thốt:

- Con trai! Sao lại thế này?

Mặt Kim Long tái mét, môi nứt nẻ, từ trong tai một dòng máu đỏ ri rỉ chảy ra. A! Anh ta sắp thành liệt sĩ cách mạng rồi! Chị tôi đi đỡ đẻ cho vợ Trần Đại Phúc. Mẹ tôi kêu lớn:

- Giải Phóng! Con đi tìm chị về, mau lên!

Tôi lặng lẽ nhìn Kim Long và bọn đàn em lơ ngơ láo ngáo như rắn mất đầu của anh ta, ngần ngừ. Tôi với anh ta vốn cùng một mẹ, anh ta giễu võ giương oai làm tôi có phần đố kị song cũng thầm kính phục. Tôi không muốn anh ta chết, vì anh ta là một thiên tài. Tôi vù ra khỏi sân nhằm hướng chính tây mà chạy khoảng hai trăm mét đến một khu vườn bọc kín bằng bốn bức tường với ba gian nhà lá nằm cạnh bờ đê. Đó là nhà của Trần Đại Phúc.

Một con chó gầy gò xấu xí xông thẳng vào tôi sủa và cắn một cách điên cuồng. Lượm một hòn đá, tôi nhắm thật chuẩn xác và ném thật mạnh. Hòn đá trúng ngay cẳng chân con chó. Nó kêu lên thảm thiết rồi chạy bằng ba chân vào nhà. Lão Trần cầm cái gậy to tướng hùng hổ xông ra:

- Đứa nào đánh chó nhà ông?

- Tôi! Tôi đánh chó nhà ông! Tôi phồng mang trợn mắt trả lời.

Vừa nhìn thấy tôi, nét mặt lão dịu lại ngay, lại còn cười rất tươi nữa. Vì sao lão sợ tôi? Dễ hiểu thôi. Vì tôi nắm một bí mật của lão. Có lần bên bờ sông tôi vô tình nhìn thấy lão và Ngô Thu Hương đang làm trò đồi bại. Thấy tôi, bà Ngô đỏ mặt quay lưng bỏ chạy, quên cả chậu áo quần đang giặt dở bên bờ sông, một chiếc áo trôi lềnh bềnh trên mặt nước. Kéo chiếc quần lên, lão Trần bắt đầu uy hiếp tôi:

- Mày mà dám nói chuyện này ra, tao cho mày hết đường sống!

Tôi chẳng sợ, nói:

- E rằng chưa đến lúc ông giết tôi thì Hoàng Đồng đã cho chó ăn xác ông rồi!

Lão ta ngay lập tức mềm như con chi chi, bắt đầu lấy lòng tôi, còn hứa là sẽ gả đứa cháu vợ cho tôi nữa. Ô! đứa con gái tóc vàng chạch, đôi tai nhỏ xíu, mồm lúc nào cũng chảy nước dãi vàng khè đấy à? Xì, cái con bé xấu ma chê quỷ hờn ấy à? Đừng hòng, tôi thà chết còn hơn cưới nó làm vợ!

- A! thằng nhãi này, làm cao gớm nhỉ? Nhất định tao phải làm cho mày cưới nó!

- Ông lấy hòn đá này đập chết tôi e còn dễ hơn đấy!

Lão hạ giọng:

- Ông trời con nè, chuyện mày thấy đừng có nói lại với ai nhé, cháu vợ tao cũng chẳng cần gả cho mày nữa. Nếu mày không kín miệng, tao sẽ bảo vợ tao mang đứa cháu của bà ấy đến đặt tận giường nhà mày, bảo nó vu cho mày là đã cưỡng dâm nó để xem mày xử trí ra sao?

Tôi liên tưởng ngay đến con bé xấu xí ấy ngồi trên giường nhà tôi bù lu bù loa rằng tôi cưỡng dâm nó, sự tình chắc là rắc rối lắm đây. Mặc dù tục ngữ có nói “thân ngay chẳng sợ bóng nghiêng, cứt khô chẳng dính lên tường”, nhưng việc này làm sao có thể biện bạch cho rõ ràng đây? Nghĩ thế, một cách rất quân tử, tôi ngầm thỏa thuận với lão là không hé răng nói về chuyện này. Bẵng đi một thời gian, tôi thấy lão ta có phần sợ tôi, cho nên tôi mới dám đánh chó của lão, mới hống hách trả lời lão như thế. Tôi hỏi:

- Chị tôi đâu? Tôi muốn tìm chị tôi!

- Chị mày đang đỡ đẻ cho vợ tao ở trong nhà!

Tôi đếm đủ trong nhà có năm đứa trẻ đang mũi dãi lem nhem, nói:

- Vợ ông giỏi thật, đẻ như chó cái!

Lão ta nghiến răng nói:

- Lỏi con, đừng nói thế! Nói thế là xúc phạm người khác. Mày còn đang nhỏ, lớn lên sẽ hiểu thôi!

- Tôi không rảnh để nói chuyện tào lao nữa, tôi muốn gặp chị tôi! Rồi hướng về phía cửa nhà lão, gọi to: Chị Bảo Phượng, mẹ bảo em đến tìm chị! Kim Long sắp chết rồi!

Trong nhà bỗng vang lên tiếng oa oa của trẻ con khóc, lão Trần như có lửa đốt sau đít chạy đến trước cửa hỏi vọng vào:

- Thế nào rồi?

Một tiếng đàn bà yếu ớt vọng ra: Con trai!

Hai tay bưng lấy mặt, lão Trần ngồi bệt xuống tuyết, khóc nấc lên:

- Ông trời ơi! Lần này thì ông đã nghe được tiếng cầu khẩn của tôi. Trần Đại Phúc này đã có người hương khói rồi!

Chị tôi quýnh quáng chạy ra:

- Giải Phóng, có chuyện gì thế?

- Kim Long sắp chết rồi, từ khán đài rơi xuống, nằm thẳng cẳng luôn!

... Bảo Phượng rẽ mọi người đang tụ tập đi thẳng vào chỗ Kim Long đang nằm dưới đất, quỳ xuống và đưa tay sờ sờ vào mũi rồi tay và trán anh ta: Mau đem vào nhà! Chị ra lệnh. “Tứ đại kim cương” vực Kim Long dậy đem vào phòng Tư lệnh. Không được, đem vào nhà, đặt lên giường gần lò sưởi ấy! Bọn chúng riu ríu nghe lời đem Kim Long đặt lên giường của mẹ tôi. Chị tôi liếc nhìn Hỗ Trợ và Hợp Tác, cả hai cùng đang nước mắt lưng tròng, mặt mày đỏ mọng vì giá rét trông đẹp đến mê hồn.

Bảo Phượng cởi cái thắt lưng da, cái vật mà suốt ngày đêm cùng cái súng phát lệnh bám chặt lấy lưng anh ta ra, vứt vào góc phòng. Một con chuột lọ mọ ra xem huyên náo bị vứt trúng đầu, kêu lên một tiếng rồi hộc máu mồm, máu mũi chết tươi. Cái quần của Kim Long tụt xuống, lộ cái mông tròn trắng nhợt, hàng chục con rận chạy cuống cuồng làm chị tôi khẽ nhíu mày cau mặt. Bảo Phượng chích liền hai mũi thuốc rồi truyền nước, đôi tay thật điêu luyện và chính xác. Bà Ngô mang đến một bát cháo gạo đổ từ từ vào miệng Kim Long. Mẹ tôi có vẻ lo ngại đưa mắt nhìn Bảo Phượng như dò hỏi ý kiến, chỉ thấy chị ấy gật gật đầu. Khi bón cháo, miệng bà Ngô cứ mở mở há há theo cái miệng của Kim Long, thật là một phản xạ điển hình của một bà mẹ đang cho con ăn mà tôi nhìn thấy ở rất nhiều bà mẹ trên đất nước này. Đó là sự bộc lộ rất chân tình, không hề có ý thức ngụy trang để lừa bịp ai cả. Té ra lâu nay bà Ngô đã xem Kim Long như con của mình. Tôi vẫn biết cảm tình của bà Ngô đối với Kim Long và Bảo Phượng rất phức tạp, giống như quan hệ giữa tất cả mọi người của hai gia đình cũng loạn xì ngầu. Nhưng để cho cái miệng của bà Ngô cứ há ra khép lại theo cái miệng của Kim Long, tuyệt nhiên không phải vì quan hệ đặc biệt nào khác mà là vì bà ta đã nhận ra nỗi lòng sâu kín của hai đứa con gái Hỗ Trợ và Hợp Tác, cũng đã thấy tài hoa của Kim Long phát tiết trong thời gian gần đây nên đã chủ định sẽ đem một trong hai đứa gả cho anh ta. Nghĩ đến đây lòng tôi tự dưng cảm thấy buồn phiền, chẳng thèm để ý gì đến chuyện sống chết của Kim Long nữa. Tôi chẳng có thiện cảm gì với bà Ngô, nhưng kể từ khi nhìn thấy tôi bỏ chạy dưới lùm liễu um tùm ngoài bờ sông, bà ta tỏ vẻ rất thân thiết và rất quan tâm đến tôi. Mỗi lần gặp tôi là mặt bà đỏ bừng bừng, mắt cụp xuống tránh cái nhìn dò xét của tôi lên cái eo lưng vẫn còn thon thả, đôi vành tai trắng muốt, dưới vành tai là đôi vòng khuyên hồng hồng của bà. Có một đêm, tôi đang thay bố cho cậu ăn, bà ta nhẹ nhàng đi đến dúi vào tay tôi hai quả trứng gà luộc đang còn nóng hôi hổi rồi ôm đầu tôi ép vào ngực, nói nhỏ: Con trai tốt, con không thấy gì cả, đúng không? Đúng lúc ấy, tôi nghe thấy tiếng cậu dùng cái sừng còn lại của mình húc mạnh vào chuồng, đôi mắt sáng rực trong đêm tối. Bà ta hoảng kinh hất tôi sang một bên rồi bỏ chạy. Dưới bóng sao đêm, tôi đứng chết trân, trong lòng cồn cào một cảm giác khó tả.

Tôi vẫn còn đang chưa hiểu gì về đàn bà, nhưng khi bà Ngô ôm đầu tôi ép vào ngực và vò vò, tôi cảm thấy rõ ràng cái vật giữa hai chân tôi cương cứng lên. Một cảm giác tội lỗi ứ trào, tinh thần không còn thanh bạch nữa. Tôi bắt đầu có cảm giác xốn xang khi nhìn thấy bím tóc dài của Hỗ Trợ, rồi từ bím tóc ấy tôi đâm ra say đắm ngắm nghía thân hình cô ta mỗi khi có dịp. Tôi tưởng tượng, tôi mơ ước rằng bà Ngô sẽ đem Hợp Tác gả cho Kim Long, còn cái bím tóc dài nặng kia sẽ thuộc phần tôi. Nhưng rất có thể Hỗ Trợ sẽ được gả cho anh ta, bởi cô ta là chị, cho dù chỉ ra đời trước Hợp Tác có mười phút. Lâu nay gả con thường gả chị trước mà! Tôi yêu con bà ta, nhưng ở gần chỗ chuồng trâu, bà ta đã úp khuôn mặt tôi vào ngực bà làm tôi cảm thấy tội lỗi, giữa tôi và bà ta không còn trong sáng nữa, và như thế chắc chắn bà ta sẽ không gả Hỗ Trợ cho tôi. Tôi buồn, tôi lo lắng và tôi thất vọng. Lại thêm những điều lượm lặt từ Hồ Tân khi còn chăn trâu, nào là “mười giọt mồ hôi một giọt máu; mười giọt máu một giọt tinh”, nào là “con trai đã một lần phóng tinh thì không còn khả năng lớn nữa”... vô vàn mối tơ vò làm tôi thêm buồn phiền. Tiền đồ tôi mờ mịt. Về tài năng, tôi không bằng Kim Long; về thể xác, tôi không bằng Kim Long, thế thì cái con bé Hỗ Trợ chân dài thơm phức kia chắc chắn sẽ không chọn tôi. Tôi tuyệt vọng, tôi muốn chết. Lúc ấy tôi nghĩ giá mà tôi là cậu, một con trâu không suy không nghĩ thì hay biết mấy. Nhưng bây giờ thì khác, tôi biết cậu, một con trâu cũng có tình cảm, không chỉ có mà còn rất phức tạp, không chỉ lo nghĩ về chuyện đời mà còn nghĩ đến chuyện dưới âm ty, không chỉ lo về kiếp này mà còn lo về kiếp trước và kiếp sau.

Vừa thoát khỏi cơn nguy kịch là Kim Long đã gắng gượng ra khỏi nhà để chỉ đạo bọn đàn em làm cách mạng. Lợi dụng mấy ngày anh ta bị hôn mê, mẹ tôi đã cởi bộ quân phục cáu bẩn trên người anh ta bỏ vào nồi luộc kỹ, rận chết nhưng bộ quần áo lại nhăn nhúm giống như bị trâu nhai, còn cái mũ trông như cái dạ dày trâu bèo nhèo, vừa trông thấy là Kim Long đã lồng lộn kêu lên thất thanh, hai dòng máu đen đặc quánh trào ra từ lỗ mũi:

- Mẹ, thế này thì mẹ giết tôi đi còn hơn!

Trông mẹ lúc đó thật tội nghiệp, cảm thấy mình có lỗi, tai mặt đỏ nhừ không nói thành lời. Vừa tức giận vừa buồn rầu, Kim Long khóc không thành tiếng, bò trên giường lấy gối trùm lên đầu, hai ngày liền không ăn không uống, không hỏi không đáp, gọi chẳng thưa. Còn mẹ thì đi ra đi vào cứ nói đi nói lại một câu: Ôi! Tôi điên mất rồi! Bảo Phượng chịu hết nổi khi trông thấy tình cảnh thảm hại của Kim Long, nhìn thân hình gầy đét, hàm râu tua tủa của anh ta, nói:

- Anh! Có phải vì bộ quân phục chết tiệt ấy mà anh muốn mẹ phải treo cổ mới vừa lòng ư?

Kim Long ngồi bật dậy, mắt ngây ngây dại dại, chưa kịp mở miệng thì nước mắt đã trào ra:

- Em không thể hiểu được bộ quân phục này đối với anh có ý nghĩa thế nào đâu! Tục ngữ nói “Ngựa hay cậy yên cương, người oai trông quần áo”, anh có thể ra lệnh cho người khác, đấu tranh với bọn xấu đều dựa vào nó cả đấy!

- Việc đã như vậy thì biết làm sao được, lẽ nào anh cứ bò trên giường đòi chết thì quần áo của anh lại phục hồi nguyên trạng như xưa sao?

Kim Long có vẻ suy nghĩ, nói:

- Được rồi, anh dậy đây. Anh cần ăn cơm!

Mẹ nghe thế như trút được gánh nặng, chạy ào vào bếp. Mùi trứng chiên, mùi miến xào xông lên ngào ngạt.

Lúc Kim Long đang ăn ngấu nghiến những thức ăn để bù mấy ngày đói thì Hoàng Hỗ Trợ rón rén bước vào. Mẹ rất phấn khởi:

- Tiểu thư! Tuy ở sát cạnh nhau nhưng dễ có mười năm nay cô chưa hề đặt chân đến nhà bác đấy nhỉ? Rồi xăng xăng xái xái cầm tay ôm vai Hỗ Trợ trông ra chiều thân thiết lắm. Nhưng cô ta chẳng nhìn Kim Long, chẳng liếc Bảo Phượng, cũng chẳng đoái hoài gì đến những cử chỉ của mẹ, mắt đăm đắm nhìn vào bộ quân trang đang bó lại thành một cục của Kim Long nói:

- Bác gái à, cháu biết bác đã làm hỏng bộ quân trang. Cháu đã từng học qua cắt may, có chút ít kiến thức về vải vóc. Nếu không hiềm gì, bác cứ giao bộ quân trang này cho cháu. Ngựa què còn hơn ngựa chết! Cháu xem có chữa được không.

- Cháu gái, tốt quá! Nếu cháu giúp được bác chuyện này, bác tự nguyện lạy cháu ba lạy, cúi đầu trước cháu chín lần!

Hỗ Trợ chỉ cầm lấy bộ quân trang, rồi thuận chân, cô ta đá chiếc mũ văng vào góc tường, chỗ có hang chuột. Có hy vọng rồi! Mẹ chạy theo Hỗ Trợ, cố ý xem cô ta có cách gì hay để khôi phục đống giẻ rách ấy. Nhưng chỉ chạy được một đoạn thì bà đứng khựng lại dưới gốc cây hạnh. Hoàng Đồng đang đứng trước nhà lão dùng cái rìu chặt chan chát vào gốc cây du, nét mặt cực kỳ đáng sợ. Hoàng Đồng vốn là tay đi theo chủ nghĩa tư bản số hai của làng, trong cách mạng văn hóa thời kỳ đầu, lão đã từng bị Kim Long đấu tố. Cái kiểu chặt cây thế kia rõ ràng là không bình thường mà dồn nén bao nhiêu uẩn khúc. Lão đã từng hận Kim Long đến muốn nuốt sống anh ta, nhưng là người đã có mấy mươi năm lăn lộn với đời như lão không thể không nhận ra tình cảm của hai cô tiểu thư nhà lão đối với Kim Long nên tình thế đâm ra khó xử.

Mẹ quay về nhờ Bảo Phượng qua bên ấy xem tình hình, chị ấy chỉ chun mũi lại rồi bỏ đi đâu mất. Tôi không thể hiểu mối quan hệ giữa Bảo Phượng với hai chị em nhà họ Hoàng ra sao, nhưng kể từ khi nghe những lời nhục mạ nanh nọc của Hỗ Trợ đối với chị tôi, tôi đã hình dung được giữa họ chắc chắn có oán thù gì thâm sâu lắm. Mẹ đành nhờ tôi vì bà cho rằng trẻ con thì mặt dày. Ôi! Mẹ vẫn coi tôi là trẻ con à? Đáng thương cho tôi quá! Nhưng thực ra tôi cũng muốn qua bên ấy lắm, nên đây là cơ hội tốt nhất. Đến giữa sân, đôi chân tôi lại mềm nhũn và không thể nào bước nổi nữa, vì Hoàng Đồng đằng đằng sát khí đang đứng giữa cửa nhà.

Sáng hôm sau, Hỗ Trợ cắp một cái bọc nhỏ đến nhà tôi. Vừa nhác thấy bóng cô ta, Kim Long vui mừng nhảy từ trên giường xuống, mẹ tôi thì miệng mồm líu ríu chẳng thành câu. Gương mặt Hỗ Trợ bình thản nhưng cái vẻ đắc ý thì không thể che giấu. Cô ta đặt cái túi trên giường, rất từ tốn mở ra. Một bộ quân trang phẳng phiu được gấp ngay ngắn và một cái mũ lính mới toanh! Tuy chất liệu có hơi vàng nhưng chiếc mũ được may rất công phu, đường kim rất khéo, đặc biệt là có một ngôi sao đỏ năm cánh được thêu trước mũ. Cô ta đưa chiếc mũ cho Kim Long rồi giũ chiếc áo ra. Thực ra thì cũng còn vài nếp nhăn song về cơ bản thì chẳng khác xưa bao nhiêu. Đôi mắt chớp chớp ra chiều hổ thẹn, cô ta nói lí nhí:

- Bác gái nấu quá lâu, chỉ có thể được thế này thôi, cháu xin lỗi!

Mắt mẹ tôi ngấn nước, còn Kim Long đầy tình ý bóp chặt bàn tay cô ta. Để yên trong bàn tay Kim Long một lát, Hỗ Trợ rút tay về và ngồi xuống bên mép giường. Mẹ mở tủ lấy ra một phong kẹo to dúi vào tay Hỗ Trợ, cô ta không nhận, mẹ bóc ra đưa đến tận miệng, cô ta đành phải há miệng ngậm lấy. Quay mặt vào vách tường, cô ta nói:

- Anh mặc thử đi, xem có vừa không?

Kim Long cởi áo khoác và mặc bộ quân trang, đội mũ, thắt nịt, đeo súng vào. Ngay lập tức anh ta đã trở thành một tư lệnh đầy oai phong! Hỗ Trợ vừa giống như một thợ may lành nghề, vừa giống như một người vợ hiền thảo vuốt ve chiếc áo, lật bên này lật tà kia, sửa lại mũ cho ngay ngắn và ra chiều tiếc nuối:

- Cái mũ hơi chật! Nhưng chỉ có từng ấy vải, biết làm sao được. Mùa xuân sang năm lên huyện mua vài mét, sẽ làm cho anh cái khác vậy!

Tôi biết mình đã thất bại hoàn toàn!