- 39 - Khai Phóng mừng vui về nhà mới,-Chó bốn buồn lòng nhớ chốn xưa.
Đêm đầu tiên ở nhà ông, ban đầu tôi nhận được sự ưu đãi đặc biệt: được ở trong phòng của chủ. Con trai ông về làng Tây Môn để bà nội nuôi dưỡng từ khi lên một nên rất giống tôi, cảm thấy căn nhà này rất lạ lẫm. Tôi cứ lẽo đẽo theo sau lưng nó đi lục lọi khắp nhà, sau nửa tiếng đồng hồ là tôi đã thuộc làu mọi ngõ ngách.
Đây là một căn nhà khá đẹp, so với căn nhà cũ ở làng Tây Môn, nó là một cung điện. Căn phòng khách rộng thênh thang lát đá bóng loáng, thằng bé mới bước vào đã mê mẩn, nằm úp xuống chăm chú nhìn cái bóng mờ mờ của mình phản chiếu ở dưới, sau đó duỗi chân tay trượt dài như trượt trên băng cách đây mấy tháng trước bên bờ sông. Nhìn thấy động tác này, cái óc chó của tôi đột nhiên nhớ lại một cách mơ hồ những gì đã xảy ra trong buổi chiều ấy và bỗng nhiên một con lợn to tướng dần dần hiện ra dưới nền gạch bóng loáng màu hồng. Tôi cảm thấy sợ, hình như con lợn đang muốn cắn chết tôi. Tôi nhắm mắt, không dám nhìn nữa. Tường nhà được ốp gỗ hồng cao khoảng một mét, phần tường còn lại sơn trắng. Một bức tranh thật to treo trên tường: một cánh rừng già, một cái hồ xanh ngắt, hai con thiên nga và uất kim hương đang nở hoa vàng rực rỡ. Phía đông là một căn phòng nhỏ, có một cái giá sách gắn vào tường, trên giá chỉ có mười mấy cuốn sách tạp nham, đủ loại. Một chiếc giường to đặt trong góc phòng, bên cạnh là chiếc bàn đọc sách và một chiếc ghế đệm. Phía tây là một lối đi hẹp dẫn tới hai căn phòng nhỏ. Phòng nào cũng lát gỗ bóng loáng. Nhà bếp đặt ở gian cuối cùng.
Quá sang trọng và quá lãng phí là cảm giác của tôi khi về nhà mới của mình. Nhưng không lâu sau, khi qua thăm ngôi nhà ông chủ chị chó ba, tôi mới thấy căn nhà của chủ tôi sao mà tồi tàn, tôi mới hiểu được thế nào là cuộc sống hiện đại, thế nào là tiện nghi. Nhưng tôi yêu căn nhà của mình, người xưa đã từng đúc kết “chó chẳng hiềm chủ nghèo” mà! Thật ra thì ông chẳng nghèo chút nào. Bốn căn phòng chính, vườn rộng mấy trăm mét vuông, có bốn cây ngô đồng xum xuê bóng mát, có giếng nước trong veo... Căn nhà này chứng minh ông - Lam Giải Phóng là một tay có bản lĩnh. Làm quan chưa lâu mà được thế này, quả thực chẳng phải tầm thường.
Tôi luôn ý thức mình là một con chó, dù lớn hay nhỏ đều phải thực hiện chức trách, tập tục của loài chó. Đó là mỗi khi đến một vùng đất mới, một địa điểm mới là phải đái một bãi để ghi nhớ. Thói quen này, một mặt khẳng định đây là sở hữu của mình, mặt khác lỡ mai này quên đường, ngửi thấy nó tất sẽ tìm được đường về. Nghĩ thế, bãi thứ nhất tôi nhằm ngay cửa ra vào, giơ chân lên. Mùi thơm nực nồng. Bãi thứ hai, tôi rưới lên bức tường ốp gỗ của phòng khách. Tiết kiệm thôi, sắp hết rồi! Bãi thứ ba ngay trên giá sách của ông. Đang thực hiện bãi thứ ba thì tôi bị ông đá cho một cú, lăn mấy vòng và thế là tịt luôn, chẳng kịp có bãi thứ tư mà tôi dự định là dưới nhà bếp. Mười mấy năm sau, đến lúc chết, tôi vẫn không quên được cú đá này. Tuy ông là chủ nhân của ngôi nhà này nhưng dưới mắt tôi, ông chưa hề là ông chủ, thậm chí sau này tôi còn xem ông là kẻ thù. Chủ nhân chân chính của tôi, thứ nhất là người đàn bà có chiếc mông sứt, thứ hai là thằng bé có nửa mặt màu xanh. Còn ông, đồ trứng thối, ông chẳng là cái quái gì cả!
Vợ ông đặt trên lối đi thông từ phòng khách đến bếp một cái sọt, trong đó lót mấy tờ báo cũ, con ông bỏ thêm vào đó một quả bóng da. Đó là chỗ ngủ của tôi. Quá tốt! Không chỉ có chỗ ngủ ấm mà còn có cả đồ chơi, nhưng hạnh phúc này kéo dài không lâu. Nửa đêm, ông bê cái sọt, trong đó có cả tôi quẳng ra ngoài hiên. Tại sao lại thế? Tất cả là vì, đúng nửa đêm, trong bóng tối mịt mùng, tôi bỗng nhớ cái ổ cũ, nhớ cái bụng ấm áp của mẹ tôi, nhớ mùi thơm nồng nàn từ thân thể bà chủ cũ Nghinh Xuân ở làng Tây Môn. Không cầm lòng được, tôi rên, rồi tôi sủa lên mấy tiếng vang nhà. Ngay cả con người khi còn bé nửa đêm cũng chụp lấy vú mẹ mà bú, huống hồ loài chó ít suy nghĩ chúng tôi. Người và chó ai cũng có mẹ, đúng không? Ai cũng phải bú mẹ, đúng không? Ông dựa vào cái gì, lương tâm ông để đâu mà vứt tôi ra khỏi nhà, trong khi tôi đang nhớ mẹ tôi, đang nhớ mẹ ông. Nhưng nói gì cũng vô ích thôi, bởi vì ông đã mở cửa bê cái sọt ấm áp ra ngoài, vứt ở hành lang, không những thế còn đe dọa:
- Đồ chó ngu xuẩn, mày còn sủa nữa, tao đập chết tươi!
Rõ ràng đêm ấy ông không hề ngủ. Ông ngồi trong phòng, trên bàn đọc sách ông lúc nào cũng có cuốn “Tuyển tập Lênin”. Ngay cả một con người đã bị tư tưởng tư sản choán hết tâm trí như ông mà còn đọc “Tuyển tập Lênin” sao? Xì! Chẳng qua đó là cách thức để ông khỏi phải leo lên giường với vợ thôi. Ông đốt thuốc liên tục, mùi thuốc lá bay ra ngoài khiến tôi ho sặc sụa.
Tôi vừa khóc vừa phát huy bản năng của loài chó, lưu giữ cái mùi đặc biệt quyện với mùi thuốc lá của ông, mùi hỗn hợp chua chua trộn lẫn giữa dầu mỡ và khói than trên người vợ ông, cũng như cái mùi tổng hợp giữa ông và vợ ông trên người Khai Phóng. Lúc còn ở nhà Tây Môn, nhắm mắt lại tôi cũng có thể lôi đôi giày của nó từ trên giá xuống. Thế mà ông cam tâm vất tôi ra ngoài trong đêm lạnh như thế này ư? Loài chó, có mấy đứa cam tâm tình nguyện ngủ trong nhà để phải ngửi cái mùi chân, mùi đánh rắm, mùi ợ thối của con người thải ra đâu. Nhưng lúc ấy tôi còn nhỏ lắm, tôi cần được ngủ trong nhà, dù chỉ là một đêm cho quen mùi, cho đỡ nhớ cái tổ ấm cũ. Thế mà ông... Mối thù giữa tôi và ông hình thành từ đó.
Ngoài hiên trở nên tối hẳn khi ông tắt đèn trong phòng, nhưng với loài chó thì màn đêm không có gì đáng sợ cả. Tôi trèo ra khỏi chiếc sọt, đi ra ngoài vườn, hít thở không khí trong lành của giếng nước, mùi hoa ngô đồng, cũng ngửi thấy mùi thối xông lên từ cái nhà xí... Bắt đầu từ hôm nay, tôi đã rời khỏi mẹ để đến với một nơi hoàn toàn xa lạ, tôi phải dựa vào chính mình để sống thôi.
Tôi đi lại trong vườn khá lâu và cố gắng ghi nhớ tất cả. Lúc đi ngang qua cửa phòng khách, tôi không kìm nén được mình nên dùng móng cào cào vào cửa, miệng rên lên mấy tiếng. Nhưng lập tức, những tình cảm yếu mềm ấy đã được tôi chế ngự. Quay trở về chiếc sọt, tôi thấy mình đã lớn. Tôi ngắm ánh trăng hồng hồng, ngắm bầu trời trong vắt. Những đốm hoa của cây ngô đồng xam xám, dưới ánh trăng như những cánh bướm đang chập chờn nhảy múa. Tôi lắng nghe những tiếng động lạ lùng, thần bí của phố huyện lúc nửa đêm, ngửi những mùi lạ lùng và nhận ra mình đang tồn tại trong một thế giới mới, rộng lớn và nhiều trắc trở.
Tôi nằm xuống, sẵn sàng chờ đón ngày mai.