Lou

Mình đã không ngủ. Hôm nay thứ Bảy, mình có thể nằm ườn tới tận trưa, nếu cảm thấy mền mệt. Mình vén một góc rèm lên. Thời tiết gà toi chó tội, gió giật từng cơn, mưa như trút nước, như vào ngày chôn cất Văn vậy. Với Laure, mình đã trù tính một cuộc dạo chơi ở Fontainebleau, để lần khác vậy. Dù sao, mình cũng chẳng có tâm trạng để leo núi và nằm trên bãi cỏ. Một bên má mình sưng vù vì áp xe. Mình uống Nurofen hai ngày rồi, mà vẫn không xẹp. Mình cho đầu dưới vời nước trong nhà tắm, rồi lại chui vào chăn bông.

Mình đã không thay đổi gì trong phòng ngủ, cái tủ bàn giấy của Văn vẫn nằm đó, với khay dốc túi, những chồng sách, tấm kê tay, máy tính, USB, từ điển Robert, Littré, Gradus, những cuốn vở gáy xoắn, sổ lịch, bao kính, đống bút đỏ và xanh lơ, đám bút chì lộn xộn, giấy viết thư, báo tuần chưa đọc, tút thuốc Camel, gạt tàn Maroc, bật lửa Zippo, tấm hình nhà văn Chekhov được ghim vào chao đèn art deco… Một mớ hổ lốn! Mình phải tống hết xuống hầm để không còn trước mắt đống đồ đạc linh tinh tựa lời trách móc này mới được. Mà thôi, cứ để mọi thứ nguyên trạng. Ngay cả cái tủ, mình đã không tống quần áo của Văn đi. Mỗi khi mình mở tủ, những chiếc áo thun của anh ta rơi xuống, trên mắc áo, loạt vét của anh ta treo giữa loạt váy của mình. Cả đôi bốt lớp xi đã nứt nẻ của anh ta nữa, phải vứt đi mới được. Laure đã bảo mình không được động vào đấy. Nó sưu tầm những đồ vật từng thuộc về Văn. Hôm qua, nó khoác lên người một chiếc sơ mi kẻ ca rô của cha nó, hút thuốc Camel cha nó cất trong một cái hộp đựng thuốc lá, lại lôi ra mấy tấm hình Polaroid chụp anh ta ở bờ biển Cabourg, ngồi giữa Hugues và Rachid, để lồng khung và đặt trên chiếc đàn synthesizer của nó. Bữa tối, nó bỏ mứa, trợn trừng nhìn mình và nói đớt trong tiếng khóc: “Coong muốn ba!” Nó vẫn gọi anh ta là Văn, không bao giờ gọi ba, thế mà bỗng dưng nó làm nũng, khiến mình mặc cảm tội lỗi, cứ làm như mình chưa bị nỗi ăn năn giày vò ấy. Mình có thực sự ăn năn không? Giá như Văn thú nhận hết với mình thì thảm kịch có lẽ đã không xảy ra. Không phải biện bạch cho anh ta, nhưng đáng ra mình không nên nổi khùng đến mức ấy khi phát hiện anh ta giả dối. Suốt những năm tháng qua, mình cứ chắc mẩm rằng chúng mình sẽ trọn đời bên nhau, với mình điều đó là hiển nhiên, mặc dù, có đôi khi, quan điểm của chúng mình xung khắc đến mức mình suýt đoạn tuyệt. Mình nào biết người đàn ông khác ngoài anh ta. Cũng từng có những kẻ làm mình say nắng đấy, nhất là hồi mới cưới, nhưng chuyện đó không tiến xa lắm, mình gửi trả họ về nơi sản xuất hoặc quẳng lại cho người đàn bà của họ. Đúng là cả gan, lũ ve gái này! Nhẫn cưới lù lù trên tay, vậy mà họ tán tỉnh mình. Họ toàn bọn hám gái, cá sấu cũng tà lưa. Đôi khi mình thích đấy, nhưng hầu như mình toàn bảo họ cho mình xin hai chữ bình yên. Mình chẳng phù phiếm đến mức mũi nở phồng khi nghe người ta nịnh hót. Mình cũng đâu thộn đến mức buông mình cắn câu.

Thực lòng mà nói, phải công nhận mình chẳng hoàn hảo gì. Dù chưa bao giờ có hành động không chung thủy với Văn, nhưng sâu thẳm cõi lòng, mình đã có cảm tình với một người trong nhiều tháng trời. Laure khi đó mới chín tháng, mình vẫn là cô giáo tiểu học. Người ấy là hiệu trưởng mới trường mình. Tiền nhiệm của anh, một tay lùn mập mặt tròn vành vạnh, hòa đồng và mồm mép tép nhảy bao nhiêu thì anh lại lừ lừ tàu điện bấy nhiêu. Tóc nâu mặt rám, anh chạy mô tô và chưng cái áo khoác khiến anh giống một lính thủy. Anh tên là Ludovic Briand, nhưng mọi người đặt biệt hiệu cho anh là “bức tượng hạm trưởng”(11). Cái vẻ nghiêm trang của anh khiến mọi người phải tôn trọng. Khi anh nhìn mình chằm chằm, mình không biết chui vào đâu, vì anh khiến mình ngưỡng vọng. Theo đồn thổi, anh từng học về thần học, nhưng một người mẫu ảnh, chuyên xuất hiện trên bìa tạp chí rẻ tiền, đã chuyển hướng đức tin của anh. Nếu đúng vậy, anh đã giữ đúng cung cách của học sinh trường dòng thời ấy, ở phương diện khắc khổ. Mỗi lần họp trong văn phòng anh, mình tới dự mà bồn chồn ruột gan, mình sợ bị đánh giá thấp. Được Sở Giáo dục cho điểm tốt rồi, nên mình chẳng việc gì phải lo bò trắng răng. Tuy nhiên, khi đối diện với anh, mình có cảm giác là lính mới tò te, không kinh nghiệm và lớ ngớ. Khi trình bày những kiến nghị để làm mới cái thiết chế cũ là nền giáo dục quốc gia này, mình chẳng xá gì. Đám giáo già bị sốc vì quan điểm sư phạm của mình dựa trên hoạt động đánh thức tiềm năng, vì những phát biểu của mình về sự cần thiết trẻ hóa đội ngũ giáo viên, không phạt trẻ hư. Vậy là chả đòn roi gì nữa, họ đối đáp lại mình. Khi ấy mình dạy ở một ngôi trường nơi lũ trẻ làm loạn và không lễ độ với mình, nhưng mình trị và điều khiển được chúng. Ngay cả những bản mặt nhìn đã muốn tát, mấy tháng đầu chính tả và đại số chẳng thèm đếm xỉa, mình cũng dần dần khiến chúng quan tâm đến phát minh của Gutenberg chẳng hạn, hoặc dạy chúng chia các động từ bất quy tắc, không dùng chính sách cây gậy và củ cà rốt, mà đứng lớp với một sự hào hứng vô cùng, có thể truyền đạt tới được cả những học trò ngủ gật. Đám hung thần sân trường giờ ra chơi khôn hồn nuốt lời tục tĩu của chúng vào, lũ ác mỏ không còn bốp chát, đám chăm chỉ nhất không còn bị coi là xun xoe nịnh hót giáo viên nữa.

Chính từ khi Ludovic, cần mẫn nhường nào, được bổ nhiệm, mình bắt đầu ganh đua với đồng nghiệp xem ai nhiệt huyết. Một ngọn lửa chiếm ngự mình, nghề của mình ví như nhà truyền giáo. Mình muốn chứng minh cho người đàn ông ấy rằng mình có nguồn năng lượng, có tầm cao trí lực nhất định, rằng mình vượt trên đám đông, và có tính cách mạnh mẽ. Suốt một năm trời, anh là một ám ảnh với mình. Mình chú ý để có ngoại hình xinh đẹp, mà không đỏm dáng một cách lộ liễu, mình thích chọn những chiếc đầm có sắc thu, không mặc juýp quá ngắn hay váy hở lưng khi sắp sang hè. Trong các cuộc họp, khi Ludovic nhường lời cho mình, mình thao thao bất tuyệt, mình trình bày những phê bình về hệ thống trường học, mình ra sức chứng minh rằng hệ thống đó gây bất lợi cho trẻ chậm phát triển sinh ra ở những tầng lớp bình dân, so với trẻ có cha mẹ đủ khá giả để thuê gia sư cho con. Mình đề cập một vấn đề đã rõ như ban ngày, nhưng muốn thể hiện mình quan tâm đến những bất bình đẳng, vì đã nghe nói rằng Ludovic, con trai một công nhân lao động phổ thông thích rượu chè và một bà giúp việc chỉ i tờ vài chữ, có lẽ đã bị loại khỏi kỳ thi nếu không bám trụ bằng sự bền bỉ của một vận động viên marathon lao vào thi đấu Olympic. Anh đã lấn át các bạn học nhờ tiếp thu hơn họ gấp hai lần, nhưng đã phải đối đầu với những chống đối, vượt qua các trở ngại, sống đạm bạc với tiền trợ cấp, không máy sưởi vào mùa đông cũng chẳng bao giờ đi nghỉ ở đâu. Điều đó khiến mình trọng anh hơn. Anh nhìn mình là mình đỏ mặt tía tai, và chừng nào mình còn chưa quay gót thì gò má mình còn chưa hết đỏ.

Anh đã nhận thấy rằng mình ở trong một tâm thái kỳ lạ khi có mặt anh, nhưng anh cứ làm như chẳng có chuyện gì và giữ nguyên khoảng cách. Cho tới cái ngày thứ Tư mùa xuân ấy, khi mình đi bể bơi. Đầu đội mũ bơi, mình bơi sải trong một tiếng đồng hồ trước khi dừng lại. Người ròng ròng nước, mình leo cái thang nhỏ lên ngồi trên thành bể bơi mà không để ý tới những người thường hay lui tới đó. Mình lột mũ bơi ra và đang giũ tóc thì một người bơi nhô lên khỏi mặt nước: đó là Ludovic. Anh chào mình bằng một giọng hầu như không nghe tiếng, nhưng đấy là lần đầu tiên anh gọi tên mình thân mật. Kỳ lạ thay, khi mà trên người chỉ có bộ hai mảnh, mình không ngại ngùng trước mặt anh như mọi bận. Mình chìa tay cho anh. Thay vì bắt tay mình, anh lại níu lấy, để chỉ bằng một cú nhún người ra khỏi bể bơi và ngồi cạnh mình. Anh có cơ thể cường tráng, làn da rám nắng. Hai người bọn mình gần như ở trần khiến cho mọi thể thức hóa thừa. Anh và mình chuyển cách xưng hô từ khách sáo sang thân mật và tán chuyện như bạn cũ. Khi chia tay, chúng mình hứa sẽ đánh tiếng cho nhau thứ Tư hằng tuần để cùng đến bể bơi. Sau đó, mình chìm sâu trong mơ mộng đến mức lên tuyến tàu điện ngầm đầu tiên, đưa mình đi ngược hướng nhà. Ludovic đề nghị đưa mình về bằng mô tô, nhưng leo lên sau xe anh, ép ngực mình vào lưng anh, có lẽ sẽ khiến mình xáo động quá. Tối đó, Văn cho mình thấy rằng tâm hồn mình treo ngược cành cây, mình chẳng nghe thấy anh ta nói gì với mình, mình tráng trứng bị cháy, làm vỡ một cái ly, bỏ muối vào trà, cho phấn rôm thay vì xà phòng tạo bọt vào bồn tắm của con…

Thế là cứ thứ Tư, mình gặp lại Ludovic ở ngoài trường học. Văn không mảy may nghi ngờ, anh ta đang ở giai đoạn nước rút và dành toàn bộ thời gian rảnh rỗi cho Laure. Mình không áy náy, mình nhắc đi nhắc lại với bản thân rằng mình có quyền gặp người nào mình muốn. Ludovic không à ơi mình, mình chẳng lên cơn động cỡn. Anh không hỏi mình về Văn, mình chẳng hỏi anh có người yêu hay không. Anh kể cho mình nghe về thời thiếu niên của anh ở Rouen, tập trung vào việc học giáo lý của Giáo hội, bị phá hỏng bởi một người cha lúc nào cũng say xỉn, và cả về một chuyến du lịch đi nhờ xe năm mười tám tuổi. Anh đã đến những nơi khỉ ho cò gáy, trên những bờ biển hoang vắng. Sau đó, anh trọ ở chỗ những tu sĩ dòng Tơ ráp, trước khi bỏ luôn thần học. Anh không nói với mình vì sao. Mình tránh không thuật lại cho anh những chuyện ngồi lê đôi mách về cô người mẫu ảnh hình như đã khiến anh khốn khổ khốn nạn.

Theo thời gian, cảm tình của mình dành cho anh chỉ càng tăng lên. Mình cảm thấy mình như một nữ sinh trung học có trái tim khấp khỏi, vì hòa hợp với một người lạ, khi anh không còn xa lạ mà trở nên gần gũi hơn, đặt cô vào niềm ngất ngây. Trong suốt giai đoạn ấy, đầu óc như trên mây, nhưng mình không thôi quan tâm đến Laure cũng như công việc của mình. Mình ngăn vách đời mình, một bên là những buổi tối và cuối tuần với Văn và Laure, mà mình cố không lời đuôi khi kể chuyện trường học, còn một bên là những chiều thứ Tư với Ludovic mà càng lúc mình càng bớt gò bó, mặc dù những con đỏ mặt tỏ rõ biết bao rằng mình đang nén lòng và che giấu dưới cái lốt tình bạn việc mình bị anh thu hút, một sự thu hút không mấy trong sáng.

Văn không hẳn nhận thấy có gì bất thường đang xảy ra. Mình phấn chấn khi đi bể bơi về, mình cười ngây ngô, mình ba hoa xích đế, mình bật đĩa nhạc salsa và ôm Laure nhảy. Khi Ludovic không đến vì có việc đột xuất, mặt mình thuỗn ra và chớ có ai cậy miệng được lời nào từ mình. Mình đánh lạc hướng những nghi ngờ của Văn, viện cái cớ bị đau nửa đầu quen thuộc để lẩn tránh khi anh ta muốn một giấc trưa mây mưa. Không khéo cho lắm, mình thừa nhận, vì anh ta không phải không thấy mình đang lắc lư trong những dao động. Mình càng đánh lạc hướng thì anh ta lại càng ít bị đánh lừa, anh ta để mặc mình dựng lên những chứng cớ ngoại phạm chẳng qua được mặt anh ta. Anh ta ghi nhận sự nguội lạnh trong quan hệ vợ chồng của chúng mình để bám riết hơn nữa những ả liếc mắt đưa tình. Vậy là mỗi người có một khu vườn bí mật riêng, đồng thời cứ tự tưởng tượng rằng bí mật của người kia là việc tầm thường.

Mình đã vượt qua một giai đoạn trong mối quan hệ với Ludovic, mối quan hệ không còn giới hạn ở cuộc trò chuyện bên thành bể bơi. Bọn mình đến quán nước nơi mà, trước một tách cà phê, bọn mình thân mật với nhau hơn, anh không còn thể hiện vẻ lịch sự khách sáo khiến mình tê buốt nữa, mình thì vẫn nóng lòng muốn hiểu anh hơn. Bọn mình nhởn nha qua những lối công viên Buttes-Chaumont, đi dạo bằng mô tô. Ngồi sau, mình ép người vào anh, tim thổn thức. Anh chở mình qua những con phố ở khu Marais, đưa mình ra ngoài Paris hít thở khí rừng… Anh truyền cho mình dòng cảm hứng mới, chỉ bằng cách làm bạn thôi. Huyền diệu đến mức mình không lường được đoạn kết của những khúc chuyển êm ái này. Mình chết sững, đờ người ra khi anh thông báo thẳng thừng với mình rằng anh đã nhận được quyết định thuyên chuyển đến một nơi hẻo lánh, đâu đó phía dãy núi Cévennes. Anh lại làm thầy giáo và có một cuộc sống bình dị, xa rời những thứ lấp lánh. Anh đã quyết lựa chọn một căn nhà hoang sơ và sẽ sửa sang lại nó, anh sẽ san sẻ thời gian giữa việc sửa nhà và đọc Montaigne, anh sẽ tự giam ở nơi ẩn cư và chỉ ra khỏi đó để dã ngoại một mình vào ngày không phải lên lớp. Trong cảnh lúc nhúc của những đám đông Paris, năng lượng của anh bị tiêu diệt. Anh đã chán ngấy dân thành thị vô vị, với anh, những chủ trang trại, mục đồng, người dân quê hòa hợp với thiên nhiên có “mùi hương chân xác” hơn. Mình đã bàng hoàng tới mức không thấy cái triết lý sinh thái ấy lỗi thời với mình, kẻ mà với tuổi tác, đã đâm ra thích nhựa đường và những thành phố hiện đại.

Anh đã quyết, mình không thể xen vào chuyện của anh bằng cách phản kháng lại rằng, không có những buổi thứ Tư của hai đứa, mình sẽ rất đau khổ, rằng tình cảm mình dành cho anh lớn hơn tình bạn, rằng mình đã biến đổi từ khi kề cận anh. Có lẽ anh đã thấy điều đó vừa kỳ vừa cục. Thế là mình nuốt tâm tình vào trong và cố gắng không tỏ một chút thất vọng nào. Mình bảo anh rằng việc thay đổi khung cảnh sống, sự trở lại cội nguồn thật tuyệt vời, mình còn nói tiếp vài lời ngu ngốc kiểu vậy. Anh gật đầu đồng ý, nhưng dường như anh đã ở cách đó cả nghìn dặm, bị mang đi khỏi địa cầu mất rồi.

Năm học đã gần kết thúc, anh bán lại chiếc mô tô, trả căn hộ, chuẩn bị hành lý, hoàn thành những chức trách cuối cùng, bàn giao nhiệm vụ cho người kế nhiệm. Anh bắt đầu lại từ những nền tảng mới, quay lưng với văn minh, bỏ thói quen với những như cầu giả tạo, cắt đuôi mình, như tất thảy vật thừa anh sẽ tập bỏ qua khi sống kiểu người rừng.

Tối đó, Văn nhận ra ngay rằng mình không được khỏe lắm, trong khi thứ Tư, mình hầu như luôn rạng rỡ, mình tạo không khí, mà chẳng tiết lộ lý do mình vui vẻ, nhưng đồng thời làm mọi thứ để giữ gìn hai cuộc sống song hành. Vậy mà, thứ Tư tuần này, mình còn hơn cả buồn, Ludovic bảo anh sẽ viết cho mình ngay khi ổn định, nhưng trực giác mách bảo mình rằng anh sẽ chẳng làm việc ấy, anh muốn thay đổi mọi thứ, còn mình là hiện thân của những suy nghĩ cổ hủ. Ký ức anh có về mình sẽ nhạt phai rất nhanh, trong vòng ba tháng anh sẽ có thể cỏi bỏ những trói buộc, không còn bất kỳ gò bó xã hội nào trong cuộc sống trước kia cản trở được cuộc tìm kiếm đá tạo vàng của anh, hòn đá có khả năng biến cái thường ngày thành những cuộc hội ngộ vĩnh cửu với những không gian vô tận. Anh sẽ vươn lên khi toàn tâm ngắm cảnh miền sơn cước. Mình rồi sẽ chỉ là một cô bạn tốt. Anh đâu gạt mình khi vồn vã với mình. Chính mình đã tự dựng lên cả bộ phim đấy chứ. Và thôi thế là xong phim. Của đáng tội mình chẳng tiếc đứt ruột, nhưng lại như bị choáng, và phải mất vài tuần để hồi phục.

Văn rất tế nhị với mình, trực cảm báo cho anh ta biết mình đã trở lại. Anh ta đã ngầm cho phép mình cháy bùng với một người khác, vì bản thân anh ta cũng không hoàn toàn chính nhân quân tử. Những chuyện tình cảm của mình, trong mắt anh ta, là ông ăn chả bà ăn nem, nên anh ta không làm to chuyện. Mình đâu giẫm đạp lên lề thói, anh ta nào phải kẻ đồi bại bệnh hoạn, dẫu nóng như lửa đấy. Anh ta đã không dồn ép mình để biết tên của kẻ lạ mặt, không tái diễn mỗi ngày những màn cãi lộn hòng để mình trở lại với anh ta và để mình dằn vặt bản thân thay lòng đổi dạ, ngay cả khi từ đó nói ra cũng không thích hợp, vì, trước Ludovic, mình nào có “phải lòng” ai khác ngoài Văn. Ngoặc đơn đóng lại, mà không ai trong chúng mình nhắc đến những thứ Tư mình sổ lồng, thoải mái tỏ vẻ bất mãn kiểu Bovary, như anh ta có lẽ sẽ nói khi châm biếm cơn thèm cảm thấy những xao động mới của mình.

Bấy nhiêu đó giờ đã xa quá rồi. Ludovic chẳng bao giờ gửi cho mình lấy một lời dù nhỏ nhất, về phần Văn, anh ta ghi lòng tạc dạ việc mình đã không làm tròn bổn phận để viện dẫn cái tiền lệ ấy khi ghẹo gái. Anh ta và mình đã ký kết một thứ thỏa thuận: mình kệ những bông lơn của anh ta, anh ta dung chuyện nhăng nhố của mình. Mỗi người có một điều gì đó không thể thú nhận và phải cẩn thận không tiết lộ, nhưng chúng mình đình mọi sự quy tội, tránh mọi thứ chất vấn, giám sát. Khi Văn khiến mình bực bội, vì anh ta ngấp nghé mấy ả tóc vàng, thì anh ta chỉ phải chịu một cơn dỗi thôi.

Bây giờ, khi mà Văn chết rồi, khi mà luật sư Dieuleveult bảo đảm với mình rằng việc đó sẽ đâu vào đấy, ngay cả khi thẩm phán bắt đầu những truy tố chống lại mình, mình muốn như một kẻ mắc bệnh Alzheimer, não bị dốc kiệt và không tìm ra từ ngữ. Được trở về giai đoạn ấu trĩ và không còn liên hệ đến thực tại nữa là một phép lành lớn biết bao! Xóa hết, theo cách của một kỹ sư tin học, chỉ bằng một động tác kích chuột duy nhất, sẽ loại bỏ một tệp tin bị lỗi. Bắt đầu lại toàn bộ, theo cách của một thợ ảnh, thay thế cuộn phim cũ bằng cuộn phim mới. Nhìn tất thảy màu hồng và là nhãi con khờ khạo chưa từng làm gì xấu cả.

Mưa như trút nước xuống Paris. Không khí lạnh len lỏi vào căn phòng tối om của mình. Nhưng mình không bật đèn ngủ. Nằm ngửa, chăn bông kéo lên tận cằm, mình vừa nhai kẹo vị hoa hồi vừa nghe trên đài phát thanh một kẻ tấu hài nhạt nhẽo. Mình vặn nút đài. Trên những kênh phát sóng khác, có luồng nhạc vườn, bị ngắt quãng vì những quảng cáo chèo kéo. Đã hai mươi ngày từ khi Văn nhập quan, một lối nói kỳ cục chỉ một nghi lễ không kiểu cách. Đã một tháng từ khi anh ta bị chiếc Austin của mình đốn hạ. Từ một tháng nay Laure cầu cứu cậu bạn Tommy của nó mỗi tối, lúc không sướt mướt chui sang giường mình. Nó nói rằng sáng hôm mai táng, đáng lẽ nó không nên đọc thơ Reverdy, mà đặt trên mộ mấy bông mẫu đơn, thứ hoa Văn thích, đáng lẽ nó phải đóng bộ tử tế hơn, mặc đồ tang trắng, như người châu Á. Nó hỏi mình có tin vào luân hồi không, liệu rằng hồn Văn có nhập vào thân thể một người Bantu nào không. Có lúc, nó gặp ác mộng và cam đoan với mình rằng bóng ma cha nó lảng vảng gần nó ban đêm, anh ta không yên nghỉ chừng nào mình không thân oan cho anh ta. Vẫn một cuộc huyên náo ban đêm như thế: Lou, mẹ đã làm gì Văn? Hừ, mình đã làm gì ư? Mình sẽ trả giá cao hòng khỏi phải gánh hậu quả cho cái bệnh cuồng sát của mình.