TAI NẠN XE LỬA

MỘT THỨ ÂM THANH LẠ BUỘC TÔI PHẢI CHÚ Ý đề phòng.

Tôi đang tập tễnh đi cạnh một đoàn tàu dài vô tận, bỗng từ đâu đó phía xa vang rền một tiếng ầm ĩ trầm nhỏ nhưng mỗi lúc một to mạnh hơn.

Cái tiếng đó rất giống tiếng sấm, đến nỗi tôi đã dừng lại và nhìn lên trời. Bầu trời không một bóng mây. Cái âm thanh lạ đã làm tôi hoảng sợ. Có lẽ nó báo động điều gì đó, dường như chính trái đất đang gào thét. Tôi cảm thấy mình được chứng kiến đủ loại các điều kỳ quái và tai họa vũ trụ.

Nhìn về phía đầu tàu, một đám mây hơi nước bất động cạnh ống khói và tôi liền hiểu ra đấy chỉ là tiếng rúc của đầu tàu. Người lái xe lửa đã báo cho trưởng ga biết đoàn tàu đang đến gần.

Tôi quanh quẩn rất lâu cạnh đoàn tàu. Những toa đầu sàn chở nặng đá, sau đó đến vài toa chở súc vật, ba xi-téc dầu hỏa, rồi lại những toa sàn và toa đen.

Đó là một đoàn tàu dài bất tận, tôi đã mệt vì lần theo nó, và phát chán khi mới đi đến giữa chừng.

Điều này có vẻ kỳ lạ. Nhưng, nếu chúng tôi đi bình thường không phụ thuộc vào cái gì thì hoàn toàn không cảm thấy mình vận động với tốc độ siêu nhiên, mà là mọi vật đứng yên tại chỗ, còn chính chúng tôi chỉ đi đứng bình thường. Vấn đề “nhanh” và “chậm” chỉ là những quan niệm thuần túy chủ quan. Vì thế tôi đã cho là mình đi dọc theo đoàn tàu vô tận với tốc độ bình thường, còn đoàn tàu thì đứng gần như bất động. (Trên Thực tế nó di chuyển với tốc độ 40 ki-lô-mét giờ.)

Tới những toa đầu tiên, khi có tiếng rít cao vút như xuất phát từ bánh xe, thì tôi bắt đầu nghe xen vào tiếng ầm ĩ của còi tàu. Đến cạnh toa tăng-đơ, tôi nhìn thấy bên dưới, ở chân nền đường không cao lắm, một bà già trong chiếc pu-lô-vơ dệt kim với nét mặt tuyệt vọng đang chìa tay ra cho một cái gì đó ở trên đường ray phía trước đầu tàu. Vì đứng quá gần toa tàu nên lại không thấy đấy là cái gì. Thêm vài bước quá đầu tàu, hơi nóng hắt vào người tôi khi tôi đi ngang qua thanh truyền.

Cách những bánh xe nhỏ phía trước, gọi là những bánh chạy, độ hai mươi mét có một bé gái khoảng bốn năm tuổi đứng trên thanh tà-vẹt. Đúng hơn, không phải bé đứng mà là chạy. Đối với tôi cả thế giới là bất động, tôi thấy em bé như đang đứng trong tư thế của người chạy. Một bé gái bình thường: bờm tóc nhỏ màu vàng rơm, chiếc áo váy ngắn bé xíu bằng tơ, những cái chân trẻ con mũm mĩm vụng về.

Tôi nhìn bé gái và bà già, nhìn người lái tàu không hiểu sao lại thò tới nửa người ra ngoài cửa sổ. Đi tiếp tôi trông thấy Giô-ra ở trên đường cách nửa ki-lô-mét. Đi được mươi mét, bỗng tôi chợt nghĩ ra... Mình đang làm gì? Đi đâu vậy? Một tai nạn sắp xảy ra. Một em bé rơi vào gầm tàu.

Sau đó một chút tôi hiểu ra ngay mọi chuyện xảy ra như thế nào. Vào tháng sáu bao giờ dâu tây cũng chín rộ trên nền đường tàu và cạnh đường. Mặc dù ngành đường sắt đã cố ngăn chặn, nhưng những người ở các dã thự quanh đây và trẻ con trong các làng thường đến đây hái quả. Có lẽ bà già và bé gái cũng làm việc đó. Rồi bà già bất ngờ nhìn thấy xe lửa ở đằng xa và hét gọi bé lúc đó bé đang ở phía bên kia đường ray. Bé gái không nghe ra nên đã chạy về với bà.

Tôi phải làm gì bây giờ?

Tôi hiểu mình chỉ cần nhấc em bé lên khỏi nền đường tàu và đặt xuống bãi cỏ. Việc đó sẽ có nghĩa là tôi lao vào em với tốc độ của viên đại bác.

“Bà già thật đáng ghét và ngu ngốc, dẫn cháu trên đường ray xe lửa hái dâu. Thật vô cùng nguy hiểm. Ở Liên Xô người ta còn ít phạt những vụ vi phạm đối với đường sắt...” tôi nghĩ thầm.

Chiếc đầu tàu tiến lại gần bé gái, chậm chạp nhưng không tránh khỏi...

Cả bé gái lẫn bà già đều đứng sững bất động, còn khối đồ sộ của đầu tàu cứ mỗi giây lại lấn thêm. Nét mặt người lái tàu biểu lộ vẻ cực kỳ khiếp hãi và tuyệt vọng. Bây giờ tôi đã hiểu những tiếng rít xen vào tiếng ầm ĩ của đầu máy là tiếng cọ xát của các má phanh.

Thoạt đầu tôi nghĩ, hay là nắm váy áo của bé gái để nhấc nó lên. Nhưng, tôi vừa kéo vạt váy lên, chất hàng tơ mỏng liền rách bung ra. Tôi quyết định cởi áo pi-gia-ma và bọc em bé như trong cái túi. Tôi đã không nhớ có lần thử cởi bộ pi-gia-ma và, dĩ nhiên, loại hàng tơ nhân tạo này cũng rách toang.

Tình thế thật lạ kỳ. Bé gái đứng sững trong tư thế chạy. Bộ mặt méo mó vì tuyệt vọng của người lái tàu – anh ta tin rằng sẽ đè lên em bé. Những tăng đệm to nặng của đầu tàu từ từ tiến gần lại. Còn tôi thì không biết làm cách nào nắm lấy tạo vật tóc vàng bé bỏng này.

Không thể chậm trễ. Chỉ một chớp mắt là đoàn tàu sẽ nghiền nát bé gái. Tôi quyết định dùng tay nâng em bé lên. Khó là ở chỗ làm sao không gây nguy hiểm cho em do cử động cực nhanh của tôi. Tôi hết sức thận trọng luồn bàn tay dưới nách em bé và từ từ nâng tấm thân bé bỏng mảnh dẻ lên. Thế là đứa bé vẫn trong tư thế chạy khi đôi chân xinh nhỏ rời khỏi mặt đường.

Đường ray đã hơi lún xuống dưới sức nặng của đầu tàu. Khi cái tăng đệm hình tròn dẹp đến gần sát bên, tôi vẫn đứng nguyên tại chỗ, thận trọng di chuyển em bé trên không. Cái tăng đệm chạm vào lưng tôi, tỏa ra hơi dầu trơn nóng bỏng. Tôi bước vài bước trên thanh ray, đi ra khỏi nền đường sắt và đặt em bé xuống đất.

Không thể so sánh hành động đó của tôi với bất cứ việc gì. Đại loại như trong cuộc sống bình thường người ta bưng một chậu nước đầy tràn. Nhìn từ bên ngoài chẳng khác nào bé gái được một cơn gió bốc lên khỏi đường tàu từ ngay dưới bánh xe.

Tôi đứng cạnh em bé một lát, nhìn bé từ từ ngã lên cỏ. Gương mặt bé lộ vẻ từ hoảng sợ đến ngạc nhiên. Bà già vẫn đứng nguyên như cũ, còn người lái tàu càng nhoài người ra ngoài và lúc đó đã nhìn xuống dưới bánh xe đầu tàu. Có lẽ anh ta nghĩ rằng em bé đã nằm dưới bánh con tàu.

Tôi có thiện cảm với anh ta và rất muốn vỗ vào đôi vai lấm lem dầu mỡ của anh nói là mọi việc đã kết thúc tốt đẹp.

Sau đó tôi nhìn ra đường cái, tìm Giô-ra. Nhưng hắn đã biến mất tăm.

Đến ga Ốt-đức, tôi không tin mình có thể đuổi kịp hắn. Ở đây con đường cái chia thành hai ngã. Một ngã ngoặt về phía vịnh, để nối với con đường ven biển, ngã kia đi Cơ - rát - xnô - ô - xtơ - rốp và sẽ dẫn tới Lê-nin-grát. Tôi không sao đoán được. Giô-ra đi theo hướng nào? Tôi lang thang ở ga độ mươi phút, với hy vọng chạm trán hắn ở đâu đó. Tôi muốn uống và đi tới trước quầy nước ga vắng khách. Trong khi chị bán hàng vã mồ hôi dù mới sáng ra, tính tiền thừa cho một ông to béo, tôi lấy chiếc cốc định tự mình rót lấy nước không có ga. Nhưng đây là một quá trình hết sức lâu đối với tôi. Không chờ được cho cốc đầy nước, tôi đặt nó lên quầy và giật lấy chiếc cốc trong tay ông kia.

Tôi cũng muốn ăn một chút gì vì đang đói. Quán ăn trong ga đã mở cửa. Nhưng tôi ngại đi vào chỗ đông người, vì cảm giác xấu hổ không giống như mọi người xâm chiếm lấy tôi.

Tôi so đồng hồ tay với đồng hồ nhà ga, hai cái khớp nhau từng giây. Tôi quay về nhà, càng tập tễnh nhiều hơn trước.

Tâm trạng rối bời. Ý nghĩ đầu tiên xuất hiện trong đầu là đời người chẳng sống được bao nhiêu – bất quá khoảng tám trăm tháng. Tôi lại phải sống nhanh hơn ba trăm lần như thế này, thì ba mươi năm còn lại của tôi sẽ chỉ bằng một tháng hoặc tháng rưỡi của thời gian bình thường. Hiện tại là cuối tháng sáu, đến giữa tháng tám thì mình sẽ thành một lão già lụ khụ, gần đất xa trời.

Cảm giác nội tại của tôi là suốt ba chục năm còn lại với tất cả những gì tạo nên cuộc sống của con người, với những niềm hy vọng và nỗi chán chường, những kế hoạch và hiện thực, tất cả những cái đó sẽ diễn ra trong cảnh cô đơn. Không có sự giao tiếp, những mẩu thư tôi có thể trao đổi với những người ma-nơ-canh bất động...

Đã tám giờ mười. Sau hai giờ bình thường nữa “của loài người” A-nhi-a sẽ từ thành phố về nhà. Tôi sẽ gặp nàng như thế nào? Làm sao cho nàng hiểu được tôi không còn sống trong nhịp điệu thời gian bình thường? Nàng sẽ nói gì với các con về bố của chúng?

Đó là những ý nghĩ cay đắng và hơn một lần tôi đã thở dài đau đớn khi đi trên đường.

Đi được nửa đường, tôi bỗng cảm thấy thèm ngủ ghê gớm và tìm mãi cho ra một nơi kín đáo (đối với mắt người qua lại), có thể nằm được, trong một bụi cây ven đường. Nhưng nơi đây, dọc đường xe lửa này, chỗ nào cũng có người và tôi không tìm được nơi nào thích hợp.

Ý nghĩ mọi người nhìn thấy tôi nằm ngủ, làm tôi phát hoảng.

Ngón chân cái sưng to và tấy đỏ, càng gần tới nhà thì cả cái chân bắt đầu đau. Tôi đi tập tễnh nhiều hơn, trước khi về đến làng, tôi đã phải ngồi nghỉ mấy lần.

Khi tôi còn giấu mình trong các bụi cây để cố tìm cách lại gần Giô-ra, một cành cây móc vào bộ pi-gia-ma nên nó hơi toạc ra bên dưới cổ áo. Sau đó vết rách cứ rộng mãi ra, cuối cùng trên lưng tôi chỉ còn lại hai nửa chiếc áo không làm cách nào ghép lại được. Tôi liền giật ra và quẳng đi.

Tôi về tới nhà trong tình trạng khá thảm hại. Chân què, người mệt nhoài, đói meo và trần trụi tới ngang lưng. Tôi vội vàng nhai ngay mẫu bánh mì và nằm dài ra trên đi-văng.