Chương 12 DÒNG SÔNG DOBROUDJA

Cánh cửa vừa đóng lại, Stephanie đã lao vào vòng tay René. Nàng khao khát cặp môi chàng, đôi mắt, những cử chỉ vuốt ve của chàng. Nàng khao khát được tấm thân nam nhi cường tráng kia đè mạnh lên nàng, đi vào cơ thể nàng.

Đã bao ngày đằng đẵng, từ khi rời Paris, lúc nào nàng cũng mong chờ giây phút này, thèm khát đến mức rồ dại được dâng hiến cho chàng, được thuộc về chàng. Vậy là cuối cùng hai người đã được yêu nhau công khai, đàng hoàng, không phải lén lút giấu giếm ai, đúng như nàng đã nói với Achille.

René ghì chặt người tình trong vòng tay, làm nàng nghẹt thở. Chàng hôn vào môi nàng, nhận biết thân thể nàng bằng hai bàn tay hối hả. Cặp đùi rắn chắc của chàng áp vào cặp đùi mềm mại của nàng.

Nằm bên nhau, René và Stephanie ngây ngất trong niềm hạnh phúc tột cùng của một tình yêu bị dồn nén, giờ được bung ra. Họ cởi quần áo thật nhanh để sớm được yêu nhau, để mau tận hưởng hương vị của cơ thể nhau, da thịt nhau.

Khi đã thoả mãn hoàn toàn, kiệt sức, họ lịm đi một lúc lâu. Tỉnh lại dần dần, họ mới ý thức được thực tại.

- Stephanie... Stephanie... - René thì thầm như một lời than vãn.

- Em sung sướng, người tình của em... Ôi, em sung sướng biết chừng nào, René của em...

- Stephanie... Không bao giờ anh lại nghĩ...

- Em đã ở đây! - nàng nói giọng mỏi mệt, như thể vẫn còn đang trong cơn mê... - Em mãi mãi thuộc về anh, René... Em không thể chịu được khi xa anh... anh yêu quý... em không thể xa tấm thân này của anh...

Rồi rất chậm chạp, nàng bấu vào vai René, nằm hẳn lên người chàng. Rồi nàng áp má lên mặt chàng, thì thầm:

- Lúc nãy anh định nói gì với em thế, René?

René ngập ngừng. Nói với nàng thế nào đây? Nhưng phải nói. Chàng đưa mắt nhìn nàng rồi làm vẻ quyết liệt với nàng, và cả với chàng nữa:

- Stephanie... Chỗ của em không phải ở đây... Em phải lên tàu về Pháp ngay trong chuyến tàu đầu tiên rời Thổ Nhĩ Kỳ!

Vậy ư? Tất cả những điều René cần nói với nàng chỉ có vậy thôi ư? Những lời của René như những mũi kim làm tim nàng rớm đau. Ôi, chàng vẫn y nguyên như thế. Chàng bao giờ cũng xử sự theo kiểu "hợp lý", kiểu phục tùng mọi quy tắc, mọi ước lệ của xã hội. Chàng đã xử sự "hợp lý" như thế khi chàng không dám cùng nàng bỏ trốn. Bởi trong hai con đường, chàng chọn con đường mất nàng để khỏi trái ý mẹ, người rất biết cách chế ngự con trai, bắt con phải phục tùng.

Stephanie đau đớn nhận thấy René thuộc loại đàn ông chịu sự cai quản của một người đàn bà nhất định. Và người đàn bà đó hiện vẫn là mẹ chàng, phu nhân Guinchamp! Bà biết cách đón trước những nhu cầu, mong ước của con trai. Bà rất yêu con và để giữ gìn con, bà biến chàng thành kẻ phục tùng và bà quyết định mọi thứ thay con!

Tại sao? Tại sao? Stephanie đau đớn thầm nghĩ, một người đàn ông cường tráng, lực lưỡng, đầy sức mạnh thế này mà chỉ được cái thân xác, trong khi tinh thần thì nhu nhược, hèn yếu. Không có một ý chí nào hết. Không có một chút bản lĩnh riêng nào hết?

Sang đến tận đây, cách xa bà mẹ hàng vạn dặm, vậy mà chàng vẫn bị bà ta chi phối. Không! Không thể để chàng như thế được. Stephanie hy vọng sang đây để được tự do yêu chàng vậy chàng còn sợ hãi gì? Đã thế nàng phải thay thế bà phu nhân Guinchamp, nàng phải làm mẹ chàng! Nàng phải chế ngự chàng và bắt chàng tuân theo ý chí của nàng.

Stephanie nói bằng một giọng rành rọt, khẳng định ý chí của mình, như một người lính, như một quân nhân:

- Anh không phải cấp chỉ huy của em! Em không phải tuân theo một mệnh lệnh nào của anh hết!

René hất nàng nằm xuống giường rồi nằm đè lên nàng. Stephanie bị bất ngờ, không kịp chống đỡ. René dùng hai chân kẹp lấy đùi nàng, hai tay giữ cánh tay nàng xiết chặt.

Stephanie tự buông thả, để thân thể mềm xuống. Nàng thì thầm:

- René... René...

- Nghe anh nói đây, Stephanie! Em phải hiểu cho anh. Vì anh, em đã dám theo sang đây. Anh biết và anh rất cảm động. Nhưng không một phụ nữ nào thuộc tầng lớp em, thuộc giới quý tộc chúng ta làm cái việc như em làm. Anh vô cùng yêu em, em đã thấy rõ. Phải ở xa em, lúc nào anh cũng mơ tưởng tới em. Anh khao khát em đến mức nhức nhối...

Nói đến đây, René áp môi lên môi Stephanie và họ hôn nhau say đắm. Cảm thấy Stephanie đã chịu, René nói tiếp:

- Lúc nào anh cũng chỉ nghĩ đến em, đến cặp môi em, thân thể em... - chàng hôn vào ngực Stephanie - Anh không còn nhớ được thứ gì khác ngoài nhớ em. Nhưng, Stephanie vô vàn yêu quý của anh, anh không thể chịu được sự có mặt của em tại đây. Em lại làm đầu bếp cho đám lính tráng Bắc Phi nữ! Em ở đây ngày nào là bắt anh phải chịu cực hình ngày đó! Stephanie, em hãy nghĩ đến cơ thể ngọc ngà của em, danh dự tổ tiên em, danh tiếng gia đình em. Việc em đang làm đã đẩy tất cả những người thân của em vào tình thế khó xử, thậm chí nhục nhã. Phu nhân Dytteville mà đi làm nấu bếp và phục vụ những tên lính Bắc Phi, hầu hạ chúng như đầy tớ! Em hãy nghĩ đến bổn phận với hai đứa con em, đến gia đình em. Stephanie yêu quý của anh. Anh vô cùng yêu em. Anh ra trận chính cũng là vì em, để đem vinh quang về dâng em...

- Chúng ta...

- Khoan, nghe anh nói nốt đã, rồi em sẽ tự đọc lời bào chữa của cái tội lỗi mà không cách nào bào chữa nỗi. Anh không biết em làm cách nào mà sang đây được...

- Em...

- Nhưng chuyện đó không quan trọng. Cái chính là hiện giờ em đã ở đây. Em không thể ở đây được, Stephanie. Hãy vì tình yêu của anh mà nghe anh. Bây giờ em về ngay thì hai tháng vắng mặt ở Paris còn có thể che giấu được. Em báo với mọi người là em về lâu đài Vendée, em bảo em đau ốm, thiếu gì lý do vắng mặt hai tháng. Nhưng nếu em vắng mặt hơn nữa thì không có cách gì có thể lấp liếm nổi. Em phải về Pháp ngay, trên chuyến tàu gần nhất. Em phải về, vì hai đứa con, vì anh, vì gia đình em, vì tiếng tăm dòng họ quý tộc của em, anh van em, em hãy về Pháp ngay.

- Anh nói hết chưa? - Stephanie bình tĩnh nói. Nàng đang nghĩ xem nên nói "lời bào chữa không thể bào chữa nổi" mà René vừa nói đến như thế nào.

- Nhưng em hiểu anh rồi chứ, Stephanie?

- Em hiểu rất rõ, René, nhưng em cũng hiểu ra rất nhiều điều từ ngày em rời khỏi Paris. Từ ngày em quyết định đi theo anh ra mặt trận... là em quá yêu anh và không thể sống thiếu anh.

- Chắc là em đã đến gặp Pompette để nhờ bà ta thu xếp cho em đi? Ôi, đúng là anh có phần tội lỗi trong chuyện này. Anh đi kể chuyện Pompette ra với em...

Stephanie quyết không lùi bước, hy vọng dùng ý chí của nàng chế ngự René. Nếu trước đây chàng phục tùng mẹ mù quáng thì bây giờ chàng sẽ phục tùng nàng. René vẫn cần có người phụ nữ chỉ huy, vậy thì nàng sẽ đảm nhận chân người phụ nữ đó.

- Bây giờ thì đến lượt em nói. Anh đã nói hết rồi mà. Và anh hãy nghe cho thật kỹ. Em đã nhập ngũ. Tên em bây giờ là Stephanie Mourlon. Em sẽ giữ cái họ tên ấy cho đến hết cuộc chiến tranh này. Trong thời gian chiến tranh đó, em không còn là phu nhân Armand Dytteville và em không có bổn phận phải bảo vệ cho cái dòng họ ấy cũng như dòng họ của em, Boisnaudouin.

- Nhưng em vẫn...

- Anh để em nói nốt. Đấy là cách duy nhất để em được gần anh. Ngoài ra, em đã nghĩ rồi, không còn bất cứ cách nào khác. Còn về những binh lính xung quanh em thì anh yên tâm, họ đều tôn trọng em, quý mến em. Không ai làm điều gì xúc phạm đến em hết. Họ có đùa vui theo cách họ, đấy là chuyện bình thường. Còn nếu như ai đó thỉnh thoảng có táo tợn, những quân nhân Bắc Phi của em ấy...

- Của em? Em gọi chúng là những quân nhân Bắc Phi của em? - Không ghìm được, René gần như quát lên.

- Đúng thế, René! Họ là những quân nhân của em! Họ thuộc về em cũng như em thuộc về họ. Bất cứ ai trong họ bị thương em cũng đến săn sóc. Và em cần gì họ cũng sẵn sàng giúp đỡ. Em và họ cùng phục vụ trong một trung đoàn, chắc anh thừa hiểu mối gắn bó giữa quân nhân trong cùng một trung đoàn? Họ gần như là anh em ruột thịt! Trung đoàn là một tập thể, cùng hít thở một nhịp, cùng chiến đấu, cùng bảo vệ lẫn nhau, cùng quan tâm và yêu mến nhau.

- Nhưng Stephanie, em phải hiểu rằng...

- Khoan, bây giờ là đến lượt em nói kia mà. Anh hãy chịu khó nghe cũng như lúc nãy em đã chịu khó nghe anh. René, điều em vừa kể chính là một trong những điều tuyệt vời và đẹp đẽ nhất em phát hiện ra trong thời gian gần đây. Em sẽ không bao giờ đào ngủ! Em muốn giữ lòng tôn trọng và quý mến của họ! Em sẽ không rời bỏ nơi đây để đi đâu! Tất cả trung đoàn đều biết em yêu anh và họ coi anh cũng như em... Anh đừng nài nỉ em mất công...Em có nghĩ đến hai đứa con em chứ. Hiện chúng còn quá nhỏ chưa biết gì. Chúng chưa biết gọi tiếng "mẹ". Chỉ vài tháng nữa thôi, chúng mình sẽ về Paris và em sẽ lại sống với chúng... Đừng nói gì về em... Không có gì phải lo cho họ... Em yêu anh hơn mọi thứ trên đời và em sẽ ở lại đây với anh. Em chỉ có một suy nghĩ, và anh nên biết, René!

- Một suy nghĩ?

- Hay anh đã quên tại sao em lại lấy Armand? Hay anh đã quên em đã từng chờ anh cho đến ngày hôn nhân của Đức Vua, và em báo trước với anh rằng nếu đến ngày đó anh vẫn chưa dứt khoát trả lời, em sẽ lấy Armand?...

- Em đừng nhắc đến cậu ta với anh...

- Tại sao? Anh ấy đã đem lại cho em hạnh phúc. Nếu Armand không bị nạn, lúc này em không nằm với anh như thế này, René! Chính bởi Armand mất, em trở thành goá phụ và không còn bị ràng buộc gì nữa, em mới đến với anh. Cũng vì thật ra trong đáy lòng, em vẫn yêu anh. Cho nên em sẽ ở lại đây, dù anh muốn hay không. Và theo em biết, trong đáy lòng anh, anh cũng muốn em ở lại, mặc dù lý trí bao anh rằng làm thế là "không hợp lý", là trái với ước lệ xã hội. René, nếu anh yêu em, anh hãy quên mọi thứ khác đi, quên mọi người khác đi... hãy nói đi, nếu anh thật sự yêu em...

- Anh yêu em chứ, Stephanie... Anh yêu em vô cùng, chỉ có điều...

- Anh yêu em, em yêu anh, thế là đủ đối với em rồi. Tình yêu của em là hiện tại của em. Anh muốn hành hạ em thế nào cũng được nhưng đừng đuổi em đi. Hãy giữ lấy em...

Stephanie buông thả hoàn toàn, phó mặc thân thể cho người yêu, đồng thời nàng thầm nghĩ: Khi hết chiến tranh, trở về Paris, giữa mẹ René và ta sẽ diễn ra một cuộc tranh chấp quyết liệt để đoạt chàng. Nhưng chắc chắn ta sẽ thắng... cũng như vừa rồi ta đã thắng... Ta sẽ là vợ chàng, bởi tình yêu của ta ràng buộc chàng, điều khiển chàng...

Hôm sau Achille nhường hẳn căn phòng cho René và Stephanie, dọn đến ở với hai sĩ quan khác.

Chẳng bao lâu, câu chuyện về mối tình giữa chàng trung úy Ban tham mưu và cô nấu bếp đã lan truyền khắp các đơn vị quân Pháp trên đất Thổ Nhĩ Kỳ. Một sĩ quan đã gặp Stephanie ở Paris, nhận ra nàng chính là phu nhân Armand Dytteville. Và lập tức tung tích nàng chẳng còn giấu được ai.

Họ kéo đến nhà bếp của Pompette để ăn và để xem mặt nàng. Tại đây, dù ai hỏi, nàng cũng chỉ nói nàng tên là Stephanie Mourlon, cháu gọi bà Pompette bằng dì. Mang căn cước, lý lịch này, nàng có thể ở lại đây an toàn đến khi nàng muốn. Pompette thì hết sức hãnh diện vì là người bảo trợ cho nàng.

Pompette quý René cũng ngang như quý Stephanie, tuy nhiên bà không an tâm thấy chàng quá đẹp trai. Bà có định kiến về những chàng trai đẹp mã như vậy: theo bà, ngoài cái vẻ đẹp họ thường ủy mị, ý chí yếu đuối và nói chung không đáng mặt đàn ông.

Bà thấy Achille đáng tin hơn René. Anh ta có bản lĩnh, có cách suy nghĩ độc lập, tính khí kiên định, không thất thường như bạn. Tuy không nỡ nói với Stephanie, sợ làm nàng đau khổ, bởi tình yêu đâu có thể đứng ngoài mà phán quyết được, nhưng trong thâm tâm, Pompette rất tiếc cho nàng, lại đi yêu thứ đàn ông ẻo lả, nhu nhược còn hơn cả đàn bà!

Như theo một thoả thuận ngầm, René và Stephanie tránh không nhắc đến những chữ nấu bếp, kể cả hai chữ "công việc".

Họ gặp nhau hằng ngày. Mỗi khi René bận đột xuất, chàng đều báo trước. Nếu chàng dự tiệc tùng, chiêu đãi ở đâu, Stephanie đều đến đứng ngoài ngó vào, kiên nhẫn chờ chàng.

Nhà ăn của Trung đoàn Bắc Phi số I đã trở thành vương quốc của Stephanie. Nàng là đầu bếp nổi tiếng nhất trong các bếp ăn quân đội ở khu vực này. Bây giờ nàng được mọi người tôn trọng và quý mến. Nàng thuộc tên và cả biệt hiệu của tất cả binh lính trong trung đoàn, và với ai nàng cũng có cách gây cảm tình đồng thời khiến họ kính nể.

Stephanie thật sự quý mến các binh sĩ. Thấy một cặp mắt buồn, một nét mặt lo âu, nàng đều đến, dò hỏi nguyên do và tìm cách an ủi, động viên. Nàng rất biết cách chỉ dùng một lời nói nhẹ nhàng, có khi một câu đùa vui cũng đủ làm giãn ra nếp nhăn trên vầng trán người lính. Khi nàng là mẹ, là chị, khi nàng là em gái họ. Nếu nàng gọi họ là "những binh lính Bắc Phi của tôi" thì họ cũng gọi nàng là "Stephanie của chúng tôi". Stephanie tự hào về họ và họ cũng tự hào về nàng.

Ngày tháng trôi đi. Đến cuối tháng 5 tất cả các đơn vị đã sang đến Gallipoli.

Một hôm, Stephanie báo tin:

- Chúng ta sắp rời khỏi đây. Tướng Saint Arnaud nói, chúng ta sắp tổ chức tiến công ở châu thổ sông Danube.

- Lấy gì mà tiến công? - Pompette nói - Kỵ binh có quá ít, pháo binh thì không đủ, đạn dược chưa được là bao. Chưa kể Bộ Tham mưu phản đối. Nếu cô có những thông tin lúc nằm trên giường thì tôi lại có những thông tin lúc đứng trên mặt đất! Theo tin tức tôi thu lượm được thì chúng ta sẽ hành quân đến Varna để hỗ trợ quân Thổ giữ vùng Silistrie trước sự tấn công của quân Nga. Và đúng là không còn bao lâu nữa, chúng ta sẽ rời khỏi đây.

Trúng phóc, đúng 10 ngày sau, Phanie, Pompette, con ngựa Casmirr cùng cỗ xe nhà bếp lên một trong rất nhiều chiếc tàu đổ bộ, tiến vào Varna, một thành phố bên bờ Hắc Hải. Nhưng quân Pháp chưa kịp đến đủ, quân Nga đã giải vây và kéo sang bên kia sông Danube.

- Chà, tướng Saint Arnaud chắc tức đến nổ con mắt, sùi bọt mép đây - Pompette nói.

- Đây là một cuộc chiến tranh, nhưng lại thiếu quan địch, René nói với tôi như thế.

- Ông Trung úy bao như vậy à?

- Anh ấy còn kể một chuyện khác mà dì không biết đâu, dù dì có lượm tin tức lúc đứng trên mặt đất đi nữa.

Pompette chống tay vào sườn, nhìn Stephanie giây lâu rồi nói:

- Hay là các tướng lĩnh đã quay lại với ý đồ ban đầu?

- Không phải! Chẳng là người ta đang tranh cãi tại London. Pháp không muốn chiến tranh, trong khi Anh lại hăng máu, đòi đánh. Nhất là huân tước Palmerston.

- Sao cô biết, Phanie?

- Tôi đọc báo. Dì thấy chưa, tuy vậy tôi vẫn đọc báo rất đều!

Cuối cùng huân tướng Palmerston đã thắng lý. Đến giữa tháng 7 thì mọi người đều biết chắc chắn là họ sẽ kéo quân đến Crimée, một bán đảo nhỏ ở phía Nam Hắc Hải. Nghe đồn chiến tranh sẽ kết thúc trước mùa đông và dân chúng hai nước Anh và Pháp sẽ ăn mừng thắng trận trước lễ Thiên Chúa Giáng Sinh.

Quân đội háo hức chuẩn bị đồng thời kêu ca về tình trạng thiếu thốn đạn dược do vận chuyển chậm chạp. Số tàu hẹn đến 3 chỉ thấy có 1.

Stephanie đang phơi những mảnh vải bọc thì Pompette hộc tốc chạy đến. Tay giữ chiếc váy ôm bộ mông đồ sộ, trông bà như quả bóng lăn giữa đám bụi mù. Bà thở hổn hển, túm cổ chai rượu trắng rót đầy một cốc, đưa Stephanie.

- Uống! Uống một hơi! - Bà ra lệnh cho cô cháu.

- Cháu không thích.

- Cũng phải uống! Mau lên! - Pompette trợn mắt - Đã chớm có dịch tả trong doanh trại đấy.

- Dịch tả?

- Dịch ở Marseille và đám lính tráng đã đem theo đến đây. Uống đi, rượu là thứ phòng dịch tả rất tốt đấy.

Stephanie vừa nhấp môi đã nhăn mặt, đặt cốc xuống:

- Có uống không? - Pompette hét - Tao ra lệnh uống! Uống và súc miệng nữa cho thấm đều trong miệng. Súc rồi nuốt.

Stephanie đành miễn cưỡng tuân theo. Rượu quá nặng làm niêm mạc trong miệng nàng bỏng rát. Stephanie há mồm để phả hơi nóng ra. Pompette giằng lấy cốc, rót đầy rồi đưa lên miệng, uống một hơi cạn.

Bà thở phì phì rồi ép Stephanie làm thêm cốc nữa, riêng bà thì uống thêm cả cốc đầy.

- Vậy là được rồi. Cô biết không, lúc đi ngang qua chỗ hàng rào, tôi thấy một gã lính ngồi ôm bụng quằn quại, vừa nôn vừa bĩnh. Tôi dặn phải nhớ. Sáng nào cũng phải súc miệng rồi nốc một cốc đầy.

- Sáng nào cũng vậy?

- Chứ còn gì nữa. Lúc chưa ăn gì. Rồi trước bữa ăn và khi ăn xong đều phải súc miệng bằng rượu, nghe chưa?

Vài ngày sau dịch tả lan tràn đến một mức độ đáng lo ngại, khiến Stephanie đã tính đến việc tăng cường cho bộ phận quân y. Nàng biết trạm quân y do tu viện Saint Vincent de Paul đảm nhiệm bị thiếu thốn đủ thứ: giường, thuốc men và cả nhân lực nữa.

Đa số bệnh nhân phải nằm đất, chỉ có một ổ rơm mỏng, vài ngày mới được thay rơm một lần vì đến rơm cũng thiếu.

- Nếu cô muốn sang đó thì cứ sang - Pompette nói.

Stephanie đến nơi thì bị một seour chặn lại:

- Bà không có quyền vào đây!

- Thưa seour...

- Bà muốn gì?

- Tôi muốn xin gặp bà Nhất.

- Bà Nhất đang bận.

- Thưa seour...

- Tôi thay mặt bà Nhất. Bà cần gì?

- Tôi muốn giúp đỡ các seour.

- Chúng tôi đủ người rồi.

- Thưa seour, tôi sẵn sàng làm bất cứ công việc gì. Bệnh nhân sẽ vào mỗi ngày một nhiều thêm, và...

- Đã có chúng tôi ở đây chữa trị cho họ, với sự phù hộ của Chúa. Xin mời bà đi đi cho.

- Tôi là phu nhân Dytteville - Stephanie sốt ruột đành phải xưng danh.

- Tôi thấy bà chỉ là một đầu bếp, và những đầu bếp thì không có quyền vào đây.

Hai người phụ nữ gờm gờm nhìn nhau. Bà seour đã nhấc lên cây thánh giá đeo ở ngực và lẩm bẩm đọc kinh để xua ma quỷ. Stephanie giận quá, hàm răng nghiến lại, nhưng nàng tự trấn tĩnh, quay gót trở lại chỗ cỗ xe nhà bếp.

- Ngu như bò! - Nàng khẽ rủa và bực tức đá một hòn sỏi trên đường.

- Tôi đã bảo mà, họ không cần đến cô đâu - Pompette nói - Tôi biết trước là sẽ như thế. Nhưng cũng đừng giận họ. Để đến lúc đạn réo ầm ầm xung quanh rồi họ mới tỉnh ra. Và lúc đó lại không lạy van chúng mình đến giúp ấy à! Đã có một lần, lâu rồi, một seour đến tìm tôi, bảo: "Bà sẽ lên với Chúa trước tôi!". Cô có biết tôi trả lời thế nào không? Tôi đáp: "Tôi sẽ làm cho seour lên trước và Chúa sẽ tán thành tôi!" Cứ bình tĩnh, Phanie, sẽ đến lúc họ cầu đến cô cho mà xem. Mà tôi linh cảm sắp xảy ra chuyện gì. Không khí có vẻ dồn dập lắm.

Hôm sau, Achille đến báo tin Nguyên soái Saint Arnaud đã quyết định điều binh đến châu thổ sông Dobroudja vì ông được tin quân Nga xuất hiện tại đó. Ba sư đoàn dưới quyền chỉ huy của tướng Espinasse được chỉ định thực hiện cuộc hành binh chớp nhoáng này.

- Chị nghe thấy chưa? Tướng Espinasse tức là bộ phận chúng tôi.

- Nhưng René?

- Cả tôi và René đều không đi - Achille đáp - Thậm chí René còn không đến đây được, anh ấy đang bận.

Pompette nói:

- Chiến dịch này không kéo dài đâu, kiểu một cuộc hành binh chớp nhoáng ấy mà. Tôi đi hay ở cũng được. Nhưng tôi cho cô tự do đấy. Đi mà giữ ông Trung úy người tình.

Stephanie bèn chạy đến Bộ Tham mưu. Nếu mọi người gọi nàng là Phanie thì các sĩ quan, bắt chước tướng Espinasde, đều gọi nàng là phu nhân Dytteville. Tuy nhiên gần đây nhiều sĩ quan muốn nhập nhằng, không gọi nàng là phu nhân Dytteville nhưng cũng không chịu gọi là phu nhân Guinchamp, bèn gọi là phu nhân Stephanie.

Một người tùy phái vào gọi René.

Một giây sau, chàng bước ra. Trông vẻ mặt tái xanh, cặp môi run rẩy, Stephanie đoán ngay chàng đang lo lắng.

- Có, Achille vừa báo tin cho em biết - nàng nói ngay - Vậy là ngày mai... Pompette cho em được nghỉ trại. Và chúng ta sẽ...

- Stephanie! Anh rất sửng sốt. Bao nhiêu ngày rồi bọn anh vẫn hồi hộp chờ đợi giây phút này.

- Đó là điều không thể tránh khỏi, René.

- Nhưng em! Sao em lại tham gia vào cuộc hành binh này? Ôi, anh lo lắm, Stephanie! Tại sao em lại đến đây nhỉ?

- Bởi em yêu anh!

- Stephanie! Em không thấy khó coi, thấy nguy hiểm ư?

- Em chỉ thấy sung sướng. Rất sung sướng là đằng khác.

- Nguyên soái đặt nhiều hy vọng vào cuộc hành binh này, vừa để rèn luyện quân mình vừa để phá hoại quân định. Những sĩ quan thân cận đều can ngăn, nhưng nguyên soái bảo quân đội đã phát ốm lên vì nghỉ ngợi. Cần phải cho họ vận động. Hơn nữa cũng phải để quân Nga thấy chúng ta luôn ở tư thế sẵn sàng.

- Em cũng nghĩ như nguyên soái. Đã gọi là chiến tranh thì phải tìm địch mà đánh chứ!

- Nhưng vấn đề là em. Anh rất lo cho em, Stephanie!

- Anh lo thì ích gì kia chứ? Vả lại anh thừa biết em rồi, biết em đâu phải ngây ngô gì. Em muốn anh đừng lo gì cho em hết. Đây mới là cuộc hành binh mở màn. Nó là một cuộc tập dợt tốt cho em.

Lúc đi ngang qua doanh trại, nàng thấy không khí thật hối hả. Mọi người đang chuẩn bị cho cuộc hành binh đến châu thổ Dobroudja.

Lúc nàng quay về nhà ăn, René đã đứng ở đó.

Pompette dặn:

- Cô đi đi. Nhớ sáng mai về trước 15 phút đấy. Mọi việc tôi chuẩn bị cho. Cứ nghỉ ngơi thoải mái đi.

René và Stephanie đi về phía ngoại ô Varna, nơi chàng có một phòng riêng. Tiếng Pompette hét gọi sau lưng. Hai người đứng lại Pompette đuổi theo họ, tay cầm chai rượu trắng:

- Ông Trung Úy! Ông Trung Úy! Cầm cái này! - Bà nói và nhét chai rượu trắng vào nách chàng - Phải dùng nó mà phòng dịch tả. Sang nào cũng súc miệng rồi nuốt một ngụm, lúc chưa ăn gì... Trung Úy phải hứa với tôi là không được bỏ hôm nào.

- Em cũng phải nói với anh, Pompette bao giờ cũng đúng - Stephanie nói - Trong lúc em đi vắng, ở đây anh cũng phải cẩn thận, giữ gìn... không để nhiễm dịch tả đấy! Em rất lo cho anh.

Pompette lại nói thêm:

- Ông Trung Úy phải thề là không được quên! Phải thề trước mặt Phanie, trước mặt tôi. Có như vậy thì Phanie và tôi đi xa mới yên tâm được.

- Tôi xin thề, trước cả hai người - René nói giọng cảm động trước sự quan tâm của hai người phụ nữ.

*

Ngày 21 tháng 7 năm 1854, tướng Canrobert dẫn sư đoàn đầu tiên lên đường. Hai sư đoàn nữa sẽ xuất phát vào hôm sau.

Pompette và Stephanie đi hai bên con ngựa Casmirr, kéo cỗ xe nhà bếp. Nếu không phải lo lắng về René ở lại Varna, nơi dịch tả đang hoành hành thì Stephanie đã hoàn toàn vui sướng. Vậy là nàng đã được ra trận. Nàng sẽ trở về Pháp với thành tích đã tham gia ít nhất một chiến dịch lớn, có nhiều sư đoàn tham dự. Và không phải chỉ nàng phấn khởi mà toàn bộ sư đoàn đầu tiên xuất quân đều cùng hồ hởi. Họ sắp được mặc sức tiêu diệt bọn Nga khốn kiếp. Từ ngày quân đồng minh kéo đến đây, chúng cứ lủi như chạch. Bây giờ thì chúng không còn chạy được đằng nào nữa.

Trong niềm vui, đồng thời muốn khỏi lo lắng cho René, nàng lao đầu vào công việc, giúp Pompette chăm nuôi binh lính và giúp binh lính những gì nàng có thể giúp được.

Đoàn quân trải dài như con rắn khổng lồ trên bình nguyên bao la, khi vươn lên đồi cao khi trườn xuống thảo nguyên, ngoằn ngoèo uốn khúc. Stephanie đi cùng cỗ xe nhà bếp. Lúc đường quặt, ngoái lại nhìn thấy đoàn quân rồng rắn, nàng vô cùng thích thú. Hình ảnh hoành tráng này nàng chưa bao giờ được nhìn thấy, và cũng chưa bao giờ tưởng tượng ra.

Stephanie lòng đầy tự hào, thấy mình là quân nhân thực thụ và nàng thấy cuộc hành binh này không khác gì cuộc dạo chơi lý thú.

Sang ngày hành quân thứ hai, tình hình đột nhiên biến đổi. Bình nguyên bằng phẳng bỗng bị thay bằng một đầm lầy mênh mông, cỏ mọc lút đầu. Con đường không còn khô ráo mà liên tiếp có những chặng ngập nước. Họ phải dò dẫm hết sức thận trọng, bởi vì chỉ chệch sang bên cạnh là sa vào những bãi lầy thun thút. Đã có gần chục cỗ xe bị sa lầy, không sao lôi lên được.

Đoàn quân lúc trước như một con rắn khổng lồ thì bây giờ đứt ra làm vô vàn khúc nhỏ. Binh lính phải vất vã lắm mới nhấc được một bước chân, luôn luôn bị bùn nhão kéo lại. Một ngày họ chỉ đi được chừng mươi 15 cây số

Rồi một tai hoạ nữa: bệnh lỵ quật ngã hàng loạt người và các xe cứu thương chất đầy bệnh nhân.

Đến ngày thứ 10 kể từ hôm xuất quân, dịch tả bắt đầu ập xuống. Dịch tả mà mọi người tưởng đã bỏ rơi lại ở Varna. Pompette lập tức bắt Stephanie tiếp tục thực hiện chế độ uống rượu mạnh để phòng bệnh.

Binh lính mệt mỏi, rệu rã và cứ lần lượt nhiễm bệnh. Các sĩ quan vẫn giữ được vẻ lạc quan, hay họ cố tỏ ra như vậy để giữ tư thế với lính? Họ động viên binh sĩ: bao giờ ra đến cửa sông Danube là tình hình sẽ khấm khá hơn lên, và cũng chỉ còn vài ngày nữa là sẽ tới.

Tình hình đã trở nên quá tồi tệ. Bây giờ họ không còn đi theo đường lối mòn được nữa. Đám trinh sát đi trước dò dẫm và khi thấy một khoảng đất rắn là đứng lại ra hiệu để mọi người cố lê lết đến. Bãi lầy ngày càng khủng khiếp, chỉ còn toàn là bùn lỏng. Cỏ thì mọc cao lút đầu, bịt kín lấy tầm mắt.

Stephanie không còn gì để ghê tởm nữa. Nàng đã ghê tởm quá mức rồi, bây giờ cảm giác của nàng như trơ ra. Nếu bây giờ còn gì có thể đụng đến trái tim nàng thì đó chính là tình trạng khốn khổ đến mức đau xót của binh lính mà thôi.

Khi thì nàng vừa đi vừa dìu một bệnh nhân đã kiệt sức, khi thì nàng đỡ một bệnh nhân hấp hối để Pompette đổ vào miệng anh ta một chút rượu mạnh. Lucien, một chàng đẹp trai như thiên thần đã cầu van nàng cho anh ta được chết dưới chân nàng. Stephanie đẫm lệ hôn vầng trán bết đẫm mồ hôi của người bất hạnh. Ngàng trở thành bà tiên của Trung đoàn Bắc Phi số I. Hầu như người nào sắp chết cũng muốn được chết bên cạnh nàng, muốn nàng ngồi bên họ cho đến lúc họ tắt thở, để họ đem theo hình ảnh của nàng sang thế giới bên kia.

- Phanie! Phanie! - đó là tiếng gọi mà nàng luôn được nghe thấy, và Stephanie không hề chối từ nguyện vọng cuối cùng của bất cứ ai.

Cuộc hành binh đến đồng bằng Dobroudja đúng là một thảm hoạ. Đói, mệt, bệnh tật, khắc khoải lo âu... đã đánh quỵ cả một đoàn quân lớn.

Một lần, mệt quá, Stephanie gục đầu mơ màng. Đột nhiên một bàn tay níu lấy đùi nàng làm nàng choàng thức dậy.

- Phu nhân Dytteville!

Nàng nhìn ra: một đại úy. Nàng không nhớ rõ họ tên ông ta. Nàng nhìn con người đang nằm kiệt sức, gầy rộc đi với cặp mắt hầu như không còn chút sinh lực nào và cố nhớ lại. Phải rồi, ông đại úy này trước đây cao lớn, vẻ mặt kiêu hãnh, lúc nào cũng nghiêm khắc với binh lính. Vậy mà bây giờ trông thảm hại đến mức này.

Nàng sực nhớ ra, họ tên ông đại úy là Hughes de Tarvanne! Đúng chính là ông ta, con người quần áo tả tơi, đang nằm bẹp kia.

- Phu nhân Dytteville! - ông ta thều thào nói.

- Gì vậy, thưa đại úy?

- Tôi không muốn gia đình biết tôi chết vì dịch tả... Bà làm ơn nói với vợ tôi, các con tôi... rằng một viên đạn quân thù... đã bắn trúng tim tôi... lúc tôi đang cắm lá cờ chiến thắng lên căn cứ địch... Bà làm ơn... không cho gia đình tôi biết tôi chết vì... dịch tả...

Thì ra ông muốn giữ lại trong ký ức vợ con hình ảnh đẹp đẽ về một người cha anh hùng, đã dũng cảm hy sinh trên bãi chiến trường! Ôi, lòng kiêu hãnh của ông ta lớn đến vậy sao! Stephanie thấy cách suy nghĩ có vẻ ngu xuẩn, nhỏ mọn, nhưng lòng trắc ẩn trước một linh hồn sắp từ già cõi đời, trước tấm thân tàn tạ kia, khiến nàng không nỡ chối từ.

Nàng nói rất khẽ:

- Được, đại úy yên tâm, tôi hứa sẽ nói với gia đình đại úy... một viên đạn... trúng giữa trái tim... cắm lá cờ chiến thắng...

Stephanie thấy dòng nước mắt lăn chầm chậm trên má ông ta. Ông ta khóc. Khủng khiếp quá! Ông ta khóc vì sung sướng và biết ơn: một phụ nữ quý tộc xinh đẹp và hiền dịu đã hứa là sẽ giúp ông ta sống trong trí nhớ vợ con mình bằng hình ảnh.

- Phu nhân Dytteville...

- Ông muốn dặn dò thêm gì nữa, ông đại úy?

Hughes de Tarvanne thều thào:

- Không... Thế là đủ rồi... Cảm ơn bà... Nhưng tôi muốn...

- Ông muốn gì, ông đại úy? - Stephanie ghé sát miệng ông ta.

- Thưa phu nhân, tôi sắp chết... Bà hãy vui lòng kể cho tôi nghe về Paris, về cung điện Tuileries, những vũ hội, những gì đẹp nhất, vui nhất ở đó... những thứ tôi không bao giờ còn được thấy...

- Không, ông đại úy, ông còn được thấy tất cả những thứ đó.

- Không đâu. Tôi biết chứ. Bà thì còn được thấy, nhưng tôi thì không...

- Tôi ấy ư?

- Tôi tin chắc là như thế, thưa phu nhân Dytteville.

Câu nói của người hấp hối làm nàng vô cùng mừng rỡ. Nàng nghe nói người sắp chết bao giờ cũng có một thứ giác quan đặc biệt mà lúc thường họ không có.

- Phu nhân Dytteville!

- Ông cần gì, ông đại úy?

- Trong lúc tôi nhớ lại gia đình tôi, vợ tôi và các con, xin bà làm ơn nói với tôi về cuộc sống...

Ông ta đặt đầu gối lên đùi nàng, áp má vào bụng nàng, nuốt từng lời ở miệng nàng thốt ra. Và Stephanie, đặt bàn tay lên bàn tay ông ta, mắt đưa về phía xa, thầm thì:

- Đại úy nghe đây, cung điện Tuileries chăng đèn kết hoa rực rỡ. Lính bảo vệ mặc sắc phục đứng hai bên cầu thang chính, những cổ xe lộng lẫy tấp nập chạy đến, xếp thành hàng dài...

Thoả mãn điều ước nguyện cuối cùng trước lúc lâm chung của viên đại úy, Stephanie đã miêu tả cung điện Tuileries, mà chính nàng cũng chỉ nghe tả trên báo chí hoặc do bè bạn. Tuy vậy trước mắt nàng vẫn hiện lên khung cảnh tráng lệ của toà cung điện nổi tiếng này, nơi bao nhiêu triều đại vua chúa nước Pháp đã ngự trị. Càng kể nàng càng say sưa. Nàng kể tên các nhân vật quyền quý trong triều, các mệnh phụ, nàng kể về cách phục sức của họ, những nữ trang quý họ đeo trên người...

Trong khi kể, đầu óc Stephanie lại hiện lên cảnh tượng bao nhiêu đêm dạ hội, vũ hội, tiệc tùng chiêu đãi của giới thượng lưu Paris mà nàng đã dự, đã nhảy với Armand, với René, với bao nhiêu chàng trai khác và đê mê ngả người trên cánh tay họ.

Những bùn lầy, những lau sậy rậm rạp, mùi uế khí nồng nặc, bệnh tật, chết chóc... đột nhiên biến đi đâu mất, và thay vào đấy là những ngọn đèn chùm, những bộ váy áo tha thướt, mùi nước hoa hảo hạng, mùi sơn hào hải vị thơm lừng...

Viên đại úy lim dim mắt. Thỉnh thoảng lại quằn quại đau đớn. Ông ta rên rỉ, nôn mửa, nhưng vẫn lắng nghe Stephanie... Nàng vuốt ve vầng trán, lấy vạt áo lau miệng cho ông ta và vẫn say sưa kể... Khi cơn đau dịu xuống, ông ta nép vào người nàng và co quắp lại, như thể tận hưởng hơi ấm của thân thể nàng.

Khi mặt trời mọc, ông ta lên cơn giẫy giụa cuối cùng, thân thể run lên bần bật, miệng nôn thốc nôn tháo ra nốt những gì còn sót lại trong dạ dày, bấu chặt lấy Stephanie rồi trút hơi thở cuối cùng, và buông tay thả toàn bộ thân thể xuống đất.

Stephanie thương xót, vuốt mắt cho ông ta, miệng lẩm bẩm nhắc lại cho khỏi quên:

- Phu nhân Marie de Monceau... các con... vợ ông ta... một viên đạn xuyên trúng tim... lá cờ chiến thắng...

Để viên đại úy nằm đó, Stephanie vội vã đến cỗ xe nhà bếp lấy chai rượu mạnh, đổ ra hai bàn tay, xoa lên mặt, ngửa cổ uống rồi đi tiếp đến những người đang hấp hối khác...

Giữa trưa, ba đại đội được tập hợp trên hòn đảo. Người ta tính xem còn bao nhiêu, bao nhiêu người vắng mặt và bao nhiêu người đã chết. Con số thật khủng khiếp: mỗi đại đội chỉ có mặt chưa đầy một nửa. Họ ước tính số người chết phải lên tới xuýt xoát 40%. Đang ngồi bỗng nhiên một người rú lên rồi quay lơ. Rồi đến một người khác. Một người khác nữa...

Luôn xảy ra trường hợp người đi đào huyệt đột nhiên lăn ra chết. Hố huyệt dành cho người chết nhưng bây giờ thêm cả người đào nữa. Rồi chết nhiều quá, không còn hơi sức đâu mà đào huyệt người ta quẳng ra bãi lầy mặc cho diều quạ.

Bộ Chỉ huy đành quyết định rút lui. Người ta chất những người hấp hối lên các cỗ xe còn lại rồi lại bì bõm lội lên những vùng bùn nhão về phía Mangalia, hy vọng đến đó sẽ có tàu biển đón.

Dịch tả mỗi lúc một dữ dội. Người ta quẳng những ai đã chết ra vệ đường để lấy chỗ trên xe cho những người bị bệnh ở giai đoạn trầm trọng. Và những người này cũng chỉ được nằm trên xe vài tiếng đồng hồ, lại tắt thở, bị quẳng ra ngoài để nhường chỗ cho những người bệnh khác.

Pompette và Stephanie liên túc lén uống rượu mạnh. Họ cố nói thật ít để giữ sức. Mỗi khi để những người hấp hối gối đầu lên đùi mình, họ thì thầm an ủi:

- Sắp đến rồi... Mangalia... Sắp đến rồi...

Và những người đó, những người lính gầy rộc và hầu như không còn chút sinh khí nào, chỉ nhếch mép cười cay đắng.

Đoàn quân thảm hại lê bước. Bên trên diều quạ bay đầy trời, được mùi chết chóc thu hút. Tuy nhiên họ vẫn đi và mỗi lúc một gần đến Mangalia.

Con ngựa Casmirr đã yếu đến mức không còn kéo xe được nữa. Pompette và Stephanie phải khoác dây thừng vào vai cùng kéo với nó. Nhưng rồi nó ngã quỵ lăn xuống vệ đường, kéo theo luôn cả cỗ xe, Pompette hét lên, cố gượng lại, Stephanie thì trượt chân.

Cỗ xe gãy, đổ nghiêng xuống và ngập trong bùn nhão, Stephanie bị xe kéo theo cũng chìm nghỉm luôn.

Pompette hoảng hốt gào lên:

- Các người! Các người, lại đây!

Stephanie đã ngóc được cái đầu lên, mặt mũi tóc tai bê bết bùn. Phần thò ra bên trên bãi lầy của nàng quấn đầy những rễ cỏ nhớp nhúa. Mấy người lính đã kéo được nàng lên, nàng lịm đi, nằm vật xuống. Pompette móc ngón tay vào cổ họng để giúp nàng nôn, rồi cho nàng uống rồi lại móc cho nàng nôn tiếp. Cứ thế vài lần, Stephanie mệt quá, không còn sức đâu cưỡng lại. Đến lúc cảm thấy bao nhiêu chất uế tạp trong dạ dày Stephanie đã thoát ra ngoài hết, bà mới ôm nàng vào lòng, hôn lên trán nàng rồi đăm đăm nhìn nàng.

Stephanie thấy mắt Pompette đẫm lệ.

- Phanie của dì... Phanie của dì... Dì đã sợ quá...

Stephanie thấy rõ tình cảm mềm yếu của người phụ nữ tưởng như thô lỗ và đáo để này. Nhưng nàng nhắc ngay:

- Cỗ xe... phải kéo cỗ xe lên ngay...

- Xe gãy nát rồi... Tôi sẽ đưa cô lên xe bệnh nhân...

Stephanie hốt hoảng:

- Không... Tôi còn đi được... Nhưng con Casmirr?...

- Nó gãy mất một chân...

Người lính Bắc Phi đứng đó thêm vào:

- Còn ba chân thì làm sao nó đi được? Đành để nó ở lại thôi.

Đột nhiên Stephanie nhìn lên trời:

- Ôi, những con diều hâu kia đang muốn ăn thịt nó! Ôi, tôi không chịu nghĩ đến cảnh ấy... Nếu vậy thì giết nó đi còn hơn!

Nàng níu áo Pompette:

- Dì giết nó đi, Pompette! Giết nó đi cho nó đỡ khổ!

Một tiếng súng nổ. Người lính Bắc Phi đã kết liễu cuộc đời con ngựa. Pompette quay sang nhìn cỗ xe bị ngập gần hết trong bùn:

- Bây giờ ta phải lấy chỗ rượu ra!

Stephanie lội xuống bùn, lấy dao rạch tấm bạt mui cỗ xe, lấy ra hai thùng, hai bi đông vả chai lít đựng rượu mạnh. Nàng đưa Pompette.

Họ đi được chừng 50 mét, ngoảnh lại nhìn đã thấy đàn diều hâu sà xuống xác con ngựa. Họ đi tiếp. Bây giờ không cần la bàn nữa, cứ dõi theo diều hâu là biết những tốp trước đi theo hướng nào.

Đến gần Mangalia, nhìn thấy những con tàu lớn thả neo ngoài khơi, những người sống sót rú lên như những kẻ mất trí.

Lên tàu rồi, người ta vẫn tiếp tục chết và xác của họ bị quẳng xuống Biển Đen.

*

Ngày 10 tháng 8, đoàn đầu tiên tiến vào cảng Varna. Stephanie kiệt sức, nằm bất động trên boong tàu. Pompette chạy đến lay nàng:

- Nhìn thấy gì phía kia không, Phanie?

- Đất liền.

- Cô không thấy gì nữa sao?

Stephanie cố căng mắt nhưng không nhìn thấy gì hết.

- Không. Chỉ thấy đo đỏ. Nhưng dì để mặc tôi. Tôi mệt quá rồi.

- Lửa đấy!

- Gì cũng mặc, để tôi ngủ.

Stephanie gỡ bàn tay Pompette bấu vào vai nàng, co người lại, gối đầu lên cánh tay tiếp tục ngủ.

Nhưng trong trí óc mụ mẫm của nàng bỗng văng vẳng câu nói của Pompette. "Lửa đấy!" Vậy là Varna cháy? Cảng Varna bị hoả hoạn. Cơn buồn ngủ tan biến, nàng ngồi phắt dậy, loạng choạng chạy đến chỗ lan can trên boong tàu, chăm chú nhìn phía trước.

Đúng là Varna đang cháy. Suốt từ đầu đến cuối thành phố đều có lửa. Hoả hoạn đang hoành hành dữ dội. Chân tay Stephanie đột nhiên bủn rủn. Nàng không còn chút sức lực nào nữa. Nàng nghĩ đến René! René đang ở đó. René là cứu cánh cuối cùng của cuộc đời nàng. Chỉ có René mới có thể giúp nàng quên đi tất cả những gian truân khổ ải, tất cả những việc bi thảm nàng chứng kiến những ngày qua và để lại trong lòng nàng cả nỗi khủng khiếp lẫn niềm xót xa.

René! Nàng cần chàng, cần tấm thân chàng. Cần được chàng ôm ấp, vuốt ve...

Con tàu vẫn rẽ nước biển lặng sóng tiến vào bờ. Nàng nhìn những chiếc phà. Chẳng có ai ra đón. Không khí lặng lẽ quái lạ. Như thể không ai biết có đoàn tàu đang chờ.

- Thế là sao nhỉ? - Stephanie hỏi Pompette.

Một sĩ quan hải quân trên tàu đứng cạnh đó đáp thay:

- Còn sao nữa? Họ chưa lo đến chúng ta được chứ sao!

- Vậy thì làm thế nào?

- Chẳng làm thế nào hết. Đành đợi thôi.

Một ý nghĩ khủng khiếp loé lên trong óc Stephanie.

- Ôi, tôi không thể đợi được!

- Hoả hoạn dù sao cũng vẫn còn hơn là dịch tả.

- Nhưng còn René?

- Cô sẽ gặp ông ta ngày mai - Pompette nói.

"Ngày mai!" - Stephanie lẩm bẩm và đột nhiên cơn mỏi mệt đẩy nàng khuỵu xuống tước bỏ hết mọi sức chống đỡ của nàng. Nàng lăn ngay ra sàn tàu, thiếp ngủ. Pompette phải cầm hai chân Stephanie kéo vào một góc. Bà nằm xuống bên cạnh, ôm chặt lấy nàng.

Hôm sau, lên đến bờ, mọi người trong đoàn quân mới biết tin là dịch tả đã đánh ngã quá nửa số người ở lại Varna. Sau một đêm ngủ mê mệt trong vòng tay ấm áp của Pompette và uống xong cốc rượu mạnh, Stephanie lại sức đôi chút. Nàng đứng dậy lên bờ và đi ngay về phía Bộ Tham mưu để tìm René. Pompette vừa định ngăn lại thì nàng hét ầm lên:

- Không! Tôi phải đi! Phải đi!

Pompette đành theo nàng.

- Trung úy René de Guinchamp không được khỏe và phải nghỉ hai ngày - Người tùy phái ở Bộ Tham mưu trả lời.

- Tôi phải gặp anh ấy! Tôi không chịu nổi nữa rồi!... Anh ấy bị ốm... anh ấy bị ốm...

- Phanie, cô còn rất yếu, nghỉ đi đã. Mai sẽ gặp. Hay để tôi nhờ người báo tin cho ông ấy.

- Không! - Stephanie giận dữ hét lên - Tôi cần gặp René! Tôi cần gặp ngay... Tôi muốn cùng chết với anh ấy...

Pompette đành chịu thua. Hai người phụ nữ bước qua đống hoang tàn còn âm ỉ khói. Lúc đi lên đồi, đột nhiên Stephanie thoáng nghĩ đến đức Chúa Jesus lúc vác cây thánh giá lên ngọn đồi Golgotha...

May quá, ngôi nhà của René vẫn nguyên vẹn. Stephanie mệt quá, đứng không vững nữa. Nàng ngồi bệt xuống đất, tựa người vào cánh cửa, đấm thình thịch vào đó, miệng rên rỉ.

- René... René... Em đây... Em đây... Em đây...

Cửa mở. Nàng ngã vào vòng tay của René, ngất đi.

- Cô ấy mệt quá đấy thôi, không có gì nguy hiểm đâu, thưa ông Trung uý! - Pompette vội nói - Chuyến đi vừa rồi đúng là khủng khiếp, khủng khiếp! Phanie rất dũng cảm, tôi học được rất nhiều từ cô ấy. Ông Trung úy, ông phải tự hào về Phanie.

Pompette cùng với René khiêng Stephanie vào nhà, đặt lên giường. Pompette vẫn không ngừng lời:

- Ông không thể tưởng tượng nổi đâu, ông Trung úy. Chưa bao giờ tôi thấy hoàn cảnh nào khủng khiếp như vừa rồi. May mà hai chúng tôi đều sống sót... Phanie. Cô ngủ đi, cô ngủ đi, cô bé yêu quý của tôi... Cô đã vượt qua không biết bao nhiêu thử thách...

Bà cởi quần áo ngoài cho Stephanie. René chợt nói:

- Tôi trông bà cũng mệt mỏi quá sức, đứng không vững nữa. Bà nằm xuống giường và ngủ với cô ấy. Tôi ngủ trong ghế bành kia được rồi.

- Tôi không từ chối, thưa ông Trung úy - Pompette vừa nói vừa cởi áo khoác, tháo ủng - Nhưng tôi nằm dưới đất. Tôi quen rồi.

- Đừng. Bà lên giường...

- René... René... - Stephanie thì thầm rất khẽ.

- Ông nghe thấy không, ông Trung úy? Người cô ấy cần không phải là tôi mà là ông. Tôi biết như thế nghĩa là thế nào. Thứ đàn bà con gái chóng lại sức nhất là nép mình trong vòng tay người tình, hai làn da áp vào nhau... Ông Trung úy, ông lên giường đi... ngủ với cô ấy và ban phát tình yêu cho cô ấy...

*

Số người chết ở đồng bằng Dobroudja là trên 4000. Từ lúc đến Mangalia cộng với số người chết ở Varna, là trên 8000. Tổng cộng dịch tả và hoả hoạn đã cướp đi quân số của nước Pháp trong vòng chưa đầy hai tháng qua là trên 12000. Dịch tả vẫn tiếp tục hoành hành. Những thử thách khủng khiếp trên làm Bộ Chỉ huy quân đội Pháp ngần ngại hành binh đến Crimée. Nhưng nguyên soái Saint Arnaud lại muốn cứu vãn quân đội bằng cách chuyển từ mảnh đất dịch bệnh sang mảnh đất chiến trận.

Ông bác bỏ mọi ý kiến khuyên nhủ, tăng cường công việc chuẩn bị, cử thêm trinh sát và động viên nâng cao tinh thần cho quân Anh cũng đang bị thiệt hại khá nặng do dịch tả. Công việc cần làm đầu tiên là đóng các xà lan đổ bộ. Địa điểm đổ bộ đã được thoả thuận giữa quân Anh và quân Pháp. Pháp sẽ đổ số quân lên cảng cũ gần Eupatoria, cách hải cảng Sevartopol 40 cây số.

Công việc đầu tiên của Pompette và Stephanie là kiếm cỗ xe nhà bếp thay thế. Họ phải tự làm lấy, đầu tiên bằng cách lục trong đống nhà cửa, xe cộ bị hoả hoạn hai chiếc bánh xe còn tốt. Rồi họ lôi kéo vài lính Bắc Phi trong trung đoàn kiếm gỗ đóng thành một cỗ xe khá tươm tất. Họ cũng xin được cấp một con ngựa mới thay cho con ngựa Casmir. Tên nó là Topol.

Đề phòng bệnh dịch tả, Stephanie uống rượu rất nhiều và bây giờ nàng nốc rượu mạnh không thua gì những binh sĩ Bắc Phi rượu chè nổi tiếng. Đâu còn cô thiếu nữ xinh đẹp, đài các trong bộ y phục cô dâu trắng toát, lộng lẫy và trinh bạch, khoác tay chú rễ Armand bước ra khỏi nhà thờ Madeleine!

Stephanie đã thành một thiếu phụ sẵn sàng chịu đựng những vất vả gian nan khủng khiếp nhất. Bây giờ trông nàng rắn rỏi, tràn trề sinh lực và nhan sắc phát triển đến độ chín muồi nhất. Cặp mắt xanh biết, trong vắt và mênh mang, long lanh hơn, sâu thẳm hơn, làm rạng rỡ khuôn mặt yêu kiều. Đồng thời cặp mắt đó cũng thẳng thắn, cởi mở và đàng hoàng hơn, tự tin hơn.

Tuy xông pha nắng gió, nước da Stephanie vẫn mịn màng, hồng hào và làn tóc vàng óng như càng thêm lộng lẫy. Riêng hai bàn tay nàng, sức sẹo và đen đủi, đầy chai sạn với những móng tay khô, gãy là dấu hiệu của người lao động cực nhọc.

Hàng ngày, René và Achille ghé vào thăm nàng ở bếp vào khoảng 10 giờ. Hôm nay, lúc họ đến, thái đô Achille rạng rỡ hơn mọi khi.

- Stephanie - anh nói giọng dịu dàng - Tôi có một tin vui đem đến cho chị đây.

- Thế ạ? - Stephanie hờ hững đáp, bởi nàng đang mải kê những tấm gỗ làm bàn ăn cho bữa trưa.

- Tôi nhận được thư của Amélie. Vợ tôi gửi lời thăm chị và bày tỏ tình cảm bạn bè thân thiết của cô ấy với chị.

Stephanie lau tay vào tạp dề rồi bước đến gần anh. Nàng cảm thấy Achille có chuyện gì muốn khoe với nàng, bởi thái độ anh phần nào lúng túng.

Achille nhìn nàng, nói khẽ, cố ghìm xúc động.

- Vợ tôi sinh cháu rồi. Con trai - anh nói và rơm rớm nước mắt vì vui sướng - Vợ tôi đặt tên cháu là... cô ấy lấy tên tôi.

- Ôi, Achille, xin chúc mừng anh. Tôi phải hôn anh một cái mới được.

Thế là nàng lao đến, ôm chầm lấy Achille, thậm chí đu người trên cổ anh, đúng theo kiểu một đầu bếp thực thụ. Quá vui, nàng làm động tác đột ngột ấy vào lúc buông Achille ra, nàng thấy anh ta hơi ngượng và René thì bối rối.

Pompette reo ầm lên:

- Ôi, tôi cũng chúc mừng ông, ông Trung úy. Tôi hy vọng cậu con trai ông cũng sẽ tuyệt vời như ông nội của nó ngày xưa, và cha nó hiện giờ!

- Cảm ơn bà, Pompette

- Thế Amélie sức khỏe ra sao? - Stephanie hỏi.

- Trong thư vợ tôi kể là sức khỏe rất tốt.

- Em yêu quý ạ - đột nhiên René nghiêm nét mặt nói với Stephanie - Anh nghĩ rằng em nên viết thư cho cậu em.

- Em cũng định viết, nhưng bận quá - nàng quay sang Achille - Amélie có kể gì về bà mẹ chồng của tôi không?

- Có. Vợ tôi bảo rất hay gặp phu nhân Francoise Dytteville. Phu nhân không hề kêu ca gì về chị. Nói chung bà ấy tránh không nhắc đến việc chị rời khỏi Paris.

- Tôi cũng tin là mẹ chồng tôi thông cảm.

- Ông Faverolle, cậu chị, thì biết nguyên nhân khiến chị sang đây.

- Tôi có giấu cậu tôi đâu! Ở đây, tất cả mọi người đều biết. Nếu ai lên án việc làm của tôi thì tôi cũng bất cần họ.

- Stephanie! - René thốt lên vẻ không tán thành.

- Chị nên nghĩ đến lúc trở lại xã hội chúng ta, chị Stephanie. Cái xã hội đó có những luật lệ, những quy tắc, những định kiến và... những cố chấp - Achille dịu dàng nói - Người ta ghét những ai làm cái điều mà họ không dám làm.

- Mặc! Tôi biết cách sống và tôi đang hạnh phúc.

- Xã hội ấy ngại những ai muốn sống tự do, sống theo ý mình. Họ rất sợ. Tôi thì chỉ dám uốn mình theo những quy tắc của nó thôi.

- Tôi thì không.

- Tôi kính phục chị đấy, Stephanie - Achille nói giọng chân thành - Tôi cũng thèm sống độc lập như chị, nhưng tôi không dám, tôi sợ. Và tôi cũng lo, đến một lúc nào đó rồi chị cũng sẽ ân hận là đã sống như thế...

Stephanie bỗng vùng lên như một con hổ cái:

- Tôi không bao giờ ân hận việc tôi rời Paris sang đây, thưa ngài Trung úy Achille de Resmont! Sẽ không bao giờ tôi ân hận. Tôi muốn tất cả bạn bè của tôi biết cho như thế. Cả anh nữa, tôi cũng muốn anh biết quan niệm sống của tôi.

Nàng ngừng lại một chút như để nghĩ xem nên nói thế nào cho Achille và cả René nữa hiểu nàng hơn.

- Tôi muốn bạn bè hiểu cho rằng sẽ không bao giờ tôi chối bỏ những ngày sống ở Varna, những ngày gian truân trên đất Dobroudja, không bao giờ tôi chối từ Pompette, những người lính Bắc Phi, chối từ trung đoàn của tôi. Tôi đã nhìn thấy đồng đội của tôi ngã xuống. Đấy là những khoảnh khắc khủng khiếp, không bao giờ tôi có thể quên. Khi họ hoảng loạn trước cái chết, trong tay tôi, lẩm bẩm gọi tên một người nào đó, có thể là mẹ, là vợ họ, tôi đã phải nói dối họ... Tôi bảo "Em đây... Anh ngủ đi... Em đang ở với anh đây... Anh đừng sợ gì..." Và họ nép vào lòng tôi, như những đứa trẻ tuyệt vọng. Và khi nghe những lời tôi thủ thỉ, họ tưởng như nghe thấy mẹ họ, vợ họ hay người tình của họ. Thế là họ bình tĩnh trở lại, họ chết trong niềm thanh thản... Tôi đã khóc những người đàn ông thở hơi thở cuối cùng trong vòng tay tôi, gối đầu lên đùi tôi, nôn mửa ra váy tôi... Không! Không bao giờ tôi chối từ họ, thưa ngài Resmont! Tôi yêu họ và họ yêu tôi! Anh có thể nói hoặc viết thư kể lại nguyên văn những điều tôi vừa nói, trong khi chờ đợi tôi tự mình nói ra cho những người quen biết ở Paris hoặc ở bất cứ nơi nào khác.

- Chị tha lỗi cho tôi, Stephanie - Achille lộ vẻ sửng sốt và tiến một bước lại gần nàng - Tôi không định làm chị bực mình. Tôi rất tự hào được là bạn của chị, thưa phu nhân Dytteville! Tôi rất tự hào được bắt tay chị, Stephanie. Rất tự hào!

Pompette nước mắt ràn rụa, nghẹn ngào nói:

- Phanie! Nhưng cô cũng đừng quá cứng cỏi. Dù sao, cô cũng nên viết thư về cho gia đình. Dù thế nào đi nữa, cô cũng vẫn là một phu nhân quý tộc và cô không thể từ chối vị trí cô trong xã hội quý tộc ấy.