Chương 5
Ông già Onkalu và Oriunga đã tìm nơi dừng chân cho bầy của họ ở vùng trơ trọi nhất trong khu Bảo tồn. Người Maxai, con đẻ của những không gian lớn khô cằn, không tin cậy các miền có cây mọc. Việc thờ cúng cây cối, tôn giáo rừng xanh là những điều trái ngược với bản năng những con người tộc đó. Vì thế Onkalu và Oriunga đã chọn cạnh một điểm nước, trên một khu đất nổi nhỏ, từ đó đưa mắt ra xa là cả bình nguyên trơ trụi khô khan.
Không có một con đường mòn nào dẫn tới địa điểm hạ trại cả, nhưng cả khoảng đất lại khiến cho xe hơi tới gần được. Vì thế khi trời sáng, chúng tôi đã tới sát cái quả đồi trọc trên đó hiện lên những bóng người đen.
- Họ kia kìa, họ kia kìa! - Patrixia nhoài nửa người ra cửa xe kêu lên. - Chúng mình đến đúng lúc.
Cô bé để người ngã vào gần người tôi và vừa nói vừa cười:
- Chà coi hai chàng da đen nhà mình kia, hai chàng không ưng. Chú biết vì sao không?
- Bôgô sợ.
- Dĩ nhiên rồi, vì đó là một chàng tộc Kikuyu sống ở thành phố lớn, - Patrixia nói với vẻ khinh thị
- Thế còn Kibôrô?
- Ồ bác ấy thì chẳng sợ người Maxai. Bác ấy ghét bọn họ như điên. Bác ấy muốn giết chết bọn họ.
Cô bé lấy giọng điệu hơi kẻ cả hơn giọng điệu thường ngày để giảng giải cho tôi.
- Kihôrô thuộc tộc người Oakamba, và đó là một tộc người rất dũng cảm. Và họ luôn luôn đụng độ với người Maxai. Ngay cả bây giờ, mặc dù chính phủ có luật định hẳn hoi, đôi khi hai tộc đó vẫn đánh nhau tới chết đó. Lãnh địa họ kề nhau mà, chú biết chứ?
Patrixia nhoài người lên ghế trên có ông già bẫy thú chột mắt và thì thầm vào tai bác ta đôi điều bằng tiếng dân tộc bác ta. Kihôrô nhe hai cái lợi trơ khấc ra khi bác nhăn mặt dự tợn và vỗ vỗ vào khẩu súng.
- Sao cháu chọc tức bác ta làm gì? - Tôi hỏi cô bé.
- Để cho bác ta điên lên, dữ tợn lên, - cô bé nói. - Rồi khi bác ta đã quá điên rồi thì cháu lại giữ cho bác ta bình tĩnh lại. Đó là hai cách chơi của cháu.
- Nhưng bác ta nào có biết, - tôi nói.
- Dĩ nhiên bác ấy không biết, - Patrixia nói. - Nếu không đã chẳng thành trò chơi.
Một đằng là Kihôrô chột.
Một đằng là con sư tử lớn.
Liệu một ngày nào đó Patrixia còn đẩy trò chơi đến tận xứ sở nào nữa và cùng với bạn chơi nào nữa?
Chúng tôi đã tới chân ngọn đồi thấp, Patrixia nhảy ra khỏi xe ngay từ trước khi xe dừng hẳn.
Mặt trời đang lên trên rừng rậm, nhưng một mùi nặng nề của chuồng bò để bẩn thỉu, mùi nước phân, làm nhiễm bẩn không khí nhẹ nhàng lúc bình minh.
- Lại nhanh, chú, - Patrixia kêu to gọi tôi. - Họ bắt đầu đấy.
Cô bé dắt tôi theo con đường thoai thoải lên tới đỉnh khu đất cao. Mặt đất bằng phẳng và có hình thù như một hình bầu dục méo mó. Xung quanh cái hình bầu dục méo mó. Xung quanh cái hình bầu dục đó có trồng những vật cản bằng cây gai làm thành hai hàng, giữa hai hàng là những lối đi ngoằn ngoèo. Ở giữa khu đất được rào vây là một đống gì đó màu nhờ nhờ vàng, quánh và bốc mùi nồng nặc. Đó là phân bò ở dạng sền sệt.
Đàn ông, đàn bà và trẻ con cùng vầy, xéo, nhào, trộn cái vật liệu gớm ghiếc đó để làm cho nó quánh thêm. Patrixia dùng tiếng Maxai để nói với họ. Trên các khuôn mặt dữ tợn ấy mới đầu lộ vẻ ngạc nhiên khi thấy cô bé da trắng nói tiếng của họ. Sau thì cả những khuôn mặt kín nhất, ác nhất cũng lộ vẻ dịu hơn. Bọn đàn bà phá lên cười the thé và trẻ con cười vui thú.
Tôi đưa mắt tìm Oriunga, nhưng cả ba chàng moran đều chẳng thấy một ai. Song lão Onkalu lại có mặt đó. Tôi chào lão. Lão nhận ra tôi và nói:
- Kuahêri.
Sau rồi lão lệnh cho bọn họ tiếp tục công việc.
Mùi thối lan ra càng xộc hơn, nồng nặc hơn. Theo bản năng, tôi lùi lại và nhịn thở. Nhưng Patrixia thì chẳng hề lúng túng chút nào. Cô bé đó, chiều tối qua, khi rời khỏi gian lều tôi ở, đã lưu lại đằng sau em một hương vị nhẹ nhàng của xà phòng thơm (ngay lúc này cũng ngửi thấy mùi gì đó ở người em), cô bé đó với khứu giác tinh tế đến mức nhận biết từng hương vị rừng rậm em bé ấy lúc này đây đang khoan khoái hít thở, mắt sung sướng long lanh, cái mùi vị không thể ngửi được ấy. Cô bé giống như những đứa trẻ sinh ra, nuôi dạy trong một lâu đài, nhưng đã lớn lên cùng với đám trẻ nơi nông trại và đã thích thú nhiều với những công việc chuồng trại nặng nề nhất hơn là những trò tiêu khiển do thân phận cao sang giành cho chúng.
- Chú thấy không, dân Maxai, họ ranh ma thực sự, - Patrixia nói và định chia sẻ cùng tôi sự hứng khởi của em. - Họ thông minh thực sự. Làm nhà bằng phân bò! Chú biết không: vì họ không khi nào ở nguyên một chỗ cả, họ không có xẻng, không có một công cụ gì, không có gì hết. Vì vậy họ đã nghĩ ra chuyện kia. Chỉ cần họ cho đàn bò của mình đóng một ngày một nên ở cái nơi họ định hạ trại. Sau đó, họ nhào, họ soạn sửa.
- Sau nữa? - Tôi hỏi.
- Rồi chú sắp thấy, - Patrixia nói. - Kìa, họ bắt đầu rồi đấy.
Xung quanh cái ao quánh, mấy người đàn ông dựng lên những hàng rào mắt cáo bên trên kết thành vòm bằng những cành cây đó nối vào nhau nhờ gai trên cành. Những cành cây ngả vào nhau thành hình bầu dục khuôn theo hình nền đất trên quả đồi nhỏ ấy. Chẳng mấy chốc, một khuôn vòm trổ thủng đã chạy theo suốt nền đất. Khuôn vòm rất thấp chỉ tới ngang lưng những người dựng nên nó - và tua tủa những gai.
- Đến lúc rồi! Đến lúc rồi! - Patrxia kêu lên. - Chú xem kìa!
Lão Onkalu ra một mệnh lệnh. Thế là tất cả mọi người, đàn ông, đàn bà, con trẻ, người dùng lòng bàn tay, người dùng gáo - hàng ngày thường dùng múc sữa và múc nước - để múc cái chất mềm nhũn và âm ấm đó trải lên những cành cây đã được họ đan kết lại. cái chất bùn loãng màu nâu nhạt và khắm khú đó chảy xuống, nhỏ giọt xuống, bám dính chọc theo hàng rào mắt cáo và tạo thành một bức tường, dính vào các khung vòm và tạo thành cái mái. Thế rồi đàn ông, đàn bà, con trẻ cùng gia cố những vật liệu ban đầu đó nhanh hết sức bằng cách lấy phân bò nghiền nát tưới lên, đắp lên, đắp dày thêm.
- Trong vài tiếng đồng hồ, mặt trời sẽ làm khô cứng tất cả. Kỳ diệu không, chú? - Patrixia nói.
Mặc dù trời còn sớm và rất mát, nhưng đã có đàn ruồi lớn bay tới, bặng nhặng, vo ve.
- Ta đi thôi, chẳng còn gì mà xem nữa, - tôi nói với Patrixia.
- Một lát nữa, chú, cháu đang thích lắm. - Cô bé nói.
Những em bé gái người Maxai bâu lấy cô bé mà trò chuyện và cười cợt.
Patrixia chạy lại với tôi.
- Chú à, chú à, - cô bé nói. - Lũ con gái kia nghĩ rằng chú và cháu là vợ chồng đấy!
- Ai kia?
- Chú với cháu chứ còn ai nữa, - Patrixai nói.
Cô bé ngừng lại một chút để tận hưởng vẻ ngạc nhiên của tôi. Rồi em tìm cách giảng giải cho tôi nghe:
- Lũ con gái kia chẳng hơn cháu mấy tuổi đâu, nhưng nhiều đứa trong bọn chúng đã có chồng rồi đó. Người Maxai là thế. Những đứa khác còn chờ cho các cậu trai trong bầy hết hạn moran rồi sẽ cưới.
- Thế bọn moran đâu?
- Kia kìa, - Patrixia nói.
Cô bé dẫn tôi qua phía bên kia khu đất bằng. Dưới chân quả gò và bị quả gò che khuất, đàn bò của người Maxai được quây trong một khu rào gai hình vuông. Trong đàn súc vật, dưới ánh mặt trời mới mọc như lửa, thấy lấp lánh ba ngọn giáo và ba bộ tóc màu đồng.
- Chúng ta xuống đó, - Patrixia quyết định.
Các chàng moran khi ấy đã dồn xong đàn súc vật vào một tấm rào di động được kết bởi những cành cây gai nhọn, tạo thành một cái cửa đi vào khu quây súc vật. Patrixia đứng im ngắm nhìn những chàng trai trẻ. Bọn họ thì không thèm để ý tới chúng tôi một chút nào hết. Đôi mắt cô bé còn lộ vẻ nghiêm trang và lo lắng, gợi nhớ cho tôi cách em nhìn đàn thú vào buổi sáng lần đầu tôi bắt gặp em.
- Trước đây, - Patrixia nói giọng trầm, và như là khàn đặc, - một chàng moran trước khi trưởng thành và có quyền lấy vợ có nhiệm vụ phải giết một con sư tử và không được đứng từ xa và dùng súng lớn làm việc ấy đâu nhé… mà phải dùng giáo và dao quắm.
Giờ đây đám súc vật đã đứng thành hàng, chuẩn bị ra khỏi khu rào. Nhưng các chàng trai con chưa cất tầm rào ngăn lối vào. Từng chàng tới gần một con bò cái, và từng chàng dùng mũi giáo sắc nhọn khẽ chích vào cổ con bò. Rồi từng chàng ghé miệng vào vết rạch tươi rói đó bú từng hơi dài. Sau đó họ áp bàn tay vào vết chích và đợi cho nó kín miệng lại. Các con bò không hề cất tiếng kêu rên.
- Họ chỉ ăn có thế thôi, - Patrixia nói. - Buổi chiều họ uống sữa. Buổi sáng, uống máu.
Tấm ngăn bằng gai được nhấc ra. Đàn súc vật lần theo đường ra bãi chăn. Oriunga dẫn chúng đi. Khi anh ta đi ngang sát chúng tôi, anh ta liếm cái vệt máu đỏ rớt trên cặp môi mầu nâu và đôi mắt anh ta buông vào Patrixia một cái nhìn khinh thị và nồng cháy. Sau rồi anh ta đi xa, oai phong như một kẻ nửa người nửa thần linh, con người ấy cả tài sản trên đời dùng cho ăn ở chỉ có sữa, máu và phân bò đóng cứng.