Khập khiễng
Tôi đã không ngủ ba đêm rồi. Cái nóng. Đám muỗi. Những con medusa dưới mặt biển bóng dầu. Những ngọn núi trọc. Con chó béc giê tôi thả có thể đã chết đuối. Tiếng gõ không ngớt vào cửa ngôi nhà bên bãi biển. Tôi đã khóa cửa lại và không trả lời, trừ hôm qua, khi Juan đến. Đó là ngày nghỉ của cậu ta và cậu ta đề nghị lái xe máy chở tôi tới Cala San Pedro. Đó là bãi biển duy nhất có mạch nước ngọt. Cậu ta nói chúng tôi sẽ đi xe nửa chặng đường rồi bạn cậu ta sẽ đưa chúng tôi tới nơi bằng thuyền. Tôi nói rằng mẹ tôi đang rầu rĩ. Tôi là đôi chân của bà vì bà bị tàn tật. Tôi không biết phải làm gì với chính mình. Tôi lại bắt đầu khập khiễng. Tôi đã làm mất chùm chìa khóa xe và không tìm thấy lược chải tóc ở đâu.
Sự cố với con rắn và chuyện Leonardo coi thường tôi liên tục xung đột với các suy nghĩ khác của tôi.
Tôi thấy sợ hãi khi lấy chiếc rìu từ tay Ingrid. Nhưng không đủ sợ hãi để không muốn biết điều gì sẽ xảy ra kế tiếp.
Leonardo trở thành tấm khiên mới của cô ấy.
Mẹ đang nói với tôi nhưng tôi không lắng nghe, và bà nhận ra điều đó bởi bà cao giọng. “Có vẻ con đã có thêm một ngày vui vẻ dưới ánh mặt trời?”
Tôi nói với bà rằng tôi không làm gì cả, hoàn toàn không có gì.
“Thật tuyệt vời khi không làm gì cả. Không có gì là một đặc quyền. Mẹ đã phải ngừng tất cả thuốc của mình và mẹ đang chờ đợi điều gì đó xảy ra.”
Mẹ liếc nhìn chiếc đồng hồ gangster trên cổ tay. Nó vẫn tích tắc. Nó báo giờ chuẩn xác. Mẹ đang chờ một điều gì đó trong khi chiếc đồng hồ của bà tích tắc. Thật khó cho mẹ khi phải ngừng tất cả thuốc. Chờ đợi cơn đau mới là cuộc phiêu lưu lớn suốt cả đời bà. Trong khi chờ đợi, bà xử từng mẩu nhỏ của chiếc bánh mì trắng mềm, vo tròn trong lòng bàn tay bà và nhâm nhi chúng trong nhiều giờ liền. Những mẩu bánh mì tái hiện các viên thuốc và đem lại cho bà chút an ủi. Bà đang chờ đợi. Mỗi ngày đều chờ đợi một điều gì đó có thể sẽ không xảy ra. Những câu thơ mà tôi từng học ở cấp một xuất hiện trong tâm trí.
Bước lên cầu thang, tôi nhìn thấy
Một người đàn ông không ở đấy.
Ông không ở đấy lại đến hôm nay
Tôi ước, tôi ước ông ta đi khỏi đây.
“Mẹ đang chờ đợi gì đi nữa thì cũng có thể nó sẽ không tới,” tôi nói. “Nó không ở đấy hôm qua và nó không ở đây hôm nay.” Tôi hỏi mẹ có muốn món gì đó bổ dưỡng hơn để ăn ngoài bánh mì không.
“Không, mẹ chỉ ăn bởi vì mẹ không thể uống thuốc với một cái dạ dày trống rỗng.”
Tôi cố hiểu điều mẹ vừa nói, rồi tôi dời ánh mắt khỏi mẹ và chăm chú nhìn màn hình chờ bị nứt trên laptop của mình.
“Có vẻ mẹ làm con chán, Sofia. Chà, mẹ cũng đang chán. Tối nay, con làm gì cho mẹ vui nào?”
“Không. Mẹ làm con vui.” Tôi đang bạo dạn hơn.
Bà mấp máy đôi môi để trông còn đáng thương hơn thường lệ. “Con nghĩ là một người đang đau đớn không được trợ giúp là một dạng hề?”
“Không, con không nghĩ vậy.”
Các chòm sao trên màn hình chờ bồng bềnh qua mắt tôi, mờ ảo, không hình thù cụ thể. Một trong số chúng trông giống con bê. Nó sẽ tìm cỏ ở đâu trên dải Ngân Hà này? Nó sẽ phải ăn các ngôi sao.
Rose thúc vào vai tôi. “Mẹ đã nói với bác sĩ rằng mẹ bị thoái hóa mạn tính. Ông ta thừa nhận với mẹ rằng ông ta biết rất ít về bệnh đau mạn tính. Ông ta nói điều này có thể khiến các bệnh nhân hiện nay bất ngờ, và mẹ bất ngờ bởi chúng ta trả tiền cho ông ta để làm gì vậy? Ông ta nói cơn đau của mẹ vẫn chưa hé lộ bí mật của mình. Tất cả những gì mẹ biết là cơn đau của mẹ tăng lên mỗi ngày.”
“Mẹ có cảm thấy đau không?”
“Không, tê liệt.”
“Vậy thì cơn đau nào tăng lên mỗi ngày?”
Mẹ nhắm mắt lại. Mẹ mở mắt ra. “Con có thể giúp mẹ. Con có thể ra farmacia [1] mua thuốc giảm đau cho mẹ, Sofia. Ở Tây Ban Nha, con không cần có đơn thuốc.”
Khi tôi từ chối, mẹ nói tôi đang béo ra. Bà đòi một tách trà, trà Yorkshire. Bà đang nhớ vùng đồi núi mà đã hai mươi năm chưa tới thăm. Tôi mang cho bà cốc trà có in dòng chữ “ELVIS SỐNG MÃI” quanh cốc. Bà chộp lấy chiếc cốc từ tay tôi, trông buồn phiền như thể tôi đã đưa cho bà một thứ gì đó bà không yêu cầu và đang ép bà phải uống. Có phải “ELVIS SỐNG MÃI” đã khiến đôi môi bà có biểu cảm giận dữ đó? Liệu tôi có thể khiến bà vui bằng cách nhắc bà rằng Elvis thực sự đã chết? Bất mãn. Sầu khổ. Đau lòng. Bà gần như định cư trong một tòa nhà mang tên Đồi Bất Mãn. Đây có phải là nơi tôi cũng sẽ phải sống? Phải không? Có phải Rose đã viết sẵn tên tôi cho một căn hộ trong Đồi Bất Mãn? Sẽ ra sao nếu tôi không đủ điều kiện để sống ở bất cứ nơi nào khác? Tôi phải bỏ tên mình khỏi danh sách chờ, một hàng dài những đứa con gái bị bỏ rơi từ thuở ban đầu đến tận bây giờ.
Rose đang ngồi trên ghế. Thật đáng sợ khi nhìn bà từ đằng sau. Trông bà thật mong manh. Từ phía sau, mọi người lộ rõ bản chất hơn. Mái tóc của mẹ được cặp gọn và tôi có thể thấy cổ bà. Tóc mẹ đang thưa dần. Có vài lọn tóc nhỏ ở cổ bà, nhưng chính chiếc áo cardigan choàng gọn gàng qua vai trong cái nóng sa mạc mới khiến tôi nghĩ rằng mẹ thừa hưởng kiểu cách này từ bà ngoại tôi và mang nó tới Almería. Thật dễ khiến người ta cảm động, chiếc áo cardigan đó. Tình yêu của tôi dành cho mẹ giống như một chiếc rìu. Nó chém rất sâu.
“Con có ổn không?”
Kể từ khi tôi biết nhớ, tôi luôn là người hỏi mẹ câu đó. Nếu không hỏi thành tiếng, thì tôi cũng tự hỏi điều đó trong đầu: mẹ mình có ổn không, mẹ có ổn không? Giọng Rose cáu kỉnh, có lẽ là hơi bối rối, và tôi cho rằng có lẽ bà đã không hỏi tôi bởi không muốn nghe câu trả lời. Câu hỏi và câu trả lời là một mật mã phức tạp, giống như những cấu trúc quan hệ thân tộc.
B = Bố. M = Mẹ. CG: Cùng giới. KG: Khác giới. Tôi không có ACE (Anh chị em) hoặc C (Con) hay Ch (Chồng), tôi cũng không có Bố mẹ đỡ đầu (những người chúng ta phân loại là quan hệ hư cấu bởi bố mẹ đỡ đầu có thể tạo ra trách nhiệm và nghĩa vụ của họ).
Tôi không ổn. Không ổn một chút nào và đã như vậy một thời gian.
Tôi không nói với mẹ rằng tôi cảm thấy nản chí ra sao và rằng tôi thấy xấu hổ khi mình đã không tích cực hơn hay bất cứ thái độ nào tương tự trong đó bao gồm ước ao có một cuộc đời to lớn hơn mặc dù tới nay tôi vẫn chưa đủ bạo dạn để đạt được những thứ mà tôi mong muốn xảy ra và tôi sợ những ngôi sao đã định đoạt số phận mình và tôi có lẽ sẽ phải đón nhận một cuộc đời nhỏ bé như bà và đó là lý do tôi đang tìm kiếm câu trả lời cho cuộc đối thoại giữa đôi chân tàn tật của bà và thế giới nhưng đồng thời cũng sợ khả năng bà có vấn đề gì đó ở cột sống hay bị một căn bệnh trầm trọng. Từ “trầm trọng” xuất hiện trong tâm trí tôi vào tối đó ở miền Nam Tây Ban Nha. Lúc ấy là bảy giờ tối, đang chạng vạng, kết thúc một ngày dài đầy nắng, khởi đầu của một buổi tối, và với đôi mắt dán vào hình vũ trụ rạn nứt với những ngôi sao cô đơn vỡ vụn cùng các đám mây trắng sữa, tôi nghe thấy gì đó tựa như lời rền rĩ buột khỏi đôi môi mình nói về việc mất phương hướng, về một phi thuyền lưu lạc, nói về việc đội mũ bảo hộ vào, về việc có gì đó không ổn và tôi đã mất liên lạc với Trái đất nhưng không ai có thể nghe thấy tôi [2] .
Tôi có thể thấy Rose đang nhúc nhích đôi chân, cổ chân trái của mẹ đang vặn vẹo trong chiếc dép lê, và tôi không rõ tôi đang hát cho ai nghe, M hay B hay ACE hay Bố mẹ đỡ đầu hư cấu, hay thậm chí Ingrid Bauer. Tôi có thể ngửi thấy mùi mực ống đang chiên trong quán cà phê ở quảng trường, nhưng tôi đang nhớ nước Anh, bánh mì nướng và trà sữa cùng những đám mây mưa. Tôi nghe nói giọng mình rất London bởi đó là nơi tôi sinh ra, và tôi rời phòng. Mẹ đang gọi tôi, mẹ liên tục gọi tên tôi - “Sofia Sofia Sofia” - rồi bà hét lên, nhưng đó không phải là tiếng hét giận dữ, và có lẽ tôi muốn bà mẹ bóng ma của mình hiện lên từ những ngôi sao tan tành sản xuất tại Trung Quốc và nói rằng mai là một ngày mới, con sẽ hạ cánh an toàn, chắc chắn thế.
Tôi đi vào trong bếp và trên bàn có chiếc bình Hy Lạp giả cổ với họa tiết trang trí là những người phụ nữ nô lệ đội bình nước trên đầu. Tôi chộp lấy nó và ném xuống sàn. Khi bình chạm đất vỡ tan tành, chất độc trong các vết medusa đốt khiến tôi cảm thấy mình đang bồng bềnh trôi theo cách vô cùng kỳ lạ [3] .
Khi tôi nhìn lên, mẹ tôi đang đứng - bà thực sự đang đứng - giữa những mảnh vỡ của Hy Lạp giả cổ trong bếp. Bà cao. Chiếc cardigan khoác hờ trên vai bà. Bà đã làm việc suốt cả cuộc đời và bà có bằng lái xe, nhưng bà sẽ không là một công dân hay thậm chí một người nước ngoài ở Hy Lạp cổ đại. Bà sẽ không có bất cứ quyền gì ở chốn tàn tích từng là cả một nền văn minh và sẽ xem bà như một chiếc bình chỉ để sinh đẻ. Tôi là đứa con gái ném chiếc bình xuống sàn và đập tan nó. Mẹ tôi đã cố gắng giữ gìn nó một thời gian dài. Bà tự dạy mình cách làm phô mai dê mặn cho bố tôi, tôi nhớ tôi vẫn nhớ, làm nóng sữa, thêm sữa chua, thêm men rennet và đảo đều, cắt sữa đông, làm gì đó với vải muslin và nước muối, ngâm phô mai trong bình. Bà thêm rau gia vị vào thịt cừu nướng cho ông, những loại rau bà chưa từng nghe tên ở vùng Warter, Yorkshire. Nhưng khi ông đi, bà không thể trả hóa đơn bằng rau gia vị và phô mai mà tôi nhớ tôi vẫn nhớ, bà phải ra khỏi bếp và làm gì đó. Tôi nhớ bà tắt bếp nướng, mặc áo khoác và mở cửa trước, và có một con sói đang chờ chúng tôi trên tấm thảm trước nhà nhưng bà đuổi nó đi và tìm một công việc. Đôi môi của bà không tô chúm chím, lông mi không uốn cong, khi bà ngồi trong thư viện hết ngày này sang ngày khác để phân loại sách, nhưng tóc của bà luôn hoàn hảo và được búi cao bằng một chiếc cặp.
“Sofia, con bị sao thế?”
Tôi mở miệng định nói với bà nhưng một người mua vui cho trẻ nhỏ ở quảng trường đã bắt đầu bắn pháo. Tôi có thể nghe thấy lũ trẻ cười vang và biết rằng anh ta đang cưỡi trên con xe đạp một bánh, thổi lửa ra khỏi miệng. Tôi nhìn những mảnh vỡ của chiếc bình Hy Lạp giả cổ và đoán rằng đó là dấu hiệu để bay đi thăm bố tôi ở Athens.
***Line Note Zone***
Tiếng Tây Ban Nha: Tiệm thuốc.
Nhắc đến các chi tiết trong bài hát “Space Oddity” của David Bowie: kể về một nhân vật gọi là Thiếu tá Tom từ lúc phóng lên vũ trụ đến lúc mất liên lạc với Trái đất và bị trôi dạt trong không gian.
“Tôi đang bồng bềnh trôi theo cách vô cùng kỳ lạ”: một câu trong bài “Space Oddity”. Câu này cũng đã từng được nhắc đến vài lần trước đó trong sách, khi Sofia cảm thấy mình trôi khỏi thời gian.