CẢNH 13 Nơi Ở Của Frederick Lyman.-Thứ Năm, Ngày 8 Tháng 10-8 Giờ Tối

Chiếc Limousine của ngài Drury Lane đỗ trước một tòa nhà cao tầng trên đại lộ West End, người gác cửa cúi gập người chào người kịch sĩ từ lúc xuống xe cho đến khi vào đến tiền sảnh.

“Ngài Lyman ạ.”

Người gác cửa khéo léo nói vào một cái ống nói. Rồi Drury Lane được dẫn đến thang máy, đưa thẳng lên trên và dừng lại ở tầng mười sáu. Một anh chàng người Nhật đã đợi sẵn nở nụ cười chào hỏi thật tươi, rồi đích thân đưa ông đi vào một căn hộ hai tầng (64)*. Đến đây có một người đàn ông khá điển trai, vận bộ comple dạ tiệc bước tới chào đón. Ông có vóc người tầm thước, gương mặt đầy đặn, có một vết sẹo trắng dưới cằm, mái tóc thưa trên vầng trán rộng và cao. Anh chàng người Nhật đón lấy áo choàng, mũ và gậy của Lane; hai người đàn ông, một khách một chủ bắt tay nhau.

“Tôi đã nghe nói về danh tiếng của ngài, thưa ngài Lane,” Lyman mở lời và đưa Lane đến một chiếc ghế bành trong phòng đọc sách. “Tôi phải nói rằng tôi thật sự rất vui mừng và vinh hạnh được đón tiếp ngài. Ngài Lionel Brooks đã nói với tôi rằng ngài có quan tâm đến vụ án của DeWitt.”

Ông đi quanh chiếc bàn rộng bày kín sách luật và tài liệu rồi ngồi xuống.

“Ngài Lyman, nếu tôi không nhầm thì ngài đang gặp khó khăn trong việc biện hộ ở vụ án này thì phải?”

Vị luật sư tựa hẳn người sang một bên ghế, rồi bắt đầu bối rối đưa ngón tay sờ vào vết sẹo dưới cằm. “Khó khăn ư?” Ông đăm chiêu đưa mắt nhìn đống giấy tờ trên bàn làm việc của mình. “Vụ này gần như vô vọng ngài Lane ạ, dù tôi đang cố hết sức. Tôi đã nhiều lần bảo thẳng DeWitt rằng, ông ấy chắc chắn sẽ gặp rắc rối lớn nếu không thay đổi thái độ. Ấy thế mà ông ấy vẫn im như nhóc. Việc xét xử diễn ra mấy ngày nay mà tôi vẫn chưa thể moi được điều gì từ ông ta, tình hình có vẻ thật đen tối.”

Lane thở phào. “Này, ngài Lyman, ngài dự liệu một phán quyết bất lợi sẽ được đưa ra chăng?

Lyman lộ vẻ rầu rĩ. “Điều này xem ra không tránh khỏi.” Ông ngửa tay. “Bruno đang chiếm thế thượng phong - ông ấy quả là một tay luật sư tranh tụng già đời quỷ quyệt - và ông ta đã trưng ra trước bồi thẩm đoàn một chứng cứ gián tiếp rất có trọng lượng. Tôi đã theo dõi cái bồi thẩm đoàn với mười hai thành viên khả tín, không nghi ngờ gì nữa, bọn họ đã bị gây ấn tượng. Ôi, những gã khờ, cả một đám người ấy.”

Lane chăm chú nhìn đôi mọng mắt trĩu xuống đầy u ám của vị luật sư. “Ngài Lyman, liệu ngài có cho rằng, vì sợ hãi nên DeWitt từ chối tiết lộ nhân thân của kẻ thực hiện cuộc gọi bí ẩn kia không?”

“Thánh thần ơi, tôi nào có biết.” Lyman nhấn một cái nút và anh chàng người Nhật bưng khay khẽ khàng bước vào. “Ngài uống gì nhé, ngài Lane? Một chút crême de cocoa (65)*? Hay là Anisette (66)*?”

“À không, cảm ơn. Cho tôi cà phê đen vậy.”

Chàng người Nhật biến mất.

“Ngài Lane ạ, thú thật là,” Lyman vừa nói tiếp vừa lôi một tờ giấy trước mặt, “DeWitt đã làm khó tôi ngay từ lúc đầu. Thực tình tôi chả biết liệu ông ấy hoàn toàn buông xuôi hay che giấu uẩn khúc gì đấy. Nếu đó quả thực là sự buông xuôi, thì kể như ông ấy đã tự an bài số phận của mình. Tôi đã cố hết mình rồi. Ngài biết đấy, tôi cho là Bruno đã xong phần trình bày chứng cứ của ông ấy tại tòa tiểu bang hồi chiều nay, còn tôi sẽ bắt đầu phần biện hộ của mình vào sáng mai. Tôi đã gặp Grimm tại phòng thẩm phán của lão sau khi thực hiện các thủ tục trong ngày, và lão già ấy tỏ ra kín đáo hơn mọi khi. Còn đối với Bruno, hoặc ông ấy cay cú ăn thua còn không thì ông ấy đang khá tự tin, vì một nhân viên của tôi nghe được ông ấy nói rằng vụ án này ông ấy đã cầm chắc trong tay… Thế nhưng từ những điều tai nghe mắt thấy trong nghề pháp lý này, tôi vẫn luôn nhủ rằng: Bei so grosser Gefahr kommt die leichteste Hoffnung in Anschlag (67)*.”

“Câu nói của người Đức xứng đáng sánh vai cùng Shakespeare,” Lane lẩm bẩm. “Ngài đã dự định gì cho phần biện hộ chưa?”

“Những gì tôi có thể làm là vạch ra kẽ hở trong luận cứ của Bruno - đấy là, vụ tố tụng đã bị áp đặt. Tất nhiên,” Lyman nói, “tôi đã cố tìm cách phản vấn để làm suy yếu luận cứ của Bruno ở một chi tiết cáo trạng, dẫn dụ ông ấy để lộ trước bồi thẩm đoàn rằng, ông ta không thể lý giải bằng cách nào Wood biết được DeWitt là kẻ phạm tội, kể cả lý lẽ rằng sau án mạng xảy ra DeWitt vẫn bắt xe điện của Wood đến hai lần chăng nữa. Suy cho cùng, ông ta có thói quen đón chiếc xe điện đó thì đã sao, và tôi đã làm bồi thẩm đoàn hiểu được tường tận điều này. Thế nhưng cái được cho là điểm yếu ấy của Bruno lại không bác bỏ được chứng cứ nặng cân về điếu xì gà trong người Wood, tôi e vậy. Đấy mới là chỗ nan giải.”

Lane tiếp lấy tách cà phê từ tay anh chàng người Nhật rồi trầm ngâm nhấm nháp, phần Lyman thì mân mê ly rượu của mình.

“Mà chuyện này chỉ có vậy,” Lyman nhún vai nói tiếp. “Bản thân DeWitt mới là kẻ thù tệ hại nhất của chính ông ấy. Giá mà ông ấy đừng bảo cảnh sát là trước giờ chưa hề mời Wood điếu xì gà nào ở bất cứ đâu! Ắt tôi còn có thể phịa ra một dòng biện hộ nào đấy khả dĩ còn nghe được. Lại còn cái cách ông ấy nói dối vào đêm đó nữa chứ… tôi thật ngán quá!” Ông dốc cạn ly rượu bé xíu. “Ban đầu ông ấy bảo mình chỉ ở trên chiếc phà ấy một chuyến, rồi lại thừa nhận là đã ngồi trên ấy đến bốn chuyến - đã thế lại còn úp mở về cái gã gọi điện thoại nào đấy nữa - nói thật ngài nhé, tôi chả trách gì Bruno đã lôi chuyện này ra chấm biếm thậm tệ tại tòa. Giá tôi là kẻ nào đó chẳng quen chẳng biết gì DeWitt tôi cũng chả đời nào tin nổi chuyện đó.”

“Nhưng ngài đâu thể trông đợi bồi thẩm đoàn tin vào đánh giá của riêng ngài về DeWitt thay vì tin vào chứng cứ, đúng không?” Lane từ tốn, “Đúng thế rồi… Này ngài Lyman, theo cách ngài nói thì rõ ràng ngài đang tính đến điều tệ nhất. Có lẽ…” ông mỉm cười và đặt tách cà phê xuống, “có lẽ ta vận dụng được cái ‘hy vọng nhỏ nhất’ ấy của Goethe (68)* bằng nỗ lực chung…”

Lyman lắc đầu. “Tôi chẳng biết nếu thế thì bằng cách nào, mặc dù tôi lấy làm cảm kích về đề nghị trợ giúp của ngài, về pháp lý mà nói, tôi chỉ còn nước ném thật nhiều dấu chấm hỏi vào chứng cứ suy diễn của Bruno, với hy vọng bồi thẩm đoàn sẽ đi đến một phán quyết vô tội do nghi vấn hợp lý. Dẫu là một ván bài cầu may, nhưng đấy là cách tấn công tốt nhất của tôi hiện giờ. Trong tình trạng DeWitt cứ khăng khăng ngậm hột thị, thì mọi cố gắng nhằm chứng minh ông ấy vô tội quả là hết sức hao hơi.”

Lane nhắm mắt lại còn Lyman thì nín lặng và tò mò ngắm cái đầu to lớn khác thường của người đối diện. Người kịch sĩ lại mở mắt và Lyman nhận ra vẻ sửng sốt thành thật ẩn sâu trong đôi mắt màu xám ấy. “Lyman, ngài biết không,” ông thì thầm, “tôi hoàn toàn lấy làm lạ rằng, trong từng ấy bộ óc sắc bén đang điều tra vụ án này, mà không có ai chịu bỏ qua những chuyện không đâu, để nhìn thấy sự thật rành rành đằng sau chúng.”

Gương mặt của Lyman bỗng sáng hẳn lên - một tia hy vọng, một mong ước khắc khoải. “Phải chăng,” ông vội hỏi, “ý ngài nói mình đang có trong tay một tình tiết trực tiếp có liên quan mà tất cả chúng tôi đều không biết đến? Một điều gì đấy sẽ chứng minh được sự vô tội của DeWitt?”

Lane khoanh tay lại. “Nói tôi nghe nào ngài Lyman, ngài thực lòng tin DeWitt không giết Wood à?”

Vị luật sư hạ giọng: “Đấy không phải là một câu hỏi thỏa đáng.”

Lane khẽ lắc đầu mỉm cười. “Thôi được, cứ tạm vậy… Còn về cái sự thật rành rành mà tôi vừa nói đến, và ngài lập tức kết luận rằng tôi đã khám phá ra điều gì mới mẻ… Ngài Lyman này, tôi chỉ biết những điều mà thanh tra Thumm, công tố viên Bruno cũng như chính ngài đã biết từ công tác điều tra về những tình tiết và hoàn cảnh liên quan đến cái đêm xảy ra án mạng ấy. Tôi có cảm giác rằng DeWitt, vốn là kẻ có bộ óc sắc sảo, đã thấy sự thật dưới những điều kiện khác nhau, có lẽ ở nơi ông ấy không phải là chính mình với tư cách nhân vật trung tâm.”

Lyman sốt ruột nhảy ra khỏi ghế. “Chúa ơi, này ngài Lane,” ông gào lên, “Nó là cái gì vậy? Tôi… ôi lạy chúa tôi, tôi thấy mình lại thực sự hy vọng rồi đấy!”

“Ngồi xuống nào, ngài Lyman,” Lane ôn tồn nói. “Hãy nghe kỹ đây, hãy ghi lại nếu ngài định…”

“Đợi đã nào, thưa ngài, xin đợi đã nào!” Lyman chạy vội đến bên một cái tủ rồi hối hả quay lại với một món đồ lạ mắt. “Đây là chiếc máy ghi giọng đọc, hãy nói tùy thích những gì cần nói, thưa ngài Lane. Tôi sẽ nghiền ngẫm nó suốt đêm rồi dùng bằng hết vào buổi sáng!”

Lyman lấy từ ngăn kéo bàn làm việc một cái ống hình trụ bằng nhựa màu đen, gắn nó ngay ngắn vào chiếc máy rồi đưa cho Lane cái ống nói. Lane từ tốn nói vào chiếc máy ghi âm… Lúc chín giờ ba mươi, Lane chia tay một Lyman sung sướng rạng rỡ, mọi dấu vết của sự rã rời mệt nhọc tan biến hết trong đôi mắt sáng ngời của ông ta, tay ông cầm sẵn chiếc máy điện thoại.