Truyện tươi mát

Tôi biết rằng đầu đề truyện ngắn này dễ gây cho bạn đọc tò mò, tựa như bạn vô tình nhìn thấy một người phụ nữ ở bên nhà đối diện thay quần áo mà quên không kéo rèm che cửa sổ. Tuy nhiên, nội dung truyện ngắn này không hoàn toàn như vậy.

Mới chớm sang mùa xuân, viên thư ký tờ Tạp chí của chúng tôi đã bảo tôi:

- Này anh, đã sang tháng năm rồi, anh hãy viết cho một truyện ngắn thật tươi mát vào.

- Được tôi, - tôi trả lời không một chút lăn tăn nhưng rồi thầm nghĩ: thế nào là một "truyện ngắn tươi mát", tôi đâu đã rõ.

Một tuần sao viên thư ký giục tôi:

- Anh đã viết xong truyện ngắn ấy chưa?

- Ôi, tôi quên mất. Tuần tới thế nào tôi cũng sẽ viết, - tôi trả lời.

Sau đó tôi lại quên vài tuần nữa thế là tháng năm trôi qua. Sang tháng sáu viên thư ký lại giục tôi.

- Thế nào anh bạn, cái truyện ngắn tươi mát của anh đâu rồi.

- Dễ thôi, - tôi trả lời, - tôi sẽ viết.

Tôi nói "dễ thôi" là để anh ta không đoán ra rằng, tôi không có một chút khái niệm nào về một truyện ngắn tươi mát. Đúng ra là không dễ một chút nào...

Đến giữa tháng sáu, viên thư ký không còn nói giọng đùa đùa nữa, mà bực tức thực sự:

- Mùa hè sắp qua rồi mà anh chỉ hứa suông mãi, không thấy truyện đâu. Cứ như anh thì tạp chí "chết cháy" lâu rồi.

- Ôi, lo gì bạn ơi, phía trước còn những bốn tháng mùa hè cơ mà. Tôi sẽ viết.

Trong khi trò chuyện, tôi cố gắng không tỏ ra lo lắng chút nào. Nhưng thực ra tôi chúa ghét những loại chuyện khêu gợi rẻ tiền, và hơn thế nữa, tôi cũng chẳng hiểu loại chuyện đó phải viết như thế nào. Tôi vẫn nói đại loại thế này:

- Viết một truyện ngắn khêu gợi chẳng có gì phức tạp cả. Nhà văn nào cũng có thể "múa" bút được cả chục truyện mỗi ngày. Hay là tôi sẽ biến chuyện tươi mát nào đó thành truyện hài hước theo kiểu của tôi. Xin thưa với bạn rằng. Đề tài xã hội là đề tài hài hước nhất, đứng vị trí thứ hai sau nó là chính cái đề tài về chuyện... ấy đấy.

Toà soạn cũng tán thành với những ý kiến của tôi, bởi họ không muốn tôi coi họ là những kẻ vô học, nhưng họ vẫn nói:

- Thì đã đành anh vẫn viết chuyện hài hước rồi, nhưng lần này cứ viết cho chúng tôi cả những chuyện tươi mát giật gân nữa đi.

- Được rồi, nếu các anh muốn thế, - tôi trả lời, - thì tôi sẽ viết. Tôi thì thế nào cũng được,

Nhờ có những "bài giảng" lý thuyết về việc xác định loại hình hài hước nào cần thiết cho tờ tạp chí chúng tôi, mà tôi trì hoãn được thời hạn nộp bản thảo truyện. Tháng sáu đã trôi qua. Nhưng khi những ngày nóng nực của tháng bảy bắt đầu, viên thư ký không còn chịu được nữa, bảo tôi:

- Này, tôi bảo nhé! Nếu anh không muốn viết truyện đó thì anh bảo tôi một tiếng, để tôi đặt người khác viết.

Hắn ta nói gì nhỉ? Đặt người khác à? Không thể thế được. Một truyện ngắn họ trả mình năm lia, có truyện được mười lia. Hơn nữa, không chỉ vì chuyện tiền nong. Chả gì thì tôi đã có tiếng tăm một chút. Không viết người ta sẽ nói: "Nhà văn hài hước gì lão ấy, cái truyện ngắn tươi mát không viết nổi". Thế mà lại còn suốt ngày rêu rao nào là hài hước phải mang tính xã hội, tính cộng đồng, tính định hướng vân vân và vân vân. Thế mà cũng đòi! Chắc chắn tôi sẽ mất lòng tin. Để cứu vãn lấy thanh danh nghề nghiệp và để không bỏ mất bát cơm, tôi quyết định viết bằng được truyện ngắn này. Quyết là thế, nhưng viết trong điều kiện nào mới được chứ. Thường thì tôi viết trong bất cứ điều kiện nào, ồn đến đâu cũng viết được. Kể cả đại bác bắn.

Nhưng đằng này lại là truyện ngắn tươi mát, gợi tình, hấp dẫn... Tôi bèn xua người nhà đi chơi hết, còn lại một mình, tôi bắt đầu bước tới bước lui từ phòng nọ sang phòng kia, từ hành lang vào nhà vệ sinh, rồi bước trở lại.

Truyện gợi tình hấp dẫn. Vậy là... trước hết phải có chủ đề. Nhân vật chính đương nhiên phải là một phụ nữ. Không, phải là ngượi vợ... Hoặc một thiếu nữ trẻ. Tuyệt rồi... chúng tôi ta cùng nàng ra bãi biển.... Mất hai ngày liền thì mới xây dựng được chủ đề. Quỷ quái thật! Thế mà hoá ra hóc búa gớm, sang ngày thứ ba, tôi xắn tay áo bắt đầu viết. Cứ viết được ít lại xoá. Xoá xong lại viết. Rốt cuộc rồi cũng "đẻ" ra được một truyện ngắn hấp dẫn.

Viên thư ký tỏ ra hài lòng,.

- Nào anh hãy đọc đi xem thế nào, - anh ta bảo.

Tôi bắt đầu đọc. Viên thư ký vừa nghe vừa đưa ra nhận xét.

"Tôi mua vé đi tàu biển du lịch hạng "luých" trên con tàu "Kađưcôi". Thường thì tôi vẫn mua vé hạng hai. Lý do khiến tôi chơi sang là do cô gái có máu tóc vàng ươm mà tôi quen ngoài bến tàu...".

- Hay!

"Hôm ấy ngoài bến tàu đông nghìn nghịt người nhân cảnh nhốn nháo, tôi len đến đứng sau một cô gái tóc vàng. Để tránh trường hợp kẻ xấu tìm cách cấu véo cô gái, tôi tự nguyện đứng ra che chở cho cô ta".

- Giỏi! Cậu viết khá lắm!

"Cảnh chen lấn xô đẩy mỗi lúc một tăng. Phía sau hành khách dồn ép chúng tôi muốn nghẹt thở".

- Tuyệt vời...

"Cửa xuống tàu đã mở. Cô gái tóc vàng hướng về khoang hạng "luých", tôi đành phải bước theo sau nàng. Cô gái thả mình xuống chiếc ghế bành. Tức là nàng nằm tênh hênh... Tôi không còn tự chủ được nữa. Tôi cắn môi, tay bíu chặt vào lan can, người nóng bừng...".

- Trên cả tuyệt vời!

- Em ra bãi tắm với anh nhé? – Tôi hỏi nàng.

- Xem giá cả thế nào cả, em sẽ đi, - cô ta cười trả lời.

- Khá!

"Sau đó chúng tôi mặc cả với nhau. Cô ta đòi năm mươi lia. Tôi bảo cao quá. "Cao gì mà cao! – Cô ta đáp. – Bây giờ cái gì chả đắt đỏ. Một thỏi son mười sáu lia. Thậm chí cà chua cũng không có mà mua... cà phê đố anh tìm được... Trà bói đâu ra... Đường thôi nhé!".

Viên thư ký hét toáng lên như tiếng bom nổ:

- Thế mà gọi là truyện tươi mát à? Đang rõ hay là, bỗng dưng... Không, viết thế không được. Anh ta còn tiếp tục quát tháo ầm ĩ một hồi nữa rồi mới nói dịu đi, giọng kẻ cả:

- Cậu phải hiểu rằng, hài hước kiểu đó là không được. Dân chúng đang lúc khổ sở, thiếu thốn vì cuộc sống đắt đỏ. Tâm trạng họ đang buồn bã chán nản mình phải tìm cách mua vui khuây khoả cho cuộc sống đỡ căng thẳng. Đằng này cậu lại:

Tôi chưng hửng như mèo cắt tai. Trở về nhà khoá trái cửa lại. Tôi sẽ không viết về các cô gái nghèo nữa. Tốt hơn hết là viết về một người phụ nữ thuộc một gia đình giàu có, hay vợ của một nhân vật đặc biệt nào đó. Chứ truyện này thì... Nghĩ thế nào tôi liền viết thế ấy. Cuối cùng có một truyện tươi mát mới.

Anh đọc đi, - viên thư ký bảo tôi.

Tôi bắt đầu đọc.

"Từ trong phòng vẳng ra một điệu nhạc dễ chịu. Tôi và nàng Xukhêila đứng ngoài ban công. Nàng ngả đầu vào ngực tôi. Tôi ghì sát người nàng trong vòng tay..."

- Rất tốt.

"Thôi anh, chồng em nhìn thấy", - Xukhêila hổn hển nói.

- Ôi, tội nghiệp, em lấy lão già khọm ấy làm gì? – tôi nói.

- Tuyệt vời!...

"Anh ơi, đừng hỏi nữa, - nàng thở than, - em còn biết làm gì? Anh yêu, anh nghĩ là thời buổi bây giờ dễ sống lắm đấy à? Thuê căn hộ hai phòng em phải trả mỗi tháng ba trăm lia. Rồi còn tiền ăn, tiền mặc, trăm thứ tiền khác nữa. Em đã từng đánh máy thuê, sống một cách lương thiện bằng chính sức lao động của mình, người ta trả cho một trăm lia mỗi tháng. Thế còn nếu sống theo kiểu khác thì... – Xukhêila thút thít khóc. Em dành nhắm mắt đưa chân, - cô gái nói tiếp, - lấy lão khọm này...".

- Không đạt, - viên thư ký nói. – Cậu chả hiểu gì cả. Cậu nên nhớ truyện phải có cái kết hạnh phúc.

Bạn biết không, tôi có cảm giác rằng: Không khéo chỉ vì cái truyện tươi mát chết tiệt này mà tôi sẽ mất chỗ đứng, nghĩa là mất miếng cơm, manh áo. Một tuần liền tôi ngồi tịt trong nhà. Viết cho xong một truyện mới. Tôi tin thế nào viên thư ký cũng hài lòng.

"Tôi đứng sát vào ghé mắt nhòm qua lỗ khoá trên cánh cửa phòng làm việc. Cô gái bên trong trần như nhộng. Người đàn ông cũng đã cởi hết quần áo. Mới nhìn được một lát thì người đàn ông bước đến gần cửa nói chõ ra:

- Này anh bạn, giờ của cậu hết rồi. Hai lia rưỡi chỉ được nhìn năm phút thôi. Nếu muốn xin nữa thì trả tiếp năm lia nữa.

- Ôi, - tôi nói, mình hết tiền rồi. Hay là giờ cậu sẽ nhìn mình vào phòng làm việc. Nghĩa là mình làm còn cậu nhìn.

Cậu ta đồng ý, đưa cho tôi hai lia rưỡi để ra ngoài nhìn thay tôi, còn tôi thì thay chỗ của cậu ấy trong phòng làm việc.

- Hay, tiếp theo thế nào nữa?

- Anh có trả cho tôi truyện này mười lia không? – Tôi hỏi viên thư ký – Nếu không, chỉ in đến đây, thì trả tôi năm lia. Bởi vì rằng sau đó cô gái nói: "Em muốn xây cho mình ngôi nhà nhưng sắt không có, xi măng cũng không và cả cái đinh cũng thiếu". – Nói rồi cô gái bưng mặt khóc nức nở. Tôi xin thề, không làm gì cô ấy cả. Thậm chí tôi còn nói với cô ta: "Thôi em nín đi, đừng khóc nữa, kẻo ông thư ký biên tập nổi giận bây giờ", còn cô ta thì nói, "Không phải việc của anh, em cứ khóc!".