Phần I - 3 -

Chú thằng Còm đi đã mười ngày, rồi nửa tháng. Cả nhà đã bắt đầu nóng ruột.

Mẹ nó cho Tà Soa đi dò tin-tức. Sáu ngày sau thì Tà Soa về:

– Con hỏi dò thì nửa tháng trước đây người ta bảo có gặp Néak Prak và Ả Sao ở làng Tà-tum, rồi thì từ đấy không thấy vân-mòng gì nữa cả. Con đã đi hỏi khắp các chỗ quen thuộc ở bên Xiêm, con lên tới Pachim, tuyệt vô âm tín. Ai cũng bảo rằng không thấy.

Cả nhà lại hồi-hộp chờ. Sự nóng ruột bây giờ đã bắt đầu nóng như lửa đốt. Mẹ thằng Còm mời các ông sãi về nhà tụng kinh cầu phúc cho chú nó.

Lại một tháng nữa trôi đi. Lúc ấy người ta đã bắt đầu nghi có sự chẳng lành xẩy ra cho chú nó. Người ta đã bắt đầu phỏng đoán những tai nạn:

– Nếu có thế nào thì Ả Sao cũng phải về, chứ chả nhẽ…..

Người ta chỉ dám nói đến đấy. Lúc ấy thằng Siêng đã khỏi chân:

– Thôi thế để con đi. Tà Soa lớ-ngớ không quen biết mấy, không biết chỗ hỏi chăng!

Tà Soa cãi ngay:

– Ờ thì chú quen ai, tôi cũng quen người nấy. Xưa kia, chuyến nào tôi chả đi với ông.

– Xưa kia cơ, chứ vài năm nay, ông già ông có đi nữa đâu.

Mẹ thằng Còm thấy hai người cãi nhau liền gắt:

– Ồ, lúc này mà các người còn cãi lẽ với nhau được thì lạ quá.

Rồi mẹ nó thở dài:

– Đi lâu như thế này mà không về thì dù có hỏi cho ra…

Mẹ nó cũng chỉ dám nói có đến đấy, thì Ả Sieng vội tiếp ngay:

– Nhưng dù thế nào thì cũng phải hỏi cho ra tin-tức chứ?

– Thế thì mai mày đi đi.

Ả Sieng đi mười hôm rồi buổi tối hôm mười một dắt một người về. Cứ trông cái mặt sầu-thảm của nó khi bước vào sân thì cả nhà đã biết rằng có sự chẳng lành xẩy ra rồi. Thằng Còm đang đọc Sitra [12] bỗng ngừng bặt, rồi thì tay chân nó run bắn lên nó choài ngay vào lòng chị nó, gục đầu vào nách không dám nhìn Ả Sieng nữa.

Ả Sieng trông thấy mẹ nó thì liền cất tiếng khóc:

– Bà ơi! hỏng cả rồi! Chú và Ả Sao địch nhau với bọn thằng Kmut lại bị chúng nó bắn chết cả rồi!

Không hiểu sao mẹ nó bỗng nhìn về phía nó:

– Thế xác đâu?

– Chúng nó vùi ở trong rừng Ô Suguot kia.

Lúc ấy mẹ nó mới cất tiếng khóc:

– Thôi thế thật không còn ai để báo-thù cho cả anh lẫn em nữa rồi. Giời ơi! nhà tôi tội tình gì mà oan uổng như thế này?

♣

Trời ơi! cái buổi sáng hôm ấy mới sầu-thảm làm sao! Buổi sáng hôm ấy, mẹ thằng Còm khóc mếu đánh thức nó với chị nó dậy từ ba giờ sáng:

– Dậy đi các con để đi nhặt xác chú chứ.

Nhặt xác! Hai tiếng ấy làm cho thằng Còm lạnh buốt xương sống. Nó run lẩy bẩy:

– Nhặt ở đâu cơ hở mẹ?

– Ở rừng, chứ còn ở đâu nữa. Đi, các con dậy sắm sửa đi, chứ từ đây ra Ô Suguot xa lắm, sợ tối không về được.

Sau khi đã thu xếp đồ đạc để lên xe bò rồi, mẹ thằng Còm với thanh gươm của thầy nó treo ở vách định để đem đi phòng thân. Nhưng tay mẹ nó yếu, mà thanh gươm thì nặng, mẹ nó làm lật-bật làm rơi xuống sàn. Thép chạm vào vỏ kêu lên danh-dảnh.

Ả Sieng thấy thế nói ngay:

– Con có tay súng đây rồi. Tà Soa cũng đem dao đi đủ, bà còn đem thứ ấy đi làm gì. Nặng lắm, ai mà dùng được. Họa chăng là khi còn mồ ma ông.

Ả Sieng nói xong lại nhặt thanh gươm toan treo lên chỗ cũ thì thằng Còm liền chạy xô lại:

– Đưa tôi cầm thử xem nào.

Ả Sieng tủm-tỉm cười:

– Cậu yếu như sên, cầm thế nào nổi, họa chăng có khiêng.

Mẹ nó nhìn nó bằng một cái nhìn vô cùng đau xót:

– Khiêng cũng vị-tất.

Thằng Còm cứ nắm chặt lấy chuôi gươm:

– Thì cứ để tôi cầm xem nào.

Ả Sieng cầm thanh gươm đặt lên vai nó:

– Đây cậu hãy khiêng thử xem.

Chà, thằng Còm thấy nặng chối vai. Ấy là tiếc tài Ả Sieng còn cầm một đầu đấy. Nó cười để xuê-xoa sự yếu-ớt của mình:

– Ừ nặng thật! Thế mới biết thầy tôi khỏe thật.

Mẹ nó giơ tay cho nó rồi vùng ôm chầm lấy nó òa khóc.

Nó hiểu ý-nghĩa của tiếng khóc ấy. Nó sẽ đẩy đầu mẹ nó ra rồi hỏi Ả Sieng:

– Liệu tôi nhớn tôi có khỏe được như thầy tôi không?

Chà, chua chát thay là câu giả nhời của Ả Sieng đối với nó:

– Cậu hãy cứ lấy được một phần trăm.

– Ồ bây giờ, tôi thế, nhỡ nhớn lên tôi khỏe được, biết đâu?

– À, khỏe thì khỏe tự bây giờ, chứ nhớn lên thì còn khỏe cái gì được nữa. Cậu không biết chứ lúc ông bằng tuổi cậu, ông đã bốc được cẳng bê, cõng đi. Cậu gầy như que củi có làm được trò trống gì.

Chú thích:

[12] Sitra: kinh Phật.