Phần II - 2 -

Thì xưa nay, nó hóm lắm, và ăn nói ra phết lắm, nhưng nó hóm một cái lối khác, cái lối nhõng-nhẽo nũng-nịu, chứ nó không có ra cái dáng người nhớn như thế. Câu ấy làm cho mẹ nó mỉm cười, và một cái gì như kính-phục – ta có thể dùng chữ kính-phục không?– như sáng ngời lên ở trong con mắt.

– Ừ nếu quả con không đau thì thôi.

– Thì con không đau thật mà.

Nó nói xong chạy xuống nhà ngang gọi Tà Soa rối rít:

– Đưa tôi đi tắm đi.

Ra cầu ao, nó không để cho Tà Soa kỳ cọ cho nó như trước nữa:

– Tôi nhớn rồi, tôi kỳ cọ lấy được rồi! Già không phải kỳ cọ cho tôi nữa.

Tà Soa không nghe cứ lôi nó lại gần mình để kỳ cọ:

– Cậu mà nhớn, bé bằng con muỗi ấy.

Nó cáu tiết giơ tay tát thật mạnh vào mặt Tà Soa:

– Con muỗi mà biết tát vào mặt ông một cái như thế này này.

Tà Soa chẳng những không giận, lại còn đắc-chí cười ha hả:

– Ồ, cậu bây giờ ngỗ như ông thôi. Cái tính cậu bây giờ thật là giống ông như đúc.

Trời ơi! thằng Còm sung sướng tưởng chừng như vỡ tim ra vì câu nói ấy.

– Thế à? Thế à? Tôi giống thầy tôi thật có phải không?

Ông già Soa nhìn nó rồi gật gật đầu:

– Cậu giống ông về cái tính ngỗ hay đánh người ta một cách đường đột, nhưng cậu nhỏ bé và yếu hơn ông nhiều.

– Ồ, rồi tôi nhớn, rồi tôi khỏe chứ.

Rồi bâng-khuâng nhìn lên mặt nước lăn-tăn sóng:

– Ừ nhỉ? làm sao thầy tôi to lớn thế, mà tôi lại bé thế nhỉ?

– Thì tại cậu giống bà.

– Nhưng là con thầy tôi thì tôi cũng phải giống thầy tôi chứ.

– Thì cậu giống cái tính.

Thằng Còm lặng-thinh một khắc rồi vùng ngồi sát lại ông già Soa:

– À này, tôi hỏi ông, như tôi yếu thế này mà đứa nhớn hơn, khỏe hơn nó bắt nạt đánh tôi thì làm thế nào nhỉ?

– Còn làm thế nào. Cứ liều mạng đánh nó đi thì rồi tự khắc nó phải kiềng cái mặt mình chứ còn làm thế nào.

Thì chẳng cần phải chờ đến những lời khuyên của ông già Soa, nó cũng đã hành-động như thế.

– Nhưng phải cần liều chịu đau thì mới được có phải không ông?

– Thì đã hẳn rồi. Ở đời này, cứ gan là được. Nó khỏe nó đánh được mình mười, thì mình cũng đánh được nó sáu. Mình cứ gan không sợ chết thì rồi là tự khắc nó phải yêu mình.

Sáng hôm sau, nó đi học thật sớm. Nó đứng đón ở cổng chùa.

Bọn học-trò xúm đến hỏi chuyện nó về việc đánh nhau hôm qua thì nó đều gạt cả đi.

– Không nói chuyện với chúng mày. Tao chờ thằng Ka Krich đến rồi tao sẽ nói chuyện với nó.

Bọn học-trò nhìn nó:

– À thằng này độ này du ghê. Bặng-nhặng thật.

Nhưng thấy nó hùng-hổ cũng không đứa nào dám trêu ghẹo. Nó nhìn chòng chọc vào bọn anh em rồi giơ quả đấm lên giời:

– Tao là con Néak Samut, con hổ đen một tai, chúng mày nên nhớ thế.

Một lát sau, thằng Ka Krich đi với một bọn đông kéo đến. Thấy thằng Ka Krich, một đứa trong đám học-trò đến trước chạy lại, ton hót ngay:

– Con nhà Còm nó bảo nó chờ mày ở đây để nói chuyện với mày đấy.

Thằng Ka Krich ngửng đầu lên nhìn thằng Còm rồi cứ rảo cẳng. Nhưng nó gần đến cổng chùa, thì thằng Còm chạy ra ngáng lại:

– Không đi đâu cả, ở đây đánh nhau đã, ở đây đánh nhau chết thôi, tha hồ không sợ Lục Crou bắt được.

Miệng nói là nó đặt sách đặt mũ rồi xắn tay áo:

– Nào chơi nhau, chơi thôi, cấm khóc, cấm chửi…

Vẻ quả-quyết của nó làm cho thằng Krakrich chùng:

– Nhưng tao không muốn đánh nhau với mày nữa.

Thằng Còm xông lên thoi một quả vào bụng thằng Ka Krich:

– Mày không muốn đánh nhau với tao cũng không được. Mày không đánh nhau với tao thì tao cứ đánh nhau với mày đấy. Không, mày phải đánh nhau với tao.

Thằng Ka Krich không chống cự lại chỉ bảo:

– Nhưng tao không đánh nhau với mày thì mày bảo sao?

Thằng Còm nhẩy chồm lên tát vào mặt thằng Ka Krich:

– Thì tao cứ đánh mày.

Thằng Ka Krich ù té chạy. Thằng Còm không đuổi theo:

– À mày sợ rồi, nhưng mày sợ tao cũng không tha, tao cứ đứng trấn ở đây, mày vào là tao đánh, gặp mày đâu là tao đánh, trừ khi nào mày lạy xin tao thì tao mới thôi.

Một buổi tối, Ả Siêng và ông già Soa đang ngồi đan lưới đánh cá ở vựa thóc thì thằng Còm chạy xuống:

– Tôi bây giờ thế mà không yếu đâu. Ở chùa, thằng nào cũng phải sợ tôi.

Ả Sieng ngưng đan, lấy tay dí vào cái cổ chân của thằng Còm:

– Chân tay cậu như cái cẳng gà ấy, chúng nó chỉ búng một cái thì ngã. Cậu chỉ nói dóc, chúng nó đánh chết.

Thằng Còm đang ngồi, đứng phắt ngay dậy, lấy tay đấm thùm thụp vào ngực:

– Bố thằng nào cũng không đánh được tôi. Thằng Ka Krich con Méphum [3] Tek, khỏe nhất trường, sợ tôi một phép.

Ả Sieng cười một cách hoài-nghi:

– Sao tôi nghe bà nói trước kia nó bắt nạt cậu ghê lắm. Bà phải mách với mẹ nó cơ mà.

– À trước kia cơ, chứ bây giờ, vía. Mày không tin hôm nào gặp nó, tao gọi nó một tiếng, nó phải lại ngay lập tức. Bây giờ đi học về, tao bắt nó phải cắp sách cho tao. Thằng nào cũng thế, không những nó, tao bắt cắp sách cho tao là phải cắp ngay, trước kia thì kể gì.

A Sieng vẫn không tin:

– Thế trước kia với bây giờ thì cậu có khác nhau cái gì. Tôi trông cậu vẫn lẻo-khoẻo như thế. Trước kia, ông nhà còn sống, chúng nó còn sợ bóng, sợ gió ông nhà.

Thằng Còm muốn nói, nói cho tên gia-nhân trung-thành biết rõ sự thay đổi ở trong nó, nhưng nó chưa biết diễn giải ra thế nào thì Tà Soa đã nói:

– Không, cậu nói thật đấy, tôi biết. Hôm nọ bà sai tôi đem bánh bò ra cung-tiến ông Sãi Cả, tôi thấy chúng nó phải xúm vào làm ngựa bình-kho cho cậu cưỡi, cậu bảo chúng nó cái gì chúng nó cũng phải nghe thật đấy.

Ả Sieng nhìn Tà Soa, rồi nhìn thằng Còm, rồi ôm chầm lấy nó:

– À có thế cậu mới là con Néak, chúa tể ở vùng này chứ. Trước kia, tôi nghe bà nói chúng nó bắt nạt cậu, tôi vừa tức, và xấu-hổ thay cho cậu. Ừ, có thế chứ.

Thằng Còm nhìn Ả Sieng, nhìn luôn thấy ở sau nó một quá-khứ bây giờ đã bị chìm vào những sâu-thẳm của ngày tháng rồi vùng hỏi:

– Này Siêng, thầy tao cừ thế, tại sao lại còn bị thằng Kmut nó giết? Thế thằng Kmut nó giỏi hơn thầy tao à?

Thốt nhiên, Ả Sieng đứng phắt dậy như vừa ngồi phải một tổ kiến bồ-nhọt:

– Bẩy đời nhà nó cũng không bằng ông nhà được.

Rồi nó nghiến răng:

– Ông đang ăn cơm ở bâng Ô-Nhô thì nó nấp ở trong bụi bắn lén, chứ đường đường chọi nhau với ông thì nó chết ngay.

Rồi nó hoa tay múa chân:

– Đời tôi phiêu bạt, ăn chơi, đâm chém cũng đã nhiều, tôi chưa từng thấy ai hơn ông. Thằng Kmut giỏi thật, nó là vua cướp ở vùng nầy thật, nhưng nó còn kém ông xa. Ông ấy à? ban đêm, thắp nén hương đen, đặt xa ba mươi bước, ông bắn là đúng ngay. Đi săn đuổi hồi nào với quan Chaofaikhand hai con nai bổ ra, ông nổ hai phát, chết cả mà con nào cũng trúng vào cổ. Ở rừng gặp cướp, ông quát gọi, không thằng nào dám chạy, phải đứng lại ngay lập tức, bởi vì chạy thì thế nào cũng bị bắn gẫy chân ngay.

Mệt, nó ngừng một khắc để thở:

– Ông thì vô địch, trong túi ông bao giờ cũng có một nắm đinh thuyền mười phân. Trong mười thước, ông phóng ra trăm phát trúng cả trăm. Mà tài một cái, muốn phóng một cái cũng được, hai cái cũng được, ba cái cũng được, bay cả nắm cũng được.

Thằng Còm sướng quá:

– Ngập có sâu không?

– Vào gỗ ngập hàng đốt, mà vào người thì có thể suốt từ bên này sang bên kia.

– Thế thầy tôi có khỏe lắm không?

– Phóng được thế thì hẳn là phải khỏe chứ? Nói voi thì khí quá, chứ sức ông thì có thể vật nổi trâu. Như tôi với ông già Soa ông chỉ đấm một cái thì có thể bắn đi hàng bao nhiêu thước. Thằng Kmut nó nấp bắn lén ông, chứ giá ông trông thấy nó thì vía cha nó. Ông đã nổ vỡ đầu nó rồi.

Rồi thở dài:

– Tôi, tôi hiểu vì mình kém, với lại bọn chúng nó đông, không làm gì được. Nhưng coi chừng nó đấy, cũng có phen gặp gỡ, tôi lén bắn cho nó bể sọ nó ra, chứ để cái thù ghê gớm như thế này mà không báo, thì tôi thấy lòng nó nằng nặng làm sao ấy. Đấy cậu xem, bây giờ. buổi chiều nào, tôi cũng vác súng ra rừng tập, tôi bảo ông già Soa truyền thụ cho tôi hết các mánh khoé, tôi tin rằng nếu tôi gặp nó, thế nào tôi cũng bắn được vỡ đầu nó cho cậu xem.

Thằng Còm hỏi như người cắn phải lưỡi:

– Thế muốn bắn giỏi phải tập ư? Thế ông già Soa cừ lắm ư? Thế sao….

Câu hỏi sau bị một cơn ho sù sụ của ông già Soa làm đứt đoạn.

– Ông già Soa ấy ư? Thôi hồi trẻ, ông ấy cũng là tay chơi vào bực. Chính ông ấy cũng dạy ông nhà một vài mánh lới trong nghề võ. Có cái bây giờ ông ấy già, mắt kém không làm gì được đấy thôi.

Tà Soa đính chính ugay:

– Dạy gì ông nhà? có cái tôi đi nhiều, biết một vài đòn giang-hồ thì bảo cho ông nhà biết, nhỡ trong khi xung-đột, mình có bị tay sau không đấy thôi. Cái nghề chọi nhau lấy sống chết, bao giờ mình cũng phải được một tay trước. Đấy nhờ cái lối rút dao của tôi trong khi xung sát, ông nhà đã phóng trúng được Mieng trước khiến cho nó phải gẫy tay dao. Thật là cũng rút dao mà biết cách dùng thì lợi như thế đấy. Chứ thằng Mieng nó cũng là tay phóng dao thần lắm, chứ có phải không đâu.

Thằng Còm tíu-tít:

– Cái lối rút đao như thế ra làm sao, ông bảo tôi.

Tà Soa lại cầm cánh lưới toan đan:

– Cậu học để làm gì?

Thằng Còm giật mạnh cánh lưới:

– Ồ thì ông cứ bảo tôi, ông cứ bảo tôi đi.

Ông già Soa đứng dậy, cầm một con dao đi rừng giắt vào sườn bên trái rồi lấy tay phải rút ở vỏ ra giơ lên:

– Có phải lúc đánh nhau, ta rút ra như thế giơ lên rồi mới đâm hay phóng không? Như thế có phải chậm mất mấy khắc không? Mà mấy cái khắc ấy quý lắm, sống chết ở đấy. Sao bằng cái cách rút thế này, rút thế là lấy đà để phóng hay để đâm rồi. Pắp, con dao ra ngay, trúng người ngay, ra khỏi vỏ là làm việc rồi.

Thằng Còm chạy lại nắm tay Tà Soa:

– Thế nào, thế nào, ông làm lại cho tôi xem.

Tà Soa lại tra dao vào vỏ:

– Đây này, lúc rút đáng nhẽ để ngang chiều tay vào bụng mà rút, rồi rút ra mới giơ lên đâm chứ gì? Như thế đường dao chậm lắm, mũi nhọn phải ngoằn mấy vòng mới tới đối-phương, sao bằng đáng nhẽ để chiều tay ngang theo chiều bụng thì đã để chiều tay dọc, nhưng đầu ngón tay chúc xuống đất. Rút ra khỏi vỏ là ta vặn chiều tay một cái, lưỡi dao đã đến địch thủ rồi.

– À à, tôi hiểu, nghĩa là lưỡi dao theo với chiều ngón tay cái mà ra, xỉa ngay vào người ta. À, à, tôi hiểu.

Rồi nó cúi xuống nhặt một thanh tre:

– Tôi ví dụ đây là cái thước, tôi đang cắp với sách thế này. Có thằng nào đánh tôi, đáng nhẽ rút ra giơ lên đánh nó thì lâu la lắm, âu bằng tôi rút theo cái lối ông thì khi cái thước ra khỏi tay tôi đã đâm vào bụng, hay vào mặt nó rồi.

Tà Soa sung sướng:

– Ồ, cậu thông minh lắm. Nếu chịu khó tập thì có thể khá được đấy.

A Sieng lắc đầu:

– Nhưng cậu yếu lắm, chạm vào với ai thì bị nuốt ngay.

Ông già Soa không biểu đồng tình:

– Bắn súng với phóng dao thì cần gì phải khỏe cho lắm.

– Nhưng cậu còn bé ôm súng với dao chưa nổi thì đã tập gì những thứ ấy được.

– À, thì tập dần những thứ khác đi rồi dần dần nhớn lên, tập những thứ ấy thì vừa.

– Ông bảo gầy nhom như thế tập gì bây giờ?

– Dù yếu tập không khỏe lắm được như ông nhà. Nhưng có tập cũng có hơn chứ. Mày hãy tập cho cậu một vài miếng đấm đá xoàng xoàng của mày đấy. Tập thế thì xương thịt nó cũng giãn ra được chứ. Đằng nào có miếng đánh nhau chả hơn.

– Đành rằng có miếng, nhưng yếu như thế thì thằng khỏe nó đấm trôi cả miếng đi, làm cái quái gì.

– À tập mãi thì nó phải rắn chứ. Mày hãy thử tập cho cậu xem nào.

– Ừ thì tập.

Rồi nó đứng dậy:

– Đây này, đầu tiên muốn học võ, hãy phải xuống tấn như thế này cho nó khỏe chân và đấm như thế này cho nó khỏe tay.

Trong khi hai người bàn luận với nhau về mình thì thằng Còm hồi hộp chờ. Đến khi nó nghe thằng Sieng bằng lòng dạy nó, thì nó sung sướng quá, nó chạy đến nắm tay thằng Sieng:

– Thôi, mày cứ chịu khó dạy tao, bao nhiêu tiền mẹ tao cho tao ăn quà, tao cho mày hết. Rồi tới bữa ăn, tao bảo chị Mia tao lấy rõ nhiều cá khô cho mày ăn.

Rồi nó xuống tấn và làm những cử chỉ như Ả Sieng đã chỉ dẫn. Vừa tập, nó vừa bảo.

– À, tập mãi nó hết yếu biết đâu.

Chú thích:

[3] Méphum: Trùm xóm