Chương 4 LUCAS KHÔNG BẰNG LÒNG
Maigret trở lại quán Dauphine uống một ly, khi uống ông thấy Janvier rảo bước về phía cơ quan. Trời giữa chiều cũng hơi nóng. Mặt trời chói sáng và lần đầu tiên trong năm ông để áo khoác lại văn phòng. Ông kêu: Ê! Ê! Hai ba lần Janvier mới đứng lại, thoáng thấy ông và bước đến chỗ ông ngồi.
Không có lý do gì rõ ràng cả nhưng Maigret không muốn trở lại cơ quan ngay bây giờ. Có lẽ phần nào cũng vì cảnh trời xuân và cả không khí đầy biến động quanh ông kể từ hôm qua.
Maigret có cảm giác Janvier đang mang bộ mặt thật kỳ lạ. Đây là bộ mặt của một người không biết rõ mình sắp nhận được lời khen hay bị chê trách không ngồi ở quầy nữa, hai người đến ngồi ở cuối phòng. Ở đó vào giờ này không có ai.
— Anh uống bia?
— Dạ, tùy thủ trưởng.
Họ lặng im cho đến khi bia được mang ra.
Đến khi ấy Janvier nói nhỏ:
— Không phải chỉ có chúng ta quan tâm đến cô ấy đâu, thưa thủ trưởng. Thậm chí tôi có cảm giác là cả khối người đang...
— Kể xem nào.
— Sáng nay, trước tiên tôi lo đi quanh Bộ ở đại lộ Saint Germain. Đi chưa được một trăm mét thì thấy ngay Rougier ở vỉa hè đối diện. Anh ta làm bộ như đang ngắm mấy chú chim sẻ.
Janvier biết Gaston Rougier, điều tra viên của ủy ban An ninh Quốc gia. Hơn thế nữa cả hai đều có quan hệ rất tốt với anh ta. Anh ta là người tốt. Trong túi lúc nào cũng mang sẵn hình của mấy đứa con.
— Anh ta trông thấy cậu chứ?
— Vâng.
— Và có nói chuyện với cậu không?
— Đường vắng vẻ lắm. Tôi không thể quay lui được khi đi ngang, anh ta gọi tôi:
“Cả anh nữa ư?"
Tôi giả bộ không biết gì.
“Cả tôi chuyện gì mới được chứ?"
Lúc ấy anh ta nháy mắt với tôi:
“Không có chuyện gì. Thôi, tôi không tiết lộ bí mật của anh đâu. Sáng nay tôi thấy ở đây nhan nhản những khuôn mặt quen cả. Khổ nỗi trước mặt Bộ lại không có được một quán rượu."
Đứng ở chỗ chúng tôi thì thấy được sân bên trong và tôi nhận ra Ramiré đang ở phòng thường trực và có vẻ như đang chuyện trò thân thiện với người gác cổng. Cô đóng kịch cho tới cùng, tôi tiếp tục đi, chỉ mới đến sườn Solférino thì tôi ghé vào một quán cà phê và tra cứu phỏng chừng cuốn niên giám điện thoại. Tôi tìm thấy tên Blanche Lamotte cùng với địa chỉ số sáu mươi ba đường Vaneau. Địa chỉ này cũng gần đấy.
— Và đến đó cậu lại gặp Ban an ninh nữa phải không?
— Không hẳn thế. Ông biết đường đấy. Đường ấy yên tĩnh gần như một đường phố ở tỉnh. Thậm chí còn có cây xanh trong mấy khu vườn nhà số 63 trông sang và tiện nghi lắm nhưng không có vẻ kiêu kỳ rởm, bà gác cổng đang bận gọt khoai tây trong phòng. Tôi hỏi:
“Xin hỏi có cô Lamotte ở nhà không?"
Ngay lập tức tôi có cảm giác bà nhìn tôi với cặp mắt chế nhạo nhưng tôi cũng tiếp tục:
“Tôi là điều tra viên của một công ty bảo hiểm. Cô Lamotte đã đăng ký xin bảo hiểm nhân mạng và tôi xin làm điều tra như thường lệ."
Bà ta không cười ầm lên nhưng cũng gần như thế. Bà đập thẳng vào mặt tôi:
“Cả Paris này có bao nhiêu cơ quan cảnh sát cả thảy nhỉ?"
“Tôi không biết bà muốn nói điều gì nhỉ?"
“Trước hết về anh thì tôi đã thấy anh cách đây ba năm rồi. Anh đến cùng với một ông cảnh sát trưởng to béo mà tôi quên mất tên khi bà khách ở phòng 57 uống thuốc ngủ quá liều. Kế nữa là những đồng nghiệp của anh họ nói thẳng thừng kia."
“Họ đến đây đông lắm phải không?" - Tôi hỏi.
“Trước tiên có một ông đến vào sáng hôm qua."
“Ông ấy có đưa bà xem thẻ không?"
“Tôi không hỏi. Mà tôi cũng không hỏi cả ông nữa cơ mà. Nhìn mặt ông tôi biết ngay là cảnh sát."
“Ông ấy hỏi bà có nhiều không?"
“Bốn năm câu. ‘Có phải cô ta sống một mình không? Thỉnh thoảng cô ta có tiếp một ông khoảng năm mươi tuổi người to ngang không?'... Tôi trả lời không!"
“Thật thế chứ?"
“Vâng, rồi lại hỏi xem khi đi làm về cô ta có thường mang theo cặp không. Tôi nói cô ta có máy chữ ở trong phòng và thường đem việc về nhà làm ngoài giờ. Tôi nghĩ rằng ông cũng như tôi biết cô ta là thư ký của một Bộ trưởng chứ?"
“Vâng tôi cũng có biết."
“Ông cảnh sát ấy còn muốn biết hôm qua cô ấy có mang cặp về không? Tôi thú nhận rằng tôi không để ý lắm. Đến lúc đó, ông ấy làm ra vẻ như muốn bỏ đi. Tôi lên tầng hai để dọn dẹp phòng một bà cụ. Sau đó một lát tôi nghe ông ấy đi lên cầu thang. Tôi không lộ mặt nhưng dù vậy tôi cũng biết ông ta lên tầng bốn, phòng cô Blanche ở chỗ ấy, rồi ông ta vào phòng."
“Bà để cho ông ta làm thế à?"
“Tôi làm nghề này cũng lâu quá rồi nên thừa biết dại gì mà dây vào chuyện của cảnh sát."
“Ông ấy ở lại trong phòng có lâu không?"
“Chừng mười phút."
“Sau bà có gặp lại ông ta à?"
“Không, không phải ông ấy."
“Bà có kể lại chuyện cho cô Lamotte không?"
Maigret vừa tập trung lắng nghe vừa nhìn ly bia của mình và cố xem xét, sắp xếp biến cố này với những dự kiến khác mà ông biết.
Janvier tiếp tục:
— Bà ấy do dự. Bà biết mình đang đỏ mặt lên nên muốn nói thật với tôi:
“Tôi đã nói với cô ấy rằng có người đến hỏi tôi về cô và lên tầng lầu cô ở nhưng không nhắc đến cảnh sát."
“Cô ta có ngạc nhiên không?"
“Thoạt tiên thì có. Sau đó cô ta nói nhỏ: ‘Bà biết họ đến tìm tôi làm gì không?'. Còn về những người đến sáng nay. Họ có hai người. Đến sau khi cô ấy đi làm chừng mấy phút. Họ bảo tôi là cảnh sát, người nhỏ con nhất có chìa cho tôi xem thẻ nhưng tôi không nhìn."
“Họ cũng lên tầng trên chứ?"
“Không. Họ cũng hỏi tôi mấy câu như thế và còn thêm mấy câu khác nữa."
“Họ hỏi những gì?"
“Họ hỏi cô ta hay đi chơi không, đi với ai, cô ta có những bạn bè nào, cô có hay gọi điện cho ai không. Họ hỏi..."
Maigret ngắt lời:
— Bà ta nói gì với cậu về những chuyện ấy?
— Bà ta cho tôi tên một người bạn của cô ta. Một cô tên Lucile Cristin nào đó ở cùng một khu vực và chắc cô ta cũng làm việc trong một văn phòng cơ quan nào đó. Cô Blanche ăn trưa ở đại lộ Saint Germain trong một tiệm ăn tên là Tam bộ. Buổi chiều cô ta tự nấu lấy. Cả cô Lucile ấy cũng hay đến ăn chung. Địa chỉ của cô này thì tôi chịu, không tìm ra được. Bà gác cổng cũng nhắc đến một người bạn gái khác của cô ta. Người này ít đến chơi nhà nhưng cô Blanche lại hay đến nhà bà này dùng cơm tối chủ nhật. Bà này đã có gia đình, chồng tên là Hariel làm đại lý ở chợ trung tâm và ở tại đường Courcelles. Bà gác cổng cho rằng bà này là người đồng hương với cô Blanche.
— Rồi cậu có đến đường Courcelles không?
— Thủ trưởng đã dặn tôi không được bỏ qua chuyện gì mà. Cũng do tôi không hiểu đang có chuyện gì đây...
— Tiếp tục đi.
— Bà ấy chỉ đúng đấy. Tôi lên căn hộ bà Hariel. Bà này đã có ba con, đứa nhỏ nhất tám tuổi. Sống thoải mái lắm. Tôi vẫn cứ đóng vai điều tra viên của công ty bảo hiểm. Bà ta điềm nhiên như không. Tôi suy ra rằng tôi là người đầu tiên đến gặp bà ta. Bà ta quen Blanche ở Roche sur Yon. Ở đó hai người học cùng trường. Họ bặt tin nhau rồi cách đây ba năm tình cờ gặp nhau ở Paris. Bà Hariel mời cô bạn Blanche đến ăn cơm ở nhà vào tối chủ nhật và cô Blanche cũng đã quen thế. Ngoài những chuyện ấy thì không có gì đặc biệt nữa. Blanche Lamotte có cuộc sống ổn định, toàn tâm toàn ý cho công việc và mỗi khi nói đến thủ trưởng của mình thì rất nhiệt thành và sẵn sàng như nhảy vào lửa vì ông ấy.
— Báo cáo xong cả rồi chứ?
— Không. Cách đây một năm, Blanche đã nhờ Hariel tìm giúp một chỗ làm cho người quen của cô ta đang gặp khó khăn. Người này chính là Fleury. Tôi thấy Hariel có vẻ hào hiệp, ông ta nhận Fleury vào làm trong văn phòng của mình. Mỗi sáng cứ đúng sáu giờ Fleury phải đến đó làm việc.
— Rồi chuyện gì xảy ra thế?
— Fleury làm được ba ngày rồi sau đó chuồn mất mà chẳng xin lỗi người ta. Cô Blanche thẹn lắm và đã cuống cuồng xin lỗi. Tôi trở lại đại lộ Saint Germain với ý nghĩ là sẽ vào quán Tam bộ. Từ xa tôi đã thấy ngoài Rougier còn có một đồng nghiệp của anh ta mà tôi quên mất tên đang canh chừng.
Maigret cố sắp xếp mọi dữ kiện. Tối thứ hai, Point đến căn hộ riêng ở đại lộ Pasteur và đề Bản phúc trình Calame ở đó, vì ông tin rằng để ở đó an toàn hơn. Vậy mà từ sáng thứ ba đã có người nhận là cảnh sát đến đường Vaneau, vào nhà riêng cô Blanche và sau khi hỏi han bà gác cổng đôi ba câu vặt vãnh đã lọt vào trong phòng cô này. Kẻ ấy có phải cảnh sát không? Nếu đúng thật thì sự vụ còn tồi tệ hơn là Maigret nghĩ. Tuy nhiên ông cảm nhận theo trực giác rằng Ban An ninh không liên quan gì đến chuyện thăm viếng này. Có phải đó là kẻ không tìm thấy gì ở nhà cô thư ký đã đến thẳng đại lộ Pasteur và lấy cắp Bản phúc trình Calame?
— Bà gác cổng không tả hình dạng kẻ ấy ra sao?
— Tả không rõ ràng. Một ông tuổi trung niên, vóc người vạm vỡ có thói quen hay hỏi han người khác nên bà ta mới cho là cảnh sát.
Đó cũng gần như hình dạng người mà theo như chủ quán đường Jacob kể lại, đã bắt chuyện với Piquemal và cùng đi với anh ta ra khỏi quán. Còn những người đến vào sáng nay không vào phòng cô thư ký có vẻ là người của Ban An ninh Quốc gia.
— Bây giờ làm gì thưa thủ trưởng?
— Tôi cũng chẳng biết nữa.
— Tôi quên một điều: khi dạo qua đại lộ Saint Germain dường như tôi thấy có Lucas ngồi trong quán.
— Có lẽ là cậu ấy đấy.
— Anh ấy cũng lo việc này chăng?
— Ít nhiều cũng có liên quan đến.
— Tôi cứ tiếp tục theo dõi cô thư ký chứ?
— Ta sẽ bàn lại chuyện ấy khi nào tôi gặp Lucas xong. Cậu đợi đây một tí nhé!
Maigret tiến đến máy điện thoại và gọi về Phòng cảnh sát hình sự.
— Lucas về chưa?
— Chưa.
— Torrence đấy phải không? Lucas về thì cậu bảo đến quán Dauphine nhé!
Một đứa bé bán báo đi qua phố mang các tờ báo buổi chiều mới phát hành. Thấy rõ có hàng tít lớn trên báo. Maigret đi ra cửa, tay tìm tiền lẻ trong túi quần. Khi trở lại ngồi cạnh Janvier, ông trải rộng tờ báo trước mặt hai người, trên trang báo rộng có một hàng tít lớn: Arthur Nicoud bỏ trốn. Tin này khá hấp dẫn nên trang đầu của tờ báo cũng khác mọi lần.
... Vụ Clairfond vừa có thêm những biến cố bất ngờ. Nhưng hẳn nhiều người cũng đã đoán trước những việc ấy.
Mọi người đều biết rằng từ ngay sau hôm xảy ra thảm họa, dư luận rộng rãi đã vô cùng xúc động và đòi hỏi phải nhanh chóng tìm ra những kẻ chịu trách nhiệm về thảm họa Clairfond.
Theo ý kiến chung, hãng Nicoud Sauvegrain cách đây năm năm đã xây dựng nhà nghỉ nay đã được quá nhiều người biết đến, phải là một đối tượng của một cuộc điều tra kịp thời và hết sức nghiêm túc.
Tại sao chuyện ấy lại không xảy ra? Vài ngày sắp đến đây, chắc hẳn chúng ta sẽ rõ chuyện Arthur Nicoud cứ sợ phải xuất hiện trước công chúng và đã có thái độ khôn ngoan là ẩn thân trong trại săn của ông ta ở Sologne.
Dường như cảnh sát đã biết tin. Thậm chí một số người quả quyết rằng cảnh sát đã khuyên nhà buôn ấy tạm thời lánh mặt để tránh mọi sự cố bất ngờ.
Cho đến sáng hôm nay, bốn tuần đã trôi qua từ lúc thảm hoạ xảy ra. Cơ quan chính phủ cao nhất đã quyết định gọi Arthur Nicoud để đặt những câu hỏi mà mọi người bàn tán.
Từ sáng sớm, hai điều tra viên của ủy ban An ninh đã đến chỗ Nicoud ở nhưng không gặp được ai trừ một người tuần săn. Người này cho hay từ chiều hôm qua chủ nhân của ông ta đã đi đâu không rõ.
Bây giờ thì người ta biết Nicoud đi đâu. Cách đây hai giờ đặc phái viên của chúng tôi từ Bruxelles[13] gọi điện cho biết rằng Nicoud đã đến đó vào giữa buổi sáng và đang ở tại một phòng vô cùng sang trọng ở khách sạn Métropole. Phái viên của chúng tôi đã tiếp xúc Arthur Nicoud và nêu với ông ta một số câu hỏi mà trước đây chúng tôi xin đăng nguyên văn cùng các câu trả lời:
Hỏi: Có thật là ông đã đột ngột rời Sologne vì được thông báo rằng cảnh sát sắp đến đó?
Đáp: Điều ấy hoàn toàn sai. Tôi không bao giờ biết được ý định của cảnh sát và cảnh sát thì họ biết rõ nơi tìm gặp tôi.
Hỏi: Phải chăng ông rời nước Pháp để đề phòng những việc sẽ xảy ra?
Đáp: Tôi đến Bruxelles vì công trình xây dựng yêu cầu tôi có mặt.
Hỏi: Công trình gì thế?
Đáp: Xây dựng một phi cảng mà tôi nhận thầu.
Hỏi: Ông có ý định trở lại Pháp để tùy chính quyền xem xét quyết định không?
Đáp: Tôi không có ý định thay đổi gì trong kế hoạch của tôi.
Hỏi: Ông muốn nói rằng ông sẽ ở lại Bruxelles cho đến khi người ta quên vụ Clairfond phải không?
Đáp: Tôi nhắc lại rằng tôi sẽ ở lại đây chừng nào tôi thấy cần thiết cho công việc.
Hỏi: Dù cho có trát đòi ư?
Đáp: Trong tháng vừa rồi người ta đã có đủ thì giờ để gọi tôi. Mặc kệ họ nếu họ đã không làm thế.
Hỏi: Ông có nghe nhắc đến Bản phúc trình Calame chứ?
Đáp: Tôi không rõ ông muốn nói đến chuyện gì.
Nói xong những lời này, Nicoud chấm dứt buổi tiếp xúc và phái viên của chúng tôi đã điện ngay về toà soạn.
Chúng tôi không thể khẳng định nhưng dường như có một phụ nữ tóc hung rất duyên dáng và lịch sự mà người ta chưa biết rõ là ai, đã đến sau Nicoud một giờ và đã được mời vào phòng và rồi ở lại đó cho đến lúc ấy.
Ở ủy ban An ninh người ta đã khẳng định rằng hai điều tra viên đã đến Sologne để hỏi Nicoud một đôi điều. Khi chúng tôi đề cập đến trát đòi người ta trả lời rằng hiện nay việc ấy chưa được đặt ra...
— Ta đang lo liệu việc này đây hả thủ trưởng? - Janvier vừa nhăn mặt vừa càu nhàu.
— Vâng.
Janvier mở miệng định nói. Chắc là để hỏi làm sao lại có chuyện Maigret chịu đi lo liệu một vụ chính trị mờ ám như vụ này. Nhưng Janvier lại không nói gì, Lucas đang băng qua quảng trường vừa đi vừa hơi kéo lê chân trái theo thói quen. Lucas dừng lại ở quán rồi đến ngồi trước mặt Maigret và Janvier, Lucas lau mồ hôi và coi bộ không được vừa ý.
Đưa tay chỉ tờ báo Lucas nói giọng trách móc mà trước mặt Maigret anh chưa bao giờ nói:
— Tôi vừa mới đọc báo.
Maigret cảm thấy phần nào có lỗi với hai nhân viên của mình. Lapoint cũng vậy thôi, giờ đây chắc anh ta đã hiểu chuyện.
— Làm một cốc nữa nhé? - Maigret đề nghị.
— Không. Tôi xin một ly rượu pernod.
Thế này thì quả là không phù hợp chút nào với tính cách của Lucas. Họ đợi được phục vụ xong rồi khe khẽ bàn chuyện:
— Thế mà ông lại có thể khuyên tôi nên kín miệng - Lucas càu nhàu. - Nếu đây là chuyện phải tranh thủ thời gian thì tôi muốn lưu ý ông rằng họ đi trước ta rồi đấy.
— Kể nghe đi.
— Chuyện gì?
— Chuyện cậu làm ấy.
— Bắt đầu vào việc, tôi dạo quanh đại lộ Saint Germain, tôi đến đây sau Janvier mấy phút.
— Thế Rougier? - Janvier hỏi. Anh không thể nín cười được vì tình thế thật khôi hài.
— Anh ta đứng giữa vỉa hè và nhìn tôi đi đến. Tôi làm ra vẻ chỉ đi ngang thôi và đi vội. Anh ta gọi tôi và nói đùa: “Cậu tìm Janvier phải không? Anh ta mới về ở góc đường Solférino”.
— Kể ra được một tay nào đó của bên Ban An ninh trêu ngươi thì quả là thú vị thật.
— Không hỏi được tin tức về Fleury quanh cơ quan Bộ được, tôi...
— Anh đã xem niên giám điện thoại chưa? - Janvier hỏi.
— Tôi không nghĩ đến chuyện ấy. Biết Fleury hay đến ở mấy quán ở Champs Élysées[14], nên tôi đến quán Fouquet.
— Có thể cuộc là tên ông ta có trong niên giám đấy.
Bây giờ thì Janvier có phần thảnh thơi thoải mái và lại có vẻ cao đạo nữa. Cứ như người vừa thoát cảnh khổ giờ nhìn người khác đến lượt.
Nói chung cả ba người, Maigret và hai nhân viên của ông thấy rõ họ đang làm việc trái tay. Họ cùng cảm thấy vụng về và họ dễ dàng hình dung những lời chế nhạo của cánh đồng nghiệp ở Ủy ban An ninh.
— Tôi chuyện trò với chủ quán. Mọi người đều biết rõ Fleury. Thường thì ông ta có một sổ ký nợ dài bằng chừng này này. Đến khi tiền nợ quá lớn thì người ta không cho nợ nữa. Lúc đó Fleury lỉnh mất trong mấy ngày cho đến khi mang nợ mang nần khắp hết các quán.
— Rồi sau ông ta cũng trả chứ?
— Một buổi đẹp trời nào đó người ta thấy Fleury trở lại vẻ mặt tươi như hoa. Ông ta thanh toán tiền nợ với vẻ thờ ơ.
— Rồi sau lại tái diễn cảnh cũ chứ?
— Vâng, đã mấy năm như thế rồi.
— Kể cả từ thời ông ta làm việc ở Bộ nữa à?
— Có hơi khác. Giờ thì ông ta là chánh văn phòng và người ta nghĩ ông ta có thế lực. Điều khác là có nhiều người mời ông ta ăn uống. Trước đây có lúc ông ta trốn biệt cả mấy tháng liền, có dạo người ta thấy Fleury làm việc ở chợ trung tâm. Ông ta đem bắp cải chuyển từ xe cam nhông xuống.
Janvier nhìn Maigret, thấy ông có vẻ hiểu chuyện.
— Người ta đoán chừng ông ta cũng có chu cấp cho vợ con. May thay vợ ông ta cũng đi làm. Làm việc gì đó đại loại như là quản gia nhà cụ già nào đó. Hai đứa con cũng có việc làm.
— Ông ta hay lui tới mấy quán ăn với ai thế?
— Một thời khá lâu ông đi với một bà cỡ bốn mươi tuổi, tóc nâu, to mập. Mọi người gọi là Marcelle và ông ta tỏ ra si mê lắm. Một số người cho rằng ông ta tìm được Marcelle ở quầy một quán rượu cạnh cổng Saint Martin. Bây giờ bà ta thế nào cũng không ai rõ. Cách đây hơn một năm, Fleury lại yêu một cô tên là Jacqueline Page. Hai người sống chung ở một căn hộ đường Washington phía trên tiệm tạp hoá Ý. Jacqueline chừng hai mươi ba tuổi. Thỉnh thoảng cô có tham gia đóng vai phụ trong mấy bộ phim. Cô cố gắng để được giới thiệu với tất cả các nhà sản xuất phim, các nhà đạo diễn và các diễn viên hay lui tới quán Fouquet và chiều chuộng họ hết mực.
— Fleury có mê cô ta không?
— Có vẻ thế.
— Thế ông ta có ghen không?
— Người ta cho rằng có. Chỉ có điều ông ta không dám phản bác mà giả mù.
— Cậu có gặp cô ta không?
— Vâng tôi cũng đã nghĩ rằng nên đến nhà họ.
— Cậu nói với họ những gì nào.
— Có cần nói gì nữa đâu. Mới mở cửa ra, cô ta hét lên: “Lại nữa!"
Janvier và Maigret nhìn nhau không thể nín cười được.
— Lại nữa cái gì? - Maigret hỏi và biết trước câu trả lời.
— Ông cũng biết rồi đấy. “Lại một ông cảnh sát nữa”. Trước tôi đã có hai người.
— Đi riêng à?
— Đi chung với nhau.
— Họ hỏi Fleury phải không? Họ hỏi Fleury có làm việc ban đêm không? Có đem tài liệu ở Bộ về không?
— Cô ta trả lời thế nào?
— Cô ta bảo buổi tối họ bận nhiều việc khác. Cô ấy đối đáp lanh lẹ lắm. Lạ lùng thật, mẹ cô ta lại là người thường xuyên thuê ghế ở nhà thờ Picpus đấy.
— Họ có lục lọi trong phòng không?
— Họ chỉ nhìn quanh một vòng thôi. Khó mà gọi đó là phòng ở nữa... Y như lán trại. Bếp thì chỉ để đun nước pha cà phê buổi sáng. Các phòng khác như phòng khách, phòng ngủ và một phòng như thể là phòng ăn vô cùng bừa bãi. Giầy dép, đồ lót phụ nữ quẳng lung tung, báo chí, đĩa nhạc, tiểu thuyết rẻ tiền... không kể đến chai cốc.
— Buổi trưa, Jacqueline có gặp lại Fleury không?
— Hiếm khi lắm. Thường thì cô ta nằm lì trong giường cho đến nửa chiều. Thỉnh thoảng vào buổi sáng Fleury gọi điện nhắn cô ta đến gặp ở tiệm ăn.
— Họ có nhiều bạn bè không?
— Tất cả những người lui tới tiệm ấy.
— Báo cáo xong cả rồi chứ?
Lần đầu tiên Lucas trả lời với giọng trách móc thống thiết đến thế này:
— Không, chưa xong đâu, thủ trưởng đã ra lệnh cho tôi tìm hiểu càng nhiều càng tốt mà. Trước hết, tôi đã lập được danh sách chừng một tá người tình cũ của Jacqueline, trong số này có người hiện nay cô ta còn gặp gỡ.
Với vẻ chẳng hứng thú gì Lucas đặt lên bàn một tờ giấy có ghi bằng bút chì.
— Ông sẽ thấy có tên của hai chính khách. Sau đó tôi gần như tìm ra được Marcelle.
— Bằng cách nào?
— Bằng cặp giò thôi. Tôi dạo qua hết mấy quán ở các phố lớn bắt đầu từ nhà hát Opéra. Quán cuối cùng ở Quảng trường Cộng hoà quả thật là quán mình cần tìm.
— Marcelle ngồi quay lại ư?
— Không. Nhưng người ta còn nhớ tới bà ta và họ có gặp lại bà trong vùng ấy. Ông chủ quán cho rằng bà ta ở vùng bên cạnh gần đường. Ông này hay gặp bà ở đường Croissant nên ông đoán chừng bà ta làm việc ở một tờ báo hay một xưởng in nào đó.
— Cậu soát xét lại việc chưa?
— Chưa! Có cần phải làm thế không thủ trưởng?
Giọng Lucas gắt gỏng đến nỗi Maigret nói nhỏ giọng nửa đùa, nửa thật.
— Cậu bực mình ư?
Lucas gượng cười:
— Không. Dẫu sao thủ trưởng cũng phải công nhận rằng việc này kỳ cục thật. Nhất là sau này đọc báo mới biết chính là vụ bẩn thỉu này. Nếu cần tôi sẽ tiếp tục nhưng tôi xin nói thẳng thắn rằng...
— Cậu nghĩ rằng tôi vui sướng gì hơn cậu chăng?
— Không. Tôi biết mà. Phố Croissant không lớn lắm. Ở chỗ như thế, mọi người đều quen biết nhau cả. Và rồi thêm một lần nữa tôi lại đến sau người của Ban An ninh đấy.
— Có thể như thế.
— Được rồi. Tôi sẽ đi. Tôi gọi thêm một ly nữa. Được chứ.
Lucas chỉ cái ly anh vừa uống cạn. Maigret ra hiệu rót thêm và vào phút cuối chính ông cũng gọi một ly pernod thay vì gọi bia.
Những điều tra viên của các bộ phận khác đã xong việc đến uống khai vị ở quầy và ra dấu hiệu chào họ. Trán Maigret tối sầm lại. Ông nghĩ đến Auguste Point giờ này chắc đã đọc bài báo và chờ từng phút giây việc họ tên mình xuất hiện qua hàng chữ lớn trên mặt báo. Hẳn ông ta đã báo cho vợ hay và bà ấy cũng lo lắng không kém gì chồng. Point đã kể chuyện cho cô Blanche chưa nhỉ? Không biết cả ba người có hay biết gì về những bí ẩn đang vây quanh họ không?
— Bây giờ tôi làm gì đây? - Janvier hỏi với giọng của người chẳng thú vị gì với công việc nhưng còn kiên trì cố gắng.
— Cậu có can đảm canh chừng đường Vaneau không?
— Suốt cả đêm ư?
— Không. Chẳng hạn, chừng mười một giờ tôi sẽ cử Torrence đến thay.
— Thủ trưởng nghĩ sẽ có chuyện gì xảy ra ở đó chăng?
Maigret thú nhận:
— Không.
Ông không có ý nghĩ nào trong đầu cả. Nói đúng hơn, ông có hàng đống ý nghĩ, lẫn lộn với nhau đến độ không gỡ nổi ra được. Vẫn cần phải trở lại những sự kiện đơn giản nhất, những sự kiện có thể kiểm soát được. Những sự kiện xác thực là: vào chiều thứ hai, một người có tên là Piquemal đến văn phòng Bộ trưởng Bộ công chính. Ông ta phải trình báo và đăng ký với trực ban. Maigret chưa nhìn thấy phiếu đăng ký nhưng chiếc phiếu này hẳn đã được phân loại và Point không bịa ra việc này làm gì. Ít ra cũng có hai người ở phòng bên cạnh có thể đã nghe hai người nói chuyện: cô Blanche và Jacques Fleury. Ban An ninh cũng đã nghĩ đến điều ấy. Họ đã cử người đến điều tra ở nhà hai người này. Nhưng thực ra Piquemal có giao Bản phúc trình Calame cho Point không?
Maigret nhận thấy không thể nào Point bày ra tấn kịch này được... vả chăng làm thế cũng chẳng có ý nghĩa gì cả. Point trở về nhà riêng ở đại lộ Pasteur rồi để tài liệu trong phòng. Maigret cũng tin điều ấy là sự thực. Thế thì vào sáng hôm sau người đến nhà cô Blanche và lục lọi phòng cô này cũng chưa biết chắc bản phúc trình đang ở đâu? Và buổi chiều, bản phúc trình biến mất. Sáng thứ tư đến lượt Piquemal cũng mất dạng.
Cùng một thời điểm, lần đầu tiên tờ báo của Joseph Mascoulin nói đến Bản phúc trình Calame và công khai hỏi ai là người đang cất giấu bản phúc trình.
Maigret khẽ động môi, nói nho nhỏ như nói với chính mình:
— Chỉ một trong hai khả năng: hoặc họ lấy bản phúc trình để huỷ đi, hoặc lấy để sử dụng. Cho đến nay, dường như vẫn chưa có ai sử dụng cả.
Lucas và Janvier lắng nghe mà không nói gì.
— Trừ phi...
Maigret chầm chậm uống hết nửa ly rồi chùi môi.
— Chuyện có vẻ rắc rối đấy. Tuy nhiên trong chính trị hiếm có việc giản đơn. Chỉ riêng kẻ nào hoặc nhóm nào đó bị liên luỵ trong vụ Clairfond là có lợi khi huỷ Bản phúc trình Calame. Vậy nếu như người ta biết rằng bản phúc trình mới được tìm ra rồi vào giờ sau lại biến mất thì tự nhiên mọi nghi ngờ sẽ trút lên đầu số người này.
— Tôi nghĩ rằng mình đã hiểu ra - Janvier thì thầm.
— Ít nhất có chừng ba mươi chính khách, chưa kể Nicoud sẽ dễ mang tai tiếng và đủ thứ tệ hại nhất trong chuyện này. Cứ làm cho người ta trút mọi nghi ngờ lên một người nào đó, tạo nên nhiều bằng chứng chống lại người đó để làm cho anh ta trở nên yếu thế đi, vậy là người ta có được ngay một kẻ bung xung. Thế là Auguste Point không tài nào chống cự được.
Hai nhân viên của Maigret ngạc nhiên sững sờ nhìn ông.
Maigret quên mất rằng cả hai người chỉ biết được một phần sự việc. Đã thế thì chẳng còn gì để giấu giếm nữa.
— Point có tên trong danh sách khách mời của Nicoud ở Samois - Maigret nói, - con gái ông ta có nhận quà của Nicoud. Quà là một cây bút máy bằng vàng.
— Ông gặp ông Bộ trưởng rồi chứ?
Maigret gật đầu:
— Chính ông ta nhờ ông...?
Lucas chưa nói hết câu. Maigret đã hiểu cậu ấy muốn hỏi: ”Chính ông ta nhờ ông giúp phải không?"
Rốt cuộc một câu hỏi như thế đã đánh tan nỗi bứt rứt ngượng ngùng đang đè nặng cả ba người.
— Phải, chính ông ta. Vào giờ này mọi người khác chắc đã rõ. Cũng chẳng có gì đáng ngạc nhiên.
— Thế không cần giấu giếm nữa ư?
— Dù sao đối với Ban an ninh cũng chẳng cần nữa.
Cả ba người ngồi rề rà bên ly rượu thêm mười lăm phút nữa. Maigret đứng dậy trước, chào Lucas và Janvier rồi ghé tạt vào cơ quan. Chẳng có tin tức gì. Ông chẳng điện thoại cho ai và cũng chẳng có ai xen vào vụ này cả.
Đến bữa ăn tối. Bà Maigret nhìn nét mặt chồng cũng hiểu ngay rằng không nên hỏi han gì. Ông dành buổi tối để đọc một tạp chí cảnh sát quốc tế. Vào mười giờ ông lên giường.
— Nhiều việc lắm phải không anh?
Khi cả hai gần ngủ rồi, bà Maigret trù trừ mãi mới nói.
— Không nhiều lắm, nhưng chuyện thật nhơ nhuốc bần tiện.
Đã hai lần ông vươn tay lấy ống nói định gọi Point. Ông cũng chẳng biết sẽ nói gì nữa, nhưng ông thích liên lạc với Point.
Ông thức dậy vào lúc tám giờ sáng. Sau bức rèm cửa thấy có chút sương mờ bám vào kính cửa và dường như nhờ thế tiếng huyên náo ngoài đường phố cũng dịu bớt. Maigret đi bộ ra góc đường để đón xe buýt. Ông dừng lại mua báo.
Quả bom nổ tung. Báo chí không đặt câu hỏi nữa mà thông báo bằng những đầu đề lớn: Vụ Clairfond. Jules Piquemal, người tìm ra Bản phúc trình Calame đã biến mất. Ông kẹp báo vào nách, bước lên xe buýt và cố không đọc thêm gì nữa trước khi đến cơ quan.
Khi đi qua hành lang, ông nghe chuông điện thoại reo trong phòng. Ông bước vội vào và nhấc máy:
— Cảnh sát trưởng Maigret phải không? - Nhân viên điện thoại hỏi - có người gọi ông từ Bộ Công chính đến lần thứ ba trong mười lăm phút đấy. Xin mời ông.
Maigret vẫn đang đội mũ và mang áo khoác, chiếc áo ướt đẫm sương.