Thứ Tư Nếu thế gian này chẳng còn phim ảnh
“Cuộc đời là bi kịch dưới những góc quay gần, nhưng là hài kịch khi lia máy ra xa.”
Người đàn ông đội mũ quả dưa, mặc một bộ tuxedo bùng nhùng, vừa vung gậy vừa nói với tôi.
Những lời này vô cùng thấm thìa. Tôi rất muốn đáp lại ông, nhưng không sao thốt nên lời.
Ông ta vẫn tiếp tục nói.
“Những thứ như cái chết không thể nào tránh được, bởi nó chính là một phần của cuộc sống.”
Đúng như ông ta nói. Tôi đã vỡ vạc điều này khi nghe tin mình sắp chết. Sinh và tử là hai khái niệm đồng đẳng. Hiện tại tôi đã dần lấy lại được thăng bằng.
Từ trước đến giờ, tôi vẫn luôn sinh tồn theo cách của riêng mình, thế nhưng lúc này đây, trong tôi chỉ còn sót lại nỗi ân hận. Khí thế áp đảo của cái chết đã đè bẹp ý chí sống.
Chừng như hiểu thấu tâm sự của tôi, người đàn ông mặc bộ tuxedo kia sờ ria mép, tiến lại gần.
“Vì sao anh bạn lại muốn tìm ra ý nghĩa của cuộc sống? Sống là đam mê, không phải là lý lẽ. Được sống là một điều tuyệt vời, ngay cả đối với một con sứa.”
Điều này thì chắc chắn rồi. Mọi thứ trên đời đều có ý nghĩa tồn tại của riêng nó. Ngay cả một con sứa, hay hòn đá bên vệ đường, thậm chí đoạn ruột thừa đều có lý do để được sinh ra.
Vậy thì việc tôi khiến cho những thứ trên đời này biến mất chẳng phải đã phạm vào trọng tội ư? Đến con sứa cũng có quyền tồn tại mà. Nhưng nói thế lẽ nào mạng sống của một kẻ đang mất phương hướng như tôi còn thua cả loài sứa hay sao?
Người đàn ông tiếp tục bước lại gần.
Ôi chao, là Charlie Chaplin đây mà!
Chaplin bằng xương bằng thịt đang đứng trước mắt tôi, dùng chiếc mũ quả dưa che đi khuôn mặt mình.
“Meo!”
Một âm thanh lạ vang lên, đằng sau chiếc mũ là gương mặt của một con mèo.
“!!!”
Tôi nhảy dựng lên, hét thất thanh.
Nhìn đồng hồ đeo tay, đã là 9 giờ sáng hôm sau rồi.
Bắp Cải có vẻ lo lắng, cứ cuộn mình bên gối tôi khóc meo meo.
Tôi từ tốn vuốt ve Bắp Cải. Lông nó mềm và ấm, còn bông xốp. Cảm giác mình còn sống thật kỳ diệu.
Dần dần đầu óc tỉnh táo hơn, tôi lần lượt nhớ lại những chuyện xảy ra tối hôm qua.
Khi tôi đang đứng trước rạp chiếu phim thì chợt cảm thấy ớn lạnh, choáng váng rồi ngất xỉu. Diễn biến tiếp theo tôi hoàn toàn không nhớ được, lúc này đầu vẫn còn váng vất, cơn sốt cũng chưa lui.
“Chờ chút, chờ chút! Gì thế này? Lại làm quá nữa rồi!”
Tôi nghe thấy tiếng mình vang lên trong bếp.
Mà không, không phải tôi, là một ác quỷ có ngoại hình giống y hệt tôi mới đúng.
“Ngươi chỉ bị cảm xoàng thôi… Làm ơn đi!”
“Anh nói là… bị cảm?”
Chiếc áo Aloha đỏ chóe của hắn khiến tôi nhức mắt.
“Đã nói bị cảm xoàng thôi mà. Ngươi đó. Có biết để kéo ngươi về đây mệt thế nào không hả? Dù ta có là ác quỷ thì vẫn biết mệt đó nhé!”
Aloha hòa mật ong vào nước ấm, vắt thêm vài giọt chanh, khuấy đều rồi rót ra cốc.
“Ầy… Chắc ngươi đau đớn quá nên nghĩ mình sắp chết tới nơi rồi phải không?”
Hắn đặt cốc nước xuống cạnh giường tôi, nói với vẻ mặt khinh bỉ.
“Làm phiền anh rồi…”
Vị ngọt của nước mật ong dần đánh thức lại vị giác của tôi.
“Trước giờ ta chưa làm gì sai! Bởi ngươi biết đấy, nếu phạm sai lầm thì Chúa trời sẽ nổi giận!”
“Lần sau tôi sẽ chú ý hơn…”
“Ngươi không có tư cách để nhắc đến ‘lần sau’ đâu. Tự giác giùm chút đi!”
Logic của tên này thật vô lý hết sức. Nhưng cũng không còn cách nào, hiện tại hắn đang là chiếc phao cứu sinh của tôi.
Đúng lúc này, Bắp Cải kêu “meo…” một tiếng rồi quẫy đuôi bỏ đi. Lẽ nào bây giờ cả Bắp Cải cũng khinh bỉ tôi? Bị một con mèo xem thường thật quá cay đắng!
“Ngươi quyết định xong chưa?”
Chờ tôi uống xong, Aloha cất tiếng hỏi.
“Quyết định cái gì?”
“Thiệt tình! Thứ tiếp theo biến mất khỏi thế giới chứ còn gì nữa!”
“À.”
“Kế tiếp là phim ảnh đó.”
“Tôi nhớ ra rồi.”
“Vậy có muốn xoá nó đi không, hay là thôi?”
❖ ❖ ❖
Nếu thế gian này chẳng còn phim ảnh…
Tôi thử hình dung.
Mà thôi phiền quá. Không có hứng nghĩ nữa.
Tôi biết rằng đã đến nước này mà còn nhặng xị mấy chuyện sở thích sở ghét cũng vô dụng. Nhưng tôi đã mua không ít DVD, thật là lãng phí. Tôi còn mới tậu phim của Stanley Kubrick và Star Wars bản đẹp nữa chứ. Bình thường tôi chỉ dùng ti vi để xem tin tức và game show thôi. Thật quá đau lòng mà!
Hửm… Chỉ vậy thôi? Thực sự có bấy nhiêu thôi sao?
Dù Aloha giục giã “Nhanh lên, nhanh lên, nhưng vấn đề này rất quan trọng, tôi cần phải cần nhắc kĩ.
“Nhất định… phải là phim ảnh sao?”
“Đúng vậy.”
“Không thể không chọn nó à?”
“Nếu vậy, ngươi muốn thứ gì biến mất?”
Âm nhạc thì sao?
NO MUSIC NO LIFE. Không có âm nhạc thì không thể sống được! Đây là khẩu hiệu của một cửa hàng băng đĩa nào đó.
Chúng ta có thể sống trong một thế giới thiếu vắng âm nhạc không?
Đương nhiên là có thể rồi.
Vào những ngày mưa, nếu không được ở trong nhà nghe những bản nhạc Chopin mà mình yêu thích, hẳn tôi cũng vẫn như trước, nhàn nhã vượt qua.
Vào những ngày nắng, nếu không có Bob Marley bầu bạn có thể tôi sẽ không cảm nhận được niềm hạnh phúc bình thản, nhưng như thế cũng chẳng vấn đề gì.
Dù mỗi lần vừa đạp xe vừa nghe The Beatles sẽ cảm thấy vô cùng sảng khoái (đây là nhóm nhạc tôi thường nghe lúc đi giao thư), nhưng nếu không có The Beatles, tôi vẫn làm việc một cách bình thường.
Đơn độc bước đi trên con đường tối tăm và nghe Bill Evans khiến tôi cảm thấy đau đớn, lồng ngực như thắt lại, nhưng nếu từ nay về sau không được nghe nhạc của ông nữa thì cũng phải chấp nhận thôi.
Kết luận 1
NO MUSIC YES MY LIFE
Cho dù không có âm nhạc, tôi vẫn sẽ tồn tại. Chỉ là nhiều lúc sẽ cảm thấy hơi cô đơn mà thôi.
NO COFFEE NO LIFE! NO COMIC NO LIFE!
Tuy rằng tôi đã từng thử hô khẩu hiệu như vậy, nhưng loài người vẫn tồn tại cho dù không có cà phê hay truyện tranh. Ngay cả khi không còn latte của Starbucks và món thạch cà phê mình yêu thích nhất, tôi vẫn sẽ tiếp tục sống. Nếu như Akira, Doraemon và Slam Dunk cùng biến mất khỏi thế giới này, mỗi ngày trôi qua có thế khó khăn hơn, nhưng sinh mệnh vẫn cứ tiếp diễn.
Tuy rằng chắc chắn tôi sẽ khó chịu nếu như mô hình, giày thể thao, cái mũ yêu thích, Pepsi và Häagen-Dazs không còn nữa, nhưng dẫu cho thiếu vắng chúng, tôi cũng sẽ không chết. Sinh mạng được ưu tiên hàng đầu mà.
Bởi vậy, tâm trí tôi đã sớm loại hết mấy thứ trên ra khỏi trái đất rồi.
Kết luận 2
Con người chỉ cần có nước, thức ăn và chỗ ngủ là đủ chết rồi.
Nói cách khác, hầu hết mọi thứ trên đời này đều thuộc dạng có cũng được mà không cũng chẳng sao.
Nếu như đến một ngày, những bộ phim quan trọng đã từng sát cánh bên tôi suốt nhiều năm qua không còn nữa, lẽ nào tôi sẽ cảm thấy ngay đến bản thân cũng biến mất rồi?
“Biết một con đường và bước đi trên con đường đó là hai việc hoàn toàn khác nhau.”
Đây là lời thoại trong phim Ma trận .
Việc một thứ gì đó trên đời biến mất và hệ lụy phát sinh sau đó là hai chuyện hoàn toàn khác nhau. Hơn cả ảnh hưởng vật lý trực tiếp do sự biến mất của vật thể, những mất mát tinh thần sẽ lớn đến mức không thể đong đếm được. Điều này không thể thấy rõ ngay lập tức, nhưng dù không ai phát hiện ra, tình hình vẫn sẽ phát sinh rất nhiều chuyển biến.
Quay lại chuyện chính, sự tồn tại của tôi chính là điều kiện tiên quyết để phim ảnh tồn tại, nếu tôi mất đi, tất cả đều trở nên vô nghĩa. Bởi vì chỉ khi còn sống, tôi mới có thể tận hưởng niềm vui mà phim ảnh mang lại.
Tôi quyết định rồi. Hãy để phim ảnh biến mất.
Trước đây, tôi từng thấy diễn viên chính trong một phim điện ảnh nói rằng, “Trên thế giới này có rất nhiều người muốn bán linh hồn cho ác quỷ. Ngặt nỗi chẳng có ác quỷ nào muốn mua cả.”
Những lời này sai bét. Bởi vì hắn thực sự đã xuất hiện ngay trước mắt tôi. Còn ngỏ ý muốn mua linh hồn tôi.
Đến cả trong mơ tôi còn không ngờ có ngày mình sẽ gặp phải một ác quỷ hàng thật giá thật.
❖ ❖ ❖
“Hình như ngươi đã quyết định xong rồi?”
Tuy rằng bình thường trông cà lơ phất phơ, nhưng lúc này, hắn lại đang tủm tỉm cười theo cung cách của một ác quỷ đích thực.
“Đúng thế.”
“Vậy theo luật cũ. Ngươi được quyền chọn xem một bộ phim cuối cùng mình thích.”
Ừ nhỉ. Tôi vẫn được chọn xem một bộ phim cơ mà.
Nhưng vừa bắt đầu nghĩ ngợi thì tôi lại đau đầu, không thể nào chọn nổi.
“Vì là lần cuối nên anh hãy chọn bộ phim mình thích nhất nhé, rồi chúng ta cùng xem.”
Những lời bạn gái cũ nói tối qua vẳng lại, y như thể một lời tiên tri.
Giữa vô vàn tựa phim yêu thích, tôi phải chọn ra một bộ phim cuối cùng để xem trong đời? Vấn đề lớn rồi đây. Nên chọn phim tôi đã từng xem, hay chọn một bộ mình chưa kịp thưởng thức?
Đã nhiều lần tôi bắt gặp trong sách hay trên ti vi cảnh nhân vật chính phải chọn lựa món ăn cho bữa tối cuối cùng, hoặc muốn mang thứ gì lên hoang đảo, nhưng khi tới lượt bản thân bị buộc phải đưa ra quyết định, tôi mới phát hiện đây quả là một điều cực kỳ khổ sở. Thế nhưng, tôi không thể từ chối đề nghị của Aloha, bởi nếu làm vậy thì sẽ phải chết.
“Nhìn ngươi có vẻ không quyết định được… Ta hiểu mà đây là chuyện đương nhiên, bởi vì ngươi rất thích phim ảnh, đúng chứ?”
“Ừ…”.
“Được rồi, ta cho ngươi một tiếng đồng hồ. Trong vòng một tiếng đó, ngươi phải chọn ra bộ phim cuối cùng để xem trong đời đấy.”
Không biết lựa chọn thế nào cho phải, tôi quyết định đến chỗ Tsutaya.
Tsutaya không phải cửa tiệm băng đĩa Tsutaya nổi tiếng dâu, mà là tên một ngươi.
Cái gì? Nói như vậy còn chưa đủ rõ hả?
Được rồi, để tôi giải thích luôn một lần.
Trong lúc phân vân, tôi đến một cửa hàng bang đĩa lớn gần nhà (mà cửa hàng này cũng không phải là Tsutaya nốt) để tìm cậu nhân viên đang làm việc ở đáy. Chúng tôi chơi thân với nhau từ thời cấp hai (cậu ta như một cuốn từ điển sống về phim ảnh, nên mới có biệt danh là Tsutaya).
Tsutaya đã làm việc lại cửa tiệm này hơn mười năm rồi (nhắc lại một lần nữa, đây không phải không phải không phải cửa hàng Tsutaya). Chắc hẳn, một nửa cuộc đời cậu ta sẽ trải qua trong tiệm băng đĩa, nửa còn lại dùng để xem phim. Nói cách khác, ngoại trừ ngủ, cậu ta đã hiến dâng toàn bộ đời mình cho phim ảnh. Một gã mọt phim trăm phần trăm.
❖ ❖ ❖
Chúng tôi quen nhau từ mùa xuân năm lớp Bảy. Hai đứa học chung một lớp.
Suốt hai tuần đâu năm học, bất luận đang ở trên lớp hay sau giờ học, cậu ta không hề nói chuyện với ai, cũng chưa một lần nhìn thẳng vào mắt người khác, lúc nào cũng ngồi thu lu trong góc lớp. Chỉ có mình tôi chủ động làm quen với Tsutaya, nên hai đứa cứ thế trở thành bạn thân.
Tôi không nhớ rõ vì sao ban đầu mình lại bắt chuyện với Tsutaya, thế nhưng chẳng phải trong đời chúng ta ít nhiều đều sẽ gặp được người khác mình hoàn toàn và bị người ta hấp dẫn còn gì (ấy là tôi tin như thế). Nếu đó là nữ thì có thế trở thành người yêu, nếu là nam thì sẽ trở thành bạn thân.
Hẳn là tôi đã bị Tsutaya thu hút mạnh mẽ. Trước khi bản thân kịp nhận ra thì tôi đã chủ động bắt chuyện với cậu ta rồi. Sau đó cả hai trở nên thân thiết từ lúc nào chẳng rõ.
Ngay cả khi đã chơi thân, Tsutaya vẫn rất ít nói, ánh mắt của chúng tôi chỉ giao nhau chừng hai hay ba lần. Dù vậy, tôi vẫn rất thích cậu ấy. Tuy rằng bình thương ít lời, nhưng chỉ cần nhấc đến phim ảnh, Tsutaya sẽ nói năng liến thoắng, đôi mắt cũng bừng sáng theo. Khi đó tôi mới biết được rằng, dù là người thế nào, khi nói về thứ mình yêu thích, nhất định có thể khiến ngươi khác cảm động.
Thời cấp hai, tôi xem tất cả các phim mà Tsutaya đề cử.
Từ lịch sử Nhật Bản đến khoa học viễn tưởng Hollywood, từ trào lưu Làn sóng mới của điện ảnh Pháp tới dòng phim độc lập của châu Á… Những thứ Tsutaya giới thiệu với tôi đều phong phú đa dạng.
“Hay thì hay thôi.”
Đây là một trong những câu cửa miệng của Tsutaya.
Cậu ta không quan tâm đến thể loại phim, thời điểm phát hành, quốc gia sản xuất, diễn viên chính là ai, đạo diễn nào đảm nhiệm… Phim ảnh đối với Tsutaya mà nói, “Hay thì hay thôi”, không liên quan đến thời đại và quốc tịch.
Lên cấp ba, chúng tôi lại tình cờ học chung một lớp. Sau sáu năm trời tiếp thu tư tưởng phim ảnh bác ái từ Tsutaya, có lẽ bây giờ tôi cũng được xem là một fan hâm mộ chân chính rồi, thậm chí có gọi là mọt phim cũng không ngoa. Thế nhưng mỗi lần nhìn thấy Tsutaya, tôi lại nghĩ rằng tất cả mọt phim trên đời (kể cả tôi) đều là hàng giả hết. Thời buổi này chỉ cần xem dăm ba tựa phim là sẽ được gắn mác mọt phim, có biết đâu phải cỡ Tsutaya mới đích thực là mọt phim ấy. Nói vậy thôi chứ tôi cũng không định mang cậu ta ra làm mục tiêu phấn đấu. Xin lỗi nha, Tsutaya.
❖ ❖ ❖
Đi bộ tám phút thì đến cửa hàng băng đĩa.
Hôm nay Tsutaya cũng có mặt ở quầy tính tiền. Hẳn là do luôn đứng cố định ở một vị trí, thoạt nhìn cậu ta thật giống pho tượng Phật đặt ở giữa chùa. Từ ngoài nhìn vào, không ai có cảm giác Tsutaya đang ở trong tiệm băng đĩa, mà phải là toàn bộ băng đĩa trong tiệm đều đang vây quanh cậu ta.
“Tsutaya! ”
“Lâ… lâu rồi không gặp. Sa… sao cậu lại tới đây?”
Cái tượng Phật này… Cho đến tận bây giờ, Tsutaya vẫn chẳng thay đổi gì, không chịu nhìn thẳng vào người đối thoại. Lớn rồi vẫn thế này.
“Có thể hơi đột ngột, nhưng bây giờ tớ không còn thời gian để giải thích.”
“Chuy… chuyện gì thế?”
“Tớ bị ung thư gan thời kỳ cuối, sắp chết rồi.”
“Hả?”
“Không khéo chỉ ngày mai là ngủm luôn cũng nên.”
“H… hả?”
“Cho nên tớ phải lập tức chọn xem một bộ phim cuối cùng.”
“H… hả… ả?”
“Hơn nữa, còn phải quyết định khấn trương trong vòng ba mươi phút.”
“H…h…hả…ả?”
“Vì vậy mà tớ nhờ cậu đấy Tsutaya. Chúng ta có thể cùng nhau nghĩ một chút nên chọn phim nào làm bộ phim cuối cùng cho tớ không?”
Bất thình lình bị giao phó một trọng trách nặng nề như vậy, vẻ khó xử hiện rõ trên gương mặt Tsutaya.
Tớ hiểu cậu mà. Xin lỗi nhé, Tsutaya.
Thế nhưng, Tsutaya cũng chẳng nói thêm một lời vô ích nào. Cậu lập tức rời khỏi quầy, đi vào giữa mê cung được tạo thành bởi các kệ băng đĩa.
Hai chúng tôi dạo quanh những kệ xếp đây băng video và đĩa DVD. Mắt tôi lướt qua vô số tựa phim. Chẳng biết vì sao, cứ nghĩ đây là lần cuối cùng được nhìn thấy chúng thì từng câu thoại, từng thước phim lại nối tiếp nhau hiện ra trong đâu tôi.
“Tất cả những gì xảy ra trong đời thực đều có thể xuất hiện trên màn ảnh.” Jack Buchanan đã hát như thế trong The Band Wagon .
Nói vậy, những gì đang diễn ra với tôi cũng có trong phim sao? Ngày nọ đột nhiên bị thông báo là bản thân đã mắc phải ung thư giai đoạn cuối, tiếp đó ác quỷ mặc áo Aloha hiện ra và bảo rằng, chỉ cần khiến cho sự vật trên thế giới biến mất là có thể kéo dài sự sống. Không không, không thể nào! Sự thực còn ly kỳ hơn cả phim ảnh ấy chứ!
Tsutaya đi quanh các kệ trưng bày, tôi thì lẽo đẽo theo sau.
“Quyền lực to lớn luôn đi đôi với trách nhiệm nặng nề.” Người Nhện Peter Parker đã được thông báo như vậy sau khi sở hữu sức mạnh phi thường.
Nghĩ lại thì điều đó cũng đúng với trường hợp của tôi lắm chứ. Dùng cách xóa sổ một vật thể nào đó trên thế giới này để đổi lấy sinh mệnh cho bản thân. Và giờ thì hàng loạt vấn đề như trách nhiệm, rủi ro, áp lực, tiến thoái lưỡng nan, mất cần bâng lần lượt kéo đến. Vụ giao dịch với ác quỷ mà tôi đang thực hiện giống như được dàn dựng từ câu chuyện của anh chàng siêu anh hùng trong truyện tranh Mỹ này vậy.
Nên làm sao bây giờ? Trong lúc lâm vào hỗn loạn, tôi lại cảm thấy những bộ phim như đang ủng hộ mình.
“Thần lực sẽ luôn bên bạn.” Cảm ơn Chiến tranh giữa các vì sao . Cảm ơn các hiệp sĩ Jedi.
“I’11 be back.” Tớ cũng muốn trở về lắm, Kẻ hủy diệt à.
“Ta là Chúa tể của thế giới!” Thôi đi DiCaprio, anh thì hiểu cái gì.
“Life is beautiful!” Rõ là xạo sự.
Đúng lúc này, một tiếng nói vang lên sau lưng tôi.
“Đ… đừng nghĩ ngợi! Hãy c… cảm nhận!” Khi tôi sắp sửa chìm vào những suy nghĩ tiêu cực thì Tsutaya đột nhiên kêu to. Tay cậu ta đang cầm vỏ đĩa phim Long tranh hổ đấu .
Đ… đư… đừng nghĩ ngợi! Hãy cảm nhận!” Tsutaya lặp lại.
Cảm ơn nhé, Tsutaya. Lý Tiểu Long rất cừ, nhưng hình như, ừm không hợp đề làm bộ phim cuối cùng lắm.
Tôi cười đáp.
“Mỗi lần mua sách, anh đều lật xem trang cuối trước. Bởi chẳng may sách chưa đọc xong mà anh lại chết mất rồi như vậy sẽ bứt rứt lắm.” Billy Crystal đã nói như thế trong phim Khi Harry gặp Sally .
Ôi, nhìn kệ trưng bày, tôi nhận ra tất cả đều là những bộ phim mình chưa kịp xem thì đã phải chết. Những bộ phim chưa kịp xem, những món chưa kịp ăn, những bài hát chưa kịp nghe, những cảnh vật chưa kịp thấy.
Có vẻ như khi kề cận với cái chết, xuất hiện trong tâm trí chính là cảm giác hổi hận về tương lai. Nói là hối hận về tương lai nghe có vẻ buồn cười, nhưng tôi vẫn không thể ngưng tưởng tượng bản thân sẽ như thế nào nếu được tiếp tục sống. Cũng thật kỳ lạ. Suy nghĩ này tựa như những bộ phim đang sắp sửa biến mất kia, bỗng chốc trở thành thứ cũng được mà không cũng xong.
Sau rốt, Tsutaya và tôi cùng bước đến kệ bày bán phim của Charlie Chaplin.
“Cuộc đời là bi kịch dưới những góc quay gần, nhưng là hài kịch khi lia máy ra xa.”
Tôi nói thầm. Nhớ tới giấc mơ sáng nay của mình về Charlie Chaplin.
“ Ánh… Ánh đèn sân khấu .” Tsutaya đáp lời.
Trong vở Ánh đèn sân khấu , Charlie Chaplin vào vai một diễn viên hài. Để ngăn một vũ công ballet vỡ mộng và tự sát, ông đã phải nói rất nhiều điều để thuyết phục cô.
“Được sống là một điều tuyệt vời, ngay cả đối với một con sứa.”
Không sai. Sứa cũng có ý nghĩa tồn tại của chúng. Nói như vậy, dù là phim ảnh, âm nhạc, cà phê… đều có ý nghĩa tồn tại riêng. Những thứ “có cũng được mà không cũng xong” này mới quan trọng với thế giới. Vô vàn thứ “có cũng được mà không cũng xong” tập hợp lại, tạo ra một giống loài có ngoại hình như con người, gọi là “nhân loại”. Thử lấy chính mình làm ví dụ, cho đến nay tôi đã xem qua vô số bộ phim, những ký ức tương quan với chúng đắp nặn nên tôi của hiện tại.
Sinh tồn, khóc than, kêu gào, yêu đương, ngốc nghếch, bi thương, hạnh phúc, sợ hãi, cười đùa.
Những khúc nhạc du dương, những cảnh sắc khiến người ta rơi lệ, cảm giác buồn nôn, những người đang hát, máy bay đang bay trên bầu trời, những con ngựa phi nước kiệu, những thời đại đã qua, chiếc bánh kếp thơm ngon, lỗ đen vũ trụ, cao bồi bắn súng…
Những bộ phim tôi đã xem, những hồi ức khi xem chúng cùng với người nhà, tất cả đều đã ăn sâu vào tâm trí tôi. Chúng tôi từng nhiều lần cùng nhau bình luận phim, và rồi vô số ký ức liên quan đến phim ảnh ấy đã hình thành con người tôi bây giờ. Mỗi một ký ức đều đẹp đến rơi lệ.
Phim ảnh giống như một chuỗi hạt, xâu vào mọi hi vọng lẫn thất vọng của con người, kết tất cả ngẫu nhiên vào đúng chỗ của nó, tạo thành tất nhiên.
❖ ❖ ❖
“Vậy chọn cái này.”
Tsutaya đưa hộp đĩa Ánh đèn sân khấu cho tôi.
“Cảm ơn cậu.”
“Khô… không biết sau này sẽ thế nào nhưng…”
Tsutaya nói đến đây thì chẳng thể thốt nên lời được nữa.
“Cậu sao thế?”
Tôi nhận ra Tsutaya đang cúi đầu khóc, nước mắt giàn giụa như học sinh tiểu học.
Trông bộ dạng này của cậu ta, đột nhiên tôi nhớ lại hình ảnh cậu bạn ngồi cô đơn bên cửa sổ thật nhiều năm về trước.
Phải rồi. Lúc đó, trông thấy Tsutaya ngồi một mình nhìn ra ngoài cửa sổ, tôi đã nảy sinh mong muốn được làm anh hùng. Cậu ấy không kết bạn với bất cứ ai, không vội vàng, luôn bình thản, chú tâm vào những chuyện quan trọng của riêng mình. Bộ dạng ấy khiến cho khát vọng sắm vai người hùng của tôi được thỏa mãn. Khi đó, tôi cũng chẳng nghĩ ngợi gì sâu xa. Thật ra Tsutaya không cần tôi, tôi mới là người cần cậu ấy.
Nước mắt tôi dâng lên, những cảm xúc sâu tận đáy lòng giờ cuộn trào mãnh liệt.
“Cảm ơn.” Tôi lặp lại một cách khó nhọc.
“Bất… bất luận thế nào, tớ mong cậu có thể tiếp tục sống.” Tsutaya vừa khóc vừa nói.
“Tsutaya, đừng khóc. ‘Có một câu chuyện hay, lại có người để chia sẻ nó, cuộc sống như vậy thật tuyệt.’ Câu này từng xuất hiện trong Huyền thoại 1900 không phải sao? Với tớ mà nói, Tsutaya chính là người cùng tớ sẻ chia câu chuyện. Bởi vì gặp được cậu mà cuộc đời tớ đã rất tươi đẹp. ”
“Cả… cảm ơn cậu.”
Lời vừa ra khỏi miệng, Tsutaya lại tiếp tục lặng lẽ khóc.
❖ ❖ ❖
“Anh chọn được chưa?”
Bạn gái cũ dùng câu hỏi này thay cho lời chào khi tôi đặt chân vào rạp chiếu phim.
“Rồi, là cái này.”
Tôi đưa hộp DVD cho nàng.
“Thì ra là Ánh đèn sân khấu . Một lựa chọn rất tuyệt.”
Vừa nói, nàng vừa mở hộp DVD.
Sau đó im bặt.
Bởi vì bên trong không có đĩa, chỉ là một vỏ hộp trống rỗng.
Cửa hiệu đó vẫn dùng phương pháp cho thuê băng đĩa cũ, giao cả hộp cho khách thuê, nên đôi khi cũng xảy ra sơ suất như vậy. Chỉ là không ngờ nó lại ứng vào tôi giữa lúc ngàn cần treo sợi tóc thế này!
Sai lầm chết người thật rồi, Tsutaya ơi là Tsutaya.
Nhưng bỗng nhiên tôi nhớ tới một câu nói trong Forrest Gump , “Mẹ luôn nói cuộc đời giống như một hộp sô cô la. Chẳng bao giờ biết mình sẽ nhận được gì.”
Quả thật chưa mở thì không biết sẽ ra cơ sự này. Hóa ra cuộc đời tôi lại như vậy. Là bi kịch khi lia máy ra xa, nhưng là hài kịch dưới những góc quay gần.
“Làm sao bây giờ? Chỗ em cũng có sẵn mấy bộ phim đấy…”
Tôi suy nghĩ một chút, cuối cùng đưa ra quyết định. Mà không, phải nói rằng tôi đã nghĩ đến điều này từ sớm rồi.
Bộ phim cuối cùng muốn xem trong cuộc đời ư? Đáp án vô cùng đơn giản.
Tôi ngồi vào chiếc ghế thứ ba từ phải sang, hàng thứ tư đếm ngược từ sau lại. Đây là chỗ ngồi cố định của tôi từ thời sinh viên.
“Bắt đầu.”
Tiếng bạn gái cũ của tôi vọng ra từ buồng chiếu. Luồng sáng từ máy phát rọi lên tấm màn.
Thế rồi màn hình trống trơn, chỉ độc một vầng sáng hình chữ nhật màu trắng.
Tôi không lựa chọn bất cứ bộ phim nào.
Nhìn lên màn hình trống trải, tôi chợt nhớ tới một tấm ảnh mình đã từng xem.
Đó là ảnh của một rạp phim được chụp từ buồng chiếu. Khi phim bắt đầu chiếu, ống kính mở ra, lúc phim kết thúc, ống kính đóng lại. Sau hai giờ đồng hồ, dường như đã hấp thụ toàn bộ ánh sáng từ tất cả các cảnh phim, trên màn ảnh chỉ còn lại một khung chữ nhật trắng xóa.
Có lẽ cuộc đời tôi cũng giống như vậy. Một bộ phim bao hàm tất cả những ngờ nghệch, bi kịch, hài kịch tôi từng trải qua trong đời. Nhưng nếu phải dùng một tấm ảnh khái quát lại tất cả, thì chỉ còn màn ảnh trắng bạch. Bộ phim ghi lại sinh mệnh của chúng ta, sau khi gạt đi hỉ nộ ái ố, trở thành một thước phim trắng. Không có bất cứ thứ gì, chỉ đơn thuần là một khoảng trống.
❖ ❖ ❖
Xem lại một bộ phim cũ sau một thời gian dài, đôi khi sẽ mang đến cho chúng ta ấn tượng hoàn toàn khác biệt.
Phim ảnh đương nhiên không thể nào thay đổi, nên chúng ta phát hiện ra mình đã đổi thay.
Nếu coi đời người là một bộ phim, thì quan điểm của chúng ta về bản thân cũng sẽ thay đổi theo từng giai đoạn. Trước một cảnh ghét cay ghét đắng lại đâm ra mủi lòng, hoặc cười khằng khặc vào cảnh phim từng khiến ta đau đớn, hay nhân vật chính ta yêu thích một thời tự khi nào đã rơi vào lãng quên…
Vì vậy, bây giờ, nhớ về cha mẹ, trong tôi ngập tràn những hồi ức đẹp đẽ.
Vào năm 3 tuổi, lần đầu tiên tôi được đưa tới rạp chiếu bóng xem E.T . Đến bây giờ tôi vẫn chưa quên, không gian tối om, âm thanh rầm rập, cả khán phòng sực nức mùi bỏng ngô.
Mẹ ngồi bên trái. Cha ngồi bên phải. Chìm trong bóng tối, lại bị cha mẹ kẹp hai bên, cảm giác muốn trốn đi nhưng không thể khiến tôi sợ hãi. Vì vậy mà tôi chỉ còn nhớ vài tình tiết về bộ phim này.
Cảnh cậu bé Elliott đèo E.T cưỡi xe đạp bay vào không trung gây cho tôi ấn tượng sâu sắc. Những muốn oà khóc, muốn hô to lên vì cảm động đến tận đáy lòng, tâm trạng ấy bây giờ tôi vẫn còn nhớ. Tôi ghì mạnh lấy tay cha, ông cũng nám chặt bàn tay tôi.
Cách đây vài năm, tôi tình cờ xem chương trình đêm khuya trên truyền hình. Họ phát phiên bản quay lại bằng máy kỹ thuật số của E.T. Tôi vốn không thích đang xem phim mà bị quảng cáo cắt ngang nên đã định tắt ti vi, nhưng được vài phút lại phát hiện nó khá thú vị, thế là kìm lòng không đặng phải tiếp tục theo dõi.
Hai mươi lăm năm đã trôi qua kể từ lần đầu tiên xem E. T , vậy mà cùng một cảnh phim vẫn có thể khiến tôi sụt sịt không ngừng.
Tất nhiên tôi không bị cảm động bởi cùng một nguyên nhân như hồi 3 tuổi. Thời đó, tôi từng tin tưởng rằng bản thân có thể bay lên trời. Hai mươi lăm năm sau, tôi đã biết mình không thể bay, và cũng nhiều năm rồi tôi không hé một lời với người cha từng ngồi cạnh mình khi ấy chứ nói gì đến chuyện gặp mặt. Ngay cả người mẹ ngồi bên trái tôi cũng đã rời xa nhân thế. Tôi biết mình không thể bay lên trời cao, càng hiểu rõ khoảng thời gian đó sẽ chẳng bao giờ quay trở lại.
Trong suốt quá trình trưởng thành, tôi có đạt được, cũng có mất đi. Những tình cảm và cảm xúc cũng không thể giống với nhiều năm trước. Nghĩ đến đây, tôi không khỏi đau lòng, nước mắt cứ thế trào ra.
Tôi ngồi một mình trong rạp chiếu phim, vừa ngẩng đầu nhìn màn ảnh trắng trơn vừa tự hỏi.
Nếu nói nhân sinh là một bộ phim.
Vậy thì bộ phim về cuộc đời tôi rốt cuộc là phim hài, phim kinh dị hay phim tâm lý xã hội. Chí ít, tôi dám chắc nó không đời nào thuộc thể loại tình cảm lãng mạn.
Ở tuổi xế chiều, Charlie Chaplin từng nói, “Tôi không thể để lại những kiệt tác cho đời, nhưng ít ra có thể khiến người khác cười, như vậy cũng không tệ đúng không? ’
Fellini cũng cho rằng, “Phim ảnh có khả năng cụ thể hóa bất cứ giấc mơ nào.”
Những người này đã để lại cho đời kiệt tác, mang đến niềm vui và truyền cảm hứng cho vô số người, khiến nhân gian phải ghi nhớ mãi.
Chỉ là, càng nghĩ tôi càng nhận ra cuộc đời mình chẳng có gì đáng để dựng thành phim cả.
Tôi bèn dùng trí tưởng tượng tự vẽ lên phông nền trắng.
Đạo diễn chính là tôi. Gia đình, người yêu và bạn bè… tất cả những ai liên quan đến tôi đều là diễn viên hoặc nhân viên đoàn làm phim.
Câu chuyện bắt đầu từ ba mươi năm trước, khi tôi vừa oe oe cất tiếng khóc chào đời.
Cha mẹ và người thân đều vây quanh đứa trẻ là tôi với gương mặt rạng rỡ. Họ thay phiên ôm tôi vào lòng, kẻ nắm tay, người nựng má. Kế đó, tôi học lẫy, bắt đầu biết bò từ từ đứng dậy, rồi chập chững bước đi. Nhìn tôi lớ lên cha mẹ vừa mừng vừa lo, nào mua quần áo, nào bón cho ăn, còn cùng tôi chơi đùa vui vẻ.
Đây là một khởi đầu hết sức tầm thường, nhưng cùng là khởi đầu hạnh phúc nhất.
Lớn thêm chút nữa, tôi biết khóc, biết cười, cũng biết cãi lời cha mẹ. Dần dà tôi không nói chuyện với cha nữa.
Hai cha con ở cùng nhau lâu như vậy, sao lại thành ra thế này? Quả thật tôi không nhớ nổi nguyên nhân.
Một ngày nọ, trong gia đình xuất hiện thêm một con mèo. Tên nó là Xà Lách. Mẹ, tôi và Xà Lách sống hạnh phúc bên nhau trong một thời gian. Thế nhưng một ngày kia, Xà Lách chết rồi, mẹ tôi cũng rời xa dương thế. Đây là màn bi đát nhất phim.
Chỉ còn lại tôi và Bắp Cải. Hai đứa quyết định sống với nhau. Nơi chúng tôi ở không có cha. Tôi cũng bắt đầu công việc bưu tá, từng ngày cứ thế bình lặng trôi đi.
Nhàm chán quá nhỉ. Toàn những tình tiết xoàng xĩnh và lời thoại nhạt nhẽo, y như phim rẻ tiền. Hơn nữa, nhân vật chính (tôi!) còn là một gã nhu nhược, mãi vẫn không dám đối mặt với ý nghĩa và giá trị tồn tại của bản thân, thực sự khiến người ta phải chán ngấy.
Không thể viết tiếp thế này được. Từ giờ kịch bản phải gay cấn hơn, thêm mắm dặm muối cho kịch tính vào. Cốt truyện đơn giản nhưng vẫn phải ra trò. Đạo cụ cũng không được thiếu thốn, trang phục thì hai màu trắng và đen là đủ rồi.
Giờ phải biên tập lại thế nào nhỉ? Quá nhiều những cảnh tẻ ngắt rồi, không còn cách nào khác, đành phải cắt bỏ. Nhưng nếu làm vậy thì bộ phim chỉ còn năm phút mất. Hỏng bét. Thử xem một lần nữa nào. Mấy cảnh chẳng đáng xem thì dài lê thê. Số ít những đoạn tôi có hứng thú lại toàn bị “cắt” ở ngay phút quan trọng. Cuộc đời kiểu gì thế này?
Về phần nhạc nền, nên chọn tiếng dương cầm thanh thoát du dương hay cả một bản giao hưởng hoành tráng đây? Có lẽ tiếng ghi ta nhẹ nhàng sẽ thích hợp hơn. Sao cũng được, thế nhưng riêng những cảnh bi thương nhất định phải được lồng nhạc nền tươi sáng!
Rồi cuối cùng cũng đến ngày công chiếu. Bởi vì nội dung quá giản dị, nó không thể trở thành một tác phẩm bom tấn, mà chỉ là một bộ phim lặng lẽ mở màn, im lìm kết thúc. Có lẽ chẳng chóng thì chầy, nó sẽ phôi pha trong xó một tiệm băng đĩa nào đấy.
Cảnh phim cuối cùng chấm dứt, màn hình tôi dần, rồi danh sách ê kíp làm phim hiện lên. Nếu như bộ phim này là cuộc đời tôi, vậy danh sách cuối phim sẽ là những bạn diễn tôi mong mỏi được gặp lại lần nữa. Dẫu đây chỉ là một bộ phim nhỏ bé đơn sơ, tôi vẫn hi vọng nó có thể trợ giúp và truyền cảm hứng cho tất cả những ai từng xuất hiện trong đó.
Danh sách phát xong không có nghĩa sinh mệnh tôi cũng chấm dứt. Tôi mong nó vẫn sẽ tiếp diễn trong ký ức của những người khác.
Suất chiếu kéo dài hai tiếng đồng hồ đã kết thúc.
Lúc chúng tôi rời khỏi rạp chiếu phim, màn đêm tĩnh lặng đã bao trùm khắp nơi.
“Anh buồn hả?” Nàng hỏi ngay khi vừa bước chân ra khỏi rạp.
“Không biết nữa.” Tôi trả lời.
“Hay là đang khổ sở?”
“Xin lỗi, anh cũng không biết.”
“Nếu lúc nào đó quá đau đớn khổ sở, không biết phải làm sao, anh luôn được chào đón ở đây.” Nàng nói.
“Cảm ơn em.” Tôi cười, xoay người bước lên con dốc.
“Chờ một chút!” Nàng gọi với theo. “Câu đố cuối cùng!”
“Lại nữa hả?”
“Lần này là cuối cùng thật đấy!”
Khi nói những lời này, nước mắt nàng bắt đầu chảy ra.
Nhìn gương mặt ấy, tôi bỗng dưng muốn khóc.
“Đã vậy anh phải cố gắng mới được.”
“Mỗi khi xem một kết thúc buồn, em nhất định phải xem nó lại một lần nữa. Anh có biết tại sao không?”
Chỉ riêng đáp án của câu hỏi này là tôi còn nhớ rõ.
Đây là điều tôi không ngừng cầu nguyện trên chuyến bay trở về từ Buenos Aires, cũng là điều tôi đã từng cầu nguyện suốt một khoảng thời gian sau khi chia tay nàng.
“Anh biết.”
“Nói em nghe đi.”
“… Bởi vì em nghĩ rằng, biết đâu lần này nó sẽ trở thành một cái kết có hậu.”
“Chính xác!”
Nàng dùng tay áo lau mạnh hai hàng nước mắt, kế đó nói tiếp, “Thần lực sẽ ở bên anh!” rồi vẫy tay cật lực. Nàng vẫy mạnh đến nỗi tôi có thể nghe thấy tiếng không khí chuyển động.
I’ll be back!”
Tôi phải dùng hết sức bình sinh để kìm nước mắt khi đáp lại nàng.
❖ ❖ ❖
Về đến nhà, Aloha đang chờ tôi với nụ cười tủm tỉm. Và chỉ trong một cái nháy mắt của hắn (nói là nháy, thật ra là nhắm tịt cả hai mắt) thì phim ảnh biến mất. Khi Aloha khiến cho phim ảnh tiêu biến, tôi bỗng nhớ về mẹ. À không, nói đúng hơn là tôi nhớ đến bộ phim Ý mà bà yêu thích nhất.
Đó là bộ phim cổ có nhan đề Con đường .
Chuyện kể về Zampano một nghệ sĩ đường phố cục súc, và cô gái Gelsomina nhút nhát được gã mua để làm bạn đồng hành với mình.
Gelsomina giữ vị trí quan trọng trong lòng Zampano, nhưng gã không những chưa bao giờ dịu dàng mà còn thường xuyên đối xử thô lỗ với nàng. Mặc dù thế, Gelsomina vẫn luôn tận tâm chăm sóc Zampano. Vậy mà khi Gelsomina lâm bệnh nặng, gã lại mang nàng đến một nơi vắng vẻ rồi vút nàng ở đấy.
Nhiều năm sau, khi đi ngang qua một làng chài, tình cờ Zampano nghe một cô gái trẻ huýt sáo giai điệu mà trước đây Gelsomina thường hát. Từ đó, gã mới hay tin nàng đã chết. Gelsomina chết rồi, nhưng bài hát của nàng vẫn còn đây. Khi nghe cô gái kia ngâm nga giai điệu quen thuộc ấy, Zampano nhận ra tình yêu của mình đối với nàng. Sau đó Zampano ra bờ biển, trong cơn say túy lúy, gã gục xuống rồi kêu một tiếng như xé lòng. Dẫu có khóc lóc thì Gelsomina cũng chẳng quay về được nữa. Gã yêu nàng, nhưng lại chưa bao giờ trân trọng nàng.
Nhận ra cũng đã quá muộn rồi , tôi luôn oán giận như thế mỗi khi xem lại bộ phim này.
“Có những thứ mất đi rồi ta mới nhận ra sự quan trọng của chúng.”
Mẹ tôi thường cảm thán như vậy.
Bây giờ cũng thế. Sự biến mất của phim ảnh khiến tim tôi đau đớn, và lòng tôi nát tan. Sao tôi lại có thể ích kỷ như vậy? Khi biết rằng chúng không còn trên thế gian này, tôi mới nhận ra là bấy lâu nay, bản thân đã được vô số bộ phim nâng đỡ và đắp nặn. Ấy vậy mà tôi chỉ biết tiếc thương cho sinh mạng của mình.
Ác quỷ sảng khoái thông báo với tôi về thứ sẽ biến mất tiếp theo.
Và một lần nữa, tôi đã chấp nhận lời đề nghị mà không cần suy nghĩ.
Khi ấy, tôi đã không thể ngờ tới sự biến hóa của Bắp Cải vào ngày hôm sau.