Chương 8 Quay lưng

Hoàng tôn Duy Khiêm, con trai của thái tử Duy Vỹ, cùng với mẹ của mình đã chạy trốn khỏi cung. Tĩnh Đô vương và Việp quận công lập tức cho người tìm kiếm. Trớ trêu thay, người đứng đầu đội quân tìm kiếm ấy lại chính là Nguyễn Khản.

Khản cưỡi trên lưng ngựa đi lục soát từng nhà dân. Nét mặt Khản lạnh lùng như sắt, chẳng còn nét phong lưu thuở trước. Ánh mắt đưa khắp các con phố. Toán lính cậy thế, vừa lùng sục vừa vơ vét của dân, Khản cũng không phản ứng. Buổi chầu hôm ấy, chàng đã có thể nín nhịn tới mức giương mắt nhìn thái tử hàm oan và Nguyễn Gia Thiều tranh đấu tuyệt vọng thì hôm nay chàng vẫn có dửng dưng trước những cảnh trái tai gai mắt đời thường này. Trong đầu Khản nhen lên suy nghĩ chẳng biết rằng liệu một ngày nào đó chàng sẽ giống lũ quân lính tam phủ này chăng?

Quân tam phủ nguyên vốn là quân ở ba vùng Hà Trung, Thiệu Hóa, Tĩnh Gia nhiều đời trước đã có công giúp họ Trịnh bình định họ Mạc, cướp lại Đông Đô. Từ bấy đến giờ, túc vệ quân đều là người tuyển từ ba phủ này. Chúng cậy công cậy quyền, thường xuyên nhũng nhiễu dân. Các đời chúa Trịnh đâu phải không biết, nhưng đều nhắm mắt làm ngơ, bởi ngày nào còn nuôi lũ quỷ tham ấy thì các thế gia khác ở kinh kỳ vẫn còn khiếp sợ. Bắt thôn nữ có nhan sắc vào phục vụ họ Trịnh, cũng là quân tam phủ. Vơ vét kỳ hoa dị thạch trong dân gian, cũng là quân tam phủ. Thay họ Trịnh truy diệt các phe đối lập, cũng là quân tam phủ… Trừ việc ra trận tiêu diệt giặc bảo vệ an nguy cho dân ra thì những việc tham tàn đẫm máu, chẳng việc gì quân tam phủ không làm.

Nguyễn Khản dẫn quân tới phủ Ngô gia. Đây là phủ đệ của quan tham chính Nghệ An Ngô Thì Sĩ. Ngô Thì Sĩ nhiều tuổi hơn Khản, nhưng cũng giống Khản, đều từng là thầy dậy của Tĩnh Đô Vương. Sĩ trước giờ vẫn nổi tiếng là bậc túc nho có chí khí, Khản cũng muốn xem hôm nay bậc hàn nho cao đạo ấy sẽ đánh giá chàng như thế nào.

Đám quân lính tràn vào phủ họ Ngô. Nguyễn Khản chậm rãi bước theo sau.

Quan tham chính Ngô Thì Sĩ đã bày sẵn bàn trà đợi Khản.

Khản mặc cho đám quân tam phủ mạnh tay lục lọi còn bản thân thì đến cúi mình hành lễ rất nghiêm cẩn trước mặt Ngô Thì Sĩ. Đó là lễ dành cho bậc trưởng bối.

Ngô Thì Sĩ mời Khản:

- Trà đang đợi, quan đại học sĩ còn nề hà lễ tiết làm gì?

Khản ngồi xuống đối diện cùng Thì Sĩ, mắt không rời ông ta. Nét mặt Thì Sĩ cũng không chút biểu hiện cảm xúc.

- Chẳng hay quan đại học sĩ đã khám xét phủ hiệu úy hay chưa?

Khản đáp bằng một giọng nhẹ bẫng:

- Ghé thăm phủ của quan huynh xong rồi ta sẽ tới phủ hiệu úy!

- Phủ của ta bần hàn, vốn chẳng có gì để khám xét cả! Chỉ có chén trà nhạt mời quan đại học sĩ mà thôi!

Khản nhấp một ngụm trà. Trà đã nguội nên hương vị không còn. Trà của phủ họ Ngô cũng không phải loại trà thượng phẩm như ở phủ chàng. Chàng khẽ nhíu mày. Ngô Thì Sĩ nhìn chàng, vừa nhìn vừa cười một cách khó hiểu, rồi lắc đầu:

- Trà đã nguội rồi, không uống được nữa! Đã không uống được thì đừng nên quá cố sức!

Khản giật mình nhận ra. Hóa ra tâm tư của chàng vốn dĩ đã bị Ngô Thì Sĩ nhìn thấu từ lâu rồi. Thì Sĩ lại tiếp lời:

- Thái tử Duy Vỹ là kẻ nóng vội, vốn dĩ không phải người làm nên việc lớn, không đủ tâm đủ tài để chèo lái thời loạn. Chỉ kẻ ngây thơ như quan hiệu úy mới đi theo phò tá thái tử. Phàm là người hiểu triều chính chẳng ai lại đem lòng phò tá thái tử cả. Muốn thành đại sự, hoặc phải phóng khoáng không câu nệ tiểu tiết như Tĩnh Đô vương, hoặc nghiêm cẩn kín đáo như hoàng thượng. Loại người biết là chỗ chết nhưng vẫn liều mạng xông vào thì tuyệt đối sẽ chỉ có thể nhận lấy uất ức mà thôi!

Khản im lặng nghe Thì Sĩ nói. Đợi một hồi lâu, chàng thấy Thì Sĩ không có vẻ gì muốn pha ấm trà mới.

Dòng họ Ngô Thì là thống soái của danh sĩ Bắc Hà. Cũng giống như họ Nguyễn ở Tiên Điền, họ Ngô Thì được Tĩnh Đô vương nâng đỡ. Nếu Tĩnh Đô vương chỉ thích thú với cái tài của Khản thì ông ta lại luôn đưa ra các quyết sách theo lời khuyên của Ngô Thì Sĩ. Khản có thể tự đắc với tài của mình, nhưng mỗi khi gặp Ngô Thì Sĩ, Khản lại nhận ra rằng tài năng của mình với Tĩnh Đô vương chẳng qua chỉ là thứ trang sức mà thôi. Khản miên man trong mặc cảm, không nói một lời.

Bất chợt, Khản đưa mắt nhìn lên mái tóc hoa râm của Thì Sĩ. Ông ta đã lăn lộn triều chính biết bao năm, tuy danh vọng chẳng thể so với Xuân quận công Nguyễn Nghiễm, cha Khản, nhưng Khản lại thấy vị thế của ông ta vững chãi khó bề đánh đổ. Quyền lực ấy từ đâu? Chẳng phải là do một lòng phò tá Tĩnh Đô vương hay sao? Từ thuở Tĩnh Đô vương mới là thế tử, Thì Sĩ đã đi theo để chỉ bảo và dạy dỗ. Nếu không có sự nâng đỡ của Tĩnh Đô vương thì ông ta cũng chẳng thể nào vượt qua được kỳ thi Hội. Năng lực ấy là năng lực gì? Chẳng phải là năng lực biết chỗ thịnh để phò tá hay sao? Khản nhìn xuống chén trà nguội lạnh. Phải rồi, còn một năng lực nữa, đó là sẵn sàng coi bất cứ điều gì như chén trà nguội này, chẳng câu nệ phải trái. Khản tự nhủ trong bụng: “Danh sĩ Bắc Hà chẳng qua cũng chỉ vậy mà thôi!”.

Trong khoảnh khắc ấy, cơn mặc cảm của Khản biến mất. Ngô Thì Sĩ thâm sâu khó lường thực, nhưng cõi lòng cũng nguội ngắt như chén trà mà thôi.

Khản phủi áo đứng dậy, mỉm một nụ cười:

- Xin tạ ơn quan tham tri, tiếc rằng trà của phủ họ Ngô kém phẩm chất quá! Hẹn buổi khác ta sẽ mang tặng ông ít trà nhà ta. Đó là nhất phẩm trà trong cung chưa chắc đã có được đâu!

Khản vái chào quan tham tri rồi vẫy tay gọi quân tam phủ rút khỏi phủ họ Ngô.

Chàng thấy nhẹ nhõm ở trên vai, không còn cái gánh nặng nín nhịn nữa. Sao phải quan tâm đến lũ danh sĩ sẽ xôn xao bàn tán gì về bản thân chàng. Chàng là người như thế nào thì đã có chàng hiểu. Lũ danh sĩ ấy không đáng để hiểu chàng.

Chàng dẫn người sang phủ hiệu úy. Nguyễn Gia Thiều không có ở phủ. Chàng đã biệt tăm đâu mất. Khản đoán Thiều đang du ngoạn ở hồ Tây.

Đột nhiên, có một tên lính chạy đến báo:

- Thưa quan lớn, có tin tức về hoàng tôn Duy Khiêm!

Khản thoáng tái mặt rồi quát:

- Nói ngay, đừng làm trễ việc!

- Hoàng tôn chạy trốn lên Sơn Tây, người dân Sơn Tây đã bắt được, lên báo quan. Hiện nay hoàng tôn đang được đưa về kinh.

Tên lính bẩm rõ sự tình cho Khản. Chuyện là thái tử phi và hoàng tôn cải trang thường dân chạy lên Sơn Tây, vốn dĩ đang giấu hành tung không lộ thì bỗng có sự lạ. Một đêm, có gia đình nông dân nằm mơ thấy thần nhân đến báo tin rằng vua và thái hậu chuẩn bị đến nhà. Hôm sau, thái tử phi và hoàng tôn đến xin ở nhờ đúng vào nhà nông dân ấy. Gia đình nông dân thấy tướng mạo hoàng tôn tuyệt đẹp, khác hẳn trẻ con gia đình thông thường, nên sinh nghi. Thêm nữa, nhiều ngày nay, quân của phủ Tĩnh Đô vương truy bắt người khắp nơi, gia đình nông dân càng quả quyết hai mẹ con người khách lạ chính là thái tử phi và hoàng tôn. Vậy là gia đình này chẳng quan tâm đến chuyện sau này hoàng tôn lên ngôi vua sẽ đền đáp hậu hĩnh cho họ, chỉ cần biết nếu giao nộp hai người khách quý này thì Tĩnh Đô vương sẽ ban thưởng lớn. Nghe hết câu chuyện, Khản trợn tròn mắt gật gù:

- Thần nhân đất Sơn Tây cũng biết chọn người để phò tá đấy chứ!

Khản hỏi tên lính:

- Thế sự tình này Tĩnh Đô vương biết chưa?

- Dạ thưa quan lớn, đại vương còn đang mải vui với bà cung nhân họ Đặng, nên chẳng hơi đâu nghe con bẩm báo dài dòng!

Khản nhếch mép cười:

- Tốt lắm! Đại vương cũng chỉ cần có kết quả thôi, những sự tình li kỳ bên trong đại vương không cần biết đâu!

Tên lính lại hỏi:

- Vậy còn gia đình nông dân kia ạ?

Khản nhún vai:

- Làm việc đắc lực phụng sự thần nhân như vậy thì nên được thần nhân hậu đãi rồi! Có lẽ nên đưa họ sang cõi giới của thần nhân để phụng sự cho thần nhân. Ngươi nói xem có phải không?

Tên lính kinh ngạc nhìn Khản. Khản vẫn mỉm nụ cười phong lưu. Khản gật đầu xua tay. Tên lính lui ra.

Khản tự nhủ trong đầu: “Chẳng phải lời thần nhân gọi hoàng tôn Duy Khiêm là thiên tử sao? Đó không phải là điềm sao?”