Chương 34 Phủ đô úy
Phủ đô úy được Nguyễn Gia Thiều xây dựng trên nền nhà của chàng, trước vốn cũng đã được sử dụng làm phủ hiệu úy. Từ khi được thăng lên làm đô chỉ huy sứ, Thiều cho sửa sang lại phủ, dựng nên bốn bức tường bề thế che chắn bên ngoài bờ tre. Trong nhiều năm, chàng đã cho quân lính bí mật xây dựng một hệ thống đường hầm ở dưới lòng đất. Lương thảo, thuốc men đều được tích trữ đầy đủ. Xung quanh phủ cũng được bày bố đủ các loại bẫy nguy hiểm mà nếu không có lính canh dẫn đường theo từng chặng thì chắc chắn kẻ lạ đột nhập chỉ có thể mất mạng. Trong lúc biến loạn này, các văn thần và danh sĩ có thực tài, có uy tín ở Thăng Long đều được Thiều đến tận nơi thuyết phục. Có người đã sớm trốn khỏi thành, còn người muốn ở lại thì đều đến ẩn nấp trong phủ đô úy, giống như Ngô Thì Chí. Chí thay mặt Thiều, cùng với hai vị phu nhân sắp xếp chỗ ăn ở cho những văn thần và danh sĩ tất tả suốt mấy ngày cũng đã thấm mệt. Chí đi đến thư phòng của Thiều. Thiều chỉ cho phép hai người được tùy ý bước vào thư phòng để giúp chàng xử lý thư tịch: một là Chí, hai là Nguyễn Du – em trai Nguyễn Khản. Nguyễn Du vẫn đăm chiêu bên giấy tờ, mặc cho xung quanh biến động. Thư phòng trong những ngày này rất lộn xộn vì thư tín được gửi đến liên tục nhưng Du đều đã phân loại gọn gàng, ghi chép đầy đủ. Chí lẳng lặng bước vào phòng, ngồi xuống bên bàn trà, lặng lẽ pha một ấm trà, không nói câu gì, mặc Du đang tiếp tục ghi chép. Chí nhìn lên bộ đàn treo cao của Thiều rồi nhìn lên những chồng thư tín được gửi từ khắp nơi về, lòng bất chợt bâng khuâng, khẽ thở dài: “Quan đô úy, ông ấy thực sự đã chọn sai nghiệp cho mình rồi! Nhưng nếu không phải là nghiệp chướng này, thì ai sẽ gánh thay ông ấy?” Nguyễn Du đột ngột lên tiếng: - Học Tốn huynh biết không, cống Chỉnh đã nhanh chân chạy vào Nam theo Tây Sơn rồi! Chí bật cười: - Tố Như huynh cũng để tâm tới cống Chỉnh ư? Nguyễn Du nhún vai: - Người này tuy hành vi bất chính, nhưng cũng là nhân tài trong thiên hạ, chí cao, hành động không câu nệ, người thực sự phá hỏng được sắp xếp của quan đô úy và anh cả nhà tôi, có lẽ chỉ có người này thôi! Trà đã đến độ ngấm, Chí rót trà ra tách. Ngoài song cửa sổ, trời đã sầm sì xuống, không còn ánh nắng héo hắt như cách đó mấy canh giờ nữa. Lúc này, phía bên ngoài cổng phủ đang ầm ầm binh mã, còn từ thư phòng nhìn ra hồ Tây thì chỉ thấy một khung cảnh mờ ảo, trắng bạc sương nước liền trời. - Có vẻ như đô úy tướng quân và quan đại học sĩ chưa từng coi trọng cống Chỉnh? Lại còn có ý coi thường… - Chí mỉm cười, đưa tay mời Nguyễn Du thưởng trà – Mời Tố Như huynh! Tố Như nâng tách trà lên, hít hương thoang thoảng, nhấp thấy vị thanh nhẹ, vào đến cuống họng mới thấy hơi ngọt còn lưu lại. - Đô úy tướng quân đã quen thưởng trà Long Tỉnh, quen làm phượng hoàng ẩn giữa mây, nhưng quên mất rằng thế giới này là đất của gà qué! Chỉ e rằng gà qué giả làm phượng hoàng sẽ có ngày khiến người ta tưởng nhầm là phượng hoàng… Hai người lại chìm trong im lặng của riêng mình và tách trà. Nguyễn Du trầm giọng xuống: - Hôm nay tôi tìm được một tuyệt tác của tướng quân! Đó thực sự là một tuyệt tác, không thua “Chinh phụ ngâm khúc” của cụ Đặng! Hơn nữa là, hoàn toàn được viết bằng chữ của nước ta… Chí kinh ngạc: - Trăm công ngàn việc như vậy, tướng quân còn có tâm tư viết thơ ư… lại còn là một bản ngâm khúc… Du trầm ngâm ngâm ngợi: “Trải vách quế gió vàng hiu hắt Mảnh vũ y lạnh ngắt như đồng Oán chi những khách tiêu phòng Mà xui phận bạc nằm trong má đào? Duyên đã may cớ sao lại rủi? Nghĩ nguồn cơn dở dói sao đang? Vì đâu nên nỗi dở dang Nghĩ mình mình lại thêm thương nỗi mình!...” Du tiếp lời: - Tướng quân viết rất nhiều bài “Cung oán”, và lần này là “Cung oán ngâm khúc”. Cụ Đặng mượn lời người chinh phụ, còn tướng quân thì mượn lời ai oán của nàng cung nhân… Tâm tư của ngài ấy… sao lại chán nản và đau thương đến như thế này! Chí nhíu mày: - Là Tố Như không biết đó thôi, ý chí của tướng quân vốn dĩ không đặt vào chuyện triều chính, nhưng bản thân lại không thể dứt bỏ, lại chẳng thể qua loa đại khái. Tiến không được, thoái không xong, chẳng giống nàng cung nữ vừa không muốn bon chen ân sủng, lại vừa chẳng thể thoát khỏi cấm thành thì còn là gì nữa! Bỗng có tiếng huyên náo xôn xao vọng vào, tiếng người lính hầu thông báo: - Thưa Ngô đại nhân, quân tam phủ đang tấn công vào cổng phủ! Chúng đang dọa đốt phủ đô úy nếu không mở cửa! Chí bực bội, thở hắt một tiếng: - Hừ! Đúng là phường giặc cướp!... Tố Như cứ tiếp tục thưởng trà, ta ra ngoài chút sẽ vào lại! Chí nhanh chóng ra khỏi thư phòng, cùng người lính hầu đối phó với quân tam phủ. Người lính cho biết kẻ dẫn đầu quân tam phủ đến bao vây phủ đô úy chính là Nguyễn Bằng. Chí hỏi người lính: - Nghe nói chính Nguyễn Bằng là kẻ đứng ra kêu gọi lính tam phủ ủng hộ thế tử Trịnh Tông, chắc là tâm phúc của quốc mẫu. Chí lo lắng: - Kẻ này ắt về sau sẽ thành hậu họa! Vốn không phải là người của quan đại học sĩ, lại một tay thao túng đám loạn quân… Đứng từ trên lầu cao, Chí nhìn xuống trước cổng thấy Nguyễn Bằng đang cưỡi ngựa hô hào đám lính chửi bới. Trên tay hắn cầm bó đuốc sáng rực. Một số lính đang ôm từng đụn rơm chất quanh tường phủ. Chí lạnh lùng: - Chúng muốn đốt phủ ư! Vậy thì để ta đốt hộ! – Rồi ra lệnh – Cho nổ ở ngay cổng trước rồi sắp xếp cung thủ hai bên! Kẻ nào sau trận nổ dám lai vãng vào phủ, bắn không tha! Lệnh của Chí vừa dứt! Cờ hiệu có một chữ Đô màu đỏ phất lên cao. Ba hồi trống dồn dập! Đùng! Đùng! Đùng! Uỳnh! Thuốc nổ ngay trước cổng tóe lửa! Những tên lính đang mải chất rơm nổ banh xác. Chân tay văng tứ tung. Con ngựa của Nguyễn Bằng lại chồm lên hoảng loạn. Nguyễn Bằng một tay giữ cương ngựa, một tay huơ huơ đuốc lửa, sau cùng cũng vuột khỏi tay. Đuốc lửa lăn vào một khu thuốc nổ. Lại đùng đoàng một hồi, tan hoang cả toán quân lính vây quanh phủ đô úy! Ngay sau đó là một dàn mưa tên ập xuống! Ngô Thì Chí từ trên lầu nói vọng xuống: - Phủ đô úy này không phải ai thích xâm phạm cũng được đâu! Nếu người nào có nhã ý đốt phủ thì chính người trong phủ sẽ tự ra tay đốt trước! Xung quanh phủ đều đã bố trí thuốc nổ dầy đặc, cùng lắm là vàng đá cùng tan tành… mà phận đá thì sẽ banh xác còn vàng thì lâu bền lắm! Nguyễn Bằng giật cương lùi ngựa lại, đám lính cũng lui bước. Ngô Thì Chí lại tiếp lời: - Đô úy tướng quân đã chấp nhận mở cửa cho các ngươi vào thành, vậy mà các ngươi lại dám đến trước phủ quậy phá! Nguyễn Bằng lên giọng miệt thị: - Người trên lầu có phải là em trai Ngô Thì Nhậm đó phỏng? Tên giặc hèn ấy dám về hùa với Huy quận công, ám hại thế tử, tội đáng chết! Ta tới đây là để hỏi tội anh em nhà ngươi đó! Ngô Thì Chí mặt đỏ tía tai, chỉ hận mình không phải trang võ tướng để có thể phi một dao ngay giữa đầu của Nguyễn Bằng. Làm một văn nhân trong bối cảnh thế này có phần uất ức, cơn bực tức không biết xả đi đâu. - Ta nhận mệnh của đô úy đại nhân ở đây để bảo vệ phủ, những chuyện khác ta không cần biết tới! Muốn xử tội ta, các ngươi không đủ tư cách, trên còn có hoàng thượng, dưới còn có thế tử, các ngươi nghĩ mình có phận vị như thế nào? Nguyễn Bằng cười há há một tràng khả ố: - Ồ! Hóa ra ngươi bán thân làm chó canh cửa cho phủ đô úy rồi sao! Uổng phí do Ngô gia lừng lẫy! Ngô Thì Chí siết chặt nắm tay rồi dần dần buông ra, thả nhẹ một câu: - Ngươi còn không mau lui binh! Nếu để đô úy tướng quân biết được thì dù ngươi có là công thần cũng khó lòng toàn mạng dưới lưỡi gươm của tướng quân! Nguyễn Bằng hậm hực: - Hắn dám… Nhưng vẫn lui ngựa. Đám tàn quân hớt hơ hớt hải chạy khỏi phủ đô úy. Ngô Thì Chí đứng lặng nhìn khói lửa bốc lên đen sì đang tan dần theo làn gió. Xác người văng tung tóe khiến quang cảnh càng thêm phần ảm đạm. Mùi thịt cháy khét lẹt. Mây đen đã giăng đầy trời. Gió quần quật thổi cờ xí bay loạn xạ.