Chương 40 Vua Cảnh Hưng

Vua Cảnh Hưng lại một lần nữa phải diện kiến các đại thần. Chỉ trong mấy ngày ngắn ngủi, đủ các thứ chuyện đòi vua phải phân xử. Nhưng lần này vua Cảnh Hưng lại lo lắng bội phần, vị sự việc này động chạm tới thế lực lớn. Ông vua già sẽ phải đứng giữa phân xử tranh chấp giữa con trai là Duy Cận và đứa cháu mới trở về là Duy Khiêm. Nhưng đó không phải là toàn bộ sự phức tạp. Sâu xa hơn thế, Duy Cận được hậu thuẫn bởi quốc mẫu và Trịnh vương phủ, còn Duy Khiêm được lòng của bá quan đại thần cộng thêm sự bảo trợ của Nguyễn Gia Thiều và Nguyễn Khản. Mặc dù Nguyễn Gia Thiều chức phận không lớn, nhưng quả thực là kẻ có thể xoay chuyển càn khôn, từ khi Thiều còn trẻ, Cảnh Hưng đã sớm đọc ra tương lai của Thiều, đã không muốn Thiều nhúng tay triều chính nên đã lờ Thiều đi. Thế mà Duy Vỹ, đứa con vua Cảnh Hưng đặt cả hi vọng của Lê tộc vào, lại đưa Thiều vào thế cuộc này. Giờ đang lúc đà thế lực của Thiều lên như diều gặp gió, vua Cảnh Hưng cũng không muốn mất lòng Thiều. Nếu giả như mai này họ Nguyễn Gia thay họ Trịnh thao túng triều chính, thì âu đó là điều không lạ.

Vua Cảnh Hưng đã đủ già để biết cần phải làm gì. Ngài sẽ ngồi im nhìn hai bên tranh biện, nhìn sắc mặt của họ để thấy bên nào e sợ bên nào, chọn ngả về theo kẻ vững vàng. Bằng cách đó, bao năm nay cơ đồ nhà Lê mới còn được duy trì. Mềm dẻo như dây leo, đó là Cảnh Hưng. Cương cứng như thông tùng, ấy là Duy Vỹ, nhưng Duy Vỹ đã mất, chỉ còn thứ dây leo già cỗi là vẫn sống.

Duy Cận đứng một bên, Thiều và Duy Khiêm đứng một bên.

Thiều đứng ra thuật lại sự việc chứng kiến, Duy Cận nói át đi:

- Bịa đặt! Duy Khiêm bị ta trói đi là vì buông lời nhục mạ quốc mẫu và họ Trịnh nên cần phải đến trước mặt quốc mẫu xin tạ tội.

Thiều cười khẩy:

- Rõ ràng là bách tính đều nhìn thấy thái tử sai lính đâm chết hoàng tôn ngoài chợ.

Duy Cận nhún vai:

- Ai có thể ra làm chứng? Lời của đám dân đen đâu đáng để tin?

- Vậy lời buộc tội của thái tử dành cho hoàng tôn cũng đâu có ai làm chứng!... – Thiều vặn lại, nhưng rồi lại đột ngột đổi giọng, quay sang thi lễ với Cảnh Hưng, tâu – Muôn tâu hoàng thượng, sự việc này liên quan không nhỏ đến quốc mẫu và Trịnh vương phủ. Thần lục soát thấy trên người của thái tử có thiệp mời của quốc mẫu gửi hoàng tôn, nên để làm rõ sự việc, mong hoàng thượng thỉnh quốc mẫu tới ngự thư phòng cùng đối chất với thái tử và hoàng tôn.

Vua Cảnh Hưng ngập ngừng chưa quyết, Duy Cận trừng mắt:

- Quốc mẫu là ai mà ngươi thích vời là vời được!

Ánh mắt của Thiều lộ ra nét hung dữ chưa từng có. Hung khí bao trùm cả ngự thư phòng khiến vua Cảnh Hưng lập cập run. Kẻ ít sử dụng đến hung khí đôi khi lại là kẻ tích trữ nhiều hung khí nhất. Hung khí đè nặng khiến Duy Cận nín thở.

- Ta đã có bố trí, riêng hôm nay, quốc mẫu không thể không tới, dù cho hoàng thượng có cho vời hay không!

Qủa nhiên, viên thái giám tất tả vào báo tin rằng quốc mẫu và vị tân vương của Trịnh vương phủ là Đoan Nam vương Trịnh Tông cầu kiến.

Quốc mẫu tuy đã cao tuổi nhưng mắt sắc như dao. Quyền lực của Trịnh vương phủ, trước đây, ai cũng tưởng thực sự nằm trong tay Tĩnh Đô vương, nhưng thực ra đều thuộc về quốc mẫu. Quốc mẫu vốn không phải sủng phi của Ân vương Trịnh Doanh, nhưng được Ngô Thì Sĩ phò tá, lại giỏi lấy lòng quân tam phủ, và hơn cả là sinh được con trai, nên quyền lực leo lên tột đỉnh. Ân vương qua đời, Tĩnh Đô vương kế nghiệp, tuy quốc mẫu không trực tiếp can dự triều chính, nhưng bá quan có tuân phục vương hay không lại phụ thuộc vào sự hậu thuẫn từ bà. Lần này, quân tam phủ nổi dậy, nếu không có quốc mẫu đứng đằng sau chỉ đạo thì tuyệt đối chẳng kẻ nào chịu nghe.

Quốc mẫu và Đoan Nam vương được sắp xếp chỗ ngự cách vua Cảnh Hưng không xa.

Quốc mẫu mở lời:

- Việc trong nhà của hoàng đế, già này có thể giúp được gì?

Nguyễn Gia Thiều dâng lên tấm thiệp vật chứng, giọng sắc lạnh như dao:

- Quốc mẫu xem thử tấm thiệp mời này có đúng là do Trịnh vương phủ gửi tới cho hoàng tôn không? Đây là vật chứng quan trọng để quyết định xem Trịnh vương phủ có thông đồng với thái tử ám toán hoàng tôn hay không!

Quốc mẫu nộ khí xung thiên:

- Hỗn xược! Ngươi thật không biết sợ nữa sao?

Đoan Nam vương Trịnh Tông kinh ngạc:

- Đô úy tướng quân, ta nể ông nhiều lần có công cứu giá, nghe lời ông thuyết phục quốc mẫu vào cung, đâu phải để ông sỉ nhục!

Thiều cười khẩy, rồi lại chắp tay tâu:

- Đại vương còn trẻ tuổi, có nhiều sự việc đại vương sẽ thấy mơ hồ… nhưng hôm nay thần cần chính sự trong sáng của đại vương để đưa ra phán quyết một loạt các vụ án. Nhân có quốc mẫu tới đây, lại có sự chứng kiến của hoàng thượng, thần xin lật lại hai vụ nghi án quan trọng mấy năm nay đã bị che giấu. Thứ nhất là, vụ án Tiên Dung quận chúa đột tử, thứ hai là vụ án oan của thái tử Duy Vỹ. Mong hoàng thượng phê chuẩn! Tiên Dung quận chúa vốn là trưởng nữ của Ân vương, vốn được gả cho thái tử Duy Vỹ, nhưng chưa kịp gả thì đã qua đời. Là vì đâu? Thái y ngày ấy vẫn còn sống, có thể mời ngài ấy lên làm chứng. Thái tử Duy Vỹ ở trong thâm cung, sao có thể tằng tịu với nữ nhân của Ân vương được? Xin mời tất cả các lính canh và thái giám trong đêm đó để truy hỏi về hành tung của những người liên quan. Hai việc này, thiết nghĩ chẳng có gì khó.

Quốc mẫu trừng mắt:

- Nguyễn Gia Thiều, người muốn lật lại hai vụ án ấy lúc này, là vì cớ gì? Có ngầm ý gì?

Thiều thủng thẳng đáp:

- Những sự việc ẩn khuất trong phủ họ Trịnh năm ấy, nhà họ Ngô Thì đều có ghi chép. Có bút tích của đại nhân Ngô Thì Sĩ được Ngô Thì Chí bảo toàn. Tuy không phải là chứng cứ đầy đủ, nhưng cũng có thể sử dụng làm cơ sở để lật lại vụ án.

Trịnh Tông quay sang nhìn bà nội của mình với ánh mắt vừa ngạc nhiên vừa khó hiểu, cũng chờ đợi một lời khẳng định của quốc mẫu cho điều tra vụ án để chứng minh phủ họ Trịnh hoàn toàn trong sạch.

Quốc mẫu “hừ” một tiếng:

- Những vụ án ấy đã khép lại rồi, người đòi khơi lại là vì muốn lật đổ ai, muốn gây sóng gió gì?

Trịnh Tông thốt hãi. Tuy lớn lên trong vương phủ, nhưng tâm trí của chàng vốn đơn giản, khó chấp nhận được những chuyện âm mưu thủ đoạn trùng trùng. Chàng cúi đầu im lặng.

Nguyễn Gia Thiều lấy từ trong áo ra một tờ giấy, dâng lên vua Cảnh Hưng:

- Xin hoàng thượng xem xét, đây là bút tích của Đặng Mậu Lân. Người này được Tĩnh Đô vương tin dùng, đã nhận lệnh của Tĩnh Đô vương giấu quốc ấn, âm mưu lật đổ triều đình! Đây là tội tru di tam tộc, không thể tha được.

Thiều đột ngột quay ngoắt sang một vụ án khác, lại là một vụ án trầm trọng, khiến ai cũng choáng váng, xây xẩm mặt mày.

- Đặng Mậu Lân là kẻ có tội, khai bừa khai ẩu, lời nói của hắn không đáng tin cậy! – Duy Cận lên tiếng.

- Không đáng tin cậy, không đáng tin cậy… - Thiều nhại lại lời Duy Cận – Từ lúc ở ngoài chợ đến nay, thái tử quy mọi lời đều không đáng tin cậy. Nhưng lời của một kẻ bị tố cáo, tự biện minh cho mình, tức là cũng có khả năng có tội, có đáng tin cậy hay không? Nếu xét về lý thì ở đây, chỉ có lời của hoàng thượng và Đoan Nam vương là đáng tin cậy mà thôi!

Thiều cúi mình tỏ vẻ cung kính với vua Cảnh Hưng và Đoan Nam vương. Nực cười là, hai người bọn họ, một thì mơ mơ màng mà chưa hiểu thế sự, một thì sợ hãi đến mức chẳng dám nói gì.

Đoan Nam vương khó nghĩ hơn bao giờ hết, từ sâu thẳm chàng biết chuyện đấu đá trong cung là có thật, từ cách hành xử của quốc mẫu chàng cũng biết quốc mẫu có thể đứng sau toàn bộ những vụ án ấy; nhưng xét về lương tri, chàng muốn rửa oan cho các số phận bèo bọt bị chôn vùi trong cuộc chiến hoàng triều. Trán chàng nhăn lại, khổ sở.

Duy Khiêm từ nãy tới giờ vẫn im lặng, cảm thương cho Trịnh Tông, bèn lên tiếng:

- Muôn tâu hoàng thượng, quốc mẫu, thái tử, Đoan Nam vương… mọi chuyện hôm nay rốt cuộc đều do cái mạng nhỏ nhoi không đáng giữ của Lê Duy Khiêm này gây ra. Nay mạng này vẫn còn, vậy cũng không nên khuấy động phong ba, chuyện quá khứ đã qua thì cứ cho qua, hai nhà Lê Trịnh nhiều đời nay thân thiết, đến nay vẫn nên tiếp tục như thế! Phương bắc và phương nam đều có giặc nhòm ngó giang sơn, đây tuyệt đối không phải là lúc nên khiến triều đình xao động thêm nữa.

Vua Cảnh Hưng gật gù khen phải. Nét mặt quốc mẫu giãn ra, ghé mắt nhìn Duy Khiêm. Duy Khiêm tuy không có vẻ khôi ngô, sáng lạng như Duy Vỹ, nhưng lại nghiêm cẩn và thanh nhã hơn. Còn trẻ tuổi mà nói được những câu như vậy, quả thực không hề đơn giản. Quốc mẫu thầm nghĩ: “Nếu kẻ này kế vị, lại thêm có sự giúp sức của Nguyễn Gia Thiều, e rằng họ Trịnh khó mà giữ vững địa vị tối cao như hiện nay!”

Đoan Nam vương hỏi Thiều:

- Đô úy tướng quân, ngài còn muốn truy cứu nữa không?

Nguyễn Gia Thiều dâng lên một bản tấu:

- Muôn tâu hoàng thượng, quốc mẫu, Đoan Nam vương, thần cùng với hơn hai trăm đại thần trong triều xin dâng lên bản tấu, cầu xin hoàng thượng phế truất thái tử Lê Duy Cận vốn bạc đức, tôn phò hoàng tôn Lê Duy Khiêm lên ngôi thái tử.

Quốc mẫu gật gù chì chiết:

- Hay lắm Nguyễn Gia Thiều, tất thảy ngươi đều có chuẩn bị trước! Sự việc hôm nay là do một tay ngươi dàn dựng, thực khéo lắm!

Nguyễn Gia Thiều bật cười ha hả:

- Quốc mẫu đề cao thần quá rồi, thần đâu có bản lĩnh ấy. Tấm thiệp kia, thần không thể làm giả. Thái tử Duy Cận lại không theo sự sai khiến của thần, thần sao có thể dàn dựng được. Những vụ án này, thần đã theo đuổi hơn mười một năm nay, chưa lúc nào lơ là. Các quan đại thần cũng hơn chục năm nay chán ghét thái tử Duy Cận làm con rối hết cho Tĩnh Đô vương, lại đến Huy quận công. Nay vương phủ họ Trịnh đã có khởi sắc, thiết nghĩ hoàng tộc cũng nên có sắp xếp khác. Huống hồ Đoan Nam vương và hoàng tôn đồng cảnh ngộ, lại đều trẻ tuổi ngập tràn hào khí. Thế cục mới, có phải nên sớm do họ định đoạt rồi không?

Vua Cảnh Hưng e dè:

- Ngươi nói những lời này chẳng khác nào như kẻ đại nghịch bất đạo, ngươi đang ép ta đấy ư?

Nguyễn Gia Thiều quỳ xuống, giọng vẫn không suy chuyển:

- Sau cái chết oan của thái tử Duy Vỹ, từ lâu, thần đã chẳng màng sinh tử nữa rồi. Những lời của thần vốn không phải chỉ của thần, mà là ý nguyện của bá quan. Nếu hoàng thượng phán xử những lời ấy là đại nghịch bất đạo, thì hơn hai trăm người chúng thần nguyện nhận án tử từ hoàng thượng để bảo toàn lòng trung trinh của mình!

Vua Cảnh Hưng nhìn sang Duy Cận. Lúc này thái tử đã rụng rời, tay chân bủn rủn, mặt mũi thất thần. Vua buông một tiếng thời dài:

- Ban ý chỉ của ta, phế truất thái tử Duy Cận, phong hoàng tôn Duy Khiêm là thái tử, chọn ngày đẹp dọn vào đông cung để ở.

Duy Cận khuỵu chân xuống, ngã gục.

Thiều mỉm cười, nhưng vẫn chưa đứng lên. Chàng ngẩng đầu nhìn quốc mẫu thách thức:

- Cảm tạ quốc mẫu đã hợp tác, những vụ án kia có lẽ nên khép lại rồi!

Quốc mẫu bực tức đứng phắt dậy, quay ngoắt đi, nhanh chóng rời khỏi ngự thư phòng.

Thái giám đỡ vua Cảnh Hưng lui vào trong nghỉ ngơi.

Duy Cận lảo đảo bước vội, không muốn tiếp tục nín thở trong ngự thư phòng thêm nữa. Giữ được cái mạng cũng đã là rất may mắn rồi.

Nguyễn Gia Thiều vẫn quỳ, hai tay chống xuống đất. Duy Khiêm cúi người đỡ chàng:

- Tướng quân, mọi việc đã xong rồi…

Máu nhỏ xuống nền đất từng giọt đỏ thẫm. Duy Khiêm hốt hoảng:

- Tướng quân, vết thương của người…

Nguyễn Gia Thiều thều thào nói không ra hơi, nhưng vẫn mỉm cười:

- Thái tử… thái tử… ta đã mệt rồi…

Cơ thể của Thiều mềm nhũn… Hung khí không còn nữa. Chỉ còn êm ắng. Hơi thở của chàng mỏng như tơ. Giọt lệ của Duy Khiêm rơi vào vết thương, hòa với máu của tướng quân. Giọt lệ ấy âm thầm.

Duy Khiêm hét to:

- Mau gọi thái y! Mau gọi thái y!

Thiều lắc đầu:

- Thái tử, đừng cố sức… mau đỡ ta dậy, đưa ta về phủ. Thái y, vốn chỉ nghe lời Trịnh vương phủ, không ai phục vụ hoàng cung đâu… Đưa ta về phủ, Lãn Ông sẽ chữa cho ta!

Duy Khiêm cúi mình, cõng Thiều lên lưng. Chàng nuốt nước bọt cay đắng: “Lên ngôi thái tử mà làm chi, muốn cứu ân nhân của mình lại không thể được!”

- Ông ráng chịu nhé, đừng lịm đi! Ta cõng ông ra xe ngựa!

Thiều chỉ khẽ gật đầu. Hơi thở của chàng phả nhẹ vào gáy Duy Khiêm, thái tử cũng chỉ biết dựa vào đó để biết rằng tướng quân còn đang sống.