Thư tháng sáu gửi Em
Tôi đã nghĩ là sẽ trễ hẹn với em và sẽ không có lá thư này thế mà.. những trận mưa liên tục suốt hai ba hôm nay đã làm tôi không lỗi hẹn. Suốt bao nhiêu năm trên xứ người, tôi đã sống qua ở nhiều nơi, mà chưa bao giờ thấy năm nào mưa nhiều như năm nay. Thường những cơn mưa ở đây đến rất nhanh, rất cuồng nộ, nhưng rồi tan rất sớm, ít khi nào mưa dai dẳng và lê thê qua nhiều ngày. Thế nên sự thay đổi đột ngột đó làm tôi chú ý và tôi nhớ. Tôi nhớ đến những mùa mưa (không phải ngày mưa em nhé) ở nơi tôi đã sinh ra và lớn lên. Em thấy không, khi so sánh, những người đang lang thang nơi xứ người như chúng tôi đều ví hay ngỡ rằng nơi này, thứ kia, giống quê nhà (chứ không phải ngược lại). Em biết tại sao không? Vì quê nhà là điểm tựa, là khởi đầu em ạ. Em chỉ nhìn về tương lai, còn chúng tôi cứ quay đầu nhìn lại cả một chuỗi ngày sau lưng.
Lại trở về với những cơn mưa và những nỗi xúc động bâng quơ mà tôi sắp kể với em đây. Tôi nhớ đến thành phố cũ và những ngày mưa bất tận. Từ những con đường nhỏ hẹp đầy ổ gà mà chẳng bao giờ được sang sửa đến những rừng thông bát ngát, những khu chợ lầy lội, đến những con dốc cao ngập gió, và cả đến cái yên tĩnh lặng như mặt hồ giữa thành phố. Thời gian ở đó dường như nhẹ hẫng, chầm chậm trôi và người ta cũng sống một cách êm ả trong nhịp thời gian đó. Vội vã, náo nhiệt hình như không có chỗ trú ngụ. Đó, tôi gọi là quê nhà.
Từ một nơi chốn như thế sang đến nơi đây để được toàn vẹn là cả một biến chuyển, không phải riêng tôi mà cả hàng bao nhiêu người Việt ly hương khác, đã phài gọt bỏ rất nhiều góc cạnh để có thể chui lọt vào guồng máy này, để quay theo nhịp quay và để không bị gạt bỏ ra ngoài. Khi đã bị mài dũa dần theo thời gian để có thể lăn đều trong nhịp quay mà không còn nhớ rằng mình là một bộ phận trong guồng máy này, đang quay theo một nhịp nhất định, là lúc biết mình mất mát nhiều lắm đấy! Mà thật vậy em à. Ngày đầu đến xứ này thấy đèn bật suốt đêm, người làm suốt 24 tiếng mà thấy ngợp và sợ hãi. Giờ đây sau 19 năm, những thời gian trống trải là những thời giờ vô ích. Và chúng tôi lại sợ hãi những giây phút vô vị đó. Chúng tôi đang chạy đua với thời gian em ạ. Vẫn biết không thắng nổi thời gian nhưng vẫn thi đua. Em sẽ hỏi để làm gì vậy? Câu trả lời của riêng tôi là: Tôi làm chủ được chính tôi chứ tôi không bị thời gian lôi kéo đi. Khi nói thế em có thấy là tôi mất mát quá nhiều không? Em sẽ không còn nhận ra tôi nữa. Tôi chẳng còn chút nào của một thời đã qua. Em cứ tưởng tượng chiếc hamburger ngày mới đến đất Mỹ nuốt không trôi, nay lại thấy ngon. Còn em thì sao? Em chỉ thở dài và không muốn kể phải không?
Tưởng tượng phải gọt dũa lại để trở thành như những ngày mới đặt chân đến nước Mỹ, tôi có thể quả quyết nói với em rằng phải một thời gian dài như thời gian vừa qua để làm lại một cuộc biến đổi nữa. Liệu tôi có làm được như vậy không? Tôi rất hoài nghi về câu trả lời của mình em à.
Thôi hãy kể chuyện về em đi. Đọc thư em tôi không biết có nên cười không và tôi cũng ngờ rằng nụ cười này không dấu được vẻ châm biếm. Tôi không ngờ chiếc áo “made in USA” lại cho em cái cảm giác “gần tự do” đến thế. Nếu thế thì giấc mơ của em gần xịt à. Còn giấc mộng của tôi xa lắc. Có lẽ em phải đang ở trong trạng thái não nề lắm nên chỉ có cái nhãn hiệu bé xíu mà cũng gây được cả một niềm tin.
Cùng với thư em tôi nhận được thư của anh Tín ở ngoài Bắc và tấm ảnh mầu của anh chị. Hình chụp trong căn phòng ngủ chật hẹp, anh chị ngồi trên giường và cười rất tươi, tay trong tay. Thế giới riêng của hai người là đó. Tôi cứ tưởng anh chẳng còn chút hạnh phúc riêng tư nào. Thế cũng may. Tôi chỉ hơi thắc mắc sao không chụp hình ngoài trời, phong cảnh cho đẹp? Tôi không có ý chê bai thế giới riêng tư của anh chị.
Có 3 câu trả lời cho thắc mắc đó: Một là hình phải chụp lén. Hai là quê hương đã tan tác cả rồi, còn đâu cảnh đẹp, người mơ nữa. Ba là anh muốn chứng tỏ cho biết anh chỉ có hạnh phúc rất nhỏ nhoi và thu gọn trong một chu vi rất nhỏ hẹp (Biết đâu nhỏ thế mà nắm trọn??)
Bao giờ thì em có một hạnh phúc như anh Tín? Hay em chọn một hạnh phúc khác? Viết lan man cho em mà cơn mưa đã dứt từ bao giờ tôi chẳng hay. Trời mát hơn đôi chút nhờ trận mưa. Và những điều tôi viết ở trên để gửi em cất giữ hộ tôi những gì tôi đã chia sẻ với em, những gì còn sót lại của một kẻ tha hương.