ĐOẠN II - Chương 1
TỪ KHI ĐI CHƠI VƯỜN NHÀ THẦY BIỂU, tôi trở về sống với một kỷ niệm nhẹ nhàng còn thao thức bên gối chăn bừa bãi, trong những quyển sách giáo khoa khô khan như cuống rạ. Tôi mơ gì hơn một ngôi nhà nằm giữa khu vườn cây ăn trái, Nam và tôi quấn quít bên nhau và sau những giờ làm việc bồi bổ cho vườn tược, chúng tôi sẽ ngồi trên băng đá trong vườn nói chuyện ngày còn chung học, nhắc lại kỷ niệm vui buồn dưới mái trường ọp ẹp phên vách, kể cho nhau những dự định về tương lai. Hình ảnh chàng quấy nhiễu ý nghĩ tôi, từng giây phút. Tôi chơi vơi trong niềm mơ ước rạo rực, cồn cào. Chẳng mấy lúc tôi rơi vào nỗi hồi hộp lo âu vì Nam có nhiều người con gái đang vây. Tôi ngắm bóng mình trong gương, biết mình không hẳn đẹp, nên trời đã đền bù cho tôi cái tài tiểu xảo. Tôi sẽ chiếm Nam bằng cách nào? Chẳng lẽ tôi giữ chàng qua tài tiểu xảo trong phạm vi nhà trường –vài chiếc khăn thêu hoa hồng trắng có kèm theo hai chữ LN quấn lấy nhau ẻo lả như dây tơ hồng trên hàng dậu? Chẳng lẽ tôi tặng chàng mấy chiếc bánh bông lan chạy nền kem trắng và nặn mấy cành hoa bất tử để chỉ sự bền bỉ của mối tình?
Nhưng thật ra, chỉ lúc ngồi trong im vắng, tôi mới nghĩ tới Nam. Những cái hôn trên màn bạc, cảnh âu yếm của bà Lý và ông Chung, hay bà Hảo và ông Biểu thường dẫn dắt tôi tới hình ảnh của Nam. Thật sự tôi không thấy chàng có một sức thu hút tê dại, hoang dã. Nhưng tôi cần gặp Nam. Chàng có thể là kẻ đồng diễn với tôi những cảnh mà tôi ao ước, khát khao. Thế thôi! Hoặc chàng có thể đưa tôi đến cảnh khác, xa hơn. Tôi chợt tự hỏi mình có yêu Nam không đã?
Tôi vừa đặt chiếc cặp lên bàn thì Huấn đến báo cáo:
– Anh Nam đã theo người bác đi tập kết rồi, Liễu đã hay chưa?
Tôi bàng hoàng như rơi từ trên không xuống.
Huấn tiếp:
– Anh ấy cho người bà con đến cho tôi hay hôm tuần trước.
Tôi cảm thấy xót xa và niềm tuyệt vọng làm tôi nặng cả lồng ngực. Đức biết tôi đang buồn, nàng đến vỗ về pha lẫn mỉa mai.
– Thôi buồn chi, cú lẻng. Hai năm nữa, nó sẽ về mà.
Tôi cười lớn và cảm thấy mình xa lạ trong tiếng cười và nhìn vào mặt Đức:
– Ái tình như chiếc đò máy, trễ chuyến nầy, còn chuyến khác, lo gì, phải không Đức?
Đức vuốt lưng tôi, hỏi tới:
– Bao giờ mầy tìm được chuyến đò khác, nhớ báo cho tao biết kẻo tao đi lộn đò coi kỳ lắm nghen.
Tôi cười rũ, thêm:
– Dầu tao lỡ chuyến đò nào đi nữa mà thấy mầy bước xuống, tao lập tức nhảy lên bờ kẻo chết vì tay mầy.
Đức nguýt tôi:
– Đừng có hàm hồ, nói bậy sẽ mắc khẩu nghiệp đa.
Khi Đức đi rồi, tôi vội lên phòng giám thị, xin phép về nhà. Tôi chui vào bóng tối, nằm ôm gối. Đời tình cảm của tôi khởi đầu bằng một biến cố quái gở như vầy hay sao? Có phải chăng mối tình của mình như một cuốn sách bị xẻ mất đoạn kết? Tôi vụt thương tôi hết sức. Rồi đây, làm sao tôi có thể ngồi dậy để tiếp tục đi học, trở lại công việc hàng ngày. Nghĩ như vậy, tôi cắn chéo gối, nước mắt trào ra. Không đâu, tôi chưa yêu Nam lắm, chưa thật tình yêu Nam. Nhưng tôi sợ mình gặp cảnh cô đơn, số phận hẩm hiu, chỉ có nỗi thèm khát không người trám vào đầy cuộc đời.
☆
Nam ra đi đột ngột làm tôi có cảm tưởng như tâm hồn mình có một vết trầy rướm máu. Nhưng tâm hồn tôi vốn hiền lành không làm độc nên chỉ vài tuần lễ sau, tôi không còn nằm trong bóng tối, và trốn những hoạt cảnh vui nhộn của bạn bè nữa. Những cuộc bàn tán về Nam tuột dốc và chìm mất trong những giờ học tập.
Kim nhắc tôi:
– Mùa dưa gang chín tới rồi.
Tôi hớn hở rủ:
– Chiều thứ bảy nếu không bị cấm túc, tao và mầy lên rẫy chơi.
Kim hưởng ứng bằng nụ cười man mác. Cánh đồng rộng chừng một mẫu, các luống dưa gang chạy dài. Mùi dưa gang chín thơm mơ hồ. Hai bên lề đường, người ta đã bày những hàng bán dưa lộ thiên. Những trái dưa chín nứt vỏ được người ta dùng hai bẹ chuối ốp lại, cột chặt để giữ cho dưa đừng hôi gió hoặc rã. Người ta còn bán đường thẻ hoặc đường cát theo dưa. Ít ai chịu mua dưa đem về nhà, họ thường ngồi xuống luống ăn dưa chấm đường. Dưa vừa cắt khỏi cuống còn giữ được mùi thơm ngọt quyện mùi rơm và mùi đất xới. Người chủ vườn dưa bán cho thực khách bằng cách bao bụng tức là nhìn vóc dáng người mua, rồi định giá cho mỗi khẩu phần.
Ông chủ vườn trao cho thực khách một manh đệm và thu tiền trước. Kim và tôi bước vào chòi lá bên hông vườn dưa mua hai phần ăn. Ông chủ tiếp chúng tôi bằng nụ cười còn vài ba chiếc răng cấm.
– Các em cứ việc ăn cho thật no, qua bán bao bụng miễn là các em đừng bỏ túi đem về nhà thôi. Cứ ăn và rán ăn nhiều cho mát tì mát vị.
Tôi cầm chiếc đệm tìm một chỗ khô ráo trải giữa hai luống dưa, bứt lấy một trái ưng ý và bày trong miếng giấy nhật trình lót giữa miếng đệm.
Luống dưa cao nên khi chúng tôi ngồi xuống rãnh, nó dấu mất chúng tôi tới vai. Trong ruộng dưa, từng khóm hai ba người trên một mảnh đệm cách nhau chỉ vài thước. Nếu nằm xuống thì người ngồi xa vài thước không làm sao nhận thấy. Nơi đây là môi trường thích hợp cho những cặp tình nhân, từ trai tơ gái lứa đến những kẻ sồn sồn.
Mặt trời đã lùi xuống tận chưn vườn, chỉ còn vài ba tia sáng màu vàng cam yếu ớt. Kim nhìn ra lộ, hình như chờ đợi ai đó. Có lẽ nàng hẹn với Huấn và mang tôi theo để làm bức bình phong. Kim vốn nhút nhát, kín đáo. Tôi thừa biết nàng yêu Huấn và Huấn có lần đã thú thật với tôi là chàng quý Kim, và nếu chàng chọn vợ hiền thì Kim có đủ điều kiện. Kim là một mẫu người vừa dịu dàng vừa thơ mộng. Cái yếu ớt của nàng cũng là cái yếu ớt của nàng thơ. Vẻ gầy gò của nàng gợi lên những chất thơ làm tâm hồn kẻ lãng mạn đang nổi gai góc cũng trở nên trơn láng, mịn màng.
Tôi vỗ vai Kim:
– Hình như mầy có hẹn với anh Huấn?
Kim vụt đỏ mặt, ấp úng
– Anh ấy hẹn tao ra đây với mầy.
Tôi chợt cười, và tự nhiên mình biến thành bà mối. Tôi chấm miếng dưa gang vừa lột vỏ vào gói đường trắng, cho vào miệng
Huấn đột nhiên xuất hiện sau lưng chúng tôi. Chàng có vẻ sáng sủa hơn ngày thường vì mới hớt tóc. Chiếc áo sơ-mi còn hồ cứng thẳng nếp. Ít khi Huấn ăn mặc tươm tất như chiều nay. Lúc nào chàng cũng mặc chiếc áo trắng ngả màu ngà có vài lỗ mạng. Cổ áo Huấn thường sờn như gián nhấm và chiếc dây nịt lỡ lói. Hình như Huấn nghèo túng hay tại chàng không mấy chú trọng đến việc ăn mặc lắm.
Tôi khen:
– Anh Huấn hôm nay mới như tờ giấy bạc lì xì ngày Tết.
Huấn cười nhẹ:
– Chắc chị và Kim chờ tôi hơi lâu?
Tôi cười lớn:
– Nào tôi có biết anh chị hẹn nhau. Tôi chỉ được thông báo cách đây mấy phút.
Huấn bênh vực Kim:
– Tại Kim muốn dành cho chị sự ngạc nhiên.
– Chớ không phải Kim kín đáo từ việc nhỏ. Trừ khi kẹt lắm, nó mới chịu tiết lộ vào giờ chót.
Kim đỏ mặt đưa tay bấm lấy đùi tôi. Bóng tối trùm xuống vườn dưa. Vài ba đóm đèn dầu ngoài đường chỗ hàng dưa và những ánh nến thấp thoáng trong những luống dưa. Kim ngồi sát bên tôi, im lặng, bứt lá dưa vò nát trong tay và thỉnh thoảng nhìn tôi mũm mĩm. Tôi đứng dậy kiếm cách chuồn.
– Anh Huấn và Kim ngồi đây, tôi ra ngoài một chút sẽ trở lại.
Hình như cả hai không giữ tôi lại. Tôi ngồi nán lại đây khác nào ngón tay thứ sáu. Tôi đi dọc theo bờ đê, nhìn những cặp tình nhân nhấp nhô dưới rãnh thấp, tự nhiên cảm thấy mình lạc lõng giữa sự đầm ấm của họ. Câu chuyện giữa Nam và tôi trong vườn cam sầm uất mấy tháng trước vụt thoáng qua trí tôi lẹ như thoi cửi và tôi cảm thấy mình bị thời cuộc, chủ nghĩa hất hủi. Tôi đi chậm lại khi ra khỏi con đê dài bước vào đường tráng nhựa. Vài chiếc xe du lịch nằm bên vệ đường trống trơn. Chắc họ đưa nhau vào ruộng dưa – ruộng tình ái – Kim đã bảo tôi hồi kỳ dưa năm ngoái.
Trăng đã treo lơ lửng phía chưn vườn. Ánh sáng tái nhợt trải dài trên nền đường nhựa. Tôi đi lang thang vì từ ruộng dưa đến nhà không xa mấy và tôi thích đi dưới trăng để nghe tâm hồn mình thanh thản trong niềm cô độc.
Bỗng có tiếng chuông xe đạp. Tôi nép vào lề cỏ.
– Liễu đi đâu một mình vậy?
Tôi quay lại. Lập đi xe đạp, một tay cầm trái dưa gang chín.
Tôi cười:
– Đi với Kim lên mua dưa nhưng có việc phải về sớm.
– Phải biết Liễu đi một mình thì cho tôi cùng theo với.
Rồi chàng mời:
– Đi bộ à? Liễu lên đây tôi đưa cho về.
Tôi ngập ngừng:
– Có xe đạp nhưng nhường cho Kim. Vả lại, từ đây về bên đó không xa nên Liễu thích đi bộ.
– Thôi, lên đây tôi chở cho về.
Tôi chần chờ một lúc, rồi leo lên «bọt-ba-ga».
– Anh cho Liễu về đến cầu Thiềng Đức, còn anh về Văn Thánh cũng tiện đường.
– Tôi sẽ đưa Liễu về tận nhà.
Tôi hơi hốt hoảng, từ chối:
– Cám ơn anh, không dám làm phiền anh nhiều.
Lập vẫn ấn đôi chân trên bàn đạp, hơi quay lại:
– Chắc Liễu ngại người trong xóm sẽ nghĩ sai về việc Liễu đi với một người con trai chớ gì?
Tôi yên lặng cười. Tôi không sợ người ta dị nghị bằng cái nhìn bén lạnh của Đức và những câu nói đắng chát xỏ xiên của nàng.
Tôi thành thật phát biểu ý mình
– Sợ Đức nghĩ lầm hơn là sợ hàng xóm.
Lập cười to:
– Liễu nghĩ lầm. Tôi coi Đức như thằng bạn trai. Tôi chưa bao giờ tìm thấy chút nữ tính nào ở nàng.
Chàng ngừng một lúc rồi tiếp:
– Tôi sợ bọn con gái có nhiều chất đàn ông.
Tôi lặng thinh ôm lấy trái dưa gang của Lập nâng niu sợ bể, dập. Lập vừa đạp, vừa hát nhỏ nhỏ bản Thiên Thai. Giọng chàng đầm ấm như những lời ru.
Tôi chờ đợi Lập hát dứt, hỏi:
– Có khi nào anh thích làm ca sĩ không?
Lập lắc đầu mỉm cười. Tôi tấn công:
– Hoặc thành kịch sĩ?
Lập rùn vai đáp:
– Sở dĩ tôi lên sân khấu là vì để kiếm điểm bù vào điểm thể thao kém, có vậy thôi.
Tôi thêm:
– Anh hát có triển vọng lắm, anh sẽ là một ca sĩ ra gì lắm.
Lập nhếch mép:
– Tôi thích hát nghêu ngao giải buồn, chớ ba tôi thì ghét ca xướng.
Bóng chàng và tôi in trên lề cỏ dưới ánh trăng bạc như tráng men trên con đường dài thưa thớt xe cộ. Lập tiếp tục huýt sáo và tôi im lặng nhìn lên trời ngắm con trăng đầy đi theo chúng tôi bén gót.
Từ lâu, tôi không hề nghĩ tới rằng mình sẽ đi chung với Lập, nhưng chỉ đọc qua cái tên chàng, đầu óc tôi chợt sáng lên để tiếp nhận một cảm giác rạo rực khó hiểu. Song tôi nghĩ chàng là một bảo vật ngoài tầm với của mình. Lập có một vóc dáng trung bình và vẻ mặt vừa đam mê vừa gợi cảm. Lúc chàng hát, ánh mắt chàng như chìm vào một cảm xúc tê mê đắm đuối, tay chàng mở rộng ra như ôm thế giới âm thanh, và nhất là giọng chàng như làn sóng tràn từng đợt ấm cúng vào tâm hồn nữ thính giả. Cái dáng dấp nầy chỉ làm khổ đàn bà. Nghĩ vậy mà tôi dập tắt ngay cảm tình và rồi năm tháng trôi qua, tôi quên chàng.
Bây giờ đi bên chàng, tất cả những cảm giác mà tôi bắt gặp trong buổi trình diễn đầu tiên chợt hồi sinh trọn vẹn. Cùng một loạt, tất cả những gì còn sót lại trong tiềm thức tôi hoạt động xôn xao… Tôi hồi hộp quá, trái tim tôi mỏng quá, chịu không nổi cái cảm xúc hoang dã nầy.
Đến đường rẽ qua cầu, tôi bảo Lập:
– Tôi cần ghé Oanh có chút việc, vậy anh cho tôi xuống đây.
Lập thắng xe. Tôi trao chàng trái dưa gang chín.
Lập xua tay:
– Liễu mang vào cho Oanh cùng ăn với.
Tôi thối thác và đặt vào bàn tay chàng, rồi lui xuống dạ cầu.
Tôi không vào nhà Oanh mà chỉ chờ Lập đi khuất, tôi bước lên cầu. Nước sông bấy giờ chảy siết. Những con tàu màu xám nhạt nằm im lìm dưới dạ cầu. Chiếc đèn pha trên chòi canh thỉnh thoảng quét một vệt sáng trên sông và tiếng kiểng chốc chốc lại vang lên từ những điếm canh như gọi các anh thủy thủ ngủ gật. Giữa sự im lặng, tiếng rao hàng chè, cháo những chiếc xuồng rong bơi dọc theo sông văng vẳng mơ hồ. Tiếng rao trong trẻo ngân dài. Đốm lửa bập bùng từ miệng hỏa lò. Tiếng mái dầm khuấy nước buồn nản. Vào những đêm đẹp trời như đêm nay, tôi thường ghé nhà Oanh, ngồi trên chiếc cầu nhủi đợi xuồng chè đậu đi ngang.