Chương 71 Công chúa Việt quốc

Năm Dân quốc thứ 9, mùa xuân năm 1920Tần Bắc Dương và Cửu Sắc chuẩn bị hành lý xong, theo Thượng tá Ivanov, cùng Phu nhân Nam tước Wolfe là Yekaterina, và 150 lính Bạch Nga, cưỡi ngựa Cossak xuất phát Khi bọn họ rời khỏi Cáp Nhĩ Tân, chim én đã về, cây xanh đâm chồi nảy lộc. Băng sông Tùng Hoa bắt đầu tan, trôi xuôi dòng, dân bản xứ gọi là “võ khai giang”. Nước sông chảy xiết cuồn cuộn, bọt sóng dâng trào, tiếng băng nứt kêu răng rắc, băng dựng cao như tường thành. Người Bạch Nga thấy bình thường, bọn họ sinh ra lớn lên nơi biển rộng sông sâu, đã quen với việc này. Đồng bằng Sonnen ở phía tây chưa được khai khẩn, là một dải đất hoang vu của phương bắc, xung quanh toàn rừng rậm, thú hoang, hồ nước ao đầm. Ivanov phóng ngựa về phía trước, Tần Bắc Dương đeo Đường đao và cung tên phía sau, Cửu Sắc như chó săn chạy sát móng ngựa. Phu nhân Wolfe đeo khăn cho mặt, mặt áo quần đen trang trọng, kiên trì để tang chồng. Theo quy tắc cũ của quý tộc châu Âu, phụ nữ phải cưỡi ngựa một bên, không được ngồi hai bên. Cả đoàn đi ngày đêm không nghỉ, không có khách sạn nào để nghỉ chân qua các thành phố, họ phải dựng trại nấu ăn giữa trời. Ivanov là ma men, có chút tài năng lãnh đạo trong quân đội. Lính Bạch Nga Cossack dễ bảo, không ai dám mạo phạm đến phu nhân Wolfe, ai dám vi phạm sẽ bị đánh hai mươi roi, thậm chí bắn chết. Từ Cáp Nhĩ Tân, bọn họ hướng về phía tây đến núi Đại Hưng An, tuyết vẫn phủ dày trên đỉnh. Ivanov đọc bản đồ sau đó quyết định đi vòng qua cao nguyên Horqin Nội Mông và thượng lưu sông Tây Liêu. Vó ngựa băng qua thảo nguyên rộng lớn mùa xuân, đi đến bờ sông Xar Moron ở Hà Bắc. Tần Bắc Dương mang theo tâm lý thoải mái, dường như mọi phiền não trong cuộc sống đều không đáng nhắc đến. Bầy ngựa của người Mông Cổ lao nhanh qua, những chiếc lều căng đằng xa, đây là quê nhà của Tăng Cách Lâm Thấm, nhưng ở đâu có mộ cổ đây? Người Mông Cổ có tập tục “vạn mã bôn đằng” giẫm qua, hồn thuộc về ông trời vĩnh cửu, biết tìm nơi đâu chốn thảo nguyên mịt mờ? Ở đây không như đại lục, không có mồ mả, văn bia hay tượng ông trọng… Người Mông Cổ sau này tín Phật giáo, chủ yếu hỏa táng, thỉnh thoảng còn có thiên táng. Một ngày nọ, Tần Bắc Dương ngã khỏi lưng ngựa. Ngực cậu lại khó chịu, mồ hôi ròng ròng. Nhiều ngày như vậy vẫn chưa tìm được mộ cổ, tế bào ung thư đã hoạt động trở lại. Hiện tại cậu và Ivanov đều nhất trí: phải tìm được mộ cổ. “Tần, cậu sao thế?” Khi Ivanov hỏi thăm, Tần Bắc Dương thấy bầu trời chuyển sang màu cam. Chiến mã đầu tiên cất tiếng hí, nhóm người Bạch Nga nháo nhào hỗn loạn. Điềm báo bão cát như phần mộ ùn ùn kéo đến, muốn biến thảo nguyên thành địa cung, con người thành vật bồi táng. Hai năm trước, ở Bắc Kinh, máy bay bốc xếp và vận chuyển Thiên Sứ Bốn Cánh cũng rơi trong cát vàng cuồn cuộn nơi này. Không có thời gian suy nghĩ, phải kiếm địa điểm ẩn náu ngay, nếu không mọi người sẽ bị chôn vùi. Tần Bắc Dương lại lên ngựa, lướt nhìn qua một sườn núi cao rộng, thấy phía nam có gò núi nhô lên, đất bằng phẳng trên thảo nguyên rộng lớn, có thể sẽ tránh gió được? Mọi người quất ngựa giục đi, Ivanov đi sau cùng kéo dây cương ngựa của Wolfena, để cô không bị tụt lại. Bão cát đuổi sát đuôi ngựa, Cửu Sắc cứ chạy về hướng gò núi. Nếu đứng ở đường chân trời, bạn có thể thấy cơn bão cát này như con thú khổng lồ ra sức truy đuổi hơn trăm kỵ sĩ, muốn nuốt chửng bọn họ. Thực lực hai bên chênh lệch, khi băng qua gò núi, có không ít ngựa đã ngã quỵ, miệng sùi bọt mép, những con còn lại thở hồng hộc. Mọi người cuối cùng cũng tách được khỏi cơn bão, tựa như có một vách tường cao chắn giữa, chỉ cần bước nhẹ ra ngoài cũng sẽ bị nhấc bổng lên không trung. Tần Bắc Dương dựa lưng vào gò núi, cả tế bào ung thư trong lồng ngực và huyết ngọc ấm đều nóng lên. Cửu Sắc cắn ống quần cậu, bới loạn lên dưới bùn đất. Cậu nhịn đau quan sát, thấy xa xa có dãy núi liên tiếp, đó là tàn dư của dãy núi Đại Hưng An, phía trước là sông Xar Moron chảy qua, rất giống long mạch. Cậu áp tai vào gò núi – hồi nhỏ cha cậu đã dạy bí quyết dùng thính giác để nhận biết khí độ của mạch đất. Ivanov cũng nhận ra, cho người chuẩn bị thuốc nổ. Dù họ không tìm được mộ cổ thì cũng nổ được hầm trú ẩn. Tần Bắc Dương định ngăn cản, chẳng nhẽ lại để người Bạch Nga đào bới mộ cổ người Trung Quốc? Nhưng giờ không cho nổ, cậu sẽ chết vì u ác tính, trăm mấy chục người cũng sẽ bị bão cát giết hết. Địa cung mộ cổ này chính là thuốc cứu mạng của cậu. Công binh Bạch Nga nhanh chóng cài thuốc nổ, tính toán phạm vi nổ rồi mọi người lùi ra một khoảng cách an toàn, mấy thớt ngựa tốt bị gió cuốn đi. Bọn họ ấn kíp nổ, tiếng ầm ầm vang lên, đất rung núi chuyển, cát bay đá chạy, lộ ra một lối vào tối đen. Cổng mộ đạo đây rồi. Ivanov cầm đèn thợ mỏ vào trong, lờ mờ nhìn thấy những viên gạch nề. Ông ra lệnh, mọi người dắt ngựa tiến vào, trăm mấy chục người đủ để tăng cường dũng khí. Tần Bắc Dương đi vào đầu tiên – thật ra giờ cậu đang rất yếu, hai tay phải chống lên tường lối đi… Mộ cổ Trung Quốc có một thứ độc vô cùng, ấy chính là khí tức, tựa như nghìn vạn con bò cạp bò vào lỗ mũi và khí quản. Cửu Sắc trở nên sinh long hoạt hổ, hai mắt phát sáng. Tần Bắc Dương đi xuống theo lối cầu thang, cơn đau giảm dần, đâu đó luồng khí mát nhẹ thổi vào mặt, khiến người ta thấy tỉnh táo hẳn. Cậu xoa lông thú trấn mộ, nhìn nhau cười hiểu ý. Lại lần nữa may mắn còn sống. Hai bên lối đi xuất hiện tranh bích họa, người Bạch Nga rất hưng phấn. Hoa văn màu không biết thuộc niên đại nào, hình ảnh nhiều người và ngựa, tỉ lệ người – ngựa rất thật, tựa như mặt gương đồng soi vào chính đội quân thám hiểm. Trong bích họa, đoạn cuối bờm ngựa được buộc lại thả trước trán, xòe ra như chiếc quạt; những nét mực dày mỏng sắp xếp trật tự, tựa như nghe được cả tiếng ngựa hí. Người dắt ngựa cạo trọc đầu, chỉ có tóc mai, người đeo túi đựng tên, rõ ràng không phải người Hán. “Người Mông Cổ?” Ivanov lên tiếng hỏi. Năm đó, người Mông Cổ tây chinh diệt Kievan Rus’, cờ vàng người Mông Cổ thống trị nước Nga 200 năm. Đại công tước Moskva trở thành chư hầu của Đại Hãn Mông Cổ, lưu lại sâu đậm dấu ấn của gene người Mông Cổ. Ngạn ngữ phương Tây có câu “Cào rách một người Nga, anh sẽ phát hiện ra một người Tatar (1)” (2) Nhiều người Nga có ngoại hình đậm chất Mông Cổ, hốc mắt không sâu như người Tây Âu. “Không, tôi nghĩ đó là người Khiết Đan” Trong tiếng Nga, “Khiết Đan” ý chỉ Trung Quốc, nhưng Tần Bắc Dương nói “Khiết Đan” là ám chỉ về dân du mục phương Bắc ngàn năm trước, chiếm giữ mười sáu châu Yến Vân và tranh chấp đế quốc Liêu với Bắc Tống. “Vận khí tốt đang chờ chúng ta” Thượng tá lộ bản chất người Cossack, xoa tay muốn làm trận lớn. Tần Bắc Dương đề nghị, “Chúng ta đến tìm thú trấn mộ, không đến để tàn phá di vật văn hóa. Người Nga thô lỗ vũ phu xông vào địa cung sẽ tàn phá bên trong. Xin hãy để đa số người ở ngoài, chỉ cần mười người chính vào thám hiểm là đủ” Tần Bắc Dương không muốn để đại đội Bạch Nga vào, không đành lòng để mộ cổ rơi vào tay đám giặc cướp. Ivanov cũng nghe ý cậu, bảo người ngựa canh ở lối đi, tránh bão cát, cấm phá bích họa và đồ cổ, trái lệnh sẽ bị bắn chết. Wolfena lao sang cạnh Thượng tá, “Tôi ở lại thấy sợ, tôi muốn đi với mọi người” Thật ra cô không dám ở lại cạnh những người Cossack như lang như sói này. “Katya, bên trong có thể nguy hiểm lắm” “Mất chồng và con trai tôi còn chịu được, tôi còn sợ chết sao?” Ivanov đành nhận lời. Ông chọn mười lính Bạch Nga khỏe mạnh thông minh nhất, mang theo vũ khí và thuốc nổ tiếp tục đi vào bên trong. Tần Bắc Dương và Cửu Sắc phấn khích đi trước. Càng gần địa cung, tế bào ung thư càng bị ức chế nhiều. Cửa mộ đây rồi. Gạch được điêu khắc theo kết cấu mái hiên gỗ, như cung điện kiểu Hán. Hai bên cửa mộ có có những cột trụ xây từ gạch cao nổi bật, trên nối với đấu củng (3), trang trí hoa văn tiên hạc và mây ngũ sắc. Đây là một ngôi mộ Khiết Đan với tiêu chuẩn rất cao. Cửa mộ được chặn bằng gạch, xếp tầng từ dưới lên trên. Ivanov định dùng thuốc nổ tiếp thì Tần Bắc Dương kiên quyết ngăn cản. Cậu nói hình ảnh điêu khắc trên khung cửa này là bảo vật, cần được lưu truyền. Cậu dùng phương pháp của giáo sư khảo cổ Vương Gia Duy, lấy công cụ của công binh để cạy gạch, tuy hơi lâu và mệt nhưng không phá hủy văn vật. Bọn họ làm nửa tiếng mới dỡ được cả bức tường gạch xuống. Tần Bắc Dương xếp gạch theo đúng thứ tự ban đầu, gần như khôi phục nguyên trạng. Bên trong có hai cánh cửa cỗ, sơn hoa văn mẫu đơn tuyệt đẹp, có tay cầm mạ vàng. Tay phải Tần Bắc Dương rút Đường đao, tay trái đẩy tay cầm cửa… Trần nhà hình chữ nhật, trên rộng dưới hẹp như cái phễu, trước nối lối vào mộ, sau nối cửa mộ. Bốn phía có tường gạch chặn, kết dính bằng vôi vữa, cực kỳ kiên cố, trộm mộ bình thường sẽ không vào được. Thiên tỉnh, hậu thị, địa cung, tiền thất, Tần Bắc Dương đã quá quen, thiếu điều cầm sổ ghi chép làm tài liệu khảo cổ. Tiền thất hẹp dài sâu thăm thẳm, cũng có nhiều bích họa. Ivanov và Wolfena không dám thở mạnh, chỉ sợ đánh thức người đang say ngủ trong bích họa. Tần Bắc Dương đưa đèn bão soi thấy thị nữ mặc Hán phục. Quốc nội Khiết Đan không thiếu người Hán, đa phần đến từ mười sáu châu Yến Vân, vì vậy có quan Hán ở phía Nam, quan Khiết Đan ở phía Bắc, một quốc gia hai chế độ. Phía khác của bích họa là võ sĩ Khiết Đan, tay cầm khí giới đặc biệt. Tần Bắc Dương quan sát kỹ, nhận ra đó là cái vồ – còn gọi là kim qua, là loại chùy cán dài, chuôi gỗ có hình củ tỏi hoặc lúa gắn trên tay cầm sắt, phải là đại lực sĩ mới có thể sử dụng. Nó có lực đập rất lớn, người tập võ trong dân gian hay nói là “không thể địch lại chùy, côn”. Võ sĩ trong bích họa đứng thành hai hàng, mặc cẩm bào, vấn khăn trên đầu, cài trâm Tứ Hoa, cầm vồ, đều là đồ nghi trượng, có lẽ sẽ có cả hiện vật bằng xương. Ở khoán đỉnh của tiền thất là thuyền bồng thức, trần nhà vẽ trăng sao và thần điểu Tam Túc Ô. Mặt đất đầy những vật phẩm chôn theo nhưng chỉ là đồ sinh hoạt hàng ngày: hũ cổ dài sứ men xanh, chân gà tráng men xanh lá, bát hoa miệng loe sứ men xanh, đĩa hoa cúc rối vân sứ menh xanh, thậm chí là bàn cờ vây… Cửu Sắc đứng trong góc mộ, phát hiện ra một món đồ quan trọng: mộ chí. Mấy hàng chữ triện trên đó ghi: “Minh tịnh tự (4) mộ chí (5) họ Gia Luật của công chúa Việt quốc của Đại Khiết Đan” Lại là ngôi mộ của một công chúa – năm nay, Tần Bắc Dương và các công chúa thật có duyên. Công chúa họ Gia Luật, là con gái Hoàng đế Cảnh Tông, mẹ là Tiêu thị, được tấn phong làm công chúa Việt quốc. Công chúa bé mà thông biện, lớn thì nhu nhàn, đạo đức như ngọc sáng, tĩnh hàm ôn nhuận, lan nghi xuất sắc, di chuyển lay động lòng người, tính nết trời sinh, không phải do từ mẫu giáo huấn. Tần Bắc Dương đọc tiếp mấy câu cuối cùng, “Cỏ cây tiêu điều, sương khói bàng bạc. Ô hô! Từ xưa người nào cũng phải chết, nhưng công chúa Việt quốc quá yểu rồi” Đây là mộ hợp táng của công chúa và phò mã. Ivanov và Wolfena đều lại gần nhìn nhưng chỉ Tần Bắc Dương đọc hiểu được chữ Hán. Cũng không trách được những người Bạch Nga này – phiên dịch Trung Quốc bình thường đọc cũng không hiểu được, người giỏi tiếng Nga, còn tinh thông Hán ngữ cổ đại và lịch sử Trung Quốc thì chỉ có Tần Bắc Dương đây. “Công chúa Việt quốc của Khiết Đan?” Tần Bắc Dương lẩm bẩm, công chúa Việt quốc với “Ngô Việt Xuân Thu” của Thiệu Hưng – Tô Châu, Việt vương Câu Tiễn không có mối quan hệ nào, chỉ là một phong hào, nhưng cậu đã nghe ở đâu nhỉ? Ngọn lửa trong phổi đã tắt, ngọn lửa trong đầu lại nhen nhóm… Mấy tháng trước, ở khe núi Hưng An Lĩnh ngoài Siberia, nếu không nhờ ăn thịt voi ma mút vạn năm thì Tần Bắc Dương đã chết đói biến thành cương thi từ lâu. Cậu sẽ không quên xác chết người Khiết Đan kia – Hàn Hành Đức, nhà thám hiểm Bắc Cực theo lệnh của Hoàng đế nước Liêu, bị kẹt tại khe núi, khi sắp chết để lại dòng chữ kể lại câu chuyện tình yêu của mình và “công chúa Việt quốc”. Tần Bắc Dương sờ miếng ngọc bội nhỏ để trong túi quần, khắc hình Giao Cảnh Uyên Ương. 900 năm trước, công chúa đưa cho thị vệ người Hán Hàn Hành Đức vật đính ước. Cậu mang miếng ngọc bội ra khỏi khe núi, quyết định hoàn thành sứ mệnh hộ Hàn Hành Đức, mang đến mộ cổ Khiết Đan để trả. Liệu đây có phải sự an bài của vận mệnh? Là Hàn Hành Đức linh thiêng phù hộ? Vượt qua trăm núi nghìn sông nơi chốn u minh, chỉ dẫn cho mình đến ngôi mộ lớn này, quay lại âm trạch của Việt quốc công chúa. “Tần, cậu sao thế?” Wolfena nhận ra ánh mắt cậu khác lạ. Phụ nữ quả là động vật nhạy cảm. Tần Bắc Dương lúng túng nói không có gì, chỉ nói chủ nhân ngôi mộ này là một công chúa người Khiết Đan, chồng người này đã qua đời trước đó. “Nói như vậy thì cô ấy cũng giống tôi, cũng là một quả phụ trẻ tuổi” “Cô ấy không may mắn như cô, chưa sinh con, 18 tuổi đã chết rồi” “Đó lại là may mắn đấy, không phải chịu nỗi đau mất con,” Wolfena đau buồn che miệng, “Xin lỗi” Tần Bắc Dương phát hiện ra nhĩ thất ở hai bên tiền thất. Ý nghĩa như tên, tựa như tai người ở hai bên đầu, đối xứng trái phải. Có thể nói là não chúng ta tương đương với mộ thất an nghỉ của chủ mộ trong địa cung. Trong nhĩ thất phía đông, mặt đất đầy của cải chôn theo. Tất cả đều là đồ sứ thượng đẳng của Bắc Tống. Người Bạch Nga không ưng thế này, có lẽ cảm thấy đống xoong chảo chum vại dễ vỡ khó vận chuyển, không đáng một đồng với họ. Nhĩ thất phía tây có hai yên ngựa vàng bạc. Khiết Đan là dân tộc sống trên lưng ngựa. Ivanov sáng bừng hai mắt, cứ làm bằng vàng bạc là ông ta thích rồi. Kết cấu của địa cung đã rõ ràng – mộ đạo, thiên tỉnh, tiền thất, nhĩ thất phía đông, nhĩ thất phía tây, hậu thất. Quan trọng nhất là hậu thất, nơi mộ của chủ nhân địa cung. Cửa mộ thất có kết cấu tương tự với tiền thất, mọi người lại lấy xẻng công binh gỡ từng cục gạch xuống. Giờ Tần Bắc Dương càng cẩn thận hơn, bên trong rất có thể có thú trấn mộ. Cậu đưa Đường đao chặn trước ngực, Cửu Sắc căng thẳng đứng bên chân, từ từ đẩy cửa mộ ra… Mọi người bước vào hậu thất địa cung, ánh đèn rọi sáng lên bức tường cong ốp gỗ, tựa như hàng trăm mảnh gỗ đỏ ốp lại xếp san sát, kéo từ sàn nhà lên trần nhà. Không, không phải trần nhà mà là một mái vòm, hình dạng như lều của người Khiết Đan. Wolfena hét chói tai. Cô mải nhìn mái vòm, chân giẫm phải một thứ gì đó. Thượng tá soi đèn thợ mỏ xuống lòng đất, những ánh sáng rực rỡ rọi lại, thì ra toàn ly và bình thủy tinh. Tần Bắc Dương kiểm tra thì thấy thủy tinh có khắc chữ, tất cả đều đến từ Ba Tư và Ả rập. “Khiết Đan” thời Trung cổ đã trở thành đại biểu của Trung Quốc trên lục địa Á Âu. Sau những món đồ thủy tinh này là huyệt chôn của chủ mộ. Không có quan tài. Chỉ có một chiếc giường lớn. Giường. Thật ra phải nói là có một lớp màn che phủ giường, giống màn lớn của người Hán, nằm chính giữa hậu thất. Tần Bắc Dương thấy hai bóng người nằm trong tầng tầng sa mỏng bao phủ, cùng nằm ngủ trong chăn dày, dường như còn nghe được tiếng ngáy khe khẽ… ______________ Chú thích: (1) Người Tatar: người Thát Đát (2) Đây là ngạn ngữ Pháp. Câu tiếng Anh: Scratch a Russian and you will find a Tatar. Câu tiếng Pháp: Grattez le Russe et vous trouverez le Tartare. (3) Đấu củng: một loại kết cấu đặc biệt của kiến trúc Trung Hoa, gồm những thanh ngang từ trụ cột chìa ra gọi là củng và những trụ kê hình vuông chèn giữa các củng gọi là đấu. (4) Minh tịnh tự: “Minh” là “chữ khắc vào đồ vật”, “tịnh” là “ghép lại”, “tự” là “lời đề”, “lời nói đầu”. (5) Mộ chí: mồ mả