Chương 92-2 Thành cổ Lâu Lan (2)

Cửu Sắc hẳn rất hốt hoảng, sừng hươu mọc dài liên tục, tràn ra như hoa mùa xuân. Bốn phía vang lên tiếng hồ cầm, hồ không hầu, tỳ bà, ngũ huyền, hốt lôi, hỏa bất tư… Vô số âm thanh nhạc cụ cổ điển của Tây Vực, nghe như những tiếng bài hát bản địa mà Tần Bắc Dương từng nghe ở Kashgar (Khách Thập Cát Nhĩ) hoặc Yarkent Khanate (Diệp Nhĩ Khương) – vừa náo nhiệt, vừa thần bí, lâu đờiSau đó là tiếng người huyên náo tựa như trong một khu chợ khổng lồ, còn có tiếng kêu của ngựa và lạc đà, thỉnh thoảng có tiếng người xem vỗ tay, tiếng hát dân ca của các cô gái dân tộc thiểu số. Katya hốt hoảng nhìn bốn phía tối đen như mực, không thấy được bất cứ thứ gì. Hình dung như họ đang ở trong rạp phim bị bỏ hoang vậy. Bộ phim bắt đầu. Hai bên lối đi xuất hiện hai màn ảnh. Không biết máy chiếu ở đâu mà xuất hiện chùm sáng. Bọn họ chứng kiến một thành thị còn sống rõ rành rành ở Tây Vực hai nghìn năm trước, Lâu Lan trên con đường tơ lụa. Không chỉ có người Lâu Lan huyết thống Tocharian, còn có người Hán mũ cao áo rộng, người Khương đến từ núi Kỳ Liên và cao nguyên Thanh Tạng, người Hung Nô trên đại thảo nguyên, người Sogdiana theo tín ngưỡng Bái Hỏa giáo(1) (2), người Đại Nguyệt Thị truyền lại văn minh Đà La(3), các sư sãi Phật giáo Thiên Trúc da xanh đen, thậm chí cả tù bình của đế quốc nô lệ La Mã… Tần Bắc Dương ngơ ngác đứng trước con phố Lâu Lan hai nghìn năm trước, nhìn bốn phía rộn rã nhưng không ai chú ý đến mình? Thậm chí có người xuyên qua người anh mà anh không bị thương? Họ là hồn ma ư? Không, giờ này khắc này, ở nước Lâu Lan hai nghìn năm trước, mình mới là hồn ma. Katya, Cửu Sắc, U Thần, ngựa Nga cũng thế. Nhìn thấy đám người này nhưng không thể chạm vào. Một đội kỵ sĩ mặc quan phục triều Hán chạy như bay đến, lao thẳng vào lồng ngực Tần Bắc Dương. Người Hán cầm đầu phong trần mệt mỏi, dường như là thư sinh nhưng hông đeo hoàn thủ đao. Thị vệ đã vượt sa mạc đến, đứng sau hét to, “Đặc phái viên Đại Hán, họ Tư Mã, Ban Siêu, bái yết Thiện Thiện Vương!” Ban Siêu? Đây là một cái tên lưu danh sử sách, sao Tần Bắc Dương có thể không biết? “Thiện Thiện Vương” chính là vua Lâu Lan. Tây Hán gọi là Lâu Lan, Đông Hán đổi thành Thiện Thiện. Đêm nay, trong thành Lâu Lan, một chuyện lớn sắp xảy ra, cũng là khởi đầu cho sự nghiệp vĩ đại của Ban Siêu. Ban Siêu có cha là Ban Bưu, một nhà sử học từng viết “Sử Ký”. Anh cả là Ban Cố, thừa kế nghiệp cha, phụng chiếu viết nên “Hán Thư”. Muội muội Ban Chiêu, sau khi Ban Cố chết thì phụng chiếu vào cung, tiếp tục sửa “Hán Thư” cho đến khi hoàn thành. Ban Siêu sinh trong nhà thư hương lại nói thế này, “Đại trượng phu không có tham vọng tài năng, còn có thể cống hiến được gì. Trương Khiên lập công ở nước ngoài, lấy phong ấn Hầu, sao ta có thể chỉ làm việc bút nghiên?” Giấc mộng của Ban Siêu là con đường tơ lụa. Ông theo quân xuất chinh Tây Vực, dẫn 36 người chiếm Lâu Lan. Ông phát hiện ra đặc phái viên của dân tộc Hung Nô, khả năng phản bội triều Hán của Thiện Thiện Vương. Vì thế Ban Siêu triệu tập 36 dũng sĩ, uống rượu hát vang, ban đêm đánh úp doanh đại của dân Hung Nô, chém đặc phái viên, hiến thủ cấp cho Thiện Thiện Vương để họ lần nữa quy phục triều Hán. Từ đó về sau, Ban Siêu tung hoành vạn dặm chốn Tây Vực, trú đóng ở thành Bàn Thác nước Sơ Lặc, một mình ở ngoài Ngọc Môn quan. Ông được triều đình bổ nhiệm đô hộ Tây Vực, thụ phong Định Viễn Hầu, nuôi ăn nghìn hộ, được người đời sau gọi là “Ban Định Viễn”. Ông khiến tất cả các quốc gia ở Tây Bực quy phục Đông Hán, thực hiện giấc mơ xếp bút nghiên theo việc binh đao, lập công lớn. Ban Siêu cũng là một nhà thám hiểm: ông phái Cam Anh đi sứ Đại Tần. Đại Tần này không phải Đại Tần trong lịch sử Trung Quốc, mà là đế quốc La Mã hưng thịnh một thời, người đứng đầu là Hoàng đế Trajan. Cam Anh xuyên qua đế quốc Parthia, đến vịnh Persia bị cản lại mà vẫn có thể đi đến Mesopotamia. Đây là con đường xa nhất mà người thời Đường từng đến được, uy danh Đại Hán đã vang xa khắp đại lục Âu – Á. Ban Siêu ở Tây Vực, đến già nhớ nhà, muội muội Ban Chiêu cũng dâng thư thỉnh cầu xin Hoàng đế cho đại ca quay về. Ban Siêu ở Tây Vực ba mươi mốt năm, khi quay về Kinh thành Lạc Dương lại bị người ở cố hương coi như người Hồ. Có người nói, bão cát đại mạc đã làm thay đổi làn da và ánh mắt ông. Đây là chuyện xưa của người nước khác, chẳng lẽ rồi cũng thành chuyện xưa của Tần Bắc Dương sao? __________ Chú thích: (1) Sogdiana hoặc Sogdia (Túc Đặc) là nền văn minh cổ xưa của người Iran và là một tỉnh của Đế chế Achaemenes Ba Tư, thứ mười tám trong danh sách trên văn bia Behistun của Darius Đại Đế. Sogdiana, vào những thời điểm khác nhau, bao gồm vùng lãnh thổ quanh Samarkand, Bukhara, Khujand và Kesh hiện nay của Uzbekistan. Cư dân của Sogdiana là người Sogdia, một dân tộc miền đông Iran và là một trong những tổ tiên của người Tajik, Pashtun và Yagnob hiện đại. (2) Bái Hỏa giáo: Hỏa giáo hay Bái Hỏa giáo (cũng còn được gọi là Hiên giáo, Hỏa hiên giáo, Đạo Zoroast, Đạo Mazda hay Mazde, Hỏa yêu giáo) là tôn giáo do nhà tiên tri Zoroaster (Zarathushtra) sáng lập vào khoảng cuối thế kỷ 7 TCN tại miền Đông Đế quốc Ba Tư cổ đại. Đây là một trong những tôn giáo lâu đời nhất của nhân loại. Tôn giáo này phát triển mạnh ở Ba Tư từ thế kỷ 7 TCN, sau đó, phát triển sang nhiều nước khác ở Trung Đông, Ấn Độ và Trung Hoa. (3) Người Đại Nguyệt Thị xuất thân từ gia tộc họ Nguyệt thế kỷ 1 SCN, tồn tại như một quốc gia cổ đại. Nguồn gốc của Đại Nguyệt Thị là một bộ lạc ở phía Đông Tân Cương thời kỳ Cam Túc. Bọn họ thống trị lưu vực sông Ili ngày nay trong thời kỳ Tây Hán, sau đó xuôi Nam đến Afganishtan.