II
Xoay hiện về khu nhà cùng với một xe tải chở đầy gỗ. Người lái xe cao lêu đêu, sau khi cho xe lùi sát vào chái nhà kho, nhảy ra khỏi ca-bin, nói với anh:
- Bốc phần gỗ của ông xong cho mình về nhà ngay. Xoay ạ.
- Không, ông phải ở lại đây, mai đi.
- Ông tha cho tôi, nhớ mẹ cháu lắm.
Mọi người trong khu nhà thấy Xoay về đều đổ xô ra chúc mừng. Không ai ngờ chuyến đi của Xoay lại thành công đến thế. Bà Điếc tong tả đặt bếp nấu nước. Luân, Hà, Ron và anh Khoái cùng xúm vào khuân giúp Xoay những bao tải gạo, cám và chuyển gỗ xuống xe. Riêng bà Mão thì đứng trước hiên nhà Xoay, múa chèo, hát chèo, mừng cậu Xoay chuyến này thắng lợi. Xoay có hơi bị hẫng khi bước vào nhà, bà Điếc thông báo: "Quỷ sứ, đưa con bé lên trên ý rồi, mai chú lên mà đón về". Xoay hiểu chuyện gì đã xảy ra. Anh cố trấn tĩnh khi thấy nhà cửa bừa bộn ẩm thấp, có cái gì đấy trống vắng. ấy vậy mà trên đường về, hơn ngàn ki lô mét gian khổ, lúc nào anh cũng hình dung thấy ánh mắt vợ biểu hiện niềm vui kín đáo theo lối của cô đối với anh, khi anh nhảy xuống xe. Và anh, trước hết anh sẽ nhào tới bế con vào lòng, hôn hít con cho đã nhớ. Lúc nào đôi môi chim chím của con bé cũng gợi lên trong lòng Xoay nỗi nhớ đến cồn cào. Tiếng khóc của con và mùi sữa mẹ nhiều đêm mơ thấy, khiến anh ngơ ngẩn. Xoay cố giấu xúc động, cầm bao thuốc quay ra, mời mọi người. Phần gỗ của Xoay nhanh chóng được xếp vào đầu chái nhà kho. Người lái xe kiên quyết đòi về, Xoay giữ thế nào cũng không được.
- Ông cho tôi về, trước khi vô tôi sẽ tới ông nhậu.
Và thế là anh ta nhảy lên ca-bin, nổ máy.
***
Cuộc sống luôn luôn diễn ra ngoài ý muốn của mỗi người. Xoay không thiết gì thu xếp lại nhà cửa, vội vã lấy xe đạp phóng lên nhà bố vợ. Anh đã mua được cho cụ một lạng cao trăn, hy vọng bố sẽ vui lòng nhận. Anh tạt vào một quầy hàng mua thêm cân xoài. Đã chớm vào hè, trời ui ui nắng rất khó chịu. Xoay vừa dắt xe vào ngõ thì gặp Mây. Tiếng reo nhỏ của em vợ khiến anh nhẹ hẳn người.
- A! Anh Xoay đã về!
Xoay dựa xe trước cửa, bước vào nhà. Sương vẫn nằm nghiêng trên giường đùa với con. Ông bố rên lên khi nghe tiếng con rể và con gái nói chuyện ngoài cửa. Xoay tới bên giường, nắm bàn tay khô gầy của bố. Giọng ông nghẹn lại:
- Anh đã về đấy à? Sao lâu thế?
- Dạ, xe chở hàng nặng, lại hỏng hóc dọc đường luôn bố ạ.
- Thôi, ra với con đi...
Xoay thầm cảm ơn bố. Sương đã bế con trên tay. Anh bước tới, nói:
- Sương, anh bế con.
Sương lặng lẽ trao con cho anh, rồi ra khỏi nhà. Nhìn nét mặt nặng nề của Sương, anh muốn phì cười. Giờ đây mọi tình cảm của Xoay đã dồn hết vào con. Những mệt nhọc và cảm giác lo buồn canh cánh bấy nay tan biến trong phút chốc. Anh áp má vào má con, so vai, nghiêng người tận hưởng mùi thơm từ con tỏa lan khắp cơ thể. Anh bế con tới ngồi bên giường bố. Bố anh đặt tay lên người con bé.
- Dạo này bố có đỡ hơn không?
- Chả đỡ gì cả. - Ông già rên rẩm. Tiền mất tật mang. Chán lắm con ạ.
- Bố cứ yên tâm...
- Thôi, anh bế con bé ra ngoài cho thoáng.
Xoay lững thững bế con ra phòng ngoài nhoong nhoong với con, chợt thấy chậu bát chậu áo quần, tã lót ngâm kề nhau, không khí trong nhà thoang thoảng mùi khai, bất giác anh cúi nhìn xuống gầm giường mẹ con Sương vừa nằm. Anh sẽ rùng mình thấy một vũng nước tiểu đọng loang lổ. Sao Sương đề như thế này mà ngủ được nhỉ? Câu hỏi ấy vừa lóe lên, Xoay lại xóa đi ngay. Những nhận xét của Luân hồi nào về Sương đã khiến anh khó chịu... Ôi cái thời yêu nhau... Cái thời yêu nhau! Giờ đây tình yêu đang chuyển dần sang những gì cụ thể và thiết thực hơn nhiều. Xoay nghĩ. Phương ơi, con ngủ rồi ư? Mai ngày con lớn, việc đầu tiên bố dạy con, không phải cái gì cao xa đâu. Con hãy nhớ rằng, đối với một cô gái, không nên tềnh toàng, không nên một tí nào con ạ...
Sương bước vào nhà, vẫn giữ nguyên nét mặt nặng nề, không nói không rằng, cô vào với bố. Một lúc sau, Xoay hỏi Sương:
- Mẹ Phương, dì Mây đâu rồi nhỉ?
Sương không nhìn lên, nói:
- Không biết!
Ông bố nói với Xoay:
- Em nó đi làm thêm bên nhà chú Ngọ đấy, con ạ.
- Làm thêm gì hả bố?
- Nghe nó nói làm guốc.
à ra thế, Xoay nghĩ. Lâu nay, chưa bao giờ Xoay thấy Mây được thảnh thơi. Lúc nào cũng có việc làm thêm. Về nhà, ngơi tay là đan len, cắt khâu áo quần cho người này người nọ. Vậy mà Sương, ngay cả áo quần của Xoay sứt gấu, tuột chỉ cũng chả bao giờ thấy cô để ý tới. Có lần Xoay ngồi khâu lại đường viền cổ áo lót bị sổ, Sương thản nhiên ngồi đọc sách... Xoay đặt con xuống giường, cố xua những ý nghĩ ấy khỏi đầu. Thôi, mình phải về tắm giặt, thu dọn nhà cửa, rồi còn phải tính toán chuyện "đẩy" mấy bao cám để có tiền tiêu trước mắt...
Xoay đứng lên, tới bên giường bố:
- Con phải về cái đã, bố ạ.
Ông già xoay người, nói:
- ừ con về. Có cho con bé về luôn không?
Xoay nhìn Sương:
- Kìa Sương, bố đang hỏi.
- Anh về đi. Tôi không về đâu - Sương nói.
Xoay đặt gói quà cho bố lên nóc tủ rồi xin phép ông lần nữa. Anh lại bên con, hôn liền mấy cái rồi dắt xe ra đường, lủi thủi đạp về nhà.
Trời vừa nhập nhoạng tối.
Bà Điếc đã nấu sẵn cơm canh chờ Xoay. Không thấy Sương về, bà già có vẻ buồn bực, nhưng vì giữ ý bà cũng không hỏi gì nhiều. Xoay sang nhờ Vân ra phố gọi người bán mấy bao cám rồi loay hoay dọn dẹp nhà cửa. Bao nhiêu dự định, bao nhiêu ý nghĩ lạc quan giờ đây bị tan biến, chỉ còn lại cảm giác buồn bực. Ngày mai Xoay sẽ chính thức lên đón con về. Ngày mai nếu Sương vẫn giữ thái độ lạnh lùng thì anh cũng sẽ không nói gì thêm. Anh có lỗi gì trong việc này? Và nếu như anh có lỗi thì Sương có nên xử sự với anh như vậy không? Thôi được, cũng phải để xem Sương muốn gì ở anh?...
Xoay ăn qua loa mấy lưng cơm rồi sang nhà Luân uống trà. Luân đang ngồi đọc báo còn Vân và thằng cu con đang lúi húi làm gì dưới bếp. ở với nhau bao nhiêu năm nay, mà mãi giờ Xoay mới nhận ra, nhà Luân gọn ghẽ, sạch sẽ, tinh tươm quá. Lúc nào cũng thấy Vân có một việc gì đó để làm. Quả tình chưa bao giờ anh bắt gặp Vân nằm không hoặc ngồi đọc sách. Lúc nào cũng thấy cô loay hoay khi thì dưới bếp, lúc ngoài bể nước Nghe tiếng Xoay và Luân nói chuyện, thế là Vân lặng lẽ lên, chào Xoay rồi rón rén lấy bình nước, hỏi Luân: "Em pha trà nhé". Đã bao giờ Sương có động tác ấy với mình chưa nhỉ? Chưa! Đó là lỗi tại Sương. Lúc này, lẽ ra là lúc Sương đang tất tưởi một cách vui vẻ pha trà, pha cà phê cho mình và Luân uống, chứ sao lại là Vân? Vừa rồi dọn nhà, dưới gầm giường, cũng lại một vũng nước tiểu của con còn đọng mùi khai nằng nặc khiến Xoay run người. Những mớ tã chưa giặt, nhét trong khe tủ, mốc lên. Hòm áo quần lộn tùng phèo, không còn nhận ra cái nào của Sương, cái nào của Xoay. Mọi trật tự trong nhà đảo lộn. Chạn bát bị nghiêng, mấy cái bát vỡ, chai vỡ dưới gầm chạn cùng những mảnh giẻ lau hôi xì. Bể nước khô kiệt. Một đống đất chuột bới nơi góc bếp. Bàn ăn mốc meo. Bà Điếc thấy Xoay thắp đèn hùi hụi dọn dẹp, cũng tong tả cầm chổi với cái vẻ ân hận...
- Sương chưa về à? -Luân hỏi.
- Chưa.
- Thôi, mai mày lên đón mẹ con Sương về đi. Tình hình nhà cửa có nhiều chuyện căng lắm đấy.
- Chuyện gì?
- Trên đã chính thức có công văn yêu cầu tất cả các hộ gia đình dời xuống khu Trại Cá, cách đây gần hai chục cây số.
- Có thật không?
- Sao lại không thật:
- Mày đã nhìn thấy công văn chưa, hay lại bị bọn bên Xưởng nó hù?
- Cả bọn Xưởng cũng bị chuyển.
- Thế có nghĩa là thế nào?
- Chả có nghĩa là thế nào cả!
- Mày ăn nói buồn cười nhỉ - Xoay bất đầu cáu.
- Chỗ này nghe đâu để xây mấy dãy nhà cho các đại tá cấp Cục trở lên.
- Cục cứt! - Bỗng Xoay nổi khùng đứng dậy - Chỉ có họ mới là người, còn chúng ta là súc vật à? Không có đi đâu hết!
- Mày nghe cái gì cũng phải nghe cho hết rồi hãy "gào thét" chứ.
- Tao nói là tao không chuyển đi đâu hết - Xoay vẫn nói oang oang - Nếu họ xây nhà, tao đồng ý, nhưng xây xong trước hết phải có đủ suất cho anh em đang ở đây, ngoài ra phân cho ai tùy thích. Hơn hai chục tuổi quân, hơn chục tuổi Đảng, bốn chục tuổi đến nơi rồi, không phải đùa!
Có tiếng dép lê lẹp xẹp ngoài cửa. Tiếng dép của Hà. Bàn tay to tướng vò đầu sồn sột, mặt nhăn nhó, Hà không nói không rằng, ngồi xuống ghế, lấy điếu cày không có nước cứ thế mồi thêm châm lửa rít. Điếu kêu xòe xòe, khó nhọc quá. Cùng lúc đó vợ Luân bê lên một đĩa chuối khô - quà Tây Nguyên của Xoay và hai phin cà phê đang nhỏ giọt. Không khí căn phòng bỗng dịu hẳn lại.
- Theo tao, nhất thiết phải làm ngay một cái đơn kiến nghị - Hà nói - Một là chúng tôi không thể đi Trại Cá được. Không ai bảo đảm cho chúng tôi hoàn thành nhiệm vụ, một khi chúng tôi phải ở xa cơ quan hai chục cây số. Hai là, việc học hành của con chúng tôi ai bảo đảm giữ được bình thường? Ba là, các bà vợ chúng tôi đều rất yếu, không đủ sức mỗi ngày đi ba bốn chục cây số để đến cơ quan làm việc. Tóm lại là chúng tôi không đi đâu hết! Trên xây nhà, chúng tôi che lều ở tạm, bao giờ xong thì chúng tôi ở. Tất cả mười mấy gia đình cùng ký tên, thời buổi bây giờ không phải cấp trên muốn làm gì cũng được! Liệu chúng ta có thể đưa sự việc này lên báo chí được không?
Xoay đặt ly cà phê vào tay Hà, nói:
- Đúng! Chúng tôi chỉ cần các anh coi chúng tôi ngang với các cán bộ khác. Không ưu tiên, không đòi hỏi đặc ân. Nhưng chúng tôi cũng không cho phép các anh coi chúng tôi không bằng con các anh. Cái thói ở đâu, cứ một ông nào có nhu cầu cho con đi học nước ngoài, phải phong quân hàm gấp, thế là một chính sách mới ra đời? Mà chính sách lại đúng như "cái áo" của ông mãnh con ấy đang mặc! Thưa quý vị, chúng tôi không phải con lừa, quý vị muốn dắt đi đâu cũng được. Chính sách của các quý vị chúng tôi hiểu. Các quý vị còn tuỳ hứng, còn "nghệ sĩ" hơn chúng tôi nhiều. Chỉ cần một trong các quý vị có nhu cầu nhà ở khu này, thế là có công văn chỉ thị hốt luôn cả chúng tôi đi nơi khác, để các quý vị rộng đường chia chác, rộng đường xoay xở à? Rồi lại có thêm một lũ cá mương ăn theo! Chẳng ở đâu như ở ta. Nhà ở của nhân dân, cán bộ thì chen chúc, còn chỗ làm việc, hội trường, nhà kho mốc meo lên. Nói thật với chúng mày, thằng nào ngoan ngoãn thì cứ đi. Tao kiên quyết bám trụ!
- Mày ăn nói văng mạng thế, có ngày mang vạ vào thân- Luân nói.
- Văng mạng là thế nào? Mà tao nói thật với mày, cái thời động tý là chụp mũ "Nâng lên quan điểm" đã qua lâu rồi.
Bỗng ba người đàn ông cùng ngồi lặng nhấm nháp cà phê. Có tiếng anh Khoái gọi anh Ron:
- Ông Ron! Ông Ron! Vào đây! Chuyện nước sôi lửa bỏng thế mà ông cứ lảng đi đâu đấy? Vào đây họp!
- Tôi cần đếch gì phải họp với các ông?
- Sao lại cần đếch gì? Ông chưa biết tin mới nhất, cả cái Xưởng các ông cũng phải chuyển lên Trại Cá à?
- Có nhưng đây chả cần.
- Sao ông ăn nói vô trách nhiệm thế?
- Có quyết định về hưu rồi, cần chó gì.
- Ông nói thật hay nói kháy anh em đấy! Chả lẽ nhanh
thế à?
- Sao lại nói kháy? Nói kháy ông làm gì?
- Thôi vào đây đã.
- Vào thì vào.
Luân dẹp ghế, trải chiếu dưới nền nhà. Anh Khoái anh Ron vào. Một lúc sau vài người nữa tới. Cuộc họp không có ai chủ trì, nhưng lại tiến hành nghiêm chỉnh. Cuối cùng người ta cử Luân chấp bút viết đơn, rồi mọi người cùng ký. Ngay sáng mai lá đơn phải được đưa đến chín nơi có liên quan tới việc nhà của mười sáu hộ gia đình, ba hộ độc thân (kể cả bà Mão, anh Ron, anh Khoái, mặc dù anh Ron đúng là mới có quyết định nghỉ việc, chờ giải quyết chế độ). Giờ đây anh Ron đã đứng hẳn về phía các hộ gia đình. Và theo anh Khoái, dù thế nào Ron cũng nên chiếm giữ một phòng, sau này còn có chỗ mà đi lại thăm nom mộ con. Với lại chả lẽ về hưu hai tay trắng à? Không thể thế được. Cả buổi tối người ta chỉ thấy anh Ron gật gù, chờ ý kiến của anh Khoái. Mới mấy ngày nay, anh Ron trở nên dịu tính hẳn. Không còn đi lang thang, cũng không còn chửi đổng mà lại hay qua lại nhà anh Khoái. Sự thân thiết giữa hai người khiến nhiều người không hiểu được. Thế mới biết cuộc đời biến chuyển mỗi ngày mỗi khác không có cái gì nằm yên một chỗ. Đó là lời lẽ của anh Ron. Cái lời lẽ không phải anh nghĩ ra, mà là nói lại những điều anh Khoái tâm sự với anh đấy.
***
Xoay được anh Khoái mời hai ly rượu thuốc, "trước khi lên giường". Rượu thuốc cộng với sự mệt mỏi suốt chặng đường dài, thành thử vừa ngả lưng là Xoay đã chìm trong trạng thái mê mệt. Anh mê thấy mình bế con. Hai bố con ngồi trên ca bin một chiếc xe bay, chở đầy gỗ. Con bé cười tít mắt khi chiếc xe lượn những vòng rất hẹp, nghiêng xuống những sườn núi. Xoay ghì con vào lòng, hôn tới tấp lên hai bầu má non nớt, thơm mùi sữa của con. Chợt chiếc xe nghiêng dần, nghiêng đần rồi đổ tung những súc gỗ xuống mặt đường. Xoay ôm con ngồi trên một súc gỗ vuông vức sơn son. Súc gỗ bay lượn cùng những súc gỗ khác rồi đậu xuống một quả đồi, cỏ non mơn mởn. Mười tám chiếc quan tài ghi tên những người bạn của Xoay đã hy sinh. Xoay bế con đi đến bên từng chiếc một. Sao con bé giờ này ngoan thế. Nó cứ nhoi ra khỏi tay bố để được nhìn những dòng chữ đề tên các chú các bác. Bỗng Xoay lại thấy mình đang trần lưng giã giò. Nhưng cái cối đá to quá cỡ cùng những tảng thịt tươi ngổn ngang. Anh ngồi vào một cái cối, cầm chày giã. Nhưng cái chày bị gẫy đôi, và anh bật ngã. Xoay bàng hoàng tỉnh. Nhưng anh vừa nhận ra là mình đang nằm mê thì lại một cơn mê mệt khác trùm lên người anh, nhấn anh chìm xuống. Anh có cảm giác đang đi trong một đường hầm nhớp nhúa. Những bậc đá trơn nhầy nhụa. Bỗng anh trượt chân ngã. Có tiếng máy bay gầm rú trên khoảng không hẹp. Tiếng đạn pháo rít. Một tia chớp của bom hất tung Xoay bay là là trên một lùm tre. Sao lại thế nhỉ? Xoay vừa hồi tỉnh đã lại nhận ra dưới công sự, những cái xương người lần lượt nhảy lên, lắp ráp rất nhanh thành từng người một: thằng Châu, thằng Tự, thằng Chu, thằng Chung, thằng Du... Ơ, chúng mày đi đâu thế này? Ơ, chúng mày đo đất, chia đất, xây dựng nhà cửa đấy à? Tao cũng được một suất à? Xoay bỗng nhận ra tấm biển ghi tên anh, không phải trên những khoảng đất đồi mà ngay dưới gốc cây mít trước cửa nhà. Bóng Sương bế con tươi tắn và vui vẻ trao cho anh. Anh cầm tay vợ. Rồi mưa! Sao trời lại bỗng dưng mưa khiếp thế nhỉ. Những lùm cây dưới mưa rũ rượi. Xoay cắm cúi chạy trên đường làng. Mẹ anh gọi với theo trước hiên nhà. Anh chạy tắt qua vườn hàng xóm, nhảy lên hiên, ôm chầm lấy mẹ. Mẹ bảo anh đón bé Phương về cho bà nội bế. Có tiếng ai đó gọi Xoay? Ô kìa, sao lại gọi Xoay trong khi anh đang cùng mẹ chơi với con nhỉ?
Xoay ú ớ trở mình và chợt nhận ra bà Điếc đang lụm cụm làm cái gì đó phía đầu giường anh...
- Bà gọi cái gì đấy? - Xoay nhổm dậy, ghé sát tai bà Điếc hỏi.
Bà Điếc toác miệng cười, lắc đầu quầy quậy, nói:
- Quỷ sứ! Ai gọi chú?
Xoay ngồi dậy co duỗi cơ bắp, xoa bóp hai bên thái dương. Dư âm của giấc mơ vừa nặng nề, vừa gợi nhớ khiến anh cứ tiêng tiếc. Anh với tay bật công tắc điện, nhưng điện mất. Bóng đèn đầu từ phòng ngoài hắt vào mờ mờ. Xoay bật chốt cửa sổ. Một luồng ánh trăng tràn vào xao động. Ngoài khuôn cửa sổ, những lùm cây đại chập chờn, thoang thoảng mùi lá cây ngai ngái. Lẽ ra giờ này anh đang cùng với vợ con nằm yên lành trên chiếc giường mới chở về. Mấy năm nay vợ chồng Xoay nằm trên hai chiếc giường một ghép đôi. Bây giờ có giường đôi thì lại có chuyện giận dỗi. Nỗi buồn phảng phất một không khí thơ mộng. Từ ngày yêu nhau, anh và Sương đã bao nhiêu lần giận dỗi, bao nhiều lần làm lành rồi nhỉ. Bây giờ đã có con, giận dỗi mà làm gì? Anh thầm trách Sương sao cứ tự sinh chuyện với nhau. Nhưng mà thôi, mai anh sẽ lên đón con và Sương về, chắc rồi sẽ êm thấm trở lại. Cuộc sống biết bao nhiêu cái cần phải lo, cần phải tháo gỡ. Để cho người ta gỡ, không để, bỗng dưng sinh chuyện rắc rối... Xoay vén màn ngồi tựa thành giường nhìn ra ngoài trời nắng. Chuyến đi về lại đơn vị cũ gây cho Xoay nhiều ấn tượng, lắm lúc cứ muốn ngồi ngay vào bàn viết. Những năm tháng thời đánh Mỹ cùng đồng đội sống lại trong anh, như một động lực thôi thúc, khiến anh không rời được ý nghĩ về quyển sách MƯờI TáM THằNG BạN. Đúng ra là hai mươi, vì trong đó phải kể cả Xoay và quản lý Ngự. Cái cuốn sách mà chính anh đã hứa với mình là sẽ viết ấy, giờ đây như là một sự ám ảnh. Không có cách nào khác là trước sau rồi cũng phải ngồi vào bàn. Dự định suốt đời chỉ là dự định khi anh không hành động! Vậy thì ngay bây giờ, anh đã có thể ngồi vào bàn được chưa? Anh còn đợi gì khi mọi việc chuẩn bị cho một cuốn sách đã chín muồi? Hai khối gỗ kia sẽ giúp anh sống trong vài tháng. Chuyện nhà cửa bị đuổi đâu phải chỉ có mình anh? Không, phải gác hết tất cả lại mà ngồi vào bàn. Cơn hứng thú bỗng trỗi dậy và Xoay vội vã nhảy xuống giường, ra phòng ngoài định lấy đèn đem vào bàn viết. Chợt anh thấy bà Điếc vẫn ngồi trong màn. Mái tóc bạc trắng của bà xõa ra, mờ mờ dưới ánh đèn dầu. Bà đang lục lọi như tìm kiếm cái gì trong những gói nhỏ lổn nhổn bày trên giường. Xoay rón rén tới sau lưng bà, nhìn vào. Đúng là bà già này lẩm cẩm, suốt đêm lục tục, cứ làm như những thứ trong cái bao của bà quý lắm. Bà Điếc không hề hay biết có người đang theo dõi mình. Bà luồn tay vào trong cái túi vải, lấy ra một gói giấy bóng quấn chặt bằng dây nịt. Bà mở dây nịt và đôi bàn tay bà bỗng run run nâng vật thiêng của bà lên. Xoay ghé sát xuống nhìn. A, té ra bà già khốn khổ này có vàng! Anh thầm reo lên. hai cái khuyên tai đặt trong lòng bàn tay răn reo, âm thầm. Bà lật qua lật lại săm soi một lúc rồi lặng lẽ gói vào. Xoay hắng giọng, bước mạnh ra phía trước. Bà Điếc hơi giật mình, hai tay bà cào lên mớ tóc xõa. Bà rất nhanh trở lại trạng thái bình thản của người bới tóc. Xoay cúi sát xuống tai bà Điếc, hỏi:
- Khuya rồi, bà không ngủ à?
- Quỷ sứ! Ngủ ngày chán mắt rồi.
- Thế bà làm gì mà xõa tóc ra, nom khiếp thế?
- Làm gì, chải tóc ngứa chứ làm gì. Hỏi vớ vẩn.
Xoay giả vờ cáu:
- Bà bảo ai vớ vẩn?
Bà già vén màn đập vào vai Xoay một cái, cười ngặt nghẽo:
- Thôi, đi ngủ đi! Không chịu được!
Xoay ngồi xuống mép giường, trêu bà:
- Con biết bà giấu cái gì trong này rồi nhé!
Vừa nói, anh vừa cầm cái túi vải giơ lên. Bà Điếc hốt hoảng giật lại:
- Quỷ sứ! Đi đi!
Bà Điếc nắm cái túi vải giấu trong lòng. Xoay ngồi xích sát vào bà, nói:
- Không ai lấy của bà đâu mà sợ.
- Quỷ sứ!
Bà Điếc đưa cái túi vải cho Xoay. Không hiểu sao Xoay bỗng trở nên một kẻ thô bạo. Anh mở túi vải của bà Điếc ra, mở bọc giấy gói hai cái khuyên tai vàng đặt vào lòng tay, ước lượng xem số vàng của bà già được chừng mấy chỉ. Đây là lần đầu tiên Xoay cầm vàng trên tay. Nhưng sao vàng gì mà nhẹ thế nhỉ? Bất giác Xoay nảy ra ý định thả cái khuyên xuống nền nhà. Đã có lần Xoay nghe ai đó nói, vàng thật thả xuống nền gạch chỉ nghe "kịch" một tiếng. Và thế là bàn tay của Xoay hất lên. Hai cái khuyên tai của bà Điếc cùng rớt xuống nền xi măng, "keng, keng", hai tiếng kêu ấy khiến Xoay rợn người. Anh vội vã ghé sát vào tai bà Điếc, nói như chính anh vừa bị mất của:
- Bà ơi... vàng giả rồi!
- Hả? Chú bảo gì kia? Quỷ sứ?
- Vàng giả!
Xoay cầm hai cái khuyên tai lên tay, đặt vào lòng tay bà Điếc. Cùng lúc ấy anh cảm thấy ân hận là đã thốt ra cái điều lẽ ra không nên tí nào. Anh vội chữa lại:
- Bà ơi... Bà mua lâu chưa?
Bà Điếc ngồi bó gối run run, mặt đờ dại. Đôi môi dày của bà chừng như dày thêm. Mắt bà nhìn đâu đâu. Xoay cũng run bắn người, gói hai cái khuyên tai vào giấy bóng, quấn nịt lại, ấp úng:
- Con... Con.. Đùa... à a...
Bà Điếc không nghe tiếng anh nói. Xoay cầm cánh tay bà, đặt cái vật thiêng bây giờ đã thành ra mất thiêng ấy vào lòng bàn tay khô cứng. Sao mình lại ngu xuẩn đốn mạt thế này? Xoay tự xỉ vả mình. Sao mình lại bỗng dưng làm cái việc thô bạo và khốn nạn thế này? Chẳng ai xui khiến mà sao chỉ trong giây lát, mình lại hành động ngu muội thế? Bà Điếc thõng chân xuống đất chực đứng dậy. Nhưng bà không cất lên nổi. Xoay vội vã đỡ bà ngồi xuống. Bỗng điện bừng sáng. Cùng lúc ấy, tiếng hát rè rè của cái cát sét nhà anh Khoái cất lên. Bà Điếc ngồi búi lại tóc. Thế là từ nay bà không còn cái gì để giấu nữa rồi. Có lẽ từ nay, mái tóc bạc của bà cũng sẽ không có lý do gì để xoã ra...
Xoay nắm hai vai bà Điếc kéo sát vào lòng mình...
Bỗng Xoay nghĩ ra được một kế, anh ghé sát tai bà Điếc, nói:
- Để con gọi bác Khoái sang, nhờ bác ấy xem lại hộ...
Bà Điếc vẫn ngồi đờ đẫn, khẽ gật đầu.
Xoay bị Khoái mắng cho một trận trước mặt bà Điếc, rồi anh cầm hai cái khuyên tai, nói như đinh đóng cột với bà:
- Con cam đoan với cụ đây là vàng mười. Vàng nguyên thủy của người ta. Cái thằng Xoay này chỉ nói bậy!
Nhưng tất cả những lời giải thích, những lời cam đoan của Khoái không hề làm cho bà Điếc vui lên. Vì từ hôm về khu nhà này, chính bà cũng không ưa gì Khoái. Bà không ưa không phải vì anh đã làm gì xúc phạm đến bà. Nhưng cứ mỗi lần thấy anh mặt đỏ phừng phừng dẫn cô giáo Hồng đi chơi, thế nào bà cũng nguýt dài, bĩu môi: "Đồ quỷ sứ! Không chịu được!".
Đêm nay cũng thế. Nhưng đêm nay sự phản ứng của bà yếu ớt hơn. Bà xua tay, mặt nhăn lại, nói:
- Quỷ sứ! Không chịu được!