Chương 2
Flint hỏi tôi: ''Liệu tôi có được tăng tiền công không?"
Tôi kiên quyết lắc đầu, mắt vẫn dán vào tập hồ sơ do Rosen và Lupino chuẩn bị, mang theo trong chuyến đi này.
— Không!
— Tôi cần tiền quá mà. Franz!
— Thì bán máy bay đi.
Đáng lẽ không nên nói thế làm anh khó chịu ra mặt: Anh bắt đầu cho máy bay nhào lộn, không rõ theo những động tác gì. Bữa ấy anh lái cho tôi đi Montréal dự hai cuộc gặp, tôi đang có tham vọng thò mũi vào công việc kiến thiết vịnh James đang được dân Québécois[6] đầu tư ồ ạt.
Nếu không thắt chặt đai an toàn vào ghế chắc chắn tôi đã bị hất tung ra bầu trời Canada trong bộ đồ Complet trên độ cao bốn, năm ngàn mét. Mãi Flint mới trấn tĩnh lại và trình bày tình trạng tài chính của anh ta một lần nữa, một tình trạng không đến nỗi tầm thường như đoạn trên tôi đã nói. Anh thừa kế hợp pháp ít ra cũng một tỉ đôla, nhưng không thanh toán nổi tiền điện. Lợi tức không đủ tiêu. Bất cứ người nào khác đều sống dư dật với số lợi tức ấy với điều kiện: Dừng sắm máy bay, nhất là máy bay phản lực. “Franz, tôi bí quá. Có một vợ với sáu đứa con”. Rồi thao thao bất tuyệt. Kể lể về những người làm ăn với bà mẹ, về cô vợ khốn khổ, về sáu đứa con khốn khổ đang đói ăn, về ngôi nhà Atlanta bên Georgie có sân chơi golf và máy xén cỏ khổng lồ chở được hai người, lắp tivi màu. Kể lể về chiếc máy bay, một thứ tuyệt hảo nhưng cần thay dăm ba bộ phận... Và dĩ nhiên, kể về mảnh đất của anh ta. Không phải là lần đầu tiên nói đến nó với tôi.
Đấy là mảnh đất hương hỏa của ông nội anh ta, nên không bị trói buộc bởi những qui định khắt khe trong khế ước ủy thác tài sản của bà mẹ. Theo tôi hiểu, nó nằm ở bang Florida nhưng ở vùng không ai đặt chân đến vì toàn ao hồ đầy cá sấu mắt lửa. Hoàn toàn vô giá trị, chẳng đem lại lợi lộc gì trừ bọn muỗi. Tôi đã nhắc đi nhắc lại với Flin như thế.
— Ít ra anh cũng đến xem qua một lần. Vì tôi.
Anh ta nài mãi làm tôi phải nhận. Tên súc sinh này nắm vững chương trình của tôi vì nó lái máy bay cho tôi, nó biết sau các cuộc hẹn ở Montréal tôi có đủ thì giờ đảo xuống Florida khi quay về New York.
Tôi chi tiền xăng cho chuyến đi.
— Ta sẽ đổ bộ xuống Gifford quãng giữa đường từ mũi Kennedy, trước đây gọi là mũi Canaveral, đi Palm Beach Tây. Từ Gifford đi ôtô đến Ocoee.
— Ocoee là cái gì?
— Một gã Séminole.
Khổ chưa, chỉ còn thiếu người da đỏ nữa thôi!
Bang Florida như ngón tay chỉ phương Nam. Từ Bắc đi xuống, bên trái đầu ngón tay: Một loạt bãi tắm của Miami. Giữa đốt thứ nhất là các thành phố Orlando, Lakeland, với Daytona và mũi Kennedy ở bên trái, phía Đại Tây Dương, Tampa và Saint Petersburg ở bên phải. Từ quãng móng tay đến đốt thứ nhất chẳng có dân cư. Vùng Everglades. Bằng phẳng, sình lầy, toàn đước và cá sấu. Tẻ ngắt.
Mảnh đất của Flint ở cách mũi Kennedy tám mươi kilomètres về phía Tây Nam, trên vùng đất không người kẹt giữa xa lộ nối Orlando với Miami và bờ biển Đại Tây Dương. Dọc bờ biển có con kênh dài vô tận - hơn một ngàn kilomètres - một thủy bộ mà du khách từ phương Bắc xuống Miami thường sử dụng để khỏi mạo hiểm ra biển. Diện tích khoảng hai mươi hai kilomètres vuông.
Chúng tôi bay trên đó độ bốn lăm phút, tôi phát buồn nôn lên, đã thế Flint lại bay thấp đến nỗi tôi bất giác co vội hai chân lên sợ đụng phải ngọn các cây bách. Tuy nền trời đỏ hoàng hôn rực rỡ, vẫn là quang cảnh đầm lầy ướt át, thù địch với con người, tôi hình dung dưới ấy nhung nhúc thú dữ.
Hạ cánh ở Gifford. Lên ôtô đi một đoạn đường tương đương loại tỉnh lộ bên Hoa Kỳ, Flint rẽ vào con đường đất nham nhở. Ao bên trái, đầm bên phải, đầm trước mặt. Cuối cùng tới một nơi có lẽ đây là hồ, giờ chỉ thấy bọn bồ nông và mấy con thuyền mục. Dấu hiệu duy nhất chứng tỏ đã từng có người đặt chân tới nơi khỉ ho cò gáy này là tấm bảng: “Coi chừng cá sấu, người sống sót vẫn bị rượt theo”.
— Đẹp đấy chứ! - Flint reo lên với vẻ thành thật đáng thất vọng.
Màn đêm vội vàng ập xuống, việc duy nhất nên có vào lúc này.
Ocoee, gã Séminole, thấp bé đi lọt dưới gầm bàn được và gầy nhẳng như nốt nhạc. Hỏi tôi: “Anh có biết cách bắt cá sấu không?” Tôi đáp: “Có chứ, tất nhiên là biết, lại còn phải hỏi, vả chăng đó là thú tiêu khiển ưa thích của tôi, anh có biết không“. Trong lúc vẫn đang tự hỏi không biết sẽ làm gì trong chốn rừng rậm hôi thối sình lầy bên cạnh một gã phi công điên rồ và anh da đỏ bốn ba ký thịt. Anh này nắm tay tôi lôi tuột ra khỏi lúp lều gỗ dựng ngay giữa đầm. Trong lúc gã ngốc Flint ôm bụng cười ngặt nghẽo. ”Rồi ông sẽ được xem ông Cimballi“. Ocoee đeo chiếc đèn điện trên trán, lia luồng sáng thủng màn đêm chập chờn trên các vũng nước tù và thân cây đổ. Tôi nhớ lại cảnh trong phim Cuộc Phiêu Lưu Của Thuyền Trưởng Wyatt, bảo Ocoee: “Gọi tôi là Gary Cooper”. Anh ta đáp: “Ông nên cầm chiếc đèn này thì hơn, nếu không sẽ phải đeo giầy lên đầu gối vì bị nó xơi mất bàn chân đấy”. Vừa dúi chiếc đèn vào tay tôi anh ta đã nhào xuống vồ cái gì đó ngay giữa hai bàn chân tôi, rồi đứng lên ôm con cá sấu to dài hơn anh ta, hai tay nắm chặt chân trước con vật, ghì chặt lưng nó vào ngực, kẹp đuôi nó giữa hai đùi. “Ông thấy chưa? Ông thấy chưa?” Con cá sấu vặn mình giẫy mạnh, cả hai ngã lăn xuống đất, lúc biến mất trong bóng tối lúc hiện ra dưới luồng sáng đèn của tôi. Cuối cùng Ocoee vùng dậy được, buông tay nhảy sang bên. Tôi cũng nhảy vội một bước, và rơi xuống cách chỗ vừa đứng mười lăm mét là ít.
***Có hai cách để tìm ra một ý hay. Cách thứ nhất là không làm điều gì khác thường và chờ nó tự xảy ra; cách thứ hai là làm việc cật lực, thu thập mọi thông tin cần thiết, xông xáo khắp nơi.
Tôi áp dụng cả hai phương pháp đó và chẳng nghĩ ra cái gì. Flint đưa tôi quay về New York. “Franz, anh nghĩ ra ý gì chưa? - Quỉ tha ma bắt cả cậu và mảnh đất chó ỉa của cậu đi”. Trong lần dạo chơi Florida này chỉ có cuộc đi đêm kỳ lạ với Ocoee là ngoạn mục tuy không thích thú lắm. Anh ta lắp trước mũi thuyền chiếc đèn pha ôtô có thể chuyển hướng được, nhưng không bật thường xuyên. Thuyền lướt nhẹ trong đầm lặng hoàn toàn, len lách giữa đám cành lá, rễ cây được, cây bách, theo những con suối hẹp hình như đều đổ vào những đầm nước nối tiếp nhau thành chuỗi. Bất thình lình, Ocoee bật đèn. Ánh sáng chói lọi như mặt trời giữa đêm đen, chiếu thẳng vào một chú cá sấu ngay trong tầm tay, hoặc một chú hổ mang thật bự vừa tỉnh giấc ngọ nguậy bộ nhạc ở đuôi, hoặc con trăn hoa dài hai mét nổi giận vì cuộc săn mồi bị phá rối, há hết cỡ cái mồm sọc trắng, trườn là là dòng nước.
Về New York tôi không còn lúc nào để nghĩ đến Florida nữa, ít lâu nay tôi nhảy vào cuộc đầu cơ rất lớn món bạc kim loại. Trên thị trường Chicago và New York có nhiều chuyện lạ, rất lạ xung quanh việc mua bán bạc; lại thêm lời thách thức của MartinYahl vẫn rin rít bên tai nên trong từng chuyến làm ăn tôi đều tập trung cao độ với tinh thần thận trọng gấp mười trước kia. Tuy nhiên, chính vì phải làm việc cật lực như thế nên tôi lại nhớ đến những hình ảnh, mùi vị và những cảm giác của đêm hôm đó. Cầu may tôi bảo Lupino chuẩn bị một dự án đầu tư vào Florida. “Anh đã có ý gì chưa, Franz?” - Hoàn toàn chưa”.
Cuối tháng sáu tôi sang Pháp nghỉ vài ngày ở Fournac vùng Thượng Loire cùng với Catherine và thằng nhóc. Hai mẹ con vừa về đây ở qua dịp nghỉ hè. Nếu có lúc nào đó tôi tưởng tượng sẽ gặp lại một Catherine đã nguôi giận thì hẳn là tôi đã lầm lo. Cô vẫn lảng tránh mọi câu hỏi của tôi, tỏ vẻ lạnh nhạt, nói thế còn là nhẹ. Chưa lần nào tôi nói với cô thật cặn kẽ về công việc của mình, thoạt đầu mới gặp nhau tôi định nói nhưng thấy cô không mặn mà nghe nên không ép. Nhưng rồi... “Catherine này, ở Fournac anh không làm việc được đâu. Công việc anh đang tiến hành và dự định tiến hành buộc anh phải đi lại nhiều, nên chỉ New York mới là chỗ dừng chân lý tưởng”. Cô trả lời: Biết thế, nhưng cô không thích ở New York, dù ở ngay đại lộ công viên. Cũng không thích có ngôi nhà ở Connecticut, hoặc bất cứ nơi nào trên đất Hoa Kỳ. Ở quần đảo Bahamas cũng không.
— Thế em muốn anh quẳng hết đi, về nghỉ hưu bên Pháp, hết đi xem Opéra lại về nằm nghỉ ở nhà chăng?
— Em có nói thế đâu.
Cô không nói thế thật, trước kia không, và bây giờ cũng không. Nhưng không nói cũng chẳng khác gì mấy. Mẹ cô bảo tôi:
— Hãy kiên trì. Anh còn trẻ, và nó lại còn ít tuổi hơn anh. Hãy nhớ: Nó chưa tròn hai mươi.
Nhưng chúng tôi đã thành vợ chồng, tôi gắn bó với cô ấy. Phải sống như thế này, càng ngày càng cách biệt nhau hơn. Không ai có thể viện cớ tôi đã thành đạt lớn về tài chính để đòi tôi ngừng hoạt động.
Bà mẹ Catherine ôm hôn tôi như thể tôi là con đẻ làm tôi xúc động và không quen.
— Không ai đòi hỏi thế, sẽ không một người nào đòi hỏi thế. Anh như thế nào thì vẫn cứ như thế. Lúc đầu tôi tưởng cái mà anh gọi một cách ngộ nghĩnh là vũ khúc của anh, một vũ khúc khá cuồng dại, chỉ là cơn bốc đồng của anh chàng đang ham rửa hận và muốn tự khẳng định. Tưởng rằng sau khi thử sức anh sẽ nguôi đi. Nhưng tôi đã lầm. Thực tình, tôi cũng không tin chắc lắm đâu, anh cũng biết là tôi thân với bố anh và thấy tính anh rất giống bố. Tôi thấy anh lại còn hung đồ hơn ông nhà nữa cơ, nên đành phải nín chịu chứ biết làm sao bây giờ? Tôi đã khuyên Catherine thế, trước sau nó sẽ nghe ra. Ngay sau lần cô cậu gặp nhau đầu tiên tôi đã báo động. Nhưng nó bỏ ngoài tai.
Bà tủm tỉm cười:
— Ở địa vị nó, tôi cũng thế thôi.
Cuộc sống quả là kì lạ. Trong số các vị khách mùa hè năm ấy lui tới ngôi nhà cổ rộng rãi ở Fournac, khi tôi đang dừng chân tại đó, có ông bạn của bố vợ tôi - vẫn dễ thương tuy tiền đầu bất lợi. Ông bạn của bố vợ đã từng qua Kenya săn thú bên đó, tất nhiên thông thạo Mombasa và Nairobi, thậm chí còn chạm trán cả với tên cựu lính đánh thuê Joachim đã cải tạo trong cuộc săn thú “may mắn”. Tôi chuyện vãn với ông ta về săn bắn, rừng rú. Rôm rả đến nỗi xảy ra điều kì lạ: Ngay tại Fournac này, trong khung cảnh êm dịu của cuộc nghỉ chơi vùng tỉnh nhỏ đậm đà tính chất Pháp, chợt nảy ra sáng kiến.
Có phải gã súc sinh Flint đã hối thúc tôi nghĩ cách khiến mảnh đất dơ bẩn của gã phải đẻ ra tiền? Tôi nghĩ ra rồi!
***Trong khách sạn Fairmont ở San Francisco, tôi giảng giải cho Li và Liu hiểu ý định của mình. Họ pha trò, cười phá lên, tỏ vẻ khoái. Cúi rạp sát đất thật khúm núm:
— Hai con giời khốn khổ Li và Liu rất vinh dự được Cimballi bố, Cimballi con khôn ngoan vời đến.
— Hai ông con trời có ưng không?
— Ưng nắm mà! - Li hoặc Liu gật đầu.
Vẫn không phân biệt nổi hai tên này. Chúng lại còn mặc bộ đồ giống nhau, đeo đôi kính y hệt. Cứ tưởng nhìn một hóa hai.
— Ưng nhiều nhiều ấy chứ, - Liu hoặc Li xác nhận. - Nhưng anh có biết phải bỏ vốn cũng nhiều nhiều không.
Tôi biết. Đã tính sơ sơ, theo thói quen xưa nay. Vài trăm triệu đôla. Tính phác. Tính đúng cũng vậy. Mà tính đủ cũng thế.
Tôi xuất phát từ một ý dễ như bỡn: Việc săn thú Iớn ngày nay hầu như bị đình chỉ vì các nước Châu Phi giành được độc lập đều đề ra những đạo luật cấm trên lãnh thổ họ. Nhưng những người ham món này thì không thiếu, nhất là ở Hoa Kỳ. Họ sẵn sàng chi tiền, những món tiền lớn để hưởng niềm vui bắn hạ một con voi, sư tử, hổ, hoặc con trâu rừng hay bất cứ con mãnh thú nào có thể trưng lên thành chiến quả. Từ ý đó dần đến ý: Biến hai mươi hai kilômét vuông đất hoang của Flint thành khu săn bắn, bằng cách thả vào đấy những con trâu rừng. Từ ý trước đến ý sau chỉ có một bước chân, tôi đã bước qua. Tất nhiên không để trâu bị bắn chết. Các tay thợ săn chỉ được dùng những khẩu súng “bơm tiêm dưới da” làm thú rừng lăn quay ra ngủ, còn các nhà thiện xạ vẫn có cảm giác y như thật. Tôi đã tìm hiểu kĩ: Nhập khẩu trâu, cho chúng thích nghi với rừng Florida không phải là việc không làm được, tuy không dễ. Tôi còn đi xa hơn, thấy có thể làm mạnh tay hơn. Tức là phát triển hơn nữa ý định ban đầu, đưa hẳn Châu Phi, đất săn bắn, vào tầm nghỉ cuối tuần của các tay thích săn. Tội gì dừng lại ở việc nhập các con thú? Tại sao không nhập cả Châu Phi sang đây? Không phải Châu Phi hiện lại mà Châu Phi thời Stanly và Livingstone[7]. Hơn thế nữa Châu Phi huyền thoại, thứ Châu Phi của Tarzan của Edgar Rice Burroughs, của Clark Gable trong phim Mogambo, của Steward Granger trong phim Vợ Của Vua Salomon. Một Châu Phi tưởng tượng, Châu Phi của trẻ con lớn và trẻ con bé, có mộ của vua Salomon, có bọn đàn bà - Báo gấm, có nghĩa địa bí mật của voi, các nhà thám hiểm đội mũ thực dân và nhà nữ thám hiểm tóc vàng bị con tinh tinh kiểu King Kong tăng cường bắt cóc, nếu không thì cũng khó thoát khỏi bị sa lưới của bọn người tí hon Pygmées xảo quyệt chăng ra với nụ cười nhạo báng đầy xảo trá...
Li và Liu tán thêm:
— Mỗi tối, khi màn đêm phủ kín cái thế giới rừng rú này, phủ kín tiệm ăn, khách sạn, hang động, bãi tắm, bể bơi, hàng quán, ngân hàng, rạp chiếu bóng, hộp đêm, phủ kín các đoàn lữ hành, các bầy tinh tinh, các bungalow kiểu thuộc địa và sự rung chuyển của nó, khi màn đêm dịu dàng thơm ngọt phủ lên tất cả mọi thứ đó thì bạn thân mến ơi, mọi người sẽ thấy từ đỉnh núi lửa kinh hoàng, gã Tarzan bận quần xà lỏn da cọp dạ quang lao xuống. Nắm chặt vào một sợi dây, Tarzan lướt qua công viên mồm há to “Aiaiai uuu Aaa Hu Tagada”, tiếng hú thường lệ mà! Franz này, đã có ai hú kiểu Tarzan cho anh nghe chưa?
— Chưa. Mà mình không muốn nghe.
Chúng cứ hú, làm ban tiếp đón của khách sạn vội vã gọi điện thoại hỏi tôi có đau ốm gì không.
— Màn Tarzan dạ quang lướt qua bầu trời đêm là tín hiệu báo cho các bậc làm cha mẹ biết đã đến lúc dụ bọn nhóc đi ngủ để bố mẹ nhập cuộc truy hoan, anh hiểu chưa?
— Hiểu rồi. Bây giờ mời các cậu nhảy xuống khỏi bàn ngay!
Tôi có mang theo hồ sơ các khoản đầu tư vào Florida, do Lupino thu thập được. Các con số khô khan chứng tỏ Florida đang trở thành đất lành để xây dựng các khu giải trí. Hiện tượng này về sau càng rõ hơn. Các khoản đầu tư thật đồ sộ: Một trăm triệu đôla cho Thế Giới Biển Sâu, sáu trăm triệu cho Williamsburg, ba trăm cho Tiểu Anh Quốc, ba trăm cho trường quay Universal, sáu trăm triệu cho Đại Công Viên Orlando, là thành phố ở trung tâm tất cả những thứ đang xây dựng và sẽ xây dựng. Chưa kể thế giới kì ảo của Walt Disney[8] mới mở cửa tháng mười năm 71, đã tiếp đón sáu mươi triệu du khách và dự tính trong những năm tới sẽ đón từ mười bốn đến mười lăm triệu khách mỗi năm.
Li và Liu cũng có khả năng đọc nổi những con số này như tôi và rút ra kết luận. Ai cũng biết: Tài sắm vai hề có một không hai của họ che giấu những bộ óc quỉ quyệt nhất, tính toán chi li nhất của người Trung Quốc vốn là những người giỏi kinh doanh. Việc họ thừa nhận ý định của tôi và hứa tài trợ mạnh mẽ cho dự án đã là bằng chứng đầu tiên nói lên tôi không tính nhầm. Tôi mến họ và hi vọng rằng chắc họ cũng mến tôi. Tuy vậy, nếu không tin tưởng vào công việc, đừng hòng họ bỏ ra một xu nhỏ cho dù tôi có bò mọp dưới đất mà van xin.
Lúc này họ bàn với nhau bằng tiếng Tàu. Nghe như tiếng rúc rích của hai chú chuột nhắt bị kẹp dưới cánh cửa.
— Dù sao, vẫn cảm ơn hai bạn.
— Xin lỗi, Franz.
Họ phiên dịch các suy tính. Tính rằng có thể tài trợ cho dự án độ hai lăm phần trăm, bằng vốn của chính họ cộng với sự yểm trợ của vài ba ngân hàng đồng minh. Nhờ có số lợi nhuận khá lớn thu được qua những vụ kinh doanh gần đây, nhất là trong lĩnh vực điện ảnh.
Tôi cũng đã cộng vài con tính nhỏ, tính riêng, trong một góc riêng. Tôi hỏi:
— Đồng ý hai lăm phần trăm. Thế mấy cậu dự tính tổng vốn đầu tư độ bao nhiêu?
Hai gã nấp sau bàn ghế giường tủ đóng vai hai anh lùn Pygmées rình nữ thám hiểm tóc vàng để quây cô nàng vào lưới và nhất là để “véo mông cô nàng”. Họ nhăn nhở bảo tôi thế rồi toét mồm cười: “Một tỉ đôla”.
***Tôi phải đến San Francisco gặp Li và Liu. Họ vẫn ở trong căn nhà gỗ xoàng xĩnh trên sườn đồi Telegraph Hill, mặc dầu khả năng lớn hơn tôi gấp bội.
Lúc này là tháng bảy. Như mọi năm sương mù bao phủ Golden Gate, lấp kín Alcatraz và phần lớn bán đảo Marin. Sau cuộc thương lượng tại khách sạn Fairmont, hai anh Tàu đưa tôi về nhà khoản đãi. Chia tay họ, tôi đi ra chiếc xe thuê.
Bỗng có cảm giác mình bị theo dõi. Tôi quay phắt lại, nhận ngay ra cô ta: Vẫn cô gái có mái tóc dài đen nháy, vừa giống Sarah Kyle vừa giống Ali MacGraw tôi đã thấy ở đâu đó. Cô ta đứng cách xa chừng hai lăm mét, ngay giữa lòng đường dốc thoải, chẳng cần giữ ý tứ gì, bấm máy chụp tôi lia lịa.
— Cô kia!
Bữa ở Amsterdam, lúc tôi cùng Letta và phóng viên MacQueen ra khỏi khách sạn Amstel, chính cô ta đã chụp tôi y như thế này.
— Cô kia!
Tôi tiến về phía cô. Cô ta vẫn điềm nhiên bấm máy, cho đến lúc tôi đến ngay bên.
— Tôi chưa quên cô đâu nhé. Cô đã ở Amsterdam.
Cô khéo léo tháo cuộn phim vừa chụp, lắp luôn một cuộn khác, động tác rất thành thạo. Đôi mắt thật là đẹp, khuôn mặt hơi gẫy góc nhưng vẫn xinh, môi đỏ, tóc đen như cánh quạ.
— Cô là ai vậy?
Một ánh giễu cợt thoáng hiện trong đôi mắt đẹp, cô lùi xa đủ tầm rồi lại chụp nữa. Tuồng như máy ảnh là thứ vũ khí dùng chống lại tôi. Tôi lại liến về phía cô, vừa cáu lại vừa thấy hay hay. Một phần có lẽ vì khuôn mặt kia làm tôi xúc động, sao nó lại có nhiều nét giống Sarah đến thế!
Sắp đến gần cô ta thì có hai thợ ảnh nữa từ đâu hiện ra đứng kèm hai bên như hai vệ sĩ, và cùng giương máy ảnh bấm liên hồi, mặt lạnh như tiền. Tôi nhún vai cố kiềm giữ cơn tức giận có thể khiến tôi nện cho chúng một trận.
— Đồ quỉ tha ma bắt!
Tôi lên xe. Cả ba bám theo đến tận sân bay. Lát nữa hạ cánh xuống New York một tốp khác đợi sẵn tôi ở đó.
Chú thích:
[6] Quebec: một tỉnh thuộc Canada, nói tiếng Pháp.
[7] J. Stanly (1841-1904) và D. Livingstone (1811 - 1873) người Anh, hai nhà thám hiểm đầu tiên đi sâu vào Trung Phi.
[8] Walt Disney (1901-1966) nhà làm phim hoạt hình nổi tiếng của Mỹ.