Chương 16 “TÔI LÀ CÁI NHÀ HỎNG TỪ MÓNG RỒI”

(Nguyễn Hồng Long 24 tuổi,

tốt nghiệp đại học ngành Ngân hàng)

Chúng tôi là một thế hệ bơ vơ. Có nhà mà sợ về, luôn chọn cho mình con đường dài nhất để nán lại phố xá bình yên dù thật sự cái phố đó đang phun bụi mù mịt vào phổi mình lúc cuối chiều.

Một thế hệ thà chọn cái thế giới ảo vì ở thực tại chúng tôi không chốn dung thân, ở nhà mà như thân đi mượn.

Một thế hệ bị đè nén bởi những kỳ vọng về sự hoàn hảo, cho tới khi quá sức chịu đựng chúng tôi nổ tan xác như những quả bóng bay, và rồi lớn lên loay hoay tìm bản thân.

Chúng tôi nhìn lồng ngực của mình và tự hỏi, còn có cái gì ở trong đó, ngoài sự tan nát.

Trận đầu tiên tôi thua là hồi thi đại học. Tôi thua trận lớn. Lúc đó, khoa học là người bạn duy nhất của tôi. Album ảnh của tụi bạn thì đầy hình ca sĩ, của tôi thì là các nhà khoa học. Henrick Abel, nhà toán học Na Uy. Leonhard Euler, nhà thiên văn học Thụy Sĩ. Galois, nhà toán học Pháp, chết do đấu súng vì gái. Lâu rồi tôi không còn nhớ nhiều, nhưng cứ thử vứt cho tôi một đề toán xem, tôi vẫn muốn thanh toán nó khi rảnh đấy. Hồi đó tôi chỉ mơ một lần được đến Viện Vật lý lượng tử ở Thụy Sĩ, nơi họ tìm hạt Higgs. Mê lắm, nên tôi ôm mộng đi học vật lý hạt nhân ở nước ngoài, hay ít nhất là vào Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội, Khoa Vũ trụ và Hàng không.

Bố gạt đi. “Viển vông. Với cái bằng ấy thì mày làm gì?” Bố bắt tôi vào trường Ngân hàng, bố làm trong ngành, nên sẽ dễ kiếm việc. Năm ấy chửi nhau nát cả cái Noel, cái Noel coi như vứt đi. Cuối cùng bố dọa đuổi tôi, từ tôi, không được về nhà nữa. Tôi sợ mất đứa em gái. Hai anh em tôi rất yêu quý nhau. Nên tôi gục. Tôi phải nghe theo.

Lúc xuống Hà Nội nhập học, tôi mò lên Thư viện Quốc gia, đọc ngấu nghiến. Tỉnh tôi thiếu sách lắm. Tôi đọc về vật chất ở thể plasma, về vũ trụ giãn nở các thứ, rồi ngồi ở vườn khóc nguyên một buổi chiều. Tôi khóc cho giấc mơ bị giày xéo của mình.

Tôi không biết nhiều về bố mẹ. Bố làm trong ngân hàng, tôi đã kể rồi. Rượu. Nghe nói hồi trẻ bố đào hoa lắm. Mẹ làm kế toán trong cơ quan nhà nước. Kỹ tính lắm! Tôi nghĩ bố mẹ tôi không có gì đặc biệt. Có hàng triệu phụ huynh như họ. Giờ đây, tôi không có cảm xúc gì với họ. Với tôi, họ giống như những bức tường lạnh lẽo. Tôi không còn đau đớn kiểu giãy đành đạch lên nữa, thế là tốt rồi. Tôi vào bệnh viện thăm mẹ ốm, nhẽ thường thì sẽ muốn hỏi thăm. Nhưng tôi cứ mở mồm ra rồi lại khép lại. Có một cục oán hận nằm ngang họng khiến tôi không nói được. Tôi đang tìm cách giã tan cái cục ấy ra, cho nó chảy đi đâu đấy.

Bố mẹ có hạnh phúc không? Tôi không biết. Tôi còn không biết họ muốn cái gì, họ cần cái gì để hạnh phúc. Họ là một sự mâu thuẫn khổng lồ. Muốn con cái có khả năng vượt qua khó khăn trong cuộc sống, nhưng không bao giờ cho chúng tự chịu trách nhiệm về cuộc đời mình. Bảo em tôi, tập tành đi, mày bị béo đấy, rồi đến bữa thì nấu ú ụ cho nó, mày ăn nhiều vào cho tao. Đánh con mà thấy nó câm nín thì, mày lì đòn à, nếu nó khóc thì, tiên sư mày mày la làng à, nín ngay. Tức là đứa con không được làm ồn, nhưng nó phải thể hiện ra là nó đau đớn. Bệnh hoạn, trong mắt tôi là bệnh hoạn. Họ muốn những đứa trẻ sống tiếp cuộc đời của họ, nhưng dưới cái tên riêng của chúng. Chúng chỉ là cái gì đấy để thực hiện nguyện vọng của họ. Họ đặt hàng con cái họ, này, tao đẻ ra mày, tao có quyền đặt hàng mày làm cái này cái kia. Xin lỗi, chúng tôi cũng là con người.

Họ yêu thương trẻ con? Đùa à? Tôi nói một câu thế luôn. Đùa à? Đứa trẻ phải viết một bản kiểm điểm ớ trường, họ sẽ sỉ vả. Nó không đạt được mức thành tích họ đặt ra, họ sẽ lăng nhục. Sợ nhất là lúc họ giơ cái bảng điểm lên, soi xét, rồi bắt đầu rỉa rói, rỉa rói. Họ không cần biết tâm hồn của đứa trẻ như thế nào, nó là ai. Họ chỉ cần biết đến điểm của nó. Tôi kinh hoàng với những lần bị tra khảo. Giống như thẩm vấn hình sự chứ không phải cha mẹ đang hỏi han con cái nữa. Có những dịp Tết thực sự khủng khiếp, tôi ngồi nhà, không muốn làm gì, đi đâu, gặp gỡ ai. Bởi đến đầu người ta cũng hỏi về điểm, điểm, điểm. Bố mẹ tôi đều là con trưởng, tôi cũng là con trưởng, là đứa cháu đầu tiên đi học. Bao nhiêu thứ nó dồn hết lên mình. Con thành công thì bố mẹ hưởng thành tích. Con điểm kém thì bố đập con, con là đồ bỏ. Tôi bị bố đánh nhiều tới mức cái đợt đi tập võ, mấy lão bảo thằng này chịu đòn tốt hơn người bình thường. Bố vừa say xỉn, vừa đánh, vừa gọi họ tên tôi, tới lúc tôi nằm rũ ra như sợi bún bị vắt kiệt. Đến giờ tôi vẫn giật mình sợ hãi mỗi khi nghe thấy ai gọi đầy đủ tên mình.

Mà quan trọng nữa là gì, họ luôn khiến tôi hiểu rằng phải tuân theo họ. Cuộc đời mày không do mày điều khiển đầu. Không bao giờ!

Nhưng tôi thà bị nghiền nát còn hơn là để cuộc đời của tôi cho ai đó điều khiển.

Nỗi đau lớn nhất của tôi là sự cô đơn. Có nhà mà như không có nhà. Tôi cắm mặt vào cái điện thoại. Cái thế giới thực quá kinh khủng. Tôi không thích nó, thực sự không thích nó. Cảm giác bị bỏ rơi, bỏ đói tình cảm, nó kinh khủng lắm, nhất là khi nó xảy ra ngay giữa nhà mình.

Nếu ai đó cho tôi một cái vé về tuổi thơ thì xin lỗi, tôi sẽ đốt, sẽ quẳng cho người khác, cho họ thêm tiền để họ tống tiễn nó đi cho nhanh. Những gì đã xảy ra với tôi ư? Để tôi xem nào… Rất khó khăn để lần về cái thời kỳ ấy. Mỗi lần nhớ lại thì tôi lại hơi bị kích động một chút. Não tôi đã tự xóa đi nhiều rồi, nó tự xóa, tự xóa. Khi ta bị stress quá mức thì ta sẽ tự tắt máy, quên hết đi. Bạn đào một cái hố, bạn chôn nó xuống, chôn quá khứ. Nhưng không cẩn thận thì nó lại phun lên.

Tôi triền miên sống trong ám ảnh mình là kẻ vô dụng. Họ, bố mẹ tôi, vừa đốc thúc tôi về thành tích vừa coi con như một thằng hề. Ôi giời, thằng này làm được cái gì. Mày vô tích sự. Thằng này thì chả làm ăn được gì đâu. Mình bị xúc phạm cực kỳ nặng nề. Tôi mà lơi ra là cái cảm giác đó, con quái vật đen ngòm đó, lại nhảy chồm lên người tôi. Một là tôi sẽ phải rồ lên để mà cưỡi lên cái cảm giác đấy, hai là tôi sẽ đâm đầu vào gối và ngủ mê mệt. Hồi nhỏ, tôi hay sang nhà hàng xóm và khóc nức nở, cho đến một ngày tôi ngừng khóc. Đến bây giờ, nói thật, có người ngã ra chết trước mặt tôi cũng chẳng sợ. Tôi đã trở thành kẻ máu lạnh.

Thỉnh thoảng bố mẹ lại tổng kiểm tra: điện thoại, cặp sách, tất cả sách vở. Họ không tim một cái gì cụ thể, họ chỉ muốn kiểm soát. Quyền riêng tư của tôi bị xâm phạm. Có sáng tôi ngủ dậy thấy mẹ ngồi lù lù đọc tin nhắn của tôi. Tôi phát điên lên. Ngủ dậy là thời điểm rất quan trọng, đầu óc còn mơ màng. Bên Tây, đó là thời điểm người ta bảo mẹ yêu con. Tôi không tin ai nữa, tôi mất hết niềm tin vào gia đình. Những hình ảnh đẹp đẽ của bố mẹ mà tôi được dạy từ mầm non ư, xin lỗi, nó bị nhổ toẹt vào mặt rồi. Sorry, bitch!. Nhìn cuộc đời của tôi đi. Gia đình là nơi an toàn nhất? Nhà là nơi mình được yêu quý, được quan tâm? Quên đi. Tôi là kẻ bị cưỡng bức lao động. Khai đi, có đủ chỉ tiêu không? Xong, đạt, hết! Họ nuôi mình như vỗ béo một con lợn, đầu tư cho nó ăn, cho nó lớn, rồi mổ thịt. Nó không muốn ăn cái thứ đó? Nó có được chọn đâu. Cuối cùng là mổ thịt. Hết.

Tôi lê lết cho tới ngày tốt nghiệp cái trường Ngân hàng. Tôi căm ghét nó. Rồi để được yên, tôi nói với nhà là đang đi làm ở một công ty, công việc ổn định, lương cứng năm triệu tháng, mặc dù tôi đang hành nghề tự do, làm các công việc linh tinh. Tôi nghĩ là mình đã ngấm ngầm nuôi trong người một thái độ từ chối, như một dạng phản kháng. Từ chối lớn lên, từ chối làm việc, từ chối nỗ lực, từ chối kiếm tiền, từ chối trách nhiệm. Tôi đã điêu luyện trong việc nói dối tới mức tôi có thể tưởng tượng ra các trải nghiệm, ám chúng vào chính bản thân. Tôi kể về sếp tưởng tượng, các đồng nghiệp tưởng tượng, tôi nhìn thấy cái văn phòng tưởng tượng trong đầu, cứ như tôi đang đeo kính VR vậy. Bố mẹ có tra hỏi bao nhiêu cũng vô ích, họ sẽ không thể nào phát hiện ra. Tôi dắt mũi họ, tôi dắt mũi chính bản thân mình. Tôi tự đánh lừa mình để có thể đánh lừa họ.

Rất tệ. Những lúc đó cảm xúc của tôi rất tệ. Haiz, mệt lắm. Nhà mình, bố mẹ mình, nhưng về đến nhà là “Cạch!”, giống như có cái clapboard vô hình của đạo diễn dập xuống, mình auto nhập vai. Nói thật luôn, tới chẳng bao giờ muốn đóng kịch ở trong nhà. Nó là một thứ gì đấy rất tởm, rất thối. Tôi sống một cuộc đời fake. Thối tha. Nhiều lúc tôi tự buồn nôn với bản thân.

Tôi trở thành đứa đầu voi đuôi chuột. Nói rất nhanh, rất nhiều, muốn chứng minh cho người khác và cho bản thân giá trị của mình. Lên lắm kế hoạch nhưng đến lúc làm thì lại co lại, sợ hãi. Liên tục tự cản lại những điều mình muốn làm. Mình thành kẻ ba hoa, vì mình không tin vào chính mình nữa, không tin là sẽ thực hiện được các dự định, mong muốn của mình. Vì lần nào trong quá khứ cũng thế, mình tin tưởng bố mẹ, mình chia sẻ dự định này, ước mơ kia, chỉ để bị họ cười nhạo. Không bao giờ được khuyến khích, hỗ trợ, động viên, khích lệ. “Ôi giời! Mơ mộng vớ vẩn.” Họ sẽ bảo. Và ra sức cản. Rồi họ dạy tôi phải luồn cúi. Nịnh trên, đạp dưới. Ăn chia. Mánh lới. Phải thực dụng, khôn lên, lợi ích của mình trên hết. Một trò hề.

Mỗi khi một kỷ niệm trỗi dậy, tôi toàn phải chạy vào nhà vệ sinh, nôn ọe. Hoặc là tôi sẽ gầm lên trong vô thức như một con quái vật. Thỉnh thoảng ban đêm tôi vẫn đọc to lên một bài tôi tự viết để trấn an bản thân, tôi ghìm giọng xuống để nó trầm và vang. Tôi làm vậy nửa tiếng, xoa dịu ký ức. Nếu không thì tôi trắng đêm luôn, não cương lên, kinh lắm, nhắm mắt lại là những chuyện cũ mà tôi đã giấu kỹ cứ quay về. Cứ đến đêm là được cái vé về tuổi thơ. Đầu óc hỗn loạn như một con chó rông, kéo mình về quá khứ. Nhiều nhất là về hồi cấp Một. Cảm giác của tôi? Hoảng sợ khiến tim thắt lại, cộng với oán giận, nuối tiếc cuộc đời mình, lẫn lộn như một nồi lẩu cảm xúc, nhưng cuối cùng thì lúc nào cũng đầy bạo lực. Trong các giấc mơ, rất ít khi tôi thấy mình là con người, mà thường là quái vật. Hoặc ban đầu thì vẫn là người, rồi chuyển thành súc vật. Rất khỏe mạnh, rất sung sức, nhưng mất nhân tính. Vài lần, cơ thể tôi trở thành kẻ tàn sát, tâm trí tôi chỉ là thằng quan sát, tôi nhìn mình ra tay tàn sát. Theo Freud thì giấc mơ là nơi mình gửi gắm mong muốn và khao khát. Tôi khao khát gì đây? Một sự trả thù, trả thù vì căm giận và tiếc nuối?

Có một thí nghiệm tâm lý, người ta cho hai con khỉ con, một đực một cái, sống cùng một con robot. Chúng không được sống cùng khỉ mẹ. Chúng vẫn được ăn uống đầy đủ, nhưng sống cùng với một con khỉ robot không thê hiện tình cảm. Cả hai con lớn lên đều trở nên cục cằn, con khỉ cái còn giết cả con nó đẻ ra. Tôi thấy mình giống mấy con khỉ đó. Tôi không có sự yêu thương của bố mẹ, hoặc cái sự gọi là yêu thương đó chỉ phục vụ cho cái tôi của họ, nên tôi sợ rằng, giống hai con khỉ kia, mình cũng mất bản năng yêu thương, trước hết là bản năng yêu thương chính mình. Mình thấy mình là cái gì rất ghê tởm.

Tôi thấy các thế hệ trước cũng bị như vậy, mà họ không biết. Họ không biết là họ không biết yêu thương. Họ không biết là họ cũng đang căm ghét bản thân.

Tôi sợ sau này mình sẽ rơi vào tình trạng khi yêu thì rất nồng nhiệt nhưng khi cưới nhau về thì lạnh lùng với vợ. Tôi đã quan sát nhiều, những người đàn ông bị tra tấn, cầm tù bởi gia đình trong quá khứ thì họ không muốn về nhà, bao nhiêu cái tốt đẹp họ vứt ra ngoài cho người khác hết. Bởi mỗi lần về nhà họ lại bị vô thức nhắc tới cái gia đình thời thơ ấu của họ. Lần đầu yêu, năm thứ ba đại học, tôi thúc tình cảm lên ầm ầm, làm người kia cảm thấy bị ngộp, bị ngạt thở. Họ bỏ chạy. Bạn hình dung một người chết khát, anh ta vớ cốc nước tu hết sạch, nhưng nó là nước biển, nó cào gan cào ruột mình. Rồi tôi yêu người khác, lại trở thành rất ích kỷ, đòi hỏi họ như thằng chết đói. Tôi không hiểu tại sao mình lại làm những thứ như vậy. Rồi tôi đọc được về thí nghiệm con khỉ con ở với robot, và tôi bảo, à, hóa ra cái này là mình đây. Tôi cố tẩy quá khứ đi, phá nó, đẩy nó ra khỏi đầu. Làm mờ nó, xóa nó đi, thành cái trống hoác trong dòng thời gian của tôi. Nếu bạn nói chuyện với tôi cách đây chục năm thì chắc tôi đã khóc đầy cốc nước này rồi. Tôi cố đẩy hết đi, nhưng trong đầu tôi vẫn còn một khối gì đó rất điên rồ, tôi không biết nó là cái gì.

Tôi vẫn đang loay hoay tự chữa cho mình, nhưng tôi là cái nhà hỏng từ móng rồi. Cần giải tỏa tâm lý thì vục vào ăn. Đánh mất niềm tin vào thế giới xung quanh. Không biết cách yêu người khác giới vì khó thể hiện cảm xúc mặc dù nói rất nhiều. Lắm lúc bên trong buồn nhưng bên ngoài lại cười ngoác ra, mặt méo mó, rất tởm. Bạn tôi bảo, tao sợ mặt mày lúc mày cười to. Những đứa như tôi trông giống giống nhau. Nhìn sẽ hơi ngố ngố tí. Không quyết định được cái gì và không tự chịu trách nhiệm được cho cái gì.

Nhưng có một điều tôi biết chắc. Sau này nếu có con thì tôi sẽ nỗ lực để nó tránh xa bố mẹ tôi ra.

Rồi tôi sẽ dặn con là sau này mày đừng để con mày sống gần tao.

Con mày không nên gần tao.

Sẽ không tốt cho nó đâu.