- XXI - Những lời thú tội của Savonarola Mold

Đúng chín giờ sáng. Chiếc xe trượt tuyết của Ismail ngừng trước lâu đài của dòng họ Tuniades.

Savonarola Mold và hai thám tử xuống xe. Cùng lúc ấy, thẩm phán Damian từ lâu đài bước ra và đi tới phía cổng rào song sắt - Tới chỗ mà xác nạn nhân đã được tìm thấy. Đi theo ông thẩm phán có cảnh sát trưởng Filaret, bác sĩ Pillat và một chàng trung niên mà người ta chưa thấy mặt cho đến lúc ấy, nay làm nhiệm vụ lục sự. Họ đã đi lên lâu đài theo con đường Tình Yêu, trong lúc Savonarola Mold và hai thám tử đang ở nơi nhà của Sava. Mọi người đã có mặt. Mọi người đã đến đúng giờ để tổ chức diễn lại vụ ám sát. Hôm đó là thứ bảy đầu tiên của tháng ba. Vụ ám sát đã xảy ra trong đêm thứ năm rạng ngày thứ sáu, lúc một giờ sáng. Đây là kỷ lục điều tra nhanh. Không đầy ba mươi giờ sau, tên sát nhân đã bị bắt và bây giờ người ta tổ chức diễn lại vụ ám sát. Trùm mình trong một áo măng-tô lông thú, bà Patricia Tuniade từ lâu đài bước ra, nhập vào số người đã có mặt. Mặt bà tái mét. Mắt bà đỏ ngầu. Hai thám tử lạ mặt nói chuyện với ông thẩm phán. Rồi một thám tử bước tới bà Patricia Tuniade và nói với bà:

- Thưa bà, đây là một quang cảnh rất đau lòng đối với bà. Tốt hơn là bà không dự lúc chúng tôi tổ chức diễn lại cuộc ám sát. Người ta không thể để cho một bà mẹ thấy người ta giết con của bà như thế nào. Bà có thể trở vào lâu đài. Trước khi lên đường, chúng tôi sẽ đến nghiêng mình trước linh cữu của con bà và chia buồn với bà. Chúng tôi tiếc là không thể đự lễ mai táng. Chúng tôi phải đi chuyến tàu trưa. Lễ mai táng sẽ được tổ chức lúc mười một giờ, phải không, thưa bà?

- Đúng như vậy, thưa ông. Con tôi sẽ được an táng lúc mười một giờ tại nghĩa trang Agapia. Bên cạnh mộ phần của thân phụ nó và tổ tiên nó.

Bà Patricia Tuniade để chảy - mà không cần lau - vài giọt nước mắt xuống đôi má trắng như sứ của bà.

- Lát nữa, chúng tôi xin gặp lại bà. Và xin bà tin rằng mọi người đều đau xót vì tai họa khủng khiếp này. Nhất là khi người ta nghĩ rằng đây là những tai họa do chính con người gây nên! Những con người như tên Sava này phải bị tận diệt như loài cỏ dại của xã hội.

Trong lúc bà Patricia Tuniade trở về lâu đài, thong thả bước từng bước uyển chuyển như thể chân bà viết chữ. Trên tuyết, quan tòa và thám tử bắt đầu cuộc diễn lại vụ ám sát, đã xảy ra tại ngay chỗ này. Người ta chẳng còn thấy dấu vết gì tại hiện trường, ngoài các dấu chân của nhà chức trách.

- Thưa ông thẩm phán, tôi nghĩ rằng, sẽ là điều tốt hơn nếu, với sự cho phép của ông, chính chúng tôi, đồng nghiệp của tôi và tôi, sẽ đặt câu hỏi cho bị can. Chúng tôi đã hỏi cung nó suốt đêm. Cho nên chúng tôi có thể trực tiếp vào các sự kiện. Lẽ dĩ nhiên là nếu được ông phẩm phán cho phép chúng tôi làm như thế. Vì ông là người chủ trì cuộc diễn lại vụ án mạng.

- Xin ông tiến hành cho - Thẩm phán Damian nói - Ông có kinh nghiệm. Tôi, tôi mới làm thẩm phán chưa đầy bốn mươi tám tiếng đồng hồ.

- Xin cám ơn ông thẩm phán - Viên thám tử nói. Sau đó, y nói với anh chàng trung niên đang cầm một tập hồ sơ - Ông là luật sư, phải không?

- Tôi tên là Ion Xenia - Chàng trung niên nói - Vâng, tôi là luật sư.

Chàng ta cao ráo, tóc nâu, rất phong lưu. Mắt đen. Tiếng nói du dương như hát.

- Xin ông đứng sát bên tôi, ghi các câu hỏi của tôi và các câu trả lời của bị can, đúng như tôi sẽ đọc cho ông viết vậy. Như thế để khỏi phiền phức vì những câu vô ích.

Tất cả mọi người đứng tập trung phía sau cửa rào song sắt. Đứng vòng tròn. Như trên sân khấu.

- Sava, hãy lại gần đây - Thám tử chủ trì cuộc hỏi cung, ra lệnh - Lại gần sát bên ta đây. Và hãy trả lời thật to các câu hỏi của ta thật to để mọi người đều nghe rõ những gì mày nói và để ông luật sư có thể ghi chép. Vì tất cả những gì mày sẽ nói, sẽ được biên chép lại câu hỏi thứ nhất: Mày đã trốn khỏi nhà tù khổ sai nơi mày bị đày suốt đời vì tội giết Tuniade Cha, chủ nhân lâu đài này, phải không?

- Vâng, thưa ông. - Sava đáp.

- Mày vượt ngục để làm gì?

- Để về thăm các đua con của tôi.

- Điều ấy thì dễ hiểu thôi - Thám tử nói - Đó là một hành vi mà người ta không trách cứ ngươi, về phương diện nhân đạo. Trái lại, đó là một hành động cao thượng. Vượt ngục để thăm các con và vuốt ve chúng! Phải đương đầu biết bao nguy hiểm!... Chúng tôi đánh giá cao tính cao thượng của hành động ấy. Chỉ có ban quản trị nhà tù sẽ có trách cứ ngươi về tội vượt ngục. Và các nhân viên có trách nhiệm về an ninh cũng sẽ có trách cứ ngươi về tội ấy. Họ không thể tha thứ việc các tên sát nhân đi lại tự do ở giữa những công dân lương thiện. Nhưng trên bình diện nhân đạo, hành vi của ngươi không phải là hoàn toàn không có tính cao thượng. Vì ngươi đã chạy tới các đứa con của ngươi - các thằng nhóc như ngươi gọi - bất chấp nguy hiểm đến tính mạng của ngươi. Ngươi đã suýt chết dọc đường, phải không?

- Vâng, thưa ông. - Sava Mold đáp.

- Ngươi đã chịu đựng đói khát, lạnh lẽo. Và ngươi đã vượt hơn trăm cây số đi bộ, trong tuyết, không ngừng, để về thăm một lần nữa, trong vài phút, các thằng nhóc, sáu thằng nhóc của ngươi.

- Vâng, thưa ông.

- Nếu ngươi vượt ngục để về thăm các con của người, để đem cho chúng vài viên kẹo rẻ tiền và để vuốt ve chúng nó, thì ngươi đã đến làm gì ở nơi này, trước cổng rào song sắt của lâu đài, tại chỗ mà chúng ta đang đứng đây?

- Tôi đi ngang qua đây - Sava Mold đáp - Lâu đài ở trên đường đi. Tôi không muốn đi ở phía dưới thấp, qua làng xóm và theo con đường Tình Yêu, ở đó tôi có nguy cơ bị lộ diện, nếu như tôi gặp một người nào đó.

- Lối giải thích của ngươi hợp lý - Viên thám tử nói.

Viên luật sư bảnh trai - Xenia - viết rất nhanh. Chữ anh ta rất đẹp, lối chữ thảo lớn nét tuyệt mỹ. Người ta có thể nói là một bức họa.

- Bây giờ, hãy nghe cho rõ câu hỏi của ta - Viên thám tử nói - Đây là câu hỏi cốt yếu. Ta hiểu và tất cả chúng ta ở đây hiểu rằng ngươi đã vượt ngục và ngươi đã đi ngang qua trước lâu đài. Nhưng vì sao người đã giết Tuniade Con?

- Cậu ta đã đột ngột hiện ra trên đường đi của tôi. - Sava lúng túng đáp.

- Nếu có kẻ nào đột ngột hiện ra trên đường của người thì ngươi phải giết kẻ đó sao?

- Không, thưa ông. - Sava Mold đáp.

- Vậy thì hãy giải thích cho chúng ta rõ vì sao và bằng cách nào ngươi đã giết cậu ta.

- Đây, tôi từ phương Nam đi tới. Từ khi thoát ra khỏi nhà tù, luôn luôn tôi đi theo hướng Nam- Bắc. Lúc tôi đi ngang qua lâu đài, tôi nghe có tiếng lục lạc. Rồi có tiếng nói, tiếng hỏi đàn ông.

- Tiếng nói ấy phát ra từ lâu đài?

- Không, thưa ông. Tiếng nói phát ra ở bên ngoài. Các người nói đó đang ở phía trước mặt tôi. Để khỏi gặp các người đó, tôi đã nấp sau bức tường rào của vườn cây. Gần cổng song sắt. Chỗ mà bây giờ ông luật sư đang đứng. Tôi chờ cho các người nói đó đi ra xa. Tôi sợ. Tôi nghĩ rằng người ta đã phái hiến binh đến lùng bắt tôi tại nhà tôi. Ngoài tiếng người, còn có cả tiếng lục lạc. Chiếc xe trượt tuyết đã ngừng lại một chỗ. Nhưng các con ngựa nhúc nhích. Và lục lạc của chúng kêu leng keng, leng keng. Tôi nghe như thế rất rõ. Và tim tôi thắt lại vì sợ. Tim tôi thắt lại, nhỏ bằng con bọ chét.

- Ngươi đã nghe tiếng nói của nạn nhân, phải không?

- Lúc đầu là tiếng nói của gã xà ích. Tiếng nói the thé, nghe khó chịu lỗ tai. Như tiếng chuột kêu ở dưới hầm nhà tù. Sau đó tôi cũng nghe tiếng nói của cậu Tuniade.

- Ngươi đã nghe có hai tiếng nói. Tiếng nào nói nhiều hơn?

- Gã xà ích - Savonarola đáp - Tôi không biết tiếng của cậu Tuniade. Tôi tưởng là gã xà ích đã chở các hiến binh lên theo con đường Tình Yêu. Để bắt tôi. Tôi vẫn trốn ở đây. Ngay nơi mà ông luật sư đang đứng bây giờ.

- Ngươi có nghe họ nói gì không?

- Không nghe rõ tất cả. Có một lúc, tôi có nghe rõ tiếng của xà ích Ismail nói: “Thôi, thưa ngài, đừng lục lọi trong các túi của ngài nữa”. Sau đó tôi có nghe tiếng chân trong tuyết. Một người nào đó chạy về phía lâu đài. Tôi có nghe tiếng chìa khóa mở cửa ngõ song sắt. Rồi tôi thấy một quân nhân đi vào trong vườn cây. Tôi vẫn còn nấp ở đó. Người quân nhân ấy thấy tôi. Và thế là tôi cố chạy trốn. Nhưng người ấy đã chụp được tôi. Tôi vùng vẫy. Tôi đã thoát ra khỏi tay người ấy. Người ấy bèn rút súng lục và bắn vào tôi nhiều phát. Người quân nhân ấy cho tôi là ăn trộm, hay là đến lâu đài để giết mẹ cậu ta. Vì vậy mà cậu ta bắn. Tôi bị lộ. Tôi cố leo lên bức tường rào. Nhưng tôi lại rơi xuống trúng ngay vào hai cánh tay của cậu ấy. Cả hai chúng tôi ngã xuống trong tuyết. Chúng tôi đánh nhau. Cậu ấy lại rút súng bắn. Tôi đã giựt khẩu súng lục để ngăn không cho cậu ấy bắn. Và sau đó tôi cảm thấy có máu nóng của cậu ấy chảy ra. Tôi chợt hiểu là tôi đã giết cậu ấy. Tôi đã liệng khẩu súng và chạy trốn.

- Ngươi chạy theo hướng nào?

- Tôi ra khỏi lâu đài và chạy về hướng bìa rừng.

- Bà Patricia Tuniade có bắn theo ngươi không?

- Tôi không biết ai đã bắn - Mold đáp - Nhưng người ta đã bắn theo tôi.

- Và sau đó?

- Sau đó tôi ngã xuống. Tôi không tìm ra nhà của tôi. Tôi không còn biết tôi đang ở đâu. Chung quanh tôi đều trắng xóa. Đầu óc tôi quay cuồng. Tôi gục xuống trong tuyết.

- Ngươi đã biết rằng ngươi đã giết cậu Tuniađe bằng cách dí súng lục vào gáy, như một con dao. Bằng cách ấy nạn nhân đã bị bắn chết. Có phải như thế không, bác sĩ?

- Đúng như vậy. - Bác sĩ Pillat đáp.

- Người nói gì về điều đó?

- Có thể là như vậy - Sava đáp - Chúng tôi vùng vẫy, chúng tôi đánh nhau và tôi vừa giựt được súng lục của cậu ấy. Có thể là đúng như ông nói. Tôi không còn nhớ được rõ ràng lắm. Cả hai chúng tôi đánh nhau trong tuyết. Và tôi có súng lục trong tay. Súng lục của cậu ấy. Chắc là tôi đã bắn vào sau gáy. Ông biết rõ hơn là tôi đã bắn vào chỗ nào và giết cậu ta bằng cách nào. Tôi đã thả cái xác ra, không nhìn vết thương ở chỗ nào.

- Ngươi không có ý nghĩ cứu cậu ấy sao?

- Không - Sava đáp - Tôi sợ. Tôi chạy trốn.

- Nói tiếp đi.

- Tất cả chỉ có thế.

- Ta nghĩ rằng tất cả chỉ có thế thôi - Thám tử nói - Ngoại trừ trường hợp ông thẩm phán đặt thêm những câu hỏi khác.

Không ai đặt thêm câu hỏi. Tất cả đã rõ ràng. Người ta im lặng, nhất là cảnh sát trưởng Filaret. Ông không mở miệng nói một lời nào.

Ông nghe Sava Mold thú tội như thể tai ông không nghe tiếng nó nói. Tâm trí của ông ở đâu đâu. Mặt ông tái mét như người bị bệnh.

Trong lúc nhà chức trách đi tới phía lâu đài, hai thám tử cột Sava Mold vào hàng rào sắt, gần cửa ngõ, với một sợi xích.

- Không phải là một con chó để mà cột nó như thế. - Ông thẩm phán nói.

- Chúng tôi không thể đem nó vào trong lâu đài, trước mặt bà Tuniade. Nó là một con thú khát máu đã giết chồng và con của bà mệnh phụ này.

Sau khi cột Sava Mold vào hàng rào sắt bằng một sợi xích, như một con chó, thám tử, người đã điều khiển cuộc diễn lại vụ án, nắm tay đánh túi bụi vào đầu nó. Sava quỵ gối xuống. Thẩm phán Damian chạy tới cứu Sava. Ông la lớn:

- Vì sao ông đánh nó?

- Thằng súc sinh này đáng lẽ phải thú tội sớm hơn! Nó chần chờ quá lâu mới quyết định thú tội.

Gót giày của viên thám tử đạp vào đầu Sava gục xuống cùng với sợi dây xích, gần cổng song sắt.

- Vì sao mày chần chờ mãi mới chịu nói với chúng tao tất cả những sự kiện kia hử? - Viên thám tử hỏi - Mày sẽ thấy điều gì đang chờ đợi mày! Pháp luật không thể kết án mày về tội giết Tuniade Con. Mày đã bị kết án về tội giết Tuniade Cha. Và khốn thay, mày không có hai mạng sống, để bị kết án hai lần khổ sai chung thân. Vì thế mày tưởng rằng tội giết người lần thứ hai của mày không thể bị trừng phạt. Nhưng chính chúng tao, ngành mật thám, sẽ buộc mày phải trả cái giá mà pháp luật không thể đòi hỏi nơi mày.

Máu từ khuôn mặt Sava Mold chảy ra đỏ như hồng ngọc trên tuyết trắng xóa. Sava nằm bất động như chết. Bị cột vào hàng rào sắt của lâu đài. Còn nhà chức trách, trong phòng khách nhỏ, cạnh phong đặt thi thể của Antoine Tuniade, đang uống trà do bà Patricia Tuniade và cô gái giúp việc Flora Valverde xinh đẹp bưng mời. Tất cả mọi sự đã sẵn sàng để làm lễ mai táng vào lúc mười một giờ.