Chương 7 THÙ HẬN

Cha tớ đứng giữa một cử tọa trật tự và háo hức lắng nghe. Bàn tay mẹ lạnh toát. Mẹ nhìn giáo sư Lolness, chồng mình và một cái gì đó đang được dệt nên trong không trung giữa hai người. Cái gì đó mà chỉ duy có mình tớ nhìn thấy. Như một áng cầu vồng trong suốt.

Tớ vẫn nhớ từng lời cha nói. Mọi người đang chờ đợi một lý giải khoa học hơi khô khan một chút. Tớ tin là công chúng đều bị bất ngờ khi nghe những lời giải thích của cha, vẫn đơn giản như thường lệ.

- Các bạn đều biết nhựa cây. Nó là tâm điểm trong cuộc sống thường ngày của các bạn. Có khi các bạn còn nghe thấy tiếng nó tí tách dưới chân mình. Các bạn dùng nó để làm chén, đĩa, đồ gỗ, các bạn chiết xuất nó thành đường để làm kẹo, các bạn dùng nó làm vữa, gạch, xi măng, đồ chơi cho nhà của mình… Nhựa có mặt ở mọi lúc mọi nơi, ngay dưới lớp vỏ cây. Chỉ cần chọc một lỗ nhỏ là chúng ta có nguồn nhựa sống đó, như một con rệp nuôi sống mình bằng nhựa cây. Đúng vậy, giống như một con rệp. Tôi rất mê rệp. Tôi tiết lộ với các bạn một bí mật. Tôi đã ước mình là một con rệp. Thỉnh thoảng vào ban đêm, tôi cải trang mình thành rệp, và tôi nhảy…

Tiếng cười khúc khích phát ra ở một vài hàng ghế rốt cuộc đã lan khắp khán phòng. Chỉ có mỗi lão Jo Mitch mập ú đang chiếm tận hai chỗ ngồi ở hàng ghế đầu vẫn tiếp tục ngáy. Limeur và Torn, hai tâm phúc của lão ngồi mỗi gã một bên cũng cố nén cười. Cha mình, bằng một cử chỉ dứt khoát, đã lập lại trật tự.

- Hãy để tôi trở lại với những câu chuyện của mình… Những câu chuyện về nhựa cây của tôi… Bởi không được làm rệp nằm sẵn trong thân cây nên tôi tự khoét một hố nhỏ trên vỏ Đại Thụ để quan sát. Và tôi đã nhìn thấy điều mà tôi chưa bao giờ để tâm. Tôi thấy nhựa cây đang chảy xuống…Chẳng có gì bất thường… Ngày hôm trước, nhựa đã chảy xuống rồi, cách đây một trăm năm, nhựa cây cũng đã chảy, sang năm nếu mọi chuyện tốt đẹp, nhựa sẽ tiếp tục chảy. Nhưng là một con rệp thiển cận nên tôi không thực sự suy nghĩ nhiều lắm đến việc này…

Cha ngước lên và nhìn thấy vị thính giả đang bám vào xà đu.

- Hãy lắng nghe những điều tôi sắp nói. Hãy lắng nghe những lập luận của tôi… Nếu chàng hề từ trên kia rơi xuống. Nếu những ai đang chúi đầu từ trần nhà kia cũng rơi xuống. Nếu tất cả mọi người đều nhảy khỏi ban công sẽ tạo nên một chuyển động đi xuống. Một chuyển động từ cao xuống thấp, như dòng chảy của nhựa cây. Một chuyển động tôi cho là sẽ duyên dáng, nếu cô thiếu nữ cầm dù kia cũng nhảy xuống…

Cô gái ngồi ở bao lơn thứ ba chợt đỏ mặt. Vài anh chàng huýt sáo. Cha quay sang cười với mẹ.

- Vậy là trong một thời gian nữa, mọi thứ sẽ rơi xuống. Nhưng sau một hoặc hai tiếng đồng hồ, khi tất thảy mọi người đã chất đống dưới nền khán phòng của Hội đồng này, sẽ chẳng còn ai để rơi nữa. Chuyển động sẽ dừng lại. Trong khi đó, nhựa cây vẫn tiếp tục chảy. Nó chảy không ngừng dọc chiều dài Đại Thụ. Vì vậy, tôi tự đặt câu hỏi mà ngay lúc này tất cả các bạn cũng đặt ra cho bản thân: nhựa từ đâu chảy ra? Nó không thể tự nhiên mà sinh ra trong vùng Ngọn Cây này. Vậy nhựa cây từ đâu sinh ra từ đâu để cho nó luôn chảy xuống?

Đáp lại câu hỏi là một sự im lặng bối rối.

- Cũng như các bạn, tôi không thể ngay lập tức tìm ra câu trả lời. Thoạt đầu tôi nghĩ rằng lá trên Ngọn Cây hút nước mưa, tiếp tục chảy xuống dưới dạng nhựa, nhưng tôi phát hiện điều trái ngược, lá cây nhả độ ẩm… Có thể các bạn còn nhớ bài nói chuyện của tôi về sự thoát hơi nước của cây…

Một vài khuôn mặt sáng lên nụ cười. Tớ tin là tất cả mọi người đang nhớ lại buổi thuyết trình lần đó, cha đã mô phỏng chiếc lá đang thoát hơi nước, nghe như tiếng lì xì của nồi hầm vậy.

- Tôi đã đi đến kết luận sau: vì nhựa cây không từ trên trời rơi xuống nên nó phải dâng lên từ đâu đó để chảy trở lại dưới vỏ cây. Nhưng nó dâng lên đến đâu? Tôi đã có ý định đi đến tận cùng cành cây và thân cây để tìm hiểu.

Cha ngừng lại trong giây lát.

- Như các bạn đã biết, ngay từ đầu tôi phản đối việc xây dựng đường hầm lớn xuyên trục thân chính của Đại Thụ. Tôi cho rằng đây là một dự án ngớ ngẩn và vô trách nhiệm. Nhưng đường hầm này đằng nào cũng đang thi công nên tôi đến xem. Khi tôi đến thì người ta thông báo công trình bị gián đoạn. Thật bất ngờ! Không một ai có thể làm được nữa. Ở một độ sâu nhất định, những lượng lớn chất lỏng dềnh lên. Không thể tiếp tục đào được. Phải có đến năm mươi con bọ đầu dài đang làm việc trên công trường này, năm mươi con được nuôi dưỡng đặc biệt chỉ để phục vụ cho dự án này. Đó là những con vật to lớn cực kỳ phàm ăn. Từ khi công việc đình đốn, chúng không được ăn gỗ trong đường hầm nữa thì người ta biết lấy gì cho chúng ăn. Người ta cho sinh ra năm mươi con vật này rồi không thể nuôi chúng được nữa! Hiếm khi nào tôi nhìn thấy cảnh tượng kinh khủng đến thế, những con bọ bị bỏ đói lồng lộn trong chuồng. Tôi khép lại câu chuyện bên lề này nhưng cũng nhắc lại với các bạn là chúng ta đang làm một việc điên rồ.

Có vài tiếng xì xầm. Không ai tưởng tượng được là người ta có thể chỉ trích đường hầm này. Bằng chứng là đường hầm được mang tên “đường hầm sinh thái của văn minh tiến bộ”…

Nhưng tất cả mọi người lại hướng cái nhìn về phía Jo Mitch. Lão mập Jo Mitch giật mình tỉnh giấc, vừa đảo lia lịa cặp mắt ướt nhèm vừa nhe răng. Bên cạnh, hai tên Limeur và Torn gầy đét như mép lá, lúng túng không biết phản ứng ra sao. Jo Mitch là một tay nuôi bọ đầu dài có tiếng, đứng ra thầu tất cả những công trình đào xới từ vài năm gần đây. Chỉ trích đường hầm tức là chỉ trích Jo Mitch, và có thể gieo tai họa cho kẻ dám lên tiếng.

Cha vẫn gật nhẹ đầu chào và cười lịch sự với ông ta. Cha tiếp tục bài nói chuyện:

- Tôi đội chiếc mũ bảo hộ và đi vào trong đường hầm. Đến chỗ bị ngập, tôi nhìn thấy đúng những gì tôi đang trông mong. Chất lỏng gỉ ra từ mặt đấy như những bọt nước sôi. Quả đúng là nó đi từ dưới thấp lên cao. Nó không phải là nước, cũng không hẳn là nhựa cây như chúng ta vẫn biết. Tôi quan sát kĩ trên vách đường hầm, chất lỏng đó ngấm rất nhanh vào thớ gỗ. Theo tính toán của tôi, mỗi giây nó dâng lên chừng bằng chiều cao của con trai tôi. Khoảng năm mét một tiếng. Tôi lấy một ít chất đó bỏ vào chai đem về.

Lần này cha dừng lại một lúc lâu. Mọi người há hốc miệng ra. Mọi người gần như quên cả câu chuyện về Balaïna để đắm mình trong bí ẩn của Đại Thụ.

- Tôi về đến nhà, tôi rửa tay.

Thính giả phản ứng, họ đòi cha kể tiếp.

- Tôi ôm hôn vợ tôi và Tobie, con trai tôi.

Phản ứng lại nổi lên, dường như cha cảm thấy khó chịu vì sự thiếu kiên nhẫn này.

- Việc ôm hôn vợ con mình là rất quan trọng. Đó không phải chuyện kể bên lề mà là mấu chốt của mọi sự.

Im lặng trở lại. Tớ ưỡn ngực và quay quay chiếc mũ trên tay. Giọng cha lại vang lên khắp khán phòng.

- Sau đó, tôi quay vào làm việc. Tôi nhanh chóng hiểu ra mình vừa tìm thấy ở đoạn nào chất lỏng dâng lên trước khi chảy xuống. Nhựa thô chảy ra từ trong thân gỗ, chỗ mà người ta gọi là đoạn gỗ dác. Tất cả năng lượng của Đại Thụ nằm ở đây. Sự sống của Đại Thụ cũng ở đây. Năng lương này sẽ được chuyển hóa nhờ lá, không khí, ánh sáng và chảy xuống dưới dạng một loại nhựa khác lưu chuyển bên dưới lớp vỏ cây. Nhưng nguồn gốc lại nằm trong dòng nhựa chảy ngược lên, nó chính là nhựa thô mà tôi vừa mới phát hiện ra trong lõi Đại Thụ.

Thính giả bắt đầu hiểu hơn một chút về cái đích của những dẫn giải cha đưa ra. Cha tiếp tục, nhấn nhá từng câu.

- Mục đích duy nhất của tôi là để chứng minh Đại Thụ là thực thể sống. Rằng nhựa cây chính là máu của nó. Rằng chúng ta chỉ là những hành khách đi ngang qua thế giới sống động này mà thôi. Các bạn biết rằng mọi nghiên cứu của tôi đều hướng đến mục đích này. Khi chứng minh năng lượng được chứa trong nhựa cây, tôi có thể đi đến được cái đích đó… Vậy là tôi đã sáng chế ra một cái máy nhỏ sử dụng nhựa thô để sản sinh ra năng lượng, giống như lá cây vậy. Đó là một vật rất đơn giản được giữ trong một hộp nhỏ màu đen. Để chế tạo ra nó, tôi chỉ cần quan sát một cái chồi non hay một chiếc lá… Tôi đặt cái hộp nhỏ xinh thần diệu trên lưng Balaïna cùng với một thùng con nhựa thô, rồi nối nó xuống chân Balaïna. Chỉ có thế thôi. Và thế là Balaïna bắt đầu nước đi.

Từ chỗ ngồi của mình, tớ nhận thấy thính giả có đôi chút thất vọng. Giáo sư vẫn chưa giải thích bí mật thực sự về phát minh của ông. Bàn tay mẹ đang nắm tay tớ trở nên bồn chồn, lạnh ngắt và xâm xấp mồ hôi. Tớ nghĩ là mẹ đã lường trước được điều sắp xảy ra. Cha tiếp tục nói:

- Tuần rồi có tới hàng trăm người đến nhà tôi. Tất cả đều muốn giới thiệu cho tôi các cách áp dụng sáng chế này. Kẻ thì quá khôn ranh, người thì quá thật thà. Họ nói với tôi về các phương cách để làm bánh mì nhanh hơn, để đi du lịch nhanh hơn, để hâm nóng, để làm lạnh, để cắt, đào, vận chuyển, liên lạc, pha trộn, thậm chí cả những phương cách giúp suy nghĩ. Phương pháp Balaïna sẽ thay đổi cuộc sống.

Đám đông vỗ tay tán thưởng. Đúng vậy, phương pháp Balaïna sẽ thay đổi cuộc sống của họ. Họ đang sẵn sàng tung hô cha nhiệt liệt.

Nhưng cha lại nói tiếp:

- Điều phiền lòng duy nhất, đó là tôi rất yêu cuộc sống này, và tôi đặc biệt không muốn biến đổi nó. Điều phiền lòng duy nhất là tôi chỉ muốn chứng minh rằng Đại Thụ vẫn đang sống. Liệu tôi có thể trao chất nhựa thô cho tất cả mọi người để mọi người làm thành những chiếc máy biết gấp tờ báo làm tư hay những máy móc để suy nghĩ mà không biết mệt?

Không ai phản ứng gì. Không khí trở nên nặng nề. Mặt cha tái nhợt. Mọi người cảm nhận ông sắp nói ra điều cốt tử.

- Hôm qua, tôi đã nói chuyện với vợ tôi. Và tôi quyết định không tiết lộ cơ chế hoạt động của chiếc hộp đen của tôi. Tôi nghĩ rằng nhựa thô thuộc về Đại Thụ của chúng ta. Tôi nghĩ rằng Đại Thụ sống được là nhờ nó. Sử dụng máu của nó là đặt thế giới này vào thế lâm nguy. Bất kì ai trong mỗi chúng ta đều thoải mái kiếm tìm để tìm ra bí ẩn như tôi đã làm. Tôi không ngăn cản bất cứ ai tìm ra bí mật về Balaïna. Tôi nhắc lại với các bạn rằng chỉ cần quan sát một bông hoa hay một chồi non thì sẽ hiểu được nó vận hành như thế nào. Còn bản thân tôi, tôi muốn không nói gì thêm nữa, để mai này con trai của con trai tôi vẫn còn có thể nghiêng mình bên nụ non chồi biếc.

Tớ ngồi như đóng đinh vào ghế. Tớ chẳng hiểu tẹo nào vì sao cha lại nói về con trai của tớ trong khi tớ mới có bảy tuổi. Tớ không biết cha đang nói đến đứa con trai nào nhưng tớ nghĩ là cha đang nói dối đôi chút để mọi người tin rằng tớ có một đứa con trai, vì nó có ích cho những giải thích của cha. Cũng giống như khi cha nói trước tất cả mọi người là cha cải trang thành rệp trong khi tớ chưa từng thấy ông cải trang thành bất kỳ giống côn trùng nào bao giờ.

Đoạn còn lại tớ tin là mình đã hiểu cả và tớ thấy thật là tuyệt vời. Vì cả khán phòng vẫn giữ im lặng nên tớ nảy ra ý bắt đầu vỗ tay để khởi xướng. Nhưng thành ra chỉ có mỗi tiếng vỗ tay của tớ lẹt đẹt vang lên trong không khí. Cuối cùng tớ đành phải hạ tay xuống.

Từ tít trên cao, như thước phim đang quay chậm, một cái gì đó nhằm trúng vào mặt cha bay tới.

Cái thứ đó là một món rán gì nhũn nhẽo như mứt.

☆☆☆

Sau đó tớ chẳng còn nhớ gì nhiều nữa. Cơn điên cuồng xâm chiếm mọi người. Người thì gào lên, người thì ném đồ vật lên khán đài, kẻ thì lăng mạ cha tớ, kẻ thì dồn đẩy tớ lên trước và hét tướng vào tai mẹ tớ. Tớ nhớ là lão Toni Sireno, trợ lý của cha, lẹ làng lủi mất.

Còn cha lao nhanh về phía ghế băng của hai mẹ con. Cha che chở hai mẹ con tớ trong vòng tay dài rộng và cả nhà tớ chạy ra theo hướng cửa. Ngay cả những ông râu tóc ngồi ở hàng ghế danh dự bị bọn tay chân của Jo Mitch xúi giục, cũng phun ra những từ mà nếu tớ nói ra sẽ bị ăn tát, đám người đó thật vô văn hóa. Được thể, mọi người chửi rủa càng hăng, những cú đánh đầu tiên trút xuống cả nhà tớ như mưa.

Tớ bèn tự nhủ rằng nếu biết rơi vào tình cảnh này thì đáng lẽ cha không nên thuyết phục để mọi người tin là tớ có con trai.

Khi mẹ tớ bị đánh vào vai, cha lập tức tháo kính cuộn vào trong mũ nồi, lần đầu tiên tớ thấy cha nổi xung. Cha gầm lên, chân tay vung tứ phía. Đám đông lùi lại trước cơn thịnh nộ của giáo sư Lolness. Cả nhà tớ thoát được ra ngoài và trở về nhà mình, trong ngôi nhà Chỏm Cây. Phải khóa trái cửa lại vì trước đó nhiều người đã đột nhập vào nhà lục lọi. Đồ đạc tanh bành, chén bát vỡ vụn vương vãi trên nền nhà. Cha ôm chặt hai mẹ con tớ vào lòng.

Tớ nói:

- Con nghĩ họ đã phát hiện con chưa bao giờ có con trai.

Cha cười qua hàng nước mắt.

- Một ngày nào đó, con sẽ có. Đấy là điều cha muốn nói, Tobie ạ. Cha mong con sẽ có một cậu con trai hay một cô con gái khi con lớn lên.

Vì trông cha rất buồn nên tớ không muốn tước ý nghĩ này khỏi tâm trí cha.

☆☆☆

Cả gia đình tớ giam mình trong nhà nhiều ngày liền. Mẹ tớ xin bà ngoại cho gia đình tớ ở nhờ vài tuần tại một trong những dinh cơ của bà ở Ngọn Cây.

Bà ngoại trả lời vài dòng trong một tờ thư xinh xắn:

☆☆☆

Đương nhiên, con yêu của mẹ,

trong tình cảnh của các con,

hãy yên trí

rằng ko có chuyện đó đâu.

☆☆☆

Lá thư kí tên: Radegonde Alnorell.

Cha lấy cái tên đó ra để đùa vui nhưng mẹ thì khóc. Nghĩ đến những gì đã xảy ra với gia đình mình, mẹ không ngừng nhắc đi nhắc lại:

- Mọi chuyện sẽ qua thôi.

Nhưng mọi chuyện lại không qua cho.

☆☆☆

Không tài nào ra khỏi cửa mà không bị chửi rủa hay ném đủ thứ vào người. Tớ đã có hẳn một bộ sưu tập nhỏ nấm ủng và đủ thứ đồ rơi rào rào trước cửa nhà mỗi khi nó mở ra.

☆☆☆

Một hôm, cha bị Đại hội đồng triệu đến. Cha tới đó. Hai mẹ con tớ ở lại nhà. Khi cha về đến nhà thì chân ông chỉ còn tất, mặt nhợt nhạt như mất hồn. Trên vai cái áo vest màu xám lịch lãm của cha dính đầy vỏ gỗ bào.

Tớ hiểu là Đại hội đồng của Đại Thụ đã lột giày của cha. Đó là hình thức khiển trách nặng nhất. Người ta lột giày những kẻ tội phạm và những kẻ bắt cóc trẻ em. Cha bị trừng phạt vì tội danh “che giấu thông tin tối hậu”. Tớ mù tịt về mấy cái từ này.

☆☆☆

Cha nói với mẹ cả nhà sẽ đi rất xa. Người ta tịch thu của gia đình tớ ngôi nhà Chỏm Cây, họ bù lại cho một mảnh đất nhỏ ở Onessa, thuộc xứ Cành La. Chính tối hôm đó, tớ đã trốn đi tìm Léo Blue. Từ hôm vụ Balaïna nổ ra, ngày nào hai đứa bọn tớ cũng bí mật hẹn nhau trong một cái chồi khô. Lần này bọn tớ trốn liền trong đấy hai ngày ba đêm. Léo Blue là bạn của tớ, chúng tớ đã ăn thề với nhau cơ mà. Tớ không muốn đi. Cuối cùng cha đã tìm ra chúng tớ. Léo cứ níu lấy áo tớ.

Mọi việc diễn ra thật chóng vánh. Thế giới sụp đổ dưới chân…

☆☆☆

Elisha lắng nghe chăm chú đến mức ta hầu như có thể dõi theo từng chương hồi của câu chuyện trong đôi mắt đen của cô bé. Cô không hề biết những gian truân của gia đình Tobie. Ông Vigo Tornett chỉ giải thích là nhà Lolness không có ý định chọn nơi này để sinh sống. Và gia đình Asseldor sống ở trên vùng cao của Cành La thì suốt ngày ca cẩm “khổ thân cái nhà Lolness!”

- Cậu muốn ngủ lại nhà tớ tối nay không, mẹ tớ có cái đùi châu chấu to tướng nhà bác Olmech vừa cho. Chúng ta sẽ nướng lên trộn với sốt mật ong.

Lời mời này có vẻ hơi vụng về vì cậu bé đang xúc động nhưng lại đúng là những thứ có thể làm xiêu lòng Tobie. Elisha biết rõ về cậu bạn Tobie của mình mà. Biết rõ đến mức cô bé còn nói thêm:

- Tớ sẽ giúp mẹ chế biến. Cậu cứ bơi một lúc nữa hãy về.

Cô bé đưa tay lên vuốt tóc cậu, đây là lần đầu tiên cô làm vậy.

Cô bé biến vào rừng, còn lại mình Tobie ngồi trước mặt hồ trải rộng, nơi chứng kiến cuộc gặp gỡ đầu tiên của đôi bạn.

Một lúc sau, cậu chọn tư thế bơi ngửa, ngắm nhìn vòm lá trên cao. Lá cây biêng biếc xanh vô cùng tận. Chỉ một phiến lá thôi cũng đủ che mưa cho cả trăm người. Tobie cảm nhận sóng nước vỗ bập bềnh dưới chân. Nước có vẻ hơi mặn. Thế nhưng cậu không khóc nữa.

☆☆☆