Chương 10 KẺ ĐƯA TIN

Quyền lực của Jo Mitch và đám thủ hạ không ngừng lớn mạnh trong năm năm biệt xứ của gia đình Lolness. Nhưng Tobie và cha mẹ không hề hay biết. Ở Cành La rất khó nắm được tình hình những nơi còn lại của Đại Thụ.

Trong những năm đó, không có lấy một lá thư hay một tờ báo nào đến tay gia đình. Những thông tin thu nhận được đều qua gia đình Asseldor.

Gia đình Asseldor sống ở Cành La từ rất lâu rồi. Số ít ỏi người định cư tại vùng này mới đến vài năm gần đây, chứ riêng gia đình này đã sinh sống ở đây qua nhiều thế hệ. Người chủ gia đình, ông Asseldor sinh tại đây. Vợ ông đến từ cành cao hơn, còn con cái họ, ba trai hai gái, đều sinh ra và lớn lên ở nông trang Seldor, một nơi luôn có sức hấp dẫn lớn đối với Tobie.

Nông trang nằm ngay cửa ngõ Cành La. Đó là một ngôi nhà cũ trổ theo kiểu cổ, với nhiều phòng rộng mái vòm. Ông nội Asseldor đã tự tay xây nên ngôi nhà. Ông đến đây với mơ ước gây dựng nên một Tân Cành, nơi mọi người sống quây quần, ấm cúng hơn. Ông đã tạo ra Seldor, thiên đường nhỏ bé trong một thế giới ông vẫn cho là thù nghịch. Tuy ông đã mất cách đây nhiều năm nhưng vợ chồng bác Asseldor cùng năm người con vẫn ấp ủ giấc mơ về một Tân Cành.

Nông trang này thật tuyệt vời. Gia đình hoàn toàn có thể sản xuất những gì thiết yếu. Không bao giờ làm hơn. Mục đích của nhà Asseldor là không phải phụ thuộc vào bất cứ ai. Họ không bán gì và cũng không mua gì của ai. Nhưng đáng mừng ở chỗ họ luôn biết chia sẻ.

Tobie có thể đến đó chơi mà không cần báo trước, đi bộ chỉ mất năm đến sáu tiếng, và cậu luôn có cảm giác được cả nhà chờ đón. Bộ đồ ăn của cậu luôn được bày sẵn trên chiếc bàn lớn, cạnh bảy bộ khác. Bữa ăn luôn diễn ra trong một không khí tuyệt vời. Mọi người cùng hát, trêu đùa lẫn nhau và uống thoả sức. Các cậu con trai đều trên dưới hai mươi tuổi nên sức ăn rất khoẻ, mấy cô con gái thì nhỏ tuổi hơn một chút nhưng cũng chẳng chịu kém các anh. Mỗi bữa ăn, hai cô con gái đều ăn diện như dự đám cưới hay trẩy hội. Mặc dù kém họ cả chục tuổi nhưng Tobie vẫn nhận thấy hai cô xinh đẹp tuyệt trần, thông minh và hài hước. Cậu có kể chuyện ấy với Elisha nhưng cô bé tỏ ra không hứng thú mấy.

Cả nhà Asseldor như gia đình thứ hai của Tobie bởi cậu sinh ra là con một. Vì vậy cậu cũng cảm thấy buồn khi người con thứ ba cậu vẫn xem như anh ruột, Mano, bỏ nhà ra đi.

Mano luôn khác với những đứa con khác trong gia đình này. Nhìn từ bên ngoài, anh có vẻ mảnh khảnh hơn hai anh trai và không hồng hào, khoẻ khoắn bằng hai cô em. Ngồi vào bàn thì anh cũng là người kiệm lời, ít cười và ăn uống cũng không hào hứng.

Nhưng gay hơn cả là anh không chơi nhạc.

Điều này đồng nghĩa với việc một sinh vật không vỏ được sinh ra trong gia đình ốc sên. Âm nhạc là hiện thân của một nửa sự sống của gia đình này. Ai trong số họ cũng biết ca hát và chơi nhạc tuyệt hay. Trừ Mano, chỉ biết đập tay lên đầu gối theo nhịp.

Mọi người đã thử đủ mọi cách với anh, bằng các loại đàn gió, từ phi cầm đến pha cầm [4] nhưng anh đều chịu thua và không muốn thử lại lần nữa.

Sau bữa ăn tối, Tobie thường thấy Mano rời khỏi bàn ăn một cách kín đáo trong khi hai cô em gái cất giọng thánh thót song ca và những thành viên khác đang hoà giọng hợp xướng. Ngay cả Tobie cũng tham gia chơi nhạc cụ bi. Tobie đã từng là tay chơi bi giỏi nhất ở Seldor. Chỉ cần cọ hai trái bi vào nhau để chúng phát ra âm thanh. Nhưng ngay cả chỉ như vậy, Mano cũng không tài nào chơi cho đúng cách.

Một tối, Tobie nhìn thấy ông bố nhà Asseldor đi theo Mano ra trước cửa nhà.

- Con đi đâu đấy? người cha hỏi.

- Con không biết, Mano trả lời.

- Con làm sao vậy? Con không muốn thử làm như mọi người sao?

- Không ạ, Mano trả lời.

- Con làm sao thế nhỉ, Mano? Nhìn các anh em của con mà xem… Trông chúng nó không hạnh phúc à?

- Có chứ.

- Thế thì làm như các anh em con đi!

Mano nổi cáu:

- Chúng ta ở đây vì ông nội đã quyết định không làm giống như thiên hạ và đến đây để gây dựng nên Seldor… Còn bây giờ, bố lại yêu cầu con phải làm như người khác sao?

Tobie nấp đằng sau lắng nghe. Người cha nói tiếp:

- Mano, con ăn nói như không phải là người của nhà Asseldor này. Con chẳng làm được cái gì như người nhà Asseldor.

- Con biết. Vậy con đi đây, thưa cha.

Người cha chết lặng. Ông chỉ nghĩ con trai mình muốn ra ngoài hít thở không khí một chút nên nói theo:

- Đừng về muộn, sáng mai còn phải thu hoạch mật.

Mano không ngoái lại. Ông Asseldor nhận ra Tobie:

- Nó cần hít thở không khí, ông giải thích.

- Vâng, Tobie trả lời.

☆☆☆

Một tháng sau, Tobie quay trở lại nhà Asseldor, một không khí khác lạ bao trùm quanh bàn ăn. Tobie đến đúng vào bữa tối một ngày tháng Sáu. Mia, cô em út đứng dậy đưa cho cậu một cái đĩa. Cô tỏ ra hơi quá vui vẻ so với mọi khi.

- Anh Lolness, tôi đã không chuẩn bị đĩa cho anh.

Mia lại gọi Tobie là “anh Lolness” trong khi cậu chỉ mới gần chín tuổi. Không gì có thể làm cho cậu hởi lòng hởi dạ đến thế. Cậu nói:

- Thưa cô Mia, tôi lượng thứ cho việc đó vì cô trang điểm mái tóc với những chiếc nơ mà tôi rất thích.

Hai cậu con trai huýt sáo khe khẽ ra vẻ chế giễu nhưng không thuyết phục mấy.

Bình thường thế nào cũng có một cậu con trai nhảy phắt lên bàn và đòi thách đấu với Tobie vì cậu đã cầu thân với em gái anh ta. Lúc đó, Tobie sẽ kiếm một cái gậy bắt đầu chống trả và cuối cùng cả nhà bò lăn ra cười.

Nhưng tối hôm đó, không có chuyện thách đấu, không còn màn ghen tuông của cô em gái kia, ấy thế mà Maï hoàn toàn có thể làm bộ khóc nức nở.

Lần đầu tiên, Tobie cứ ngỡ là thật, đến nỗi cậu ghé vào tai cô thiếu nữ gần gấp đôi tuổi mình khẽ khàng:

- Tôi cũng rất yên mến cô, thưa cô Maï.

Cả nhà cười nghiêng cười ngả. Đó là lần duy nhất Tobie cảm thấy hơi ngại ngùng trong ngôi nhà Seldor này.

Tối tháng Sáu đó, không phải Tobie cảm thấy khó xử mà chính là mọi người trong gia đình Asseldor. Cái gì đó gợi nên sự trống trải xung quanh bàn ăn lặng lẽ.

Tobie hiểu ra rất nhanh. Cậu đưa mắt nhìn khắp lượt gia đình quây quần quanh bàn.

Chỗ trống đó chính là Mano.

Mano không còn ở nhà nữa.

Đó là lý do tại sao mọi người không dọn sẵn thêm một đĩa ăn nữa cho vị khách thường ghé chơi. Bởi vì cái đĩa để không gợi nhớ đến sự vắng mặt của Mano. Ông Asseldor quan sát Tobie, cậu ngồi im thít trước bát xúp.

- Mano đi rồi. Nó đi lên Cành Cao. Nó nói nó muốn thử vận may. Thế đấy.

Bà Asseldor nói thêm:

- Bác nghĩ là nó sẽ thành công trên đó. Nó sinh ra không phải để sống ở Seldor. Bác chỉ mong sẽ viết thư.

Maï và Mia mắt đỏ hoe, hai cô gái không giả vờ đâu. Hai người anh cúi gằm xuống bát xúp. Tobie biết là họ khó lòng tha thứ cho sự ra đi của Mano.

☆☆☆

Điều ước của bà Asseldor đã thành hiện thực. Sau hai tháng, họ nhận được một bức thư. Một bức thư tràn đầy hy vọng. Mano kể đã tìm được một công việc bán hàng, anh là người làm công được ông chủ ưa nhất, và anh hy vọng sẽ tiến bộ nhanh chóng.

Cả nhà đọc đi đọc lại bức thư gửi từ Ngọn Cây như một thông điệp của trời cao. Đàn ông trong nhà không muốn tỏ ra xúc động quá sớm nhưng phụ nữ thì vui mừng ngay lập tức. Bà Asseldor cứ nhắc đi nhắc lại:

- Mẹ đã bảo rồi mà… Mỗi người một lối đi riêng…

☆☆☆

Vậy là, những lần đọc thư của Mano đã trở thành giờ phút đặc biệt trong cuộc sống ở nông trang Seldor. Cả gia đình xúm xít quanh bàn, bà Asseldor đeo cặp kính nhỏ vào. Qua mỗi bức thư, bàn tay bà bớt run và giọng đọc cũng dứt khoát hơn.

Vì những bức thư này kể về những bước thăng tiến nhanh như chớp trong sự nghiệp của Mano. Ông chủ vì tuổi cao nên giao phó cho Mano điều hành việc kinh doanh. Mano đã mở thêm một hãng nữa hoạt động còn tốt hơn. Vậy là một tay anh điều hành hai hãng kinh doanh. Mano nói rằng sẽ sớm quay trở về thăm gia đình, nhưng anh phải chờ thời điểm thích hợp, đó là lúc anh sở hữu một tủ đựng năm mươi bảy cái cà vạt. Gia đình Asseldor không hiểu gì mấy về kinh doanh, không hiểu cà vạt dùng vào việc gì nhưng ai cũng luôn mồm nhắc câu “mỗi người một lối đi riêng”.

Tobie thường kể cho cha mẹ nghe về những cuộc phiêu lưu của Mano. Đó là những tin tức duy nhất đến từ Cành Cao. Cũng giống như mọi người, bà Maïa Lolness nghe xong thì vô cùng khâm phục.

Nhưng cha của Tobie luôn lấy vẻ nghiêm nghị mà bảo:

- Những chuyện con kể thật kỳ lạ… Nhưng anh bạn Mano của con không nói gì về những điều còn lại ư? Về cuộc sống ở trên đó, về hoàn cảnh của những người xung quanh?

- Anh ấy nói những ai muốn thành công đều gặp vận may ở đó. Anh ấy còn nói mọi điều sẽ tiến triển nhanh nữa.

Riêng giáo sư Lolness lại không ưa những gì diễn ra quá nhanh, vì vậy ông giữ vẻ mặt không vừa ý. Ông còn lầm bầm:

- Cha vẫn cho là ngoại trừ anh chàng Asseldor đó và vài ba người khác còn đâu thì ngày càng ít người được sống trong hạnh phúc trên đó. Cha chẳng có thông tin nào để khẳng định nhưng cha có cảm tưởng như vậy.

- Sim! Bà Maïa kêu lên, con nó vừa mới kể những tin tốt đẹp từ Cành Cao thế mà anh lại cứ ương bướng. Anh chẳng bao giờ tự hài lòng được một chút sao?

- Anh cũng muốn thế lắm chứ có phải không đâu, ông Sim nói nốt rồi quay về bàn làm việc.

☆☆☆

Những tin tức về Mano là những thông tin duy nhất đến được Cành La này.

Thế nên người ta có thể hình dung ra nỗi ngạc nhiên khi lá thư của Hội đồng Đại Thụ được gửi xuống.

Bức thư này đến tay gia đình Lolness ở Onessa vào đầu tháng Tám. Người mang thư có một kiểu cười móm mém, mặt vàng như phấn hoa, và một cái đầu bé tẹo. Đây là lần đầu tiên Tobie và cha mẹ nhìn thấy cái mũ, áo choàng và ủng dành riêng cho người của Jo Mitch. Mặt Choắt lôi bức thư ra.

- Tôi sẽ ngồi đây đợi câu trả lời luôn, ông nội ạ.

Tên đó nói với Sim Lolness. Nó vừa mới gọi ông là ông nội. Nó vồ lấy chai rượu quả hạch trên bàn của giáo sư.

Cha của Tobie mang theo chai rượu này từ cách đây năm năm. Ông chỉ dùng một ngụm nhỏ sau bữa tối khi ngồi trước bếp lửa.

Rượu quả hạch rất hiếm. Người ta tinh chế nó từ vài quả hạch lũ sóc bỏ quên trong hốc cây. Đương nhiên ông Sim đã viết một cuốn sách nhỏ tựa đề Quả hạch bắt nguồn từ đâu? Một tiểu luận đầy chất thơ nêu ra giả thiết tồn tại sự sống ngoài Đại Thụ. Ông hình dung rằng đâu đó có một Đại Thụ khác mọc ra quả hạch. Nhiều đồng nghiệp tức tối yêu cầu ông Sim phải lựa chọn giữa thơ ca và khoa học.

Giáo sư không dám tuyên bố là ông đã lựa chọn rồi.

Ba người nhà Lolness nhìn thằng Mặt Choắt đang cầm chai rượu đi ra. Nó ngồi cách xa một chút và bắt đầu nhâm nhi.

- Cha ơi, đây là chai rượu của cha cơ mà, Tobie nói.

- Mặc đó đi, con trai. Không sao cả. Anh ta đã đi bộ nhiều rồi…

☆☆☆

Nhiều năm rồi nhà Lolness chưa mở một bức thư nào, giáo sư xoay xoay bức thư trong tay một thôi một hồi như thể tìm chỗ để mở.

- Lại đây Tobie, bà Maïa gọi và kéo con ra bên ngoài.

- Không, hai mẹ con cứ ở lại đây.

Ông Sim đến ngồi tựa lưng vào cửa sổ và bắt đầu cao giọng đọc:

Kính thưa Giáo sư,

Trong khuôn khổ công cuộc canh tân khoa học, chúng tôi lấy làm hân hạnh được mời giáo sư trở lại với Hội đồng. Thời gian đã qua đi cùng những sai lầm trước đây của ngài, thời cơ để khoa học trên Đại Thụ hồi sinh đã đến. Ngôi nhà Chỏm Cây cũng như toàn thể Hội đồng đáng kính đang chờ đợi ngài.

Sim Lolness dừng lại. Vợ và con ông đang nhìn ông chăm chú. Hai mẹ con cố đọc lấy một cảm xúc nào đó trên nét mặt cha, nhưng lúc này, khuôn mặt ông không biểu lộ điều gì. Trên đó chồng chéo quá nhiều suy nghĩ, tình cảm trái ngược nhau, người ta hẳn sẽ ví như cả một quyển sách bị bỏ quên dưới mưa nên các trang sách nhoè mực. Những lớp vui sướng, giận dữ, buồn nản, sợ hãi, hy vọng, nổi loạn, xấu hổ, yêu thương và thù hận chồng chéo lên trên một vùng tối sẫm.

Còn với hai mẹ con Tobie thì niềm hãnh diện đến trước tiên. Hai người chực lao vào vòng tay cha.

Nhưng ông Sim đọc tiếp bức thư:

☆☆☆

Để củng cố nền tảng cho sự khởi đầu mới của ngài, ngài sẽ phục dịch Uỷ ban láng giềng trong vòng một năm, tuân thủ quyền chỉ đạo tối cao của Ngài Hàng xóm Vĩ đại Jo Mitch.

☆☆☆

Câu cuối cùng này như dội một cơn mưa rào xuống khuôn mặt chất chứa những cảm xúc mâu thuẫn của giáo sư. Hơn nữa là cơn mưa rào đã quét phăng tất cả và chỉ giữ lại một xúc cảm duy nhất loé lên trong đôi mắt ông: cơn thịnh nộ.

Ông giận sôi lên, la hét, nguyền rủa… Cả Tobie lẫn cha mẹ không hề biết mấy cái Uỷ ban láng giềng là gì nhưng Tobie thấy cha đứng bật dậy.

Jo Mitch. Chỉ có cái tên ấy mới làm ông nổi điên lên thế.

Sim vò nát bức thư thành một cục nhỏ trong tay. Ông lao nhanh về phía cửa, dùng chân đạp mạnh cho nó bật mở và bước nhanh về phía kẻ đưa tin của Jo Mitch. Hắn đang đứng trước nhà, nửa tỉnh nửa say. Mặt Choắt hai mắt đờ đẫn nhìn Sim tiến lại. Hắn lột mũ ra, để lộ cái đầu nhỏ xíu. Hắn cầm chai rượu trong tay, chân bước xiêu vẹo, vừa cười vừa nói:

- Thế nào ông nội, chúng ta khởi hành cùng mụ vợ và thằng nhóc chứ? Quyết định rồi chứ?

Mặt Choắt ngoác miệng và khùng khục một điệu cười ngớ ngẩn.

Tobie nhìn thấy cha, bằng một động tác rất khéo, ném thẳng cục giấy vò nhàu vào miệng cái thằng kinh tởm kia. Khi Mặt Choắt kịp hiểu ra chuyện gì vừa xảy ra thì miệng nó đã ngậm vào mất rồi.

Mắt lồi ra, nó rùng mình và nấc lên từng hồi. Từ vàng như phấn hoa, mặt tên thuộc hạ của Jo Mitch chuyển sang tái nhợt, rồi thành rất nhiều thứ màu lạ lẫm trên Đại Thụ. Cuối cùng mặt nó trở nên trắng bệch như mây tích vũ khi nó hiểu ra mình vừa nuốt chửng bức thư.

Sim Lolness nhìn nó nhặt mũ. Ông cao hơn nó rất nhiều. Thằng đó không dám trả miếng, hơn nữa, cái mẩu giấy bắt đầu quay cuồng trong dạ dày.

- Cách đây rất lâu rồi, giáo sư nói, có một tập tục man rợ. Người ta mổ phanh bụng các con vật để biết được các câu trả lời. Người ta gọi đó là điềm báo. Anh có thể về kể cho ông chủ anh nghe. Anh đang có câu trả lời trong bụng…

Mặt Choắt cố nói trong cơn ợ liên hồi.

- Tao sẽ trả thù.

Nó khập khiễng đi mất.

☆☆☆

Tobie và cha mẹ đứng một lúc lâu trước cửa nhà. Ông Sim gỡ kính ra lau mặt. Tobie lại nhặt chai rượu lên rồi đưa cho cha.

- Chẳng còn giọt nào.

- Thế lại hoá hay, ông Sim nói, nó không tốt cho tim của cha.

Ông ngồi trước thềm cửa, nghe có tiếng gãy rắc, hoá ra ông ngồi lên kính.

Lần đầu tiên Tobie tự nhủ, một ngày nào đó cha sẽ già đi. Cha chỉ mới năm mươi lăm tuổi mà gã đó dám gọi cha là “ông nội”, còn lúc này, ngồi trên bậc cửa, trông cha có vẻ kiệt sức. Maïa Lolness ôm chặt lấy chồng, ôm hôn lên má:

- Sim, anh yêu, em đã khuyên anh không nên gây sự với bạn bè còn gì, bà nói bằng giọng nhỏ nhẹ.

Sim Lolness vùi mặt vào cổ vợ và thì thầm như một đứa trẻ:

- Chính hắn gây sự trước mà.

Tobie lảng ra xa để cha mẹ ngồi bên nhau. Đi trên một mảng vỏ tróc, phía xa xa trên cành, cậu nghĩ đến những lời cuối cùng của kẻ đưa thư: “Tao sẽ trả thù”.

Đó chính là lý do vì sao vài tuần sau Tobie thà phải chui rúc ở bất cứ đâu còn hơn nằm dưới đôi ủng cứng đanh và lạnh băng của Mặt Choắt. Bùn bắt đầu chui vào mồm và hai lỗ mũi cậu.