Chương 27 MỘT CUỘC ĐỜI KHÁC

Mũi tên cắm phập vào con thằn lằn, đúng vào vùng xanh nhạt ở cổ họng, đó là chỗ màng mềm nhất. Một chú bé mười tuổi chạy vội ra mà không đợi con vật co giật lần cuối. Chú bé huơ huơ ống xì đồng.

Chú bé nhìn con thằn lằn đã gục hẳn. Con thằn lằn này bé xíu nhưng cũng đủ để nuôi một gia đình qua cả một mùa đông.

Chú đứng nhìn con vật, vẻ đầy tự hào. Với một chiến lợi phẩm như thế này, chú bé sẽ có thể tự chọn cho mình một tên khác. Mọi người sẽ không gọi chú là Cọng Lanh nữa, chú biết thế mà.

Bề rộng của mảnh vải che thân được đo bằng tuổi của người mặc. Khi còn trẻ con thì để mình trần, lớn lên một chút người ta quấn quanh thắt lưng chúng một dải lanh và người ta gọi bọn trẻ là Cọng Lanh. Mỗi năm người ta dệt thêm một vài hàng thân lanh. Để nói về một bé gái, người ta nói "cô ấy mới ít lanh ấy mà", còn nói về một ông già thì "ông mang trên mình một mảng lanh trắng". Đến tuổi mười lăm, trang phục này sẽ phủ từ đùi lên đến ngực. Đến cuối đời, thêm vào một hàng lanh cuối cùng lập tức tạo thành tấm vải liệm.

Ngoài mười tuổi một chút, sau một hành động thể hiện đức tính gan dạ, các chú bé được tự mình lựa chọn một tên mới.

Anh thợ săn nhỏ tuổi đã biết trước cái tên mà mình sẽ chọn. Cậu muốn mọi người gọi mình là Mặt Trăng.

Mặt đất toả ra hơi nóng đích thị của tháng Tám. Chú bé bắt đầu chạy lách qua những thân cỏ úa vàng. Chú bé phải gọi thêm người đến tăng viện để xẻ thịt con vật ngay và dự trữ mảng thịt tươi ngon cho mùa đông, nếu không, bất thình lình, phút trước sang phút sau, rất có thể một con chuột đồng xuất hiện và cuỗm không con vật.

Mất mười phút chạy như vậy thì chú bé đến một thân cây rồi trèo lên thoăn thoắt. Ở tít trên cao chòi ra một cái giẻ cỏ làm chỗ trú thân cho hai chị em chú bé trong mùa hè. Một cái hạt đã được đặt nằm thẳng, tạo thành một căn phòng tròn trịa, toả ra mùi bánh thơm phức.

- Ilaïa! Em bắt được một con rồi!

Ilaïa hé mắt. Đang giờ ngủ trưa. Cô chị nằm ngủ dưới đất trong ánh sáng vàng ruộm, kê đầu trên một chiếc gối bột. Cô có mái tóc rất dài cuộn thành những lọn sẫm màu điểm xuyết một thứ bột vàng ươm.

- Có chuyện gì vậy, Cọng Lanh?

Chú bé đứng khựng lại.

- Đừng bao giờ gọi em như thế nữa.

Cô chị mỉm cười vươn vai.

- Xảy ra chuyện gì vậy?

- Em đã hạ được một con thằn lằn.

Cô chị lại cười lần nữa. Mặt Trăng rất thích nụ cười này, nó mới lại nở trên đôi môi chị từ vài tháng nay thôi. Hai năm trước, Ilaïa đã gặp phải một bất hạnh lớn trong đời. Chị đã đính hôn với một chàng trai tên là Vidof. Anh đã bỏ mạng trong một tình huống thảm khốc. Ròng rã nhiều tháng, hai năm cả thảy, chị dường như không thể nguôi ngoai được. Chỉ mới cách đây ít lâu, chị mới thực sự bắt đầu hồi sinh trở lại.

- Em sẽ nhờ mọi người giúp, Mặt Trăng vừa nói vừa trèo tít lên trên cao giẻ cỏ.

Cậu nghe thấy tiếng chị Ilaïa gọi với:

- Em sẽ tên gì hả Cọng Lanh? Hả? Tên là gì?

Lên đến đỉnh giẻ cỏ, chú bé hét lên:

- Em tên là Mặt Trăaaaaaaaang!

Chú bé đứng cao ngang ngọn cỏ, đồng cỏ vàng bao la trải khắp bốn phía, xa xa là bóng dày đặc của Đại Thụ. Choáng ngợp. Những cọng cao đung đưa nhè nhẹ theo gió tạo thành những làn sóng lướt trên đồng cỏ. Mùa hè là mùa đẹp nhất trong năm. Chỉ có những cơn giông mới làm hỏng một mùa an lành này và biến nó thành địa ngục.

- Có chuyện gì vậy?

Một tiếng nói vọng sang từ giẻ cỏ bên cạnh, chắc ai đó nghe thấy tiếng thét lanh lảnh của chú bé.

- A, Cọng Lanh đấy hả?

- Cháu tên là Mặt Trăng! Cháu cần mọi người đến giúp ở gần chỗ cây cúc gai. Cháu đã hạ được một con thằn lằn.

Người đó, từ giẻ cỏ của mình, hú gọi theo một hướng khác. Thế là tin tức được truyền đi từ giẻ cỏ này sang giẻ cỏ khác. Vài phút sau, mọi người đã tụ tập quanh xác con thằn lằn, mỗi người cắt một khoanh thịt tươi rói.

Săn thằn lằn là chuyện hiếm. Ngay cả khi thịt của loài bò sát nguy hiểm này là một mỹ vị thì thằn lằn vẫn rất có giá trị trong việc bảo vệ họ khỏi muỗi vì nó có thể tiêu diệt cùng lúc hàng chục con muỗi.

Muỗi còn nguy hại hơn thằn lằn nhiều. Khi người ta nói câu "không có thằn lằn" nghĩa là "nếu không có thằn lằn là bởi vì không có muỗi, vì vậy cuộc sống vẫn tươi đẹp". Như vậy, người ta chỉ săn thằn lằn bốn ngày trong năm, trước và sau ngày 15 tháng Tám.

- Chiến lợi phẩm tuyệt vời, hoan hô Cọng Lanh...

- Cháu không còn tên Cọng Lanh nữa. Bây giờ cháu tên là Mặt Trăng.

Mặt Trăng cứ loay hoay quanh chiến lợi phẩm, tìm ai đó.

- Cháu tìm ai thế Cọng Lanh?

- Cháu tên là Mặt Trăng! Xin các bác nhớ cho.

Người chú bé muốn tìm không có ở đây. Chú bé sẽ vui xìết bao nếu được chia sẻ niềm vui này với người đó. Chú bé tiến gần đến một cậu trông nhiều tuổi hơn và nói:

- Này anh Aro, mang phần thịt này về giẻ cỏ và đưa cho chị Ilaïa của em. Em có một việc khẩn cấp phải làm.

Aro cố nhịn cười nhưng cũng cảm thấy xúc động trước sự thay đổi đột ngột trong lời ăn tiếng nói của Cọng Lanh. Mới hôm qua thôi chỉ là một chú bé con thế mà hôm nay đã sẵn sàng ra lệnh và tưởng tượng ra những công việc cấp bách cần phải giải quyết.

-  Xìn tuân lệnh, Cọng Lanh.

Mặt Trăng thở dài:

- Em không còn tên là Cọng Lanh nữa.

Chú bé gắt gỏng rồi biến mất sau cây cúc gai.

Chỉ mất một lúc là chú bé chạy đến chân khóm sậy khô. Sậy tụm lại thành những tán lá dài cuộn lấy nhau. Ngay đầu tháng Chín sậy ngâm thân trong nước và dụ lũ muỗi đến. Nhưng tháng Tám đẹp trời này, những khóm sậy này giống như những tòa tháp viền quanh một cung điện màu lục. Ai đó đã chọn nơi trú ẩn ở đây, người mà đúng lúc...

Một mũi tên sượt qua đầu Mặt Trăng, xuyên qua dải lanh hơi ló lên từ trang phục của chú bé. Mũi tên hoàn thành nốt quãng đường của mình rồi cắm phập vào cây sậy. Chú bé bị ghim chặt vào cái cọc khổng lồ này. Chú cố sức gỡ thân mình ra khỏi mũi tên nhưng không được. Vải lanh được dệt để bền theo cả đời người.

Mũi tên này từ đâu vậy? Mặt Trăng cuối cùng cũng phải thừa nhận chỉ còn mỗi một cách thoát ra là phải cởi bỏ bộ đồ trên người và trần truồng chạy thẳng về nhà. Nhưng không đời nào lại như thế. Bây giờ chú không còn là Cọng Lanh nữa!

Chú bé giỏng tai lên nghe ngóng.

Tiếng động phát ra từ một bụi cỏ khô ở dưới thấp.

Đó là tiếng ồm ộp trầm trầm.

Hoảng sợ, Mặt Trăng cuống cuồng gỡ cả băng vải màu vàng đang mặc trên người để chạy thoát thân theo hướng đối diện.

Đúng lúc đó chú bé nghe thấy tiếng cười khanh khách. Quay người lại, chú bé nhìn thấy một anh chàng ít nhất là mười lăm tuổi, trông không cao lắm, nhưng đôi chân đứng vững chãi và đôi vai săn chắc. Anh chàng cầm một cái ống xì đồng còn đào hơn cả người.

Mặt Trăng chui vào cọng rơm trốn và hét lên:

- Chính anh làm thế hả? Tiểu Thụ!

Tobie không thay đổi nhiều. Nhưng hai năm sống với tộc người cỏ chắc chắn để lại dấu vết trong cái nhìn của cậu.

Ánh mắt của cậu có vẻ hoang dại hơn.

Khi Tobie cõng Cọng Lanh trên vai quay trở về hôm đó, tất cả mọi người đều xúc động trước sự can đảm của cậu bé dám quay lại trình diện trước những người đã kết án cậu. Cậu đã thuật lại cái chết của Vidof và khơi gợi nỗi đau khổ căm giận trong Ilaïa. Cô ta đã ném hàng vốc bùn vào người cậu và muốn ăn tươi nuốt sống cậu.

- Mày đã giết anh ấy! Mày đã giết anh ấy!

Cô ta cho cả tay vào mồm cào cấu gào thét. Người ta phải giữ chặt cô lại.

Mặt Trăng phải giải thích cho chị gái là không phải lỗi cùa Tobie. Nhưng không ai có thể ghìm lại được nỗi đau đớn và oán hận của cô thiếu nữ. Khuôn mặt cô hằn lên nỗi căm hận.

Lòng dũng cảm của Tobie, sự xúc động của cậu trước nỗi đau của Ilaïa chứng tỏ cậu không phải là kẻ thù của họ. Nhưng người Trụi vẫn quyết định gửi trả cậu về Đại Thụ. Đã quá nhiều bất hạnh đổ xuống hành tinh xanh này rồi. Tất cả những gì đến từ Đại Thụ phải trả về cho Đại Thụ.

Tobie nghe thấy bản án mới này mà không tin vào tai mình.

Hành trình sẽ bắt đầu ngay sáng hôm sau. Lần này, Tobie được hai người áp tải. Họ cho Tobie ngồi cuộn thu lu trong một chiếc võng rồi cáng ở hai đầu. Sáng ngày thứ ba, hai người Trụi mới phát hiện ra là họ đang khiêng một cái hình nộm bằng đất bọc vải bên ngoài.

Một lần nữa Tobie lại thoát khỏi tay họ.

Hai người quay trở về báo tin là Tiểu Thụ đã biến mất, nào ngờ lại thấy Tobie đang ngồi cạnh Mặt Trăng, trước một cử toạ đang bối rối. Tobie về tới nơi trước họ.

Làm thế nào để tống khứ được cái thằng ma trơi này bây giờ?

- Cháu phải quay về nhà cháu thôi.

- Giết cháu đi còn hơn, cháu không còn nhà cửa nữa.

Đám đông người Trụi bàn tán xì xào trước mỗi lời Tobie nói ra. Cậu bé này nói như người của họ. Như thể cậu được sinh ra ở đồng cỏ.

Lần thứ ba, vài người tình nguyện áp tải cậu ra tận đường biên.

Sáng sớm tinh mơ hôm khởi hành, khi mặt trời còn chưa tỉnh giấc, mưa bụi lất phất trên đồng cỏ. Bị buộc trên đầu một cọng cỏ, Tobie nhìn người Trụi lục tục rời khỏi lều đứng trần mình hứng lấy nguồn nước trong lành của một đêm không trăng.

Cậu nhìn thấy bùn chảy từng giọt dọc trên da họ.

Bản thân cậu bị treo lơ lủng trong không khí, cậu cũng ngửa mặt lên trời hứng những giọt nước mưa. Một giọt nước mưa to hơn các giọt khác rơi trúng cậu và rửa cho cậu sạch sẽ trong tích tắc.

Lúc đó, những người Trụi đang tụ tập quanh đấy ngoái lại nhìn cậu bé. Tobie nhìn thấy trong cặp mắt mở tròn của họ ánh lên một tia màu lam. Lũ trẻ con sán lại xem đầu tiên dưới cơn mưa rào như trút nước. Rồi toàn bộ tộc người kéo đến, ngước nhìn Tobie.

Họ nhìn chằm chằm vào gan bàn chân Tobie.

Tobie chợt hiểu ra dưới gan bàn chân của mình toả ra thứ ánh sáng lam đó. Đó chính là vệt màu do Elisha vẽ bằng mực sâu róm trước khi chia tay. Khi được rửa dưới nước mưa, vệt màu đỏ phát sáng trong đêm tối hệt như chân Elisha.

Người ta cởi trói cho Tobie khỏi cọng cỏ. Cậu bé chẳng hiểu gì cả.

- Ở lại đây. Muốn làm gì thì làm. Cháu có dấu hiệu.

Họ chỉ nói có vậy rồi để mặc cậu tự do dưới trời mưa. Đám đông giải tán trong một quầng sáng phớt lam.

Dưới bàn chân họ sau khi được nước mưa gột sạch cũng hiện ra cùng một vệt mực phát sáng đó.

Sáng hôm ấy, lòng dạ vẫn còn hoài nghi, Tobie lang thang men đến khóm sậy nhỏ. Cậu sống ở đó mấy tháng đầu tiên, chẳng ai đến thăm ngoài Mặt Trăng, chú bé giấu chị đến chơi với Tobie.

- Chị ấy không muốn em đến thăm nom anh. Chị ấy buồn quá mà.

- Nghe lời chị em đi. Đừng đến thăm anh nữa.

Nhưng Mặt Trăng vẫn đến thăm Tobie hàng ngày. Dần dần, chú bé bí mật dạy cho Tobie cách sống giữa rừng cỏ. Từ từ, Tobie khám phá ra cuộc sống nghiệt ngã nơi đây.

Lúc đầu Tobie sống cách biệt. Cả cộng đồng vẫn còn dè chừng cậu bé không biết từ đâu đến mà lại mang dấu hiệu giống họ.

Mùa hè đầu tiên, Tobie không băn khoăn mấy về chuyện mình sẽ sống hoàn toàn trong cỏ. Thời tiết dễ chịu và khô ráo, điều kiện sống thật lý tưởng. Nhờ Mặt Trăng, cậu học được cách dùng ống xì đồng để săn bắn. Cậu luôn có cái để ăn và bố trí nơi trú thân trong lùm sậy. Cậu lại tìm thấy niềm vui được tự do. Đó là niềm vui duy nhất còn lại với cậu.

Nhưng những cơn giông đầu tiên vào cuối tháng Tám kéo cậu trở về với thực tại. Toàn bộ đồng cỏ bị ngập trắng. Kể từ bữa đó cho đến sáu tháng tiếp sau, cậu không gặp Cọng Lanh.

Khi mùa thu đến, tính ra cậu đã chuyển chỗ ở ba lần để chạy trốn khỏi nước, bùn và gió. Và điều tệ hại nhất đang rình rập cậu. Những đợt đông giá mới thật khủng khiếp. Và tuyết không ngừng rơi.

Mùa đông giống như một cuộc đấu không hồi kết. Bị thời tiết khắc nghiệt ngược đãi, bị chôn chặt vào đất, Tobie chẳng suy nghĩ gì nữa và cũng không cảm thấy đau khổ: cậu bé sống qua ngày. May sao, trước khi tuyết rơi, cậu đã đánh bật được một mẩu củ bé tí để có cái lót dạ qua mùa đông. Cậu bé trở thành đứa trẻ hoang dã, một con vật bé nhỏ thu mình lại, chống chọi với mùa đông bằng bản năng duy nhất: cầm cự.

Ngày xuân đầu tiên, khi một nhóm người Trụi đi săn mặt đối mặt với một sinh thể nhỏ bé đầu bù tóc rối, đôi mắt rắn đanh như băng thì quả là họ không thể nào nhận ra nổi Tobie.

- Tôi đây, tôi là Tiểu Thụ đây.

Mấy người đi săn giật thót mình lùi lại một bước. Cậu bé ma trơi vẫn sống sót khỏi địa ngục.

Kể từ đó, người ở xứ cỏ thay đổi hẳn thái độ với Tiểu Thụ. Họ dần dần để Tobie hoà nhập vào cuộc sống cộng đồng. Nhờ thế, Tobie khám phá những bí mật để sinh tồn đã được tộc người này tích luỹ qua nhiều thế hệ.

Hai lần, Tobie nhìn thấy Ilaïa nhưng chị ta đều tránh mặt. Hai lần, chị ta làm Tobie nhớ đến dáng vẻ ương bướng của Elisha. Cậu xua đuổi ý nghĩ ấy ra khỏi đầu như thể đó là một đám khói khiến cậu ngạt thở.

Tobie không cho trí nhớ của mình cái quyền được khơi dậy quá khứ. Cậu gây dựng một cuộc sống mới từ trống trải mà không lo sợ một ngày nào đó hệ thống cột móng sẽ sụp đổ trên cái mê cung phòng ốc bị bịt lấp một cách cẩu thả này.

Một ngày nọ, Tobie, lúc bấy giờ đang ngồi trong hang bên hồ, nói với Elisha là cậu mơ về một cuộc sống mới, cô bé trả lời:

- Cậu chỉ có một cuộc sống thôi, Tobie. Cuộc sống ấy sẽ luôn theo kịp cậu.

Tobie đang cố thử chống lại định mệnh ấy.

Mùa đông thứ hai bớt khắc nghiệt hơn. Tobie khám phá được sức mạnh phi thường của tình đoàn kết nhất trí. Tộc người này liên kết với nhau bằng mọi mối ràng buộc họ lập nên.

Ngay từ mùa hè, họ cùng nhau tết nối những cọng cỏ dài rồi chôn chặt rễ dưới đất. Nó tạo nên một khối vững chắc như một tháp phòng ngự để mọi người tụ tập cả vào đấy mỗi khi đợt giá rét đầu tiên tràn về. Gió, tuyết, thác bùn không thể nào làm cái lâu đài rơm này sụp đổ được.

Tobie cũng có quyền giữ một giẻ cỏ cho riêng mình.

Suốt cả mùa đông ấy Tobie đã dần dần thân thiện được với Ilaïa.

Mặt Trăng mà mọi người vẫn quen miệng gọi là Cọng Lanh trông thấy gò má chị gái ửng hồng hơn và đôi mắt bớt thù hằn. Cô vẫn chưa nói chuyện với Tobie nhưng đã chịu lắng nghe cậu nói, đôi mắt vẫn nhìn xuống.

Tobie không mảy may nghi ngờ rằng cậu đã làm nảy sinh trong trái tim của thiếu nữ người Trụi này một điều gì đó sâu kín hơn.

Thành ngữ người Trụi có câu: Những gì được gieo trồng trong một vết thương trước khi nó khép miệng lại sẽ nở ra thành một bông hoa bị giam cầm và bất tử.

Ilaïa đang yêu. Cô thiếu nữ chuyển dần từ hận thù sang một hình thái say mê khác.

Người ta có thể hình dung hai trái tim ấy, một khi quá khứ được quét sạch, sẽ có thể tìm đến nhau và kết thành một niềm hạnh phúc mới. Nhưng trái tim Tobie bị cầm tù trong hang tối của ký ức.

Một sự kiện bất thường xảy đến lôi Tobie ra khỏi đó, lại nhấn chìm cậu trong chuyến phiêu lưu của cuộc đời đích thực.

Cậu chỉ có một cuộc đời thôi Tobie ạ.