CHƯƠNG 10

Sẽ thật khó tin nếu ta nói rằng mình biết ai đó rất rõ dù chưa bao giờ gặp mặt. Nhưng Guo Fa tự nhận mình là một chuyên gia về Charles Merrick, vì sự sụp đổ của Merrick liên hệ chặt chẽ với sự suy sụp của chính anh. Fa mua một tờ Finance chủ yếu vì sự tò mò quái đản. Tám năm trong nhà tù liên bang không hề làm mờ đi ánh ngạo mạn trong đôi mắt người đàn ông ở bức ảnh bìa, điều có lẽ phù hợp với mục đích táo bạo của bài phỏng vấn. Nhất là một câu trả lời cụ thể. Đó là một cuộc phỏng vấn căng thẳng khi cô phóng viên hỏi dồn về việc làm sao gã lại tự tin như thế trong chiến lược đầu tư của mình, bất chấp cuộc khủng hoảng năm ’08.

Merrick: Cô có biết về Cửu Liên Hoàn chứ? Chúng là một câu đố cổ xưa - chín chiếc vòng đan vào nhau trên một thanh ngang móc lại. Lời giải cần tới cả trăm bước. Trước khi cô có thể hy vọng giải được, cô phải hiểu những chiếc vòng tương tác và ảnh hưởng đến nhau ra sao. Không khác với các thị trường tài chính là bao. Khi tôi gặp vợ cũ của tôi, cô ấy có một bộ như thế trên bàn. Cô ấy nói sẽ chỉ hẹn hò với tôi nếu tôi giải được nó.

Finance: Và anh có giải được không?

Merrick: Lạy Chúa, không. Tôi mang nó tới cho một ông già ở khu Hoa Kiều và trả tiền để ông ấy dạy tôi.

Fa nghiền ngẫm lại bài phỏng vấn cho tới khi anh chắc chắn mình không tưởng tượng ra điều anh đang thấy. Rằng Merrick thực sự đã nói điều đó. Không hẳn là nói thẳng tưng ra mà là ẩn sau những dòng chữ, là lời bỡn cợt thì đúng hơn. Chuyện đó thì Fa biết chắc. Anh khép tờ tạp chí lại, nhẹ nhàng, như thể nó là nắp một chiếc hộp đầy những con rắn độc chết người. Một người có đạo hẳn đã cầu nguyện để xin sự chỉ dẫn, nhưng Fa chỉ ngồi bất động ở bàn của anh, lắng nghe tim anh đập thình thịch trong lồng ngực như một người tù đang tìm đường tới tự do. Anh muốn gào lên tiếng hét chiến thắng nhưng đã kềm thôi thúc đó lại. Khả năng là cũng chẳng ai nghe thấy. Một trong những lợi ích nhỏ nhoi mà văn phòng chật chội ở tầng hầm phụ của anh mang lại là anh có thể bắn pháo hoa ở đây mà không ảnh hưởng đến ai. Nhưng anh đã bị coi là một kẻ quái dị ở tòa đại sứ rồi và không muốn mạo hiểm chuyện đó.

Sự nghiệp của anh không bắt đầu từ tầng hầm phụ. Sự sa sút tới cái lăng mộ nhục nhã, không cửa sổ này đã kéo dài nhiều năm. Văn phòng mới lại thảm hại hơn văn phòng trước đó. Mỗi lần chuyển lại được biện minh bằng một lí do hợp lý.

Fa đã chấp nhận từng lần một mà không phàn nàn gì, như trông đợi và thậm chí anh còn có phần ngưỡng mộ tính toán ác độc của kình địch của anh.

Mọi chuyện đã có thể tệ hơn. Zhi muốn anh bị chuyển sang đại sứ quán ở Nigeria, nhưng những mối quan hệ của gia đình Fa khiến điều đó bất lợi về mặt chính trị. Nên Fa đã ở lại Washington với vị trí béo bở này và Zhi quyết tâm cô lập anh. Dần dần loại anh ra khỏi những cuộc họp, phân công phần việc của anh cho người khác và chuyển văn phòng của anh ngày càng xa hơn vào những ngóc ngách. Lúc này, Fa thực sự chỉ là kẻ ăn không ngồi rồi cấp thấp trong đại sứ quán, đi theo Bộ Nông nghiệp như giấy tờ của anh chỉ ra, chứ không phải là một đặc vụ của Bộ An ninh Quốc gia.

Ba mươi sáu tuổi, Fa nhìn lại tuổi trẻ của mình với một sự sáng suốt mà chỉ những thất bại mới có thể mang lại. Được nhận vào MSS đã là thời khắc đáng tự hào nhất trong đời anh và rồi, khi nơi đầu tiên anh được điều tới công tác là đại sứ quán ở Thủ đô Washington, anh đã thực sự tin rằng định mệnh của mình là làm nên những chuyện lớn lao. Anh tới Washington năm hai mươi lăm tuổi, một tay tuổi trẻ bốc đồng nhiều lý tưởng tin rằng mình biết hết. Hy vọng chắc chắn sẽ trở thành trưởng bộ phận trước năm bốn mươi tuổi, anh đã không ít lần trang trí lại văn phòng của Zhu Zhi trong đầu.

Cảm giác về sự nghiệp cá nhân vững chắc có thể là một điều nguy hiểm và Fa đã tin rằng giả thuyết của anh về Charles Merrick sẽ là chìa khóa cho sự thăng tiến nhanh trong sự nghiệp của anh. Tham nhũng trong chính quyền đã là một đề tài nóng từ năm 2006 và linh tính của Fa nói với anh rằng thành công của Charles Merrick không chỉ đến từ tài năng thiên bẩm tài chính. Hai quỹ đầu tiên của Merrick, Merrick I và Merrick II, đơn giản là những thành công quá choáng ngợp. Từ 1997 tới 2006, các quỹ của gã mang lại lợi nhuận trung bình 28% và không có năm nào thua lỗ. Theo như Fa thấy, không ai đầu tư chuẩn xác như thế mà không có thông tin nội gián. Không ai có thể giỏi đến mức ấy.

Nên Fa đã bắt tay vào việc và dần dần anh phát hiện ra sự thiên tài trong chiến lược của Merrick: gã không bao giờ đầu tư trực tiếp ở Trung Quốc. Bất cứ thứ gì lộ liễu sẽ bị các chuyên gia phân tích của MSS phát hiện từ những năm ’96, khi quỹ đầu tiên của Merrick Capital - Merrick I - ra mắt. Không, những gì Merrick làm còn tinh vi hơn thế nhiều. Thay vì thế, gã đã đầu tư trước Trung Quốc. Tới năm 1996, nền kinh tế Trung Quốc đang bùng nổ, nhờ việc ra mắt các đặc khu kinh tế. GDP tăng gần 10% riêng trong năm đó. Tăng trưởng được thúc đẩy bởi nguyên liệu thô đổ về từ khắp nơi trên thế giới: dầu mỏ từ Angola, bauxite từ Indonesia, đồng từ Chile, thiếc từ Myanmar và Bolivia và nhiều nhiều nữa. Tất cả đổ về cái vạc công nghiệp không biết thỏa mãn ở Trung Quốc. Vậy mà bằng cách nào đấy, với khả năng tiên tri vô cùng ấn tượng, Merrick Capital xoay xở có mặt ngay trước các thỏa thuận lớn, mua các quyền cơ sở hạ tầng và khai thác khoáng sản và kiếm bộn tiền khi những lợi ích kinh tế của Trung Quốc trở thành chuyện ai cũng biết và đẩy giá cả lên cao ngất ngưởng.

Với Fa, luôn chỉ có một kết luận khả dĩ - Merrick Capital có một nguồn tin bên trong chính quyền Trung Quốc, tuồn kế hoạch mật cho tay doanh nhân người Mỹ. Báo cáo tình báo của Fa dựa trên mười bốn tháng nghiên cứu và phân tích miệt mài là không thể nghi ngờ. Nó đưa ra những kết luận hết sức rõ ràng và thuyết phục. Zhu Zhi thì không nghĩ như vậy, bác bỏ báo cáo của Fa về Merrick và coi nó như chuyện tô vẽ hoang đường của một đặc vụ trẻ nhiều tham vọng mà trí tưởng tượng đi xa hơn suy nghĩ. Fa, trong một hành động kiêu căng tuổi trẻ đáng thẹn, đã tìm cách qua mặt Zhi và báo trực tiếp với cấp trên của Zhi. Vượt mặt thượng cấp ở Bộ An ninh Quốc gia là một hành động bất kính không thể tha thứ, nên đó là một cuộc chơi được ăn cả ngã về không.

Hóa ra là về không.

Giờ thì vì sự kiêu ngạo đó, Fa bị cô lập hoàn toàn trong bộ máy của Zhi, làm công việc hành chính hạ cấp cho Bộ Nông nghiệp. Zhi, một thiên tài trong việc tra tấn kẻ thù, đã nhận ra rằng việc không được trọng dụng sẽ khiến Fa nổi khùng. Kết quả là Fa ít việc tới mức anh luôn làm trước tiến độ nhiều tuần. Hồi đầu, Fa giết thời giờ bằng cách đọc các báo cáo tình báo, tìm hiểu sâu nền chính trị Mỹ và tự cập nhật các chiến dịch hiện tại của MSS. Nhưng khi nhiều tháng trở thành nhiều năm và Fa nhận ra rằng cuộc lưu đày của anh là vĩnh viễn, một triển vọng u ám hiện ra trước mắt anh.

Anh cảm thấy chắc chắn một điều mà anh chưa bao giờ trải qua: rằng số phận đã không còn trong sự kiểm soát của mình nữa. Hôm nay, tham vọng thực tế nhất của anh là không trở thành kiểu người bị phát hiện ngủ gục ở bàn làm việc của mình vào buổi chiều. Anh giết thời gian với trò đố ô chữ và cờ vua trực tuyến xoắn não. Nó cho Fa rất nhiều thời gian để hồi tưởng sự sụp đổ đầy cay đắng của sự nghiệp. Tất nhiên anh đã nghĩ tới chuyện thôi việc. Anh nhớ Thượng Hải; anh nhớ nhà. Nhưng điều đó hẳn sẽ làm bẽ mặt cha anh và hơn nữa, anh không muốn Zhi được thỏa mãn. Nên anh đã ngồi trong văn phòng tẻ nhạt vô cùng tận của mình, làm việc của mình, như thể nó vốn dĩ là công việc vậy và mơ tưởng về chuyến đi câu cá sắp tới của mình.

Câu cá là một trong những niềm vui đích thực mà anh tìm thấy khi sống ở Mỹ. Những con sông ở đây quả là món quà của chúa. Và cá cũng thế. Fa đã câu cá dọc bờ Đông - suối Willowemoc, là nơi anh thích nhất. Anh cũng đã câu ở các sông Blackfoot và Bitterroot ở Montana. Đứng ngập nước tới eo trong dòng Kenai lạnh buốt ở Alaska khi những con cá hồi lớn hơn bắp chân anh bơi vút qua. Cuộc thám hiểm lớn tiếp theo của anh sẽ là đi câu ở hai dòng sông Fox và Two Hearted ở Michigan. Để chuẩn bị, anh đang đọc lại những truyện ngắn của Hemingway đã khiến hai dòng sông đó trở nên nổi tiếng. Những chuyến đi này là tất cả những gì khiến anh không phát điên trong tám năm lưu đày của mình ở Bộ. Trong thời gian đó, Fa đã quên hết về Charles Merrick, người cuối cùng đã bị chính phủ của gã bắt vì lừa đảo các nhà đầu tư hàng trăm triệu đô-la.

Nhưng giờ, sau ngần ấy năm trời, Fa biết rằng anh đã đúng và Zhi đã sai. Cuộc phỏng vấn của Merrick đã xác minh giả thuyết của anh. Nhưng làm gì đây? Trách nhiệm của anh là trực tiếp phản ánh những nghi ngờ của anh với Zhi. Thật không may, Fa biết Zhi sẽ làm gì. Nếu hóa ra những nghi ngờ của Fa về Merrick là đúng - về chuyện này - và người ta biết rằng Zhi đã bưng bít các báo cáo của anh, điều đó có nghĩa là chấm dứt sự nghiệp của Zhi. Zhi sẽ không còn lựa chọn nào khác ngoài việc chôn vùi nó cùng với Fa. Lần này là vĩnh viễn.

Và chuyện đó thật dễ dàng, bởi trong khi cuộc phỏng vấn của Merrick đã xác nhận nghi ngờ của Fa một cách tinh tế, nó còn lâu mới là bằng chứng rõ ràng mà Zhi vẫn yêu cầu. Merrick là chuyện xa xưa và giả thuyết của Fa liên quan tới nguồn tin của Merrick ở Bắc Kinh chưa bao giờ được đưa ra ánh sáng: Zhi đã đảm bảo điều đó. Zhi sẽ không bao giờ ủng hộ linh tính của Fa. Đó sẽ là một sự mất mặt lớn nếu công nhận rằng Fa đã luôn đúng. Và uy tín của Fa trong Bộ hầu như là số không; không ai sẽ đứng về phía anh chống lại Zhi, ngay cả nếu anh đủ ngu ngốc cứng đầu để bước ra khỏi các kênh mệnh lệnh thông thường một lần nữa. Vậy thì làm gì đây? Fa thở dài và thu thập tài liệu của anh. Anh có lựa chọn nào đây? Công việc này là như thế. Anh sẽ phải đưa những gì anh có tới cho Zhi, người sẽ nhanh chóng bác bỏ nó và mọi chuyện sẽ kết thúc ở đó. Chắc chắn tiếp theo sẽ là sự trừng phạt, nhưng anh đã làm xong phận sự của mình; anh sẽ đi ngủ với một lương tâm trong sạch và chờ đợi cuộc báo thù của Zhi.

Fa đi thang máy lên phòng của Zhi và cân nhắc việc xin nghỉ buổi chiều hôm đó. Ra khỏi thành phố trước giờ cao điểm và đi câu cá vài giờ để đầu óc được thoải mái. Một sự tưởng thưởng cho sự ngược đãi hèn mạt mà anh sắp phải nhận. Chuyện này có tính cá nhân với Zhi, hắn gọi anh là “Fa Gao” đằng sau lưng - “bánh cupcake”. Có lẽ đằng nào anh cũng nên cân nhắc chuyện xin thôi việc. Anh đã hoàn thành trách nhiệm mười hai năm; giờ thì việc xin nghỉ cũng không hẳn là sự bẽ mặt lớn lắm với gia đình. Liệu anh có thực sự hy sinh bản thân vào một trận đấu ý chí mà anh sẽ lại thua dưới tay Zhu Zhi không?

Rõ là thua rồi.

Fa thò đầu vào phòng chờ bên ngoài văn phòng của Zhi, nơi thư ký của hắn làm việc. Khi anh yêu cầu được gặp Zhi, cô che giấu sự ngạc nhiên với một tiếng ho khan - Fa đã không gặp Zhi gần bốn năm rồi. Cô đáp rằng ông bận cả ngày hôm nay với cuộc họp tác chiến hằng tuần. Fa quên mất hôm đó là thứ Hai. Thêm một lời nhắc nhở về sự nhục nhã đang diễn ra với anh, bởi các cuộc họp chiến dịch có thời từng là phần chủ chốt trong lịch làm việc của anh. Fa có thể đoán được nghị trình cuộc họp. Trong mười hai tháng qua, các mệnh lệnh từ Bắc Kinh đã thúc ép ngày càng gắt gao việc phát hiện ra nhân thân Zhenniao - Trậm Điểu.

Ở MSS, Trậm Điểu là mật danh của giả thuyết cho rằng thực chất, hàng loạt những vụ rò rỉ thông tin cho người Mỹ, được ghi lại đầy đủ, là bởi một tay gián điệp nằm vùng ngay trong Bộ Chính trị. Giả thuyết này ban đầu đã bị bác bỏ vì lý do chính trị, nhưng cũng vì nó thiếu những bằng chứng vững chắc. Tuy nhiên, một cán bộ có sức ảnh hưởng trong MSS đã lỳ lợm bảo vệ giả thuyết này trong mười tám tháng qua và nó đang dần nhận được nhiều sự ủng hộ bên trong tổ chức.

Chính vì thế mà Zhi ám ảnh với việc trở thành người vạch mặt kẻ phản bội. Bản thân Fa thì nghĩ rằng khó có khả năng đó và coi Trậm Điểu là một mật danh phù hợp cho kẻ phản bội theo giả thuyết trong Bộ Chính trị. Rốt cuộc, Trậm Điểu là một loài chim đã tuyệt chủng và nhiều khả năng chỉ là một loài chim trong truyền thuyết, được cho rằng đã từng phổ biến ở miền Nam Trung Quốc cho tới thế kỷ mười ba, trong khi Trậm Điểu của Bộ Chính trị chỉ bắt đầu hiện diện từ năm 2009. Fa tự cười với trò đùa của chính anh. Thật khó mà tưởng tượng nổi…

Suy nghĩ đó biến mất khi anh nhìn xuống trang bìa tờ tạp chí có Charles Merrick và cảm thấy một cơn ớn lạnh đôi khi đi cùng với một tri kiến. Anh tính toán lại, cố gắng xem xét xem ngày tháng khớp cỡ nào, quên mất cô thư ký của Zhi.

“Anh Fa? Anh Fa!”

Cuối cùng anh cũng nghe cô gọi tên mình. “Sao?”

“Ông ấy có mười phút vào thứ Tư. Lúc hai giờ.”

Fa không còn muốn một cuộc gặp với Zhi nữa. Nếu những lời Merrick nói thực sự ám chỉ với những gì anh đang nghi ngờ, thì Zhi sẽ nhận hết công lao trong việc này. Để vinh dự thuộc về anh, Fa sẽ cần chính Merrick.

Guo Fa già cả sẽ làm gì? Hoặc là lấy lại cuộc đời mình, hoặc thực sự là một chiếc bánh cupcake vô dụng.

“Tôi nghĩ lại rồi,” anh nói với cô thư ký. “Tôi sẽ gửi thư điện tử cũng được. Tôi không muốn lãng phí thời gian của ông ấy.”

“Còn thời gian của tôi thì sao hả? Đây là đại sứ quán, anh Fa. Tôi cũng có việc phải làm đấy.”

Nhưng Fa đã đi rồi.

Người bạn duy nhất của Fa ở tòa đại sứ, hay thật ra là người duy nhất vẫn còn thân thiện với anh, là sếp thực tế của anh - Wen Bai, viên công sứ phụ trách nông nghiệp. Wen Bai, hoặc là miễn nhiễm hoặc là không hề hay biết, những ảnh hưởng chính trị của Zhi, Fa không chắc là cái nào đúng và miễn là Fa làm xong việc, Bai sẽ không can thiệp chuyện riêng của anh. Ông là một người đẫy đà, hòa nhã với cặp kính hai tròng dày như từ một thời đại khác. Fa tìm thấy ông trong phòng. Cửa phòng ông, theo nghĩa đen, luôn mở.

“Anh Fa! Chào anh.”

Hai người chuyện vãn vài phút. “Tôi có thể làm gì cho anh đây?”

“Tôi đang nghĩ sẽ rời thành phố vài ngày.”

“Ồ, nghe hay đấy. Báo cáo của anh thì sao?”

“Kiểm tra hộp thư của ông nhé.”

“Ồ, rất tốt,” Bai nói, với lấy con chuột của ông.

“Rồi, đi vui nhé, bạn hiền. Lần này anh đi đâu?”

Fa mỉm cười. “Tôi đang nghĩ tới Tây Virginia.”

“Cá lớn hả?”

“Nếu gặp may.”