Chương 12

Ngài Thomas sẽ trở về vào tháng Mười một, còn cậu cả có nhiều việc bị gọi về nhà sớm hơn. Gần đến tháng Chín, tin tức của cậu Bertram đến trước, trong một lá thư gửi cho người gác rừng, rồi đến một lá thư gửi cho Edmund. Đến cuối tháng Tám, cậu trở về, hớn hở, dễ thương lại và nịnh đầm khi có điều kiện thuận lợi, hoặc cô Crawford đòi hỏi, cậu kể lại những cuộc đua ngựa và Weymouth, những bữa tiệc và bạn bè, những chuyện có lẽ cô đã thích thú lắng nghe từ sáu tuần trước, nói chung cậu thuyết phục cô hoàn toàn nhờ khả năng, khi đem so sánh cô thích cậu hơn hẳn em trai.

Thật rầy rà, và cô rất lấy làm tiếc; nhưng sự thể là thế, từ nay trở đi cô chỉ nghĩ đến việc lấy người anh, thậm chí cô không muốn quyến rũ cậu vượt ra ngoài những lời khẳng định hồn nhiên nhất về nhan sắc của cô; sự vắng mặt kéo dài của cậu khỏi Mansfield hoàn toàn vì những lạc thú, ý định riêng cho thấy cậu hoàn toàn không quan tâm đến cô; sự hờ hững của cậu sánh ngang với của cô, vì giờ đây cậu tiến thẳng tới địa vị chủ nhân trang viên Mansfield, một ngài Thomas trọn vẹn mà cậu tiếp nhận đúng lúc, còn cô không tin mình tiếp nhận cậu.

Mùa săn và những bổn phận đưa cậu Bertram trở lại Maníỉeld, và cậu Crawford về Norfolk. Everingham không thể hoạt động thiếu cậu vào đầu tháng Chín. Cậu đi độ nửa tháng, nửa tháng ấy tẻ ngắt với các tiểu thư Bertram vì lẽ ra cả hai cô bị đặt thế cảnh giác, khiến Julia phải thừa nhận sự ghen tị của chị gái, và tuyệt đối không nên tin vào những chăm sóc của cậu, và mong cậu ta đừng trở lại. Nửa tháng đủ nhàn rỗi, trong những khoảng nghỉ giữa săn bắn và ngủ, có thể thuyết phục một người đàn ông cao thượng rằng cần ở xa lâu hơn, để có nhiều dịp hơn thẩm tra những động cơ của mình và suy ngẫm xem những dam mê gì có xu hướng phù hoa, biếng nhác; nhưng tính vô tâm và ích kỷ xuất phát từ sự giàu có và tấm gương xấu, anh ta sẽ không nhìn xa hơn khoảnh khắc hiện tại. Hai chị em đều xinh đẹp, thông minh và luôn khích lệ là trò tiêu khiển cho đầu óc dễ thỏa mãn của cậu ta; rồi ở Norfolk chẳng tìm thấy lạc thú xã hội nào tương tự ở Mansfield, cậu vui vẻ trở về nơi đấy vào lúc đã định và được những người cậu ta càng coi thường hơn đón mừng.

Maria chỉ được cậu Rushworth chăm chút, phải nghe nhắc đi nhắc lại chi tiết các trò vui trong ngày của cậu, dù tốt hay xấu, những lời cậu khoe về đàn chó của cậu, sự đố kỵ với hàng xóm, nghi ngờ về phẩm chất của họ và hăng hái theo đuổi bọn săn trộm - những đề tài sẽ không tìm được đường đến trái tim phụ nữ nếu thiếu tài năng về mặt này, hoặc sự quyến luyến về mặt khác, cậu Crawford đã sai lầm nghiêm trọng; Còn Julia, rảnh rỗi và không có việc gì làm, càng cảm thấy thiếu vắng cậu Crawford nhiều hơn. Mỗi cô tin vào người mình ưa chuông. Julia có thể thanh minh bằng những lời gợi ý của bà Grant, thiên về tin những gì cô ước mong, còn Maria thì tin vào chính những lời bóng gió của cậu Crawford. Mọi sự trở lại đúng như trước khi cậu vắng mặt; Thái độ của cậu với từng người sôi nổi và dễ thương như nhau, biến mất mà không có lý do với người này, ghé thăm người kia đều đặn, quan tâm và nồng nhiệt, đều có thể kích thích sự chú ý nói chung.

Fanny là người duy nhất trong nhóm ghét mọi chuyện này; Từ ngày đến Sotherton, cô không bao giờ gặp cậu Crawford với từng người chị mà không quan sát, và thỉnh thoảng không thể không kinh ngạc hoặc chê trách. Cô tin vào sự đánh giá cũng như sự rèn luyện của mình trong mọi mặt khác, và tin rằng cô nhìn nhận rõ ràng, xét đoán thẳng thắn, nhất định cô sẽ có những trao đổi quan trọng với người bạn tâm tình thường xuyên của mình. Song, cô chỉ đánh bạo gợi ý, và lời gợi ý bị bỏ qua:

- Em hơi ngạc nhiên, - Fanny nói, - thấy cậu Crawford trở lại lần nữa sớm như thế, sau khi đã ở đây khá lâu, tròn bảy tuần lễ. Em biết cậu ấy rất thích thay đổi và di chuyển, nên em nghĩ chắc có sự gì đã xảy ra với cậu ấy ở đâu đó. Cậu ấy gắn bó với những nơi vui vẻ hơn Mansfield nhiều.

- Nó làm cậu ấy tin cậy, - Edmund trả lời, - và anh dám chắc làm em gái cậu ấy vui. Cô ấy vốn không thích những thói quen hay thay đổi của cậu ấy.

- Cậu ấy rất được các chị họ của em ưa thích!

- Ừ, cậu ấy xử sự với phụ nữ như thế ắt phải được họ ưa rồi. Anh tin bà Grant nghi cậu ấy thích Julia hơn; Anh chưa bao giờ nhìn thấy dấu hiệu gì, nhưng anh mong là thế. Cậu ấy chẳng có lỗi gì ngoài một sự quyến luyến nghiêm túc sẽ mất.

- Nếu tiểu thư Bertram chưa đính hôn, - Fanny nói, thận trọng, - đôi khi em gần như nghĩ rằng cậu ấy ngưỡng mộ chị Maria hơn chị Julia.

- Có lẽ cậu ấy mến Julia nhất, điều đó có thể hiểu được, Fanny ạ. Anh tin là thường xảy ra chuyện đó, một người đàn ông trước khi quyết định thường phân biệt chị, em gái hoặc bạn thân của người phụ nữ mình thực sự nghĩ tới hơn chính người đó. Cậu Crawford quá khôn và không ở lại đây nếu thấy có mối nguy nào từ Maria; và anh không lo gì cho cô ấy, sau khi cô ấy chứng tỏ rằng tình cảm của cô ấy không mạnh mẽ.

Fanny nghĩ ắt hẳn cô ta nhầm và có ý khác hẳn trong tương lai, nhưng với mọi suy nghĩ đã trình bày với Edmund, và sự trợ giúp của những cái nhìn và những lời bóng gió trùng hợp mà thỉnh thoảng cô nhận ra ở người này người khác, dường như muốn nói lên rằng Julia là lựa chọn của cậu Crawford, cô biết không nên luôn nghĩ đến việc đó nữa. Một buổi tối, cô được bà Norris chia sẻ hy vọng về việc này, cũng như ý kiến của bà và bà Rushworth có một số điều tương tự, cô không khỏi ngạc nhiên lúc lắng nghe, và vui mừng vì cô không bắt buộc phải nghe, vì lúc đó đám thanh niên đang khiêu vũ, còn cô ngồi, gần như miễn cưỡng giữa đám tùy nữ bên lò sưởi, ao ước người anh họ của cô - người cô đặt mọi hy vọng được là bạn nhảy - lại đến. Đây là buổi khiêu vũ đầu tiên của Fanny, dù không được chuẩn bị hoặc huy hoàng như của nhiều thiếu nữ khác, chỉ được lo vẻn vẹn trong một buổi chiều, mời một người nguyên là nhạc công vĩ cầm thuộc trụ sở nghiệp đoàn người phục vụ, và có thể có năm cặp nhảy, với sự giúp đỡ của bà Grant và một người bạn mới thân của cậu Bertram vừa đến chơi. Tuy vậy, Fanny rất vui qua bốn bài nhạc nhảy, cô tiếc là chỉ còn mười lăm phút nữa. Trong lúc đợi chờ và mong ước, cô vừa nhìn những người khiêu vũ vừa nhìn ra cửa, cuộc hội thoại giữa hai phụ nữ nói trên buộc cô lắng nghe.

- Thưa bà, tôi nghĩ rằng, - bà Norris nói, cái nhìn của bà chiếu thẳng vào cậu Rushword và cô Maria, họ là cặp bạn nhảy lần thứ hai, - lúc này nhất định chúng ta sẽ thấy những gương mặt hạnh phúc.

- Vâng, quả thật vậy, thưa bà, - bà kia đáp với nụ cười màu mè, trịnh trọng, -cứ nhìn vào nét mặt lúc này sẽ thấy sự mãn nguyện, và tôi nghĩ khá đáng thương cho chúng nếu bị buộc phải chia lìa. Bọn trẻ trong hoàn cảnh của chúng thường nại cớ để làm theo các nghi thức chung. Tôi lấy làm lạ nếu con trai tôi không cầu hôn.

- Tôi dám chắc là có rồi, thưa bà. Cậu Rushworth không bao giờ tắc trách. Nhưng Maria yêu quý của tôi rất khắt khe về sự đúng mực, và vẻ thanh tao rất mực kia bây giờ rất hiếm gặp, bà Rushworth ạ, mong rằng cháu nó tránh được mọi điều khó chịu! Bà bạn thân mến ơi, chỉ nhìn vào gương mặt của nó lúc này, thật khác xa vói hai vũ điệu trước!

Trông tiểu thư Bertram quả là hạnh phúc, mắt cô long lanh vui sướng, cô đang nói chuyện rất sôi nổi, vì Julia và bạn nhảy là cậu Crawford đang ở sát bên cô, cả bọn tụm lại thành một nhóm. Lúc trước trông Maria ra sao, Fanny không thể nhớ ra vì cô mải khiêu vũ với Edmund và không hề nghĩ đến cô chị họ.

Bà Norris nói tiếp:

- Nhìn bọn trẻ vui tươi nhường vậy, phải phép nhường vậy, thật đẹp ý, thưa bà! Tôi không thể không nghĩ đến sự hài lòng của ngài Thomas. Bà nói sao thưa bà, liệu có thêm đám nào nữa không ư? Cậu Rushworth là một tấm gương tốt, và những việc như thế rất đáng noi theo.

Bà Rushworth luôn nói về con trai mình, đâm bối rối.

- Cặp kia kìa, thưa bà. Bà không thấy dấu hiệu gì sao?

- Ồ, có! tiểu thư Julia và cậu Crawford. Vâng, quả là rất đẹp đôi. Tài sản cậu ấy ra sao, thưa bà?

-Bốn ngàn bảng một năm.

- Rất khá. - Những người không có nhiều hơn, ắt là hài lòng với những thứ họ có. - Bốn ngàn bảng một năm là cả một cơ ngơi nho nhỏ, cậu ấy có vẻ là một thanh niên rất quý phái, đứng đắn nên tôi hy vọng tiểu thư Julia sẽ rất hạnh phúc.

- Nhưng đấy là việc vẫn chưa định mà, thưa bà. - Chúng tôi chỉ nói đến chuyện đó trong đám bạn bè thôi. Nhưng tôi rất ít ngờ là nó nhất định sẽ thành. Cậu ta ngày càng chăm sóc quá ư kỹ lưỡng.

Fanny không thể lắng nghe thêm nữa. Lắng nghe và băn khoăn tạm đình lại một lát, vì công tử Tom Bertram lại ở trong phòng và tuy rất vinh dự nếu được cậu mời, cô vẫn nghĩ chắc sẽ là thế. Cậu đi thẳng tới cái nhóm nho nhỏ kia, nhưng thay vì mời cô nhảy, cậu lại kéo ghế gần cô và kể lể một hồi về tình trạng hiện tại của một con ngựa ốm, ý kiến về người giám mã mà cậu vừa cho nghỉ việc. Fanny thấy chẳng nên thế, nhưng bản tính vốn nhún nhường, ngay lập tức cô thấy mình vô lý. Ke về con ngựa xong, cậu cầm tờ báo trên bàn và nhìn lướt qua rồi nói, giọng uể oải:

- Nếu em muốn khiêu vũ, anh sẽ đứng dậy với em, Fanny. - Cô nói là không muốn nhảy, lời từ chối còn lịch sự hơn lời mời nhiều. - Anh mừng là thế, -cậu nói với giọng hoạt bát hơn nhiều, và ném tờ báo xuống, - vì anh đang mệt muốn chết. Anh chỉ lấy làm lạ sao những người tử tế có thể diễn cái trò này lâu đến thế. Họ cần tất cả yêu đương, và thấy thích thú vì cái trò điên rồ đó, anh hình dung là họ đều thế hết. Nếu em nhìn họ, em có thể thấy họ là nhiều cặp tình nhân, tất cả trừ Yates và bà Grant; mà, nói riêng giữa chúng ta thôi nhé, cái bà khốn khổ ấy ắt phải thèm một người tình chẳng khác gì bất cứ người nào trong bọn họ. Cuộc sống của bà ta với ông tiến sĩ chắc phải quá ư nhàm tẻ, - cậu nhăn mặt ranh mãnh lúc nói về phía cái ghế của người vừa bị nhắc tới sát khuỷu tay cậu, và thay đổi vẻ mặt và đề tài ngay lập tức vì Fanny không nhịn được cười. - Ở Mỹ việc này lạ lùng, thưa tiến sĩ Grant! Ý kiến của ông ra sao? Tôi luôn tìm đến ông để biết tôi suy nghĩ những gì về các vấn đề công cộng.

- Cháu Tom thân mến, - ngay sau đó bà dì của cậu gọi, - vì cháu không khiêu vũ, chắc cháu không phản đối nhập bọn đánh bài với chúng ta? - Rồi, bà rời ghế và đến chỗ cậu để ép và thì thào, - Chúng ta muốn làm một bàn vì bà Rushworth. Mẹ cháu rất băn khoăn về việc này, nhưng không có thời gian rảnh để ngồi, vì còn mải làm tua khăn quàng. Bây giờ, cháu với dì và tiến sĩ Grant sẽ làm việc đó; tuy chúng tôi chơi nửa curon, cháu có thể đánh cược nửa ghinê với ông ta.

- Cháu sẽ rất vui, - cậu đáp lại thật to và đứng phắt dậy, - nó sẽ đem lại cho cháu niềm vui lớn nhất, nhưng bây giờ cháu sắp khiêu vũ đây. Nào, Fanny, -cậu cầm tay cô, - đừng chậm trễ nữa, kẻo hết bản nhạc.

Fanny rất sẵn lòng để dẫn đi, tuy cô không cảm thấy biết ơn ông anh họ nhiều lắm, hoặc nhận ra cậu làm thế chắc chắn vì sự ích kỷ của người khác và của cậu.

- Xin lấy danh dự mà thề, đấy là một yêu cầu khá khiêm tốn! - Cậu phẫn nộ tuyên bố lúc họ bước đi. - Muốn ghìm chặt anh vào bàn đánh bài suốt hai giờ liền với dì ấy và tiến sĩ Grant, người lúc nào cũng cãi cọ, và cái bà già ti tiện không biết gì hơn đánh bài uýt. Anh mong bà dì tốt bụng của anh đỡ bận bịu hơn! Ai lại đề nghị anh kiểu ấy! Tự nhiên trước tất cả bọn họ, để anh không thể từ chối! Anh ghét nhất kiểu ấy. Nó khiến anh dễ cáu hơn cả, giả vờ đi hỏi, ban cho ta một lựa chọn, đồng thời buộc người ta phải làm một việc, bất cứ việc gì! Nếu anh không may mắn nghĩ ra đứng dậy cùng em, chắc anh không thoát rồi. Đây là một việc quá tệ. Nhưng khi dì anh có một ý nghĩ ngông cuồng trong đầu, chẳng có gì ngăn được bà ấy.