Chương 23

Nhưng tại sao bà Grant lại mời Fanny? - Phu nhân Bertram hỏi. - Vì sao bà ấy lại nghĩ đến việc mời Fanny kia chứ? Fanny chưa bao giờ ăn tối ở đấy, theo kiểu này. Mẹ không thể thiếu nó, và mẹ chắc nó cũng không muốn đến đấy. Fanny, cháu có muốn đi không?

- Nếu mẹ hỏi nó câu đó, - Edmund kêu lên, chặn cô em họ trả lời, - Fanny sẽ nói không ngay lập tức. Nhưng con tin chắc rằng Fanny muốn đi, thưa mẹ, và con thấy không có lý do gì để cô ấy không nên đi.

- Mẹ không thể hình dung vì sao bà Grant lại mời nó. Trước kia Fanny chưa bao giờ làm thế. Thỉnh thoảng, bà ấy mời các em gái con, nhưng chưa bao giờ mời Fanny.

- Nếu bác không thể thiếu cháu, thưa phu nhân, - Fanny nói với giọng quên mình...

- Nhưng mẹ anh đã có cha anh bầu bạn suốt buổi tối rồi.

- Nếu vậy, em sẽ đi ạ.

- Con nghĩ là mẹ nên hỏi ý kiến cha, thưa mẹ.

- Đúng thế. Mẹ sẽ hỏi cha, Edmund ạ. Mẹ sẽ hỏi ngài Thomas ngay khi cha con vào đây, xem mẹ có thể cần đến Fanny không.

- Việc đó tùy mẹ; nhưng con nghĩ ý kiến của cha con là sự khuôn phép khi nhận lời mời hay không thôi ạ. Con cho rằng cha sẽ coi đây là quyền của bà Grant cũng như của Fanny, nhất là lời mời lần đầu càng nên nhận.

- Mẹ không biết. Mẹ sẽ hỏi cha. Chắc cha con sẽ rất ngạc nhiên thấy bà Grant mời Fanny cho mà xem.

Chẳng còn gì để nói hoặc có thể nói về việc này, cho đến lúc ngài Thomas có mặt; Nhưng việc này dính dáng đến sự dễ chịu cả buổi tối của Fanny về ngày hôm sau, và cũng là việc phu nhân Bertram bận tâm nhất trong nửa giờ tiếp đó, chờ giây phút ngài từ đồn điền về, vào phòng thay quần áo, bà gọi giật lúc ngài sắp đóng cửa phòng:

- Thomas, đợi một phút, em có chuyện muốn nói với mình.

Giọng bà bình thản, điềm đạm, luôn dễ nghe và chăm chút, vì ngay cả lúc gặp chuyện phiền toái, bà cũng chưa bao giờ cao giọng. Ngài Thomas quay lại. Bà bắt đầu câu chuyện, còn Fanny lập tức lẻn ra khỏi phòng, vì thần kinh của cô khó mà chịu nổi khi nghe bàn bạc bất cứ chủ đề nào với ông bác. Cô lo lắng, và biết rằng có lẽ đã lo hơn nên thế, vì rốt cuộc, đó chính là chuyện cô nên đi hay ở? Nếu ông bác là người am hiểu trong cân nhắc và quyết định, sẽ nhìn thẳng vào cô với vẻ rất trang nghiêm, cuối cùng ra quyết định chống lại cô, cô sẽ không thể ló mặt một cách hợp thức với vẻ dễ bảo và dửng dưng được. Lý do của cô là xoàng, trong lúc câu chuyện tiếp diễn suôn sẻ. Phu nhân Bertram bắt đầu:

- Em có chuyện muốn nói với mình, chắc sẽ làm mình ngạc nhiên. Bà Grant mời Fanny đến ăn tối!

- Tốt thôi, - ngài Thomas nói, dường như đợi một sự ngạc nhiên hơn.

- Edmund thì muốn cho con bé đi. Nhưng em thiếu nó sao được?

- Nó sẽ về muộn, - ngài Thomas nói và rút đồng hồ ra, - nhưng mình có gì trở ngại nhỉ?

Edmund buộc phải nói và lấp đầy những khoảng trống trong câu chuyện của mẹ. Cậu thuật lại đầu đuôi, còn bà chỉ nói thêm:

- Lạ thật, vì bà Grant chưa bao giờ mời con bé.

- Nhưng bà Grant mong muốn tìm một vị khách dễ thương nhường ấy cho cô em gái, chẳng là một việc rất tự nhiên sao? - Edmund nhận xét.

- Chẳng gì tự nhiên hơn, - ngài Thomas nói sau giây lát suy nghĩ, - tôi thấy trong trường họp này, dù không có cô em gái vẫn là việc rất đỗi tự nhiên. Bà Grant thể hiện thái độ lịch sự với cô Price, cháu gái của phu nhân Bertram, cần gì phải giải thích. Điều duy nhất tôi cảm thấy ngạc nhiên chính là thể hiện lần đầu tiên. Fanny hoàn toàn có quyền trả lời chính thức. Nó hành động như nó nên thế. Tôi cho rằng ắt là nó muốn đi, vì bọn trẻ thường thích tụ tập với nhau, tôi thấy chẳng có lý gì nó nên từ chối.

- Nhưng em thiếu nó sao được, hở mình?

-Tôi nghĩ là có thể được đấy.

- Nó thường pha trà khi em gái em không ở đây.

- Có thể thuyết phục em gái mình ở đây cả ngày với chúng ta, và tôi nhất định sẽ ở nhà.

- Tuyệt quá, vậy thì Fanny có thể đi, Edmund ạ.

Tin vui sớm đến với Fanny. Edmund gõ cửa phòng cô trên đường về phòng mình.

- Fanny, mọi chuyện ổn rồi nhé, bác em không hề ngập ngừng. Ông có ý kiến rất dứt khoát. Em đi nhé.

- Cảm ơn anh, em rất mừng, - Fanny đáp theo bản năng, dù khi đã chia tay cậu và đóng cửa, cô không khỏi xúc động. “Mà, tại sao mình vui được chứ? Vì chắc gì mình không nhìn thấy hoặc nghe thấy điều khiến mình đau đớn?”

Tuy nhận biết vậy, cô vẫn vui. Đơn giản vì một cuộc hẹn như vậy có thể bình thường với người khác, nhưng mới mẻ và đầy ý nghĩa với cô, vì ngoài hôm đi Sotherton, trước kia cô hầu như không ăn tối ở ngoài bao giờ. Dầu bây giờ chỉ đi bộ vẻn vẹn nửa dặm đường và chỉ đến thăm ba người, thì vẫn là đi ăn ở ngoài, và bản thân mọi sự chuẩn bị nho nhỏ đã là niềm vui. Cô không được những người lẽ ra nên hiểu tình cảm của cô và hướng dẫn thị hiếu cho cô thông cảm và giúp đỡ, vì phu nhân Bertram chẳng bao giờ nghĩ đến việc giúp đỡ bất cứ ai, còn bà Norris được ngài Thomas mời và dặn đến sớm, ngày hôm sau bà đến trong tâm trạng cáu kỉnh, và hình như cố ý hết mức giảm bớt niềm vui hiện tại cũng như trong tương lai của cháu gái.

- Fanny, bác thề là cháu may mắn lắm lắm mới được chú ý và cho phép buông tuồng như thế! Cháu phải rất biết ơn bà Grant đã nghĩ đến cháu, và bác cháu đã cho phép cháu đi, cháu nên xem như một việc khác thường. Bác mong cháu hiểu rằng chẳng có lý do chính đáng gì để cháu kết bạn theo kiểu này, hoặc đi ăn tối ở ngoài, và đây là việc cháu không được lặp lại. Cháu đừng mơ tưởng được mời như thế có nghĩa là khen ngợi cháu; lời ca tụng ấy dành cho hai bác và ta đây. Bà Grant cho rằng tỏ ra chú ý tí ti đến cháu là một thái độ lịch sự với chúng ta, thêm nữa, cháu phải biết chắc một điều là ý nghĩ ấy chưa bao giờ có trong đầu bà ta, và nếu chị họ Julia của cháu ở nhà, chắc chắn cháu không được mời rồi.

Lúc này bà Norris khéo léo gạt hết thiện chí của bà Grant, còn Fanny muốn được nói và chỉ có thể nói rằng cô rất biết ơn bác Bertram vì đã chịu thiếu cô, và cô cố gắng để công việc buổi tối của bác gái kông bị ảnh hưởng.

- Cháu cứ tin là bác cháu sẽ làm việc rất tốt không cần đến cháu, nếu không cháu đã không được phép đi. Bác sẽ ở đây, vì thế cháu đừng lo về bác Bertram. Bác hy vọng cháu có một ngày dễ chịu và tìm được mọi thứ vô cùng mãn nguyện. Nhưng ta phải nhận xét rằng, năm là con số vô cùng nguy hiểm cho người ngồi cùng một bàn, ta không khỏi ngạc nhiên là một quý bà thanh lịch như bà Grant lại không nghĩ ra cho tốt hơn! Cái bàn tròn của họ quá đồ sộ, để chật cả phòng mới khiếp chứ! Ngài tiến sĩ ấy chắc sẽ rất hả hê nhận cái bàn ăn của ta khi ta rời đi thay cho cái bàn mới, lố bịch của mình, mà bất cứ ai trong cảnh ấy cũng thế thôi, nó rộng hơn, đúng là to hơn bàn ăn ở đây, và tốt hơn rất nhiều! Ông ta biết điều sẽ được kính trọng hơn nhiều, vì người ta không bao giờ được kính trọng khi bước khỏi địa vị đích thực của mình. Hãy nhớ lấy điều đó, Fanny. Năm, chỉ có năm người ngồi quanh bàn! Song lẽ, ta dám chắc cháu sẽ có bữa tối đủ cho mười người.

Bà Norris lấy hơi rồi nói tiếp:

- Những người bước ra khỏi vị trí của mình và cố tỏ ra cao hơn thật vô lý và ngu ngốc, khiến bác thấy có quyền nhắc cháu một lời gợi ý, Fanny ạ, vì cháu sắp bước vào một nhóm không có ai trong chúng ta, và bác khẩn khoản với cháu đừng tự đề cao mình, trò chuyện và phát biểu ý kiến như thể cháu là một trong các chị họ của cháu, cứ như cháu là vợ Rushworth hoặc Julia. Không bao giờ được làm thế nhé, tin lời bác đi. Hãy nhớ dù ở đâu, cháu cũng là người thấp kém nhất và là người sau cùng. Dù cô Crawford với kiểu cách như thế ở nhà cha xứ, cháu đừng nhiễm cái thói ấy của cô ta. Vì đi ra ngoài ban đêm, cháu chỉ ở lâu chừng nào do Edmund quyết định. Hãy để cho cậu ấy giải quyết việc đó.

- Vâng ạ, thưa bác, cháu sẽ không suy nghĩ gì đâu ạ.

- Nếu trời mưa, ta cho rằng dễ xảy ra lắm, vì chưa bao giờ ta thấy một buổi tối ẩm ướt đầy đe dọa như thế trong đời, cháu phải cố gắng xoay sở hết mức, đừng đợi xe đến đón. Tối nay chắc ta không về nhà, vì thế, xe ngựa sẽ không ra ngoài vì ta đâu, nên cháu phải tự lo lấy và mang đồ đi cho phù hợp.

Cô cháu gái nghĩ như thế là hợp lý. Cô coi những đòi hỏi tiện nghi của mình thấp ngang với mức bà Norris đề ra; Ngay sau đấy, khi ngài Thomas mở cửa và nói:

- Fanny, mấy giờ cháu cần xe ngựa đến đón? - Cô sửng sốt đến mức không thể nói nên lời.

- Anh Thomas thân mến! - bà Norris kêu lên, mặt đỏ bừng vì giận. - Fanny có thể đi bộ.

- Đi bộ! - Ngài Thomas nhắc lại, bằng giọng đàng hoàng không thể cãi lại, và đi vào phòng. - Cháu gái tôi đi bộ đến ăn tối vào thời gian này trong năm ư! Cháu đi bộ hai chục phút sau bốn giờ có được không?

- Được ạ, thưa bác, - Fanny nhún nhường trả lời, cảm thấy mình gần như một tội nhân trước bà Norris, và không chịu để bà ta trong tình trạng gần như đắc thắng, cô theo ông bác ra khỏi phòng, đi sau ngài đủ xa để nghe thấy những lời giận dữ:

- Hoàn toàn không cần thiết! Quá ư tử tế! Nhưng có Edmund cùng đi, thì xe chở là vì Edmund. Ta đã thấy nó khản tiếng vào tối thứ Năm.

Nhưng câu đó không thể áp đặt cho Fanny. Cô cảm thấy chiếc xe là dành cho cô và chỉ mình cô mà thôi; Sự quan tâm của ông bác với cô đến ngay sau khi bà bác nói chuyện, đã khiến cô nhỏ lệ biết ơn khi chỉ có một mình.

Một phút sau, xà ích ghé đến; và một phút sau nữa cậu công tử và cô tiểu thư đã xuống, cuống quýt sợ muộn. Ngồi trong phòng khách một lúc lâu, ngài Thomas tiễn họ ra đi đúng giờ theo thói quen không chậm trễ của ngài.

- Giờ anh phải ngắm em xem sao, Fanny, - Edmund nói với nụ cười trìu mến của một người anh hiền hậu, - và sẽ bảo cho em biết anh quý em biết chừng nào, cũng như anh có thể thấy dưới ánh sáng này, trông em rất xinh. Em mặc bộ nào đấy?

- Bộ áo mới này là bác đã có lòng tốt cho em nhân lễ cưới của chị Maria. Em hy vọng nó không quá diêm dúa, nhưng em nghĩ là em phải mặc ngay những khi có thể, vì em không còn cơ hội nào khác trong cả mùa đông. Em mong anh đừng cho là em quá làm làm dáng.

- Phụ nữ không bao giờ quá diêm dúa khi mặc toàn màu trắng. Không, anh không thấy em đỏm dáng chút nào, mọi thứ đều rất hợp. Áo choàng của em rất đẹp. Anh thích những cái chấm lộng lẫy này. Cô Crawford có một chiếc giống hệt thế này phải không?

Gần đến nhà cha xứ, họ đã đến gần chuồng ngựa và nhà để xe.

- Này, - Edmund nói, - ở đây có khách này, có một cái xe ngựa! Ai thế nhỉ? - Cậu hạ một ô cửa kính xuống để nhìn. - Đây là xe của cậu Crawford, anh khẳng định! Có hai người của cậu ta đang đẩy nó vào ô nhà cũ. Tất nhiên là cậu ta ở đây rồi. Thật ngạc nhiên, Fanny nhỉ. Anh sẽ rất mừng gặp cậu ta.

Chẳng có dịp và cũng chẳng có thời gian cho Fanny nói cô cảm thấy khác; Nhưng cứ nghĩ có một người nữa quan sát cô, cô càng thêm bối rối với nghi thức kinh khủng cô phải thực hiện lúc bước vào phòng khách.

Trong phòng khách, chắc chắn có cậu Crawford, cậu ta đến vừa đủ lâu để sẵn sàng ăn trưa; những nụ cười và cái nhìn hài lòng của ba người đang đứng quanh cậu ta, chứng tỏ quyết định đột ngột rời Bath đến thăm họ vài ngày của cậu được đón mừng nồng nhiệt biết bao. Cậu ta và Edmund gặp nhau rất thân mật; Trừ Fanny, nói chung là vui vẻ. Ngay cô cũng có phần lợi khi cậu ta có mặt, vì cứ thêm một người là cả nhóm ắt đỡ chú ý đến cái thú muốn ngồi lặng lẽ và không bị ai để ý tới của cô. Cô nhận ra ngay tình huống này, dù phải cam chịu vì đầu óc khuôn phép của mình, bất chấp ý kiến của bà Norris, là nhân vật nữ chính trong nhóm và với mọi khác biệt nho nhỏ, cô nhận ra trong lúc họ ngồi quanh bàn ăn, câu chuyện có sôi nổi đến đâu cô cũng không được mời tham dự, hai anh em họ trò chuyện rất nhiều về Bath, hai chàng thanh niên nói chuyện săn bắn, cậu Crawford và tiến sĩ Grant nói chuyện chính trị và mọi thứ chuyện giữa cậu Crawford và bà Grant về việc trải qua một ngày dễ chịu, họ để mặc cô là thính giả lặng lẽ duy nhất. Cô không thể ca ngợi anh chàng mới đến, tuy mọi người có vẻ thích kéo dài thời gian của cậu ở Mansfield bằng mọi cách, nhắn tìm cậu ta đang săn bắn ở Norfolk, do tiến sĩ Grant gợi ý, Edmund khuyên nhủ và hai cô em gái cậu nồng nhiệt thúc giục, và hình như cậu còn muốn chính Fanny cổ vũ. Ý kiến của cô là nên tìm cách ở ngoài trời càng lâu càng tốt, nhưng câu trả lời của cô ngắn gọn và hờ hững đúng phép lịch sự. Cô không hề mong cậu Crawford ở lại và càng không muốn cậu ta nói chuyện nhiều hơn với mình.

Nhìn thấy cậu ta, tâm trí Fanny càng ám ảnh sự vắng mặt của hai cô chị họ, nhất là Maria; Nhưng không một lời nhắc nhở bóng gió nào ảnh hưởng đến tinh thần của cậu ta. Cậu ta viện đến các lý do y như trước kia, hình như sẵn sàng ở lại và vui vẻ chẳng cần có các tiểu thư Bertram, như thể cậu ta chưa bao giờ biết Mansfield từng trong tình trạng khác. Cô nghe thấy cậu Crawford nhắc đến họ bằng giọng chung chung, cho đến khi lại tập họp trong phòng khách, Edmund tách ra nói chuyện công việc với tiến sĩ Grant, và dường như họ rất mê mải, bà Grant bận rộn bên bàn trà, cậu ta bắt đầu nói chuyện về họ cặn kẽ hơn với cô em gái. Với nụ cười mỉm đầy ý nghĩa khiến Fanny phát ghét, cậu ta nói:

- Chà! Anh nghe nói Rushworth và cô dâu xinh đẹp của cậu ấy đang ở Brighton. Anh chàng tốt phúc thật!

- Vâng, họ ở đấy chừng nửa tháng, phải không cô Price? Julia đi cùng với họ.

- Anh đoán cậu Yates cũng ở cách đấy không xa lắm.

- Cậu Yates ư! Bọn em không nghe tin gì về cậu ấy. Em cho rằng cậu ta không được nhắc nhở gì nhiều trong các bức thư gửi đến trang viên Mansfield, đúng không, cô Price? Em nghĩ cô bạn Julia của em hiểu rõ cách giải trí cho ông thân sinh bằng cậu Yates ra sao rồi.

- Rushworth khốn khổ với bốn mươi hai câu thoại! - Crawford nói tiếp. - Chẳng ai quên được cậu ta. Tội nghiệp anh chàng! Lúc này anh như nhìn thấy cậu ta, sự khó nhọc và nỗi thất vọng của cậu ta. Anh đã rất sai lầm nếu cô Maria đáng yêu của cậu ta sẽ lại muốn bắt cậu ta thoại những bốn mươi hai câu với cô ấy, - rồi Crawford nói thêm, với vẻ nghiêm túc tạm bợ, - So với cậu ta, cô ấy quá tốt, quá tuyệt vời.

Rồi, đổi sang giọng nịnh đầm, cậu Crawford nói với Fanny:

- Cô là bạn thân nhất của cậu Rushworth đấy. Không thể nào quên được lòng tốt và sự nhẫn nại của cô, nhẫn nại không mệt mỏi, cố hết sức giúp cậu ấy học vai - cố cho cậu ta một chút thông minh mà tạo hóa đã từ chối -, nhồi nhét cho cậu ta sự hiểu biết mà cô có thừa! Có lẽ cậu ấy không đủ lương tri để đánh giá được sự ân cần của cô, nhưng tôi đánh bạo mà nói rằng tất cả những người khác trong nhóm đều trân trọng nó.

Fanny đỏ mặt và lặng thinh.

- Đó là một giấc mơ, một giấc mơ thú vị! - Cậu nói, lại huyên thuyên sau vài phút suy nghĩ. - Tôi sẽ luôn nhìn lại những hoạt động sân khấu của chúng ta với niềm vui thấm thía. Thích thú như thế, hào hứng như thế và tinh thần thăng hoa như thế! Ai cũng cảm thấy điều đó. Tất cả chúng ta đều hiểu rõ. Mọi thời khắc trong ngày đều có công việc, hy vọng, ham muốn và bận bịu. Bao giờ cũng thế, sự phản đối nho nhỏ, nghi ngờ nho nhỏ và lo lắng nho nhỏ đã chấm dứt. Chưa bao giờ tôi hạnh phúc hơn.

Im lặng phẫn nộ, Fanny thầm nhắc lại: “Chưa bao giờ tôi hạnh phúc hơn! Chưa bao giờ tôi hạnh phúc hơn khi cư xử ô nhục và tàn nhẫn đến thế! Ý định mới đồi bại làm sao!”

- Chúng ta thật không may, cô Price ạ, - cậu Crawford nói tiếp, hạ giọng khẽ hơn để Edmund không thể nghe thấy, mà không hề nhận biết những cảm nghĩ của cô, - chúng ta rất không may. Một tuần nữa, chỉ một tuần nữa thôi là đủ cho chúng ta. Tôi nghĩ nếu trang viên Mansfield không bị các luồng gió thống trị chỉ một hoặc hai tuần nữa, vào dịp thu phân, sự việc sẽ khác hẳn. Chúng ta không muốn thời tiết khắc nghiệt gây nguy hiểm cho sự an toàn của ông ấy, mà chỉ cần một làn gió ngược đều đặn hoặc biển lặng thôi. Cô Price, tôi nghĩ chúng ta sẽ tha hồ thoải mái, chỉ cần một tuần sóng yên biển lặng ở Đại Tây Dương vào mùa đó.

Cậu ta dường như chắc chắn vào câu trả lời; Còn Fanny ngoảnh mặt đi, nói bằng giọng rắn rỏi hơn thường lệ:

- về phần tôi, thưa cậu, tôi không hề muốn chuyến trở về của bác tôi chậm một ngày. Khi về tới nơi, bác tôi đã hoàn toàn phản đối mọi chuyện, và theo tôi, mọi sự đã đi quá xa rồi.

Trước kia trong đời, chưa bao giờ Fanny trả lời cậu ta ngay lập tức và nói nhiều như thế, và cũng chưa bao giờ cô giận dữ với bất kỳ ai như thế. Lúc nói xong, cô run rẩy và đỏ bừng mặt mũi vì sự táo bạo của mình. Cậu Crawford sửng sốt, nhưng sau vài khoảnh khắc im lặng, nghĩ cách đáp lại cô, cậu nói bằng giọng điềm tĩnh hơn và từ tốn hơn, ra vẻ bộc trực như nhận ra lỗi của mình:

- Tôi tin rằng cô đúng. Chúng ta đã vui vẻ hơn là thận trọng. Chúng ta hơi ồn ào quá đấy. - Rồi trở lại câu chuyện, cậu cuốn cô vào một chủ đề khác, nhưng những câu trả lời của cô dè dặt và miễn cưỡng đến mức cậu chẳng ăn thua gì.

Cô Crawford không rời mắt khỏi tiến sĩ Grant và Edmund, lúc này nhận xét:

- Các quý ông kia ắt phải có nhiều ý kiến hay ho để bàn bạc.

Anh trai cô đáp:

- Hay ho nhất trên đời là kiếm tiền ra sao, làm thế nào biến một khoản thu nhập hậu hĩnh thành lớn hơn. Tiến sĩ Grant đang chỉ dẫn cho cậu Bertram về cách sinh nhai mà cậu ấy bước vào sớm thế. Chỉ vài tuần nữa là cậu ấy được phong chức. Họ đã nói đến việc đó trong phòng ăn. Tôi rất mừng nghe thấy cậu Bertram sẽ phong lưu đến thế. Cậu ta sẽ có khoản thu nhập rất khá ngoài lương và kiếm được chẳng khó khăn gì. Tôi e rằng cậu ta sẽ kiếm không ít hơn bảy trăm một năm. Bảy trăm một năm là khá cho một người em, và lẽ tất nhiên cậu ấy sẽ sống ở nhà, và sẽ có đủ thứ thực đơn tùy ý cho cậu ta, và tôi cho là bài thuyết giảng lễ Giáng sinh và Phục sinh sẽ là vật cúng lễ thôi.

Em gái cậu cố cười xòa và nói:

- Không gì khiến em khoái hơn cung cách thoải mái mà mọi người đánh giá sự dư dật của người khác có nhiều hơi mình. Trông anh sẽ khá đờ đẫn nếu các thực đơn tùy ý của anh bị giới hạn ở bảy trăm một năm.

- Có khi thế thật, nhưng mọi thứ cô biết chỉ là tương đối thôi. Quyền tập ấm và tập quán phải làm cho công việc dễ chịu. Bertram chắc chắn sung túc vì là con trai út trong gia đình tòng nam tước. Đến năm hai tư hoặc hai nhăm tuổi, cậu ta sẽ có bảy trăm một năm, mà chẳng phải động tay làm gì.

Lẽ ra cô Crawford phải nói rằng có việc cần làm và vất vả vì nó, khiến cô không thể suy nghĩ bộp chộp, nhưng cô nén lại và cho qua; Cô cố tỏ ra bình tĩnh và thờ ơ khi sau đó chốc lát, hai người đàn ông nhập bọn với họ.

- Bertram này, - Henry Crawford nói, - tôi sẽ coi trọng việc đến Mansfield nghe anh thuyết giảng bài đầu tiên. Tôi sẽ đến để khích lệ một người mới vào nghề trẻ tuổi. Bao giờ thế? Cô Price, cô có đi cùng tôi đến cổ vũ cho anh họ cô không? Cô sẽ đến dự, chú mục vào anh ta suốt thời gian đó và không bỏ sót một lời như tôi chứ? Hay chỉ nhìn xuống và ghi chép từng câu? Chúng ta sẽ tự cấp giấy bút cho mình nhé. Khi nào có bài giảng đó? Anh phải giảng ở Mansfield để ngài Thomas và phu nhân còn nghe chứ.

- Tôi xin cô miễn cho, cô Crawford ạ, miễn là có thể được, - Edmund nói, - vì có thể cô sẽ làm tôi luống cuống hơn và tôi cũng như mọi người đàn ông khác, sẽ càng tiếc hơn thấy cô thử làm thế.

“Anh ấy sẽ không chịu đựng được điều này sao? - Fanny nghĩ. -Không, anh ấy có thể chịu đựng mọi thứ khi cần”.

Lúc này tất cả lại tập họp, những người hay nói lôi cuốn những người khác, còn Fanny vẫn im lặng; Sau khi uống trà, bà Grant bày ra một bàn đánh bài uýt để tiến sĩ Grant tiêu khiển, cô Crawford chơi đàn hạc, còn Fanny không có việc gì làm ngoài lắng nghe, sự lặng lẽ của cô không hề bị quấy rầy trong suốt buổi tối, trừ lúc cô Crawford thỉnh thoảng hỏi một câu hoặc nhận xét mà cô không thể tránh trả lời. Cô Crawford quá bực mình, chẳng muốn chú ý đến việc gì ngoài âm nhạc. Cô dùng nó để tự xoa dịu mình và giải trí cho cô bạn.

Sự tin chắc Edmund sắp thụ phong như một tai họa treo lơ lửng trên đầu Fanny, cô vẫn hy vọng nó thay đổi và còn xa, nên cô cảm thấy oán giận và tủi nhục. Cô rất giận cậu. Cô tưởng mình có ảnh hưởng nhiều hơn. Cô đã bắt đầu nghĩ đến cậu - cô cảm thấy như thế - rất tôn kính, với những ý định rõ rệt, nhưng lúc này cô vấp phải những cảm xúc lạnh nhạt của cậu. Chẳng qua cậu không có quan niệm nghiêm túc, không quyến luyến thực sự nên đã đặt bản thân vào một tình trạng mà cậu ắt phải biết cô sẽ không bao giờ hạ mình. Cô sẽ học cách đối phó với sự lãnh đạm của cậu. Từ nay trở đi, cô sẽ tiếp nhận sự chăm sóc của cậu mà không hề nghĩ ngợi gì ngoài sự vui thích trước mắt. Nếu cậu có thể chế ngự được sự yêu mến của cậu, thì tình cảm của cô cũng không hại gì.