Chương 29
Buổi khiêu vũ đã kết thúc, và bữa sáng chẳng mấy chốc đã xong, nụ hôn cuối cùng đã trao, rồi William ra đi. Cậu Crawford đúng giờ đã hẹn, còn bữa ăn rất ngắn ngủi và thân mật.
Sau khi nhìn William lần cuối, Fanny trở về phòng ăn, lòng buồn bã vì sự thay đổi sầu muộn. Bác trai đã có lòng tốt để yên cho cô khóc ở đó, có khi ngài cho rằng cái ghế bỏ trống của mỗi cậu gây cho cô sự nhiệt tình trìu mến, những cái xương lợn lạnh ngắt và mù tạc trên đĩa của William có thể chia tình cảm của cô vói những vỏ trứng dập trong đĩa của cậu Crawford. Cô ngồi và khóc dịu dàng và say sưa đúng như bác cô dự đoán, nhưng sự dịu dàng và say sưa đó chỉ là tình anh em và không còn gì khác. William đã đi rồi, giờ đây cô cảm thấy dường như cô đã lãng phí một nửa chuyến thăm viếng của cậu vì những chăm sóc vớ vẩn và những quan tâm ích kỷ không liên quan gì tới cậu.
Trong tâm trạng ấy, Fanny không bao giờ nghĩ tới bà bác Norris gầy gò và buồn ủ rũ trong căn nhà nhỏ, mà không tự trách mình vì thiếu chú ý đến bà khi hai anh em ở bên nhau suốt tối qua, tình cảm của cô lại càng không tha thứ cho cô vì mọi việc William đã làm, nói và suy nghĩ cho cô, đó là món nợ của cô với cậu trong suốt nửa tháng tròn.
Một ngày thật nặng nề và u uất. Chẳng mấy chốc đến bữa điểm tâm thứ hai, Edmund tạm biệt họ một tuần và lên ngựa đến Peterborough, sau đó mọi sự tan biến. Không gì còn lại của đêm qua ngoài những hồi nhớ, mà không có ai để chia sẻ. Cô nói chuyện với phu nhân Bertram, phải nói với một người nào đó về buổi khiêu vũ, nhưng bà bác quá ít nhìn nhớ đến việc đã qua, và cũng ít tò mò, coi đó là công việc nặng nhọc. Phu nhân Bertram không nhớ rõ về trang phục của ai, hoặc chỗ ngồi của ai trong bữa tiệc, trừ của riêng bà. “Bà không nhớ ra đã nghe thấy những gì về một trong các tiểu thư nhà Maddox, hoặc phu nhân Prescott đã chú ý đến Fanny ra sao. Bà không biết chắc khi đại tá Harrison nói cậu ta là người thanh niên đẹp trai nhất trong phòng là nói về cậu Crawford hay về William; Có người nào đó đã thì thầm gì đó với bà, song bà quên hỏi ngài Thomas là chuyện gì”. Đó là những lời dài nhất và những thông báo rõ ràng nhất của bà, còn lại chỉ là một mớ uể oải: “Ừ, rất tốt, cháu đã làm à? Hay cậu ta? Bác không nhìn thấy việc đó, bác không nên hiểu người này từ người kia”. Thật tệ. Nó chỉ hơn những câu trả lời gay gắt của bà Norris, nhưng bà ta đã về nhà, mang theo quá nhiều thức ăn thơm ngon, bảo là nuôi một cô hầu ốm, yên ổn và vui vẻ hưởng bữa tiệc nho nhỏ của họ, tuy không thể phô trương ầm ĩ ra ngoài.
Buổi tối cũng nặng nề như ban ngày.
- Bác không thể nghĩ việc gì là quan trọng với bác đây! - phu nhân Bertram nói khi bàn trà đã dọn đi. - Bác thấy chán quá. Đêm qua phải thức quá khuya. Fanny, cháu phải làm gì đó cho bác tỉnh ngủ. Bác không thể làm gì được. Mang bài ra đây, bác thấy mụ cả người.
Cỗ bài mang tới, và Fanny chơi bài kipbi với bà bác cho đến lúc đi ngủ, còn ngài Thomas đọc sách, suốt hai giờ sau đó không một tiếng động trong phòng, không kể những tính đếm của trò chơi. Fanny nghĩ đi nghĩ lại sự khác biệt diễn ra hai mươi tư giờ trước trong căn phòng này, và ở mọi nơi trong tòa nhà. Đêm hôm qua, là hy vọng và những bộ mặt tươi cười, rộn ràng và chuyển động, ồn ào và rực sáng trong phòng khách và ở khắp mọi nơi ngoài phòng khách. Giờ đây tất cả đều lặng lẽ, nặng nề và hiu quạnh.
Phần đêm trong lành còn lại sẽ cải thiện tinh thần cô hơn. Ngày hôm sau, cô có thể nghĩ đến William vui vẻ hơn, và buổi sáng cô có thể có dịp chuyện trò với bà Grant và tiểu thư Crawford về đêm hôm thứ Năm, với cung cách tốt đẹp, mọi thứ được tô vẽ bằng trí tưởng tượng và những tiếng cười vui là yếu tố cần thiết cho buổi khiêu vũ đã qua, sau đó cô có thể đưa tâm trí mình về tình trạng thường ngày không khó khăn gì, và dễ dàng thích nghi với sự yên tĩnh của tuần lễ bình thản hiện tại.
Thực ra, họ là một nhóm nhỏ hơn cô biết trong suốt ngày ở bên nhau, và cậu ta đã ra đi, đến với người là nguồn an ủi và vui tươi cho mọi cuộc họp mặt gia đình và mọi bữa ăn mà chủ yếu là tùy thuộc. Nhưng phải học cách cam chịu chuyện này. Chẳng bao lâu nữa cậu sẽ ra đi luôn luôn, và cô biết ơn vì lúc này cô có thể ngồi trong căn phòng ấy với bác trai, nghe tiếng ngài, nhận những câu hỏi của ngài, thậm chí còn trả lời mà không khổ sở như lúc trước.
- Chúng ta thiếu vắng hai chàng trai, - ngày đầu tiên và ngày thứ hai, ngài Thomas nhận xét lúc họ hình thành một nhóm nhỏ sau bữa ăn, đáp lại cặp mắt đẫm lệ của Fanny. Ngày đầu tiên, ngài không nói gì hơn là uống chúc sức khỏe họ, nhưng trong ngày thứ hai, câu chuyện còn đi xa hơn. William đã được tiến cử thuận lợi và hy vọng cậu được thăng chức.
- Chưa có lý do gì để tin tưởng, - ngài Thomas nói thêm, - nhưng lúc này, nó có thể đến thăm chúng ta thường xuyên hơn. Còn Edmund, chúng ta phải tập thiếu vắng nó. Đây sẽ là mùa đông cuối cùng nó ở với chúng ta, và phải thế thôi.
- Vâng, - phu nhân Bertram nói, - nhưng em mong nó chưa phải đi ngay. Em nghĩ tất cả bọn chúng đều sắp ra đi. Em mong chúng sẽ ở lại nhà.
Mong muốn này chủ yếu nhằm vào Julia, người vừa xin ra thành phố ở với Maria. Ngài Thomas nghĩ đấy là điều tốt nhất cho từng cô con gái nên đã cho phép, và với bản tính đôn hậu, tuy phu nhân Bertram không ngăn lại, bà vẫn than vãn vì sự thay đổi đến việc trở về của Julia, nếu không thì nó đã diễn ra vào thời gian này. Ngài Thoma vốn giàu lương tri, có xu hướng vợ ngài giải hoà với sự thu xếp này. Mọi việc một người cha chu đáo nên cảm thấy là tăng cường tính hữu dụng cho con; còn mọi thứ một người mẹ âu yếm phải thấy là đẩy mạnh niềm vui hưởng của con cái, được quy là bản tính bà. Phu nhân Bertram luôn đồng ý mọi thứ bằng vẻ điềm tĩnh: “Vâng, - rồi sau khi lặng lẽ cân nhắc khoảng mươi lăm phút, bình thản quan sát, - Mình ạ, em đang nghĩ và em rất mừng là chúng ta đã nhận Fanny về nuôi, vì hiện giờ những đứa khác đi xa hết, chúng ta mới cảm thấy như thế thật tốt”.
Ngài Thomas ngay lập tức nói thêm, hoàn thiện lời khen:
- Rất đúng. Chúng ta thấy Fanny là đứa con gái ngoan biết chừng nào, hiện giờ nó là một tùy nữ rất giá trị. Chúng ta nên tử tế với nó, lúc này nó hoàn toàn là người cần thiết cho chúng ta.
- Vâng, - phu nhân Bertram nói ngay, - thật là an ủi khi nghĩ chúng ta sẽ luôn luôn có nó.
Ngài Thomas ngập ngừng, thoáng cười và liếc nhìn cháu gái, rồi nghiêm trang đáp:
- Tôi mong là nó sẽ không bao giờ rời xa chúng ta, cho đến khi được mời đến nhà khác có thể hứa hẹn được hạnh phúc hơn ở đây.
- Chuyện đó nghe chừng khó đấy, mình ạ. Ai mời nó kia chứ? Có lẽ Maria rất vui thỉnh thoảng được gặp nó ở Sotherton, nhưng con nó sẽ không mời Fanny đến sống ở đó, dù tôi biết chắc nó giàu có hơn ở đây, hơn nữa tôi không thể làm việc mà thiếu Fanny được.
Một tuần lễ trôi qua như thế, yên ả và lặng lẽ trong tòa nhà lớn ở Mansfield, có đặc điểm khác xa với ở nhà cha xứ. Ít nhất trong mỗi cô gái của từng gia đình, nó đem lại những tình cảm rất khác nhau. Fanny thấy yên ổn và thoải mái thì Mary lại thấy buồn tẻ và khó chịu. Một cái gì đó đã nảy sinh từ tính tình và thói quen khác nhau, một người dễ vừa ý, còn người kia không quen cam chịu, nhưng vẫn thường đổ cho sự khác biệt về hoàn cảnh. Trong một số quan điểm, họ thực sự đối lập. Với Fanny, cô thực sự tìm ra lý do và khuynh hướng trong sự vắng mặt của Edmund như một niềm an ủi. Còn với Mary, nó là sự buồn bực mọi nhẽ. Cô thấy thiếu hẳn sự giao du hàng ngày của cậu, gần như hàng giờ, và sự thiếu thốn quá nhiều khiến cô luôn cáu kỉnh khi nghĩ đến mục tiêu làm cậu ra đi. Cậu bày đặt ra những chuyện này chẳng qua để quan trọng hóa sự vắng mặt của cậu trong tuần này, đúng vào lúc anh trai cô đi vắng, cả William Price cũng đi nốt, hầu như hoàn chỉnh việc tan rã cả hội từng sôi nổi đến thế. Mary cảm nhận điều đó rất tinh. Lúc này họ là bộ ba khốn khổ, bị giam trong nhà vì những cơn mưa và tuyết, chẳng có gì làm và chẳng có gì mà mong đợi. Nỗi tức giận với Edmund gắn chặt với những quan niệm và hành động của cậu, không đếm xỉa gì đến cô (cô giận vì họ gần như không chia tay với các bạn ở cuộc khiêu vũ), song cô không thể không nghĩ tới cậu trong lúc cậu vắng mặt, càng nhấn mạnh thêm sự xuất sắc và yêu mến của cậu, và lại thèm được gặp cậu hàng ngày như gần đây. Sự vắng mặt của cậu dài không cần thiết. Lẽ ra cậu không nên đi vắng lâu như thế, cậu không nên xa nhà một tuần lễ, khi cô sắp rời Mansfield. Rồi Mary bắt đầu tự trách mình. Cô ước giá không trò chuyện thân mật như thế trong cuộc nói chuyện cuối cùng của họ. Cô sợ mình đã quen với sự thể hiện mạnh mẽ, khinh khỉnh khi nói đến giới tăng lữ, và điều đó là không nên. Như thế là vô giáo dục, là bậy bạ. Cô chân thành ước những lời đó chưa từng nói ra.
Cô bực bội trong lòng suốt tuần lễ. Mọi sự này thật tệ, nhưng cô càng cảm nhận rõ hơn khi thứ Bảy lại tới mà vẫn không thấy bóng dáng Edmund, và qua một mối quen sơ với gia đình khác, hôm Chủ nhật cô mới biết cậu đã viết thư về nhà báo hoãn về, vì đã hứa với bạn bè ở lại thêm vài ngày nữa!
Nếu như trước đó cô cảm thấy sốt ruột và ân hận, nếu cô tiếc vì những lời đã nói, và sợ nó ảnh hưởng quá mạnh đến cậu, lúc này cô càng thấy sợ gấp mười lần. Ngoài ra, cô còn phải vật lộn với một cảm giác day dứt, hoàn toàn mới mẻ với cô là ghen tuông. Bạn Edmund là cậu Owen có nhiều chị em gái, Edmund có thể thấy họ hấp dẫn. Nhưng dù cậu có đi vắng một thời gian, theo kế hoạch định trước, cô vẫn chuyển đến London, một việc hàm ý cô không thể chịu đựng nổi nữa. Henry đã về, cậu ta nói rằng ba hoặc bốn ngày nữa, cô nên rời Mansfield. Cô thấy cần phải gặp Fanny xem có biết tin tức gì không. Cô không thể sống thêm trong tình cảnh cô đơn khốn khổ, và cô lên đường đến trang viên, đi bộ vất vả mà trước đây một tuần lễ, cô tưởng chừng không thể làm được, để có dịp nghe ngóng thêm chút ít, chí ít thì cũng được nghe thấy tên cậu.
Nửa giờ đầu tiên mất toi, vì Fanny đang ở cùng phu nhân Bertram, cho đến khi Fanny chỉ có một mình cô mới hy vọng. Cuối cùng, phu nhân Bertram rời phòng, và gần như ngay lập tức, tiểu thư Crawford bắt đầu, với giọng cố hết sức ra vẻ bình thường:
- Sao cô thích để ông anh họ Edmund của cô đi vắng lâu thế? Là người trẻ tuổi duy nhất ở nhà này, tôi cho rằng cô là người thiệt nhất. Chắc cô phải nhớ anh ấy lắm. Cô có ngạc nhiên vì anh ấy nán lại lâu hơn không?
-Tôi không biết, - Fanny ngập ngừng nói, - à có, tôi không ngờ lâu đến thế.
- Có lẽ anh ấy hay ở lâu hơn nói. Đây là chuyện phổ biến mà, thanh niên nào chẳng thế.
- Anh ấy không thế đâu, trước đây anh ấy đến thăm cậu Owen chỉ một lần duy nhất.
- Bây giờ anh ấy thấy nhà đó dễ chịu hơn. Bản thân anh ấy là một thanh niên rất, rất dễ chịu, và tôi không khỏi băn khoăn khi không gặp anh ấy trước khi đi London, mà chắc là như thế rồi. Tôi đợi Henry từng ngày, và ngay khi anh ấy đến, sẽ không còn gì giữ tôi ở lại Mansfield nữa. Thú thật là tôi muốn được gặp Edmund lần nữa. Cô cho tôi gửi lời thăm anh ấy nhé. Phải, tôi nghĩ phải có lời thăm hỏi chứ. Theo cách nói của chúng tôi, đấy không phải là điều mong muốn, tiểu thư Price ạ, là một thứ lưng chừng giữa khen ngợi và tình yêu, phù hợp phần nào với mối quen biết hữu hảo chúng ta đã có với nhau chứ? Bao nhiêu tháng quen biết rồi! Liệu anh ấy có lưu lại đến Giáng sinh không nhỉ?
- Tôi chỉ được nghe một phần bức thư, vì là thư gửi bác tôi, nhưng tôi tin là nó rất ngắn, chắc là chỉ có ít dòng. Tôi chỉ nghe được rằng bạn anh ấy nài ép anh ấy ở lại thêm, và anh ấy đã đồng ý. Vài ngày hay một so ngày nữa thì tôi không biết chắc.
- Chao ôi! Ra là anh ấy viết thư gửi cha, tôi cứ ngỡ thư gửi phu nhân Bertram hoặc cho cô. Nhưng nếu anh ấy viết gửi cha, thì ắt phải ngắn gọn rồi. Ai dám viết chuyện phiếm với ngài Thomas? Nếu anh ấy viết cho cô, chắc sẽ kỹ lưỡng hơn. Cô có nghe về những cuộc khiêu vũ và những bữa tiệc không? Hẳn anh ấy đã gửi cho cô một bản miêu tả về mọi việc và mọi người. Ở đó có bao nhiêu tiểu thư Owen?
- Có ba người.
- Họ đều giỏi nhạc chứ?
- Tôi không hay biết tí gì. Tôi chưa bao giờ nghe nói.
- Đấy là câu hỏi đầu tiên thôi, - cô Crawford nói, cố tỏ ra vui vẻ và vô tư, - bất cứ người phụ nữ nào chơi nhạc chắc đều quan tâm đến người khác. Nhưng hỏi nhiều câu về bất cứ cô gái nào khác, về ba chị em vừa mới trưởng thành là rất ngớ ngẩn; Ai cũng biết, không cần nghe nói, rằng tất cả đều hoàn hảo và dễ thương, có một cô rất xinh đẹp. Gia đình nào cũng có một người đẹp. Đây là việc thông thường mà. Hai cô chơi dương cầm, còn một cô chơi đàn hạc, và tất cả đều biết hát, hoặc sẽ biết nếu được dạy, hoặc tất cả đều hát hay hơn nếu không được dạy, hay đại loại thế.
- Tôi chẳng biết gì về các tiểu thư Owen hết, - Fanny điềm đạm nói.
- Cô chẳng biết gì vì cô lơ đễnh, như người ta nói. Đừng bao giờ có cái giọng dửng dưng như thế. Thực ra, làm thế nào có thể để ý đến những người ta chưa bao giờ gặp nhỉ? Thôi được, khi nào anh họ cô về, anh ấy sẽ thấy Mansfield rất yên tĩnh, những người hay ồn ào đã đi hết rồi, anh trai cô, anh trai tôi và cả tôi nữa. Lúc này, tôi không muốn nghĩ thời gian chia tay với bà Grant sắp đến gần. Bà ấy cũng không muốn tôi ra đi.
Fanny thấy buộc phải nói:
- Cô không thể nghi ngờ việc cô được nhiều người nhớ, - Fanny nói. - Nhất định cô sẽ được nhớ tới rất nhiều.
Tiểu thư Crawford nhìn xoáy vào cô, như thể muốn nghe thấy hoặc nhìn thấy nhiều hơn, rồi cười nói:
- Ồ phải rồi, nhớ như nhớ một con quỷ hay om sòm khi nó đã đi xa; thế đấy, có sự khác biệt rất lớn đấy. Nhưng tôi không phải là người dò hỏi tin tức, đừng khen tôi. Nếu tôi được nhớ, chắc chắn là ra vẻ thế thôi. Có lẽ ai muốn gặp tôi sẽ tìm ra thôi. Tôi sẽ không ở trong vùng đáng ngại hoặc xa xôi, hay không thể đến được mà.
Lúc này Fanny không thể nói thêm, còn tiểu thư Crawford thất vọng, vì cô mong nghe được lời khẳng định dễ chịu về quyền lực của cô từ người cô nghĩ ắt là phải biết, và tâm trạng cô lại buồn bực.
- Các tiểu thư nhà Owen, - ngay sau đó, cô nói, - Giả sử như cô là một trong các tiểu thư Owen ở Thomton Lacey, liệu cô có thích thế không? Có nhiều sự việc lạ lùng đã xảy ra. Tôi dám nói người ta đang cố làm thế. Họ hoàn toàn có quyền, vì nó sẽ là sự xác định rất đẹp cho vị trí của họ. Tôi không lấy làm lạ về điều này hoặc đổ lỗi cho họ. Đây là nhiệm vụ của mỗi người phải làm cũng như cho họ. Con trai của ngài Thomas Bertram là một con người; và hiện giờ, anh ấy đi theo cách thức riêng của mình. Cha họ là giáo sĩ và anh trai họ cũng là giáo sĩ, và tất cả bọn họ đều là giáo sĩ. Anh ấy là thuộc tính đúng luật của họ, thuộc về họ một cách đúng đắn. Cô không nói ư, Fanny - tiểu thư Price, cô không nói gì hết. Nhưng lúc này, nói thật lòng, cô không mong khác đi ư?
- Không, - Fanny nói kiên quyết, - tôi không mong thế chút nào.
- Không chút nào! - Tiểu thư Crawford kêu lên, sốt sắng. - Tôi ngạc nhiên đấy. Nhưng tôi dám nói cô biết chính xác - tôi thường hình dung cô là thế -, có lẽ cô không nghĩ anh ấy có thể kết hôn chứ, hoặc hiện nay thì không.
- Không, tôi không nghĩ thế, - Fanny nói mềm mỏng, cô hy vọng mình sẽ không lầm, trong cả đức tin lẫn nhận thức.
Cô bạn nhìn cô sắc sảo; và cố lấy lại can đảm sau khi ửng hồng nét mặt vì cái nhìn đó, cô chỉ nói:
- Anh ấy là người tốt nhất... - và đổi chủ đề.